| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๘. ปิณฺฑสุตฺตวณฺณนา
8. Piṇḍasuttavaṇṇanā
๑๕๔. ตตฺถ ตตฺถาติ ตสฺมิํ ตสฺมิํ ญาติมิตฺตกุเลฯ ปาหุนกานีติ ปหิตพฺพปณฺณาการานิฯ อาคนฺตุกปณฺณาการานีติ อาคนฺตุกานํ อุปคตานํ ทาตพฺพปณฺณาการานิฯ สยํจรทิวเสติ กุมารกานญฺจ กุมาริกานญฺจ สยํ อตฺตนา จริตพฺพฉณทิวเสฯ อิทานิ ตมตฺถํ วิตฺถารโต ทเสฺสโนฺต ‘‘สมวยชาติโคตฺตา’’ติอาทิมาหฯ สมวยสมชาติกสมโคตฺตาติ ปเจฺจกํ สม-สโทฺท โยเชตโพฺพฯ โคตฺตสมตา จ อาวาหวิวาหโยคฺยตาวเสน ทฎฺฐพฺพา, น เอกโคตฺตตาวเสนฯ ตโต ตโต คามโตฯ อญฺญสฺมิํ ทาตเพฺพ อสติฯ ฉณวเสน ปหิณิตุํ สมฺปาทิตํ ปูวํ ฉณปูวํฯ ตาสํ สมฺปตฺติยาติ ตาสํ ทานํ ธมฺมสฺสวนญฺจาติ ตสฺสา ทุวิธายปิ สมฺปตฺติยาฯ
154.Tattha tatthāti tasmiṃ tasmiṃ ñātimittakule. Pāhunakānīti pahitabbapaṇṇākārāni. Āgantukapaṇṇākārānīti āgantukānaṃ upagatānaṃ dātabbapaṇṇākārāni. Sayaṃcaradivaseti kumārakānañca kumārikānañca sayaṃ attanā caritabbachaṇadivase. Idāni tamatthaṃ vitthārato dassento ‘‘samavayajātigottā’’tiādimāha. Samavayasamajātikasamagottāti paccekaṃ sama-saddo yojetabbo. Gottasamatā ca āvāhavivāhayogyatāvasena daṭṭhabbā, na ekagottatāvasena. Tato tato gāmato. Aññasmiṃ dātabbe asati. Chaṇavasena pahiṇituṃ sampāditaṃ pūvaṃ chaṇapūvaṃ. Tāsaṃ sampattiyāti tāsaṃ dānaṃ dhammassavanañcāti tassā duvidhāyapi sampattiyā.
ญาณํ นาม อาวชฺชนปุพฺพกํ, ตสฺมา อชานนสฺส ‘‘อนาวชฺชนตายา’’ติ การณํ วตฺวา เสสการณํ วทโนฺต ‘‘พุทฺธาน’’นฺติอาทิมาหฯ อุปจารเภทนฺติ พุทฺธํ ทิสฺวา มนุเสฺสหิ กาตพฺพอุปจารสฺส ภินฺทนํฯ ภินฺทิตุนฺติ วิธมิตุํฯ
Ñāṇaṃ nāma āvajjanapubbakaṃ, tasmā ajānanassa ‘‘anāvajjanatāyā’’ti kāraṇaṃ vatvā sesakāraṇaṃ vadanto ‘‘buddhāna’’ntiādimāha. Upacārabhedanti buddhaṃ disvā manussehi kātabbaupacārassa bhindanaṃ. Bhinditunti vidhamituṃ.
ภควา ปนาติ ปนสโทฺท วิเสสตฺถโชตโกฯ เตน น เกวลํ ภควา อุปฺปณฺฑนํ ปริหรโนฺต ตํ คามํ น ปุน ปาวิสิ, อถ โข มารํ อนุกมฺปโนฺตติ อิทํ วิเสสํ โชเตติฯ
Bhagavā panāti panasaddo visesatthajotako. Tena na kevalaṃ bhagavā uppaṇḍanaṃ pariharanto taṃ gāmaṃ na puna pāvisi, atha kho māraṃ anukampantoti idaṃ visesaṃ joteti.
ชเนสีติ อปุญฺญํ ชเนสิ, ชเนโนฺต จ ยถา ตโต อายติํ ถิรตรํ มหนฺตํ ทุกฺขํ นิปฺผชฺชิสฺสติ, เอวํ นิปฺผาเทสิฯ อาสชฺชนนฺติ เอตฺถ นนฺติ นิปาตมตฺตํฯ กิญฺจติ มทฺทติ อภิภวตีติ กิญฺจนนฺติ อาห ‘‘มทฺทิตุํ สมตฺถ’’นฺติฯ
Janesīti apuññaṃ janesi, janento ca yathā tato āyatiṃ thirataraṃ mahantaṃ dukkhaṃ nipphajjissati, evaṃ nipphādesi. Āsajjananti ettha nanti nipātamattaṃ. Kiñcati maddati abhibhavatīti kiñcananti āha ‘‘maddituṃ samattha’’nti.
ปิณฺฑสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Piṇḍasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๘. ปิณฺฑสุตฺตํ • 8. Piṇḍasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๘. ปิณฺฑสุตฺตวณฺณนา • 8. Piṇḍasuttavaṇṇanā
