Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഉദാന-അട്ഠകഥാ • Udāna-aṭṭhakathā

    ൬. പിണ്ഡോലസുത്തവണ്ണനാ

    6. Piṇḍolasuttavaṇṇanā

    ൩൬. ഛട്ഠേ പിണ്ഡോലഭാരദ്വാജോതി പിണ്ഡം ഉലമാനോ പരിയേസമാനോ പബ്ബജിതോതി പിണ്ഡോലോ. സോ കിര പരിജിണ്ണഭോഗോ ബ്രാഹ്മണോ ഹുത്വാ മഹന്തം ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സ ലാഭസക്കാരം ദിസ്വാ പിണ്ഡത്ഥായ നിക്ഖമിത്വാ പബ്ബജിതോ. സോ മഹന്തം കപല്ലം ‘‘പത്ത’’ന്തി ഗഹേത്വാ ചരതി, കപല്ലപൂരം യാഗും പിവതി, ഭത്തം ഭുഞ്ജതി, പൂവഖജ്ജകഞ്ച ഖാദതി. അഥസ്സ മഹഗ്ഘസഭാവം സത്ഥു ആരോചേസും. സത്ഥാ തസ്സ പത്തത്ഥവികം നാനുജാനി, ഹേട്ഠാമഞ്ചേ പത്തം നിക്കുജ്ജിത്വാ ഠപേതി, സോ ഠപേന്തോപി ഘംസേന്തോവ പണാമേത്വാ ഠപേതി, ഗണ്ഹന്തോപി ഘംസേന്തോവ ആകഡ്ഢിത്വാ ഗണ്ഹാതി. തം ഗച്ഛന്തേ ഗച്ഛന്തേ കാലേ ഘംസനേന പരിക്ഖീണം, നാളികോദനമത്തസ്സേവ ഗണ്ഹനകം ജാതം. തതോ സത്ഥു ആരോചേസും, അഥസ്സ സത്ഥാ പത്തത്ഥവികം അനുജാനി. ഥേരോ അപരേന സമയേന ഇന്ദ്രിയഭാവനം ഭാവേന്തോ അഗ്ഗഫലേ അരഹത്തേ പതിട്ഠാസി. ഇതി സോ പുബ്ബേ സവിസേസം പിണ്ഡത്ഥായ ഉലതീതി പിണ്ഡോലോ, ഗോത്തേന പന ഭാരദ്വാജോതി ഉഭയം ഏകതോ കത്വാ ‘‘പിണ്ഡോലഭാരദ്വാജോ’’തി വുച്ചതി.

    36. Chaṭṭhe piṇḍolabhāradvājoti piṇḍaṃ ulamāno pariyesamāno pabbajitoti piṇḍolo. So kira parijiṇṇabhogo brāhmaṇo hutvā mahantaṃ bhikkhusaṅghassa lābhasakkāraṃ disvā piṇḍatthāya nikkhamitvā pabbajito. So mahantaṃ kapallaṃ ‘‘patta’’nti gahetvā carati, kapallapūraṃ yāguṃ pivati, bhattaṃ bhuñjati, pūvakhajjakañca khādati. Athassa mahagghasabhāvaṃ satthu ārocesuṃ. Satthā tassa pattatthavikaṃ nānujāni, heṭṭhāmañce pattaṃ nikkujjitvā ṭhapeti, so ṭhapentopi ghaṃsentova paṇāmetvā ṭhapeti, gaṇhantopi ghaṃsentova ākaḍḍhitvā gaṇhāti. Taṃ gacchante gacchante kāle ghaṃsanena parikkhīṇaṃ, nāḷikodanamattasseva gaṇhanakaṃ jātaṃ. Tato satthu ārocesuṃ, athassa satthā pattatthavikaṃ anujāni. Thero aparena samayena indriyabhāvanaṃ bhāvento aggaphale arahatte patiṭṭhāsi. Iti so pubbe savisesaṃ piṇḍatthāya ulatīti piṇḍolo, gottena pana bhāradvājoti ubhayaṃ ekato katvā ‘‘piṇḍolabhāradvājo’’ti vuccati.

    ആരഞ്ഞകോതി ഗാമന്തസേനാസനപടിക്ഖിപനേന അരഞ്ഞേ നിവാസോ അസ്സാതി ആരഞ്ഞകോ, ആരഞ്ഞകധുതങ്ഗം സമാദായ വത്തന്തസ്സേതം നാമം. തഥാ ഭിക്ഖാസങ്ഖാതാനം ആമിസപിണ്ഡാനം പാതോ പിണ്ഡപാതോ, പരേഹി ദിന്നാനം പിണ്ഡാനം പത്തേ നിപതനന്തി അത്ഥോ. പിണ്ഡപാതം ഉഞ്ഛതി തം തം കുലം ഉപസങ്കമന്തോ ഗവേസതീതി പിണ്ഡപാതികോ, പിണ്ഡായ വാ പതിതും ചരിതും വതമേതസ്സാതി പിണ്ഡപാതീ, പിണ്ഡപാതീയേവ പിണ്ഡപാതികോ. സങ്കാരകൂടാദീസു പംസൂനം ഉപരി ഠിതത്താ അബ്ഭുഗ്ഗതട്ഠേന പംസുകൂലം വിയാതി പംസുകൂലം, പംസു വിയ വാ കുച്ഛിതഭാവം ഉലതി ഗച്ഛതീതി പംസുകൂലം, പംസുകൂലസ്സ ധാരണം പംസുകൂലം, തം സീലം ഏതസ്സാതി പംസുകൂലികോ. സങ്ഘാടിഉത്തരാസങ്ഗഅന്തരവാസകസങ്ഖാതാനി തീണി ചീവരാനി തിചീവരം, തിചീവരസ്സ ധാരണം തിചീവരം, തം സീലം ഏതസ്സാതി തേചീവരികോ. അപ്പിച്ഛോതിആദീനം പദാനം അത്ഥോ ഹേട്ഠാ വുത്തോയേവ.

    Āraññakoti gāmantasenāsanapaṭikkhipanena araññe nivāso assāti āraññako, āraññakadhutaṅgaṃ samādāya vattantassetaṃ nāmaṃ. Tathā bhikkhāsaṅkhātānaṃ āmisapiṇḍānaṃ pāto piṇḍapāto, parehi dinnānaṃ piṇḍānaṃ patte nipatananti attho. Piṇḍapātaṃ uñchati taṃ taṃ kulaṃ upasaṅkamanto gavesatīti piṇḍapātiko, piṇḍāya vā patituṃ carituṃ vatametassāti piṇḍapātī, piṇḍapātīyeva piṇḍapātiko. Saṅkārakūṭādīsu paṃsūnaṃ upari ṭhitattā abbhuggataṭṭhena paṃsukūlaṃ viyāti paṃsukūlaṃ, paṃsu viya vā kucchitabhāvaṃ ulati gacchatīti paṃsukūlaṃ, paṃsukūlassa dhāraṇaṃ paṃsukūlaṃ, taṃ sīlaṃ etassāti paṃsukūliko. Saṅghāṭiuttarāsaṅgaantaravāsakasaṅkhātāni tīṇi cīvarāni ticīvaraṃ, ticīvarassa dhāraṇaṃ ticīvaraṃ, taṃ sīlaṃ etassāti tecīvariko. Appicchotiādīnaṃ padānaṃ attho heṭṭhā vuttoyeva.

    ധുതവാദോതി ധുതോ വുച്ചതി ധുതകിലേസോ പുഗ്ഗലോ, കിലേസധുനനകധമ്മോ വാ. തത്ഥ അത്ഥി ധുതോ, ന ധുതവാദോ, അത്ഥി ന ധുതോ, ധുതവാദോ, അത്ഥി നേവ ധുതോ, ന ധുതവാദോ, അത്ഥി ധുതോ ചേവ, ധുതവാദോ ചാതി ഇദം ചതുക്കം വേദിതബ്ബം. തേസു യോ സയം ധുതധമ്മേ സമാദായ വത്തതി, ന പരം തദത്ഥായ സമാദപേതി, അയം പഠമോ. യോ പന സയം ന ധുതധമ്മേ സമാദായ വത്തതി, പരം സമാദപേതി, അയം ദുതിയോ. യോ ഉഭയരഹിതോ, അയം തതിയോ. യോ പന ഉഭയസമ്പന്നോ, അയം ചതുത്ഥോ. ഏവരൂപോ ച ആയസ്മാ പിണ്ഡോലഭാരദ്വാജോതി. തേന വുത്തം ‘‘ധുതവാദോ’’തി. ഏകദേസസരൂപേകസേസവസേന ഹി അയം നിദ്ദേസോ യഥാ തം ‘‘നാമരൂപ’’ന്തി.

    Dhutavādoti dhuto vuccati dhutakileso puggalo, kilesadhunanakadhammo vā. Tattha atthi dhuto, na dhutavādo, atthi na dhuto, dhutavādo, atthi neva dhuto, na dhutavādo, atthi dhuto ceva, dhutavādo cāti idaṃ catukkaṃ veditabbaṃ. Tesu yo sayaṃ dhutadhamme samādāya vattati, na paraṃ tadatthāya samādapeti, ayaṃ paṭhamo. Yo pana sayaṃ na dhutadhamme samādāya vattati, paraṃ samādapeti, ayaṃ dutiyo. Yo ubhayarahito, ayaṃ tatiyo. Yo pana ubhayasampanno, ayaṃ catuttho. Evarūpo ca āyasmā piṇḍolabhāradvājoti. Tena vuttaṃ ‘‘dhutavādo’’ti. Ekadesasarūpekasesavasena hi ayaṃ niddeso yathā taṃ ‘‘nāmarūpa’’nti.

    അധിചിത്തമനുയുത്തോതി ഏത്ഥ അട്ഠസമാപത്തിസമ്പയോഗതോ അരഹത്തഫലസമാപത്തിസമ്പയോഗതോ വാ ചിത്തസ്സ അധിചിത്തഭാവോ വേദിതബ്ബോ, ഇധ പന ‘‘അരഹത്തഫലചിത്ത’’ന്തി വദന്തി. തംതംസമാപത്തീസു സമാധി ഏവ അധിചിത്തം, ഇധ പന അരഹത്തഫലസമാധി വേദിതബ്ബോ. കേചി പന ‘‘അധിചിത്തമനുയുത്തേന, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖുനാ കാലേന കാലം തീണി നിമിത്താനി മനസി കാതബ്ബാനീതി ഏതസ്മിം അധിചിത്തസുത്തേ (അ॰ നി॰ ൩.൧൦൩) വിയ സമഥവിപസ്സനാചിത്തം അധിചിത്തന്തി ഇധാധിപ്പേത’’ന്തി വദന്തി, തം ന സുന്ദരം. പുരിമോയേവത്ഥോ ഗഹേതബ്ബോ.

    Adhicittamanuyuttoti ettha aṭṭhasamāpattisampayogato arahattaphalasamāpattisampayogato vā cittassa adhicittabhāvo veditabbo, idha pana ‘‘arahattaphalacitta’’nti vadanti. Taṃtaṃsamāpattīsu samādhi eva adhicittaṃ, idha pana arahattaphalasamādhi veditabbo. Keci pana ‘‘adhicittamanuyuttena, bhikkhave, bhikkhunā kālena kālaṃ tīṇi nimittāni manasi kātabbānīti etasmiṃ adhicittasutte (a. ni. 3.103) viya samathavipassanācittaṃ adhicittanti idhādhippeta’’nti vadanti, taṃ na sundaraṃ. Purimoyevattho gahetabbo.

    ഏതമത്ഥം വിദിത്വാതി ഏതം ആയസ്മതോ പിണ്ഡോലഭാരദ്വാജസ്സ അധിട്ഠാനപരിക്ഖാരസമ്പദാസമ്പന്നം അധിചിത്താനുയോഗസങ്ഖാതം അത്ഥം സബ്ബാകാരതോ വിദിത്വാ. ഏവം ‘‘അധിചിത്താനുയോഗോ മമ സാസനാനുട്ഠാന’’ന്തി ദീപേന്തോ ഇമം ഉദാനം ഉദാനേസി.

    Etamatthaṃviditvāti etaṃ āyasmato piṇḍolabhāradvājassa adhiṭṭhānaparikkhārasampadāsampannaṃ adhicittānuyogasaṅkhātaṃ atthaṃ sabbākārato viditvā. Evaṃ ‘‘adhicittānuyogo mama sāsanānuṭṭhāna’’nti dīpento imaṃ udānaṃ udānesi.

    തത്ഥ അനൂപവാദോതി വാചായ കസ്സചിപി അനുപവദനം. അനൂപഘാതോതി കായേന കസ്സചി ഉപഘാതാകരണം. പാതിമോക്ഖേതി ഏത്ഥ പാതിമോക്ഖപദസ്സ അത്ഥോ ഹേട്ഠാ നാനപ്പകാരേഹി വുത്തോ, തസ്മിം പാതിമോക്ഖേ. സത്തന്നം ആപത്തിക്ഖന്ധാനം അവീതിക്കമലക്ഖണോ സംവരോ. മത്തഞ്ഞുതാതി പടിഗ്ഗഹണപരിഭോഗവസേന പമാണഞ്ഞുതാ. പന്തഞ്ച സയനാസനന്തി വിവിത്തം സങ്ഘട്ടനവിരഹിതം സേനാസനം. അധിചിത്തേ ച ആയോഗോതി അട്ഠന്നം സമാപത്തീനം അധിഗമായ ഭാവനാനുയോഗോ.

    Tattha anūpavādoti vācāya kassacipi anupavadanaṃ. Anūpaghātoti kāyena kassaci upaghātākaraṇaṃ. Pātimokkheti ettha pātimokkhapadassa attho heṭṭhā nānappakārehi vutto, tasmiṃ pātimokkhe. Sattannaṃ āpattikkhandhānaṃ avītikkamalakkhaṇo saṃvaro. Mattaññutāti paṭiggahaṇaparibhogavasena pamāṇaññutā. Pantañca sayanāsananti vivittaṃ saṅghaṭṭanavirahitaṃ senāsanaṃ. Adhicitte ca āyogoti aṭṭhannaṃ samāpattīnaṃ adhigamāya bhāvanānuyogo.

    അപരോ നയോ – അനൂപവാദോതി കസ്സചിപി ഉപരുജ്ഝനവചനസ്സ അവദനം. തേന സബ്ബമ്പി വാചസികം സീലം സങ്ഗണ്ഹാതി. അനൂപഘാതോതി കായേന കസ്സചി ഉപഘാതസ്സ പരവിഹേഠനസ്സ അകരണം. തേന സബ്ബമ്പി കായികം സീലം സങ്ഗണ്ഹാതി. യാദിസം പനിദം ഉഭയം ബുദ്ധാനം സാസനന്തോഗധം ഹോതി, തം ദസ്സേതും – ‘‘പാതിമോക്ഖേ ച സംവരോ’’തി വുത്തം. സദ്ദോ നിപാതമത്തം. പാതിമോക്ഖേ ച സംവരോതി പാതിമോക്ഖസംവരഭൂതോ അനൂപവാദോ അനൂപഘാതോ ചാതി അത്ഥോ.

    Aparo nayo – anūpavādoti kassacipi uparujjhanavacanassa avadanaṃ. Tena sabbampi vācasikaṃ sīlaṃ saṅgaṇhāti. Anūpaghātoti kāyena kassaci upaghātassa paraviheṭhanassa akaraṇaṃ. Tena sabbampi kāyikaṃ sīlaṃ saṅgaṇhāti. Yādisaṃ panidaṃ ubhayaṃ buddhānaṃ sāsanantogadhaṃ hoti, taṃ dassetuṃ – ‘‘pātimokkhe ca saṃvaro’’ti vuttaṃ. Casaddo nipātamattaṃ. Pātimokkhe ca saṃvaroti pātimokkhasaṃvarabhūto anūpavādo anūpaghāto cāti attho.

    അഥ വാ പാതിമോക്ഖേതി അധികരണേ ഭുമ്മം. പാതിമോക്ഖേ നിസ്സയഭൂതേ സംവരോ. കോ പന സോതി? അനൂപവാദോ അനൂപഘാതോ. ഉപസമ്പദവേലായഞ്ഹി അവിസേസേന പാതിമോക്ഖസീലം സമാദിന്നം നാമ ഹോതി, തസ്മിം പാതിമോക്ഖേ ഠിതസ്സ തതോ പരം ഉപവാദൂപഘാതാനം അകരണവസേന സംവരോ, സോ അനൂപവാദോ അനൂപഘാതോ ചാതി വുത്തോ.

    Atha vā pātimokkheti adhikaraṇe bhummaṃ. Pātimokkhe nissayabhūte saṃvaro. Ko pana soti? Anūpavādo anūpaghāto. Upasampadavelāyañhi avisesena pātimokkhasīlaṃ samādinnaṃ nāma hoti, tasmiṃ pātimokkhe ṭhitassa tato paraṃ upavādūpaghātānaṃ akaraṇavasena saṃvaro, so anūpavādo anūpaghāto cāti vutto.

    അഥ വാ പാതിമോക്ഖേതി നിപ്ഫാദേതബ്ബേ ഭുമ്മം യഥാ ‘‘ചേതസോ അവൂപസമോ അയോനിസോമനസികാരപദട്ഠാന’’ന്തി (സം॰ നി॰ ൫.൨൩൨). തേന പാതിമോക്ഖേന സാധേതബ്ബോ അനൂപവാദോ അനൂപഘാതോ, പാതിമോക്ഖസംവരസങ്ഗഹിതോ അനൂപവാദോ അനൂപഘാതോഇച്ചേവ അത്ഥോ. സംവരോതി ഇമിനാ പന സതിസംവരോ , ഞാണസംവരോ, ഖന്തിസംവരോ, വീരിയസംവരോതി ഇമേസം ചതുന്നം സംവരാനം ഗഹണം, പാതിമോക്ഖസാധനം ഇദം സംവരചതുക്കം.

    Atha vā pātimokkheti nipphādetabbe bhummaṃ yathā ‘‘cetaso avūpasamo ayonisomanasikārapadaṭṭhāna’’nti (saṃ. ni. 5.232). Tena pātimokkhena sādhetabbo anūpavādo anūpaghāto, pātimokkhasaṃvarasaṅgahito anūpavādo anūpaghātoicceva attho. Saṃvaroti iminā pana satisaṃvaro , ñāṇasaṃvaro, khantisaṃvaro, vīriyasaṃvaroti imesaṃ catunnaṃ saṃvarānaṃ gahaṇaṃ, pātimokkhasādhanaṃ idaṃ saṃvaracatukkaṃ.

    മത്തഞ്ഞുതാ ച ഭത്തസ്മിന്തി പരിയേസനപടിഗ്ഗഹണപരിഭോഗവിസ്സജ്ജനാനം വസേന ഭോജനേ പമാണഞ്ഞുതാ. പന്തഞ്ച സയനാസനന്തി ഭാവനാനുകൂലം അരഞ്ഞരുക്ഖമൂലാദിവിവിത്തസേനാസനം. അധിചിത്തേ ച ആയോഗോതി സബ്ബചിത്താനം അധികത്താ ഉത്തമത്താ അധിചിത്തസങ്ഖാതേ അരഹത്തഫലചിത്തേ സാധേതബ്ബേ തസ്സ നിപ്ഫാദനത്ഥം സമഥവിപസ്സനാഭാവനാവസേന ആയോഗോ. ഏതം ബുദ്ധാന സാസനന്തി ഏതം പരസ്സ അനൂപവദനം, അനൂപഘാതനം, പാതിമോക്ഖസംവരോ , പരിയേസനപടിഗ്ഗഹണാദീസു മത്തഞ്ഞുതാ, വിവിത്തവാസോ, യഥാവുത്തഅധിചിത്താനുയോഗോ ച ബുദ്ധാനം സാസനം ഓവാദോ അനുസിട്ഠീതി അത്ഥോ. ഏവം ഇമായ ഗാഥായ തിസ്സോ സിക്ഖാ കഥിതാതി വേദിതബ്ബാ.

    Mattaññutā ca bhattasminti pariyesanapaṭiggahaṇaparibhogavissajjanānaṃ vasena bhojane pamāṇaññutā. Pantañca sayanāsananti bhāvanānukūlaṃ araññarukkhamūlādivivittasenāsanaṃ. Adhicitte ca āyogoti sabbacittānaṃ adhikattā uttamattā adhicittasaṅkhāte arahattaphalacitte sādhetabbe tassa nipphādanatthaṃ samathavipassanābhāvanāvasena āyogo. Etaṃ buddhāna sāsananti etaṃ parassa anūpavadanaṃ, anūpaghātanaṃ, pātimokkhasaṃvaro , pariyesanapaṭiggahaṇādīsu mattaññutā, vivittavāso, yathāvuttaadhicittānuyogo ca buddhānaṃ sāsanaṃ ovādo anusiṭṭhīti attho. Evaṃ imāya gāthāya tisso sikkhā kathitāti veditabbā.

    ഛട്ഠസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Chaṭṭhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ഉദാനപാളി • Udānapāḷi / ൬. പിണ്ഡോലസുത്തം • 6. Piṇḍolasuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact