| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੮. ਪਿਣ੍ਡੋਲ੍ਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
8. Piṇḍolyasuttavaṇṇanā
੮੦. ਅਪਕਰੀਯਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਅਪਕਰਣਂ, ਪਦਂ। ਅਪਕਰਣਂ ਪਕਰਣਂ ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕਂ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਕਿਸ੍ਮਿਞ੍ਚਿਦੇવ ਕਾਰਣੇ’’ਤਿ। ਨੀਹਰਿਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮੀਪਚਾਰਭਾવਤੋ ਅਪਨੇਤ੍વਾ। ਤਥਾਕਰਣਞ੍ਚ ਏવਮੇਤੇ ਏਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਅਪ੍ਪਟਿਰੂਪਂ ਅਕਤ੍વਾ ਆਯਤਿਂ ਸਮ੍ਮਾ ਪਟਿਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀਤਿ। ਲਦ੍ਧਬਲਾਤਿ ਲਦ੍ਧਞਾਣਬਲਾ।
80. Apakarīyati etenāti apakaraṇaṃ, padaṃ. Apakaraṇaṃ pakaraṇaṃ kāraṇanti atthato ekaṃ. Tenāha ‘‘kismiñcideva kāraṇe’’ti. Nīharitvāti attano samīpacārabhāvato apanetvā. Tathākaraṇañca evamete ettakampi appaṭirūpaṃ akatvā āyatiṃ sammā paṭipajjissantīti. Laddhabalāti laddhañāṇabalā.
ਏਕਦ੍વੀਹਿਕਾਯਾਤਿ ਏਕੇਕਸ੍ਸ ਚੇવ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਞ੍ਚ ਈਹਿਕਾ ਗਤਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਾ ਏਕਦ੍વੀਹਿਕਾ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏਕੇਕੋ ਚੇવ ਦ੍વੇ ਦ੍વੇ ਚ ਹੁਤ੍વਾ’’ਤਿ। ਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਨਂ ਸਮੁਦਿਤਾਨਂ ਨਾਮ ਕਿਰਿਯਾ ਤਾਦਿਸੀਪਿ ਸਿਯਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਕੇਲ਼ਿਮ੍ਪਿ ਕਰੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ। ਪਰਿਕਪ੍ਪਨવਸੇਨ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਪੇਸਲਾ ਭਿਕ੍ਖੂਪਿ ਏવਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ।
Ekadvīhikāyāti ekekassa ceva dvinnaṃ dvinnañca īhikā gati upasaṅkamanā ekadvīhikā. Tenāha ‘‘ekeko ceva dve dve ca hutvā’’ti. Puthujjanānaṃ samuditānaṃ nāma kiriyā tādisīpi siyāti vuttaṃ ‘‘keḷimpi kareyyu’’nti. Parikappanavasena sammāsambuddhaṃ uddissa pesalā bhikkhūpi evaṃ karontīti.
ਯੁਗਨ੍ਧਰਪਬ੍ਬਤਾਦੀਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਸੀਦਨ੍ਤਰਂ ਸਮੁਦ੍ਦਂ ਨਾਮ। ਤਤ੍ਥ ਕਿਰ વਾਤੋ ਨ વਾਯਤਿ, ਪਤਿਤਂ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿਪਿ ਸੀਦਨ੍ਤਰਨਦਿਯਂ વਿਲੀਯਨ੍ਤਾ ਸੀਦਨ੍ਤੇવ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਪਰਿવਾਰੇਤ੍વਾ ਠਿਤਾ ਯੁਗਨ੍ਧਰਾਦਯੋਪਿ ਸੀਦਪਬ੍ਬਤਾ ਨਾਮ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸੀਦਨ੍ਤਰੇ ਸਨ੍ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ਮਹਾਸਮੁਦ੍ਦਂ વਿਯਾ’’ਤਿ। ਆਹਾਰਹੇਤੂਤਿ ਆਮਿਸਹੇਤੁ ਸਪ੍ਪਿਤੇਲਾਦਿਨਿਮਿਤ੍ਤਂ, ਤੇਸਂ ਪਣਾਮਨਾ।
Yugandharapabbatādīnaṃ antare sīdantaraṃ samuddaṃ nāma. Tattha kira vāto na vāyati, patitaṃ yaṃ kiñcipi sīdantaranadiyaṃ vilīyantā sīdanteva, tasmā taṃ parivāretvā ṭhitā yugandharādayopi sīdapabbatā nāma. Taṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘sīdantare sannisinnaṃ mahāsamuddaṃ viyā’’ti. Āhārahetūti āmisahetu sappitelādinimittaṃ, tesaṃ paṇāmanā.
ਪਚ੍ਛਿਮਨ੍ਤਿ ਨਿਹੀਨਂ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਲਾਮਕ’’ਨ੍ਤਿ, ਲਾਮਕਨ੍ਤੋ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤੋ –
Pacchimanti nihīnaṃ. Tenāha ‘‘lāmaka’’nti, lāmakanto idhādhippeto –
‘‘ਮਿਗਾਨਂ ਕੋਟ੍ਠੁਕੋ ਅਨ੍ਤੋ, ਪਕ੍ਖੀਨਂ ਪਨ વਾਯਸੋ।
‘‘Migānaṃ koṭṭhuko anto, pakkhīnaṃ pana vāyaso;
ਏਰਣ੍ਡੋ ਅਨ੍ਤੋ ਰੁਕ੍ਖਾਨਂ, ਤਯੋ ਅਨ੍ਤਾ ਸਮਾਗਤਾ’’ਤਿ॥ –
Eraṇḍo anto rukkhānaṃ, tayo antā samāgatā’’ti. –
ਆਦੀਸੁ (ਜਾ॰ ੧.੩.੧੩੫) વਿਯ। ਉਲਤੀਤਿ ਅਭਿਚਰਤਿ। ਅਭਿਸਪਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਅਭਿਸਾਪੋ। ਅਭਿਸਾਪવਤ੍ਥੁ ਪਿਣ੍ਡੋਲ੍ਯਂ। ਅਤ੍ਥੋ ਫਲਂ વਸੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥવਸਂ, ਕਾਰਣਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਤੇਸੁ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਤ੍ਥ ਨਿਯੁਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥવਸਿਕਾ।
Ādīsu (jā. 1.3.135) viya. Ulatīti abhicarati. Abhisapanti etenāti abhisāpo. Abhisāpavatthu piṇḍolyaṃ. Attho phalaṃ vaso etassāti atthavasaṃ, kāraṇaṃ, tampi tesu atthi, tattha niyuttāti atthavasikā.
ਅਨ੍ਤੋ ਹਦਯਸ੍ਸ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਅਨੁਪવਿਟ੍ਠਾ ਸੋਕવਤ੍ਥੂਹਿ।
Anto hadayassa abbhantare anupaviṭṭhā sokavatthūhi.
ਅਭਿਜ੍ਝਾਯਿਤਾਤਿ ਅਭਿਜ੍ਝਾਯਨਸੀਲੋ। ਅਭਿਣ੍ਹਪ੍ਪવਤ੍ਤਿਯਾ ਚੇવ ਬਹੁਲਭਾવੇਨ ਚ ਬਹੁਲਰਾਗੋ। ਪੂਤਿਭਾવੇਨਾਤਿ ਕੁਥਿਤਭਾવੇਨ। ਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਹਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਪਗਨ੍ਧਂ ਕਰੋਤਿ, ਨ ਸੁਚਿਮਨੁਞ੍ਞਭਾવਂ। ਭਤ੍ਤਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕਾਕੋ વਿਯਾਤਿ ਇਦਂ ਭਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸ ਅਸਰਣੇਨ ਕਾਕਸ੍ਸ ਨਟ੍ਠਸਤਿਤਾ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਕਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਭਤ੍ਤਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਤਾਯ। ਅਸਣ੍ਠਿਤੋਤਿ ਅਸਣ੍ਠਿਤਚਿਤ੍ਤੋ। ਕਟ੍ਠਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਕਟ੍ਠੇਨ ਕਤ੍ਤਬ੍ਬਕਿਚ੍ਚਂ।
Abhijjhāyitāti abhijjhāyanasīlo. Abhiṇhappavattiyā ceva bahulabhāvena ca bahularāgo. Pūtibhāvenāti kuthitabhāvena. Byāpādo hi uppajjamāno cittaṃ apagandhaṃ karoti, na sucimanuññabhāvaṃ. Bhattanikkhittakāko viyāti idaṃ bhattaṭṭhānassa asaraṇena kākassa naṭṭhasatitā paññāyatīti katvā vuttaṃ, na bhattanikkhittatāya. Asaṇṭhitoti asaṇṭhitacitto. Kaṭṭhatthanti kaṭṭhena kattabbakiccaṃ.
ਪਾਪવਿਤਕ੍ਕੇਹਿ ਕਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਅਨવਸੇਸਤੋ ਪਹਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ। ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਏਕੋ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੋ, ਇਤਰੋ ਮਿਸ੍ਸਕੋਤਿ વਤ੍ਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਏવਂ ਤਂ ਭਾવੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਰੁਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਏવਾਤਿ ਏਕੇਕਮਿਸ੍ਸਕਤਾવਸੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਪੋਰਾਣਾ। ਉਪਰਿ ਤਿਪਰਿવਟ੍ਟਦੇਸਨਾਯ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿਯੇવ ਦੀਪਿਤੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯਾવਞ੍ਚਿਦ’’ਨ੍ਤਿ। ਨਿਦ੍ਦੋਸੋਤਿ વੀਤਰਾਗਾਦਿਨਾ ਨਿਦ੍ਦੋਸੋ।
Pāpavitakkehi kato, tasmā te anavasesato pahātabbāti dassanatthaṃ. Dvinnaṃ vuttattā eko pubbabhāgo, itaro missakoti vattuṃ yuttanti adhippāyena ‘‘ettha cā’’tiādi vuttaṃ. Evaṃ taṃ bhāventassa nirujjhanti evāti ekekamissakatāvasena gahetabbanti porāṇā. Upari tiparivaṭṭadesanāya animittasamādhiyeva dīpito. Tenāha ‘‘yāvañcida’’nti. Niddosoti vītarāgādinā niddoso.
ਪਿਣ੍ਡੋਲ੍ਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Piṇḍolyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੮. ਪਿਣ੍ਡੋਲ੍ਯਸੁਤ੍ਤਂ • 8. Piṇḍolyasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੮. ਪਿਣ੍ਡੋਲ੍ਯਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Piṇḍolyasuttavaṇṇanā
