Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සුත්තනිපාත-අට්ඨකථා • Suttanipāta-aṭṭhakathā |
16. පිඞ්ගියසුත්තවණ්ණනා
16. Piṅgiyasuttavaṇṇanā
1127. ජිණ්ණොහමස්මීති පිඞ්ගියසුත්තං. තත්ථ ජිණ්ණොහමස්මි අබලො වීතවණ්ණොති සො කිර බ්රාහ්මණො ජරාභිභූතො වීසවස්සසතිකො ජාතියා, දුබ්බලො ච ‘‘ඉධ පදං කරිස්සාමී’’ති අඤ්ඤත්ථෙව කරොති, විනට්ඨපුරිමච්ඡවිවණ්ණො ච . තෙනාහ – ‘‘ජිණ්ණොහමස්මි අබලො වීතවණ්ණො’’ති. මාහං නස්සං මොමුහො අන්තරාවාති මාහං තුය්හං ධම්මං අසච්ඡිකත්වා අන්තරායෙව අවිද්වා හුත්වා අනස්සිං. ජාතිජරාය ඉධ විප්පහානන්ති ඉධෙව තව පාදමූලෙ පාසාණකෙ වා චෙතිය ජාතිජරාය විප්පහානං නිබ්බානධම්මං යමහං විජඤ්ඤං, තං මෙ ආචික්ඛ.
1127.Jiṇṇohamasmīti piṅgiyasuttaṃ. Tattha jiṇṇohamasmi abalo vītavaṇṇoti so kira brāhmaṇo jarābhibhūto vīsavassasatiko jātiyā, dubbalo ca ‘‘idha padaṃ karissāmī’’ti aññattheva karoti, vinaṭṭhapurimacchavivaṇṇo ca . Tenāha – ‘‘jiṇṇohamasmi abalo vītavaṇṇo’’ti. Māhaṃ nassaṃ momuho antarāvāti māhaṃ tuyhaṃ dhammaṃ asacchikatvā antarāyeva avidvā hutvā anassiṃ. Jātijarāya idha vippahānanti idheva tava pādamūle pāsāṇake vā cetiya jātijarāya vippahānaṃ nibbānadhammaṃ yamahaṃ vijaññaṃ, taṃ me ācikkha.
1128. ඉදානි යස්මා පිඞ්ගියො කායෙ සාපෙක්ඛතාය ‘‘ජිණ්ණොහමස්මී’’ති ගාථමාහ තෙනස්ස භගවා කායෙ සිනෙහප්පහානත්ථං ‘‘දිස්වාන රූපෙසු විහඤ්ඤමානෙ’’ති ගාථමාහ. තත්ථ රූපෙසූති රූපහෙතු රූපපච්චයා. විහඤ්ඤමානෙති කම්මකාරණාදීහි උපහඤ්ඤමානෙ. රුප්පන්ති රූපෙසූති චක්ඛුරොගාදීහි ච රූපහෙතුයෙව ජනා රුප්පන්ති බාධීයන්ති.
1128. Idāni yasmā piṅgiyo kāye sāpekkhatāya ‘‘jiṇṇohamasmī’’ti gāthamāha tenassa bhagavā kāye sinehappahānatthaṃ ‘‘disvānarūpesu vihaññamāne’’ti gāthamāha. Tattha rūpesūti rūpahetu rūpapaccayā. Vihaññamāneti kammakāraṇādīhi upahaññamāne. Ruppanti rūpesūti cakkhurogādīhi ca rūpahetuyeva janā ruppanti bādhīyanti.
1129-30. එවං භගවතා යාව අරහත්තං තාව කථිතං පටිපත්තිං සුත්වාපි පිඞ්ගියො ජරාදුබ්බලතාය විසෙසං අනධිගන්ත්වාව පුන ‘‘දිසා චතස්සො’’ති ඉමාය ගාථාය භගවන්තං ථොමෙන්තො දෙසනං යාචති. අථස්ස භගවා පුනපි යාව අරහත්තං, තාව පටිපදං දස්සෙන්තො ‘‘තණ්හාධිපන්නෙ’’ති ගාථමාහ. සෙසං සබ්බත්ථ පාකටමෙව.
1129-30. Evaṃ bhagavatā yāva arahattaṃ tāva kathitaṃ paṭipattiṃ sutvāpi piṅgiyo jarādubbalatāya visesaṃ anadhigantvāva puna ‘‘disā catasso’’ti imāya gāthāya bhagavantaṃ thomento desanaṃ yācati. Athassa bhagavā punapi yāva arahattaṃ, tāva paṭipadaṃ dassento ‘‘taṇhādhipanne’’ti gāthamāha. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
ඉමම්පි සුත්තං භගවා අරහත්තනිකූටෙනෙව දෙසෙසි. දෙසනාපරියොසානෙ ච පිඞ්ගියො අනාගාමිඵලෙ පතිට්ඨාසි. සො කිර අන්තරන්තරා චින්තෙසි – ‘‘එවං විචිත්රපටිභානං නාම දෙසනං න ලභි මය්හං මාතුලො බාවරී සවනායා’’ති. තෙන සිනෙහවික්ඛෙපෙන අරහත්තං පාපුණිතුං නාසක්ඛි. අන්තෙවාසිනො පනස්ස සහස්සජටිලා අරහත්තං පාපුණිංසු. සබ්බෙව ඉද්ධිමයපත්තචීවරධරා එහිභික්ඛවො අහෙසුන්ති.
Imampi suttaṃ bhagavā arahattanikūṭeneva desesi. Desanāpariyosāne ca piṅgiyo anāgāmiphale patiṭṭhāsi. So kira antarantarā cintesi – ‘‘evaṃ vicitrapaṭibhānaṃ nāma desanaṃ na labhi mayhaṃ mātulo bāvarī savanāyā’’ti. Tena sinehavikkhepena arahattaṃ pāpuṇituṃ nāsakkhi. Antevāsino panassa sahassajaṭilā arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Sabbeva iddhimayapattacīvaradharā ehibhikkhavo ahesunti.
පරමත්ථජොතිකාය ඛුද්දක-අට්ඨකථාය
Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya
සුත්තනිපාත-අට්ඨකථාය පිඞ්ගියසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Suttanipāta-aṭṭhakathāya piṅgiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්දකනිකාය • Khuddakanikāya / සුත්තනිපාතපාළි • Suttanipātapāḷi / 16. පිඞ්ගියමාණවපුච්ඡා • 16. Piṅgiyamāṇavapucchā