Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ബുദ്ധവംസ-അട്ഠകഥാ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā

    ൧൫. പിയദസ്സീബുദ്ധവംസവണ്ണനാ

    15. Piyadassībuddhavaṃsavaṇṇanā

    സുജാതസ്സ പന അപരഭാഗേ ഇതോ അട്ഠകപ്പസതാധികസഹസ്സകപ്പമത്ഥകേ ഏകസ്മിം കപ്പേ പിയദസ്സീ, അത്ഥദസ്സീ, ധമ്മദസ്സീതി തയോ ബുദ്ധാ നിബ്ബത്തിംസു. തത്ഥ പിയദസ്സീ നാമ ഭഗവാ പാരമിയോ പൂരേത്വാ തുസിതപുരേ നിബ്ബത്തിത്വാ തതോ ചവിത്വാ സുധഞ്ഞവതീനഗരേ സുദത്തസ്സ നാമ രഞ്ഞോ അഗ്ഗമഹേസിയാ ചന്ദസദിസവദനായ ചന്ദാദേവിയാ നാമ കുച്ഛിസ്മിം പടിസന്ധിം ഗഹേത്വാ ദസന്നം മാസാനം അച്ചയേന വരുണുയ്യാനേ മാതുകുച്ഛിതോ നിക്ഖമി. തസ്സ പന നാമഗ്ഗഹണദിവസേ ലോകസ്സ പിയാനം പാടിഹാരിയവിസേസാനം ദസ്സിതത്താ ‘‘പിയദസ്സീ’’ത്വേവ നാമമകംസു. സോ നവവസ്സസഹസ്സാനി അഗാരം അജ്ഝാവസി. തസ്സ കിര സുനിമ്മലവിമലഗിരിബ്രഹാനാമകാ തയോ പാസാദാ അഹേസും. വിമലാമഹാദേവിപ്പമുഖാനി തേത്തിംസ ഇത്ഥിസഹസ്സാനി പച്ചുപട്ഠിതാനി അഹേസും.

    Sujātassa pana aparabhāge ito aṭṭhakappasatādhikasahassakappamatthake ekasmiṃ kappe piyadassī, atthadassī, dhammadassīti tayo buddhā nibbattiṃsu. Tattha piyadassī nāma bhagavā pāramiyo pūretvā tusitapure nibbattitvā tato cavitvā sudhaññavatīnagare sudattassa nāma rañño aggamahesiyā candasadisavadanāya candādeviyā nāma kucchismiṃ paṭisandhiṃ gahetvā dasannaṃ māsānaṃ accayena varuṇuyyāne mātukucchito nikkhami. Tassa pana nāmaggahaṇadivase lokassa piyānaṃ pāṭihāriyavisesānaṃ dassitattā ‘‘piyadassī’’tveva nāmamakaṃsu. So navavassasahassāni agāraṃ ajjhāvasi. Tassa kira sunimmalavimalagiribrahānāmakā tayo pāsādā ahesuṃ. Vimalāmahādevippamukhāni tettiṃsa itthisahassāni paccupaṭṭhitāni ahesuṃ.

    സോ ചത്താരി നിമിത്താനി ദിസ്വാ വിമലാദേവിയാ കഞ്ചനവേളേ നാമ പുത്തേ ഉപ്പന്നേ ആജഞ്ഞരഥേന മഹാഭിനിക്ഖമനം നിക്ഖമിത്വാ പബ്ബജി. ഏകാ ച നം പുരിസകോടി അനുപബ്ബജി. സോ തേഹി പരിവുതോ മഹാപുരിസോ ഛ മാസേ പധാനചരിയം ചരിത്വാ വിസാഖപുണ്ണമായ വരുണബ്രാഹ്മണഗാമേ വസഭബ്രാഹ്മണസ്സ ധീതായ ദിന്നം മധുപായാസം പരിഭുഞ്ജിത്വാ സാലവനേ ദിവാവിഹാരം വീതിനാമേത്വാ സുജാതാജീവകേന ദിന്നാ അട്ഠ തിണമുട്ഠിയോ ഗഹേത്വാ കകുധബോധിം ഉപസങ്കമിത്വാ തേപഞ്ഞാസഹത്ഥവിത്ഥതം തിണസന്ഥരം സന്ഥരിത്വാ പല്ലങ്കം ആഭുജിത്വാ സബ്ബഞ്ഞുതഞ്ഞാണം പടിവിജ്ഝിത്വാ ‘‘അനേകജാതിസംസാര’’ന്തി ഉദാനം ഉദാനേത്വാ തത്ഥേവ സത്തസത്താഹം വീതിനാമേത്വാ അത്തനാ സഹ പബ്ബജിതാനം അരിയധമ്മപടിവേധസമത്ഥതം ഞത്വാ ആകാസേന തത്ഥ ഗന്ത്വാ ഉസഭവതീനഗരസമീപേ ഉസഭവതുയ്യാനേ ഓതരിത്വാ ഭിക്ഖുകോടിപരിവുതോ ധമ്മചക്കം പവത്തേസി. തദാ കോടിസതസഹസ്സാനം ധമ്മാഭിസമയോ അഹോസി. അയം പഠമോ അഭിസമയോ.

    So cattāri nimittāni disvā vimalādeviyā kañcanaveḷe nāma putte uppanne ājaññarathena mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā pabbaji. Ekā ca naṃ purisakoṭi anupabbaji. So tehi parivuto mahāpuriso cha māse padhānacariyaṃ caritvā visākhapuṇṇamāya varuṇabrāhmaṇagāme vasabhabrāhmaṇassa dhītāya dinnaṃ madhupāyāsaṃ paribhuñjitvā sālavane divāvihāraṃ vītināmetvā sujātājīvakena dinnā aṭṭha tiṇamuṭṭhiyo gahetvā kakudhabodhiṃ upasaṅkamitvā tepaññāsahatthavitthataṃ tiṇasantharaṃ santharitvā pallaṅkaṃ ābhujitvā sabbaññutaññāṇaṃ paṭivijjhitvā ‘‘anekajātisaṃsāra’’nti udānaṃ udānetvā tattheva sattasattāhaṃ vītināmetvā attanā saha pabbajitānaṃ ariyadhammapaṭivedhasamatthataṃ ñatvā ākāsena tattha gantvā usabhavatīnagarasamīpe usabhavatuyyāne otaritvā bhikkhukoṭiparivuto dhammacakkaṃ pavattesi. Tadā koṭisatasahassānaṃ dhammābhisamayo ahosi. Ayaṃ paṭhamo abhisamayo.

    പുന ഉസഭവതിയാ നാമ നഗരസ്സ അവിദൂരേ സുദസ്സനപബ്ബതേ സുദസ്സനോ നാമ ദേവരാജാ പടിവസതി. സോ മിച്ഛാദിട്ഠികോ അഹോസി. സകലജമ്ബുദീപേ പന മനുസ്സാ തസ്സ അനുസംവച്ഛരം സതസഹസ്സഗ്ഘനികം ബലിം ഉപസംഹരന്തി. സോ സുദസ്സനോ ദേവരാജാ നരരാജേന സദ്ധിം ഏകാസനേ നിസീദിത്വാ ബലിം സമ്പടിച്ഛതി. അഥ പിയദസ്സീ ഭഗവാ ‘‘തസ്സ സുദസ്സനസ്സ ദേവരാജസ്സ തം ദിട്ഠിഗതം വിനോദേസ്സാമീ’’തി തസ്മിം ദേവരാജേ യക്ഖസമാഗമം ഗതേ തസ്സ ഭവനം പവിസിത്വാ സിരിസയനം ആരുഹിത്വാ ഛബ്ബണ്ണരംസിയോ മുഞ്ചന്തോ യുഗന്ധരപബ്ബതേ സരദസമയേ സൂരിയോ വിയ നിസീദി. തസ്സ പരിവാരപരിചാരികാ ദേവതായോ മാലാഗന്ധവിലേപനാദീഹി ദസബലം പൂജേത്വാ പരിവാരേത്വാ അട്ഠംസു.

    Puna usabhavatiyā nāma nagarassa avidūre sudassanapabbate sudassano nāma devarājā paṭivasati. So micchādiṭṭhiko ahosi. Sakalajambudīpe pana manussā tassa anusaṃvaccharaṃ satasahassagghanikaṃ baliṃ upasaṃharanti. So sudassano devarājā nararājena saddhiṃ ekāsane nisīditvā baliṃ sampaṭicchati. Atha piyadassī bhagavā ‘‘tassa sudassanassa devarājassa taṃ diṭṭhigataṃ vinodessāmī’’ti tasmiṃ devarāje yakkhasamāgamaṃ gate tassa bhavanaṃ pavisitvā sirisayanaṃ āruhitvā chabbaṇṇaraṃsiyo muñcanto yugandharapabbate saradasamaye sūriyo viya nisīdi. Tassa parivāraparicārikā devatāyo mālāgandhavilepanādīhi dasabalaṃ pūjetvā parivāretvā aṭṭhaṃsu.

    സുദസ്സനോപി ദേവരാജാ യക്ഖസമാഗമതോ ആഗച്ഛന്തോ അത്തനോ ഭവനതോ ഛബ്ബണ്ണരസ്മിയോ നിച്ഛരന്തേ ദിസ്വാ ചിന്തേസി – ‘‘അഞ്ഞേസു പന ദിവസേസു മമ ഭവനസ്സ ഏദിസീ അനേകരംസിജാലസമുജ്ജലവിഭൂതി ന ദിട്ഠപുബ്ബാ. കോ നു ഖോ ഇധ പവിട്ഠോ ദേവോ വാ മനുസ്സോ വാ’’തി ഓലോകേന്തോ ഉദയഗിരിസിഖരമത്ഥകേ സരദസമയദിവസകരമിവ ഛബ്ബണ്ണരംസിജാലേന അഭിജ്ജലന്തം നിസിന്നം ഭഗവന്തം ദിസ്വാ ചിന്തേസി – ‘‘അയം മുണ്ഡകസമണോ മമ പരിവാരേന പരിജനേന പരിവുതോ വരസയനേ നിസിന്നോ’’തി കോധാഭിഭൂതമാനസോ – ‘‘ഹന്ദാഹം ഇമസ്സ അത്തനോ ബലം ദസ്സേസ്സാമീ’’തി ചിന്തേത്വാ സകലം തം പബ്ബതം ഏകജാലമകാസി. ‘‘ഇമിനാ അഗ്ഗിജാലേന ഛാരികാഭൂതോ മുണ്ഡകസമണോ’’തി ഓലോകേന്തോ അനേകരംസിജാലവിസരവിപ്ഫുരിതവരസരീരം പസന്നവദനവണ്ണസോഭം വിപ്പസന്നച്ഛവിരാഗം ദസബലമഭിജ്ജലന്തം ദിസ്വാ ചിന്തേസി – ‘‘അയം സമണോ അഗ്ഗിദാഹം സഹതി, ഹന്ദാഹം ഇമം സമണം ഉദകോഘേന ഓസാദേത്വാ മാരേസ്സാമീ’’തി അതിഗമ്ഭീരം ഉദകോഘം വിമാനാഭിമുഖം പവത്തേസി.

    Sudassanopi devarājā yakkhasamāgamato āgacchanto attano bhavanato chabbaṇṇarasmiyo niccharante disvā cintesi – ‘‘aññesu pana divasesu mama bhavanassa edisī anekaraṃsijālasamujjalavibhūti na diṭṭhapubbā. Ko nu kho idha paviṭṭho devo vā manusso vā’’ti olokento udayagirisikharamatthake saradasamayadivasakaramiva chabbaṇṇaraṃsijālena abhijjalantaṃ nisinnaṃ bhagavantaṃ disvā cintesi – ‘‘ayaṃ muṇḍakasamaṇo mama parivārena parijanena parivuto varasayane nisinno’’ti kodhābhibhūtamānaso – ‘‘handāhaṃ imassa attano balaṃ dassessāmī’’ti cintetvā sakalaṃ taṃ pabbataṃ ekajālamakāsi. ‘‘Iminā aggijālena chārikābhūto muṇḍakasamaṇo’’ti olokento anekaraṃsijālavisaravipphuritavarasarīraṃ pasannavadanavaṇṇasobhaṃ vippasannacchavirāgaṃ dasabalamabhijjalantaṃ disvā cintesi – ‘‘ayaṃ samaṇo aggidāhaṃ sahati, handāhaṃ imaṃ samaṇaṃ udakoghena osādetvā māressāmī’’ti atigambhīraṃ udakoghaṃ vimānābhimukhaṃ pavattesi.

    തതോ ഉദകോഘേന പുണ്ണേ തസ്മിം വിമാനേ നിസിന്നസ്സ തസ്സ ഭഗവതോ ചീവരേ അംസുമത്തം വാ സരീരേ ലോമമത്തം വാ ന തേമിത്ഥ. തതോ സുദസ്സനോ ദേവരാജാ – ‘‘ഇമിനാ സമണോ നിരസ്സാസോ മതോ ഭവിസ്സതീ’’തി മന്ത്വാ ഉദകം സങ്ഖിപിത്വാ ഓലോകേന്തോ ഭഗവന്തം അസിതജലധരവിവരഗതം സരദസമയരജനികരമിവ വിവിധരംസിജാലവിസരേന വിരോചമാനം സകപരിസപരിവുതം നിസിന്നം ദിസ്വാ അത്തനോ മക്ഖം അസഹമാനോ – ‘‘ഹന്ദ മാരേസ്സാമി ന’’ന്തി കോധേന നവവിധആവുധവസ്സം വസ്സേസി. അഥസ്സ ഭഗവതോ ആനുഭാവേന സബ്ബാവുധാനി നാനാവിധപരമരുചിരദസ്സനാ സുരഭികുസുമമാലാ ഹുത്വാ ദസബലസ്സ പാദമൂലേ നിപതിംസു.

    Tato udakoghena puṇṇe tasmiṃ vimāne nisinnassa tassa bhagavato cīvare aṃsumattaṃ vā sarīre lomamattaṃ vā na temittha. Tato sudassano devarājā – ‘‘iminā samaṇo nirassāso mato bhavissatī’’ti mantvā udakaṃ saṅkhipitvā olokento bhagavantaṃ asitajaladharavivaragataṃ saradasamayarajanikaramiva vividharaṃsijālavisarena virocamānaṃ sakaparisaparivutaṃ nisinnaṃ disvā attano makkhaṃ asahamāno – ‘‘handa māressāmi na’’nti kodhena navavidhaāvudhavassaṃ vassesi. Athassa bhagavato ānubhāvena sabbāvudhāni nānāvidhaparamaruciradassanā surabhikusumamālā hutvā dasabalassa pādamūle nipatiṃsu.

    തതോ തം അച്ഛരിയം ദിസ്വാ സുദസ്സനോ ദേവരാജാ പരമകുപിതമാനസോ ഭഗവന്തം ഉഭോഹി ഹത്ഥേഹി പാദേസു ഗഹേത്വാ അത്തനോ ഭവനതോ നീഹരിതുകാമോ ഉക്ഖിപിത്വാ മഹാസമുദ്ദം അതിക്കമിത്വാ ചക്കവാളപബ്ബതം ഗന്ത്വാ – ‘‘കിം നു ഖോ സമണോ ജീവതി വാ മതോ വാ’’തി ഓലോകേന്തോ തസ്മിംയേവ ആസനേ നിസിന്നം ദിസ്വാ – ‘‘അഹോ മഹാനുഭാവോ അയം സമണോ, നാഹം ഇമം സമണം ഇതോ നിക്കഡ്ഢിതും സക്കോമി. യദി ഹി മം കോചി ജാനിസ്സതി, അനപ്പകോ മേ അയസോ ഭവിസ്സതി. യാവിമം കോചി ന പസ്സതി, താവ നം വിസ്സജ്ജേത്വാ ഗമിസ്സാമീ’’തി ചിന്തേസി.

    Tato taṃ acchariyaṃ disvā sudassano devarājā paramakupitamānaso bhagavantaṃ ubhohi hatthehi pādesu gahetvā attano bhavanato nīharitukāmo ukkhipitvā mahāsamuddaṃ atikkamitvā cakkavāḷapabbataṃ gantvā – ‘‘kiṃ nu kho samaṇo jīvati vā mato vā’’ti olokento tasmiṃyeva āsane nisinnaṃ disvā – ‘‘aho mahānubhāvo ayaṃ samaṇo, nāhaṃ imaṃ samaṇaṃ ito nikkaḍḍhituṃ sakkomi. Yadi hi maṃ koci jānissati, anappako me ayaso bhavissati. Yāvimaṃ koci na passati, tāva naṃ vissajjetvā gamissāmī’’ti cintesi.

    അഥ ദസബലോ തസ്സ ചിത്താചാരം ഞത്വാ തഥാ അധിട്ഠാസി, യഥാ നം സബ്ബേ ദേവമനുസ്സാ പസ്സന്തി. തസ്മിഞ്ച ദിവസേ സകലജമ്ബുദീപേ ഏകസതരാജാനോ തസ്സേവ ഉപഹാരദാനത്ഥായ സന്നിപതിംസു. തേ ഭഗവതോ പാദേ ഗഹേത്വാ നിസിന്നം സുദസ്സനം ദേവരാജാനം നരരാജാനോ ദിസ്വാ – ‘‘അമ്ഹാകം ദേവരാജാ മുനിരാജസ്സ പിയദസ്സിസ്സ സത്ഥുനോ പാദപരിചരിയം കരോതി, അഹോ ബുദ്ധാ നാമ അച്ഛരിയാ, അഹോ ബുദ്ധഗുണാ വിസിട്ഠാ’’തി ഭഗവതി, പസന്നചിത്താ സബ്ബേ ഭഗവന്തം നമസ്സമാനാ സിരസ്മിം അഞ്ജലിം കത്വാ അട്ഠംസു. തത്ഥ പിയദസ്സീ ഭഗവാ തം സുദസ്സനം ദേവരാജാനം പമുഖം കത്വാ ധമ്മം ദേസേസി. തദാ ദേവമനുസ്സാനം നവുതികോടിസഹസ്സാനി അരഹത്തം പാപുണിംസു. സോ ദുതിയോ അഭിസമയോ അഹോസി.

    Atha dasabalo tassa cittācāraṃ ñatvā tathā adhiṭṭhāsi, yathā naṃ sabbe devamanussā passanti. Tasmiñca divase sakalajambudīpe ekasatarājāno tasseva upahāradānatthāya sannipatiṃsu. Te bhagavato pāde gahetvā nisinnaṃ sudassanaṃ devarājānaṃ nararājāno disvā – ‘‘amhākaṃ devarājā munirājassa piyadassissa satthuno pādaparicariyaṃ karoti, aho buddhā nāma acchariyā, aho buddhaguṇā visiṭṭhā’’ti bhagavati, pasannacittā sabbe bhagavantaṃ namassamānā sirasmiṃ añjaliṃ katvā aṭṭhaṃsu. Tattha piyadassī bhagavā taṃ sudassanaṃ devarājānaṃ pamukhaṃ katvā dhammaṃ desesi. Tadā devamanussānaṃ navutikoṭisahassāni arahattaṃ pāpuṇiṃsu. So dutiyo abhisamayo ahosi.

    യദാ പന നവയോജനപ്പമാണേ കുമുദനഗരേ ബുദ്ധപച്ചത്ഥികോ ദേവദത്തോ വിയ സോണത്ഥേരോ നാമ മഹാപദുമകുമാരേന സദ്ധിം മന്തേത്വാ തസ്സ പിതരം ഘാതേത്വാ പുന പിയദസ്സീബുദ്ധസ്സ വധായ നാനപ്പകാരം പയോഗം കത്വാപി ഘാതേതും അസക്കോന്തോ സോ ദോണമുഖനാഗരാജാരോഹം പക്കോസാപേത്വാ തം പലോഭേത്വാ തമത്ഥം ആരോചേസി – ‘‘യദാ പനായം സമണോ പിയദസ്സീ ഇമം നഗരം പിണ്ഡായ പവിസതി, തദാ ദോണമുഖം നാമ ഗജവരം വിസ്സജ്ജേത്വാ പിയദസ്സീസമണം മാരേഹീ’’തി.

    Yadā pana navayojanappamāṇe kumudanagare buddhapaccatthiko devadatto viya soṇatthero nāma mahāpadumakumārena saddhiṃ mantetvā tassa pitaraṃ ghātetvā puna piyadassībuddhassa vadhāya nānappakāraṃ payogaṃ katvāpi ghātetuṃ asakkonto so doṇamukhanāgarājārohaṃ pakkosāpetvā taṃ palobhetvā tamatthaṃ ārocesi – ‘‘yadā panāyaṃ samaṇo piyadassī imaṃ nagaraṃ piṇḍāya pavisati, tadā doṇamukhaṃ nāma gajavaraṃ vissajjetvā piyadassīsamaṇaṃ mārehī’’ti.

    അഥ സോ ആരോഹോ ഹിതാഹിതവിചാരണരഹിതോ രാജവല്ലഭോ – ‘‘അയം സമണോ ഠാനന്തരാപി മം ചാവേയ്യാ’’തി മന്ത്വാ ‘‘സാധൂ’’തി സമ്പടിച്ഛിത്വാ ദുതിയദിവസേ ദസബലസ്സ നഗരപ്പവേസനസമയം സല്ലക്ഖേത്വാ സുജാതമത്ഥകപിണ്ഡകുമ്ഭനലാടം ധനുസദിസദീഘസുണ്ഡതടം സുവിപുലമുദുകണ്ണം മധുപിങ്ഗലനയനം സുന്ദരക്ഖന്ധാസനം അനുവട്ടഘനജഘനം നിചിതഗൂള്ഹജാണുഅന്തരം ഈസാസദിസരുചിരദന്തം സുവാലധിം അപചിതമേചകം സബ്ബലക്ഖണസമ്പന്നം അസിതജലധരസദിസചാരുദസ്സനം സീഹവിക്കന്തലലിതഗാമിനം ജങ്ഗമമിവ ധരാധരം സത്തപ്പതിട്ഠം സത്തധാ പഭിന്നം സബ്ബസോ വിസ്സവന്തം വിഗ്ഗഹവന്തമിവ അന്തകം ഉപസങ്കമിത്വാ പിണ്ഡകബളഞ്ജനധൂപലേപാദിവിസേസേഹി ഭിയ്യോപി മത്തപ്പമത്തം കത്വാ അരിവാരണവാരണം ഏരാവണവാരണമിവ അരിജനവാരണം മുനിവാരണം മാരണത്ഥായ പേസേസി. അഥ സോ ദ്വിരദവരോ മുത്തമത്തോവ ഗജമഹിംസതുരങ്ഗനരനാരിയോ ഹന്ത്വാ ഹതരുധിരപരിരഞ്ജിതസദന്തകരസരീരോ അന്തജാലപരിയോനദ്ധനയനോ സകടകവാടകൂടാഗാരദ്വാരതോരണാദീനി ഭഞ്ജിത്വാ കാക-കുലല-ഗിജ്ഝാദീഹി അനുപരിയായമാനോ ഹതമഹിംസനരതുരങ്ഗദിരദാദീനം അങ്ഗാനി ആലുമ്പിത്വാ മനുസ്സഭക്ഖോ യക്ഖോ വിയ ഭക്ഖയന്തോ ദൂരതോവ ദസബലം സിസ്സഗണപരിവുതം ആഗച്ഛന്തം ദിസ്വാ അനിലഗരുളസദിസവേഗോ വേഗേന ഭഗവന്തമഭിഗഞ്ഛി.

    Atha so āroho hitāhitavicāraṇarahito rājavallabho – ‘‘ayaṃ samaṇo ṭhānantarāpi maṃ cāveyyā’’ti mantvā ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā dutiyadivase dasabalassa nagarappavesanasamayaṃ sallakkhetvā sujātamatthakapiṇḍakumbhanalāṭaṃ dhanusadisadīghasuṇḍataṭaṃ suvipulamudukaṇṇaṃ madhupiṅgalanayanaṃ sundarakkhandhāsanaṃ anuvaṭṭaghanajaghanaṃ nicitagūḷhajāṇuantaraṃ īsāsadisaruciradantaṃ suvāladhiṃ apacitamecakaṃ sabbalakkhaṇasampannaṃ asitajaladharasadisacārudassanaṃ sīhavikkantalalitagāminaṃ jaṅgamamiva dharādharaṃ sattappatiṭṭhaṃ sattadhā pabhinnaṃ sabbaso vissavantaṃ viggahavantamiva antakaṃ upasaṅkamitvā piṇḍakabaḷañjanadhūpalepādivisesehi bhiyyopi mattappamattaṃ katvā arivāraṇavāraṇaṃ erāvaṇavāraṇamiva arijanavāraṇaṃ munivāraṇaṃ māraṇatthāya pesesi. Atha so dviradavaro muttamattova gajamahiṃsaturaṅganaranāriyo hantvā hatarudhiraparirañjitasadantakarasarīro antajālapariyonaddhanayano sakaṭakavāṭakūṭāgāradvāratoraṇādīni bhañjitvā kāka-kulala-gijjhādīhi anupariyāyamāno hatamahiṃsanaraturaṅgadiradādīnaṃ aṅgāni ālumpitvā manussabhakkho yakkho viya bhakkhayanto dūratova dasabalaṃ sissagaṇaparivutaṃ āgacchantaṃ disvā anilagaruḷasadisavego vegena bhagavantamabhigañchi.

    അഥ പുരവാസിനോ പന ജനാ ഭയസന്താപപരിപൂരിതമാനസാ പാസാദപാകാരചയതരൂപഗതാ തഥാഗതാഭിമുഖമഭിധാവന്തം ദിസ്വാ ഹാഹാകാരസദ്ദമകംസു. കേചി പന ഉപാസകാ തം നാനപ്പകാരേഹി നയേഹി നിവാരയിതുമാരഭിംസു. അഥ സോ ബുദ്ധനാഗോ ഹത്ഥിനാഗമായന്തമോലോകേത്വാ കരുണാവിപ്ഫാരസീതലഹദയോ മേത്തായ തം ഫരി. തതോ സോ ഹത്ഥിനാഗോ മേത്താഫരണേന മുദുകതഹദയസന്താനോ അത്തനോ ദോസാപരാധം ഞത്വാ ലജ്ജായ ഭഗവതോ പുരതോ ഠാതും അസക്കോന്തോ പഥവിയം പവിസന്തോ വിയ സിരസാ ഭഗവതോ പാദേസു നിപതി. ഏവം നിപന്നോ പന സോ തിമിരനികരസദിസസരീരോ സഞ്ഛാപ്പഭാനുരഞ്ജിതവരകനകഗിരിസിഖരസമീപമുപഗതോ അസിതസലിലധരനികരോ വിയ വിരോചിത്ഥ.

    Atha puravāsino pana janā bhayasantāpaparipūritamānasā pāsādapākāracayatarūpagatā tathāgatābhimukhamabhidhāvantaṃ disvā hāhākārasaddamakaṃsu. Keci pana upāsakā taṃ nānappakārehi nayehi nivārayitumārabhiṃsu. Atha so buddhanāgo hatthināgamāyantamoloketvā karuṇāvipphārasītalahadayo mettāya taṃ phari. Tato so hatthināgo mettāpharaṇena mudukatahadayasantāno attano dosāparādhaṃ ñatvā lajjāya bhagavato purato ṭhātuṃ asakkonto pathaviyaṃ pavisanto viya sirasā bhagavato pādesu nipati. Evaṃ nipanno pana so timiranikarasadisasarīro sañchāppabhānurañjitavarakanakagirisikharasamīpamupagato asitasaliladharanikaro viya virocittha.

    അഥേവം മുനിരാജപാദമൂലേ കരിരാജാനം സിരസാ നിപതന്തം ദിസ്വാ നാഗരജനാ പരമപീതിപൂരിതഹദയാ സാധുകാരസീഹനാദം ഉക്കുട്ഠിസദ്ദം പവത്തയിംസു. സുരഭികുസുമമാലാചന്ദനഗന്ധചുണ്ണാലങ്കാരാദീഹി തം അനേകപ്പകാരം പൂജേസും. സമന്തതോ ചേലുക്ഖേപാ പവത്തിംസു. ഗഗനതലേ സുരദുന്ദുഭിയോ അഭിനദിംസു. അഥ ഭഗവാ തമസിതഗിരിസിഖരമിവ പാദമൂലേ നിപന്നം ദിരദവരം ഓലോകേത്വാ അങ്കുസധജജാലസങ്ഖചക്കാലങ്കതേന കരതലേന ഗജവരമത്ഥകം പരാമസിത്വാ തസ്സ ചിത്താചാരാനുകൂലായ ധമ്മദേസനായ തം അനുസാസി –

    Athevaṃ munirājapādamūle karirājānaṃ sirasā nipatantaṃ disvā nāgarajanā paramapītipūritahadayā sādhukārasīhanādaṃ ukkuṭṭhisaddaṃ pavattayiṃsu. Surabhikusumamālācandanagandhacuṇṇālaṅkārādīhi taṃ anekappakāraṃ pūjesuṃ. Samantato celukkhepā pavattiṃsu. Gaganatale suradundubhiyo abhinadiṃsu. Atha bhagavā tamasitagirisikharamiva pādamūle nipannaṃ diradavaraṃ oloketvā aṅkusadhajajālasaṅkhacakkālaṅkatena karatalena gajavaramatthakaṃ parāmasitvā tassa cittācārānukūlāya dhammadesanāya taṃ anusāsi –

    ‘‘ഗജവര വദതോ സുണോഹി വാചം, മമ ഹിതമത്ഥയുതഞ്ച തം ഭജാഹി;

    ‘‘Gajavara vadato suṇohi vācaṃ, mama hitamatthayutañca taṃ bhajāhi;

    തവ വധനിരതം പദുട്ഠഭാവം, അപനയ സന്തമുപേഹി ചാരുദന്തി.

    Tava vadhanirataṃ paduṭṭhabhāvaṃ, apanaya santamupehi cārudanti.

    ‘‘ലോഭേന ദോസേന ച മോഹതോ വാ, യോ പാണിനോ ഹിംസതി വാരണിന്ദ;

    ‘‘Lobhena dosena ca mohato vā, yo pāṇino hiṃsati vāraṇinda;

    സോ പാണഘാതീ സുചിരമ്പി കാലം, ദുക്ഖം സുഘോരം നരകേനുഭോതി.

    So pāṇaghātī sucirampi kālaṃ, dukkhaṃ sughoraṃ narakenubhoti.

    ‘‘മാകാസി മാതങ്ഗ പുനേവരൂപം, കമ്മം പമാദേന മദേന വാപി;

    ‘‘Mākāsi mātaṅga punevarūpaṃ, kammaṃ pamādena madena vāpi;

    അവീചിയം ദുക്ഖമസയ്ഹ കപ്പം, പപ്പോതി പാണം അതിപാതയന്തോ.

    Avīciyaṃ dukkhamasayha kappaṃ, pappoti pāṇaṃ atipātayanto.

    ‘‘ദുക്ഖം സുഘോരം നരകേനുഭോത്വാ, മനുസ്സലോകം യദി യാതി ഭിയ്യോ;

    ‘‘Dukkhaṃ sughoraṃ narakenubhotvā, manussalokaṃ yadi yāti bhiyyo;

    അപ്പായുകോ ഹോതി വിരൂപരൂപോ, വിഹിംസകോ ദുക്ഖവിസേസഭാഗീ.

    Appāyuko hoti virūparūpo, vihiṃsako dukkhavisesabhāgī.

    ‘‘യഥാ ച പാണാ പരമം പിയാ തേ, മഹാജനേ കുഞ്ജര മന്ദനാഗ;

    ‘‘Yathā ca pāṇā paramaṃ piyā te, mahājane kuñjara mandanāga;

    തഥാ പരസ്സാപി പിയാതി ഞത്വാ, പാണാതിപാതോ പരിവജ്ജനീയോ.

    Tathā parassāpi piyāti ñatvā, pāṇātipāto parivajjanīyo.

    ‘‘ദോസേ ച ഹിംസാനിരതേ വിദിത്വാ, പാണാതിപാതാ വിരതേ ഗുണേ ച;

    ‘‘Dose ca hiṃsānirate viditvā, pāṇātipātā virate guṇe ca;

    പാണാതിപാതം പരിവജ്ജയ ത്വം, സഗ്ഗേ സുഖം ഇച്ഛസി ചേ പരത്ഥ.

    Pāṇātipātaṃ parivajjaya tvaṃ, sagge sukhaṃ icchasi ce parattha.

    ‘‘പാണാതിപാതാ വിരതോ സുദന്തോ, പിയോ മനാപോ ഭവതീധ ലോകേ;

    ‘‘Pāṇātipātā virato sudanto, piyo manāpo bhavatīdha loke;

    കായസ്സ ഭേദാ ച പരം പനസ്സ, സഗ്ഗാധിവാസം കഥയന്തി ബുദ്ധാ.

    Kāyassa bhedā ca paraṃ panassa, saggādhivāsaṃ kathayanti buddhā.

    ‘‘ദുക്ഖാഗമം നിച്ഛതി കോചി ലോകേ, സബ്ബോപി ജാതോ സുഖമേസതേവ;

    ‘‘Dukkhāgamaṃ nicchati koci loke, sabbopi jāto sukhamesateva;

    തസ്മാ മഹാനാഗ വിഹായ ഹിംസം, ഭാവേഹി മേത്തം കരുണഞ്ച കാലേ’’തി.

    Tasmā mahānāga vihāya hiṃsaṃ, bhāvehi mettaṃ karuṇañca kāle’’ti.

    അഥേവം ദസബലേനാനുസാസിയമാനോ ദന്തിവരോ സഞ്ഞം പടിലഭിത്വാ പരമവിനീതോ വിനയാചാരസമ്പന്നോ സിസ്സോ വിയ അഹോസി. ഏവം സോ പിയദസ്സീ ഭഗവാ അമ്ഹാകം സത്ഥാ വിയ ധനപാലം ദോണമുഖം കരിവരം ദമിത്വാ തത്ഥ മഹാജനസമാഗമേ ധമ്മം ദേസേസി. തദാ അസീതികോടിസഹസ്സാനം ധമ്മാഭിസമയോ അഹോസി. അയം തതിയോ അഭിസമയോ അഹോസി. തേന വുത്തം –

    Athevaṃ dasabalenānusāsiyamāno dantivaro saññaṃ paṭilabhitvā paramavinīto vinayācārasampanno sisso viya ahosi. Evaṃ so piyadassī bhagavā amhākaṃ satthā viya dhanapālaṃ doṇamukhaṃ karivaraṃ damitvā tattha mahājanasamāgame dhammaṃ desesi. Tadā asītikoṭisahassānaṃ dhammābhisamayo ahosi. Ayaṃ tatiyo abhisamayo ahosi. Tena vuttaṃ –

    .

    1.

    ‘‘സുജാതസ്സ അപരേന, സയമ്ഭൂ ലോകനായകോ;

    ‘‘Sujātassa aparena, sayambhū lokanāyako;

    ദുരാസദോ അസമസമോ, പിയദസ്സീ മഹായസോ.

    Durāsado asamasamo, piyadassī mahāyaso.

    .

    2.

    ‘‘സോപി ബുദ്ധോ അമിതയസോ, ആദിച്ചോവ വിരോചതി;

    ‘‘Sopi buddho amitayaso, ādiccova virocati;

    സബ്ബം തമം നിഹന്ത്വാന, ധമ്മചക്കം പവത്തയി.

    Sabbaṃ tamaṃ nihantvāna, dhammacakkaṃ pavattayi.

    .

    3.

    ‘‘തസ്സാപി അതുലതേജസ്സ, അഹേസും അഭിസമയാ തയോ;

    ‘‘Tassāpi atulatejassa, ahesuṃ abhisamayā tayo;

    കോടിസതസഹസ്സാനം, പഠമാഭിസമയോ അഹു.

    Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.

    .

    4.

    ‘‘സുദസ്സനോ ദേവരാജാ, മിച്ഛാദിട്ഠിമരോചയി;

    ‘‘Sudassano devarājā, micchādiṭṭhimarocayi;

    തസ്സ ദിട്ഠിം വിനോദേന്തോ, സത്ഥാ ധമ്മമദേസയി.

    Tassa diṭṭhiṃ vinodento, satthā dhammamadesayi.

    .

    5.

    ‘‘ജനസന്നിപാതോ അതുലോ, മഹാസന്നിപതീ തദാ;

    ‘‘Janasannipāto atulo, mahāsannipatī tadā;

    നവുതികോടിസഹസ്സാനം, ദുതിയാഭിസമയോ അഹു.

    Navutikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.

    .

    6.

    ‘‘യദാ ദോണമുഖം ഹത്ഥിം, വിനേസി നരസാരഥി;

    ‘‘Yadā doṇamukhaṃ hatthiṃ, vinesi narasārathi;

    അസീതികോടിസഹസ്സാനം, തതിയാഭിസമയോ അഹൂ’’തി.

    Asītikoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahū’’ti.

    സുമങ്ഗലനഗരേ പാലിതോ നാമ രാജപുത്തോ ച പുരോഹിതപുത്തോ സബ്ബദസ്സികുമാരോ ചാതി ദ്വേ സഹായകാ അഹേസും. തേ പിയദസ്സിമ്ഹി സമ്മാസമ്ബുദ്ധേ ചാരികം ചരന്തേ ‘‘അത്തനോ നഗരം സമ്പത്തോ’’തി സുത്വാ കോടിസതസഹസ്സപരിവാരാ പച്ചുഗ്ഗമനം കത്വാ തസ്സ ധമ്മം സുത്വാ സത്താഹം മഹാദാനം ദത്വാ സത്തമേ ദിവസേ ഭഗവതോ ഭത്താനുമോദനാവസാനേ കോടിസതസഹസ്സേഹി സദ്ധിം പബ്ബജിത്വാ അരഹത്തം പാപുണിംസു. തേസം പന മജ്ഝേ ഭഗവാ പാതിമോക്ഖം ഉദ്ദിസി, സോ പഠമോ സന്നിപാതോ അഹോസി. അഥാപരേന സമയേന സുദസ്സനദേവരാജസ്സ സമാഗമേ നവുതികോടിയോ അരഹത്തം പാപുണിംസു. തേഹി പരിവുതോ സത്ഥാ പാതിമോക്ഖം ഉദ്ദിസി, അയം ദുതിയോ സന്നിപാതോ അഹോസി. പുന ദോണമുഖവിനയനേ അസീതികോടിയോ പബ്ബജിത്വാ അരഹത്തം പാപുണിംസു. തേസം മജ്ഝേ ഭഗവാ പാതിമോക്ഖം ഉദ്ദിസി, അയം തതിയോ സന്നിപാതോ അഹോസി. തേന വുത്തം –

    Sumaṅgalanagare pālito nāma rājaputto ca purohitaputto sabbadassikumāro cāti dve sahāyakā ahesuṃ. Te piyadassimhi sammāsambuddhe cārikaṃ carante ‘‘attano nagaraṃ sampatto’’ti sutvā koṭisatasahassaparivārā paccuggamanaṃ katvā tassa dhammaṃ sutvā sattāhaṃ mahādānaṃ datvā sattame divase bhagavato bhattānumodanāvasāne koṭisatasahassehi saddhiṃ pabbajitvā arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Tesaṃ pana majjhe bhagavā pātimokkhaṃ uddisi, so paṭhamo sannipāto ahosi. Athāparena samayena sudassanadevarājassa samāgame navutikoṭiyo arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Tehi parivuto satthā pātimokkhaṃ uddisi, ayaṃ dutiyo sannipāto ahosi. Puna doṇamukhavinayane asītikoṭiyo pabbajitvā arahattaṃ pāpuṇiṃsu. Tesaṃ majjhe bhagavā pātimokkhaṃ uddisi, ayaṃ tatiyo sannipāto ahosi. Tena vuttaṃ –

    .

    7.

    ‘‘സന്നിപാതാ തയോ ആസും, തസ്സാപി പിയദസ്സിനോ;

    ‘‘Sannipātā tayo āsuṃ, tassāpi piyadassino;

    കോടിസതസഹസ്സാനം, പഠമോ ആസി സമാഗമോ.

    Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo.

    .

    8.

    ‘‘തതോ പരം നവുതികോടീ, സമിംസു ഏകതോ മുനീ;

    ‘‘Tato paraṃ navutikoṭī, samiṃsu ekato munī;

    തതിയേ സന്നിപാതമ്ഹി, അസീതികോടിയോ അഹൂ’’തി.

    Tatiye sannipātamhi, asītikoṭiyo ahū’’ti.

    തദാ അമ്ഹാകം ബോധിസത്തോ കസ്സപോ നാമ ബ്രാഹ്മണമാണവോ ഇതിഹാസപഞ്ചമാനം തിണ്ണം വേദാനം പാരഗൂ ഹുത്വാ സത്ഥു ധമ്മദേസനം സുത്വാ കോടിസതസഹസ്സപരിച്ചാഗേന പരമാരാമം സങ്ഘാരാമം കാരേത്വാ സരണേസു ച പഞ്ചസീലേസു ച പതിട്ഠാസി. അഥ നം സത്ഥാ – ‘‘ഇതോ അട്ഠാരസകപ്പസതച്ചയേന ഗോതമോ നാമ ബുദ്ധോ ലോകേ ഭവിസ്സതീ’’തി ബ്യാകാസി. തേന വുത്തം –

    Tadā amhākaṃ bodhisatto kassapo nāma brāhmaṇamāṇavo itihāsapañcamānaṃ tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū hutvā satthu dhammadesanaṃ sutvā koṭisatasahassapariccāgena paramārāmaṃ saṅghārāmaṃ kāretvā saraṇesu ca pañcasīlesu ca patiṭṭhāsi. Atha naṃ satthā – ‘‘ito aṭṭhārasakappasataccayena gotamo nāma buddho loke bhavissatī’’ti byākāsi. Tena vuttaṃ –

    .

    9.

    ‘‘അഹം തേന സമയേന, കസ്സപോ നാമ ബ്രാഹ്മണോ;

    ‘‘Ahaṃ tena samayena, kassapo nāma brāhmaṇo;

    അജ്ഝായകോ മന്തധരോ, തിണ്ണം വേദാന പാരഗൂ.

    Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū.

    ൧൦.

    10.

    ‘‘തസ്സ ധമ്മം സുണിത്വാന, പസാദം ജനയിം അഹം;

    ‘‘Tassa dhammaṃ suṇitvāna, pasādaṃ janayiṃ ahaṃ;

    കോടിസതസഹസ്സേഹി, സങ്ഘാരാമം അമാപയിം.

    Koṭisatasahassehi, saṅghārāmaṃ amāpayiṃ.

    ൧൧.

    11.

    ‘‘തസ്സ ദത്വാന ആരാമം, ഹട്ഠോ സംവിഗ്ഗമാനസോ;

    ‘‘Tassa datvāna ārāmaṃ, haṭṭho saṃviggamānaso;

    സരണേ പഞ്ചസീലേ ച, ദളഹം കത്വാ സമാദിയിം.

    Saraṇe pañcasīle ca, daḷahaṃ katvā samādiyiṃ.

    ൧൨.

    12.

    ‘‘സോപി മം ബുദ്ധോ ബ്യാകാസി, സങ്ഘമജ്ഝേ നിസീദിയ;

    ‘‘Sopi maṃ buddho byākāsi, saṅghamajjhe nisīdiya;

    അട്ഠാരസേ കപ്പസതേ, അയം ബുദ്ധോ ഭവിസ്സതി.

    Aṭṭhārase kappasate, ayaṃ buddho bhavissati.

    ൧൩.

    13.

    ‘‘പധാനം പദഹിത്വാന…പേ॰… ഹേസ്സാമ സമ്മുഖാ ഇമം.

    ‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ.

    ൧൪.

    14.

    ‘‘തസ്സാപി വചനം സുത്വാ, ഭിയ്യോ ചിത്തം പസാദയിം;

    ‘‘Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;

    ഉത്തരിം വതമധിട്ഠാസിം, ദസപാരമിപൂരിയാ’’തി.

    Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā’’ti.

    തത്ഥ സരണേ പഞ്ചസീലേ ചാതി തീണി സരണാനി പഞ്ച സീലാനി ചാതി അത്ഥോ. അട്ഠാരസേ കപ്പസതേതി ഇതോ അട്ഠസതാധികസ്സ കപ്പസഹസ്സസ്സ അച്ചയേനാതി അത്ഥോ.

    Tattha saraṇe pañcasīle cāti tīṇi saraṇāni pañca sīlāni cāti attho. Aṭṭhārase kappasateti ito aṭṭhasatādhikassa kappasahassassa accayenāti attho.

    തസ്സ പന ഭഗവതോ സുധഞ്ഞം നാമ നഗരം അഹോസി. പിതാ സുദത്തോ നാമ രാജാ, മാതാ സുചന്ദാ നാമ ദേവീ, പാലിതോ ച സബ്ബദസ്സീ ച ദ്വേ അഗ്ഗസാവകാ, സോഭിതോ നാമുപട്ഠാകോ, സുജാതാ ച ധമ്മദിന്നാ ച ദ്വേ അഗ്ഗസാവികാ, കകുധരുക്ഖോ ബോധി, സരീരം അസീതിഹത്ഥുബ്ബേധം അഹോസി, നവുതിവസ്സസഹസ്സാനി ആയു, വിമലാ നാമസ്സ അഗ്ഗമഹേസീ അഹോസി, കഞ്ചനാവേളോ നാമ പുത്തോ, സോ ആജഞ്ഞരഥേന നിക്ഖമീതി. തേന വുത്തം –

    Tassa pana bhagavato sudhaññaṃ nāma nagaraṃ ahosi. Pitā sudatto nāma rājā, mātā sucandā nāma devī, pālito ca sabbadassī ca dve aggasāvakā, sobhito nāmupaṭṭhāko, sujātā ca dhammadinnā ca dve aggasāvikā, kakudharukkho bodhi, sarīraṃ asītihatthubbedhaṃ ahosi, navutivassasahassāni āyu, vimalā nāmassa aggamahesī ahosi, kañcanāveḷo nāma putto, so ājaññarathena nikkhamīti. Tena vuttaṃ –

    ൧൫.

    15.

    ‘‘സുധഞ്ഞം നാമ നഗരം, സുദത്തോ നാമ ഖത്തിയോ;

    ‘‘Sudhaññaṃ nāma nagaraṃ, sudatto nāma khattiyo;

    ചന്ദാ നാമാസി ജനികാ, പിയദസ്സിസ്സ സത്ഥുനോ.

    Candā nāmāsi janikā, piyadassissa satthuno.

    ൨൦.

    20.

    ‘‘പാലിതോ സബ്ബദസ്സീ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവകാ;

    ‘‘Pālito sabbadassī ca, ahesuṃ aggasāvakā;

    സോഭിതോ നാമുപട്ഠാകോ, പിയദസ്സിസ്സ സത്ഥുനോ.

    Sobhito nāmupaṭṭhāko, piyadassissa satthuno.

    ൨൧.

    21.

    ‘‘സുജാതാ ധമ്മദിന്നാ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവികാ;

    ‘‘Sujātā dhammadinnā ca, ahesuṃ aggasāvikā;

    ബോധി തസ്സ ഭഗവതോ, കകുധോതി പവുച്ചതി.

    Bodhi tassa bhagavato, kakudhoti pavuccati.

    ൨൩.

    23.

    ‘‘സോപി ബുദ്ധോ അമിതയസോ, ദ്വത്തിംസവരലക്ഖണോ;

    ‘‘Sopi buddho amitayaso, dvattiṃsavaralakkhaṇo;

    അസീതിഹത്ഥമുബ്ബേധോ, സാലരാജാവ ദിസ്സതി.

    Asītihatthamubbedho, sālarājāva dissati.

    ൨൪.

    24.

    ‘‘അഗ്ഗിചന്ദസൂരിയാനം, നത്ഥി താദിസികാ പഭാ;

    ‘‘Aggicandasūriyānaṃ, natthi tādisikā pabhā;

    യഥാ അഹു പഭാ തസ്സ, അസമസ്സ മഹേസിനോ.

    Yathā ahu pabhā tassa, asamassa mahesino.

    ൨൫.

    25.

    ‘‘തസ്സാപി ദേവദേവസ്സ, ആയു താവതകം അഹു;

    ‘‘Tassāpi devadevassa, āyu tāvatakaṃ ahu;

    നവുതിവസ്സസഹസ്സാനി, ലോകേ അട്ഠാസി ചക്ഖുമാ.

    Navutivassasahassāni, loke aṭṭhāsi cakkhumā.

    ൨൬.

    26.

    ‘‘സോപി ബുദ്ധോ അസമസമോ, യുഗാനിപി താനി അതുലിയാനി;

    ‘‘Sopi buddho asamasamo, yugānipi tāni atuliyāni;

    സബ്ബം തമന്തരഹിതം, നനു രിത്താ സബ്ബസങ്ഖാരാ’’തി.

    Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā’’ti.

    തത്ഥ സാലരാജാ വാതി സബ്ബഫാലിഫുല്ലോ പരമരമണീയദസ്സനോ സമവട്ടക്ഖന്ധോ സാലരാജാ വിയ ദിസ്സതി. യുഗാനിപി താനീതി അഗ്ഗസാവകയുഗാദീനി യുഗളാനി. സേസഗാഥാസു സബ്ബത്ഥ ഉത്താനമേവാതി.

    Tattha sālarājā vāti sabbaphāliphullo paramaramaṇīyadassano samavaṭṭakkhandho sālarājā viya dissati. Yugānipi tānīti aggasāvakayugādīni yugaḷāni. Sesagāthāsu sabbattha uttānamevāti.

    പിയദസ്സീബുദ്ധവംസവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Piyadassībuddhavaṃsavaṇṇanā niṭṭhitā.

    നിട്ഠിതോ തേരസമോ ബുദ്ധവംസോ.

    Niṭṭhito terasamo buddhavaṃso.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ബുദ്ധവംസപാളി • Buddhavaṃsapāḷi / ൧൫. പിയദസ്സീബുദ്ധവംസോ • 15. Piyadassībuddhavaṃso


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact