Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / พุทฺธวํสปาฬิ • Buddhavaṃsapāḷi |
๑๕. ปิยทสฺสีพุทฺธวํโส
15. Piyadassībuddhavaṃso
๑.
1.
สุชาตสฺส อปเรน, สยมฺภู โลกนายโก;
Sujātassa aparena, sayambhū lokanāyako;
ทุราสโท อสมสโม, ปิยทสฺสี มหายโสฯ
Durāsado asamasamo, piyadassī mahāyaso.
๒.
2.
โสปิ พุโทฺธ อมิตยโส, อาทิโจฺจว วิโรจติ;
Sopi buddho amitayaso, ādiccova virocati;
สพฺพํ ตมํ นิหนฺตฺวาน, ธมฺมจกฺกํ ปวตฺตยิฯ
Sabbaṃ tamaṃ nihantvāna, dhammacakkaṃ pavattayi.
๓.
3.
ตสฺสาปิ อตุลเตชสฺส, อเหสุํ อภิสมยา ตโย;
Tassāpi atulatejassa, ahesuṃ abhisamayā tayo;
โกฎิสตสหสฺสานํ, ปฐมาภิสมโย อหุฯ
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
๔.
4.
สุทสฺสโน เทวราชา, มิจฺฉาทิฎฺฐิมโรจยิ;
Sudassano devarājā, micchādiṭṭhimarocayi;
ตสฺส ทิฎฺฐิํ วิโนเทโนฺต, สตฺถา ธมฺมมเทสยิฯ
Tassa diṭṭhiṃ vinodento, satthā dhammamadesayi.
๕.
5.
ชนสนฺนิปาโต อตุโล, มหาสนฺนิปตี ตทา;
Janasannipāto atulo, mahāsannipatī tadā;
นวุติโกฎิสหสฺสานํ, ทุติยาภิสมโย อหุฯ
Navutikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
๖.
6.
ยทา โทณมุขํ หตฺถิํ, วิเนสิ นรสารถิ;
Yadā doṇamukhaṃ hatthiṃ, vinesi narasārathi;
อสีติโกฎิสหสฺสานํ, ตติยาภิสมโย อหุฯ
Asītikoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
๗.
7.
สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ, ตสฺสาปิ ปิยทสฺสิโน;
Sannipātā tayo āsuṃ, tassāpi piyadassino;
โกฎิสตสหสฺสานํ, ปฐโม อาสิ สมาคโมฯ
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo.
๘.
8.
ตโต ปรํ นวุติโกฎี, สมิํสุ เอกโต มุนี;
Tato paraṃ navutikoṭī, samiṃsu ekato munī;
ตติเย สนฺนิปาตมฺหิ, อสีติโกฎิโย อหูฯ
Tatiye sannipātamhi, asītikoṭiyo ahū.
๙.
9.
อชฺฌายโก มนฺตธโร, ติณฺณํ เวทาน ปารคูฯ
Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū.
๑๐.
10.
ตสฺส ธมฺมํ สุณิตฺวาน, ปสาทํ ชนยิํ อหํ;
Tassa dhammaṃ suṇitvāna, pasādaṃ janayiṃ ahaṃ;
โกฎิสตสหเสฺสหิ, สงฺฆารามํ อมาปยิํฯ
Koṭisatasahassehi, saṅghārāmaṃ amāpayiṃ.
๑๑.
11.
ตสฺส ทตฺวาน อารามํ, หโฎฺฐ สํวิคฺคมานโส;
Tassa datvāna ārāmaṃ, haṭṭho saṃviggamānaso;
๑๒.
12.
โสปิ มํ พุโทฺธ พฺยากาสิ, สงฺฆมเชฺฌ นิสีทิย;
Sopi maṃ buddho byākāsi, saṅghamajjhe nisīdiya;
‘‘อฎฺฐารเส กปฺปสเต, อยํ พุโทฺธ ภวิสฺสติฯ
‘‘Aṭṭhārase kappasate, ayaṃ buddho bhavissati.
๑๓.
13.
‘‘ปธานํ ปทหิตฺวาน…เป.… เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ’’ฯ
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
๑๔.
14.
ตสฺสาปิ วจนํ สุตฺวา, ภิโยฺย จิตฺตํ ปสาทยิํ;
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
อุตฺตริํ วตมธิฎฺฐาสิํ, ทสปารมิปูริยาฯ
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
๑๕.
15.
สุธญฺญํ นาม นครํ, สุทโตฺต นาม ขตฺติโย;
Sudhaññaṃ nāma nagaraṃ, sudatto nāma khattiyo;
จนฺทา นามาสิ ชนิกา, ปิยทสฺสิสฺส สตฺถุโนฯ
Candā nāmāsi janikā, piyadassissa satthuno.
๑๖.
16.
นววสฺสสหสฺสานิ, อคารํ อชฺฌ โส วสิ;
Navavassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
สุนิมฺมลวิมลคิริคุหา, ตโย ปาสาทมุตฺตมาฯ
Sunimmalavimalagiriguhā, tayo pāsādamuttamā.
๑๗.
17.
เตตฺติํสสหสฺสานิ จ, นาริโย สมลงฺกตา;
Tettiṃsasahassāni ca, nāriyo samalaṅkatā;
วิมลา นาม นารี จ, กญฺจนาเวโฬ นาม อตฺรโชฯ
Vimalā nāma nārī ca, kañcanāveḷo nāma atrajo.
๑๘.
18.
นิมิเตฺต จตุโร ทิสฺวา, รถยาเนน นิกฺขมิ;
Nimitte caturo disvā, rathayānena nikkhami;
ฉมาสํ ปธานจารํ, อจรี ปุริสุตฺตโมฯ
Chamāsaṃ padhānacāraṃ, acarī purisuttamo.
๑๙.
19.
พฺรหฺมุนา ยาจิโต สโนฺต, ปิยทสฺสี มหามุนิ;
Brahmunā yācito santo, piyadassī mahāmuni;
วตฺติ จกฺกํ มหาวีโร, อุสภุยฺยาเน มโนรเมฯ
Vatti cakkaṃ mahāvīro, usabhuyyāne manorame.
๒๐.
20.
ปาลิโต สพฺพทสฺสี จ, อเหสุํ อคฺคสาวกา;
Pālito sabbadassī ca, ahesuṃ aggasāvakā;
โสภิโต นามุปฎฺฐาโก, ปิยทสฺสิสฺส สตฺถุโนฯ
Sobhito nāmupaṭṭhāko, piyadassissa satthuno.
๒๑.
21.
สุชาตา ธมฺมทินฺนา จ, อเหสุํ อคฺคสาวิกา;
Sujātā dhammadinnā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
โพธิ ตสฺส ภควโต, กกุโธติ ปวุจฺจติฯ
Bodhi tassa bhagavato, kakudhoti pavuccati.
๒๒.
22.
สนฺธโก ธมฺมโก เจว, อเหสุํ อคฺคุปฎฺฐกา;
Sandhako dhammako ceva, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
วิสาขา ธมฺมทินฺนา จ, อเหสุํ อคฺคุปฎฺฐิกาฯ
Visākhā dhammadinnā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
๒๓.
23.
โสปิ พุโทฺธ อมิตยโส, ทฺวตฺติํสวรลกฺขโณ;
Sopi buddho amitayaso, dvattiṃsavaralakkhaṇo;
อสีติหตฺถมุเพฺพโธ, สาลราชาว ทิสฺสติฯ
Asītihatthamubbedho, sālarājāva dissati.
๒๔.
24.
อคฺคิจนฺทสูริยานํ, นตฺถิ ตาทิสิกา ปภา;
Aggicandasūriyānaṃ, natthi tādisikā pabhā;
ยถา อหุ ปภา ตสฺส, อสมสฺส มเหสิโนฯ
Yathā ahu pabhā tassa, asamassa mahesino.
๒๕.
25.
ตสฺสาปิ เทวเทวสฺส, อายุ ตาวตกํ อหุ;
Tassāpi devadevassa, āyu tāvatakaṃ ahu;
นวุติวสฺสสหสฺสานิ, โลเก อฎฺฐาสิ จกฺขุมาฯ
Navutivassasahassāni, loke aṭṭhāsi cakkhumā.
๒๖.
26.
โสปิ พุโทฺธ อสมสโม, ยุคานิปิ ตานิ อตุลิยานิ;
Sopi buddho asamasamo, yugānipi tāni atuliyāni;
สพฺพํ ตมนฺตรหิตํ, นนุ ริตฺตา สพฺพสงฺขาราฯ
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
๒๗.
27.
ปิยทสฺสี มุนิวโร, อสฺสตฺถารามมฺหิ นิพฺพุโต;
Piyadassī munivaro, assatthārāmamhi nibbuto;
ตเตฺถวสฺส ชินถูโป, ตีณิโยชนมุคฺคโตติฯ
Tatthevassa jinathūpo, tīṇiyojanamuggatoti.
ปิยทสฺสิสฺส ภควโต วํโส เตรสโมฯ
Piyadassissa bhagavato vaṃso terasamo.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / พุทฺธวํส-อฎฺฐกถา • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ๑๕. ปิยทสฺสีพุทฺธวํสวณฺณนา • 15. Piyadassībuddhavaṃsavaṇṇanā