Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ബുദ്ധവംസപാളി • Buddhavaṃsapāḷi |
൧൫. പിയദസ്സീബുദ്ധവംസോ
15. Piyadassībuddhavaṃso
൧.
1.
സുജാതസ്സ അപരേന, സയമ്ഭൂ ലോകനായകോ;
Sujātassa aparena, sayambhū lokanāyako;
ദുരാസദോ അസമസമോ, പിയദസ്സീ മഹായസോ.
Durāsado asamasamo, piyadassī mahāyaso.
൨.
2.
സോപി ബുദ്ധോ അമിതയസോ, ആദിച്ചോവ വിരോചതി;
Sopi buddho amitayaso, ādiccova virocati;
സബ്ബം തമം നിഹന്ത്വാന, ധമ്മചക്കം പവത്തയി.
Sabbaṃ tamaṃ nihantvāna, dhammacakkaṃ pavattayi.
൩.
3.
തസ്സാപി അതുലതേജസ്സ, അഹേസും അഭിസമയാ തയോ;
Tassāpi atulatejassa, ahesuṃ abhisamayā tayo;
കോടിസതസഹസ്സാനം, പഠമാഭിസമയോ അഹു.
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
൪.
4.
സുദസ്സനോ ദേവരാജാ, മിച്ഛാദിട്ഠിമരോചയി;
Sudassano devarājā, micchādiṭṭhimarocayi;
തസ്സ ദിട്ഠിം വിനോദേന്തോ, സത്ഥാ ധമ്മമദേസയി.
Tassa diṭṭhiṃ vinodento, satthā dhammamadesayi.
൫.
5.
ജനസന്നിപാതോ അതുലോ, മഹാസന്നിപതീ തദാ;
Janasannipāto atulo, mahāsannipatī tadā;
നവുതികോടിസഹസ്സാനം, ദുതിയാഭിസമയോ അഹു.
Navutikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
൬.
6.
യദാ ദോണമുഖം ഹത്ഥിം, വിനേസി നരസാരഥി;
Yadā doṇamukhaṃ hatthiṃ, vinesi narasārathi;
അസീതികോടിസഹസ്സാനം, തതിയാഭിസമയോ അഹു.
Asītikoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
൭.
7.
സന്നിപാതാ തയോ ആസും, തസ്സാപി പിയദസ്സിനോ;
Sannipātā tayo āsuṃ, tassāpi piyadassino;
കോടിസതസഹസ്സാനം, പഠമോ ആസി സമാഗമോ.
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo.
൮.
8.
തതോ പരം നവുതികോടീ, സമിംസു ഏകതോ മുനീ;
Tato paraṃ navutikoṭī, samiṃsu ekato munī;
തതിയേ സന്നിപാതമ്ഹി, അസീതികോടിയോ അഹൂ.
Tatiye sannipātamhi, asītikoṭiyo ahū.
൯.
9.
അജ്ഝായകോ മന്തധരോ, തിണ്ണം വേദാന പാരഗൂ.
Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū.
൧൦.
10.
തസ്സ ധമ്മം സുണിത്വാന, പസാദം ജനയിം അഹം;
Tassa dhammaṃ suṇitvāna, pasādaṃ janayiṃ ahaṃ;
കോടിസതസഹസ്സേഹി, സങ്ഘാരാമം അമാപയിം.
Koṭisatasahassehi, saṅghārāmaṃ amāpayiṃ.
൧൧.
11.
തസ്സ ദത്വാന ആരാമം, ഹട്ഠോ സംവിഗ്ഗമാനസോ;
Tassa datvāna ārāmaṃ, haṭṭho saṃviggamānaso;
൧൨.
12.
സോപി മം ബുദ്ധോ ബ്യാകാസി, സങ്ഘമജ്ഝേ നിസീദിയ;
Sopi maṃ buddho byākāsi, saṅghamajjhe nisīdiya;
‘‘അട്ഠാരസേ കപ്പസതേ, അയം ബുദ്ധോ ഭവിസ്സതി.
‘‘Aṭṭhārase kappasate, ayaṃ buddho bhavissati.
൧൩.
13.
‘‘പധാനം പദഹിത്വാന…പേ॰… ഹേസ്സാമ സമ്മുഖാ ഇമം’’.
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
൧൪.
14.
തസ്സാപി വചനം സുത്വാ, ഭിയ്യോ ചിത്തം പസാദയിം;
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ഉത്തരിം വതമധിട്ഠാസിം, ദസപാരമിപൂരിയാ.
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
൧൫.
15.
സുധഞ്ഞം നാമ നഗരം, സുദത്തോ നാമ ഖത്തിയോ;
Sudhaññaṃ nāma nagaraṃ, sudatto nāma khattiyo;
ചന്ദാ നാമാസി ജനികാ, പിയദസ്സിസ്സ സത്ഥുനോ.
Candā nāmāsi janikā, piyadassissa satthuno.
൧൬.
16.
നവവസ്സസഹസ്സാനി, അഗാരം അജ്ഝ സോ വസി;
Navavassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
സുനിമ്മലവിമലഗിരിഗുഹാ, തയോ പാസാദമുത്തമാ.
Sunimmalavimalagiriguhā, tayo pāsādamuttamā.
൧൭.
17.
തേത്തിംസസഹസ്സാനി ച, നാരിയോ സമലങ്കതാ;
Tettiṃsasahassāni ca, nāriyo samalaṅkatā;
വിമലാ നാമ നാരീ ച, കഞ്ചനാവേളോ നാമ അത്രജോ.
Vimalā nāma nārī ca, kañcanāveḷo nāma atrajo.
൧൮.
18.
നിമിത്തേ ചതുരോ ദിസ്വാ, രഥയാനേന നിക്ഖമി;
Nimitte caturo disvā, rathayānena nikkhami;
ഛമാസം പധാനചാരം, അചരീ പുരിസുത്തമോ.
Chamāsaṃ padhānacāraṃ, acarī purisuttamo.
൧൯.
19.
ബ്രഹ്മുനാ യാചിതോ സന്തോ, പിയദസ്സീ മഹാമുനി;
Brahmunā yācito santo, piyadassī mahāmuni;
വത്തി ചക്കം മഹാവീരോ, ഉസഭുയ്യാനേ മനോരമേ.
Vatti cakkaṃ mahāvīro, usabhuyyāne manorame.
൨൦.
20.
പാലിതോ സബ്ബദസ്സീ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവകാ;
Pālito sabbadassī ca, ahesuṃ aggasāvakā;
സോഭിതോ നാമുപട്ഠാകോ, പിയദസ്സിസ്സ സത്ഥുനോ.
Sobhito nāmupaṭṭhāko, piyadassissa satthuno.
൨൧.
21.
സുജാതാ ധമ്മദിന്നാ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവികാ;
Sujātā dhammadinnā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
ബോധി തസ്സ ഭഗവതോ, കകുധോതി പവുച്ചതി.
Bodhi tassa bhagavato, kakudhoti pavuccati.
൨൨.
22.
സന്ധകോ ധമ്മകോ ചേവ, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠകാ;
Sandhako dhammako ceva, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
വിസാഖാ ധമ്മദിന്നാ ച, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠികാ.
Visākhā dhammadinnā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
൨൩.
23.
സോപി ബുദ്ധോ അമിതയസോ, ദ്വത്തിംസവരലക്ഖണോ;
Sopi buddho amitayaso, dvattiṃsavaralakkhaṇo;
അസീതിഹത്ഥമുബ്ബേധോ, സാലരാജാവ ദിസ്സതി.
Asītihatthamubbedho, sālarājāva dissati.
൨൪.
24.
അഗ്ഗിചന്ദസൂരിയാനം, നത്ഥി താദിസികാ പഭാ;
Aggicandasūriyānaṃ, natthi tādisikā pabhā;
യഥാ അഹു പഭാ തസ്സ, അസമസ്സ മഹേസിനോ.
Yathā ahu pabhā tassa, asamassa mahesino.
൨൫.
25.
തസ്സാപി ദേവദേവസ്സ, ആയു താവതകം അഹു;
Tassāpi devadevassa, āyu tāvatakaṃ ahu;
നവുതിവസ്സസഹസ്സാനി, ലോകേ അട്ഠാസി ചക്ഖുമാ.
Navutivassasahassāni, loke aṭṭhāsi cakkhumā.
൨൬.
26.
സോപി ബുദ്ധോ അസമസമോ, യുഗാനിപി താനി അതുലിയാനി;
Sopi buddho asamasamo, yugānipi tāni atuliyāni;
സബ്ബം തമന്തരഹിതം, നനു രിത്താ സബ്ബസങ്ഖാരാ.
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
൨൭.
27.
പിയദസ്സീ മുനിവരോ, അസ്സത്ഥാരാമമ്ഹി നിബ്ബുതോ;
Piyadassī munivaro, assatthārāmamhi nibbuto;
തത്ഥേവസ്സ ജിനഥൂപോ, തീണിയോജനമുഗ്ഗതോതി.
Tatthevassa jinathūpo, tīṇiyojanamuggatoti.
പിയദസ്സിസ്സ ഭഗവതോ വംസോ തേരസമോ.
Piyadassissa bhagavato vaṃso terasamo.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ബുദ്ധവംസ-അട്ഠകഥാ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ൧൫. പിയദസ്സീബുദ്ധവംസവണ്ണനാ • 15. Piyadassībuddhavaṃsavaṇṇanā