Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya |
೭. ಪಿಯಜಾತಿಕಸುತ್ತಂ
7. Piyajātikasuttaṃ
೩೫೩. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಏಕಪುತ್ತಕೋ ಪಿಯೋ ಮನಾಪೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ ಹೋತಿ। ತಸ್ಸ ಕಾಲಂಕಿರಿಯಾಯ ನೇವ ಕಮ್ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ ನ ಭತ್ತಂ ಪಟಿಭಾತಿ। ಸೋ ಆಳಾಹನಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಕನ್ದತಿ – ‘‘ಕಹಂ, ಏಕಪುತ್ತಕ, ಕಹಂ, ಏಕಪುತ್ತಕಾ’’ತಿ! ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಗಹಪತಿ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ತಂ ಗಹಪತಿಂ ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ನ ಖೋ ತೇ, ಗಹಪತಿ, ಸಕೇ ಚಿತ್ತೇ ಠಿತಸ್ಸ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ, ಅತ್ಥಿ ತೇ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ಅಞ್ಞಥತ್ತ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಕಿಞ್ಹಿ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ನಾಞ್ಞಥತ್ತಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ; ಮಯ್ಹಞ್ಹಿ, ಭನ್ತೇ, ಏಕಪುತ್ತೋ ಪಿಯೋ ಮನಾಪೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ। ತಸ್ಸ ಕಾಲಂಕಿರಿಯಾಯ ನೇವ ಕಮ್ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ನ ಭತ್ತಂ ಪಟಿಭಾತಿ। ಸೋಹಂ ಆಳಾಹನಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಕನ್ದಾಮಿ – ‘ಕಹಂ, ಏಕಪುತ್ತಕ, ಕಹಂ, ಏಕಪುತ್ತಕಾ’’’ತಿ! ‘‘ಏವಮೇತಂ, ಗಹಪತಿ, ಏವಮೇತಂ, ಗಹಪತಿ 1! ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಹಿ, ಗಹಪತಿ, ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’’ತಿ। ‘‘ಕಸ್ಸ ಖೋ 2 ನಾಮೇತಂ, ಭನ್ತೇ, ಏವಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ – ‘ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’ತಿ? ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಹಿ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಆನನ್ದಸೋಮನಸ್ಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಗಹಪತಿ ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅನಭಿನನ್ದಿತ್ವಾ ಪಟಿಕ್ಕೋಸಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ।
353. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena aññatarassa gahapatissa ekaputtako piyo manāpo kālaṅkato hoti. Tassa kālaṃkiriyāya neva kammantā paṭibhanti na bhattaṃ paṭibhāti. So āḷāhanaṃ gantvā kandati – ‘‘kahaṃ, ekaputtaka, kahaṃ, ekaputtakā’’ti! Atha kho so gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho taṃ gahapatiṃ bhagavā etadavoca – ‘‘na kho te, gahapati, sake citte ṭhitassa indriyāni, atthi te indriyānaṃ aññathatta’’nti. ‘‘Kiñhi me, bhante, indriyānaṃ nāññathattaṃ bhavissati; mayhañhi, bhante, ekaputto piyo manāpo kālaṅkato. Tassa kālaṃkiriyāya neva kammantā paṭibhanti, na bhattaṃ paṭibhāti. Sohaṃ āḷāhanaṃ gantvā kandāmi – ‘kahaṃ, ekaputtaka, kahaṃ, ekaputtakā’’’ti! ‘‘Evametaṃ, gahapati, evametaṃ, gahapati 3! Piyajātikā hi, gahapati, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā’’ti. ‘‘Kassa kho 4 nāmetaṃ, bhante, evaṃ bhavissati – ‘piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā’ti? Piyajātikā hi kho, bhante, ānandasomanassā piyappabhavikā’’ti. Atha kho so gahapati bhagavato bhāsitaṃ anabhinanditvā paṭikkositvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.
೩೫೪. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಅಕ್ಖಧುತ್ತಾ ಭಗವತೋ ಅವಿದೂರೇ ಅಕ್ಖೇಹಿ ದಿಬ್ಬನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಗಹಪತಿ ಯೇನ ತೇ ಅಕ್ಖಧುತ್ತಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಕ್ಖಧುತ್ತೇ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಧಾಹಂ, ಭೋನ್ತೋ, ಯೇನ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಮಂ, ಭೋನ್ತೋ, ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಏತದವೋಚ – ‘ನ ಖೋ ತೇ, ಗಹಪತಿ, ಸಕೇ ಚಿತ್ತೇ ಠಿತಸ್ಸ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ, ಅತ್ಥಿ ತೇ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ಅಞ್ಞಥತ್ತ’ನ್ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಅಹಂ, ಭೋನ್ತೋ, ಸಮಣಂ ಗೋತಮಂ ಏತದವೋಚಂ – ‘ಕಿಞ್ಹಿ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ನಾಞ್ಞಥತ್ತಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ; ಮಯ್ಹಞ್ಹಿ, ಭನ್ತೇ, ಏಕಪುತ್ತಕೋ ಪಿಯೋ ಮನಾಪೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ। ತಸ್ಸ ಕಾಲಂಕಿರಿಯಾಯ ನೇವ ಕಮ್ಮನ್ತಾ ಪಟಿಭನ್ತಿ, ನ ಭತ್ತಂ ಪಟಿಭಾತಿ । ಸೋಹಂ ಆಳಾಹನಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಕನ್ದಾಮಿ – ಕಹಂ, ಏಕಪುತ್ತಕ, ಕಹಂ, ಏಕಪುತ್ತಕಾ’ತಿ! ‘ಏವಮೇತಂ, ಗಹಪತಿ, ಏವಮೇತಂ, ಗಹಪತಿ! ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಹಿ, ಗಹಪತಿ, ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’ತಿ। ‘ಕಸ್ಸ ಖೋ ನಾಮೇತಂ, ಭನ್ತೇ, ಏವಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ – ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ? ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಹಿ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಆನನ್ದಸೋಮನಸ್ಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’ತಿ। ಅಥ ಖ್ವಾಹಂ, ಭೋನ್ತೋ, ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಭಾಸಿತಂ ಅನಭಿನನ್ದಿತ್ವಾ ಪಟಿಕ್ಕೋಸಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಮಿ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏವಮೇತಂ, ಗಹಪತಿ, ಏವಮೇತಂ, ಗಹಪತಿ! ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಹಿ, ಗಹಪತಿ, ಆನನ್ದಸೋಮನಸ್ಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’’ತಿ । ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಗಹಪತಿ ‘‘ಸಮೇತಿ ಮೇ ಅಕ್ಖಧುತ್ತೇಹೀ’’ತಿ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ ಖೋ ಇದಂ ಕಥಾವತ್ಥು ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ರಾಜನ್ತೇಪುರಂ ಪಾವಿಸಿ।
354. Tena kho pana samayena sambahulā akkhadhuttā bhagavato avidūre akkhehi dibbanti. Atha kho so gahapati yena te akkhadhuttā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā akkhadhutte etadavoca – ‘‘idhāhaṃ, bhonto, yena samaṇo gotamo tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā samaṇaṃ gotamaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃ. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho maṃ, bhonto, samaṇo gotamo etadavoca – ‘na kho te, gahapati, sake citte ṭhitassa indriyāni, atthi te indriyānaṃ aññathatta’nti. Evaṃ vutte, ahaṃ, bhonto, samaṇaṃ gotamaṃ etadavocaṃ – ‘kiñhi me, bhante, indriyānaṃ nāññathattaṃ bhavissati; mayhañhi, bhante, ekaputtako piyo manāpo kālaṅkato. Tassa kālaṃkiriyāya neva kammantā paṭibhanti, na bhattaṃ paṭibhāti . Sohaṃ āḷāhanaṃ gantvā kandāmi – kahaṃ, ekaputtaka, kahaṃ, ekaputtakā’ti! ‘Evametaṃ, gahapati, evametaṃ, gahapati! Piyajātikā hi, gahapati, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā’ti. ‘Kassa kho nāmetaṃ, bhante, evaṃ bhavissati – piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā? Piyajātikā hi kho, bhante, ānandasomanassā piyappabhavikā’ti. Atha khvāhaṃ, bhonto, samaṇassa gotamassa bhāsitaṃ anabhinanditvā paṭikkositvā uṭṭhāyāsanā pakkami’’nti. ‘‘Evametaṃ, gahapati, evametaṃ, gahapati! Piyajātikā hi, gahapati, ānandasomanassā piyappabhavikā’’ti . Atha kho so gahapati ‘‘sameti me akkhadhuttehī’’ti pakkāmi. Atha kho idaṃ kathāvatthu anupubbena rājantepuraṃ pāvisi.
೩೫೫. ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ಮಲ್ಲಿಕಂ ದೇವಿಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಇದಂ ತೇ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಸಮಣೇನ ಗೋತಮೇನ ಭಾಸಿತಂ – ‘ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’’’ತಿ। ‘‘ಸಚೇತಂ, ಮಹಾರಾಜ, ಭಗವತಾ ಭಾಸಿತಂ, ಏವಮೇತ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏವಮೇವ ಪನಾಯಂ ಮಲ್ಲಿಕಾ ಯಞ್ಞದೇವ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಭಾಸತಿ ತಂ ತದೇವಸ್ಸ ಅಬ್ಭನುಮೋದತಿ’’। ‘‘ಸಚೇತಂ, ಮಹಾರಾಜ, ಭಗವತಾ ಭಾಸಿತಂ ಏವಮೇತನ್ತಿ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ, ಯಞ್ಞದೇವ ಆಚರಿಯೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಸ್ಸ ಭಾಸತಿ ತಂ ತದೇವಸ್ಸ ಅನ್ತೇವಾಸೀ ಅಬ್ಭನುಮೋದತಿ – ‘ಏವಮೇತಂ, ಆಚರಿಯ, ಏವಮೇತಂ, ಆಚರಿಯಾ’’’ತಿ। ‘‘ಏವಮೇವ ಖೋ ತ್ವಂ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಯಞ್ಞದೇವ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಭಾಸತಿ ತಂ ತದೇವಸ್ಸ ಅಬ್ಭನುಮೋದಸಿ’’। ‘‘ಸಚೇತಂ, ಮಹಾರಾಜ , ಭಗವತಾ ಭಾಸಿತಂ ಏವಮೇತ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಚರಪಿ, ರೇ ಮಲ್ಲಿಕೇ, ವಿನಸ್ಸಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಮಲ್ಲಿಕಾ ದೇವೀ ನಾಳಿಜಙ್ಘಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಏಹಿ ತ್ವಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಮ ವಚನೇನ ಭಗವತೋ ಪಾದೇ ಸಿರಸಾ ವನ್ದಾಹಿ, ಅಪ್ಪಾಬಾಧಂ ಅಪ್ಪಾತಙ್ಕಂ ಲಹುಟ್ಠಾನಂ ಬಲಂ ಫಾಸುವಿಹಾರಂ ಪುಚ್ಛ – ‘ಮಲ್ಲಿಕಾ, ಭನ್ತೇ, ದೇವೀ ಭಗವತೋ ಪಾದೇ ಸಿರಸಾ ವನ್ದತಿ, ಅಪ್ಪಾಬಾಧಂ ಅಪ್ಪಾತಙ್ಕಂ ಲಹುಟ್ಠಾನಂ ಬಲಂ ಫಾಸುವಿಹಾರಂ ಪುಚ್ಛತೀ’ತಿ। ಏವಞ್ಚ ವದೇಹಿ – ‘ಭಾಸಿತಾ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತಾ ಏಸಾ ವಾಚಾ – ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’ತಿ । ಯಥಾ ತೇ ಭಗವಾ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ ತಂ ಸಾಧುಕಂ ಉಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಮಮ ಆರೋಚೇಯ್ಯಾಸಿ। ನ ಹಿ ತಥಾಗತಾ ವಿತಥಂ ಭಣನ್ತೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭೋತೀ’’ತಿ ಖೋ ನಾಳಿಜಙ್ಘೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಮಲ್ಲಿಕಾಯ ದೇವಿಯಾ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ನಾಳಿಜಙ್ಘೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಲ್ಲಿಕಾ, ಭೋ ಗೋತಮ, ದೇವೀ ಭೋತೋ ಗೋತಮಸ್ಸ ಪಾದೇ ಸಿರಸಾ ವನ್ದತಿ; ಅಪ್ಪಾಬಾಧಂ ಅಪ್ಪಾತಙ್ಕಂ ಲಹುಟ್ಠಾನಂ ಬಲಂ ಫಾಸುವಿಹಾರಂ ಪುಚ್ಛತಿ; ಏವಞ್ಚ ವದೇತಿ – ‘ಭಾಸಿತಾ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತಾ ಏಸಾ ವಾಚಾ – ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’’’ತಿ।
355. Atha kho rājā pasenadi kosalo mallikaṃ deviṃ āmantesi – ‘‘idaṃ te, mallike, samaṇena gotamena bhāsitaṃ – ‘piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā’’’ti. ‘‘Sacetaṃ, mahārāja, bhagavatā bhāsitaṃ, evameta’’nti. ‘‘Evameva panāyaṃ mallikā yaññadeva samaṇo gotamo bhāsati taṃ tadevassa abbhanumodati’’. ‘‘Sacetaṃ, mahārāja, bhagavatā bhāsitaṃ evametanti. Seyyathāpi nāma, yaññadeva ācariyo antevāsissa bhāsati taṃ tadevassa antevāsī abbhanumodati – ‘evametaṃ, ācariya, evametaṃ, ācariyā’’’ti. ‘‘Evameva kho tvaṃ, mallike, yaññadeva samaṇo gotamo bhāsati taṃ tadevassa abbhanumodasi’’. ‘‘Sacetaṃ, mahārāja , bhagavatā bhāsitaṃ evameta’’nti. ‘‘Carapi, re mallike, vinassā’’ti. Atha kho mallikā devī nāḷijaṅghaṃ brāhmaṇaṃ āmantesi – ‘‘ehi tvaṃ, brāhmaṇa, yena bhagavā tenupasaṅkama; upasaṅkamitvā mama vacanena bhagavato pāde sirasā vandāhi, appābādhaṃ appātaṅkaṃ lahuṭṭhānaṃ balaṃ phāsuvihāraṃ puccha – ‘mallikā, bhante, devī bhagavato pāde sirasā vandati, appābādhaṃ appātaṅkaṃ lahuṭṭhānaṃ balaṃ phāsuvihāraṃ pucchatī’ti. Evañca vadehi – ‘bhāsitā nu kho, bhante, bhagavatā esā vācā – piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā’ti . Yathā te bhagavā byākaroti taṃ sādhukaṃ uggahetvā mama āroceyyāsi. Na hi tathāgatā vitathaṃ bhaṇantī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhotī’’ti kho nāḷijaṅgho brāhmaṇo mallikāya deviyā paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho nāḷijaṅgho brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘mallikā, bho gotama, devī bhoto gotamassa pāde sirasā vandati; appābādhaṃ appātaṅkaṃ lahuṭṭhānaṃ balaṃ phāsuvihāraṃ pucchati; evañca vadeti – ‘bhāsitā nu kho, bhante, bhagavatā esā vācā – piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā’’’ti.
೩೫೬. ‘‘ಏವಮೇತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಏವಮೇತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ! ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಹಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾತಿ। ತದಮಿನಾಪೇತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪರಿಯಾಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಂ ಯಥಾ ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ। ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಇಮಿಸ್ಸಾಯೇವ ಸಾವತ್ಥಿಯಾ ಅಞ್ಞತರಿಸ್ಸಾ ಇತ್ಥಿಯಾ ಮಾತಾ ಕಾಲಮಕಾಸಿ। ಸಾ ತಸ್ಸಾ ಕಾಲಕಿರಿಯಾಯ ಉಮ್ಮತ್ತಿಕಾ ಖಿತ್ತಚಿತ್ತಾ ರಥಿಕಾಯ ರಥಿಕಂ 5 ಸಿಙ್ಘಾಟಕೇನ ಸಿಙ್ಘಾಟಕಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಮಾಹ – ‘ಅಪಿ ಮೇ ಮಾತರಂ ಅದ್ದಸ್ಸಥ 6, ಅಪಿ ಮೇ ಮಾತರಂ ಅದ್ದಸ್ಸಥಾ’ತಿ? ಇಮಿನಾಪಿ ಖೋ ಏತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪರಿಯಾಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಂ ಯಥಾ ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾತಿ।
356. ‘‘Evametaṃ, brāhmaṇa, evametaṃ, brāhmaṇa! Piyajātikā hi, brāhmaṇa, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikāti. Tadamināpetaṃ, brāhmaṇa, pariyāyena veditabbaṃ yathā piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā. Bhūtapubbaṃ, brāhmaṇa, imissāyeva sāvatthiyā aññatarissā itthiyā mātā kālamakāsi. Sā tassā kālakiriyāya ummattikā khittacittā rathikāya rathikaṃ 7 siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ upasaṅkamitvā evamāha – ‘api me mātaraṃ addassatha 8, api me mātaraṃ addassathā’ti? Imināpi kho etaṃ, brāhmaṇa, pariyāyena veditabbaṃ yathā piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikāti.
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ , ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಇಮಿಸ್ಸಾಯೇವ ಸಾವತ್ಥಿಯಾ ಅಞ್ಞತರಿಸ್ಸಾ ಇತ್ಥಿಯಾ ಪಿತಾ ಕಾಲಮಕಾಸಿ… ಭಾತಾ ಕಾಲಮಕಾಸಿ… ಭಗಿನೀ ಕಾಲಮಕಾಸಿ… ಪುತ್ತೋ ಕಾಲಮಕಾಸಿ… ಧೀತಾ ಕಾಲಮಕಾಸಿ… ಸಾಮಿಕೋ ಕಾಲಮಕಾಸಿ। ಸಾ ತಸ್ಸ ಕಾಲಕಿರಿಯಾಯ ಉಮ್ಮತ್ತಿಕಾ ಖಿತ್ತಚಿತ್ತಾ ರಥಿಕಾಯ ರಥಿಕಂ ಸಿಙ್ಘಾಟಕೇನ ಸಿಙ್ಘಾಟಕಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಮಾಹ – ‘ಅಪಿ ಮೇ ಸಾಮಿಕಂ ಅದ್ದಸ್ಸಥ, ಅಪಿ ಮೇ ಸಾಮಿಕಂ ಅದ್ದಸ್ಸಥಾ’ತಿ? ಇಮಿನಾಪಿ ಖೋ ಏತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪರಿಯಾಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಂ ಯಥಾ ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾತಿ।
‘‘Bhūtapubbaṃ , brāhmaṇa, imissāyeva sāvatthiyā aññatarissā itthiyā pitā kālamakāsi… bhātā kālamakāsi… bhaginī kālamakāsi… putto kālamakāsi… dhītā kālamakāsi… sāmiko kālamakāsi. Sā tassa kālakiriyāya ummattikā khittacittā rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ upasaṅkamitvā evamāha – ‘api me sāmikaṃ addassatha, api me sāmikaṃ addassathā’ti? Imināpi kho etaṃ, brāhmaṇa, pariyāyena veditabbaṃ yathā piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikāti.
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ , ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಇಮಿಸ್ಸಾಯೇವ ಸಾವತ್ಥಿಯಾ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಮಾತಾ ಕಾಲಮಕಾಸಿ। ಸೋ ತಸ್ಸಾ ಕಾಲಕಿರಿಯಾಯ ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಖಿತ್ತಚಿತ್ತೋ ರಥಿಕಾಯ ರಥಿಕಂ ಸಿಙ್ಘಾಟಕೇನ ಸಿಙ್ಘಾಟಕಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಮಾಹ – ‘ಅಪಿ ಮೇ ಮಾತರಂ ಅದ್ದಸ್ಸಥ, ಅಪಿ ಮೇ ಮಾತರಂ ಅದ್ದಸ್ಸಥಾ’ತಿ ? ಇಮಿನಾಪಿ ಖೋ ಏತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ , ಪರಿಯಾಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಂ ಯಥಾ ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾತಿ।
‘‘Bhūtapubbaṃ , brāhmaṇa, imissāyeva sāvatthiyā aññatarassa purisassa mātā kālamakāsi. So tassā kālakiriyāya ummattako khittacitto rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ upasaṅkamitvā evamāha – ‘api me mātaraṃ addassatha, api me mātaraṃ addassathā’ti ? Imināpi kho etaṃ, brāhmaṇa , pariyāyena veditabbaṃ yathā piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikāti.
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಇಮಿಸ್ಸಾಯೇವ ಸಾವತ್ಥಿಯಾ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಪಿತಾ ಕಾಲಮಕಾಸಿ… ಭಾತಾ ಕಾಲಮಕಾಸಿ… ಭಗಿನೀ ಕಾಲಮಕಾಸಿ… ಪುತ್ತೋ ಕಾಲಮಕಾಸಿ… ಧೀತಾ ಕಾಲಮಕಾಸಿ… ಪಜಾಪತಿ ಕಾಲಮಕಾಸಿ। ಸೋ ತಸ್ಸಾ ಕಾಲಕಿರಿಯಾಯ ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಖಿತ್ತಚಿತ್ತೋ ರಥಿಕಾಯ ರಥಿಕಂ ಸಿಙ್ಘಾಟಕೇನ ಸಿಙ್ಘಾಟಕಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಮಾಹ – ‘ಅಪಿ ಮೇ ಪಜಾಪತಿಂ ಅದ್ದಸ್ಸಥ, ಅಪಿ ಮೇ ಪಜಾಪತಿಂ ಅದ್ದಸ್ಸಥಾ’ತಿ? ಇಮಿನಾಪಿ ಖೋ ಏತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪರಿಯಾಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಂ ಯಥಾ ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾತಿ।
‘‘Bhūtapubbaṃ, brāhmaṇa, imissāyeva sāvatthiyā aññatarassa purisassa pitā kālamakāsi… bhātā kālamakāsi… bhaginī kālamakāsi… putto kālamakāsi… dhītā kālamakāsi… pajāpati kālamakāsi. So tassā kālakiriyāya ummattako khittacitto rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ upasaṅkamitvā evamāha – ‘api me pajāpatiṃ addassatha, api me pajāpatiṃ addassathā’ti? Imināpi kho etaṃ, brāhmaṇa, pariyāyena veditabbaṃ yathā piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikāti.
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಇಮಿಸ್ಸಾಯೇವ ಸಾವತ್ಥಿಯಾ ಅಞ್ಞತರಾ ಇತ್ಥೀ ಞಾತಿಕುಲಂ ಅಗಮಾಸಿ। ತಸ್ಸಾ ತೇ ಞಾತಕಾ ಸಾಮಿಕಂ 9 ಅಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ದಾತುಕಾಮಾ। ಸಾ ಚ ತಂ ನ ಇಚ್ಛತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸಾ ಇತ್ಥೀ ಸಾಮಿಕಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಇಮೇ, ಮಂ 10, ಅಯ್ಯಪುತ್ತ, ಞಾತಕಾ ತ್ವಂ 11 ಅಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ದಾತುಕಾಮಾ। ಅಹಞ್ಚ ತಂ ನ ಇಚ್ಛಾಮೀ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಪುರಿಸೋ ತಂ ಇತ್ಥಿಂ ದ್ವಿಧಾ ಛೇತ್ವಾ ಅತ್ತಾನಂ ಉಪ್ಫಾಲೇಸಿ 12 – ‘ಉಭೋ ಪೇಚ್ಚ ಭವಿಸ್ಸಾಮಾ’ತಿ। ಇಮಿನಾಪಿ ಖೋ ಏತಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಪರಿಯಾಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಂ ಯಥಾ ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’’ತಿ।
‘‘Bhūtapubbaṃ, brāhmaṇa, imissāyeva sāvatthiyā aññatarā itthī ñātikulaṃ agamāsi. Tassā te ñātakā sāmikaṃ 13 acchinditvā aññassa dātukāmā. Sā ca taṃ na icchati. Atha kho sā itthī sāmikaṃ etadavoca – ‘ime, maṃ 14, ayyaputta, ñātakā tvaṃ 15 acchinditvā aññassa dātukāmā. Ahañca taṃ na icchāmī’ti. Atha kho so puriso taṃ itthiṃ dvidhā chetvā attānaṃ upphālesi 16 – ‘ubho pecca bhavissāmā’ti. Imināpi kho etaṃ, brāhmaṇa, pariyāyena veditabbaṃ yathā piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā’’ti.
೩೫೭. ಅಥ ಖೋ ನಾಳಿಜಙ್ಘೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದಿತ್ವಾ ಅನುಮೋದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಯೇನ ಮಲ್ಲಿಕಾ ದೇವೀ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಯಾವತಕೋ ಅಹೋಸಿ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಕಥಾಸಲ್ಲಾಪೋ ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಮಲ್ಲಿಕಾಯ ದೇವಿಯಾ ಆರೋಚೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಮಲ್ಲಿಕಾ ದೇವೀ ಯೇನ ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ರಾಜಾನಂ ಪಸೇನದಿಂ ಕೋಸಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಮಹಾರಾಜ, ಪಿಯಾ ತೇ ವಜಿರೀ ಕುಮಾರೀ’’ತಿ? ‘‘ಏವಂ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಪಿಯಾ ಮೇ ವಜಿರೀ ಕುಮಾರೀ’’ತಿ। ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಮಹಾರಾಜ, ವಜಿರಿಯಾ ತೇ ಕುಮಾರಿಯಾ ವಿಪರಿಣಾಮಞ್ಞಥಾಭಾವಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ’’ತಿ? ‘‘ವಜಿರಿಯಾ ಮೇ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಕುಮಾರಿಯಾ ವಿಪರಿಣಾಮಞ್ಞಥಾಭಾವಾ ಜೀವಿತಸ್ಸಪಿ ಸಿಯಾ ಅಞ್ಞಥತ್ತಂ, ಕಿಂ ಪನ ಮೇ ನ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ’’ತಿ? ‘‘ಇದಂ ಖೋ ತಂ, ಮಹಾರಾಜ, ತೇನ ಭಗವತಾ ಜಾನತಾ ಪಸ್ಸತಾ ಅರಹತಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ಸನ್ಧಾಯ ಭಾಸಿತಂ – ‘ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’ತಿ।
357. Atha kho nāḷijaṅgho brāhmaṇo bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā yena mallikā devī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā yāvatako ahosi bhagavatā saddhiṃ kathāsallāpo taṃ sabbaṃ mallikāya deviyā ārocesi. Atha kho mallikā devī yena rājā pasenadi kosalo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ etadavoca – ‘‘taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, piyā te vajirī kumārī’’ti? ‘‘Evaṃ, mallike, piyā me vajirī kumārī’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, vajiriyā te kumāriyā vipariṇāmaññathābhāvā uppajjeyyuṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’ti? ‘‘Vajiriyā me, mallike, kumāriyā vipariṇāmaññathābhāvā jīvitassapi siyā aññathattaṃ, kiṃ pana me na uppajjissanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’ti? ‘‘Idaṃ kho taṃ, mahārāja, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sandhāya bhāsitaṃ – ‘piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಮಹಾರಾಜ, ಪಿಯಾ ತೇ ವಾಸಭಾ ಖತ್ತಿಯಾ’’ತಿ? ‘‘ಏವಂ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಪಿಯಾ ಮೇ ವಾಸಭಾ ಖತ್ತಿಯಾ’’ತಿ। ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಮಹಾರಾಜ, ವಾಸಭಾಯ ತೇ ಖತ್ತಿಯಾಯ ವಿಪರಿಣಾಮಞ್ಞಥಾಭಾವಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ’’ತಿ? ‘‘ವಾಸಭಾಯ ಮೇ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಖತ್ತಿಯಾಯ ವಿಪರಿಣಾಮಞ್ಞಥಾಭಾವಾ ಜೀವಿತಸ್ಸಪಿ ಸಿಯಾ ಅಞ್ಞಥತ್ತಂ, ಕಿಂ ಪನ ಮೇ ನ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ’’ತಿ? ‘‘ಇದಂ ಖೋ ತಂ, ಮಹಾರಾಜ, ತೇನ ಭಗವತಾ ಜಾನತಾ ಪಸ್ಸತಾ ಅರಹತಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ಸನ್ಧಾಯ ಭಾಸಿತಂ – ‘ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’ತಿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, piyā te vāsabhā khattiyā’’ti? ‘‘Evaṃ, mallike, piyā me vāsabhā khattiyā’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, vāsabhāya te khattiyāya vipariṇāmaññathābhāvā uppajjeyyuṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’ti? ‘‘Vāsabhāya me, mallike, khattiyāya vipariṇāmaññathābhāvā jīvitassapi siyā aññathattaṃ, kiṃ pana me na uppajjissanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’ti? ‘‘Idaṃ kho taṃ, mahārāja, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sandhāya bhāsitaṃ – ‘piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಮಹಾರಾಜ, ಪಿಯೋ ತೇ ವಿಟಟೂಭೋ 17 ಸೇನಾಪತೀ’’ತಿ? ‘‘ಏವಂ , ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಪಿಯೋ ಮೇ ವಿಟಟೂಭೋ ಸೇನಾಪತೀ’’ತಿ। ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಮಹಾರಾಜ, ವಿಟಟೂಭಸ್ಸ ತೇ ಸೇನಾಪತಿಸ್ಸ ವಿಪರಿಣಾಮಞ್ಞಥಾಭಾವಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ’’ತಿ? ‘‘ವಿಟಟೂಭಸ್ಸ ಮೇ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಸೇನಾಪತಿಸ್ಸ ವಿಪರಿಣಾಮಞ್ಞಥಾಭಾವಾ ಜೀವಿತಸ್ಸಪಿ ಸಿಯಾ ಅಞ್ಞಥತ್ತಂ , ಕಿಂ ಪನ ಮೇ ನ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ’’ತಿ? ‘‘ಇದಂ ಖೋ ತಂ, ಮಹಾರಾಜ, ತೇನ ಭಗವತಾ ಜಾನತಾ ಪಸ್ಸತಾ ಅರಹತಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ಸನ್ಧಾಯ ಭಾಸಿತಂ – ‘ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’ತಿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, piyo te viṭaṭūbho 18 senāpatī’’ti? ‘‘Evaṃ , mallike, piyo me viṭaṭūbho senāpatī’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, viṭaṭūbhassa te senāpatissa vipariṇāmaññathābhāvā uppajjeyyuṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’ti? ‘‘Viṭaṭūbhassa me, mallike, senāpatissa vipariṇāmaññathābhāvā jīvitassapi siyā aññathattaṃ , kiṃ pana me na uppajjissanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’ti? ‘‘Idaṃ kho taṃ, mahārāja, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sandhāya bhāsitaṃ – ‘piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಮಹಾರಾಜ, ಪಿಯಾ ತೇ ಅಹ’’ನ್ತಿ? ‘‘ಏವಂ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಪಿಯಾ ಮೇಸಿ ತ್ವ’’ನ್ತಿ। ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಮಹಾರಾಜ, ಮಯ್ಹಂ ತೇ ವಿಪರಿಣಾಮಞ್ಞಥಾಭಾವಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ’’ತಿ? ‘‘ತುಯ್ಹಞ್ಹಿ ಮೇ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ವಿಪರಿಣಾಮಞ್ಞಥಾಭಾವಾ ಜೀವಿತಸ್ಸಪಿ ಸಿಯಾ ಅಞ್ಞಥತ್ತಂ, ಕಿಂ ಪನ ಮೇ ನ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ’’ತಿ? ‘‘ಇದಂ ಖೋ ತಂ, ಮಹಾರಾಜ, ತೇನ ಭಗವತಾ ಜಾನತಾ ಪಸ್ಸತಾ ಅರಹತಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ಸನ್ಧಾಯ ಭಾಸಿತಂ – ‘ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’ತಿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, piyā te aha’’nti? ‘‘Evaṃ, mallike, piyā mesi tva’’nti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, mayhaṃ te vipariṇāmaññathābhāvā uppajjeyyuṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’ti? ‘‘Tuyhañhi me, mallike, vipariṇāmaññathābhāvā jīvitassapi siyā aññathattaṃ, kiṃ pana me na uppajjissanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’ti? ‘‘Idaṃ kho taṃ, mahārāja, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sandhāya bhāsitaṃ – ‘piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಮಹಾರಾಜ, ಪಿಯಾ ತೇ ಕಾಸಿಕೋಸಲಾ’’ತಿ? ‘‘ಏವಂ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಪಿಯಾ ಮೇ ಕಾಸಿಕೋಸಲಾ। ಕಾಸಿಕೋಸಲಾನಂ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಆನುಭಾವೇನ ಕಾಸಿಕಚನ್ದನಂ ಪಚ್ಚನುಭೋಮ, ಮಾಲಾಗನ್ಧವಿಲೇಪನಂ ಧಾರೇಮಾ’’ತಿ। ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಮಹಾರಾಜ, ಕಾಸಿಕೋಸಲಾನಂ ತೇ ವಿಪರಿಣಾಮಞ್ಞಥಾಭಾವಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ’’ತಿ? ‘‘ಕಾಸಿಕೋಸಲಾನಞ್ಹಿ, ಮಲ್ಲಿಕೇ , ವಿಪರಿಣಾಮಞ್ಞಥಾಭಾವಾ ಜೀವಿತಸ್ಸಪಿ ಸಿಯಾ ಅಞ್ಞಥತ್ತಂ, ಕಿಂ ಪನ ಮೇ ನ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ’’ತಿ? ‘‘ಇದಂ ಖೋ ತಂ, ಮಹಾರಾಜ, ತೇನ ಭಗವತಾ ಜಾನತಾ ಪಸ್ಸತಾ ಅರಹತಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ಸನ್ಧಾಯ ಭಾಸಿತಂ – ‘ಪಿಯಜಾತಿಕಾ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಪಿಯಪ್ಪಭವಿಕಾ’’’ತಿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, piyā te kāsikosalā’’ti? ‘‘Evaṃ, mallike, piyā me kāsikosalā. Kāsikosalānaṃ, mallike, ānubhāvena kāsikacandanaṃ paccanubhoma, mālāgandhavilepanaṃ dhāremā’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, kāsikosalānaṃ te vipariṇāmaññathābhāvā uppajjeyyuṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’ti? ‘‘Kāsikosalānañhi, mallike , vipariṇāmaññathābhāvā jīvitassapi siyā aññathattaṃ, kiṃ pana me na uppajjissanti sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā’’ti? ‘‘Idaṃ kho taṃ, mahārāja, tena bhagavatā jānatā passatā arahatā sammāsambuddhena sandhāya bhāsitaṃ – ‘piyajātikā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā piyappabhavikā’’’ti.
‘‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಅಬ್ಭುತಂ, ಮಲ್ಲಿಕೇ! ಯಾವಞ್ಚ ಸೋ ಭಗವಾ ಪಞ್ಞಾಯ ಅತಿವಿಜ್ಝ ಮಞ್ಞೇ 19 ಪಸ್ಸತಿ। ಏಹಿ, ಮಲ್ಲಿಕೇ, ಆಚಮೇಹೀ’’ತಿ 20। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನಞ್ಜಲಿಂ ಪಣಾಮೇತ್ವಾ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ – ‘‘ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ, ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ, ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸಾ’’ತಿ।
‘‘Acchariyaṃ, mallike, abbhutaṃ, mallike! Yāvañca so bhagavā paññāya ativijjha maññe 21 passati. Ehi, mallike, ācamehī’’ti 22. Atha kho rājā pasenadi kosalo uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā tikkhattuṃ udānaṃ udānesi – ‘‘namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa, namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa, namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassā’’ti.
ಪಿಯಜಾತಿಕಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ಸತ್ತಮಂ।
Piyajātikasuttaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೭. ಪಿಯಜಾತಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Piyajātikasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೭. ಪಿಯಜಾತಿಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Piyajātikasuttavaṇṇanā