| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මජ්‌ඣිමනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
7. පියජාතිකසුත්‌තවණ්‌ණනා
7. Piyajātikasuttavaṇṇanā
353. එවං මෙ සුතන්‌ති පියජාතිකසුත්‌තං. තත්‌ථ නෙව කම්‌මන්‌තා පටිභන්‌තීති න සබ්‌බෙන සබ්‌බං පටිභන්‌ති, පකතිනියාමෙන පන න පටිභන්‌ති. දුතියපදෙපි එසෙව නයො. එත්‌ථ ච න පටිභාතීති න රුච්‌චති. ආළාහනන්‌ති සුසානං. අඤ්‌ඤථත්‌තන්‌ති විවණ්‌ණතාය අඤ්‌ඤථාභාවො. ඉන්‌ද්‍රියානි නාම මනොවිඤ්‌ඤෙය්‍යා ධම්‌මා, පතිට්‌ඨිතොකාසං පන සන්‌ධාය ඉදං වුත්‌තං. පියජාතිකාති පියතො ජායන්‌ති. පියප්‌පභාවිකාති පියතො පභවන්‌ති.
353.Evaṃme sutanti piyajātikasuttaṃ. Tattha neva kammantā paṭibhantīti na sabbena sabbaṃ paṭibhanti, pakatiniyāmena pana na paṭibhanti. Dutiyapadepi eseva nayo. Ettha ca na paṭibhātīti na ruccati. Āḷāhananti susānaṃ. Aññathattanti vivaṇṇatāya aññathābhāvo. Indriyāni nāma manoviññeyyā dhammā, patiṭṭhitokāsaṃ pana sandhāya idaṃ vuttaṃ. Piyajātikāti piyato jāyanti. Piyappabhāvikāti piyato pabhavanti.
355. සචෙ තං, මහාරාජාති තස්‌ස අත්‌ථං අසල්‌ලක්‌ඛයමානාපි සත්‌ථරි සද්‌ධාය එවං වදති. චර පිරෙති අපෙහි අම්‌හාකං පරෙ, අනජ්‌ඣත්‌තිකභූතෙති අත්‌ථො. අථ වා චර පිරෙති පරතො ගච්‌ඡ, මා ඉධ තිට්‌ඨාතිපි අත්‌ථො.
355.Sace taṃ, mahārājāti tassa atthaṃ asallakkhayamānāpi satthari saddhāya evaṃ vadati. Cara pireti apehi amhākaṃ pare, anajjhattikabhūteti attho. Atha vā cara pireti parato gaccha, mā idha tiṭṭhātipi attho.
356. ද්‌විධා ඡෙත්‌වාති අසිනා ද්‌වෙ කොට්‌ඨාසෙ කරොන්‌තො ඡින්‌දිත්‌වා. අත්‌තානං උප්‌ඵාලෙසීති තෙනෙව අසිනා අත්‌තනො උදරං ඵාලෙසි. යදි හි තස්‌ස සා අප්‌පියා භවෙය්‍ය, ඉදානි අඤ්‌ඤං මාතුගාමං ගණ්‌හිස්‌සාමීති අත්‌තානං න ඝාතෙය්‍ය. යස්‌මා පනස්‌ස සා පියා අහොසි, තස්‌මා පරලොකෙපි තාය සද්‌ධිං සමඞ්‌ගිභාවං පත්‌ථයමානො එවමකාසි.
356.Dvidhāchetvāti asinā dve koṭṭhāse karonto chinditvā. Attānaṃupphālesīti teneva asinā attano udaraṃ phālesi. Yadi hi tassa sā appiyā bhaveyya, idāni aññaṃ mātugāmaṃ gaṇhissāmīti attānaṃ na ghāteyya. Yasmā panassa sā piyā ahosi, tasmā paralokepi tāya saddhiṃ samaṅgibhāvaṃ patthayamāno evamakāsi.
357. පියා තෙ වජිරීති එවං කිරස්‌සා අහොසි – ‘‘සචාහං, ‘භූතපුබ්‌බං, මහාරාජ, ඉමිස්‌සායෙව සාවත්‌ථියං අඤ්‌ඤතරිස්‌සා ඉත්‌ථියා’තිආදිකථං කථෙය්‍යං, ‘කො තෙ එවං අකාසි, අපෙහි නත්‌ථි එත’න්‌ති මං පටිසෙධෙය්‍ය, වත්‌තමානෙනෙව නං සඤ්‌ඤාපෙස්‌සාමී’’ති චින්‌තෙත්‌වා එවමාහ. විපරිණාමඤ්‌ඤථාභාවාති එත්‌ථ මරණවසෙන විපරිණාමො, කෙනචි සද්‌ධිං පලායිත්‌වා ගමනවසෙන අඤ්‌ඤථාභාවො වෙදිතබ්‌බො.
357.Piyā te vajirīti evaṃ kirassā ahosi – ‘‘sacāhaṃ, ‘bhūtapubbaṃ, mahārāja, imissāyeva sāvatthiyaṃ aññatarissā itthiyā’tiādikathaṃ katheyyaṃ, ‘ko te evaṃ akāsi, apehi natthi eta’nti maṃ paṭisedheyya, vattamāneneva naṃ saññāpessāmī’’ti cintetvā evamāha. Vipariṇāmaññathābhāvāti ettha maraṇavasena vipariṇāmo, kenaci saddhiṃ palāyitvā gamanavasena aññathābhāvo veditabbo.
වාසභායාති වාසභා නාම රඤ්‌ඤො එකා දෙවී, තං සන්‌ධායාහ.
Vāsabhāyāti vāsabhā nāma rañño ekā devī, taṃ sandhāyāha.
පියා තෙ අහන්‌ති කස්‌මා සබ්‌බපච්‌ඡා ආහ? එවං කිරස්‌සා අහොසි – ‘‘අයං රාජා මය්‌හං කුපිතො, සචාහං සබ්‌බපඨමං ‘පියා තෙ අහ’න්‌ති පුච්‌ඡෙය්‍යං, ‘න මෙ ත්‌වං පියා, චර පිරෙ’ති වදෙය්‍ය, එවං සන්‌තෙ කථා පතිට්‌ඨානං න ලභිස්‌සතී’’ති කථාය පතිට්‌ඨානත්‌ථං සබ්‌බපච්‌ඡා පුච්‌ඡි. කාසිකොසලෙසු ඡඩ්‌ඩිතභාවෙන විපරිණාමො, පටිරාජූනං හත්‌ථගමනවසෙන අඤ්‌ඤථාභාවො වෙදිතබ්‌බො.
Piyāte ahanti kasmā sabbapacchā āha? Evaṃ kirassā ahosi – ‘‘ayaṃ rājā mayhaṃ kupito, sacāhaṃ sabbapaṭhamaṃ ‘piyā te aha’nti puccheyyaṃ, ‘na me tvaṃ piyā, cara pire’ti vadeyya, evaṃ sante kathā patiṭṭhānaṃ na labhissatī’’ti kathāya patiṭṭhānatthaṃ sabbapacchā pucchi. Kāsikosalesu chaḍḍitabhāvena vipariṇāmo, paṭirājūnaṃ hatthagamanavasena aññathābhāvo veditabbo.
ආචමෙහීති ආචමනොදකං දෙහි. ආචමිත්‌වා හත්‌ථපාදෙ ධොවිත්‌වා මුඛං වික්‌ඛාලෙත්‌වා සත්‌ථාරං නමස්‌සිතුකාමො එවමාහ. සෙසං සබ්‌බත්‌ථ උත්‌තානමෙවාති.
Ācamehīti ācamanodakaṃ dehi. Ācamitvā hatthapāde dhovitvā mukhaṃ vikkhāletvā satthāraṃ namassitukāmo evamāha. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
පපඤ්‌චසූදනියා මජ්‌ඣිමනිකායට්‌ඨකථාය
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
පියජාතිකසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Piyajātikasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / මජ්‌ඣිමනිකාය • Majjhimanikāya / 7. පියජාතිකසුත්‌තං • 7. Piyajātikasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (ටීකා) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 7. පියජාතිකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Piyajātikasuttavaṇṇanā
