Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൪. പിയസുത്തം
4. Piyasuttaṃ
൧൧൫. സാവത്ഥിനിദാനം . ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ രാജാ പസേനദി കോസലോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘ഇധ മയ്ഹം, ഭന്തേ, രഹോഗതസ്സ പടിസല്ലീനസ്സ ഏവം ചേതസോ പരിവിതക്കോ ഉദപാദി – ‘കേസം നു ഖോ പിയോ അത്താ, കേസം അപ്പിയോ അത്താ’തി? തസ്സ മയ്ഹം, ഭന്തേ, ഏതദഹോസി – ‘യേ ച ഖോ കേചി കായേന ദുച്ചരിതം ചരന്തി, വാചായ ദുച്ചരിതം ചരന്തി, മനസാ ദുച്ചരിതം ചരന്തി; തേസം അപ്പിയോ അത്താ’. കിഞ്ചാപി തേ ഏവം വദേയ്യും – ‘പിയോ നോ അത്താ’തി, അഥ ഖോ തേസം അപ്പിയോ അത്താ. തം കിസ്സ ഹേതു? യഞ്ഹി അപ്പിയോ അപ്പിയസ്സ കരേയ്യ, തം തേ അത്തനാവ അത്തനോ കരോന്തി; തസ്മാ തേസം അപ്പിയോ അത്താ. യേ ച ഖോ കേചി കായേന സുചരിതം ചരന്തി, വാചായ സുചരിതം ചരന്തി, മനസാ സുചരിതം ചരന്തി; തേസം പിയോ അത്താ. കിഞ്ചാപി തേ ഏവം വദേയ്യും – ‘അപ്പിയോ നോ അത്താ’തി; അഥ ഖോ തേസം പിയോ അത്താ. തം കിസ്സ ഹേതു? യഞ്ഹി പിയോ പിയസ്സ കരേയ്യ, തം തേ അത്തനാവ അത്തനോ കരോന്തി; തസ്മാ തേസം പിയോ അത്താ’’തി.
115. Sāvatthinidānaṃ . Ekamantaṃ nisinno kho rājā pasenadi kosalo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha mayhaṃ, bhante, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘kesaṃ nu kho piyo attā, kesaṃ appiyo attā’ti? Tassa mayhaṃ, bhante, etadahosi – ‘ye ca kho keci kāyena duccaritaṃ caranti, vācāya duccaritaṃ caranti, manasā duccaritaṃ caranti; tesaṃ appiyo attā’. Kiñcāpi te evaṃ vadeyyuṃ – ‘piyo no attā’ti, atha kho tesaṃ appiyo attā. Taṃ kissa hetu? Yañhi appiyo appiyassa kareyya, taṃ te attanāva attano karonti; tasmā tesaṃ appiyo attā. Ye ca kho keci kāyena sucaritaṃ caranti, vācāya sucaritaṃ caranti, manasā sucaritaṃ caranti; tesaṃ piyo attā. Kiñcāpi te evaṃ vadeyyuṃ – ‘appiyo no attā’ti; atha kho tesaṃ piyo attā. Taṃ kissa hetu? Yañhi piyo piyassa kareyya, taṃ te attanāva attano karonti; tasmā tesaṃ piyo attā’’ti.
‘‘ഏവമേതം, മഹാരാജ, ഏവമേതം, മഹാരാജ! യേ ഹി കേചി, മഹാരാജ, കായേന ദുച്ചരിതം ചരന്തി, വാചായ ദുച്ചരിതം ചരന്തി, മനസാ ദുച്ചരിതം ചരന്തി; തേസം അപ്പിയോ അത്താ. കിഞ്ചാപി തേ ഏവം വദേയ്യും – ‘പിയോ നോ അത്താ’തി, അഥ ഖോ തേസം അപ്പിയോ അത്താ. തം കിസ്സ ഹേതു? യഞ്ഹി, മഹാരാജ, അപ്പിയോ അപ്പിയസ്സ കരേയ്യ, തം തേ അത്തനാവ അത്തനോ കരോന്തി; തസ്മാ തേസം അപ്പിയോ അത്താ. യേ ച ഖോ കേചി, മഹാരാജ , കായേന സുചരിതം ചരന്തി, വാചായ സുചരിതം ചരന്തി, മനസാ സുചരിതം ചരന്തി; തേസം പിയോ അത്താ. കിഞ്ചാപി തേ ഏവം വദേയ്യും – ‘അപ്പിയോ നോ അത്താ’തി; അഥ ഖോ തേസം പിയോ അത്താ. തം കിസ്സ ഹേതു? യഞ്ഹി മഹാരാജ, പിയോ പിയസ്സ കരേയ്യ, തം തേ അത്തനാവ അത്തനോ കരോന്തി; തസ്മാ തേസം പിയോ അത്താ’’തി. ഇദമവോച…പേ॰…
‘‘Evametaṃ, mahārāja, evametaṃ, mahārāja! Ye hi keci, mahārāja, kāyena duccaritaṃ caranti, vācāya duccaritaṃ caranti, manasā duccaritaṃ caranti; tesaṃ appiyo attā. Kiñcāpi te evaṃ vadeyyuṃ – ‘piyo no attā’ti, atha kho tesaṃ appiyo attā. Taṃ kissa hetu? Yañhi, mahārāja, appiyo appiyassa kareyya, taṃ te attanāva attano karonti; tasmā tesaṃ appiyo attā. Ye ca kho keci, mahārāja , kāyena sucaritaṃ caranti, vācāya sucaritaṃ caranti, manasā sucaritaṃ caranti; tesaṃ piyo attā. Kiñcāpi te evaṃ vadeyyuṃ – ‘appiyo no attā’ti; atha kho tesaṃ piyo attā. Taṃ kissa hetu? Yañhi mahārāja, piyo piyassa kareyya, taṃ te attanāva attano karonti; tasmā tesaṃ piyo attā’’ti. Idamavoca…pe…
‘‘അത്താനഞ്ചേ പിയം ജഞ്ഞാ, ന നം പാപേന സംയുജേ;
‘‘Attānañce piyaṃ jaññā, na naṃ pāpena saṃyuje;
ന ഹി തം സുലഭം ഹോതി, സുഖം ദുക്കടകാരിനാ.
Na hi taṃ sulabhaṃ hoti, sukhaṃ dukkaṭakārinā.
‘‘അന്തകേനാധിപന്നസ്സ, ജഹതോ മാനുസം ഭവം;
‘‘Antakenādhipannassa, jahato mānusaṃ bhavaṃ;
കിഞ്ഹി തസ്സ സകം ഹോതി, കിഞ്ച ആദായ ഗച്ഛതി;
Kiñhi tassa sakaṃ hoti, kiñca ādāya gacchati;
‘‘ഉഭോ പുഞ്ഞഞ്ച പാപഞ്ച, യം മച്ചോ കുരുതേ ഇധ;
‘‘Ubho puññañca pāpañca, yaṃ macco kurute idha;
‘‘തസ്മാ കരേയ്യ കല്യാണം, നിചയം സമ്പരായികം;
‘‘Tasmā kareyya kalyāṇaṃ, nicayaṃ samparāyikaṃ;
പുഞ്ഞാനി പരലോകസ്മിം, പതിട്ഠാ ഹോന്തി പാണിന’’ന്ത്ന്ത്തി.
Puññāni paralokasmiṃ, patiṭṭhā honti pāṇina’’ntntti.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൪. പിയസുത്തവണ്ണനാ • 4. Piyasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൪. പിയസുത്തവണ്ണനാ • 4. Piyasuttavaṇṇanā