Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සුත්තනිපාත-අට්ඨකථා • Suttanipāta-aṭṭhakathā |
14. පොසාලසුත්තවණ්ණනා
14. Posālasuttavaṇṇanā
1119-20. යො අතීතන්ති පොසාලසුත්තං. තත්ථ යො අතීතං ආදිසතීති යො භගවා අත්තනො ච පරෙසඤ්ච ‘‘එකම්පි ජාති’’න්තිආදිභෙදං අතීතං ආදිසති. විභූතරූපසඤ්ඤිස්සාති සමතික්කන්තරූපසඤ්ඤිස්ස. සබ්බකායප්පහායිනොති තදඞ්ගවික්ඛම්භනවසෙන සබ්බරූපකායප්පහායිනො, පහීනරූපභවපටිසන්ධිකස්සාති අධිප්පායො. නත්ථි කිඤ්චීති පස්සතොති විඤ්ඤාණාභාවවිපස්සනෙන ‘‘නත්ථි කිඤ්චී’’ති පස්සතො, ආකිඤ්චඤ්ඤායතනලාභිනොති වුත්තං හොති. ඤාණං සක්කානුපුච්ඡාමීති සක්කාති භගවන්තං ආලපන්තො ආහ. තස්ස පුග්ගලස්ස ඤාණං පුච්ඡාමි, කීදිසං පුච්ඡිතබ්බන්ති. කථං නෙය්යොති කථං සො නෙතබ්බො, කථමස්ස උත්තරිඤාණං උප්පාදෙතබ්බන්ති.
1119-20.Yoatītanti posālasuttaṃ. Tattha yo atītaṃ ādisatīti yo bhagavā attano ca paresañca ‘‘ekampi jāti’’ntiādibhedaṃ atītaṃ ādisati. Vibhūtarūpasaññissāti samatikkantarūpasaññissa. Sabbakāyappahāyinoti tadaṅgavikkhambhanavasena sabbarūpakāyappahāyino, pahīnarūpabhavapaṭisandhikassāti adhippāyo. Natthi kiñcīti passatoti viññāṇābhāvavipassanena ‘‘natthi kiñcī’’ti passato, ākiñcaññāyatanalābhinoti vuttaṃ hoti. Ñāṇaṃ sakkānupucchāmīti sakkāti bhagavantaṃ ālapanto āha. Tassa puggalassa ñāṇaṃ pucchāmi, kīdisaṃ pucchitabbanti. Kathaṃ neyyoti kathaṃ so netabbo, kathamassa uttariñāṇaṃ uppādetabbanti.
1121. අථස්ස භගවා තාදිසෙ පුග්ගලෙ අත්තනො අප්පටිහතඤාණතං පකාසෙත්වා තං ඤාණං බ්යාකාතුං ගාථාද්වයමාහ. තත්ථ විඤ්ඤාණට්ඨිතියො සබ්බා, අභිජානං තථාගතොති අභිසඞ්ඛාරවසෙන චතස්සො පටිසන්ධිවසෙන සත්තාති එවං සබ්බා විඤ්ඤාණට්ඨිතියො අභිජානන්තො තථාගතො. තිට්ඨන්තමෙනං ජානාතීති කම්මාභිසඞ්ඛාරවසෙන තිට්ඨන්තං එතං පුග්ගලං ජානාති ‘‘ආයතිං අයං එවංගතිකො භවිස්සතී’’ති. විමුත්තන්ති ආකිඤ්චඤ්ඤායතනාදීසු අධිමුත්තං. තප්පරායණන්ති තම්මයං.
1121. Athassa bhagavā tādise puggale attano appaṭihatañāṇataṃ pakāsetvā taṃ ñāṇaṃ byākātuṃ gāthādvayamāha. Tattha viññāṇaṭṭhitiyo sabbā, abhijānaṃ tathāgatoti abhisaṅkhāravasena catasso paṭisandhivasena sattāti evaṃ sabbā viññāṇaṭṭhitiyo abhijānanto tathāgato. Tiṭṭhantamenaṃ jānātīti kammābhisaṅkhāravasena tiṭṭhantaṃ etaṃ puggalaṃ jānāti ‘‘āyatiṃ ayaṃ evaṃgatiko bhavissatī’’ti. Vimuttanti ākiñcaññāyatanādīsu adhimuttaṃ. Tapparāyaṇanti tammayaṃ.
1122. ආකිඤ්චඤ්ඤසම්භවං ඤත්වාති ආකිඤ්චඤ්ඤායතනජනකං කම්මාභිසඞ්ඛාරං ඤත්වා ‘‘කින්ති පලිබොධො අය’’න්ති. නන්දී සංයොජනං ඉතීති යා ච තත්ථ අරූපරාගසඞ්ඛාතා නන්දී, තඤ්ච සංයොජනං ඉති ඤත්වා. තතො තත්ථ විපස්සතීති තතො ආකිඤ්චඤ්ඤායතනසමාපත්තිතො වුට්ඨහිත්වා තං සමාපත්තිං අනිච්චාදිවසෙන විපස්සති. එතං ඤාණං තථං තස්සාති එතං තස්ස පුග්ගලස්ස එවං විපස්සතො අනුක්කමෙනෙව උප්පන්නං අරහත්තඤාණං අවිපරීතං. වුසීමතොති වුසිතවන්තස්ස. සෙසං සබ්බත්ථ පාකටමෙව.
1122.Ākiñcaññasambhavaṃ ñatvāti ākiñcaññāyatanajanakaṃ kammābhisaṅkhāraṃ ñatvā ‘‘kinti palibodho aya’’nti. Nandī saṃyojanaṃ itīti yā ca tattha arūparāgasaṅkhātā nandī, tañca saṃyojanaṃ iti ñatvā. Tato tattha vipassatīti tato ākiñcaññāyatanasamāpattito vuṭṭhahitvā taṃ samāpattiṃ aniccādivasena vipassati. Etaṃ ñāṇaṃ tathaṃ tassāti etaṃ tassa puggalassa evaṃ vipassato anukkameneva uppannaṃ arahattañāṇaṃ aviparītaṃ. Vusīmatoti vusitavantassa. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
එවං භගවා ඉමම්පි සුත්තං අරහත්තනිකූටෙනෙව දෙසෙසි. දෙසනාපරියොසානෙ ච පුබ්බසදිසො එව ධම්මාභිසමයො අහොසීති.
Evaṃ bhagavā imampi suttaṃ arahattanikūṭeneva desesi. Desanāpariyosāne ca pubbasadiso eva dhammābhisamayo ahosīti.
පරමත්ථජොතිකාය ඛුද්දක-අට්ඨකථාය
Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya
සුත්තනිපාත-අට්ඨකථාය පොසාලසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Suttanipāta-aṭṭhakathāya posālasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්දකනිකාය • Khuddakanikāya / සුත්තනිපාතපාළි • Suttanipātapāḷi / 14. පොසාලමාණවපුච්ඡා • 14. Posālamāṇavapucchā