Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൮. പോത്ഥകസുത്തം
8. Potthakasuttaṃ
൧൦൦. ‘‘നവോപി , ഭിക്ഖവേ, പോത്ഥകോ ദുബ്ബണ്ണോ ച ഹോതി ദുക്ഖസമ്ഫസ്സോ ച അപ്പഗ്ഘോ ച; മജ്ഝിമോപി, ഭിക്ഖവേ, പോത്ഥകോ ദുബ്ബണ്ണോ ച ഹോതി ദുക്ഖസമ്ഫസ്സോ ച അപ്പഗ്ഘോ ച; ജിണ്ണോപി, ഭിക്ഖവേ, പോത്ഥകോ ദുബ്ബണ്ണോ ച ഹോതി ദുക്ഖസമ്ഫസ്സോ ച അപ്പഗ്ഘോ ച. ജിണ്ണമ്പി, ഭിക്ഖവേ, പോത്ഥകം ഉക്ഖലിപരിമജ്ജനം വാ കരോന്തി സങ്കാരകൂടേ വാ നം 1 ഛഡ്ഡേന്തി.
100. ‘‘Navopi , bhikkhave, potthako dubbaṇṇo ca hoti dukkhasamphasso ca appaggho ca; majjhimopi, bhikkhave, potthako dubbaṇṇo ca hoti dukkhasamphasso ca appaggho ca; jiṇṇopi, bhikkhave, potthako dubbaṇṇo ca hoti dukkhasamphasso ca appaggho ca. Jiṇṇampi, bhikkhave, potthakaṃ ukkhaliparimajjanaṃ vā karonti saṅkārakūṭe vā naṃ 2 chaḍḍenti.
‘‘ഏവമേവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, നവോ ചേപി ഭിക്ഖു ഹോതി ദുസ്സീലോ പാപധമ്മോ. ഇദമസ്സ ദുബ്ബണ്ണതായ വദാമി. സേയ്യഥാപി സോ, ഭിക്ഖവേ, പോത്ഥകോ ദുബ്ബണ്ണോ തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി. യേ ഖോ പനസ്സ സേവന്തി ഭജന്തി പയിരുപാസന്തി ദിട്ഠാനുഗതിം ആപജ്ജന്തി, തേസം തം ഹോതി ദീഘരത്തം അഹിതായ ദുക്ഖായ. ഇദമസ്സ ദുക്ഖസമ്ഫസ്സതായ വദാമി. സേയ്യഥാപി സോ, ഭിക്ഖവേ, പോത്ഥകോ ദുക്ഖസമ്ഫസ്സോ തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി. യേസം ഖോ പന സോ 3 പടിഗ്ഗണ്ഹാതി ചീവരപിണ്ഡപാതസേനാസനഗിലാനപ്പച്ചയഭേസജ്ജപരിക്ഖാരം, തേസം തം ന മഹപ്ഫലം ഹോതി ന മഹാനിസംസം. ഇദമസ്സ അപ്പഗ്ഘതായ വദാമി . സേയ്യഥാപി സോ, ഭിക്ഖവേ, പോത്ഥകോ അപ്പഗ്ഘോ തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി. മജ്ഝിമോ ചേപി, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ഹോതി…പേ॰… ഥേരോ ചേപി, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ഹോതി ദുസ്സീലോ പാപധമ്മോ, ഇദമസ്സ ദുബ്ബണ്ണതായ വദാമി. സേയ്യഥാപി സോ, ഭിക്ഖവേ, പോത്ഥകോ ദുബ്ബണ്ണോ തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി. യേ ഖോ പനസ്സ സേവന്തി ഭജന്തി പയിരുപാസന്തി ദിട്ഠാനുഗതിം ആപജ്ജന്തി, തേസം തം ഹോതി ദീഘരത്തം അഹിതായ ദുക്ഖായ. ഇദമസ്സ ദുക്ഖസമ്ഫസ്സതായ വദാമി. സേയ്യഥാപി സോ, ഭിക്ഖവേ, പോത്ഥകോ ദുക്ഖസമ്ഫസ്സോ തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി. യേസം ഖോ പന സോ പടിഗ്ഗണ്ഹാതി ചീവരപിണ്ഡപാതസേനാസനഗിലാനപ്പച്ചയഭേസജ്ജപരിക്ഖാരം, തേസം തം ന മഹപ്ഫലം ഹോതി ന മഹാനിസംസം. ഇദമസ്സ അപ്പഗ്ഘതായ വദാമി. സേയ്യഥാപി സോ, ഭിക്ഖവേ, പോത്ഥകോ അപ്പഗ്ഘോ തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി.
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, navo cepi bhikkhu hoti dussīlo pāpadhammo. Idamassa dubbaṇṇatāya vadāmi. Seyyathāpi so, bhikkhave, potthako dubbaṇṇo tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Ye kho panassa sevanti bhajanti payirupāsanti diṭṭhānugatiṃ āpajjanti, tesaṃ taṃ hoti dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya. Idamassa dukkhasamphassatāya vadāmi. Seyyathāpi so, bhikkhave, potthako dukkhasamphasso tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Yesaṃ kho pana so 4 paṭiggaṇhāti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhāraṃ, tesaṃ taṃ na mahapphalaṃ hoti na mahānisaṃsaṃ. Idamassa appagghatāya vadāmi . Seyyathāpi so, bhikkhave, potthako appaggho tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Majjhimo cepi, bhikkhave, bhikkhu hoti…pe… thero cepi, bhikkhave, bhikkhu hoti dussīlo pāpadhammo, idamassa dubbaṇṇatāya vadāmi. Seyyathāpi so, bhikkhave, potthako dubbaṇṇo tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Ye kho panassa sevanti bhajanti payirupāsanti diṭṭhānugatiṃ āpajjanti, tesaṃ taṃ hoti dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya. Idamassa dukkhasamphassatāya vadāmi. Seyyathāpi so, bhikkhave, potthako dukkhasamphasso tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Yesaṃ kho pana so paṭiggaṇhāti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhāraṃ, tesaṃ taṃ na mahapphalaṃ hoti na mahānisaṃsaṃ. Idamassa appagghatāya vadāmi. Seyyathāpi so, bhikkhave, potthako appaggho tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi.
‘‘ഏവരൂപോ ചായം, ഭിക്ഖവേ, ഥേരോ ഭിക്ഖു സങ്ഘമജ്ഝേ ഭണതി. തമേനം ഭിക്ഖൂ ഏവമാഹംസു – ‘കിം നു ഖോ തുയ്ഹം ബാലസ്സ അബ്യത്തസ്സ ഭണിതേന, ത്വമ്പി നാമ ഭണിതബ്ബം മഞ്ഞസീ’തി! സോ കുപിതോ അനത്തമനോ തഥാരൂപിം വാചം നിച്ഛാരേതി യഥാരൂപായ വാചായ സങ്ഘോ തം ഉക്ഖിപതി, സങ്കാരകൂടേവ നം പോത്ഥകം.
‘‘Evarūpo cāyaṃ, bhikkhave, thero bhikkhu saṅghamajjhe bhaṇati. Tamenaṃ bhikkhū evamāhaṃsu – ‘kiṃ nu kho tuyhaṃ bālassa abyattassa bhaṇitena, tvampi nāma bhaṇitabbaṃ maññasī’ti! So kupito anattamano tathārūpiṃ vācaṃ nicchāreti yathārūpāya vācāya saṅgho taṃ ukkhipati, saṅkārakūṭeva naṃ potthakaṃ.
‘‘നവമ്പി, ഭിക്ഖവേ, കാസികം വത്ഥം വണ്ണവന്തഞ്ചേവ ഹോതി സുഖസമ്ഫസ്സഞ്ച മഹഗ്ഘഞ്ച; മജ്ഝിമമ്പി, ഭിക്ഖവേ , കാസികം വത്ഥം വണ്ണവന്തഞ്ചേവ ഹോതി സുഖസമ്ഫസ്സഞ്ച മഹഗ്ഘഞ്ച; ജിണ്ണമ്പി, ഭിക്ഖവേ, കാസികം വത്ഥം വണ്ണവന്തഞ്ചേവ ഹോതി സുഖസമ്ഫസ്സഞ്ച മഹഗ്ഘഞ്ച. ജിണ്ണമ്പി, ഭിക്ഖവേ, കാസികം വത്ഥം രതനപലിവേഠനം വാ കരോതി ഗന്ധകരണ്ഡകേ വാ നം പക്ഖിപന്തി.
‘‘Navampi, bhikkhave, kāsikaṃ vatthaṃ vaṇṇavantañceva hoti sukhasamphassañca mahagghañca; majjhimampi, bhikkhave , kāsikaṃ vatthaṃ vaṇṇavantañceva hoti sukhasamphassañca mahagghañca; jiṇṇampi, bhikkhave, kāsikaṃ vatthaṃ vaṇṇavantañceva hoti sukhasamphassañca mahagghañca. Jiṇṇampi, bhikkhave, kāsikaṃ vatthaṃ ratanapaliveṭhanaṃ vā karoti gandhakaraṇḍake vā naṃ pakkhipanti.
‘‘ഏവമേവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, നവോ ചേപി ഭിക്ഖു ഹോതി സീലവാ കല്യാണധമ്മോ, ഇദമസ്സ സുവണ്ണതായ വദാമി. സേയ്യഥാപി തം, ഭിക്ഖവേ, കാസികം വത്ഥം വണ്ണവന്തം തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി. യേ ഖോ പനസ്സ സേവന്തി ഭജന്തി പയിരുപാസന്തി ദിട്ഠാനുഗതിം ആപജ്ജന്തി, തേസം തം ഹോതി ദീഘരത്തം ഹിതായ സുഖായ. ഇദമസ്സ സുഖസമ്ഫസ്സതായ വദാമി. സേയ്യഥാപി തം, ഭിക്ഖവേ, കാസികം വത്ഥം സുഖസമ്ഫസ്സം തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി. യേസം ഖോ പന സോ പടിഗ്ഗണ്ഹാതി ചീവരപിണ്ഡപാതസേനാസനഗിലാനപ്പച്ചയഭേസജ്ജപരിക്ഖാരം , തേസം തം മഹപ്ഫലം ഹോതി മഹാനിസംസം. ഇദമസ്സ മഹഗ്ഘതായ വദാമി. സേയ്യഥാപി തം, ഭിക്ഖവേ, കാസികം വത്ഥം മഹഗ്ഘം തഥൂപമാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമം പുഗ്ഗലം വദാമി. മജ്ഝിമോ ചേപി, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ഹോതി…പേ॰… ഥേരോ ചേപി, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ഹോതി…പേ॰… പുഗ്ഗലം വദാമി.
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, navo cepi bhikkhu hoti sīlavā kalyāṇadhammo, idamassa suvaṇṇatāya vadāmi. Seyyathāpi taṃ, bhikkhave, kāsikaṃ vatthaṃ vaṇṇavantaṃ tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Ye kho panassa sevanti bhajanti payirupāsanti diṭṭhānugatiṃ āpajjanti, tesaṃ taṃ hoti dīgharattaṃ hitāya sukhāya. Idamassa sukhasamphassatāya vadāmi. Seyyathāpi taṃ, bhikkhave, kāsikaṃ vatthaṃ sukhasamphassaṃ tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Yesaṃ kho pana so paṭiggaṇhāti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhāraṃ , tesaṃ taṃ mahapphalaṃ hoti mahānisaṃsaṃ. Idamassa mahagghatāya vadāmi. Seyyathāpi taṃ, bhikkhave, kāsikaṃ vatthaṃ mahagghaṃ tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imaṃ puggalaṃ vadāmi. Majjhimo cepi, bhikkhave, bhikkhu hoti…pe… thero cepi, bhikkhave, bhikkhu hoti…pe… puggalaṃ vadāmi.
‘‘ഏവരൂപോ ചായം, ഭിക്ഖവേ, ഥേരോ ഭിക്ഖു സങ്ഘമജ്ഝേ ഭണതി . തമേനം ഭിക്ഖൂ ഏവമാഹംസു – ‘അപ്പസദ്ദാ ആയസ്മന്തോ ഹോഥ, ഥേരോ ഭിക്ഖു ധമ്മഞ്ച വിനയഞ്ച ഭണതീ’തി. തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഏവം സിക്ഖിതബ്ബം – ‘കാസികവത്ഥൂപമാ ഭവിസ്സാമ, ന പോത്ഥകൂപമാ’തി 5. ഏവഞ്ഹി വോ, ഭിക്ഖവേ, സിക്ഖിതബ്ബ’’ന്തി. അട്ഠമം.
‘‘Evarūpo cāyaṃ, bhikkhave, thero bhikkhu saṅghamajjhe bhaṇati . Tamenaṃ bhikkhū evamāhaṃsu – ‘appasaddā āyasmanto hotha, thero bhikkhu dhammañca vinayañca bhaṇatī’ti. Tasmātiha, bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘kāsikavatthūpamā bhavissāma, na potthakūpamā’ti 6. Evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba’’nti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൮. പോത്ഥകസുത്തവണ്ണനാ • 8. Potthakasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൮. പോത്ഥകസുത്തവണ്ണനാ • 8. Potthakasuttavaṇṇanā