| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೮. ಪೋತ್ಥಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
8. Potthakasuttavaṇṇanā
೧೦೦. ಅಟ್ಠಮೇ ನವೋತಿ ನವವಾಯಿಮೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಕರಣಂ ಉಪಾದಾಯ ವುಚ್ಚತೀ’’ತಿ। ವಾಕಮಯವತ್ಥನ್ತಿ ಸಾಣಾದಿವಾಕಸಾಟಕಂ। ದುಬ್ಬಣ್ಣೋತಿ ವಿವಣ್ಣೋ। ದುಕ್ಖಸಮ್ಫಸ್ಸೋತಿ ಖರಸಮ್ಫಸ್ಸೋ। ಅಪ್ಪಂ ಅಗ್ಘತೀತಿ ಅಪ್ಪಗ್ಘೋ। ಅತಿಬಹುಂ ಅಗ್ಘನ್ತೋ ಕಹಾಪಣಗ್ಘನಕೋ ಹೋತಿ। ಪರಿಭೋಗಮಜ್ಝಿಮೋತಿ ಪರಿಭೋಗಕಾಲವಸೇನ ಮಜ್ಝಿಮೋ। ಸೋ ಹಿ ನವಭಾವಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಜಿಣ್ಣಭಾವಂ ಅಪ್ಪತ್ತೋ ಮಜ್ಝೇ ಪರಿಭೋಗಕಾಲೇಪಿ ದುಬ್ಬಣ್ಣೋ ಚ ದುಕ್ಖಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಚ ಅಪ್ಪಗ್ಘೋಯೇವ ಹೋತಿ। ಅತಿಬಹುಂ ಅಗ್ಘನ್ತೋ ಅಡ್ಢಂ ಅಗ್ಘತಿ, ಜಿಣ್ಣಕಾಲೇ ಪನ ಅಡ್ಢಮಾಸಕಂ ವಾ ಕಾಕಣಿಕಂ ವಾ ಅಗ್ಘತಿ। ಉಕ್ಖಲಿಪರಿಪುಞ್ಛನನ್ತಿ ಕಾಳುಕ್ಖಲಿಪರಿಪುಞ್ಛನಂ। ನವೋತಿಪಿ ಉಪಸಮ್ಪದಾಯ ಪಞ್ಚವಸ್ಸಕಾಲತೋ ಹೇಟ್ಠಾ ಜಾತಿಯಾ ಸಟ್ಠಿವಸ್ಸೋಪಿ ನವೋಯೇವ। ದುಬ್ಬಣ್ಣತಾಯಾತಿ ಸರೀರವಣ್ಣೇನಪಿ ಗುಣವಣ್ಣೇನಪಿ ದುಬ್ಬಣ್ಣತಾಯ। ದುಸ್ಸೀಲಸ್ಸ ಹಿ ಪರಿಸಮಜ್ಝೇ ನಿತ್ತೇಜತಾಯ ಸರೀರವಣ್ಣೋಪಿ ನ ಸಮ್ಪಜ್ಜತಿ, ಗುಣವಣ್ಣೇನ ವತ್ತಬ್ಬಮೇವ ನತ್ಥಿ। ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ಸರೀರವಣ್ಣೇನ ದುಬ್ಬಣ್ಣತಾಪಿ ಗುಣವಣ್ಣಸ್ಸ ಅಭಾವೇನ ದುಬ್ಬಣ್ಣತಾಯಾತಿ ವುತ್ತಂ।
100. Aṭṭhame navoti navavāyimo. Tenāha ‘‘karaṇaṃ upādāya vuccatī’’ti. Vākamayavatthanti sāṇādivākasāṭakaṃ. Dubbaṇṇoti vivaṇṇo. Dukkhasamphassoti kharasamphasso. Appaṃ agghatīti appaggho. Atibahuṃ agghanto kahāpaṇagghanako hoti. Paribhogamajjhimoti paribhogakālavasena majjhimo. So hi navabhāvaṃ atikkamitvā jiṇṇabhāvaṃ appatto majjhe paribhogakālepi dubbaṇṇo ca dukkhasamphasso ca appagghoyeva hoti. Atibahuṃ agghanto aḍḍhaṃ agghati, jiṇṇakāle pana aḍḍhamāsakaṃ vā kākaṇikaṃ vā agghati. Ukkhaliparipuñchananti kāḷukkhaliparipuñchanaṃ. Navotipi upasampadāya pañcavassakālato heṭṭhā jātiyā saṭṭhivassopi navoyeva. Dubbaṇṇatāyāti sarīravaṇṇenapi guṇavaṇṇenapi dubbaṇṇatāya. Dussīlassa hi parisamajjhe nittejatāya sarīravaṇṇopi na sampajjati, guṇavaṇṇena vattabbameva natthi. Aṭṭhakathāyaṃ pana sarīravaṇṇena dubbaṇṇatāpi guṇavaṇṇassa abhāvena dubbaṇṇatāyāti vuttaṃ.
ಯೇ ಖೋ ಪನಸ್ಸಾತಿ ಯೇ ಖೋ ಪನ ತಸ್ಸ ಉಪಟ್ಠಾಕಾ ವಾ ಞಾತಿಮಿತ್ತಾದಯೋ ವಾ ಏತಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಸೇವನ್ತಿ। ತೇಸನ್ತಿ ತೇಸಂ ಪುಗ್ಗಲಾನಂ ಛ ಸತ್ಥಾರೇ ಸೇವನ್ತಾನಂ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕಾನಂ ವಿಯ। ದೇವದತ್ತೇ ಸೇವನ್ತಾನಂ ಕೋಕಾಲಿಕಾದೀನಂ ವಿಯ ಚ ತಂ ಸೇವನಂ ದೀಘರತ್ತಂ ಅಹಿತಾಯ ದುಕ್ಖಾಯ ಹೋತಿ। ಮಜ್ಝಿಮೋತಿ ಪಞ್ಚವಸ್ಸಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ನವವಸ್ಸಕಾಲಾ ಮಜ್ಝಿಮೋ ನಾಮ। ಥೇರೋತಿ ದಸವಸ್ಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಥೇರೋ ನಾಮ। ಏವಮಾಹಂಸೂತಿ ಏವಂ ವದನ್ತಿ। ಕಿಂ ನು ಖೋ ತುಯ್ಹನ್ತಿ ತುಯ್ಹಂ ಬಾಲಸ್ಸ ಭಣಿತೇನ ಕೋ ಅತ್ಥೋತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ತಥಾರೂಪನ್ತಿ ತಥಾಜಾತಿಕಂ ತಥಾಸಭಾವಂ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಕಮ್ಮಸ್ಸ ಕಾರಣಭೂತಂ।
Ye kho panassāti ye kho pana tassa upaṭṭhākā vā ñātimittādayo vā etaṃ puggalaṃ sevanti. Tesanti tesaṃ puggalānaṃ cha satthāre sevantānaṃ micchādiṭṭhikānaṃ viya. Devadatte sevantānaṃ kokālikādīnaṃ viya ca taṃ sevanaṃ dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya hoti. Majjhimoti pañcavassakālato paṭṭhāya yāva navavassakālā majjhimo nāma. Theroti dasavassato paṭṭhāya thero nāma. Evamāhaṃsūti evaṃ vadanti. Kiṃ nu kho tuyhanti tuyhaṃ bālassa bhaṇitena ko atthoti vuttaṃ hoti. Tathārūpanti tathājātikaṃ tathāsabhāvaṃ ukkhepanīyakammassa kāraṇabhūtaṃ.
ತೀಹಿ ಕಪ್ಪಾಸಅಂಸೂಹಿ ಸುತ್ತಂ ಕನ್ತಿತ್ವಾ ಕತವತ್ಥನ್ತಿ ತಯೋ ಕಪ್ಪಾಸಅಂಸೂ ಗಹೇತ್ವಾ ಕನ್ತಿತಸುತ್ತೇನ ವಾಯಿತಂ ಸುಖುಮವತ್ಥಂ, ತಂ ನವವಾಯಿಮಂ ಅನಗ್ಘಂ ಹೋತಿ, ಪರಿಭೋಗಮಜ್ಝಿಮಂ ವೀಸಮ್ಪಿ ತಿಂಸಮ್ಪಿ ಸಹಸ್ಸಾನಿ ಅಗ್ಘತಿ, ಜಿಣ್ಣಕಾಲೇ, ಅಟ್ಠಪಿ ದಸಪಿ ಸಹಸ್ಸಾನಿ ಅಗ್ಘತಿ।
Tīhi kappāsaaṃsūhi suttaṃ kantitvā katavatthanti tayo kappāsaaṃsū gahetvā kantitasuttena vāyitaṃ sukhumavatthaṃ, taṃ navavāyimaṃ anagghaṃ hoti, paribhogamajjhimaṃ vīsampi tiṃsampi sahassāni agghati, jiṇṇakāle, aṭṭhapi dasapi sahassāni agghati.
ತೇಸಂ ತಂ ಹೋತೀತಿ ತೇಸಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಾದಯೋ ಸೇವನ್ತಾ ವಿಯ ತಂ ಸೇವನಂ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯ ಹೋತಿ। ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಞ್ಹಿ ಏಕಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಯಾವಜ್ಜಕಾಲಾ ಮುಚ್ಚನಕಸತ್ತಾನಂ ಪಮಾಣಂ ನತ್ಥಿ, ತಥಾ ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನತ್ಥೇರೇ ಅವಸೇಸೇ ಚ ಅಸೀತಿ ಮಹಾಸಾವಕೇ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸಗ್ಗಗತಸತ್ತಾನಂ ಪಮಾಣಂ ನತ್ಥಿ, ಯಾವಜ್ಜಕಾಲಾ ತೇಸಂ ದಿಟ್ಠಾನುಗತಿಂ ಪಟಿಪನ್ನಸತ್ತಾನಮ್ಪಿ ಪಮಾಣಂ ನತ್ಥಿಯೇವ। ಆಧೇಯ್ಯಂ ಗಚ್ಛತೀತಿ ತಸ್ಸ ಮಹಾಥೇರಸ್ಸ ತಂ ಅತ್ಥನಿಸ್ಸಿತಂ ವಚನಂ ಯಥಾ ಗನ್ಧಕರಣ್ಡಕೇ ಕಾಸಿಕವತ್ಥಂ ಆಧಾತಬ್ಬತಂ ಠಪೇತಬ್ಬತಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಏವಂ ಉತ್ತಮಙ್ಗೇ ಸಿರಸ್ಮಿಂ ಹದಯೇ ಚ ಆಧಾತಬ್ಬತಂ ಠಪೇತಬ್ಬತಂ ಗಚ್ಛತಿ।
Tesaṃtaṃ hotīti tesaṃ sammāsambuddhādayo sevantā viya taṃ sevanaṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya hoti. Sammāsambuddhañhi ekaṃ nissāya yāvajjakālā muccanakasattānaṃ pamāṇaṃ natthi, tathā sāriputtattheramahāmoggallānatthere avasese ca asīti mahāsāvake nissāya saggagatasattānaṃ pamāṇaṃ natthi, yāvajjakālā tesaṃ diṭṭhānugatiṃ paṭipannasattānampi pamāṇaṃ natthiyeva. Ādheyyaṃ gacchatīti tassa mahātherassa taṃ atthanissitaṃ vacanaṃ yathā gandhakaraṇḍake kāsikavatthaṃ ādhātabbataṃ ṭhapetabbataṃ gacchati, evaṃ uttamaṅge sirasmiṃ hadaye ca ādhātabbataṃ ṭhapetabbataṃ gacchati.
ಪೋತ್ಥಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Potthakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೮. ಪೋತ್ಥಕಸುತ್ತಂ • 8. Potthakasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೮. ಪೋತ್ಥಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 8. Potthakasuttavaṇṇanā
