| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๑๐. ปุพฺพกมฺมปิโลติกพุทฺธอปทานวณฺณนา
10. Pubbakammapilotikabuddhaapadānavaṇṇanā
๖๔. ทสมาปทาเน อโนตตฺตสราสเนฺนติ ปพฺพตกูเฎหิ ปฎิจฺฉนฺนตฺตา จนฺทิมสูริยานํ สนฺตาเปหิ โอตตฺตํ อุณฺหํ อุทกํ เอตฺถ นตฺถีติ อโนตโตฺตฯ สรนฺติ คจฺฉนฺติ ปภวนฺติ สนฺทนฺติ เอตสฺมา มหานทิโยติ สโรฯ สีหมุขาทีหิ นิกฺขนฺตา มหานทิโย ติกฺขตฺตุํ ติกฺขตฺตุํ ปทกฺขิณํ กตฺวา นิกฺขนฺตนิกฺขนฺตทิสาภาเคน สรนฺติ คจฺฉนฺตีติ อโตฺถฯ อโนตโตฺต จ โส สโร จาติ อโนตตฺตสโร ฯ ตสฺส อาสนฺนํ สมีปฎฺฐานนฺติ อโนตตฺตสราสนฺนํ, ตสฺมิํ อโนตตฺตสราสเนฺน, สมีเปติ อโตฺถฯ รมณีเยติ เทวทานวคนฺธพฺพกินฺนโรรคพุทฺธปเจฺจกพุทฺธาทีหิ รมิตพฺพํ อลฺลียิตพฺพนฺติ รมณียํ, ตสฺมิํ รมณีเยฯ สิลาตเลติ เอกคฺฆนปพฺพตสิลาตเลติ อโตฺถฯ นานารตนปโชฺชเตติ ปทุมราคเวฬุริยาทินานาอเนเกหิ รตเนหิ ปโชฺชเต ปกาเรน โชตมาเนฯ นานาคนฺธวนนฺตเรติ นานปฺปกาเรหิ จนฺทนาครุกปฺปูรตมาลติลกาโสกนาคปุนฺนาคเกตกาทีหิ อเนเกหิ สุคนฺธปุเปฺผหิ คหนีภูตวนนฺตเร สิลาตเลติ สมฺพโนฺธฯ
64. Dasamāpadāne anotattasarāsanneti pabbatakūṭehi paṭicchannattā candimasūriyānaṃ santāpehi otattaṃ uṇhaṃ udakaṃ ettha natthīti anotatto. Saranti gacchanti pabhavanti sandanti etasmā mahānadiyoti saro. Sīhamukhādīhi nikkhantā mahānadiyo tikkhattuṃ tikkhattuṃ padakkhiṇaṃ katvā nikkhantanikkhantadisābhāgena saranti gacchantīti attho. Anotatto ca so saro cāti anotattasaro . Tassa āsannaṃ samīpaṭṭhānanti anotattasarāsannaṃ, tasmiṃ anotattasarāsanne, samīpeti attho. Ramaṇīyeti devadānavagandhabbakinnaroragabuddhapaccekabuddhādīhi ramitabbaṃ allīyitabbanti ramaṇīyaṃ, tasmiṃ ramaṇīye. Silātaleti ekagghanapabbatasilātaleti attho. Nānāratanapajjoteti padumarāgaveḷuriyādinānāanekehi ratanehi pajjote pakārena jotamāne. Nānāgandhavanantareti nānappakārehi candanāgarukappūratamālatilakāsokanāgapunnāgaketakādīhi anekehi sugandhapupphehi gahanībhūtavanantare silātaleti sambandho.
๖๕. คุณมหนฺตตาย สงฺขฺยามหนฺตตาย จ มหตา ภิกฺขุสเงฺฆน, ปเรโต ปริวุโต โลกนายโก โลกตฺตยสามิสมฺมาสมฺพุโทฺธ ตตฺถ สิลาสเน นิสิโนฺน อตฺตโน ปุพฺพานิ กมฺมานิ พฺยากรี วิเสเสน ปากฎมกาสีติ อโตฺถฯ เสสเมตฺถ เหฎฺฐา พุทฺธาปทาเน (อป. เถร ๑.๑.๑ อาทโย) วุตฺตตฺตา อุตฺตานตฺถตฺตา จ สุวิเญฺญยฺยเมวฯ พุทฺธาปทาเน อโนฺตคธมฺปิ อิธาปทาเน กุสลากุสลํ กมฺมสํสูจกตฺตา วคฺคสงฺคหวเสน ธมฺมสงฺคาหกเตฺถรา สงฺคายิํสูติฯ
65. Guṇamahantatāya saṅkhyāmahantatāya ca mahatā bhikkhusaṅghena, pareto parivuto lokanāyako lokattayasāmisammāsambuddho tattha silāsane nisinno attano pubbāni kammāni byākarī visesena pākaṭamakāsīti attho. Sesamettha heṭṭhā buddhāpadāne (apa. thera 1.1.1 ādayo) vuttattā uttānatthattā ca suviññeyyameva. Buddhāpadāne antogadhampi idhāpadāne kusalākusalaṃ kammasaṃsūcakattā vaggasaṅgahavasena dhammasaṅgāhakattherā saṅgāyiṃsūti.
ปุพฺพกมฺมปิโลติกพุทฺธอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Pubbakammapilotikabuddhaapadānavaṇṇanā samattā.
เอกูนจตฺตาลีสมวคฺควณฺณนา สมตฺตาฯ
Ekūnacattālīsamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๑๐. ปุพฺพกมฺมปิโลติกพุทฺธอปทานํ • 10. Pubbakammapilotikabuddhaapadānaṃ
