Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
੮. ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
8. Pubbantānudiṭṭhiniddesavaṇṇanā
੧੪੧. ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਪਰਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠੀਸੁ ਸਸ੍ਸਤਂ વਦਨ੍ਤੀਤਿ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ। ਅਥ વਾ વਦਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ વਾਦੋ, ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਸਸ੍ਸਤਨ੍ਤਿ વਾਦੋਪਿ ਸਸ੍ਸਤਯੋਗੇਨ ਸਸ੍ਸਤੋ, ਸਸ੍ਸਤੋ વਾਦੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਸਸ੍ਸਤવਾਦਾ। ਤਥਾ ਏਕਚ੍ਚਂ ਸਸ੍ਸਤਨ੍ਤਿ વਾਦੋ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤੋ, ਸੋ ਏਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਏਕਚ੍ਚਸਸ੍ਸਤਿਕਾ। ਤਥਾ ਅਨ੍ਤવਾ, ਅਨਨ੍ਤવਾ, ਅਨ੍ਤવਾ ਚ ਅਨਨ੍ਤવਾ ਚ, ਨੇવਨ੍ਤવਾ ਨਾਨਨ੍ਤવਾਤਿ ਪવਤ੍ਤੋ વਾਦੋ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤੋ, ਸੋ ਏਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਨ੍ਤਾਨਨ੍ਤਿਕਾ। ਨ ਮਰਤੀਤਿ ਅਮਰਾ। ਕਾ ਸਾ? ‘‘ਏવਮ੍ਪਿ ਮੇ ਨੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੧.੬੨-੬੩) ਨਯੇਨ ਪਰਿਯਨ੍ਤਰਹਿਤਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਿਕਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਿ ਚੇવ વਾਚਾ ਚ। વਿવਿਧੋ ਖੇਪੋ વਿਕ੍ਖੇਪੋ, ਅਮਰਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ, વਾਚਾਯ વਾ વਿਕ੍ਖੇਪੋ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪੋ, ਸੋ ਏਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ। ਅਪਰੋ ਨਯੋ – ਅਮਰਾ ਨਾਮ ਮਚ੍ਛਜਾਤਿ , ਸਾ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਨਨਿਮੁਜ੍ਜਨਾਦਿવਸੇਨ ਉਦਕੇ ਸਨ੍ਧਾવਮਾਨਾ ਗਹੇਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ, ਏવਮੇવਂ ਅਯਮ੍ਪਿ વਾਦੋ ਇਤੋ ਚਿਤੋ ਚ ਸਨ੍ਧਾવਤਿ, ਗਾਹਂ ਨ ਉਪਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੋ ਏਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਮਰਾવਿਕ੍ਖੇਪਿਕਾ। ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋਤਿ ਅਕਾਰਣਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਅਤ੍ਤਾ ਚ ਲੋਕੋ ਚਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨਂ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ, ਤਂ ਏਤੇਸਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਅਧਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਿਕਾ।
141. Pubbantāparantānudiṭṭhīsu sassataṃ vadantīti sassatavādā. Atha vā vadanti etenāti vādo, diṭṭhigatassetaṃ adhivacanaṃ. Sassatanti vādopi sassatayogena sassato, sassato vādo etesanti sassatavādā. Tathā ekaccaṃ sassatanti vādo ekaccasassato, so etesaṃ atthīti ekaccasassatikā. Tathā antavā, anantavā, antavā ca anantavā ca, nevantavā nānantavāti pavatto vādo antānanto, so etesaṃ atthīti antānantikā. Na maratīti amarā. Kā sā? ‘‘Evampi me no’’tiādinā (dī. ni. 1.62-63) nayena pariyantarahitassa diṭṭhigatikassa diṭṭhi ceva vācā ca. Vividho khepo vikkhepo, amarāya diṭṭhiyā, vācāya vā vikkhepo amarāvikkhepo, so etesaṃ atthīti amarāvikkhepikā. Aparo nayo – amarā nāma macchajāti , sā ummujjananimujjanādivasena udake sandhāvamānā gahetuṃ na sakkā hoti, evamevaṃ ayampi vādo ito cito ca sandhāvati, gāhaṃ na upagacchatīti amarāvikkhepoti vuccati, so etesaṃ atthīti amarāvikkhepikā. Adhiccasamuppannoti akāraṇasamuppanno attā ca loko cāti dassanaṃ adhiccasamuppannaṃ, taṃ etesaṃ atthīti adhiccasamuppannikā.
ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pubbantānudiṭṭhiniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ੮. ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਤਾਨੁਦਿਟ੍ਠਿਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • 8. Pubbantānudiṭṭhiniddeso