Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மிலிந்த³பஞ்ஹபாளி • Milindapañhapāḷi |
4. புப்³ப³பேதாதி³ஸபஞ்ஹோ
4. Pubbapetādisapañho
4. ‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, இமே தா³யகா தா³னங் த³த்வா புப்³ப³பேதானங் ஆதி³ஸந்தி 1 ‘இத³ங் தேஸங் பாபுணாதூ’தி, அபி நு தே கிஞ்சி ததோனிதா³னங் விபாகங் படிலப⁴ந்தீ’’தி? ‘‘கேசி, மஹாராஜ, படிலப⁴ந்தி, கேசி நப்படிலப⁴ந்தீ’’தி. ‘‘கே, ப⁴ந்தே, படிலப⁴ந்தி, கே நப்படிலப⁴ந்தீ’’தி? ‘‘நிரயூபபன்னா, மஹாராஜ, நப்படிலப⁴ந்தி, ஸக்³க³க³தா நப்படிலப⁴ந்தி, திரச்சா²னயோனிக³தா நப்படிலப⁴ந்தி, சதுன்னங் பேதானங் தயோ பேதா நப்படிலப⁴ந்தி வந்தாஸிகா கு²ப்பிபாஸினோ நிஜ்ஜா²மதண்ஹிகா, லப⁴ந்தி பேதா பரத³த்தூபஜீவினோ, தேபி ஸரமானா யேவ லப⁴ந்தீ’’தி.
4. ‘‘Bhante nāgasena, ime dāyakā dānaṃ datvā pubbapetānaṃ ādisanti 2 ‘idaṃ tesaṃ pāpuṇātū’ti, api nu te kiñci tatonidānaṃ vipākaṃ paṭilabhantī’’ti? ‘‘Keci, mahārāja, paṭilabhanti, keci nappaṭilabhantī’’ti. ‘‘Ke, bhante, paṭilabhanti, ke nappaṭilabhantī’’ti? ‘‘Nirayūpapannā, mahārāja, nappaṭilabhanti, saggagatā nappaṭilabhanti, tiracchānayonigatā nappaṭilabhanti, catunnaṃ petānaṃ tayo petā nappaṭilabhanti vantāsikā khuppipāsino nijjhāmataṇhikā, labhanti petā paradattūpajīvino, tepi saramānā yeva labhantī’’ti.
‘‘தேன ஹி, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, தா³யகானங் தா³னங் விஸோஸிதங் 3 ஹோதி அப²லங், யேஸங் உத்³தி³ஸ்ஸ கதங் யதி³ தே நப்படிலப⁴ந்தீ’’தி? ‘‘ந ஹி தங், மஹாராஜ, தா³னங் அப²லங் ஹோதி அவிபாகங், தா³யகா யேவ தஸ்ஸ ப²லங் அனுப⁴வந்தீ’’தி. ‘‘தேன ஹி, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, காரணேன மங் ஸஞ்ஞாபேஹீ’’தி. ‘‘இத⁴, மஹாராஜ, கேசி மனுஸ்ஸா மச்ச²மங்ஸஸுராப⁴த்தக²ஜ்ஜகானி படியாதெ³த்வா ஞாதிகுலங் க³ச்ச²ந்தி, யதி³ தே ஞாதகா தங் உபாயனங் ந ஸம்படிச்செ²ய்யுங், அபி நு தங் உபாயனங் விஸோஸிதங் க³ச்செ²ய்ய வினஸ்ஸெய்ய வா’’தி? ‘‘ந ஹி, ப⁴ந்தே, ஸாமிகானங் யேவ தங் ஹோதீ’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, தா³யகா யேவ தஸ்ஸ ப²லங் அனுப⁴வந்தி. யதா² பன , மஹாராஜ, புரிஸோ க³ப்³ப⁴ங் பவிட்டோ² அஸதி புரதோ நிக்க²மனமுகே² கேன நிக்க²மெய்யா’’தி. ‘‘பவிட்டே²னேவ ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, தா³யகா யேவ தஸ்ஸ ப²லங் அனுப⁴வந்தீ’’தி. ‘‘ஹோது, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ஏவமேதங் ததா² ஸம்படிச்சா²மி, தா³யகா யேவ தஸ்ஸ ப²லங் அனுப⁴வந்தி, ந மயங் தங் காரணங் விலோமேமாதி.
‘‘Tena hi, bhante nāgasena, dāyakānaṃ dānaṃ visositaṃ 4 hoti aphalaṃ, yesaṃ uddissa kataṃ yadi te nappaṭilabhantī’’ti? ‘‘Na hi taṃ, mahārāja, dānaṃ aphalaṃ hoti avipākaṃ, dāyakā yeva tassa phalaṃ anubhavantī’’ti. ‘‘Tena hi, bhante nāgasena, kāraṇena maṃ saññāpehī’’ti. ‘‘Idha, mahārāja, keci manussā macchamaṃsasurābhattakhajjakāni paṭiyādetvā ñātikulaṃ gacchanti, yadi te ñātakā taṃ upāyanaṃ na sampaṭiccheyyuṃ, api nu taṃ upāyanaṃ visositaṃ gaccheyya vinasseyya vā’’ti? ‘‘Na hi, bhante, sāmikānaṃ yeva taṃ hotī’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, dāyakā yeva tassa phalaṃ anubhavanti. Yathā pana , mahārāja, puriso gabbhaṃ paviṭṭho asati purato nikkhamanamukhe kena nikkhameyyā’’ti. ‘‘Paviṭṭheneva bhante’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, dāyakā yeva tassa phalaṃ anubhavantī’’ti. ‘‘Hotu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmi, dāyakā yeva tassa phalaṃ anubhavanti, na mayaṃ taṃ kāraṇaṃ vilomemāti.
‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, யதி³ இமேஸங் தா³யகானங் தி³ன்னதா³னங் புப்³ப³பேதானங் பாபுணாதி, தே ச தஸ்ஸ விபாகங் அனுப⁴வந்தி. தேன ஹி யோ பாணாதிபாதீ லுத்³தோ³ லோஹிதபாணீ பது³ட்ட²மனஸங்கப்போ மனுஸ்ஸே கா⁴தெத்வா தா³ருணங் கம்மங் கத்வா புப்³ப³பேதானங் ஆதி³ஸெய்ய ‘இமஸ்ஸ மே கம்மஸ்ஸ விபாகோ புப்³ப³பேதானங் பாபுணாதூ’தி, அபி நு தஸ்ஸ விபாகோ புப்³ப³பேதானங் பாபுணாதீ’’தி? ‘‘ந ஹி, மஹாராஜா’’தி.
‘‘Bhante nāgasena, yadi imesaṃ dāyakānaṃ dinnadānaṃ pubbapetānaṃ pāpuṇāti, te ca tassa vipākaṃ anubhavanti. Tena hi yo pāṇātipātī luddo lohitapāṇī paduṭṭhamanasaṅkappo manusse ghātetvā dāruṇaṃ kammaṃ katvā pubbapetānaṃ ādiseyya ‘imassa me kammassa vipāko pubbapetānaṃ pāpuṇātū’ti, api nu tassa vipāko pubbapetānaṃ pāpuṇātī’’ti? ‘‘Na hi, mahārājā’’ti.
‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, கோ தத்த² ஹேது கிங் காரணங், யேன குஸலங் பாபுணாதி அகுஸலங் ந பாபுணாதீ’’தி? ‘‘நேஸோ, மஹாராஜ, பஞ்ஹோ புச்சி²தப்³போ³, மா ச த்வங், மஹாராஜ, ‘விஸஜ்ஜகோ அத்தீ²’தி அபுச்சி²தப்³ப³ங் புச்சி², ‘கிஸ்ஸ ஆகாஸோ நிராலம்போ³, கிஸ்ஸ க³ங்கா³ உத்³த⁴ம்முகா² ந ஸந்த³தி, கிஸ்ஸ இமே மனுஸ்ஸா ச தி³ஜா ச த்³விபதா³ மிகா³ சதுப்பதா³’தி தம்பி மங் த்வங் புச்சி²ஸ்ஸஸீ’’தி. ‘‘நாஹங் தங், ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, விஹேஸாபெக்கோ² புச்சா²மி, அபி ச நிப்³பா³ஹனத்தா²ய 5 ஸந்தே³ஹஸ்ஸ புச்சா²மி, ப³ஹூ மனுஸ்ஸா லோகே வாமகா³மினோ 6 விசக்கு²கா, ‘கிந்தி தே ஓதாரங் ந லபெ⁴ய்யு’ந்தி ஏவாஹங் தங் புச்சா²மீ’’தி. ‘‘ந ஸக்கா, மஹாராஜ, ஸஹ அகதேன அனநுமதேன ஸஹ பாபங் கம்மங் ஸங்விப⁴ஜிதுங்.
‘‘Bhante nāgasena, ko tattha hetu kiṃ kāraṇaṃ, yena kusalaṃ pāpuṇāti akusalaṃ na pāpuṇātī’’ti? ‘‘Neso, mahārāja, pañho pucchitabbo, mā ca tvaṃ, mahārāja, ‘visajjako atthī’ti apucchitabbaṃ pucchi, ‘kissa ākāso nirālambo, kissa gaṅgā uddhammukhā na sandati, kissa ime manussā ca dijā ca dvipadā migā catuppadā’ti tampi maṃ tvaṃ pucchissasī’’ti. ‘‘Nāhaṃ taṃ, bhante nāgasena, vihesāpekkho pucchāmi, api ca nibbāhanatthāya 7 sandehassa pucchāmi, bahū manussā loke vāmagāmino 8 vicakkhukā, ‘kinti te otāraṃ na labheyyu’nti evāhaṃ taṃ pucchāmī’’ti. ‘‘Na sakkā, mahārāja, saha akatena ananumatena saha pāpaṃ kammaṃ saṃvibhajituṃ.
‘‘யதா², மஹாராஜ, மனுஸ்ஸா உத³கனிப்³பா³ஹனேன உத³கங் ஸுவிதூ³ரம்பி ஹரந்தி, அபி நு, மஹாராஜ, ஸக்கா க⁴னமஹாஸேலபப்³ப³தோ 9 நிப்³பா³ஹனேன யதி²ச்சி²தங் ஹரிது’’ந்தி? ‘‘ந ஹி, ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, ஸக்கா குஸலங் ஸங்விப⁴ஜிதுங், ந ஸக்கா அகுஸலங் ஸங்விப⁴ஜிதுங். யதா² வா பன, மஹாராஜ, ஸக்கா தேலேன பதீ³போ ஜாலேதுங், அபி நு, மஹாராஜ, ஸக்கா உத³கேன பதீ³போ ஜாலேது’’ந்தி? ‘‘ந ஹி, ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, ஸக்கா குஸலங் ஸங்விப⁴ஜிதுங், ந ஸக்கா அகுஸலங் ஸங்விப⁴ஜிதுங். யதா² வா பன, மஹாராஜ, கஸ்ஸகா தளாகதோ உத³கங் நீஹரித்வா த⁴ஞ்ஞங் பரிபாசெந்தி, அபி நு கோ², மஹாராஜ, ஸக்கா மஹாஸமுத்³த³தோ உத³கங் நீஹரித்வா த⁴ஞ்ஞங் பரிபாசேது’’ந்தி? ‘‘ந ஹி, ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, ஸக்கா குஸலங் ஸங்விப⁴ஜிதுங், ந ஸக்கா அகுஸலங் ஸங்விப⁴ஜிது’’ந்தி.
‘‘Yathā, mahārāja, manussā udakanibbāhanena udakaṃ suvidūrampi haranti, api nu, mahārāja, sakkā ghanamahāselapabbato 10 nibbāhanena yathicchitaṃ haritu’’nti? ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, sakkā kusalaṃ saṃvibhajituṃ, na sakkā akusalaṃ saṃvibhajituṃ. Yathā vā pana, mahārāja, sakkā telena padīpo jāletuṃ, api nu, mahārāja, sakkā udakena padīpo jāletu’’nti? ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, sakkā kusalaṃ saṃvibhajituṃ, na sakkā akusalaṃ saṃvibhajituṃ. Yathā vā pana, mahārāja, kassakā taḷākato udakaṃ nīharitvā dhaññaṃ paripācenti, api nu kho, mahārāja, sakkā mahāsamuddato udakaṃ nīharitvā dhaññaṃ paripācetu’’nti? ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, sakkā kusalaṃ saṃvibhajituṃ, na sakkā akusalaṃ saṃvibhajitu’’nti.
‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, கேன காரணேன ஸக்கா குஸலங் ஸங்விப⁴ஜிதுங், ந ஸக்கா அகுஸலங் ஸங்விப⁴ஜிதுங். காரணேன மங் ஸஞ்ஞாபேஹி, நாஹங் அந்தோ⁴ அனாலோகோ ஸுத்வா வேதி³ஸ்ஸாமீ’’தி. ‘‘அகுஸலங், மஹாராஜ, தோ²கங், குஸலங் ப³ஹுகங், தோ²கத்தா அகுஸலங் கத்தாரங் யேவ பரியாதி³யதி, ப³ஹுகத்தா குஸலங் ஸதே³வகங் லோகங் அஜ்ஜொ²த்த²ரதீ’’தி. ‘‘ஓபம்மங் கரோஹீ’’தி.
‘‘Bhante nāgasena, kena kāraṇena sakkā kusalaṃ saṃvibhajituṃ, na sakkā akusalaṃ saṃvibhajituṃ. Kāraṇena maṃ saññāpehi, nāhaṃ andho anāloko sutvā vedissāmī’’ti. ‘‘Akusalaṃ, mahārāja, thokaṃ, kusalaṃ bahukaṃ, thokattā akusalaṃ kattāraṃ yeva pariyādiyati, bahukattā kusalaṃ sadevakaṃ lokaṃ ajjhottharatī’’ti. ‘‘Opammaṃ karohī’’ti.
‘‘யதா², மஹாராஜ, பரித்தங் ஏகங் உத³கபி³ந்து³ பத²வியங் நிபதெய்ய, அபி நு கோ² தங், மஹாராஜ, உத³கபி³ந்து³ த³ஸபி த்³வாத³ஸபி யோஜனானி அஜ்ஜொ²த்த²ரெய்யா’’தி? ‘‘ந ஹி, ப⁴ந்தே, யத்த² தங் உத³கபி³ந்து³ நிபதிதங், தத்தே²வ பரியாதி³யதீ’’தி. ‘‘கேன காரணேன, மஹாராஜா’’தி? ‘‘பரித்தத்தா, ப⁴ந்தே, உத³கபி³ந்து³ஸ்ஸா’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, பரித்தங் அகுஸலங் பரித்தத்தா கத்தாரங் யேவ பரியாதி³யதி, ந ஸக்கா ஸங்விப⁴ஜிதுங்.
‘‘Yathā, mahārāja, parittaṃ ekaṃ udakabindu pathaviyaṃ nipateyya, api nu kho taṃ, mahārāja, udakabindu dasapi dvādasapi yojanāni ajjhotthareyyā’’ti? ‘‘Na hi, bhante, yattha taṃ udakabindu nipatitaṃ, tattheva pariyādiyatī’’ti. ‘‘Kena kāraṇena, mahārājā’’ti? ‘‘Parittattā, bhante, udakabindussā’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, parittaṃ akusalaṃ parittattā kattāraṃ yeva pariyādiyati, na sakkā saṃvibhajituṃ.
‘‘யதா² வா பன, மஹாராஜ, மஹதிமஹாமேகோ⁴ அபி⁴வஸ்ஸெய்ய தப்பயந்தோ த⁴ரணிதலங், அபி நு கோ² ஸோ, மஹாராஜ, மஹாமேகோ⁴ ஸமந்ததோ ஒத்த²ரெய்யா’’தி. ‘‘ஆம, ப⁴ந்தே, பூரயித்வா ஸோ மஹாமேகோ⁴ ஸொப்³ப⁴ஸர ஸரிதஸாகா²கந்த³ரபத³ரத³ஹதளாக 11 உத³பானபொக்க²ரணியோ த³ஸபி த்³வாத³ஸபி யோஜனானி அஜ்ஜொ²த்த²ரெய்யா’’தி. ‘‘கேன காரணேன, மஹாராஜா’’தி? ‘‘மஹந்தத்தா, ப⁴ந்தே, மேக⁴ஸ்ஸா’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, குஸலங் ப³ஹுகங், ப³ஹுகத்தா ஸக்கா தே³வமனுஸ்ஸேஹிபி ஸங்விப⁴ஜிது’’ந்தி.
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, mahatimahāmegho abhivasseyya tappayanto dharaṇitalaṃ, api nu kho so, mahārāja, mahāmegho samantato otthareyyā’’ti. ‘‘Āma, bhante, pūrayitvā so mahāmegho sobbhasara saritasākhākandarapadaradahataḷāka 12 udapānapokkharaṇiyo dasapi dvādasapi yojanāni ajjhotthareyyā’’ti. ‘‘Kena kāraṇena, mahārājā’’ti? ‘‘Mahantattā, bhante, meghassā’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, kusalaṃ bahukaṃ, bahukattā sakkā devamanussehipi saṃvibhajitu’’nti.
‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, கேன காரணேன அகுஸலங் தோ²கங் குஸலங் ப³ஹுதர’’ந்தி? ‘‘இத⁴, மஹாராஜ, யோ கோசி தா³னங் தே³தி, ஸீலங் ஸமாதி³யதி, உபோஸத²கம்மங் கரோதி, ஸோ ஹட்டோ² பஹட்டோ² ஹஸிதோ பமுதி³தோ பஸன்னமானஸோ வேத³ஜாதோ ஹோதி, தஸ்ஸ அபராபரங் பீதி உப்பஜ்ஜதி, பீதிமனஸ்ஸ பி⁴ய்யோ பி⁴ய்யோ குஸலங் பவட்³ட⁴தி.
‘‘Bhante nāgasena, kena kāraṇena akusalaṃ thokaṃ kusalaṃ bahutara’’nti? ‘‘Idha, mahārāja, yo koci dānaṃ deti, sīlaṃ samādiyati, uposathakammaṃ karoti, so haṭṭho pahaṭṭho hasito pamudito pasannamānaso vedajāto hoti, tassa aparāparaṃ pīti uppajjati, pītimanassa bhiyyo bhiyyo kusalaṃ pavaḍḍhati.
‘‘யதா², மஹாராஜ, உத³பானே ப³ஹுஸலிலஸம்புண்ணே ஏகேன தே³ஸேன உத³கங் பவிஸெய்ய, ஏகேன நிக்க²மெய்ய, நிக்க²மந்தேபி அபராபரங் உப்பஜ்ஜதி, ந ஸக்கா ஹோதி க²யங் பாபேதுங். ஏவமேவ கோ² , மஹாராஜ, குஸலங் பி⁴ய்யோ பி⁴ய்யோ பவட்³ட⁴தி. வஸ்ஸஸதேபி சே, மஹாராஜ, புரிஸோ கதங் குஸலங் ஆவஜ்ஜெய்ய, ஆவஜ்ஜிதே ஆவஜ்ஜிதே பி⁴ய்யோ பி⁴ய்யோ குஸலங் பவட்³ட⁴தி. தஸ்ஸ தங் குஸலங் ஸக்கா ஹோதி யதி²ச்ச²கேஹி ஸத்³தி⁴ங் ஸங்விப⁴ஜிதுங், இத³மெத்த², மஹாராஜ, காரணங், யேன காரணேன குஸலங் ப³ஹுதரங்.
‘‘Yathā, mahārāja, udapāne bahusalilasampuṇṇe ekena desena udakaṃ paviseyya, ekena nikkhameyya, nikkhamantepi aparāparaṃ uppajjati, na sakkā hoti khayaṃ pāpetuṃ. Evameva kho , mahārāja, kusalaṃ bhiyyo bhiyyo pavaḍḍhati. Vassasatepi ce, mahārāja, puriso kataṃ kusalaṃ āvajjeyya, āvajjite āvajjite bhiyyo bhiyyo kusalaṃ pavaḍḍhati. Tassa taṃ kusalaṃ sakkā hoti yathicchakehi saddhiṃ saṃvibhajituṃ, idamettha, mahārāja, kāraṇaṃ, yena kāraṇena kusalaṃ bahutaraṃ.
‘‘அகுஸலங் பன, மஹாராஜ, கரொந்தோ பச்சா² விப்படிஸாரீ ஹோதி, விப்படிஸாரினோ சித்தங் படிலீயதி படிகுடதி படிவத்ததி ந ஸம்பஸாரீயதி ஸோசதி தப்பதி ஹாயதி கீ²யதி ந பரிவட்³ட⁴தி தத்தே²வ பரியாதி³யதி. யதா², மஹாராஜ, ஸுக்கா²ய நதி³யா மஹாபுளினாய உன்னதாவனதாய குடிலஸங்குடிலாய உபரிதோ பரித்தங் உத³கங் ஆக³ச்ச²ந்தங் ஹாயதி கீ²யதி ந பரிவட்³ட⁴தி தத்தே²வ பரியாதி³யதி. ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, அகுஸலங் கரொந்தஸ்ஸ சித்தங் படிலீயதி படிகுடதி படிவத்ததி ந ஸம்பஸாரீயதி ஸோசதி தப்பதி ஹாயதி கீ²யதி ந பரிவட்³ட⁴தி தத்தே²வ பரியாதி³யதி, இத³மெத்த², மஹாராஜ, காரணங், யேன காரணேன அகுஸலங் தோ²க’’ந்தி. ‘‘ஸாது⁴, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ஏவமேதங் ததா² ஸம்படிச்சா²மீ’’தி.
‘‘Akusalaṃ pana, mahārāja, karonto pacchā vippaṭisārī hoti, vippaṭisārino cittaṃ paṭilīyati paṭikuṭati paṭivattati na sampasārīyati socati tappati hāyati khīyati na parivaḍḍhati tattheva pariyādiyati. Yathā, mahārāja, sukkhāya nadiyā mahāpuḷināya unnatāvanatāya kuṭilasaṅkuṭilāya uparito parittaṃ udakaṃ āgacchantaṃ hāyati khīyati na parivaḍḍhati tattheva pariyādiyati. Evameva kho, mahārāja, akusalaṃ karontassa cittaṃ paṭilīyati paṭikuṭati paṭivattati na sampasārīyati socati tappati hāyati khīyati na parivaḍḍhati tattheva pariyādiyati, idamettha, mahārāja, kāraṇaṃ, yena kāraṇena akusalaṃ thoka’’nti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmī’’ti.
புப்³ப³பேதாதி³ஸபஞ்ஹோ சதுத்தோ².
Pubbapetādisapañho catuttho.
Footnotes: