| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
புப்³பே³னிவாஸகதா²
Pubbenivāsakathā
12. இதி இமானி சத்தாரி ஜா²னானி கேஸஞ்சி சித்தேகக்³க³தத்தா²னி ஹொந்தி, கேஸஞ்சி விபஸ்ஸனாபாத³கானி, கேஸஞ்சி அபி⁴ஞ்ஞாபாத³கானி, கேஸஞ்சி நிரோத⁴பாத³கானி, கேஸஞ்சி ப⁴வோக்கமனத்தா²னி. தத்த² கீ²ணாஸவானங் சித்தேகக்³க³தத்தா²னி ஹொந்தி, தே ஹி ஸமாபஜ்ஜித்வா ‘‘ஏகக்³க³சித்தா ஸுக²ங் தி³வஸங் விஹரிஸ்ஸாமா’’தி இச்சேவங் கஸிணபரிகம்மங் கத்வா அட்ட² ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தெந்தி. ஸெக்க²புது²ஜ்ஜனானங் ‘‘ஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய ஸமாஹிதேன சித்தேன விபஸ்ஸிஸ்ஸாமா’’தி நிப்³ப³த்தெந்தானங் விபஸ்ஸனாபாத³கானி ஹொந்தி. யே பன அட்ட² ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தெத்வா அபி⁴ஞ்ஞாபாத³கங் ஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜித்வா ஸமாபத்திதோ வுட்டா²ய ‘‘ஏகோபி ஹுத்வா ப³ஹுதா⁴ ஹோதீ’’தி வுத்தனயா அபி⁴ஞ்ஞாயோ பத்தெ²ந்தா நிப்³ப³த்தெந்தி, தேஸங் அபி⁴ஞ்ஞாபாத³கானி ஹொந்தி. யே பன அட்ட² ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தெத்வா ‘‘நிரோத⁴ஸமாபத்திங் ஸமாபஜ்ஜித்வா ஸத்தாஹங் அசித்தகா ஹுத்வா தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே நிரோத⁴ங் நிப்³பா³னங் பத்வா ஸுக²ங் விஹரிஸ்ஸாமா’’தி நிப்³ப³த்தெந்தி, தேஸங் நிரோத⁴பாத³கானி ஹொந்தி. யே பன அட்ட² ஸமாபத்தியோ நிப்³ப³த்தெத்வா ‘‘அபரிஹீனஜ்ஜா²னா ஹுத்வா ப்³ரஹ்மலோகே உப்பஜ்ஜிஸ்ஸாமா’’தி நிப்³ப³த்தெந்தி, தேஸங் ப⁴வோக்கமனத்தா²னி ஹொந்தி.
12. Iti imāni cattāri jhānāni kesañci cittekaggatatthāni honti, kesañci vipassanāpādakāni, kesañci abhiññāpādakāni, kesañci nirodhapādakāni, kesañci bhavokkamanatthāni. Tattha khīṇāsavānaṃ cittekaggatatthāni honti, te hi samāpajjitvā ‘‘ekaggacittā sukhaṃ divasaṃ viharissāmā’’ti iccevaṃ kasiṇaparikammaṃ katvā aṭṭha samāpattiyo nibbattenti. Sekkhaputhujjanānaṃ ‘‘samāpattito vuṭṭhāya samāhitena cittena vipassissāmā’’ti nibbattentānaṃ vipassanāpādakāni honti. Ye pana aṭṭha samāpattiyo nibbattetvā abhiññāpādakaṃ jhānaṃ samāpajjitvā samāpattito vuṭṭhāya ‘‘ekopi hutvā bahudhā hotī’’ti vuttanayā abhiññāyo patthentā nibbattenti, tesaṃ abhiññāpādakāni honti. Ye pana aṭṭha samāpattiyo nibbattetvā ‘‘nirodhasamāpattiṃ samāpajjitvā sattāhaṃ acittakā hutvā diṭṭheva dhamme nirodhaṃ nibbānaṃ patvā sukhaṃ viharissāmā’’ti nibbattenti, tesaṃ nirodhapādakāni honti. Ye pana aṭṭha samāpattiyo nibbattetvā ‘‘aparihīnajjhānā hutvā brahmaloke uppajjissāmā’’ti nibbattenti, tesaṃ bhavokkamanatthāni honti.
ப⁴க³வதா பனித³ங் சதுத்த²ஜ்ஜா²னங் போ³தி⁴ருக்க²மூலே நிப்³ப³த்திதங், தங் தஸ்ஸ விபஸ்ஸனாபாத³கஞ்சேவ அஹோஸி அபி⁴ஞ்ஞாபாத³கஞ்ச நிரோத⁴பாத³கஞ்ச ஸப்³ப³கிச்சஸாத⁴கஞ்ச ஸப்³ப³லோகியலோகுத்தரகு³ணதா³யகந்தி வேதி³தப்³ப³ங். யேஸஞ்ச கு³ணானங் தா³யகங் அஹோஸி, தேஸங் ஏகதே³ஸங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஸோ ஏவங் ஸமாஹிதே சித்தே’’திஆதி³மாஹ.
Bhagavatā panidaṃ catutthajjhānaṃ bodhirukkhamūle nibbattitaṃ, taṃ tassa vipassanāpādakañceva ahosi abhiññāpādakañca nirodhapādakañca sabbakiccasādhakañca sabbalokiyalokuttaraguṇadāyakanti veditabbaṃ. Yesañca guṇānaṃ dāyakaṃ ahosi, tesaṃ ekadesaṃ dassento ‘‘so evaṃ samāhite citte’’tiādimāha.
தத்த² ஸோதி ஸோ அஹங். ஏவந்தி சதுத்த²ஜ்ஜா²னக்கமனித³ஸ்ஸனமேதங். இமினா கமேன சதுத்த²ஜ்ஜா²னங் படிலபி⁴த்வாதி வுத்தங் ஹோதி. ஸமாஹிதேதி இமினா சதுத்த²ஜ்ஜா²னஸமாதி⁴னா ஸமாஹிதே. பரிஸுத்³தே⁴திஆதீ³ஸு பன உபெக்கா²ஸதிபாரிஸுத்³தி⁴பா⁴வேன பரிஸுத்³தே⁴. பரிஸுத்³த⁴த்தாயேவ பரியோதா³தே, பப⁴ஸ்ஸரேதி வுத்தங் ஹோதி. ஸுகா²தீ³னங் பச்சயானங் கா⁴தேன விஹதராகா³தி³அங்க³ணத்தா அனங்க³ணே. அனங்க³ணத்தாயேவ ச விக³தூபக்கிலேஸே; அங்க³ணேன ஹி சித்தங் உபக்கிலிஸ்ஸதி. ஸுபா⁴விதத்தா முது³பூ⁴தே, வஸீபா⁴வப்பத்தேதி வுத்தங் ஹோதி. வஸே வத்தமானஞ்ஹி சித்தங் முதூ³தி வுச்சதி. முது³த்தாயேவ ச கம்மனியே, கம்மக்க²மே கம்மயொக்³கே³தி வுத்தங் ஹோதி. முது³ ஹி சித்தங் கம்மனியங் ஹோதி ஸுத⁴ந்தமிவ ஸுவண்ணங், தது³ப⁴யம்பி ச ஸுபா⁴விதத்தா ஏவ. யதா²ஹ – ‘‘நாஹங், பி⁴க்க²வே, அஞ்ஞங் ஏகத⁴ம்மம்பி ஸமனுபஸ்ஸாமி, யங் ஏவங் பா⁴விதங் ப³ஹுலீகதங் முது³ ச ஹோதி கம்மனியஞ்ச, யத²யித³ங், பி⁴க்க²வே, சித்த’’ந்தி (அ॰ நி॰ 1.22).
Tattha soti so ahaṃ. Evanti catutthajjhānakkamanidassanametaṃ. Iminā kamena catutthajjhānaṃ paṭilabhitvāti vuttaṃ hoti. Samāhiteti iminā catutthajjhānasamādhinā samāhite. Parisuddhetiādīsu pana upekkhāsatipārisuddhibhāvena parisuddhe. Parisuddhattāyeva pariyodāte, pabhassareti vuttaṃ hoti. Sukhādīnaṃ paccayānaṃ ghātena vihatarāgādiaṅgaṇattā anaṅgaṇe. Anaṅgaṇattāyeva ca vigatūpakkilese; aṅgaṇena hi cittaṃ upakkilissati. Subhāvitattā mudubhūte, vasībhāvappatteti vuttaṃ hoti. Vase vattamānañhi cittaṃ mudūti vuccati. Muduttāyeva ca kammaniye, kammakkhame kammayoggeti vuttaṃ hoti. Mudu hi cittaṃ kammaniyaṃ hoti sudhantamiva suvaṇṇaṃ, tadubhayampi ca subhāvitattā eva. Yathāha – ‘‘nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekadhammampi samanupassāmi, yaṃ evaṃ bhāvitaṃ bahulīkataṃ mudu ca hoti kammaniyañca, yathayidaṃ, bhikkhave, citta’’nti (a. ni. 1.22).
ஏதேஸு பரிஸுத்³த⁴பா⁴வாதீ³ஸு டி²தத்தா டி²தே. டி²தத்தாயேவ ஆனேஞ்ஜப்பத்தே, அசலே நிரிஞ்ஜனேதி வுத்தங் ஹோதி. முது³கம்மஞ்ஞபா⁴வேன வா அத்தனோ வஸே டி²தத்தா டி²தே, ஸத்³தா⁴தீ³ஹி பரிக்³க³ஹிதத்தா ஆனேஞ்ஜப்பத்தே. ஸத்³தா⁴பரிக்³க³ஹிதஞ்ஹி சித்தங் அஸ்ஸத்³தி⁴யேன ந இஞ்ஜதி, வீரியபரிக்³க³ஹிதங் கோஸஜ்ஜேன ந இஞ்ஜதி, ஸதிபரிக்³க³ஹிதங் பமாதே³ன ந இஞ்ஜதி, ஸமாதி⁴பரிக்³க³ஹிதங் உத்³த⁴ச்சேன ந இஞ்ஜதி, பஞ்ஞாபரிக்³க³ஹிதங் அவிஜ்ஜாய ந இஞ்ஜதி, ஓபா⁴ஸக³தங் கிலேஸந்த⁴காரேன ந இஞ்ஜதி. இமேஹி ச²ஹி த⁴ம்மேஹி பரிக்³க³ஹிதங் ஆனேஞ்ஜப்பத்தங் சித்தங் ஹோதி. ஏவங் அட்ட²ங்க³ஸமன்னாக³தங் சித்தங் அபி⁴னீஹாரக்க²மங் ஹோதி அபி⁴ஞ்ஞாஸச்சி²கரணீயானங் த⁴ம்மானங் அபி⁴ஞ்ஞாஸச்சி²கிரியாய.
Etesu parisuddhabhāvādīsu ṭhitattā ṭhite. Ṭhitattāyeva āneñjappatte, acale niriñjaneti vuttaṃ hoti. Mudukammaññabhāvena vā attano vase ṭhitattā ṭhite, saddhādīhi pariggahitattā āneñjappatte. Saddhāpariggahitañhi cittaṃ assaddhiyena na iñjati, vīriyapariggahitaṃ kosajjena na iñjati, satipariggahitaṃ pamādena na iñjati, samādhipariggahitaṃ uddhaccena na iñjati, paññāpariggahitaṃ avijjāya na iñjati, obhāsagataṃ kilesandhakārena na iñjati. Imehi chahi dhammehi pariggahitaṃ āneñjappattaṃ cittaṃ hoti. Evaṃ aṭṭhaṅgasamannāgataṃ cittaṃ abhinīhārakkhamaṃ hoti abhiññāsacchikaraṇīyānaṃ dhammānaṃ abhiññāsacchikiriyāya.
அபரோ நயோ – சதுத்த²ஜ்ஜா²னஸமாதி⁴னா ஸமாஹிதே. நீவரணதூ³ரீபா⁴வேன பரிஸுத்³தே⁴. விதக்காதி³ஸமதிக்கமேன பரியோதா³தே. ஜா²னப்படிலாப⁴பச்சயானங் பாபகானங் இச்சா²வசரானங் அபா⁴வேன அனங்க³ணே. அபி⁴ஜ்ஜா²தீ³னங் சித்தூபக்கிலேஸானங் விக³மேன விக³தூபக்கிலேஸே. உப⁴யம்பி சேதங் அனங்க³ணவத்த²ஸுத்தானுஸாரேன (ம॰ நி॰ 1.57 ஆத³யோ) வேதி³தப்³ப³ங். வஸிப்பத்தியா முது³பூ⁴தே. இத்³தி⁴பாத³பா⁴வூபக³மேன கம்மனியே. பா⁴வனாபாரிபூரியா பணீதபா⁴வூபக³மேன டி²தே ஆனேஞ்ஜப்பத்தே . யதா² ஆனேஞ்ஜப்பத்தங் ஹோதி; ஏவங் டி²தேதி அத்தோ². ஏவம்பி அட்ட²ங்க³ஸமன்னாக³தங் சித்தங் அபி⁴னீஹாரக்க²மங் ஹோதி அபி⁴ஞ்ஞாஸச்சி²கரணீயானங் த⁴ம்மானங் அபி⁴ஞ்ஞாஸச்சி²கிரியாய, பாத³கங் பத³ட்டா²னபூ⁴தந்தி அத்தோ².
Aparo nayo – catutthajjhānasamādhinā samāhite. Nīvaraṇadūrībhāvena parisuddhe. Vitakkādisamatikkamena pariyodāte. Jhānappaṭilābhapaccayānaṃ pāpakānaṃ icchāvacarānaṃ abhāvena anaṅgaṇe. Abhijjhādīnaṃ cittūpakkilesānaṃ vigamena vigatūpakkilese. Ubhayampi cetaṃ anaṅgaṇavatthasuttānusārena (ma. ni. 1.57 ādayo) veditabbaṃ. Vasippattiyā mudubhūte. Iddhipādabhāvūpagamena kammaniye. Bhāvanāpāripūriyā paṇītabhāvūpagamena ṭhiteāneñjappatte. Yathā āneñjappattaṃ hoti; evaṃ ṭhiteti attho. Evampi aṭṭhaṅgasamannāgataṃ cittaṃ abhinīhārakkhamaṃ hoti abhiññāsacchikaraṇīyānaṃ dhammānaṃ abhiññāsacchikiriyāya, pādakaṃ padaṭṭhānabhūtanti attho.
புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிஞாணாயாதி ஏவங் அபி⁴ஞ்ஞாபாத³கே ஜாதே ஏதஸ்மிங் சித்தே புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிம்ஹி யங் ஞாணங் தத³த்தா²ய. தத்த² புப்³பே³னிவாஸோதி புப்³பே³ அதீதஜாதீஸு நிவுத்த²க்க²ந்தா⁴. நிவுத்தா²தி அஜ்ஜா²வுத்தா² அனுபூ⁴தா அத்தனோ ஸந்தானே உப்பஜ்ஜித்வா நிருத்³தா⁴ நிவுத்த²த⁴ம்மா வா நிவுத்தா², கோ³சரனிவாஸேன நிவுத்தா², அத்தனோ விஞ்ஞாணேன விஞ்ஞாதா பரிச்சி²ன்னா, பரவிஞ்ஞாணவிஞ்ஞாதாபி வா சி²ன்னவடுமகானுஸ்ஸரணாதீ³ஸு. புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதீதி யாய ஸதியா புப்³பே³னிவாஸங் அனுஸ்ஸரதி, ஸா புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதி. ஞாணந்தி தாய ஸதியா ஸம்பயுத்தஞாணங். ஏவமிமஸ்ஸ புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிஞாணஸ்ஸ அத்தா²ய புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிஞாணாய ஏதஸ்ஸ ஞாணஸ்ஸ அதி⁴க³மாய பத்தியாதி வுத்தங் ஹோதி. அபி⁴னின்னாமேஸிந்தி அபி⁴னீஹரிங்.
Pubbenivāsānussatiñāṇāyāti evaṃ abhiññāpādake jāte etasmiṃ citte pubbenivāsānussatimhi yaṃ ñāṇaṃ tadatthāya. Tattha pubbenivāsoti pubbe atītajātīsu nivutthakkhandhā. Nivutthāti ajjhāvutthā anubhūtā attano santāne uppajjitvā niruddhā nivutthadhammā vā nivutthā, gocaranivāsena nivutthā, attano viññāṇena viññātā paricchinnā, paraviññāṇaviññātāpi vā chinnavaṭumakānussaraṇādīsu. Pubbenivāsānussatīti yāya satiyā pubbenivāsaṃ anussarati, sā pubbenivāsānussati. Ñāṇanti tāya satiyā sampayuttañāṇaṃ. Evamimassa pubbenivāsānussatiñāṇassa atthāya pubbenivāsānussatiñāṇāya etassa ñāṇassa adhigamāya pattiyāti vuttaṃ hoti. Abhininnāmesinti abhinīhariṃ.
ஸோதி ஸோ அஹங். அனேகவிஹிதந்தி அனேகவித⁴ங், அனேகேஹி வா பகாரேஹி பவத்திதங் ஸங்வண்ணிதந்தி அத்தோ². புப்³பே³னிவாஸந்தி ஸமனந்தராதீதங் ப⁴வங் ஆதி³ங் கத்வா தத்த² தத்த² நிவுத்த²ஸந்தானங். அனுஸ்ஸராமீதி ‘‘ஏகம்பி ஜாதிங் த்³வேபி ஜாதியோ’’தி ஏவங் ஜாதிபடிபாடியா அனுக³ந்த்வா அனுக³ந்த்வா ஸராமி, அனுதே³வ வா ஸராமி, சித்தே அபி⁴னின்னாமிதமத்தே ஏவ ஸராமீதி த³ஸ்ஸேதி. பூரிதபாரமீனஞ்ஹி மஹாபுரிஸானங் பரிகம்மகரணங் நத்தி², தேன தே சித்தங் அபி⁴னின்னாமெத்வாவ ஸரந்தி. ஆதி³கம்மிககுலபுத்தா பன பரிகம்மங் கத்வாவ ஸரந்தி, தஸ்மா தேஸங் வஸேன பரிகம்மங் வத்தப்³ப³ங் ஸியா. தங் பன வுச்சமானங் அதிபா⁴ரியங் வினயனிதா³னங் கரோதி, தஸ்மா தங் ந வதா³ம. அத்தி²கேஹி பன விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ (விஸுத்³தி⁴॰ 2.402 ஆத³யோ) வுத்தனயேனேவ க³ஹேதப்³ப³ங். இத⁴ பன பாளிமேவ வண்ணயிஸ்ஸாம.
Soti so ahaṃ. Anekavihitanti anekavidhaṃ, anekehi vā pakārehi pavattitaṃ saṃvaṇṇitanti attho. Pubbenivāsanti samanantarātītaṃ bhavaṃ ādiṃ katvā tattha tattha nivutthasantānaṃ. Anussarāmīti ‘‘ekampi jātiṃ dvepi jātiyo’’ti evaṃ jātipaṭipāṭiyā anugantvā anugantvā sarāmi, anudeva vā sarāmi, citte abhininnāmitamatte eva sarāmīti dasseti. Pūritapāramīnañhi mahāpurisānaṃ parikammakaraṇaṃ natthi, tena te cittaṃ abhininnāmetvāva saranti. Ādikammikakulaputtā pana parikammaṃ katvāva saranti, tasmā tesaṃ vasena parikammaṃ vattabbaṃ siyā. Taṃ pana vuccamānaṃ atibhāriyaṃ vinayanidānaṃ karoti, tasmā taṃ na vadāma. Atthikehi pana visuddhimagge (visuddhi. 2.402 ādayo) vuttanayeneva gahetabbaṃ. Idha pana pāḷimeva vaṇṇayissāma.
ஸெய்யதி²த³ந்தி ஆரத்³த⁴ப்பகாரத³ஸ்ஸனத்தே² நிபாதோ. தேனேவ ய்வாயங் புப்³பே³னிவாஸோ ஆரத்³தோ⁴, தஸ்ஸ பகாரப்பபே⁴த³ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஏகம்பி ஜாதிந்திஆதி³மாஹ. தத்த² ஏகம்பி ஜாதிந்தி ஏகம்பி படிஸந்தி⁴மூலங் சுதிபரியோஸானங் ஏகப⁴வபரியாபன்னங் க²ந்த⁴ஸந்தானங். ஏஸ நயோ த்³வேபி ஜாதியோதிஆதீ³ஸு. அனேகேபி ஸங்வட்டகப்பேதிஆதீ³ஸு பன பரிஹாயமானோ கப்போ ஸங்வட்டகப்போ, வட்³ட⁴மானோ விவட்டகப்போதி வேதி³தப்³போ³. தத்த² ச ஸங்வட்டேன ஸங்வட்டட்டா²யீ க³ஹிதோ ஹோதி தம்மூலகத்தா. விவட்டேன ச விவட்டட்டா²யீ. ஏவஞ்ஹி ஸதி யானி தானி ‘‘சத்தாரிமானி, பி⁴க்க²வே, கப்பஸ்ஸ அஸங்க்²யெய்யானி . கதமானி சத்தாரி? ஸங்வட்டோ ஸங்வட்டட்டா²யீ, விவட்டோ விவட்டட்டா²யீ’’தி வுத்தானி தானி ஸப்³பா³னி பரிக்³க³ஹிதானி ஹொந்தி.
Seyyathidanti āraddhappakāradassanatthe nipāto. Teneva yvāyaṃ pubbenivāso āraddho, tassa pakārappabhedaṃ dassento ekampi jātintiādimāha. Tattha ekampi jātinti ekampi paṭisandhimūlaṃ cutipariyosānaṃ ekabhavapariyāpannaṃ khandhasantānaṃ. Esa nayo dvepi jātiyotiādīsu. Anekepi saṃvaṭṭakappetiādīsu pana parihāyamāno kappo saṃvaṭṭakappo, vaḍḍhamāno vivaṭṭakappoti veditabbo. Tattha ca saṃvaṭṭena saṃvaṭṭaṭṭhāyī gahito hoti tammūlakattā. Vivaṭṭena ca vivaṭṭaṭṭhāyī. Evañhi sati yāni tāni ‘‘cattārimāni, bhikkhave, kappassa asaṅkhyeyyāni . Katamāni cattāri? Saṃvaṭṭo saṃvaṭṭaṭṭhāyī, vivaṭṭo vivaṭṭaṭṭhāyī’’ti vuttāni tāni sabbāni pariggahitāni honti.
தத்த² தயோ ஸங்வட்டா – தேஜோஸங்வட்டோ, ஆபோஸங்வட்டோ, வாயோஸங்வட்டோதி. திஸ்ஸோ ஸங்வட்டஸீமா – ஆப⁴ஸ்ஸரா, ஸுப⁴கிண்ஹா, வேஹப்ப²லாதி. யதா³ கப்போ தேஜேன ஸங்வட்டதி, ஆப⁴ஸ்ஸரதோ ஹெட்டா² அக்³கி³னா ட³ய்ஹதி. யதா³ உத³கேன ஸங்வட்டதி, ஸுப⁴கிண்ஹதோ ஹெட்டா² உத³கேன விலீயதி. யதா³ வாதேன ஸங்வட்டதி, வேஹப்ப²லதோ ஹெட்டா² வாதேன வித்³த⁴ங்ஸியதி. வித்தா²ரதோ பன ஸதா³பி ஏகங் பு³த்³த⁴க்கெ²த்தங் வினஸ்ஸதி.
Tattha tayo saṃvaṭṭā – tejosaṃvaṭṭo, āposaṃvaṭṭo, vāyosaṃvaṭṭoti. Tisso saṃvaṭṭasīmā – ābhassarā, subhakiṇhā, vehapphalāti. Yadā kappo tejena saṃvaṭṭati, ābhassarato heṭṭhā agginā ḍayhati. Yadā udakena saṃvaṭṭati, subhakiṇhato heṭṭhā udakena vilīyati. Yadā vātena saṃvaṭṭati, vehapphalato heṭṭhā vātena viddhaṃsiyati. Vitthārato pana sadāpi ekaṃ buddhakkhettaṃ vinassati.
பு³த்³த⁴க்கெ²த்தங் நாம திவித⁴ங் ஹோதி – ஜாதிக்கெ²த்தங், ஆணாக்கெ²த்தங், விஸயக்கெ²த்தஞ்ச. தத்த² ஜாதிக்கெ²த்தங் த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளபரியந்தங் ஹோதி, யங் ததா²க³தஸ்ஸ படிஸந்தி⁴ஆதீ³ஸு கம்பதி. ஆணாக்கெ²த்தங் கோடிஸதஸஹஸ்ஸசக்கவாளபரியந்தங் ஹோதி. யத்த² ரதனபரித்தங், க²ந்த⁴பரித்தங், த⁴ஜக்³க³பரித்தங், ஆடானாடியபரித்தங், மோரபரித்தந்தி இமேஸங் பரித்தானங் ஆனுபா⁴வோ பவத்ததி. விஸயக்கெ²த்தங் பன அனந்தங் அபரிமாணங், ‘‘யங் யாவதா வா பன ஆகங்கெ²ய்யா’’தி (அ॰ நி॰ 3.81) வுத்தங் யத்த² யங் யங் ஆகங்க²தி தங் தங் அனுஸ்ஸரதி. ஏவமேதேஸு தீஸு பு³த்³த⁴க்கெ²த்தேஸு ஏகங் ஆணாக்கெ²த்தங் வினஸ்ஸதி. தஸ்மிங் பன வினஸ்ஸந்தே ஜாதிக்கெ²த்தம்பி வினட்ட²மேவ ஹோதி; வினஸ்ஸந்தஞ்ச ஏகதோவ வினஸ்ஸதி, ஸண்ட²ஹந்தம்பி ஏகதோவ ஸண்ட²ஹதி. தஸ்ஸ வினாஸோ ச ஸண்ட²ஹனஞ்ச விஸுத்³தி⁴மக்³கே³ (விஸுத்³தி⁴॰ 2.404) வுத்தங். அத்தி²கேஹி ததோ க³ஹேதப்³ப³ங்.
Buddhakkhettaṃ nāma tividhaṃ hoti – jātikkhettaṃ, āṇākkhettaṃ, visayakkhettañca. Tattha jātikkhettaṃ dasasahassacakkavāḷapariyantaṃ hoti, yaṃ tathāgatassa paṭisandhiādīsu kampati. Āṇākkhettaṃ koṭisatasahassacakkavāḷapariyantaṃ hoti. Yattha ratanaparittaṃ, khandhaparittaṃ, dhajaggaparittaṃ, āṭānāṭiyaparittaṃ, moraparittanti imesaṃ parittānaṃ ānubhāvo pavattati. Visayakkhettaṃ pana anantaṃ aparimāṇaṃ, ‘‘yaṃ yāvatā vā pana ākaṅkheyyā’’ti (a. ni. 3.81) vuttaṃ yattha yaṃ yaṃ ākaṅkhati taṃ taṃ anussarati. Evametesu tīsu buddhakkhettesu ekaṃ āṇākkhettaṃ vinassati. Tasmiṃ pana vinassante jātikkhettampi vinaṭṭhameva hoti; vinassantañca ekatova vinassati, saṇṭhahantampi ekatova saṇṭhahati. Tassa vināso ca saṇṭhahanañca visuddhimagge (visuddhi. 2.404) vuttaṃ. Atthikehi tato gahetabbaṃ.
யே பனேதே ஸங்வட்டவிவட்டா வுத்தா, ஏதேஸு ப⁴க³வா போ³தி⁴மண்டே³ ஸம்மாஸம்போ³தி⁴ங் அபி⁴ஸம்பு³ஜ்ஜ²னத்தா²ய நிஸின்னோ அனேகேபி ஸங்வட்டகப்பே அனேகேபி விவட்டகப்பே அனேகேபி ஸங்வட்டவிவட்டகப்பே ஸரி. கத²ங்? ‘‘அமுத்ராஸி’’ந்திஆதி³னா நயேன. தத்த² அமுத்ராஸிந்தி அமும்ஹி ஸங்வட்டகப்பே அஹங் அமும்ஹி ப⁴வே வா யோனியா வா க³தியா வா விஞ்ஞாணட்டி²தியா வா ஸத்தாவாஸே வா ஸத்தனிகாயே வா அஹோஸிங். ஏவங்னாமோதி வெஸ்ஸந்தரோ வா ஜோதிபாலோ வா. ஏவங்கொ³த்தோதி ப⁴க்³க³வோ வா கோ³தமோ வா. ஏவங்வண்ணோதி ஓதா³தோ வா ஸாமோ வா. ஏவமாஹாரோதி ஸாலிமங்ஸோத³னாஹாரோ வா பவத்தப²லபோ⁴ஜனோ வா. ஏவங்ஸுக²து³க்க²ப்படிஸங்வேதீ³தி அனேகப்பகாரேன காயிகசேதஸிகானங் ஸாமிஸனிராமிஸாதி³ப்பபே⁴தா³னங் வா ஸுக²து³க்கா²னங் படிஸங்வேதீ³. ஏவமாயுபரியந்தோதி ஏவங் வஸ்ஸஸதபரமாயுபரியந்தோ வா சதுராஸீதிகப்பஸஹஸ்ஸபரமாயுபரியந்தோ வா.
Ye panete saṃvaṭṭavivaṭṭā vuttā, etesu bhagavā bodhimaṇḍe sammāsambodhiṃ abhisambujjhanatthāya nisinno anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe sari. Kathaṃ? ‘‘Amutrāsi’’ntiādinā nayena. Tattha amutrāsinti amumhi saṃvaṭṭakappe ahaṃ amumhi bhave vā yoniyā vā gatiyā vā viññāṇaṭṭhitiyā vā sattāvāse vā sattanikāye vā ahosiṃ. Evaṃnāmoti vessantaro vā jotipālo vā. Evaṃgottoti bhaggavo vā gotamo vā. Evaṃvaṇṇoti odāto vā sāmo vā. Evamāhāroti sālimaṃsodanāhāro vā pavattaphalabhojano vā. Evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedīti anekappakārena kāyikacetasikānaṃ sāmisanirāmisādippabhedānaṃ vā sukhadukkhānaṃ paṭisaṃvedī. Evamāyupariyantoti evaṃ vassasataparamāyupariyanto vā caturāsītikappasahassaparamāyupariyanto vā.
ஸோ ததோ சுதோ அமுத்ர உத³பாதி³ந்தி ஸோ அஹங் ததோ ப⁴வதோ யோனிதோ க³திதோ விஞ்ஞாணட்டி²திதோ ஸத்தாவாஸதோ ஸத்தனிகாயதோ வா சுதோ, புன அமுகஸ்மிங் நாம ப⁴வே யோனியா க³தியா விஞ்ஞாணட்டி²தியா ஸத்தாவாஸே ஸத்தனிகாயே வா உத³பாதி³ங். தத்ராபாஸிந்தி அத² தத்ராபி ப⁴வே யோனியா க³தியா விஞ்ஞாணட்டி²தியா ஸத்தாவாஸே ஸத்தனிகாயே வா புன அஹோஸிங். ஏவங்னாமோதிஆதி³ வுத்தனயமேவ.
Sotato cuto amutra udapādinti so ahaṃ tato bhavato yonito gatito viññāṇaṭṭhitito sattāvāsato sattanikāyato vā cuto, puna amukasmiṃ nāma bhave yoniyā gatiyā viññāṇaṭṭhitiyā sattāvāse sattanikāye vā udapādiṃ. Tatrāpāsinti atha tatrāpi bhave yoniyā gatiyā viññāṇaṭṭhitiyā sattāvāse sattanikāye vā puna ahosiṃ. Evaṃnāmotiādi vuttanayameva.
அத² வா யஸ்மா அமுத்ராஸிந்தி இத³ங் அனுபுப்³பே³ன ஆரோஹந்தஸ்ஸ யாவதி³ச்ச²கங் ஸரணங். ஸோ ததோ சுதோதி படினிவத்தந்தஸ்ஸ பச்சவெக்க²ணங். தஸ்மா இதூ⁴பபன்னோதி இமிஸ்ஸா இதூ⁴பபத்தியா அனந்தரங் அமுத்ர உத³பாதி³ந்தி துஸிதப⁴வனங் ஸந்தா⁴யாஹாதி வேதி³தப்³ப³ங். தத்ராபாஸிங் ஏவங்னாமோதி தத்ராபி துஸிதப⁴வனே ஸேதகேது நாம தே³வபுத்தோ அஹோஸிங். ஏவங்கொ³த்தோதி தாஹி தே³வதாஹி ஸத்³தி⁴ங் ஏககொ³த்தோ. ஏவங்வண்ணோதி ஸுவண்ணவண்ணோ. ஏவமாஹாரோதி தி³ப்³ப³ஸுதா⁴ஹாரோ. ஏவங்ஸுக²து³க்க²ப்படிஸங்வேதீ³தி ஏவங் தி³ப்³ப³ஸுக²ப்படிஸங்வேதீ³. து³க்க²ங் பன ஸங்கா²ரது³க்க²மத்தமேவ. ஏவமாயுபரியந்தோதி ஏவங் ஸத்தபஞ்ஞாஸவஸ்ஸகோடிஸட்டி²வஸ்ஸஸதஸஹஸ்ஸாயுபரியந்தோ. ஸோ ததோ சுதோதி ஸோ அஹங் ததோ துஸிதப⁴வனதோ சுதோ. இதூ⁴பபன்னோதி இத⁴ மஹாமாயாய தே³வியா குச்சி²ம்ஹி நிப்³ப³த்தோ.
Atha vā yasmā amutrāsinti idaṃ anupubbena ārohantassa yāvadicchakaṃ saraṇaṃ. So tato cutoti paṭinivattantassa paccavekkhaṇaṃ. Tasmā idhūpapannoti imissā idhūpapattiyā anantaraṃ amutra udapādinti tusitabhavanaṃ sandhāyāhāti veditabbaṃ. Tatrāpāsiṃ evaṃnāmoti tatrāpi tusitabhavane setaketu nāma devaputto ahosiṃ. Evaṃgottoti tāhi devatāhi saddhiṃ ekagotto. Evaṃvaṇṇoti suvaṇṇavaṇṇo. Evamāhāroti dibbasudhāhāro. Evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedīti evaṃ dibbasukhappaṭisaṃvedī. Dukkhaṃ pana saṅkhāradukkhamattameva. Evamāyupariyantoti evaṃ sattapaññāsavassakoṭisaṭṭhivassasatasahassāyupariyanto. So tato cutoti so ahaṃ tato tusitabhavanato cuto. Idhūpapannoti idha mahāmāyāya deviyā kucchimhi nibbatto.
இதீதி ஏவங். ஸாகாரங் ஸஉத்³தே³ஸந்தி நாமகொ³த்தவஸேன ஸஉத்³தே³ஸங், வண்ணாதி³வஸேன ஸாகாரங். நாமகொ³த்தவஸேன ஹி ஸத்தோ ‘‘த³த்தோ, திஸ்ஸோ, கோ³தமோ’’தி உத்³தி³ஸீயதி; வண்ணாதீ³ஹி ஓதா³தோ, ஸாமோதி நானத்ததோ பஞ்ஞாயதி; தஸ்மா நாமகொ³த்தங் உத்³தே³ஸோ, இதரே ஆகாரா. கிங் பன பு³த்³தா⁴யேவ புப்³பே³னிவாஸங் ஸரந்தீதி? வுச்சதே – ந பு³த்³தா⁴யேவ, பச்சேகபு³த்³த⁴-பு³த்³த⁴ஸாவக-தித்தி²யாபி, நோ ச கோ² அவிஸேஸேன. தித்தி²யா ஹி சத்தாலீஸங்யேவ கப்பே ஸரந்தி, ந ததோ பரங். கஸ்மா? து³ப்³ப³லபஞ்ஞத்தா. தேஸஞ்ஹி நாமரூபபரிச்சே²த³விரஹதோ து³ப்³ப³லா பஞ்ஞா ஹோதி. ஸாவகேஸு பன அஸீதிமஹாஸாவகா கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் ஸரந்தி; த்³வே அக்³க³ஸாவகா ஏகமஸங்க்²யெய்யங் ஸதஸஹஸ்ஸஞ்ச. பச்சேகபு³த்³தா⁴ த்³வே அஸங்க்²யெய்யானி ஸதஸஹஸ்ஸஞ்ச. எத்தகோ ஹி தேஸங் அபி⁴னீஹாரோ. பு³த்³தா⁴னங் பன பரிச்சே²தோ³ நத்தி², யாவ இச்ச²ந்தி தாவ ஸரந்தி. தித்தி²யா ச க²ந்த⁴படிபாடிமேவ ஸரந்தி. படிபாடிங் முஞ்சித்வா சுதிபடிஸந்தி⁴வஸேன ஸரிதுங் ந ஸக்கொந்தி. தேஸஞ்ஹி அந்தா⁴னங் விய இச்சி²தப்பதே³ஸோக்கமனங் நத்தி². ஸாவகா உப⁴யதா²பி ஸரந்தி; ததா² பச்சேகபு³த்³தா⁴. பு³த்³தா⁴ பன க²ந்த⁴படிபாடியாபி சுதிபடிஸந்தி⁴வஸேனபி ஸீஹோக்கந்தவஸேனபி அனேகாஸு கப்பகோடீஸு ஹெட்டா² வா உபரி வா யங் யங் டா²னங் ஆகங்க²ந்தி, தங் ஸப்³ப³ங் ஸரந்தியேவ.
Itīti evaṃ. Sākāraṃ sauddesanti nāmagottavasena sauddesaṃ, vaṇṇādivasena sākāraṃ. Nāmagottavasena hi satto ‘‘datto, tisso, gotamo’’ti uddisīyati; vaṇṇādīhi odāto, sāmoti nānattato paññāyati; tasmā nāmagottaṃ uddeso, itare ākārā. Kiṃ pana buddhāyeva pubbenivāsaṃ sarantīti? Vuccate – na buddhāyeva, paccekabuddha-buddhasāvaka-titthiyāpi, no ca kho avisesena. Titthiyā hi cattālīsaṃyeva kappe saranti, na tato paraṃ. Kasmā? Dubbalapaññattā. Tesañhi nāmarūpaparicchedavirahato dubbalā paññā hoti. Sāvakesu pana asītimahāsāvakā kappasatasahassaṃ saranti; dve aggasāvakā ekamasaṅkhyeyyaṃ satasahassañca. Paccekabuddhā dve asaṅkhyeyyāni satasahassañca. Ettako hi tesaṃ abhinīhāro. Buddhānaṃ pana paricchedo natthi, yāva icchanti tāva saranti. Titthiyā ca khandhapaṭipāṭimeva saranti. Paṭipāṭiṃ muñcitvā cutipaṭisandhivasena sarituṃ na sakkonti. Tesañhi andhānaṃ viya icchitappadesokkamanaṃ natthi. Sāvakā ubhayathāpi saranti; tathā paccekabuddhā. Buddhā pana khandhapaṭipāṭiyāpi cutipaṭisandhivasenapi sīhokkantavasenapi anekāsu kappakoṭīsu heṭṭhā vā upari vā yaṃ yaṃ ṭhānaṃ ākaṅkhanti, taṃ sabbaṃ sarantiyeva.
அயங் கோ² மே ப்³ராஹ்மணாதிஆதீ³ஸு மேதி மயா. விஜ்ஜாதி விதி³தகரணட்டே²ன விஜ்ஜா. கிங் விதி³தங் கரோதி? புப்³பே³னிவாஸங். அவிஜ்ஜாதி தஸ்ஸேவ புப்³பே³னிவாஸஸ்ஸ அவிதி³தகரணட்டே²ன தப்படிச்சா²த³கமோஹோ வுச்சதி. தமோதி ஸ்வேவ மோஹோ தப்படிச்சா²த³கட்டே²ன ‘‘தமோ’’தி வுச்சதி. ஆலோகோதி ஸாயேவவிஜ்ஜா ஓபா⁴ஸகரணட்டே²ன ‘‘ஆலோகோ’’தி வுச்சதி. எத்த² ச விஜ்ஜா அதி⁴க³தாதி அயங் அத்தோ², ஸேஸங் பஸங்ஸாவசனங். யோஜனா பனெத்த² – அயங் கோ² மே விஜ்ஜா அதி⁴க³தா, தஸ்ஸ மே அதி⁴க³தவிஜ்ஜஸ்ஸ அவிஜ்ஜா விஹதா, வினட்டா²தி அத்தோ². கஸ்மா? யஸ்மா விஜ்ஜா உப்பன்னா. ஏஸ நயோ இதரஸ்மிம்பி பத³த்³வயே.
Ayaṃ kho me brāhmaṇātiādīsu meti mayā. Vijjāti viditakaraṇaṭṭhena vijjā. Kiṃ viditaṃ karoti? Pubbenivāsaṃ. Avijjāti tasseva pubbenivāsassa aviditakaraṇaṭṭhena tappaṭicchādakamoho vuccati. Tamoti sveva moho tappaṭicchādakaṭṭhena ‘‘tamo’’ti vuccati. Ālokoti sāyevavijjā obhāsakaraṇaṭṭhena ‘‘āloko’’ti vuccati. Ettha ca vijjā adhigatāti ayaṃ attho, sesaṃ pasaṃsāvacanaṃ. Yojanā panettha – ayaṃ kho me vijjā adhigatā, tassa me adhigatavijjassa avijjā vihatā, vinaṭṭhāti attho. Kasmā? Yasmā vijjā uppannā. Esa nayo itarasmimpi padadvaye.
யதா² தந்தி எத்த² யதா²தி ஓபம்மத்தே². தந்தி நிபாதோ. ஸதியா அவிப்பவாஸேன அப்பமத்தஸ்ஸ. வீரியாதாபேன ஆதாபினோ. காயே ச ஜீவிதே ச அனபெக்க²தாய பஹிதத்தஸ்ஸ, பேஸிதசித்தஸ்ஸாதி அத்தோ². இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – யதா² அப்பமத்தஸ்ஸ ஆதாபினோ பஹிதத்தஸ்ஸ விஹரதோ அவிஜ்ஜா விஹஞ்ஞெய்ய விஜ்ஜா உப்பஜ்ஜெய்ய, தமோ விஹஞ்ஞெய்ய ஆலோகோ உப்பஜ்ஜெய்ய; ஏவமேவ மம அவிஜ்ஜா விஹதா விஜ்ஜா உப்பன்னா, தமோ விஹதோ ஆலோகோ உப்பன்னோ. ஏதஸ்ஸ மே பதா⁴னானுயோக³ஸ்ஸ அனுரூபமேவ ப²லங் லத்³த⁴ந்தி.
Yathā tanti ettha yathāti opammatthe. Tanti nipāto. Satiyā avippavāsena appamattassa. Vīriyātāpena ātāpino. Kāye ca jīvite ca anapekkhatāya pahitattassa, pesitacittassāti attho. Idaṃ vuttaṃ hoti – yathā appamattassa ātāpino pahitattassa viharato avijjā vihaññeyya vijjā uppajjeyya, tamo vihaññeyya āloko uppajjeyya; evameva mama avijjā vihatā vijjā uppannā, tamo vihato āloko uppanno. Etassa me padhānānuyogassa anurūpameva phalaṃ laddhanti.
அயங் கோ² மே ப்³ராஹ்மண பட²மா அபி⁴னிப்³பி⁴தா³ அஹோஸி குக்குடச்சா²பகஸ்ஸேவ அண்ட³கோஸம்ஹாதி அயங் கோ² மம ப்³ராஹ்மண புப்³பே³னிவாஸானுஸ்ஸதிஞாணமுக²துண்ட³கேன புப்³பே³ நிவுத்த²க்க²ந்த⁴படிச்சா²த³கங் அவிஜ்ஜண்ட³கோஸங் பதா³லெத்வா பட²மா அபி⁴னிப்³பி⁴தா³ பட²மா நிக்க²ந்தி பட²மா அரியாஜாதி அஹோஸி, குக்குடச்சா²பகஸ்ஸேவ முக²துண்ட³கேன வா பாத³னக²ஸிகா²ய வா அண்ட³கோஸங் பதா³லெத்வா தம்ஹா அண்ட³கோஸம்ஹா அபி⁴னிப்³பி⁴தா³ நிக்க²ந்தி குக்குடனிகாயே பச்சாஜாதீதி.
Ayaṃ kho me brāhmaṇa paṭhamā abhinibbhidā ahosi kukkuṭacchāpakasseva aṇḍakosamhāti ayaṃ kho mama brāhmaṇa pubbenivāsānussatiñāṇamukhatuṇḍakena pubbe nivutthakkhandhapaṭicchādakaṃ avijjaṇḍakosaṃ padāletvā paṭhamā abhinibbhidā paṭhamā nikkhanti paṭhamā ariyājāti ahosi, kukkuṭacchāpakasseva mukhatuṇḍakena vā pādanakhasikhāya vā aṇḍakosaṃ padāletvā tamhā aṇḍakosamhā abhinibbhidā nikkhanti kukkuṭanikāye paccājātīti.
புப்³பே³னிவாஸகதா² நிட்டி²தா.
Pubbenivāsakathā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / வேரஞ்ஜகண்ட³ங் • Verañjakaṇḍaṃ
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / புப்³பே³னிவாஸகதா²வண்ணனா • Pubbenivāsakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / புப்³பே³னிவாஸகதா²வண்ணனா • Pubbenivāsakathāvaṇṇanā
