| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
2. පුබ්‌බෙසම්‌බොධසුත්‌තං
2. Pubbesambodhasuttaṃ
115. සාවත්‌ථියං විහරති…පෙ.… ‘‘පුබ්‌බෙව මෙ, භික්‌ඛවෙ, සම්‌බොධා අනභිසම්‌බුද්‌ධස්‌ස බොධිසත්‌තස්‌සෙව සතො එතදහොසි – ‘කො නු ඛො පථවීධාතුයා අස්‌සාදො, කො ආදීනවො, කිං නිස්‌සරණං; කො ආපොධාතුයා අස්‌සාදො, කො ආදීනවො, කිං නිස්‌සරණං; කො තෙජොධාතුයා අස්‌සාදො, කො ආදීනවො, කිං නිස්‌සරණං; කො වායොධාතුයා අස්‌සාදො, කො ආදීනවො, කිං නිස්‌සරණ’’’න්‌ති?
115. Sāvatthiyaṃ viharati…pe… ‘‘pubbeva me, bhikkhave, sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato etadahosi – ‘ko nu kho pathavīdhātuyā assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇaṃ; ko āpodhātuyā assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇaṃ; ko tejodhātuyā assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇaṃ; ko vāyodhātuyā assādo, ko ādīnavo, kiṃ nissaraṇa’’’nti?
‘‘තස්‌ස මය්‌හං, භික්‌ඛවෙ, එතදහොසි – ‘යං ඛො පථවීධාතුං පටිච්‌ච උප්‌පජ්‌ජති සුඛං සොමනස්‌සං, අයං පථවීධාතුයා අස්‌සාදො; යං 1 පථවීධාතු අනිච්‌චා දුක්‌ඛා විපරිණාමධම්‌මා, අයං පථවීධාතුයා ආදීනවො; යො පථවීධාතුයා ඡන්‌දරාගවිනයො ඡන්‌දරාගප්‌පහානං, ඉදං පථවීධාතුයා නිස්‌සරණං. යං ආපොධාතුං පටිච්‌ච…පෙ.… යං තෙජොධාතුං පටිච්‌ච…පෙ.… යං වායොධාතුං පටිච්‌ච උප්‌පජ්‌ජති සුඛං සොමනස්‌සං, අයං වායොධාතුයා අස්‌සාදො; යං වායොධාතු අනිච්‌චා දුක්‌ඛා විපරිණාමධම්‌මා, අයං වායොධාතුයා ආදීනවො; යො වායොධාතුයා ඡන්‌දරාගවිනයො ඡන්‌දරාගප්‌පහානං, ඉදං වායොධාතුයා නිස්‌සරණං’’’.
‘‘Tassa mayhaṃ, bhikkhave, etadahosi – ‘yaṃ kho pathavīdhātuṃ paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ, ayaṃ pathavīdhātuyā assādo; yaṃ 2 pathavīdhātu aniccā dukkhā vipariṇāmadhammā, ayaṃ pathavīdhātuyā ādīnavo; yo pathavīdhātuyā chandarāgavinayo chandarāgappahānaṃ, idaṃ pathavīdhātuyā nissaraṇaṃ. Yaṃ āpodhātuṃ paṭicca…pe… yaṃ tejodhātuṃ paṭicca…pe… yaṃ vāyodhātuṃ paṭicca uppajjati sukhaṃ somanassaṃ, ayaṃ vāyodhātuyā assādo; yaṃ vāyodhātu aniccā dukkhā vipariṇāmadhammā, ayaṃ vāyodhātuyā ādīnavo; yo vāyodhātuyā chandarāgavinayo chandarāgappahānaṃ, idaṃ vāyodhātuyā nissaraṇaṃ’’’.
‘‘යාවකීවඤ්‌චාහං , භික්‌ඛවෙ, ඉමාසං චතුන්‌නං ධාතූනං එවං අස්‌සාදඤ්‌ච අස්‌සාදතො ආදීනවඤ්‌ච ආදීනවතො නිස්‌සරණඤ්‌ච නිස්‌සරණතො යථාභූතං න අබ්‌භඤ්‌ඤාසිං, නෙව තාවාහං, භික්‌ඛවෙ, සදෙවකෙ ලොකෙ සමාරකෙ සබ්‍රහ්‌මකෙ සස්‌සමණබ්‍රාහ්‌මණියා පජාය සදෙවමනුස්‌සාය අනුත්‌තරං සම්‌මාසම්‌බොධිං අභිසම්‌බුද්‌ධොති 3 පච්‌චඤ්‌ඤාසිං.
‘‘Yāvakīvañcāhaṃ , bhikkhave, imāsaṃ catunnaṃ dhātūnaṃ evaṃ assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ na abbhaññāsiṃ, neva tāvāhaṃ, bhikkhave, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti 4 paccaññāsiṃ.
‘‘යතො ච ඛ්‌වාහං, භික්‌ඛවෙ, ඉමාසං චතුන්‌නං ධාතූනං එවං අස්‌සාදඤ්‌ච අස්‌සාදතො ආදීනවඤ්‌ච ආදීනවතො නිස්‌සරණඤ්‌ච නිස්‌සරණතො යථාභූතං අබ්‌භඤ්‌ඤාසිං, අථාහං, භික්‌ඛවෙ, සදෙවකෙ ලොකෙ සමාරකෙ සබ්‍රහ්‌මකෙ සස්‌සමණබ්‍රාහ්‌මණියා පජාය සදෙවමනුස්‌සාය අනුත්‌තරං සම්‌මාසම්‌බොධිං අභිසම්‌බුද්‌ධොති පච්‌චඤ්‌ඤාසිං. ඤාණඤ්‌ච පන මෙ දස්‌සනං උදපාදි – ‘අකුප්‌පා මෙ විමුත්‌ති 5, අයමන්‌තිමා ජාති, නත්‌ථි දානි පුනබ්‌භවො’’’ති. දුතියං.
‘‘Yato ca khvāhaṃ, bhikkhave, imāsaṃ catunnaṃ dhātūnaṃ evaṃ assādañca assādato ādīnavañca ādīnavato nissaraṇañca nissaraṇato yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, athāhaṃ, bhikkhave, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti paccaññāsiṃ. Ñāṇañca pana me dassanaṃ udapādi – ‘akuppā me vimutti 6, ayamantimā jāti, natthi dāni punabbhavo’’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 2. පුබ්‌බෙසම්‌බොධසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Pubbesambodhasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 2. පුබ්‌බෙසම්‌බොධසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Pubbesambodhasuttavaṇṇanā
