Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
පුච්ඡාගණනගාථායො
Pucchāgaṇanagāthāyo
කුසලාදි එකකත්තය-මථාදි අන්තෙන මජ්ඣිමන්තෙන;
Kusalādi ekakattaya-mathādi antena majjhimantena;
ආදි ච මජ්ඣෙන දුකා, තයො තිකෙකො ච විඤ්ඤෙය්යො.
Ādi ca majjhena dukā, tayo tikeko ca viññeyyo.
තෙස්වෙකෙකං මූලං කත්වා, තං සත්තසත්තකා පුච්ඡා;
Tesvekekaṃ mūlaṃ katvā, taṃ sattasattakā pucchā;
එකෙකපච්චයෙ යථා, භවන්ති එකූනපඤ්ඤාස.
Ekekapaccaye yathā, bhavanti ekūnapaññāsa.
ඡසත්තතාධිකසතං, සහස්සමෙකඤ්ච සුද්ධිකෙ පුච්ඡා;
Chasattatādhikasataṃ, sahassamekañca suddhike pucchā;
එස ච නයොනුලොමෙ, පච්චනීයෙ චාති නාඤ්ඤත්ථ.
Esa ca nayonulome, paccanīye cāti nāññattha.
රාසිගුණිතස්ස රාසිස්සඩ්ඪං, සහ රාසිකස්ස පිණ්ඩො සො;
Rāsiguṇitassa rāsissaḍḍhaṃ, saha rāsikassa piṇḍo so;
රාසිස්ස වා සහෙකස්සඩ්ඪං, පුන රාසිනා ගුණිතං.
Rāsissa vā sahekassaḍḍhaṃ, puna rāsinā guṇitaṃ.
ඉති හෙතුමූලකාදුක-තිකාදයො ඡච්ච සත්තතිසතා ද්වෙ;
Iti hetumūlakāduka-tikādayo chacca sattatisatā dve;
චතුවීසතෙත්ථ පුච්ඡා, අඩ්ඪුඩ්ඪසහස්සනහුතඤ්ච.
Catuvīsatettha pucchā, aḍḍhuḍḍhasahassanahutañca.
තාසං යස්මා සුද්ධික-නයො න පච්චෙකපච්චයෙ තස්මා;
Tāsaṃ yasmā suddhika-nayo na paccekapaccaye tasmā;
චතුවීසතිගුණිතානං, සසුද්ධිකානං අයං ගණනා.
Catuvīsatiguṇitānaṃ, sasuddhikānaṃ ayaṃ gaṇanā.
ලක්ඛත්තයං ද්විනහුතං, පඤ්ච සහස්සානි සත්ත ච සතානි;
Lakkhattayaṃ dvinahutaṃ, pañca sahassāni satta ca satāni;
ද්වාපඤ්ඤාසා එතා, අනුලොමෙ පිණ්ඩිතා පුච්ඡා.
Dvāpaññāsā etā, anulome piṇḍitā pucchā.
අනුලොමසදිසගණනා, භවන්ති පුච්ඡානයෙ ච පච්චනීයෙ;
Anulomasadisagaṇanā, bhavanti pucchānaye ca paccanīye;
හාපෙත්වා පන සෙසෙ, නයද්වයෙ සුද්ධිකෙ ලද්ධා.
Hāpetvā pana sese, nayadvaye suddhike laddhā.
ඡප්පඤ්ඤාස භවන්ති පුච්ඡා, ඡසතසහිතඤ්ච ලක්ඛතෙරසකං;
Chappaññāsa bhavanti pucchā, chasatasahitañca lakkhaterasakaṃ;
පුච්ඡානයෙසු ගණිතා, පටිච්චවාරෙ චතූස්වපි.
Pucchānayesu gaṇitā, paṭiccavāre catūsvapi.
සත්තහි ගුණිතා කුසලත්තිකෙ ද්වයං, නවුතිඤ්චෙව පඤ්චසතා;
Sattahi guṇitā kusalattike dvayaṃ, navutiñceva pañcasatā;
චත්තාරි සහස්සානි ච, තථෙකනවුතෙ ච ලක්ඛකා.
Cattāri sahassāni ca, tathekanavute ca lakkhakā.
නාද්වාවීසති ගුණිතා, තිකෙසු සබ්බෙසු වීසති ච කොටි;
Nādvāvīsati guṇitā, tikesu sabbesu vīsati ca koṭi;
ලක්ඛත්තයං සහස්සං, චතුවීසති චාපි විඤ්ඤෙය්යා.
Lakkhattayaṃ sahassaṃ, catuvīsati cāpi viññeyyā.
තිකපට්ඨානං.
Tikapaṭṭhānaṃ.
එකකපච්චයෙ පන, නව නව කත්වා සසොළසද්විසතං;
Ekakapaccaye pana, nava nava katvā sasoḷasadvisataṃ;
හෙතුදුකපඨමවාරෙ, පඨමනයෙ සුද්ධිකෙ පුච්ඡා.
Hetudukapaṭhamavāre, paṭhamanaye suddhike pucchā.
හෙතාදිමූලකනයෙ-ස්වෙකෙකස්මිං දුකාදිභෙදයුතෙ;
Hetādimūlakanaye-svekekasmiṃ dukādibhedayute;
චතුරාසීතිචතුසත-සහිතං සහස්සද්වයං පුච්ඡා.
Caturāsīticatusata-sahitaṃ sahassadvayaṃ pucchā.
තා චතුවීසතිගුණිතා, සසුද්ධිකා එත්ථ හොන්ති අනුලොමෙ;
Tā catuvīsatiguṇitā, sasuddhikā ettha honti anulome;
ද්වත්තිංසට්ඨසතාධික-සහස්සනවකඩ්ඪලක්ඛකා.
Dvattiṃsaṭṭhasatādhika-sahassanavakaḍḍhalakkhakā.
එවං පච්චනීයෙ ද්වෙ, සුද්ධිකරහිතා චතූස්වතො හොන්ති;
Evaṃ paccanīye dve, suddhikarahitā catūsvato honti;
ඡන්නවුතට්ඨසතට්ඨ-තිංසසහස්සද්විලක්ඛකානි.
Channavutaṭṭhasataṭṭha-tiṃsasahassadvilakkhakāni.
තා පන සත්තගුණා ද්වෙ, සත්තතිසතද්වයං සහස්සානි;
Tā pana sattaguṇā dve, sattatisatadvayaṃ sahassāni;
ද්වාසත්තති හොන්ති තතො, සොළස ලක්ඛානි හෙතුදුකෙ.
Dvāsattati honti tato, soḷasa lakkhāni hetuduke.
තා සතගුණා දුකසතෙ, සතද්වයං සත්තවීසති සහස්සා;
Tā sataguṇā dukasate, satadvayaṃ sattavīsati sahassā;
ද්වාසත්තතිලක්ඛානි ච, සොළසකොටි තතො පුච්ඡා.
Dvāsattatilakkhāni ca, soḷasakoṭi tato pucchā.
දුකපට්ඨානං.
Dukapaṭṭhānaṃ.
දුකතිකපට්ඨානෙ තික-පක්ඛෙපො හොති එකමෙකදුකෙ;
Dukatikapaṭṭhāne tika-pakkhepo hoti ekamekaduke;
තස්ස ඡසට්ඨිගුණෙන තෙ, ඡසට්ඨිසතං දුකා හොන්ති.
Tassa chasaṭṭhiguṇena te, chasaṭṭhisataṃ dukā honti.
හෙතුදුකලද්ධපුච්ඡා, ගුණිතා තෙහි ච හොන්ති තිකපදමෙව;
Hetudukaladdhapucchā, guṇitā tehi ca honti tikapadameva;
දුකපට්ඨානෙ පුච්ඡා, තාසං ගණනා අයං ඤෙය්යා.
Dukapaṭṭhāne pucchā, tāsaṃ gaṇanā ayaṃ ñeyyā.
ද්වාපඤ්ඤාස සතානි ච, නවෙව නහුතානි නව ච සට්ඨිඤ්ච;
Dvāpaññāsa satāni ca, naveva nahutāni nava ca saṭṭhiñca;
ලක්ඛානි තීහි සහිතං, සතං සහස්සඤ්ච කොටිනං.
Lakkhāni tīhi sahitaṃ, sataṃ sahassañca koṭinaṃ.
දුකතිකපට්ඨානං.
Dukatikapaṭṭhānaṃ.
තිකදුකපට්ඨානෙ තික-මෙකෙකං ද්විසතභෙදනං කත්වා;
Tikadukapaṭṭhāne tika-mekekaṃ dvisatabhedanaṃ katvā;
ද්වාවීසද්විසතගුණා, ඤෙය්යා කුසලත්තිකෙ ලද්ධා.
Dvāvīsadvisataguṇā, ñeyyā kusalattike laddhā.
පුච්ඡා අට්ඨසතාධික-චතුසහස්සද්විලක්ඛයුත්තානං;
Pucchā aṭṭhasatādhika-catusahassadvilakkhayuttānaṃ;
කොටීනං ඡක්කමථො, කොටිසහස්සානි චත්තාරි.
Koṭīnaṃ chakkamatho, koṭisahassāni cattāri.
තිකදුකපට්ඨානං.
Tikadukapaṭṭhānaṃ.
තිකතිකපට්ඨානෙ , තෙසට්ඨිවිධෙකෙකභෙදනා තු තිකා;
Tikatikapaṭṭhāne , tesaṭṭhividhekekabhedanā tu tikā;
තෙහි ච ගුණිතා කුසල-ත්තිකපුච්ඡාපි හොන්ති පුච්ඡා තා.
Tehi ca guṇitā kusala-ttikapucchāpi honti pucchā tā.
ද්වාදස පඤ්චසතා චතු-සට්ඨිසහස්සානි නවුති චෙකූනා;
Dvādasa pañcasatā catu-saṭṭhisahassāni navuti cekūnā;
ලක්ඛානමෙකසට්ඨි, ද්වාදසසතකොටියො චෙව.
Lakkhānamekasaṭṭhi, dvādasasatakoṭiyo ceva.
තිකතිකපට්ඨානං.
Tikatikapaṭṭhānaṃ.
ද්වයහීනද්වයසතගුණො, එකෙකො දුකදුකෙ තෙහි;
Dvayahīnadvayasataguṇo, ekeko dukaduke tehi;
හෙතුදුකෙ ලද්ධා සඞ්ඛ්ය-භෙදෙහි ච වඩ්ඪිතා පුච්ඡා.
Hetuduke laddhā saṅkhya-bhedehi ca vaḍḍhitā pucchā.
ඡසතයුතානි පඤ්චා-සීතිසහස්සානි ලක්ඛනවකඤ්ච;
Chasatayutāni pañcā-sītisahassāni lakkhanavakañca;
එකාදසාපි කොටි, පුන කොටිසතානි තෙත්තිංස.
Ekādasāpi koṭi, puna koṭisatāni tettiṃsa.
දුකදුකපට්ඨානං.
Dukadukapaṭṭhānaṃ.
සම්පිණ්ඩිතා තු පුච්ඡා, අනුලොමෙ ඡබ්බිධෙපි පට්ඨානෙ;
Sampiṇḍitā tu pucchā, anulome chabbidhepi paṭṭhāne;
ඡත්තිංසතිසතසහස්ස-ට්ඨකයුතසත්තනහුතානි.
Chattiṃsatisatasahassa-ṭṭhakayutasattanahutāni.
ලක්ඛානි ඡච්ච චත්තා-ලීසෙව නවාථ කොටියො දස ච;
Lakkhāni chacca cattā-līseva navātha koṭiyo dasa ca;
සත්තකොටිසතෙහි ච, කොටිසහස්සානි නව හොන්ති.
Sattakoṭisatehi ca, koṭisahassāni nava honti.
තා චතුගුණිතා පුච්ඡා, චතුප්පභෙදෙ සමන්තපට්ඨානෙ;
Tā catuguṇitā pucchā, catuppabhede samantapaṭṭhāne;
චතුචත්තාලීසසතත්තයං, සහස්සානි තෙරස ච.
Catucattālīsasatattayaṃ, sahassāni terasa ca.
සත්තාසීති ච ලක්ඛානං, කොටීනඤ්ච සත්තසත්තතියො;
Sattāsīti ca lakkhānaṃ, koṭīnañca sattasattatiyo;
හොන්තිට්ඨසතානිට්ඨ-තිංසසතසහස්සානි ඉති ගණනා.
Hontiṭṭhasatāniṭṭha-tiṃsasatasahassāni iti gaṇanā.
පට්ඨානස්ස පුච්ඡාගණනගාථා.
Paṭṭhānassa pucchāgaṇanagāthā.
පට්ඨානපකරණ-මූලටීකා සමත්තා.
Paṭṭhānapakaraṇa-mūlaṭīkā samattā.
ඉති භදන්තආනන්දාචරියකෙන කතා ලීනත්ථපදවණ්ණනා
Iti bhadantaānandācariyakena katā līnatthapadavaṇṇanā
අභිධම්මස්ස මූලටීකා සමත්තා.
Abhidhammassa mūlaṭīkā samattā.