Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
പുച്ഛാഗണനഗാഥായോ
Pucchāgaṇanagāthāyo
കുസലാദി ഏകകത്തയ-മഥാദി അന്തേന മജ്ഝിമന്തേന;
Kusalādi ekakattaya-mathādi antena majjhimantena;
ആദി ച മജ്ഝേന ദുകാ, തയോ തികേകോ ച വിഞ്ഞേയ്യോ.
Ādi ca majjhena dukā, tayo tikeko ca viññeyyo.
തേസ്വേകേകം മൂലം കത്വാ, തം സത്തസത്തകാ പുച്ഛാ;
Tesvekekaṃ mūlaṃ katvā, taṃ sattasattakā pucchā;
ഏകേകപച്ചയേ യഥാ, ഭവന്തി ഏകൂനപഞ്ഞാസ.
Ekekapaccaye yathā, bhavanti ekūnapaññāsa.
ഛസത്തതാധികസതം, സഹസ്സമേകഞ്ച സുദ്ധികേ പുച്ഛാ;
Chasattatādhikasataṃ, sahassamekañca suddhike pucchā;
ഏസ ച നയോനുലോമേ, പച്ചനീയേ ചാതി നാഞ്ഞത്ഥ.
Esa ca nayonulome, paccanīye cāti nāññattha.
രാസിഗുണിതസ്സ രാസിസ്സഡ്ഢം, സഹ രാസികസ്സ പിണ്ഡോ സോ;
Rāsiguṇitassa rāsissaḍḍhaṃ, saha rāsikassa piṇḍo so;
രാസിസ്സ വാ സഹേകസ്സഡ്ഢം, പുന രാസിനാ ഗുണിതം.
Rāsissa vā sahekassaḍḍhaṃ, puna rāsinā guṇitaṃ.
ഇതി ഹേതുമൂലകാദുക-തികാദയോ ഛച്ച സത്തതിസതാ ദ്വേ;
Iti hetumūlakāduka-tikādayo chacca sattatisatā dve;
ചതുവീസതേത്ഥ പുച്ഛാ, അഡ്ഢുഡ്ഢസഹസ്സനഹുതഞ്ച.
Catuvīsatettha pucchā, aḍḍhuḍḍhasahassanahutañca.
താസം യസ്മാ സുദ്ധിക-നയോ ന പച്ചേകപച്ചയേ തസ്മാ;
Tāsaṃ yasmā suddhika-nayo na paccekapaccaye tasmā;
ചതുവീസതിഗുണിതാനം, സസുദ്ധികാനം അയം ഗണനാ.
Catuvīsatiguṇitānaṃ, sasuddhikānaṃ ayaṃ gaṇanā.
ലക്ഖത്തയം ദ്വിനഹുതം, പഞ്ച സഹസ്സാനി സത്ത ച സതാനി;
Lakkhattayaṃ dvinahutaṃ, pañca sahassāni satta ca satāni;
ദ്വാപഞ്ഞാസാ ഏതാ, അനുലോമേ പിണ്ഡിതാ പുച്ഛാ.
Dvāpaññāsā etā, anulome piṇḍitā pucchā.
അനുലോമസദിസഗണനാ, ഭവന്തി പുച്ഛാനയേ ച പച്ചനീയേ;
Anulomasadisagaṇanā, bhavanti pucchānaye ca paccanīye;
ഹാപേത്വാ പന സേസേ, നയദ്വയേ സുദ്ധികേ ലദ്ധാ.
Hāpetvā pana sese, nayadvaye suddhike laddhā.
ഛപ്പഞ്ഞാസ ഭവന്തി പുച്ഛാ, ഛസതസഹിതഞ്ച ലക്ഖതേരസകം;
Chappaññāsa bhavanti pucchā, chasatasahitañca lakkhaterasakaṃ;
പുച്ഛാനയേസു ഗണിതാ, പടിച്ചവാരേ ചതൂസ്വപി.
Pucchānayesu gaṇitā, paṭiccavāre catūsvapi.
സത്തഹി ഗുണിതാ കുസലത്തികേ ദ്വയം, നവുതിഞ്ചേവ പഞ്ചസതാ;
Sattahi guṇitā kusalattike dvayaṃ, navutiñceva pañcasatā;
ചത്താരി സഹസ്സാനി ച, തഥേകനവുതേ ച ലക്ഖകാ.
Cattāri sahassāni ca, tathekanavute ca lakkhakā.
നാദ്വാവീസതി ഗുണിതാ, തികേസു സബ്ബേസു വീസതി ച കോടി;
Nādvāvīsati guṇitā, tikesu sabbesu vīsati ca koṭi;
ലക്ഖത്തയം സഹസ്സം, ചതുവീസതി ചാപി വിഞ്ഞേയ്യാ.
Lakkhattayaṃ sahassaṃ, catuvīsati cāpi viññeyyā.
തികപട്ഠാനം.
Tikapaṭṭhānaṃ.
ഏകകപച്ചയേ പന, നവ നവ കത്വാ സസോളസദ്വിസതം;
Ekakapaccaye pana, nava nava katvā sasoḷasadvisataṃ;
ഹേതുദുകപഠമവാരേ, പഠമനയേ സുദ്ധികേ പുച്ഛാ.
Hetudukapaṭhamavāre, paṭhamanaye suddhike pucchā.
ഹേതാദിമൂലകനയേ-സ്വേകേകസ്മിം ദുകാദിഭേദയുതേ;
Hetādimūlakanaye-svekekasmiṃ dukādibhedayute;
ചതുരാസീതിചതുസത-സഹിതം സഹസ്സദ്വയം പുച്ഛാ.
Caturāsīticatusata-sahitaṃ sahassadvayaṃ pucchā.
താ ചതുവീസതിഗുണിതാ, സസുദ്ധികാ ഏത്ഥ ഹോന്തി അനുലോമേ;
Tā catuvīsatiguṇitā, sasuddhikā ettha honti anulome;
ദ്വത്തിംസട്ഠസതാധിക-സഹസ്സനവകഡ്ഢലക്ഖകാ.
Dvattiṃsaṭṭhasatādhika-sahassanavakaḍḍhalakkhakā.
ഏവം പച്ചനീയേ ദ്വേ, സുദ്ധികരഹിതാ ചതൂസ്വതോ ഹോന്തി;
Evaṃ paccanīye dve, suddhikarahitā catūsvato honti;
ഛന്നവുതട്ഠസതട്ഠ-തിംസസഹസ്സദ്വിലക്ഖകാനി.
Channavutaṭṭhasataṭṭha-tiṃsasahassadvilakkhakāni.
താ പന സത്തഗുണാ ദ്വേ, സത്തതിസതദ്വയം സഹസ്സാനി;
Tā pana sattaguṇā dve, sattatisatadvayaṃ sahassāni;
ദ്വാസത്തതി ഹോന്തി തതോ, സോളസ ലക്ഖാനി ഹേതുദുകേ.
Dvāsattati honti tato, soḷasa lakkhāni hetuduke.
താ സതഗുണാ ദുകസതേ, സതദ്വയം സത്തവീസതി സഹസ്സാ;
Tā sataguṇā dukasate, satadvayaṃ sattavīsati sahassā;
ദ്വാസത്തതിലക്ഖാനി ച, സോളസകോടി തതോ പുച്ഛാ.
Dvāsattatilakkhāni ca, soḷasakoṭi tato pucchā.
ദുകപട്ഠാനം.
Dukapaṭṭhānaṃ.
ദുകതികപട്ഠാനേ തിക-പക്ഖേപോ ഹോതി ഏകമേകദുകേ;
Dukatikapaṭṭhāne tika-pakkhepo hoti ekamekaduke;
തസ്സ ഛസട്ഠിഗുണേന തേ, ഛസട്ഠിസതം ദുകാ ഹോന്തി.
Tassa chasaṭṭhiguṇena te, chasaṭṭhisataṃ dukā honti.
ഹേതുദുകലദ്ധപുച്ഛാ, ഗുണിതാ തേഹി ച ഹോന്തി തികപദമേവ;
Hetudukaladdhapucchā, guṇitā tehi ca honti tikapadameva;
ദുകപട്ഠാനേ പുച്ഛാ, താസം ഗണനാ അയം ഞേയ്യാ.
Dukapaṭṭhāne pucchā, tāsaṃ gaṇanā ayaṃ ñeyyā.
ദ്വാപഞ്ഞാസ സതാനി ച, നവേവ നഹുതാനി നവ ച സട്ഠിഞ്ച;
Dvāpaññāsa satāni ca, naveva nahutāni nava ca saṭṭhiñca;
ലക്ഖാനി തീഹി സഹിതം, സതം സഹസ്സഞ്ച കോടിനം.
Lakkhāni tīhi sahitaṃ, sataṃ sahassañca koṭinaṃ.
ദുകതികപട്ഠാനം.
Dukatikapaṭṭhānaṃ.
തികദുകപട്ഠാനേ തിക-മേകേകം ദ്വിസതഭേദനം കത്വാ;
Tikadukapaṭṭhāne tika-mekekaṃ dvisatabhedanaṃ katvā;
ദ്വാവീസദ്വിസതഗുണാ, ഞേയ്യാ കുസലത്തികേ ലദ്ധാ.
Dvāvīsadvisataguṇā, ñeyyā kusalattike laddhā.
പുച്ഛാ അട്ഠസതാധിക-ചതുസഹസ്സദ്വിലക്ഖയുത്താനം;
Pucchā aṭṭhasatādhika-catusahassadvilakkhayuttānaṃ;
കോടീനം ഛക്കമഥോ, കോടിസഹസ്സാനി ചത്താരി.
Koṭīnaṃ chakkamatho, koṭisahassāni cattāri.
തികദുകപട്ഠാനം.
Tikadukapaṭṭhānaṃ.
തികതികപട്ഠാനേ , തേസട്ഠിവിധേകേകഭേദനാ തു തികാ;
Tikatikapaṭṭhāne , tesaṭṭhividhekekabhedanā tu tikā;
തേഹി ച ഗുണിതാ കുസല-ത്തികപുച്ഛാപി ഹോന്തി പുച്ഛാ താ.
Tehi ca guṇitā kusala-ttikapucchāpi honti pucchā tā.
ദ്വാദസ പഞ്ചസതാ ചതു-സട്ഠിസഹസ്സാനി നവുതി ചേകൂനാ;
Dvādasa pañcasatā catu-saṭṭhisahassāni navuti cekūnā;
ലക്ഖാനമേകസട്ഠി, ദ്വാദസസതകോടിയോ ചേവ.
Lakkhānamekasaṭṭhi, dvādasasatakoṭiyo ceva.
തികതികപട്ഠാനം.
Tikatikapaṭṭhānaṃ.
ദ്വയഹീനദ്വയസതഗുണോ, ഏകേകോ ദുകദുകേ തേഹി;
Dvayahīnadvayasataguṇo, ekeko dukaduke tehi;
ഹേതുദുകേ ലദ്ധാ സങ്ഖ്യ-ഭേദേഹി ച വഡ്ഢിതാ പുച്ഛാ.
Hetuduke laddhā saṅkhya-bhedehi ca vaḍḍhitā pucchā.
ഛസതയുതാനി പഞ്ചാ-സീതിസഹസ്സാനി ലക്ഖനവകഞ്ച;
Chasatayutāni pañcā-sītisahassāni lakkhanavakañca;
ഏകാദസാപി കോടി, പുന കോടിസതാനി തേത്തിംസ.
Ekādasāpi koṭi, puna koṭisatāni tettiṃsa.
ദുകദുകപട്ഠാനം.
Dukadukapaṭṭhānaṃ.
സമ്പിണ്ഡിതാ തു പുച്ഛാ, അനുലോമേ ഛബ്ബിധേപി പട്ഠാനേ;
Sampiṇḍitā tu pucchā, anulome chabbidhepi paṭṭhāne;
ഛത്തിംസതിസതസഹസ്സ-ട്ഠകയുതസത്തനഹുതാനി.
Chattiṃsatisatasahassa-ṭṭhakayutasattanahutāni.
ലക്ഖാനി ഛച്ച ചത്താ-ലീസേവ നവാഥ കോടിയോ ദസ ച;
Lakkhāni chacca cattā-līseva navātha koṭiyo dasa ca;
സത്തകോടിസതേഹി ച, കോടിസഹസ്സാനി നവ ഹോന്തി.
Sattakoṭisatehi ca, koṭisahassāni nava honti.
താ ചതുഗുണിതാ പുച്ഛാ, ചതുപ്പഭേദേ സമന്തപട്ഠാനേ;
Tā catuguṇitā pucchā, catuppabhede samantapaṭṭhāne;
ചതുചത്താലീസസതത്തയം, സഹസ്സാനി തേരസ ച.
Catucattālīsasatattayaṃ, sahassāni terasa ca.
സത്താസീതി ച ലക്ഖാനം, കോടീനഞ്ച സത്തസത്തതിയോ;
Sattāsīti ca lakkhānaṃ, koṭīnañca sattasattatiyo;
ഹോന്തിട്ഠസതാനിട്ഠ-തിംസസതസഹസ്സാനി ഇതി ഗണനാ.
Hontiṭṭhasatāniṭṭha-tiṃsasatasahassāni iti gaṇanā.
പട്ഠാനസ്സ പുച്ഛാഗണനഗാഥാ.
Paṭṭhānassa pucchāgaṇanagāthā.
പട്ഠാനപകരണ-മൂലടീകാ സമത്താ.
Paṭṭhānapakaraṇa-mūlaṭīkā samattā.
ഇതി ഭദന്തആനന്ദാചരിയകേന കതാ ലീനത്ഥപദവണ്ണനാ
Iti bhadantaānandācariyakena katā līnatthapadavaṇṇanā
അഭിധമ്മസ്സ മൂലടീകാ സമത്താ.
Abhidhammassa mūlaṭīkā samattā.