Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi

നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ

Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa

അഭിധമ്മപിടകേ

Abhidhammapiṭake

കഥാവത്ഥുപാളി

Kathāvatthupāḷi

൧. പുഗ്ഗലകഥാ

1. Puggalakathā

൧. സുദ്ധസച്ചികട്ഠോ

1. Suddhasaccikaṭṭho

൧. അനുലോമപച്ചനീകം

1. Anulomapaccanīkaṃ

൧. ¹ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി ²? ആമന്താ. യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

1. ³ Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti ⁴? Āmantā. Yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി, നോ ച വത രേ ⁵ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

No ce pana vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti, no ca vata re ⁶ vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

അനുലോമപഞ്ചകം.

Anulomapañcakaṃ.

൨. ⁷ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

2. ⁸ Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി പടികമ്മം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi paṭikammaṃ. Hañci puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

No ce pana vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

പടികമ്മചതുക്കം.

Paṭikammacatukkaṃ.

൩. ത്വം ചേ പന മഞ്ഞസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’തി, തേന തവ ⁹ തത്ഥ ഹേതായ പടിഞ്ഞായ ഹേവം പടിജാനന്തം ¹⁰ ഹേവം നിഗ്ഗഹേതബ്ബേ. അഥ തം നിഗ്ഗണ്ഹാമ. സുനിഗ്ഗഹിതോ ച ¹¹ ഹോസി.

3. Tvaṃ ce pana maññasi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’ti, tena tava ¹² tattha hetāya paṭiññāya hevaṃ paṭijānantaṃ ¹³ hevaṃ niggahetabbe. Atha taṃ niggaṇhāma. Suniggahito ca ¹⁴ hosi.

ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന , തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Hañci puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena , tena vata re vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നിഗ്ഗഹചതുക്കം.

Niggahacatukkaṃ.

൪. ഏസേ ചേ ദുന്നിഗ്ഗഹിതേ ഹേവമേവം ¹⁵ തത്ഥ ദക്ഖ. വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. നോ ച മയം തയാ തത്ഥ ഹേതായ പടിഞ്ഞായ ഹേവം പടിജാനന്താ ഹേവം നിഗ്ഗഹേതബ്ബാ. അഥ മം നിഗ്ഗണ്ഹാസി. ദുന്നിഗ്ഗഹിതാ ച ¹⁶ ഹോമ.

4. Ese ce dunniggahite hevamevaṃ ¹⁷ tattha dakkha. Vattabbe kho – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’’ no ca vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. No ca mayaṃ tayā tattha hetāya paṭiññāya hevaṃ paṭijānantā hevaṃ niggahetabbā. Atha maṃ niggaṇhāsi. Dunniggahitā ca ¹⁸ homa.

ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ , തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി . യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി ഇദം തേ മിച്ഛാ.

No ce pana vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho , tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti . Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti idaṃ te micchā.

ഉപനയനചതുക്കം.

Upanayanacatukkaṃ.

൫. ന ഹേവം നിഗ്ഗഹേതബ്ബേ. തേന ഹി യം നിഗ്ഗണ്ഹാസി – ‘‘ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, നോ ച വത്തബ്ബേ – യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

5. Na hevaṃ niggahetabbe. Tena hi yaṃ niggaṇhāsi – ‘‘hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, no ca vattabbe – yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി ഇദം തേ മിച്ഛാ. തേന ഹി യേ കതേ നിഗ്ഗഹേ സേ നിഗ്ഗഹേ ദുക്കടേ. സുകതേ പടികമ്മേ. സുകതാ പടിപാദനാതി.

No ce pana vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti idaṃ te micchā. Tena hi ye kate niggahe se niggahe dukkaṭe. Sukate paṭikamme. Sukatā paṭipādanāti.

നിഗ്ഗമനചതുക്കം.

Niggamanacatukkaṃ.

പഠമോ നിഗ്ഗഹോ.

Paṭhamo niggaho.

൧. സുദ്ധസച്ചികട്ഠോ

1. Suddhasaccikaṭṭho

൨. പച്ചനീകാനുലോമം

2. Paccanīkānulomaṃ

൬. പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

6. Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

പച്ചനീകപഞ്ചകം.

Paccanīkapañcakaṃ.

൭. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി ? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

7. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti ? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി പടികമ്മം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi paṭikammaṃ. Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

No ce pana vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

പടികമ്മചതുക്കം.

Paṭikammacatukkaṃ.

൮. ത്വം ചേ പന മഞ്ഞസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന’ , നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി, തേന തവ തത്ഥ ഹേതായ പടിഞ്ഞായ ഹേവം പടിജാനന്തം ഹേവം നിഗ്ഗഹേതബ്ബേ. അഥ തം നിഗ്ഗണ്ഹാമ. സുനിഗ്ഗഹിതോ ച ഹോസി.

8. Tvaṃ ce pana maññasi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena’ , no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti, tena tava tattha hetāya paṭiññāya hevaṃ paṭijānantaṃ hevaṃ niggahetabbe. Atha taṃ niggaṇhāma. Suniggahito ca hosi.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി ഇദം തേ മിച്ഛാ.

No ce pana vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti idaṃ te micchā.

൯. ഏസേ ചേ ദുന്നിഗ്ഗഹിതേ ഹേവമേവം തത്ഥ ദക്ഖ. വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. നോ ച മയം തയാ തത്ഥ ഹേതായ പടിഞ്ഞായ ഹേവം പടിജാനന്താ ഹേവം നിഗ്ഗഹേതബ്ബാ. അഥ മം നിഗ്ഗണ്ഹാസി. ദുന്നിഗ്ഗഹിതാ ച ഹോമ.

9. Ese ce dunniggahite hevamevaṃ tattha dakkha. Vattabbe kho – ‘‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’’ no ca vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. No ca mayaṃ tayā tattha hetāya paṭiññāya hevaṃ paṭijānantā hevaṃ niggahetabbā. Atha maṃ niggaṇhāsi. Dunniggahitā ca homa.

ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Hañci puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

ഉപനയനചതുക്കം.

Upanayanacatukkaṃ.

൧൦. ന ഹേവം നിഗ്ഗഹേതബ്ബേ. തേന ഹി യം നിഗ്ഗണ്ഹാസി – ‘‘ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘വത്തബ്ബേ ഖോ – പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, നോ ച വത്തബ്ബേ – യോ സച്ചികട്ഠോ പരമത്ഥോ, തതോ സോ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

10. Na hevaṃ niggahetabbe. Tena hi yaṃ niggaṇhāsi – ‘‘hañci puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘vattabbe kho – puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, no ca vattabbe – yo saccikaṭṭho paramattho, tato so puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നിഗ്ഗമനചതുക്കം.

Niggamanacatukkaṃ.

ദുതിയോ നിഗ്ഗഹോ.

Dutiyo niggaho.

൨. (ക) ഓകാസസച്ചികട്ഠോ

2. (Ka) okāsasaccikaṭṭho

൧. അനുലോമപച്ചനീകം

1. Anulomapaccanīkaṃ

൧൧. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. സബ്ബത്ഥ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

11. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Sabbattha puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘സബ്ബത്ഥ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘സബ്ബത്ഥ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘sabbattha puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘sabbattha puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘സബ്ബത്ഥ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘സബ്ബത്ഥ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘sabbattha puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘sabbattha puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā…pe….

തതിയോ നിഗ്ഗഹോ.

Tatiyo niggaho.

൩. (ക) കാലസച്ചികട്ഠോ

3. (Ka) kālasaccikaṭṭho

൧. അനുലോമപച്ചനീകം

1. Anulomapaccanīkaṃ

൧൨. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. സബ്ബദാ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

12. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Sabbadā puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘സബ്ബദാ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘സബ്ബദാ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘sabbadā puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘sabbadā puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘സബ്ബദാ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘സബ്ബദാ പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘sabbadā puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘sabbadā puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā…pe….

ചതുത്ഥോ നിഗ്ഗഹോ.

Catuttho niggaho.

൪. (ക) അവയവസച്ചികട്ഠോ

4. (Ka) avayavasaccikaṭṭho

൧. അനുലോമപച്ചനീകം

1. Anulomapaccanīkaṃ

൧൩. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. സബ്ബേസു പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

13. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Sabbesu puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘സബ്ബേസു പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘സബ്ബേസു പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘sabbesu puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘sabbesu puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘സബ്ബേസു പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘സബ്ബേസു പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘sabbesu puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘sabbesu puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā…pe….

പഞ്ചമോ നിഗ്ഗഹോ.

Pañcamo niggaho.

൨. (ഖ) ഓകാസസച്ചികട്ഠോ

2. (Kha) okāsasaccikaṭṭho

൨. പച്ചനീകാനുലോമം

2. Paccanīkānulomaṃ

൧൪. പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. സബ്ബത്ഥ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

14. Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Sabbattha puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന , തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘സബ്ബത്ഥ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘സബ്ബത്ഥ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena , tena vata re vattabbe – ‘‘sabbattha puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘sabbattha puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘സബ്ബത്ഥ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘സബ്ബത്ഥ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘sabbattha puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘sabbattha puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā…pe….

ഛട്ഠോ നിഗ്ഗഹോ.

Chaṭṭho niggaho.

൩. (ഖ) കാലസച്ചികട്ഠോ

3. (Kha) kālasaccikaṭṭho

൨. പച്ചനീകാനുലോമം

2. Paccanīkānulomaṃ

൧൫. പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. സബ്ബദാ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

15. Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Sabbadā puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘സബ്ബദാ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘സബ്ബദാ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘sabbadā puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘sabbadā puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘സബ്ബദാ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘സബ്ബദാ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘sabbadā puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘sabbadā puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā…pe….

സത്തമോ നിഗ്ഗഹോ.

Sattamo niggaho.

൪. (ഖ) അവയവസച്ചികട്ഠോ

4. (Kha) avayavasaccikaṭṭho

൨. പച്ചനീകാനുലോമം

2. Paccanīkānulomaṃ

൧൬. പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. സബ്ബേസു പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

16. Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Sabbesu puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘സബ്ബേസു പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘സബ്ബേസു പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘sabbesu puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘sabbesu puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘സബ്ബേസു പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന’ , നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘സബ്ബേസു പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘sabbesu puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena’ , no ca vattabbe – ‘sabbesu puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’’ti micchā…pe….

അട്ഠകനിഗ്ഗഹോ.

Aṭṭhakaniggaho.

൫. സുദ്ധികസംസന്ദനം

5. Suddhikasaṃsandanaṃ

൧൭. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

17. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññaṃ rūpaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന’ , നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena’ , no ca vattabbe – ‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’’ti micchā…pe….

൧൮. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… സഞ്ഞാ ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി…പേ॰… വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

18. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… saññā ca upalabbhati…pe… saṅkhārā ca upalabbhanti…pe… viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññaṃ viññāṇaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘aññaṃ viññāṇaṃ añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ viññāṇaṃ añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ viññāṇaṃ añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ viññāṇaṃ añño puggalo’’’ti micchā…pe….

൧൯. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, ചക്ഖായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… സോതായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… ഘാനായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… ജിവ്ഹായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… കായായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… രൂപായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… സദ്ദായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… ഗന്ധായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… രസായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… ഫോട്ഠബ്ബായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… മനായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… ധമ്മായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

19. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, cakkhāyatanañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… sotāyatanañca upalabbhati… ghānāyatanañca upalabbhati… jivhāyatanañca upalabbhati… kāyāyatanañca upalabbhati… rūpāyatanañca upalabbhati… saddāyatanañca upalabbhati… gandhāyatanañca upalabbhati… rasāyatanañca upalabbhati… phoṭṭhabbāyatanañca upalabbhati… manāyatanañca upalabbhati… dhammāyatanañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൨൦. ചക്ഖുധാതു ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… സോതധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… ഘാനധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… ജിവ്ഹാധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… കായധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… രൂപധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… സദ്ദധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… ഗന്ധധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… രസധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… ഫോട്ഠബ്ബധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… ചക്ഖുവിഞ്ഞാണധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… സോതവിഞ്ഞാണധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… ഘാനവിഞ്ഞാണധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… ജിവ്ഹാവിഞ്ഞാണധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… കായവിഞ്ഞാണധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… മനോധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… മനോവിഞ്ഞാണധാതു ച ഉപലബ്ഭതി… ധമ്മധാതു ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

20. Cakkhudhātu ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… sotadhātu ca upalabbhati… ghānadhātu ca upalabbhati… jivhādhātu ca upalabbhati… kāyadhātu ca upalabbhati… rūpadhātu ca upalabbhati… saddadhātu ca upalabbhati… gandhadhātu ca upalabbhati… rasadhātu ca upalabbhati… phoṭṭhabbadhātu ca upalabbhati… cakkhuviññāṇadhātu ca upalabbhati… sotaviññāṇadhātu ca upalabbhati… ghānaviññāṇadhātu ca upalabbhati… jivhāviññāṇadhātu ca upalabbhati… kāyaviññāṇadhātu ca upalabbhati… manodhātu ca upalabbhati… manoviññāṇadhātu ca upalabbhati… dhammadhātu ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൨൧. ചക്ഖുന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… സോതിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… ഘാനിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… ജിവ്ഹിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… കായിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി … മനിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… ജീവിതിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… ഇത്ഥിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… പുരിസിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… സുഖിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… ദുക്ഖിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… സോമനസ്സിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… ദോമനസ്സിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… ഉപേക്ഖിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… സദ്ധിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… വീരിയിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… സതിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… സമാധിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… പഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… അനഞ്ഞാതഞ്ഞസ്സാമീതിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… അഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

21. Cakkhundriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… sotindriyañca upalabbhati… ghānindriyañca upalabbhati… jivhindriyañca upalabbhati… kāyindriyañca upalabbhati … manindriyañca upalabbhati… jīvitindriyañca upalabbhati… itthindriyañca upalabbhati… purisindriyañca upalabbhati… sukhindriyañca upalabbhati… dukkhindriyañca upalabbhati… somanassindriyañca upalabbhati… domanassindriyañca upalabbhati… upekkhindriyañca upalabbhati… saddhindriyañca upalabbhati… vīriyindriyañca upalabbhati… satindriyañca upalabbhati… samādhindriyañca upalabbhati… paññindriyañca upalabbhati… anaññātaññassāmītindriyañca upalabbhati… aññindriyañca upalabbhati… aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’’ti micchā…pe….

൨൨. ¹⁹ പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

22. ²⁰ Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññaṃ rūpaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി പടികമ്മം. ഹഞ്ചി വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi paṭikammaṃ. Hañci vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘വുത്തം ഭഗവതാ – ‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘vuttaṃ bhagavatā – ‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’’ti micchā…pe….

൨൩. പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… സഞ്ഞാ ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി…പേ॰… വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

23. Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ vedanā ca upalabbhati…pe… saññā ca upalabbhati…pe… saṅkhārā ca upalabbhanti…pe… viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññaṃ viññāṇaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി പടികമ്മം. ഹഞ്ചി വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi paṭikammaṃ. Hañci vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘aññaṃ viññāṇaṃ añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ viññāṇaṃ añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘വുത്തം ഭഗവതാ – ‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ viññāṇaṃ añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘vuttaṃ bhagavatā – ‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, no ca vattabbe – ‘aññaṃ viññāṇaṃ añño puggalo’’’ti micchā…pe….

൨൪. പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ ചക്ഖായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… സോതായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… ധമ്മായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

24. Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ cakkhāyatanañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… sotāyatanañca upalabbhati…pe… dhammāyatanañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൨൫. ചക്ഖുധാതു ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… കായധാതു ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… രൂപധാതു ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… ഫോട്ഠബ്ബധാതു ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… ചക്ഖുവിഞ്ഞാണധാതു ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… മനോവിഞ്ഞാണധാതു ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… ധമ്മധാതു ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

25. Cakkhudhātu ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… kāyadhātu ca upalabbhati…pe… rūpadhātu ca upalabbhati…pe… phoṭṭhabbadhātu ca upalabbhati…pe… cakkhuviññāṇadhātu ca upalabbhati…pe… manoviññāṇadhātu ca upalabbhati…pe… dhammadhātu ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൨൬. ചക്ഖുന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… സോതിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… അഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ²¹ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

26. Cakkhundriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… sotindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… aññindriyañca ²² upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൨൭. പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

27. Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി പടികമ്മം. ഹഞ്ചി വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi paṭikammaṃ. Hañci vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘വുത്തം ഭഗവതാ – ‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘vuttaṃ bhagavatā – ‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’’ti micchā…pe….

സുദ്ധികസംസന്ദനാ.

Suddhikasaṃsandanā.

൬. ഓപമ്മസംസന്ദനം

6. Opammasaṃsandanaṃ

൨൮. രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞാ വേദനാതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

28. Rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññā vedanāti? Āmantā. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññaṃ rūpaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞാ വേദനാ, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന; തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞാ വേദനാ, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññā vedanā, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena; tena vata re vattabbe – ‘‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññā vedanā, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞാ വേദനാ, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞാ വേദനാ, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññā vedanā, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññā vedanā, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’’ti micchā…pe….

൨൯. രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സഞ്ഞാ ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി…പേ॰… വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണന്തി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

29. Rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, saññā ca upalabbhati…pe… saṅkhārā ca upalabbhanti…pe… viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññaṃ viññāṇanti? Āmantā. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññaṃ rūpaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന; തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന , അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññaṃ viññāṇaṃ, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena; tena vata re vattabbe – ‘‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena , aññaṃ rūpaṃ aññaṃ viññāṇaṃ, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññaṃ viññāṇaṃ, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññaṃ viññāṇaṃ, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’’ti micchā…pe….

൩൦. വേദനാ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സഞ്ഞാ ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി…പേ॰… വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

30. Vedanā upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, saññā ca upalabbhati…pe… saṅkhārā ca upalabbhanti…pe… viññāṇañca upalabbhati…pe… rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൩൧. സഞ്ഞാ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി…പേ॰… വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

31. Saññā upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, saṅkhārā ca upalabbhanti…pe… viññāṇañca upalabbhati…pe… rūpañca upalabbhati…pe… vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൩൨. സങ്ഖാരാ ഉപലബ്ഭന്തി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… സഞ്ഞാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

32. Saṅkhārā upalabbhanti saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati…pe… rūpañca upalabbhati…pe… vedanā ca upalabbhati…pe… saññā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൩൩. വിഞ്ഞാണം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… സഞ്ഞാ ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞേ സങ്ഖാരാതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

33. Viññāṇaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati…pe… vedanā ca upalabbhati…pe… saññā ca upalabbhati…pe… saṅkhārā ca upalabbhanti saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ viññāṇaṃ aññe saṅkhārāti? Āmantā. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññaṃ viññāṇaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി വിഞ്ഞാണം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞേ സങ്ഖാരാ, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന; തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വിഞ്ഞാണം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞേ സങ്ഖാരാ, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci viññāṇaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, saṅkhārā ca upalabbhanti saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ viññāṇaṃ aññe saṅkhārā, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena; tena vata re vattabbe – ‘‘aññaṃ viññāṇaṃ añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘viññāṇaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, saṅkhārā ca upalabbhanti saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ viññāṇaṃ aññe saṅkhārā, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ viññāṇaṃ añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘വിഞ്ഞാണം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞേ സങ്ഖാരാ, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വിഞ്ഞാണം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞേ സങ്ഖാരാ, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ viññāṇaṃ añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘viññāṇaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, saṅkhārā ca upalabbhanti saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ viññāṇaṃ aññe saṅkhārā, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘viññāṇaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, saṅkhārā ca upalabbhanti saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ viññāṇaṃ aññe saṅkhārā, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ viññāṇaṃ añño puggalo’’’ti micchā…pe….

൩൪. ചക്ഖായതനം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സോതായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… ധമ്മായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… സോതായതനം ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… ധമ്മായതനം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, ചക്ഖായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… മനായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

34. Cakkhāyatanaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, sotāyatanañca upalabbhati…pe… dhammāyatanañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… sotāyatanaṃ upalabbhati…pe… dhammāyatanaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, cakkhāyatanañca upalabbhati…pe… manāyatanañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൩൫. ചക്ഖുധാതു ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സോതധാതു ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… ധമ്മധാതു ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… സോതധാതു ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… ധമ്മധാതു ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, ചക്ഖുധാതു ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… മനോവിഞ്ഞാണധാതു ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

35. Cakkhudhātu upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, sotadhātu ca upalabbhati…pe… dhammadhātu ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… sotadhātu upalabbhati…pe… dhammadhātu upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, cakkhudhātu ca upalabbhati…pe… manoviññāṇadhātu ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൩൬. ചക്ഖുന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സോതിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… സോതിന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… ചക്ഖുന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… അഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞം അഞ്ഞിന്ദ്രിയന്തി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

36. Cakkhundriyaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, sotindriyañca upalabbhati…pe… aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… sotindriyaṃ upalabbhati…pe… aññātāvindriyaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… cakkhundriyañca upalabbhati…pe… aññindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ aññātāvindriyaṃ aññaṃ aññindriyanti? Āmantā. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞം അഞ്ഞിന്ദ്രിയം, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന; തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞം അഞ്ഞിന്ദ്രിയം, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci aññātāvindriyaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ aññātāvindriyaṃ aññaṃ aññindriyaṃ, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena; tena vata re vattabbe – ‘‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘aññātāvindriyaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ aññātāvindriyaṃ aññaṃ aññindriyaṃ, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞം അഞ്ഞിന്ദ്രിയം, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞം അഞ്ഞിന്ദ്രിയം, പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘aññātāvindriyaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ aññātāvindriyaṃ aññaṃ aññindriyaṃ, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘aññātāvindriyaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ aññātāvindriyaṃ aññaṃ aññindriyaṃ, puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’’ti micchā…pe….

൩൭. രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞാ വേദനാതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

37. Rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññā vedanāti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññaṃ rūpaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി പടികമ്മം. ഹഞ്ചി രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞാ വേദനാ, വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന; തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞാ വേദനാ, വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi paṭikammaṃ. Hañci rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññā vedanā, vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena; tena vata re vattabbe – aññaṃ rūpaṃ añño puggaloti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññā vedanā, vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞാ വേദനാ, വുത്തം ഭഗവതാ – ‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞാ വേദനാ, വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññā vedanā, vuttaṃ bhagavatā – ‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ rūpaṃ aññā vedanā, vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno, rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ rūpaṃ añño puggalo’’’ti micchā…pe….

൩൮. രൂപം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സഞ്ഞാ ച ഉപലബ്ഭതി… സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി… വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

38. Rūpaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, saññā ca upalabbhati… saṅkhārā ca upalabbhanti… viññāṇañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൩൯. വേദനാ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സഞ്ഞാ ച ഉപലബ്ഭതി… സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി… വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

39. Vedanā upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, saññā ca upalabbhati… saṅkhārā ca upalabbhanti… viññāṇañca upalabbhati… rūpañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൪൦. സഞ്ഞാ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി… വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

40. Saññā upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, saṅkhārā ca upalabbhanti… viññāṇañca upalabbhati… rūpañca upalabbhati… vedanā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൪൧. സങ്ഖാരാ ഉപലബ്ഭന്തി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, വിഞ്ഞാണഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി… സഞ്ഞാ ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

41. Saṅkhārā upalabbhanti saccikaṭṭhaparamatthena, viññāṇañca upalabbhati… rūpañca upalabbhati… vedanā ca upalabbhati… saññā ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൪൨. വിഞ്ഞാണം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, രൂപഞ്ച ഉപലബ്ഭതി… വേദനാ ച ഉപലബ്ഭതി… സഞ്ഞാ ച ഉപലബ്ഭതി… സങ്ഖാരാ ച ഉപലബ്ഭന്തി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

42. Viññāṇaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, rūpañca upalabbhati… vedanā ca upalabbhati… saññā ca upalabbhati… saṅkhārā ca upalabbhanti saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൪൩. ചക്ഖായതനം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സോതായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… ധമ്മായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… സോതായതനം ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… ധമ്മായതനം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന ചക്ഖായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… മനായതനഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

43. Cakkhāyatanaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, sotāyatanañca upalabbhati…pe… dhammāyatanañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… sotāyatanaṃ upalabbhati…pe… dhammāyatanaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena cakkhāyatanañca upalabbhati…pe… manāyatanañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൪൪. ചക്ഖുധാതു ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സോതധാതു ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… ധമ്മധാതു ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… സോതധാതു ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… ധമ്മധാതു ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, ചക്ഖുധാതു ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… മനോവിഞ്ഞാണധാതു ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰….

44. Cakkhudhātu upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, sotadhātu ca upalabbhati…pe… dhammadhātu ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… sotadhātu upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… dhammadhātu upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, cakkhudhātu ca upalabbhati…pe… manoviññāṇadhātu ca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe….

൪൫. ചക്ഖുന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, സോതിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന…പേ॰… സോതിന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, ചക്ഖുന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി…പേ॰… അഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന; അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞം അഞ്ഞിന്ദ്രിയന്തി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

45. Cakkhundriyaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, sotindriyañca upalabbhati…pe… aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena…pe… sotindriyaṃ upalabbhati…pe… aññātāvindriyaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, cakkhundriyañca upalabbhati…pe… aññindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena; aññaṃ aññātāvindriyaṃ aññaṃ aññindriyanti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി പടികമ്മം. ഹഞ്ചി അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞം അഞ്ഞിന്ദ്രിയം, വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന; തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞം അഞ്ഞിന്ദ്രിയം, വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi paṭikammaṃ. Hañci aññātāvindriyaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ aññātāvindriyaṃ aññaṃ aññindriyaṃ, vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena; tena vata re vattabbe – ‘‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘aññātāvindriyaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ aññātāvindriyaṃ aññaṃ aññindriyaṃ, vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞം അഞ്ഞിന്ദ്രിയം, വുത്തം ഭഗവതാ – ‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞം അഞ്ഞിന്ദ്രിയം, വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ, അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘aññātāvindriyaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ aññātāvindriyaṃ aññaṃ aññindriyaṃ, vuttaṃ bhagavatā – ‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘aññātāvindriyaṃ upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, aññaṃ aññātāvindriyaṃ aññaṃ aññindriyaṃ, vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno, aññātāvindriyañca upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ aññātāvindriyaṃ añño puggalo’’’ti micchā…pe….

ഓപമ്മസംസന്ദനം.

Opammasaṃsandanaṃ.

൭. ചതുക്കനയസംസന്ദനം

7. Catukkanayasaṃsandanaṃ

൪൬. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. രൂപം പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

46. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Rūpaṃ puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘രൂപം പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘രൂപം പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘rūpaṃ puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘rūpaṃ puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘രൂപം പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘രൂപം പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘rūpaṃ puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘rūpaṃ puggalo’’’ti micchā…pe….

൪൭. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. രൂപസ്മിം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര രൂപാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം രൂപന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

47. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Rūpasmiṃ puggalo…pe… aññatra rūpā puggalo…pe… puggalasmiṃ rūpanti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലസ്മിം രൂപ’’ന്തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന ,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘പുഗ്ഗലസ്മിം രൂപ’’’ന്തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalasmiṃ rūpa’’nti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena ,’ no ca vattabbe – ‘puggalasmiṃ rūpa’’’nti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലസ്മിം രൂപ’’ന്തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘പുഗ്ഗലസ്മിം രൂപ’’’ന്തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘puggalasmiṃ rūpa’’nti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘puggalasmiṃ rūpa’’’nti micchā…pe….

൪൮. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. വേദനാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… വേദനായ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര വേദനായ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം വേദനാ…പേ॰….

48. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Vedanā puggalo…pe… vedanāya puggalo…pe… aññatra vedanāya puggalo…pe… puggalasmiṃ vedanā…pe….

സഞ്ഞാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… സഞ്ഞായ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര സഞ്ഞായ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം സഞ്ഞാ…പേ॰….

Saññā puggalo…pe… saññāya puggalo…pe… aññatra saññāya puggalo…pe… puggalasmiṃ saññā…pe….

സങ്ഖാരാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… സങ്ഖാരേസു പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര സങ്ഖാരേഹി പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം സങ്ഖാരാ…പേ॰….

Saṅkhārā puggalo…pe… saṅkhāresu puggalo…pe… aññatra saṅkhārehi puggalo…pe… puggalasmiṃ saṅkhārā…pe….

വിഞ്ഞാണം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… വിഞ്ഞാണസ്മിം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര വിഞ്ഞാണാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം വിഞ്ഞാണന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

Viññāṇaṃ puggalo…pe… viññāṇasmiṃ puggalo…pe… aññatra viññāṇā puggalo…pe… puggalasmiṃ viññāṇanti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലസ്മിം വിഞ്ഞാണ’’ന്തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘പുഗ്ഗലസ്മിം വിഞ്ഞാണ’’’ന്തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalasmiṃ viññāṇa’’nti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘puggalasmiṃ viññāṇa’’’nti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലസ്മിം വിഞ്ഞാണ’’ന്തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘പുഗ്ഗലസ്മിം വിഞ്ഞാണ’’’ന്തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘puggalasmiṃ viññāṇa’’nti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘puggalasmiṃ viññāṇa’’’nti micchā…pe….

൪൯. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. ചക്ഖായതനം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… ചക്ഖായതനസ്മിം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര ചക്ഖായതനാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം ചക്ഖായതനം…പേ॰… ധമ്മായതനം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… ധമ്മായതനസ്മിം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര ധമ്മായതനാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം ധമ്മായതനം…പേ॰….

49. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Cakkhāyatanaṃ puggalo…pe… cakkhāyatanasmiṃ puggalo…pe… aññatra cakkhāyatanā puggalo…pe… puggalasmiṃ cakkhāyatanaṃ…pe… dhammāyatanaṃ puggalo…pe… dhammāyatanasmiṃ puggalo…pe… aññatra dhammāyatanā puggalo…pe… puggalasmiṃ dhammāyatanaṃ…pe….

ചക്ഖുധാതു പുഗ്ഗലോ…പേ॰… ചക്ഖുധാതുയാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര ചക്ഖുധാതുയാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം ചക്ഖുധാതു…പേ॰… ധമ്മധാതു പുഗ്ഗലോ…പേ॰… ധമ്മധാതുയാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര ധമ്മധാതുയാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം ധമ്മധാതു…പേ॰….

Cakkhudhātu puggalo…pe… cakkhudhātuyā puggalo…pe… aññatra cakkhudhātuyā puggalo…pe… puggalasmiṃ cakkhudhātu…pe… dhammadhātu puggalo…pe… dhammadhātuyā puggalo…pe… aññatra dhammadhātuyā puggalo…pe… puggalasmiṃ dhammadhātu…pe….

ചക്ഖുന്ദ്രിയം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… ചക്ഖുന്ദ്രിയസ്മിം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര ചക്ഖുന്ദ്രിയാ പുഗ്ഗലോ …പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം ചക്ഖുന്ദ്രിയം…പേ॰… അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയസ്മിം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

Cakkhundriyaṃ puggalo…pe… cakkhundriyasmiṃ puggalo…pe… aññatra cakkhundriyā puggalo …pe… puggalasmiṃ cakkhundriyaṃ…pe… aññātāvindriyaṃ puggalo…pe… aññātāvindriyasmiṃ puggalo…pe… aññatra aññātāvindriyā puggalo…pe… puggalasmiṃ aññātāvindriyanti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലസ്മിം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയ’’ന്തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘പുഗ്ഗലസ്മിം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയ’’’ന്തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalasmiṃ aññātāvindriya’’nti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘puggalasmiṃ aññātāvindriya’’’nti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലസ്മിം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയ’’ന്തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി . യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേന,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘പുഗ്ഗലസ്മിം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയ’’’ന്തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘puggalasmiṃ aññātāvindriya’’nti, no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti . Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthena,’ no ca vattabbe – ‘puggalasmiṃ aññātāvindriya’’’nti micchā…pe….

൫൦. പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ’’തി? ആമന്താ. രൂപം പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

50. Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno’’ti? Āmantā. Rūpaṃ puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി പടികമ്മം. ഹഞ്ചി വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘രൂപം പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘രൂപം പുഗ്ഗലോതി’’’ മിച്ഛാ.

Ājānāhi paṭikammaṃ. Hañci vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ tena vata re vattabbe – ‘‘rūpaṃ puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ no ca vattabbe – ‘rūpaṃ puggaloti’’’ micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘രൂപം പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘വുത്തം ഭഗവതാ – ‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ’’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘രൂപം പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘rūpaṃ puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘vuttaṃ bhagavatā – ‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno’’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ no ca vattabbe – ‘rūpaṃ puggalo’’’ti micchā…pe….

൫൧. പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ’’തി? ആമന്താ. രൂപസ്മിം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര രൂപാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം രൂപം…പേ॰….

51. Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno’’ti? Āmantā. Rūpasmiṃ puggalo…pe… aññatra rūpā puggalo…pe… puggalasmiṃ rūpaṃ…pe….

വേദനാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… വേദനായ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര വേദനായ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം വേദനാ…പേ॰….

Vedanā puggalo…pe… vedanāya puggalo…pe… aññatra vedanāya puggalo…pe… puggalasmiṃ vedanā…pe….

Saññā puggalo…pe… saññāya puggalo…pe… aññatra saññāya puggalo…pe… puggalasmiṃ saññā…pe….

Saṅkhārā puggalo…pe… saṅkhāresu puggalo…pe… aññatra saṅkhārehi puggalo…pe… puggalasmiṃ saṅkhārā…pe….

Viññāṇaṃ puggalo…pe… viññāṇasmiṃ puggalo…pe… aññatra viññāṇā puggalo…pe… puggalasmiṃ viññāṇanti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി പടികമ്മം. ഹഞ്ചി വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലസ്മിം വിഞ്ഞാണ’’ന്തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘പുഗ്ഗലസ്മിം വിഞ്ഞാണ’’’ന്തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi paṭikammaṃ. Hañci vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ tena vata re vattabbe – ‘‘puggalasmiṃ viññāṇa’’nti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ no ca vattabbe – ‘puggalasmiṃ viññāṇa’’’nti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലസ്മിം വിഞ്ഞാണ’’ന്തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘വുത്തം ഭഗവതാ – ‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ’’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘പുഗ്ഗലസ്മിം വിഞ്ഞാണ’’’ന്തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘puggalasmiṃ viññāṇa’’nti, no ca vata re vattabbe – ‘‘vuttaṃ bhagavatā – ‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno’’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ no ca vattabbe – ‘puggalasmiṃ viññāṇa’’’nti micchā…pe….

൫൨. പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ’’തി? ആമന്താ. ചക്ഖായതനം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… ചക്ഖായതനസ്മിം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര ചക്ഖായതനാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം ചക്ഖായതനം…പേ॰… ധമ്മായതനം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… ധമ്മായതനസ്മിം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര ധമ്മായതനാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം ധമ്മായതനം…പേ॰….

52. Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno’’ti? Āmantā. Cakkhāyatanaṃ puggalo…pe… cakkhāyatanasmiṃ puggalo…pe… aññatra cakkhāyatanā puggalo…pe… puggalasmiṃ cakkhāyatanaṃ…pe… dhammāyatanaṃ puggalo…pe… dhammāyatanasmiṃ puggalo…pe… aññatra dhammāyatanā puggalo…pe… puggalasmiṃ dhammāyatanaṃ…pe….

ചക്ഖുന്ദ്രിയം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… ചക്ഖുന്ദ്രിയസ്മിം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര ചക്ഖുന്ദ്രിയാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം ചക്ഖുന്ദ്രിയം…പേ॰… അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയസ്മിം പുഗ്ഗലോ…പേ॰… അഞ്ഞത്ര അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയാ പുഗ്ഗലോ…പേ॰… പുഗ്ഗലസ്മിം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

Cakkhundriyaṃ puggalo…pe… cakkhundriyasmiṃ puggalo…pe… aññatra cakkhundriyā puggalo…pe… puggalasmiṃ cakkhundriyaṃ…pe… aññātāvindriyaṃ puggalo…pe… aññātāvindriyasmiṃ puggalo…pe… aññatra aññātāvindriyā puggalo…pe… puggalasmiṃ aññātāvindriyanti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി പടികമ്മം. ഹഞ്ചി വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലസ്മിം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയ’’ന്തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘പുഗ്ഗലസ്മിം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയ’’’ന്തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi paṭikammaṃ. Hañci vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ tena vata re vattabbe – ‘‘puggalasmiṃ aññātāvindriya’’nti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ no ca vattabbe – ‘puggalasmiṃ aññātāvindriya’’’nti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലസ്മിം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയ’’ന്തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘വുത്തം ഭഗവതാ – ‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ’’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘പുഗ്ഗലസ്മിം അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയ’’’ന്തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘puggalasmiṃ aññātāvindriya’’nti, no ca vata re vattabbe – ‘‘vuttaṃ bhagavatā – ‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno’’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ no ca vattabbe – ‘puggalasmiṃ aññātāvindriya’’’nti micchā…pe….

ചതുക്കനയസംസന്ദനം.

Catukkanayasaṃsandanaṃ.

൮. ലക്ഖണയുത്തികഥാ

8. Lakkhaṇayuttikathā

൫൩. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ സപ്പച്ചയോ…പേ॰… പുഗ്ഗലോ അപ്പച്ചയോ… പുഗ്ഗലോ സങ്ഖതോ … പുഗ്ഗലോ അസങ്ഖതോ… പുഗ്ഗലോ സസ്സതോ … പുഗ്ഗലോ അസസ്സതോ… പുഗ്ഗലോ സനിമിത്തോ… പുഗ്ഗലോ അനിമിത്തോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ. (സംഖിത്തം)

53. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Puggalo sappaccayo…pe… puggalo appaccayo… puggalo saṅkhato … puggalo asaṅkhato… puggalo sassato … puggalo asassato… puggalo sanimitto… puggalo animittoti? Na hevaṃ vattabbe. (Saṃkhittaṃ)

൫൪. പുഗ്ഗലോ നുപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ’’തി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ സപ്പച്ചയോ…പേ॰… പുഗ്ഗലോ അപ്പച്ചയോ… പുഗ്ഗലോ സങ്ഖതോ… പുഗ്ഗലോ അസങ്ഖതോ… പുഗ്ഗലോ സസ്സതോ… പുഗ്ഗലോ അസസ്സതോ… പുഗ്ഗലോ സനിമിത്തോ… പുഗ്ഗലോ അനിമിത്തോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ. (സംഖിത്തം)

54. Puggalo nupalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno’’ti? Āmantā. Puggalo sappaccayo…pe… puggalo appaccayo… puggalo saṅkhato… puggalo asaṅkhato… puggalo sassato… puggalo asassato… puggalo sanimitto… puggalo animittoti? Na hevaṃ vattabbe. (Saṃkhittaṃ)

ലക്ഖണയുത്തികഥാ.

Lakkhaṇayuttikathā.

൯. വചനസോധനം

9. Vacanasodhanaṃ

൫൫. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി, ഉപലബ്ഭതി പുഗ്ഗലോതി? പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി, ഉപലബ്ഭതി കേഹിചി പുഗ്ഗലോ കേഹിചി ന പുഗ്ഗലോതി. പുഗ്ഗലോ കേഹിചി ഉപലബ്ഭതി കേഹിചി ന ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

55. Puggalo upalabbhati, upalabbhati puggaloti? Puggalo upalabbhati, upalabbhati kehici puggalo kehici na puggaloti. Puggalo kehici upalabbhati kehici na upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൫൬. പുഗ്ഗലോ സച്ചികട്ഠോ, സച്ചികട്ഠോ പുഗ്ഗലോതി? പുഗ്ഗലോ സച്ചികട്ഠോ, സച്ചികട്ഠോ കേഹിചി പുഗ്ഗലോ കേഹിചി ന പുഗ്ഗലോതി. പുഗ്ഗലോ കേഹിചി സച്ചികട്ഠോ കേഹിചി ന സച്ചികട്ഠോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

56. Puggalo saccikaṭṭho, saccikaṭṭho puggaloti? Puggalo saccikaṭṭho, saccikaṭṭho kehici puggalo kehici na puggaloti. Puggalo kehici saccikaṭṭho kehici na saccikaṭṭhoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൫൭. പുഗ്ഗലോ വിജ്ജമാനോ, വിജ്ജമാനോ പുഗ്ഗലോതി? പുഗ്ഗലോ വിജ്ജമാനോ, വിജ്ജമാനോ കേഹിചി പുഗ്ഗലോ കേഹിചി ന പുഗ്ഗലോതി. പുഗ്ഗലോ കേഹിചി വിജ്ജമാനോ കേഹിചി ന വിജ്ജമാനോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

57. Puggalo vijjamāno, vijjamāno puggaloti? Puggalo vijjamāno, vijjamāno kehici puggalo kehici na puggaloti. Puggalo kehici vijjamāno kehici na vijjamānoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൫൮. പുഗ്ഗലോ സംവിജ്ജമാനോ, സംവിജ്ജമാനോ പുഗ്ഗലോതി? പുഗ്ഗലോ സംവിജ്ജമാനോ, സംവിജ്ജമാനോ കേഹിചി പുഗ്ഗലോ കേഹിചി ന പുഗ്ഗലോതി. പുഗ്ഗലോ കേഹിചി സംവിജ്ജമാനോ കേഹിചി ന സംവിജ്ജമാനോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

58. Puggalo saṃvijjamāno, saṃvijjamāno puggaloti? Puggalo saṃvijjamāno, saṃvijjamāno kehici puggalo kehici na puggaloti. Puggalo kehici saṃvijjamāno kehici na saṃvijjamānoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൫൯. പുഗ്ഗലോ അത്ഥി, അത്ഥി പുഗ്ഗലോതി? പുഗ്ഗലോ അത്ഥി, അത്ഥി കേഹിചി പുഗ്ഗലോ കേഹിചി ന പുഗ്ഗലോതി. പുഗ്ഗലോ കേഹിചി അത്ഥി കേഹിചി നത്ഥീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

59. Puggalo atthi, atthi puggaloti? Puggalo atthi, atthi kehici puggalo kehici na puggaloti. Puggalo kehici atthi kehici natthīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൬൦. പുഗ്ഗലോ അത്ഥി, അത്ഥി ന സബ്ബോ പുഗ്ഗലോതി? ആമന്താ…പേ॰… പുഗ്ഗലോ നത്ഥി, നത്ഥി ന സബ്ബോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ. (സംഖിത്തം)

60. Puggalo atthi, atthi na sabbo puggaloti? Āmantā…pe… puggalo natthi, natthi na sabbo puggaloti? Na hevaṃ vattabbe. (Saṃkhittaṃ)

വചനസോധനം.

Vacanasodhanaṃ.

൧൦. പഞ്ഞത്താനുയോഗോ

10. Paññattānuyogo

൬൧. രൂപധാതുയാ രൂപീ പുഗ്ഗലോതി? ആമന്താ. കാമധാതുയാ കാമീ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

61. Rūpadhātuyā rūpī puggaloti? Āmantā. Kāmadhātuyā kāmī puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൬൨. രൂപധാതുയാ രൂപിനോ സത്താതി? ആമന്താ. കാമധാതുയാ കാമിനോ സത്താതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

62. Rūpadhātuyā rūpino sattāti? Āmantā. Kāmadhātuyā kāmino sattāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൬൩. അരൂപധാതുയാ അരൂപീ പുഗ്ഗലോതി? ആമന്താ. കാമധാതുയാ കാമീ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

63. Arūpadhātuyā arūpī puggaloti? Āmantā. Kāmadhātuyā kāmī puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൬൪. അരൂപധാതുയാ അരൂപിനോ സത്താതി? ആമന്താ. കാമധാതുയാ കാമിനോ സത്താതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

64. Arūpadhātuyā arūpino sattāti? Āmantā. Kāmadhātuyā kāmino sattāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൬൫. രൂപധാതുയാ രൂപീ പുഗ്ഗലോ അരൂപധാതുയാ അരൂപീ പുഗ്ഗലോ, അത്ഥി ച കോചി രൂപധാതുയാ ചുതോ അരൂപധാതും ഉപപജ്ജതീതി? ആമന്താ. രൂപീ പുഗ്ഗലോ ഉപച്ഛിന്നോ, അരൂപീ പുഗ്ഗലോ ജാതോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

65. Rūpadhātuyā rūpī puggalo arūpadhātuyā arūpī puggalo, atthi ca koci rūpadhātuyā cuto arūpadhātuṃ upapajjatīti? Āmantā. Rūpī puggalo upacchinno, arūpī puggalo jātoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൬൬. രൂപധാതുയാ രൂപിനോ സത്താ അരൂപധാതുയാ അരൂപിനോ സത്താ, അത്ഥി ച കോചി രൂപധാതുയാ ചുതോ അരൂപധാതും ഉപപജ്ജതീതി? ആമന്താ. രൂപീ സത്തോ ഉപച്ഛിന്നോ, അരൂപീ സത്തോ ജാതോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

66. Rūpadhātuyā rūpino sattā arūpadhātuyā arūpino sattā, atthi ca koci rūpadhātuyā cuto arūpadhātuṃ upapajjatīti? Āmantā. Rūpī satto upacchinno, arūpī satto jātoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൬൭. കായോതി വാ സരീരന്തി വാ, സരീരന്തി വാ കായോതി വാ, കായം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോതി വാ ജീവോതി വാ, ജീവോതി വാ പുഗ്ഗലോതി വാ, പുഗ്ഗലം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേതി? ആമന്താ. അഞ്ഞോ കായോ, അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം ജീവം, അഞ്ഞം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

67. Kāyoti vā sarīranti vā, sarīranti vā kāyoti vā, kāyaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāteti? Āmantā. Puggaloti vā jīvoti vā, jīvoti vā puggaloti vā, puggalaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāteti? Āmantā. Añño kāyo, añño puggaloti? Āmantā. Aññaṃ jīvaṃ, aññaṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി കായോതി വാ സരീരന്തി വാ, സരീരന്തി വാ കായോതി വാ, കായം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേ, പുഗ്ഗലോതി വാ ജീവോതി വാ, ജീവോതി വാ പുഗ്ഗലോതി വാ, പുഗ്ഗലം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേ, അഞ്ഞോ കായോ അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ; തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം ജീവം അഞ്ഞം സരീര’’ന്തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘കായോതി വാ സരീരന്തി വാ, സരീരന്തി വാ കായോതി വാ, കായം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേ, പുഗ്ഗലോതി വാ ജീവോതി വാ, ജീവോതി വാ പുഗ്ഗലോതി വാ, പുഗ്ഗലം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേ, അഞ്ഞോ കായോ അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം ജീവം അഞ്ഞം സരീര’’’ന്തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci kāyoti vā sarīranti vā, sarīranti vā kāyoti vā, kāyaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte, puggaloti vā jīvoti vā, jīvoti vā puggaloti vā, puggalaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte, añño kāyo añño puggalo; tena vata re vattabbe – ‘‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’nti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘kāyoti vā sarīranti vā, sarīranti vā kāyoti vā, kāyaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte, puggaloti vā jīvoti vā, jīvoti vā puggaloti vā, puggalaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte, añño kāyo añño puggalo,’ no ca vattabbe – ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’’nti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞം ജീവം അഞ്ഞം സരീര’’ന്തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘കായോതി വാ സരീരന്തി വാ, സരീരന്തി വാ കായോതി വാ, കായം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേ, പുഗ്ഗലോതി വാ ജീവോതി വാ, ജീവോതി വാ പുഗ്ഗലോതി വാ, പുഗ്ഗലം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേ, അഞ്ഞോ കായോ അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘കായോതി വാ സരീരന്തി വാ, സരീരന്തി വാ കായോതി വാ, കായം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേ, പുഗ്ഗലോതി വാ ജീവോതി വാ, ജീവോതി വാ പുഗ്ഗലോതി വാ, പുഗ്ഗലം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേ, അഞ്ഞോ കായോ അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’, നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞം ജീവം അഞ്ഞം സരീര’’’ന്തി മിച്ഛാ…പേ॰….

No ce pana vattabbe – ‘‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’nti, no ca vata re vattabbe – ‘‘kāyoti vā sarīranti vā, sarīranti vā kāyoti vā, kāyaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte, puggaloti vā jīvoti vā, jīvoti vā puggaloti vā, puggalaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte, añño kāyo añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘kāyoti vā sarīranti vā, sarīranti vā kāyoti vā, kāyaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte, puggaloti vā jīvoti vā, jīvoti vā puggaloti vā, puggalaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte, añño kāyo añño puggalo’, no ca vattabbe – ‘aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīra’’’nti micchā…pe….

൬൮. കായോതി വാ സരീരന്തി വാ, സരീരന്തി വാ കായോതി വാ, കായം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ’’തി? ആമന്താ. അഞ്ഞോ കായോ അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

68. Kāyoti vā sarīranti vā, sarīranti vā kāyoti vā, kāyaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāteti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno’’ti? Āmantā. Añño kāyo añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe.

ആജാനാഹി പടികമ്മം. ഹഞ്ചി കായോതി വാ സരീരന്തി വാ, സരീരന്തി വാ കായോതി വാ, കായം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേ, വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’’ തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞോ കായോ അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘കായോതി വാ സരീരന്തി വാ, സരീരന്തി വാ കായോതി വാ, കായം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേ, വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞോ കായോ അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi paṭikammaṃ. Hañci kāyoti vā sarīranti vā, sarīranti vā kāyoti vā, kāyaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte, vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’’ tena vata re vattabbe – ‘‘añño kāyo añño puggalo’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘kāyoti vā sarīranti vā, sarīranti vā kāyoti vā, kāyaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte, vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ no ca vattabbe – ‘añño kāyo añño puggalo’’’ti micchā.

നോ ചേ പന വത്തബ്ബേ – ‘‘അഞ്ഞോ കായോ അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’തി, നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘കായോതി വാ സരീരന്തി വാ, സരീരന്തി വാ കായോതി വാ, കായം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേ, വുത്തം ഭഗവതാ – ‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ’’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘കായോതി വാ സരീരന്തി വാ, സരീരന്തി വാ കായോതി വാ, കായം അപ്പിയം കരിത്വാ ഏസേസേ ഏകട്ഠേ സമേ സമഭാഗേ തജ്ജാതേ, വുത്തം ഭഗവതാ – അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ,’ നോ ച വത്തബ്ബേ – ‘അഞ്ഞോ കായോ അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ’’’തി മിച്ഛാ. (സംഖിത്തം)

No ce pana vattabbe – ‘‘añño kāyo añño puggalo’’ti, no ca vata re vattabbe – ‘‘kāyoti vā sarīranti vā, sarīranti vā kāyoti vā, kāyaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte, vuttaṃ bhagavatā – ‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno’’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘kāyoti vā sarīranti vā, sarīranti vā kāyoti vā, kāyaṃ appiyaṃ karitvā esese ekaṭṭhe same samabhāge tajjāte, vuttaṃ bhagavatā – atthi puggalo attahitāya paṭipanno,’ no ca vattabbe – ‘añño kāyo añño puggalo’’’ti micchā. (Saṃkhittaṃ)

പഞ്ഞത്താനുയോഗോ.

Paññattānuyogo.

൧൧. ഗതിഅനുയോഗോ

11. Gatianuyogo

൬൯. പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. സോ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ …പേ॰….

69. Puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. So puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Na hevaṃ vattabbe …pe….

൭൦. പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

70. Puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. Añño puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൭൧. പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. സോ ച അഞ്ഞോ ച സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

71. Puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. So ca añño ca sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൭൨. പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. നേവ സോ സന്ധാവതി, ന അഞ്ഞോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

72. Puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. Neva so sandhāvati, na añño sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൭൩. പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. സോ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി, അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി, സോ ച അഞ്ഞോ ച സന്ധാവതി, നേവ സോ സന്ധാവതി ന അഞ്ഞോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

73. Puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. So puggalo sandhāvati, añño puggalo sandhāvati, so ca añño ca sandhāvati, neva so sandhāvati na añño sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൭൪. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോക’’ന്തി? ആമന്താ. നനു വുത്തം ഭഗവതാ –

74. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ loka’’nti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –

‘‘സ സത്തക്ഖത്തുപരമം, സന്ധാവിത്വാന പുഗ്ഗലോ;

‘‘Sa sattakkhattuparamaṃ, sandhāvitvāna puggalo;

ദുക്ഖസ്സന്തകരോ ഹോതി, സബ്ബസംയോജനക്ഖയാ’’തി ²³.

Dukkhassantakaro hoti, sabbasaṃyojanakkhayā’’ti ²⁴.

അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി.

Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti.

൭൫. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോക’’ന്തി? ആമന്താ. നനു വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അനമതഗ്ഗോയം ²⁵, ഭിക്ഖവേ, സംസാരോ. പുബ്ബകോടി ന പഞ്ഞായതി, അവിജ്ജാനീവരണാനം സത്താനം തണ്ഹാസംയോജനാനം സന്ധാവതം സംസരത’’ന്തി ²⁶! അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി.

75. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ loka’’nti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘anamataggoyaṃ ²⁷, bhikkhave, saṃsāro. Pubbakoṭi na paññāyati, avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarata’’nti ²⁸! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti.

൭൬. പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

76. Puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. Sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൭൭. സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി മനുസ്സോ ഹുത്വാ ദേവോ ഹോതീതി? ആമന്താ. സ്വേവ മനുസ്സോ സോ ദേവോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

77. Sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. Atthi koci manusso hutvā devo hotīti? Āmantā. Sveva manusso so devoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൭൮. സ്വേവ മനുസ്സോ സോ ദേവോതി? ആമന്താ. മനുസ്സോ ഹുത്വാ ദേവോ ഹോതി, ദേവോ ഹുത്വാ മനുസ്സോ ഹോതി, മനുസ്സഭൂതോ അഞ്ഞോ, ദേവോ അഞ്ഞോ, മനുസ്സഭൂതോ സ്വേവായം സന്ധാവതീതി മിച്ഛാ…പേ॰….

78. Sveva manusso so devoti? Āmantā. Manusso hutvā devo hoti, devo hutvā manusso hoti, manussabhūto añño, devo añño, manussabhūto svevāyaṃ sandhāvatīti micchā…pe….

സചേ ഹി സന്ധാവതി സ്വേവ പുഗ്ഗലോ ഇതോ ചുതോ പരം ലോകം അനഞ്ഞോ, ഹേവം മരണം ന ഹേഹിതി, പാണാതിപാതോപി നുപലബ്ഭതി. കമ്മം അത്ഥി, കമ്മവിപാകോ അത്ഥി, കതാനം കമ്മാനം വിപാകോ അത്ഥി, കുസലാകുസലേ വിപച്ചമാനേ സ്വേവായം സന്ധാവതീതി മിച്ഛാ.

Sace hi sandhāvati sveva puggalo ito cuto paraṃ lokaṃ anañño, hevaṃ maraṇaṃ na hehiti, pāṇātipātopi nupalabbhati. Kammaṃ atthi, kammavipāko atthi, katānaṃ kammānaṃ vipāko atthi, kusalākusale vipaccamāne svevāyaṃ sandhāvatīti micchā.

൭൯. സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി മനുസ്സോ ഹുത്വാ യക്ഖോ ഹോതി, പേതോ ഹോതി, നേരയികോ ഹോതി , തിരച്ഛാനഗതോ ഹോതി, ഓട്ഠോ ഹോതി, ഗോണോ ഹോതി, ഗദ്രഭോ ഹോതി, സൂകരോ ഹോതി, മഹിംസോ ²⁹ ഹോതീതി? ആമന്താ. സ്വേവ മനുസ്സോ സോ മഹിംസോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

79. Sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. Atthi koci manusso hutvā yakkho hoti, peto hoti, nerayiko hoti , tiracchānagato hoti, oṭṭho hoti, goṇo hoti, gadrabho hoti, sūkaro hoti, mahiṃso ³⁰ hotīti? Āmantā. Sveva manusso so mahiṃsoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൮൦. സ്വേവ മനുസ്സോ സോ മഹിംസോതി? ആമന്താ. മനുസ്സോ ഹുത്വാ മഹിംസോ ഹോതി, മഹിംസോ ഹുത്വാ മനുസ്സോ ഹോതി, മനുസ്സഭൂതോ അഞ്ഞോ, മഹിംസോ അഞ്ഞോ, മനുസ്സഭൂതോ സ്വേവായം സന്ധാവതീതി മിച്ഛാ…പേ॰….

80. Sveva manusso so mahiṃsoti? Āmantā. Manusso hutvā mahiṃso hoti, mahiṃso hutvā manusso hoti, manussabhūto añño, mahiṃso añño, manussabhūto svevāyaṃ sandhāvatīti micchā…pe….

൮൧. സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ . അത്ഥി കോചി ഖത്തിയോ ഹുത്വാ ബ്രാഹ്മണോ ഹോതീതി? ആമന്താ. സ്വേവ ഖത്തിയോ സോ ബ്രാഹ്മണോതി ? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

81. Sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā . Atthi koci khattiyo hutvā brāhmaṇo hotīti? Āmantā. Sveva khattiyo so brāhmaṇoti ? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൮൨. അത്ഥി കോചി ഖത്തിയോ ഹുത്വാ വേസ്സോ ഹോതി, സുദ്ദോ ഹോതീതി? ആമന്താ. സ്വേവ ഖത്തിയോ സോ സുദ്ദോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

82. Atthi koci khattiyo hutvā vesso hoti, suddo hotīti? Āmantā. Sveva khattiyo so suddoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൮൩. അത്ഥി കോചി ബ്രാഹ്മണോ ഹുത്വാ വേസ്സോ ഹോതി, സുദ്ദോ ഹോതി, ഖത്തിയോ ഹോതീതി? ആമന്താ. സ്വേവ ബ്രാഹ്മണോ സോ ഖത്തിയോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

83. Atthi koci brāhmaṇo hutvā vesso hoti, suddo hoti, khattiyo hotīti? Āmantā. Sveva brāhmaṇo so khattiyoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൮൪. അത്ഥി കോചി വേസ്സോ ഹുത്വാ സുദ്ദോ ഹോതി, ഖത്തിയോ ഹോതി, ബ്രാഹ്മണോ ഹോതീതി? ആമന്താ. സ്വേവ വേസ്സോ സോ ബ്രാഹ്മണോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

84. Atthi koci vesso hutvā suddo hoti, khattiyo hoti, brāhmaṇo hotīti? Āmantā. Sveva vesso so brāhmaṇoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൮൫. അത്ഥി കോചി സുദ്ദോ ഹുത്വാ ഖത്തിയോ ഹോതി, ബ്രാഹ്മണോ ഹോതി, വേസ്സോ ഹോതീതി? ആമന്താ. സ്വേവ സുദ്ദോ സോ വേസ്സോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

85. Atthi koci suddo hutvā khattiyo hoti, brāhmaṇo hoti, vesso hotīti? Āmantā. Sveva suddo so vessoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൮൬. സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി ? ആമന്താ. ഹത്ഥച്ഛിന്നോ ഹത്ഥച്ഛിന്നോവ ഹോതി, പാദച്ഛിന്നോ പാദച്ഛിന്നോവ ഹോതി, ഹത്ഥപാദച്ഛിന്നോ ഹത്ഥപാദച്ഛിന്നോവ ഹോതി, കണ്ണച്ഛിന്നോ… നാസച്ഛിന്നോ… കണ്ണനാസച്ഛിന്നോ… അങ്ഗുലിച്ഛിന്നോ… അളച്ഛിന്നോ… കണ്ഡരച്ഛിന്നോ… കുണിഹത്ഥകോ… ഫണഹത്ഥകോ… കുട്ഠിയോ… ഗണ്ഡിയോ… കിലാസിയോ… സോസിയോ… അപമാരിയോ… ഓട്ഠോ… ഗോണോ… ഗദ്രഭോ… സൂകരോ… മഹിംസോ മഹിംസോവ ഹോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

86. Sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti ? Āmantā. Hatthacchinno hatthacchinnova hoti, pādacchinno pādacchinnova hoti, hatthapādacchinno hatthapādacchinnova hoti, kaṇṇacchinno… nāsacchinno… kaṇṇanāsacchinno… aṅgulicchinno… aḷacchinno… kaṇḍaracchinno… kuṇihatthako… phaṇahatthako… kuṭṭhiyo… gaṇḍiyo… kilāsiyo… sosiyo… apamāriyo… oṭṭho… goṇo… gadrabho… sūkaro… mahiṃso mahiṃsova hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൮൭. ന വത്തബ്ബം – ‘‘സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോക’’ന്തി? ആമന്താ. നനു സോതാപന്നോ പുഗ്ഗലോ മനുസ്സലോകാ ചുതോ ദേവലോകം ഉപപന്നോ തത്ഥപി സോതാപന്നോവ ഹോതീതി? ആമന്താ.

87. Na vattabbaṃ – ‘‘sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ loka’’nti? Āmantā. Nanu sotāpanno puggalo manussalokā cuto devalokaṃ upapanno tatthapi sotāpannova hotīti? Āmantā.

ഹഞ്ചി സോതാപന്നോ പുഗ്ഗലോ മനുസ്സലോകാ ചുതോ ദേവലോകം ഉപപന്നോ തത്ഥപി സോതാപന്നോവ ഹോതി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോക’’ന്തി.

Hañci sotāpanno puggalo manussalokā cuto devalokaṃ upapanno tatthapi sotāpannova hoti, tena vata re vattabbe – ‘‘sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ loka’’nti.

൮൮. സോതാപന്നോ പുഗ്ഗലോ മനുസ്സലോകാ ചുതോ ദേവലോകം ഉപപന്നോ തത്ഥപി സോതാപന്നോവ ഹോതീതി കത്വാ തേന ച കാരണേന സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. സോതാപന്നോ പുഗ്ഗലോ മനുസ്സലോകാ ചുതോ ദേവലോകം ഉപപന്നോ തത്ഥപി മനുസ്സോ ഹോതീതി കത്വാ? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

88. Sotāpanno puggalo manussalokā cuto devalokaṃ upapanno tatthapi sotāpannova hotīti katvā tena ca kāraṇena sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. Sotāpanno puggalo manussalokā cuto devalokaṃ upapanno tatthapi manusso hotīti katvā? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൮൯. സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. അനഞ്ഞോ അവിഗതോ സന്ധാവതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

89. Sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. Anañño avigato sandhāvatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൯൦. അനഞ്ഞോ അവിഗതോ സന്ധാവതീതി? ആമന്താ. ഹത്ഥച്ഛിന്നോ ഹത്ഥച്ഛിന്നോവ ഹോതി, പാദച്ഛിന്നോ പാദച്ഛിന്നോവ ഹോതി, ഹത്ഥപാദച്ഛിന്നോ ഹത്ഥപാദച്ഛിന്നോവ ഹോതി, കണ്ണച്ഛിന്നോ… നാസച്ഛിന്നോ… കണ്ണനാസച്ഛിന്നോ… അങ്ഗുലിച്ഛിന്നോ… അളച്ഛിന്നോ… കണ്ഡരച്ഛിന്നോ… കുണിഹത്ഥകോ… ഫണഹത്ഥകോ… കുട്ഠിയോ… ഗണ്ഡിയോ… കിലാസിയോ… സോസിയോ… അപമാരിയോ… ഓട്ഠോ… ഗോണോ… ഗദ്രഭോ… സൂകരോ… മഹിംസോ മഹിംസോവ ഹോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

90. Anañño avigato sandhāvatīti? Āmantā. Hatthacchinno hatthacchinnova hoti, pādacchinno pādacchinnova hoti, hatthapādacchinno hatthapādacchinnova hoti, kaṇṇacchinno… nāsacchinno… kaṇṇanāsacchinno… aṅgulicchinno… aḷacchinno… kaṇḍaracchinno… kuṇihatthako… phaṇahatthako… kuṭṭhiyo… gaṇḍiyo… kilāsiyo… sosiyo… apamāriyo… oṭṭho… goṇo… gadrabho… sūkaro… mahiṃso mahiṃsova hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൯൧. സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. സരൂപോ സന്ധാവതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… സരൂപോ സന്ധാവതീതി? ആമന്താ. തം ജീവം തം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

91. Sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. Sarūpo sandhāvatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sarūpo sandhāvatīti? Āmantā. Taṃ jīvaṃ taṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

സവേദനോ…പേ॰… സസഞ്ഞോ…പേ॰… സസങ്ഖാരോ…പേ॰… സവിഞ്ഞാണോ സന്ധാവതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… സവിഞ്ഞാണോ സന്ധാവതീതി? ആമന്താ . തം ജീവം തം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

Savedano…pe… sasañño…pe… sasaṅkhāro…pe… saviññāṇo sandhāvatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… saviññāṇo sandhāvatīti? Āmantā . Taṃ jīvaṃ taṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൯൨. സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. അരൂപോ സന്ധാവതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അരൂപോ സന്ധാവതീതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം ജീവം അഞ്ഞം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

92. Sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. Arūpo sandhāvatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… arūpo sandhāvatīti? Āmantā. Aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

അവേദനോ…പേ॰… അസഞ്ഞോ…പേ॰… അസങ്ഖാരോ…പേ॰… അവിഞ്ഞാണോ സന്ധാവതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അവിഞ്ഞാണോ സന്ധാവതീതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം ജീവം അഞ്ഞം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

Avedano…pe… asañño…pe… asaṅkhāro…pe… aviññāṇo sandhāvatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aviññāṇo sandhāvatīti? Āmantā. Aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൯൩. സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. രൂപം സന്ധാവതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… രൂപം സന്ധാവതീതി? ആമന്താ. തം ജീവം തം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

93. Sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. Rūpaṃ sandhāvatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… rūpaṃ sandhāvatīti? Āmantā. Taṃ jīvaṃ taṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

വേദനാ …പേ॰… സഞ്ഞാ…പേ॰… സങ്ഖാരാ…പേ॰… വിഞ്ഞാണം സന്ധാവതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… വിഞ്ഞാണം സന്ധാവതീതി? ആമന്താ. തം ജീവം തം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

Vedanā …pe… saññā…pe… saṅkhārā…pe… viññāṇaṃ sandhāvatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… viññāṇaṃ sandhāvatīti? Āmantā. Taṃ jīvaṃ taṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൯൪. സ്വേവ പുഗ്ഗലോ സന്ധാവതി അസ്മാ ലോകാ പരം ലോകം, പരസ്മാ ലോകാ ഇമം ലോകന്തി? ആമന്താ. രൂപം ന സന്ധാവതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… രൂപം ന സന്ധാവതീതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം ജീവം അഞ്ഞം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

94. Sveva puggalo sandhāvati asmā lokā paraṃ lokaṃ, parasmā lokā imaṃ lokanti? Āmantā. Rūpaṃ na sandhāvatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… rūpaṃ na sandhāvatīti? Āmantā. Aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

വേദനാ …പേ॰… സഞ്ഞാ…പേ॰… സങ്ഖാരാ…പേ॰… വിഞ്ഞാണം ന സന്ധാവതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… വിഞ്ഞാണം ന സന്ധാവതീതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം ജീവം അഞ്ഞം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ. (സംഖിത്തം).

Vedanā …pe… saññā…pe… saṅkhārā…pe… viññāṇaṃ na sandhāvatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… viññāṇaṃ na sandhāvatīti? Āmantā. Aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe. (Saṃkhittaṃ).

ഖന്ധേസു ഭിജ്ജമാനേസു, സോ ചേ ഭിജ്ജതി പുഗ്ഗലോ;

Khandhesu bhijjamānesu, so ce bhijjati puggalo;

ഉച്ഛേദാ ഭവതി ദിട്ഠി, യാ ബുദ്ധേന വിവജ്ജിതാ.

Ucchedā bhavati diṭṭhi, yā buddhena vivajjitā.

ഖന്ധേസു ഭിജ്ജമാനേസു, നോ ചേ ഭിജ്ജതി പുഗ്ഗലോ;

Khandhesu bhijjamānesu, no ce bhijjati puggalo;

പുഗ്ഗലോ സസ്സതോ ഹോതി, നിബ്ബാനേന സമസമോതി.

Puggalo sassato hoti, nibbānena samasamoti.

ഗതിഅനുയോഗോ.

Gatianuyogo.

൧൨. ഉപാദാപഞ്ഞത്താനുയോഗോ

12. Upādāpaññattānuyogo

൯൫. രൂപം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. രൂപം അനിച്ചം സങ്ഖതം പടിച്ചസമുപ്പന്നം ഖയധമ്മം വയധമ്മം വിരാഗധമ്മം നിരോധധമ്മം വിപരിണാമധമ്മന്തി? ആമന്താ? പുഗ്ഗലോപി അനിച്ചോ സങ്ഖതോ പടിച്ചസമുപ്പന്നോ ഖയധമ്മോ വയധമ്മോ വിരാഗധമ്മോ നിരോധധമ്മോ വിപരിണാമധമ്മോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

95. Rūpaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Rūpaṃ aniccaṃ saṅkhataṃ paṭiccasamuppannaṃ khayadhammaṃ vayadhammaṃ virāgadhammaṃ nirodhadhammaṃ vipariṇāmadhammanti? Āmantā? Puggalopi anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno khayadhammo vayadhammo virāgadhammo nirodhadhammo vipariṇāmadhammoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൯൬. വേദനം ഉപാദായ… സഞ്ഞം ഉപാദായ… സങ്ഖാരേ ഉപാദായ… വിഞ്ഞാണം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. വിഞ്ഞാണം അനിച്ചം സങ്ഖതം പടിച്ചസമുപ്പന്നം ഖയധമ്മം വയധമ്മം വിരാഗധമ്മം നിരോധധമ്മം വിപരിണാമധമ്മന്തി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോപി അനിച്ചോ സങ്ഖതോ പടിച്ചസമുപ്പന്നോ ഖയധമ്മോ വയധമ്മോ വിരാഗധമ്മോ നിരോധധമ്മോ വിപരിണാമധമ്മോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

96. Vedanaṃ upādāya… saññaṃ upādāya… saṅkhāre upādāya… viññāṇaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Viññāṇaṃ aniccaṃ saṅkhataṃ paṭiccasamuppannaṃ khayadhammaṃ vayadhammaṃ virāgadhammaṃ nirodhadhammaṃ vipariṇāmadhammanti? Āmantā. Puggalopi anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno khayadhammo vayadhammo virāgadhammo nirodhadhammo vipariṇāmadhammoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൯൭. രൂപം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. നീലം രൂപം ഉപാദായ നീലകസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… പീതം രൂപം ഉപാദായ… ലോഹിതം രൂപം ഉപാദായ… ഓദാതം രൂപം ഉപാദായ… സനിദസ്സനം രൂപം ഉപാദായ… അനിദസ്സനം രൂപം ഉപാദായ… സപ്പടിഘം രൂപം ഉപാദായ… അപ്പടിഘം രൂപം ഉപാദായ അപ്പടിഘസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

97. Rūpaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Nīlaṃ rūpaṃ upādāya nīlakassa puggalassa paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… pītaṃ rūpaṃ upādāya… lohitaṃ rūpaṃ upādāya… odātaṃ rūpaṃ upādāya… sanidassanaṃ rūpaṃ upādāya… anidassanaṃ rūpaṃ upādāya… sappaṭighaṃ rūpaṃ upādāya… appaṭighaṃ rūpaṃ upādāya appaṭighassa puggalassa paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൯൮. വേദനം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. കുസലം വേദനം ഉപാദായ കുസലസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… കുസലം വേദനം ഉപാദായ കുസലസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. കുസലാ വേദനാ സഫലാ സവിപാകാ ഇട്ഠഫലാ കന്തഫലാ മനുഞ്ഞഫലാ അസേചനകഫലാ സുഖുദ്രയാ സുഖവിപാകാതി? ആമന്താ. കുസലോപി പുഗ്ഗലോ സഫലോ സവിപാകോ ഇട്ഠഫലോ കന്തഫലോ മനുഞ്ഞഫലോ അസേചനകഫലോ സുഖുദ്രയോ സുഖവിപാകോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

98. Vedanaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Kusalaṃ vedanaṃ upādāya kusalassa puggalassa paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kusalaṃ vedanaṃ upādāya kusalassa puggalassa paññattīti? Āmantā. Kusalā vedanā saphalā savipākā iṭṭhaphalā kantaphalā manuññaphalā asecanakaphalā sukhudrayā sukhavipākāti? Āmantā. Kusalopi puggalo saphalo savipāko iṭṭhaphalo kantaphalo manuññaphalo asecanakaphalo sukhudrayo sukhavipākoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൯൯. വേദനം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. അകുസലം വേദനം ഉപാദായ അകുസലസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അകുസലം വേദനം ഉപാദായ അകുസലസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. അകുസലാ വേദനാ സഫലാ സവിപാകാ അനിട്ഠഫലാ അകന്തഫലാ അമനുഞ്ഞഫലാ സേചനകഫലാ ദുക്ഖുദ്രയാ ദുക്ഖവിപാകാതി? ആമന്താ. അകുസലോപി പുഗ്ഗലോ സഫലോ സവിപാകോ അനിട്ഠഫലോ അകന്തഫലോ അമനുഞ്ഞഫലോ സേചനകഫലോ ദുക്ഖുദ്രയോ ദുക്ഖവിപാകോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

99. Vedanaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Akusalaṃ vedanaṃ upādāya akusalassa puggalassa paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… akusalaṃ vedanaṃ upādāya akusalassa puggalassa paññattīti? Āmantā. Akusalā vedanā saphalā savipākā aniṭṭhaphalā akantaphalā amanuññaphalā secanakaphalā dukkhudrayā dukkhavipākāti? Āmantā. Akusalopi puggalo saphalo savipāko aniṭṭhaphalo akantaphalo amanuññaphalo secanakaphalo dukkhudrayo dukkhavipākoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൦൦. വേദനം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. അബ്യാകതം വേദനം ഉപാദായ അബ്യാകതസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അബ്യാകതം വേദനം ഉപാദായ അബ്യാകതസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. അബ്യാകതാ വേദനാ അനിച്ചാ സങ്ഖതാ പടിച്ചസമുപ്പന്നാ ഖയധമ്മാ വയധമ്മാ വിരാഗധമ്മാ നിരോധധമ്മാ വിപരിണാമധമ്മാതി? ആമന്താ. അബ്യാകതോപി പുഗ്ഗലോ അനിച്ചോ സങ്ഖതോ പടിച്ചസമുപ്പന്നോ ഖയധമ്മോ വയധമ്മോ വിരാഗധമ്മോ നിരോധധമ്മോ വിപരിണാമധമ്മോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

100. Vedanaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Abyākataṃ vedanaṃ upādāya abyākatassa puggalassa paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… abyākataṃ vedanaṃ upādāya abyākatassa puggalassa paññattīti? Āmantā. Abyākatā vedanā aniccā saṅkhatā paṭiccasamuppannā khayadhammā vayadhammā virāgadhammā nirodhadhammā vipariṇāmadhammāti? Āmantā. Abyākatopi puggalo anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno khayadhammo vayadhammo virāgadhammo nirodhadhammo vipariṇāmadhammoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൦൧. സഞ്ഞം ഉപാദായ… സങ്ഖാരേ ഉപാദായ… വിഞ്ഞാണം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. കുസലം വിഞ്ഞാണം ഉപാദായ കുസലസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… കുസലം വിഞ്ഞാണം ഉപാദായ കുസലസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. കുസലം വിഞ്ഞാണം സഫലം സവിപാകം ഇട്ഠഫലം കന്തഫലം മനുഞ്ഞഫലം അസേചനകഫലം സുഖുദ്രയം സുഖവിപാകന്തി ? ആമന്താ. കുസലോപി പുഗ്ഗലോ സഫലോ സവിപാകോ ഇട്ഠഫലോ കന്തഫലോ മനുഞ്ഞഫലോ അസേചനകഫലോ സുഖുദ്രയോ സുഖവിപാകോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

101. Saññaṃ upādāya… saṅkhāre upādāya… viññāṇaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Kusalaṃ viññāṇaṃ upādāya kusalassa puggalassa paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… kusalaṃ viññāṇaṃ upādāya kusalassa puggalassa paññattīti? Āmantā. Kusalaṃ viññāṇaṃ saphalaṃ savipākaṃ iṭṭhaphalaṃ kantaphalaṃ manuññaphalaṃ asecanakaphalaṃ sukhudrayaṃ sukhavipākanti ? Āmantā. Kusalopi puggalo saphalo savipāko iṭṭhaphalo kantaphalo manuññaphalo asecanakaphalo sukhudrayo sukhavipākoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൦൨. വിഞ്ഞാണം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. അകുസലം വിഞ്ഞാണം ഉപാദായ അകുസലസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അകുസലം വിഞ്ഞാണം ഉപാദായ അകുസലസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. അകുസലം വിഞ്ഞാണം സഫലം സവിപാകം അനിട്ഠഫലം അകന്തഫലം അമനുഞ്ഞഫലം സേചനകഫലം ദുക്ഖുദ്രയം ദുക്ഖവിപാകന്തി? ആമന്താ. അകുസലോപി പുഗ്ഗലോ സഫലോ സവിപാകോ അനിട്ഠഫലോ അകന്തഫലോ അമനുഞ്ഞഫലോ സേചനകഫലോ ദുക്ഖുദ്രയോ ദുക്ഖവിപാകോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

102. Viññāṇaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Akusalaṃ viññāṇaṃ upādāya akusalassa puggalassa paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… akusalaṃ viññāṇaṃ upādāya akusalassa puggalassa paññattīti? Āmantā. Akusalaṃ viññāṇaṃ saphalaṃ savipākaṃ aniṭṭhaphalaṃ akantaphalaṃ amanuññaphalaṃ secanakaphalaṃ dukkhudrayaṃ dukkhavipākanti? Āmantā. Akusalopi puggalo saphalo savipāko aniṭṭhaphalo akantaphalo amanuññaphalo secanakaphalo dukkhudrayo dukkhavipākoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൦൩. വിഞ്ഞാണം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. അബ്യാകതം വിഞ്ഞാണം ഉപാദായ അബ്യാകതസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അബ്യാകതം വിഞ്ഞാണം ഉപാദായ അബ്യാകതസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. അബ്യാകതം വിഞ്ഞാണം അനിച്ചം സങ്ഖതം പടിച്ചസമുപ്പന്നം ഖയധമ്മം വയധമ്മം വിരാഗധമ്മം നിരോധധമ്മം വിപരിണാമധമ്മന്തി? ആമന്താ. അബ്യാകതോപി പുഗ്ഗലോ അനിച്ചോ സങ്ഖതോ പടിച്ചസമുപ്പന്നോ ഖയധമ്മോ വയധമ്മോ വിരാഗധമ്മോ നിരോധധമ്മോ വിപരിണാമധമ്മോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

103. Viññāṇaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Abyākataṃ viññāṇaṃ upādāya abyākatassa puggalassa paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… abyākataṃ viññāṇaṃ upādāya abyākatassa puggalassa paññattīti? Āmantā. Abyākataṃ viññāṇaṃ aniccaṃ saṅkhataṃ paṭiccasamuppannaṃ khayadhammaṃ vayadhammaṃ virāgadhammaṃ nirodhadhammaṃ vipariṇāmadhammanti? Āmantā. Abyākatopi puggalo anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno khayadhammo vayadhammo virāgadhammo nirodhadhammo vipariṇāmadhammoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൦൪. ചക്ഖും ഉപാദായ ‘‘ചക്ഖുമാ പുഗ്ഗലോ’’തി വത്തബ്ബോതി? ആമന്താ . ചക്ഖുമ്ഹി നിരുദ്ധേ ‘‘ചക്ഖുമാ പുഗ്ഗലോ നിരുദ്ധോ’’തി വത്തബ്ബോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… സോതം ഉപാദായ… ഘാനം ഉപാദായ… ജിവ്ഹം ഉപാദായ… കായം ഉപാദായ… മനം ഉപാദായ ‘‘മനവാ പുഗ്ഗലോ’’തി വത്തബ്ബോതി? ആമന്താ. മനമ്ഹി നിരുദ്ധേ ‘‘മനവാ പുഗ്ഗലോ നിരുദ്ധോ’’തി വത്തബ്ബോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

104. Cakkhuṃ upādāya ‘‘cakkhumā puggalo’’ti vattabboti? Āmantā . Cakkhumhi niruddhe ‘‘cakkhumā puggalo niruddho’’ti vattabboti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sotaṃ upādāya… ghānaṃ upādāya… jivhaṃ upādāya… kāyaṃ upādāya… manaṃ upādāya ‘‘manavā puggalo’’ti vattabboti? Āmantā. Manamhi niruddhe ‘‘manavā puggalo niruddho’’ti vattabboti? Na hevaṃ vattabbe.

൧൦൫. മിച്ഛാദിട്ഠിം ഉപാദായ ‘‘മിച്ഛാദിട്ഠിയോ പുഗ്ഗലോ’’തി വത്തബ്ബോതി? ആമന്താ. മിച്ഛാദിട്ഠിയാ നിരുദ്ധായ ‘‘മിച്ഛാദിട്ഠിയോ പുഗ്ഗലോ നിരുദ്ധോ’’തി വത്തബ്ബോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ. മിച്ഛാസങ്കപ്പം ഉപാദായ… മിച്ഛാവാചം ഉപാദായ… മിച്ഛാകമ്മന്തം ഉപാദായ… മിച്ഛാആജീവം ഉപാദായ … മിച്ഛാവായാമം ഉപാദായ… മിച്ഛാസതിം ഉപാദായ… മിച്ഛാസമാധിം ഉപാദായ ‘‘മിച്ഛാസമാധിയോ പുഗ്ഗലോ’’തി വത്തബ്ബോതി? ആമന്താ. മിച്ഛാസമാധിമ്ഹി നിരുദ്ധേ ‘‘മിച്ഛാസമാധിയോ പുഗ്ഗലോ നിരുദ്ധോ’’തി വത്തബ്ബോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

105. Micchādiṭṭhiṃ upādāya ‘‘micchādiṭṭhiyo puggalo’’ti vattabboti? Āmantā. Micchādiṭṭhiyā niruddhāya ‘‘micchādiṭṭhiyo puggalo niruddho’’ti vattabboti? Na hevaṃ vattabbe. Micchāsaṅkappaṃ upādāya… micchāvācaṃ upādāya… micchākammantaṃ upādāya… micchāājīvaṃ upādāya … micchāvāyāmaṃ upādāya… micchāsatiṃ upādāya… micchāsamādhiṃ upādāya ‘‘micchāsamādhiyo puggalo’’ti vattabboti? Āmantā. Micchāsamādhimhi niruddhe ‘‘micchāsamādhiyo puggalo niruddho’’ti vattabboti? Na hevaṃ vattabbe.

൧൦൬. സമ്മാദിട്ഠിം ഉപാദായ ‘‘സമ്മാദിട്ഠിയോ പുഗ്ഗലോ’’തി വത്തബ്ബോതി? ആമന്താ. സമ്മാദിട്ഠിയാ നിരുദ്ധായ ‘‘സമ്മാദിട്ഠിയോ പുഗ്ഗലോ നിരുദ്ധോ’’തി വത്തബ്ബോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… സമ്മാസങ്കപ്പം ഉപാദായ… സമ്മാവാചം ഉപാദായ… സമ്മാകമ്മന്തം ഉപാദായ… സമ്മാആജീവം ഉപാദായ… സമ്മാവായാമം ഉപാദായ… സമ്മാസതിം ഉപാദായ… സമ്മാസമാധിം ഉപാദായ ‘‘സമ്മാസമാധിയോ പുഗ്ഗലോ’’തി വത്തബ്ബോതി? ആമന്താ. സമ്മാസമാധിമ്ഹി നിരുദ്ധേ ‘‘സമ്മാസമാധിയോ പുഗ്ഗലോ നിരുദ്ധോ’’തി വത്തബ്ബോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

106. Sammādiṭṭhiṃ upādāya ‘‘sammādiṭṭhiyo puggalo’’ti vattabboti? Āmantā. Sammādiṭṭhiyā niruddhāya ‘‘sammādiṭṭhiyo puggalo niruddho’’ti vattabboti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sammāsaṅkappaṃ upādāya… sammāvācaṃ upādāya… sammākammantaṃ upādāya… sammāājīvaṃ upādāya… sammāvāyāmaṃ upādāya… sammāsatiṃ upādāya… sammāsamādhiṃ upādāya ‘‘sammāsamādhiyo puggalo’’ti vattabboti? Āmantā. Sammāsamādhimhi niruddhe ‘‘sammāsamādhiyo puggalo niruddho’’ti vattabboti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൦൭. രൂപം ഉപാദായ, വേദനം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. ദ്വിന്നം ഖന്ധാനം ഉപാദായ ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… രൂപം ഉപാദായ, വേദനം ഉപാദായ, സഞ്ഞം ഉപാദായ, സങ്ഖാരേ ഉപാദായ, വിഞ്ഞാണം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. പഞ്ചന്നം ഖന്ധാനം ഉപാദായ പഞ്ചന്നം പുഗ്ഗലാനം പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

107. Rūpaṃ upādāya, vedanaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Dvinnaṃ khandhānaṃ upādāya dvinnaṃ puggalānaṃ paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… rūpaṃ upādāya, vedanaṃ upādāya, saññaṃ upādāya, saṅkhāre upādāya, viññāṇaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Pañcannaṃ khandhānaṃ upādāya pañcannaṃ puggalānaṃ paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൦൮. ചക്ഖായതനം ഉപാദായ, സോതായതനം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. ദ്വിന്നം ആയതനാനം ഉപാദായ ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… ചക്ഖായതനം ഉപാദായ, സോതായതനം ഉപാദായ…പേ॰… ധമ്മായതനം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. ദ്വാദസന്നം ആയതനാനം ഉപാദായ ദ്വാദസന്നം പുഗ്ഗലാനം പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

108. Cakkhāyatanaṃ upādāya, sotāyatanaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Dvinnaṃ āyatanānaṃ upādāya dvinnaṃ puggalānaṃ paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhāyatanaṃ upādāya, sotāyatanaṃ upādāya…pe… dhammāyatanaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Dvādasannaṃ āyatanānaṃ upādāya dvādasannaṃ puggalānaṃ paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൦൯. ചക്ഖുധാതും ഉപാദായ, സോതധാതും ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. ദ്വിന്നം ധാതൂനം ഉപാദായ ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… ചക്ഖുധാതും ഉപാദായ, സോതധാതും ഉപാദായ…പേ॰… ധമ്മധാതും ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ . അട്ഠാരസന്നം ധാതൂനം ഉപാദായ അട്ഠാരസന്നം പുഗ്ഗലാനം പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

109. Cakkhudhātuṃ upādāya, sotadhātuṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Dvinnaṃ dhātūnaṃ upādāya dvinnaṃ puggalānaṃ paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhudhātuṃ upādāya, sotadhātuṃ upādāya…pe… dhammadhātuṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā . Aṭṭhārasannaṃ dhātūnaṃ upādāya aṭṭhārasannaṃ puggalānaṃ paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൧൦. ചക്ഖുന്ദ്രിയം ഉപാദായ, സോതിന്ദ്രിയം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. ദ്വിന്നം ഇന്ദ്രിയാനം ഉപാദായ ദ്വിന്നം പുഗ്ഗലാനം പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… ചക്ഖുന്ദ്രിയം ഉപാദായ, സോതിന്ദ്രിയം ഉപാദായ…പേ॰… അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. ബാവീസതീനം ³¹ ഇന്ദ്രിയാനം ഉപാദായ ബാവീസതീനം പുഗ്ഗലാനം പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

110. Cakkhundriyaṃ upādāya, sotindriyaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Dvinnaṃ indriyānaṃ upādāya dvinnaṃ puggalānaṃ paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… cakkhundriyaṃ upādāya, sotindriyaṃ upādāya…pe… aññātāvindriyaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Āmantā. Bāvīsatīnaṃ ³² indriyānaṃ upādāya bāvīsatīnaṃ puggalānaṃ paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൧൧. ഏകവോകാരഭവം ഉപാദായ ഏകസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. ചതുവോകാരഭവം ഉപാദായ ചതുന്നം പുഗ്ഗലാനം പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… ഏകവോകാരഭവം ഉപാദായ ഏകസ്സ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. പഞ്ചവോകാരഭവം ഉപാദായ പഞ്ചന്നം പുഗ്ഗലാനം പഞ്ഞത്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… ഏകവോകാരഭവേ ഏകോവ പുഗ്ഗലോതി? ആമന്താ. ചതുവോകാരഭവേ ചത്താരോവ ³³ പുഗ്ഗലാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… ഏകവോകാരഭവേ ഏകോവ പുഗ്ഗലോതി? ആമന്താ. പഞ്ചവോകാരഭവേ പഞ്ചേവ പുഗ്ഗലാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

111. Ekavokārabhavaṃ upādāya ekassa puggalassa paññattīti? Āmantā. Catuvokārabhavaṃ upādāya catunnaṃ puggalānaṃ paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… ekavokārabhavaṃ upādāya ekassa puggalassa paññattīti? Āmantā. Pañcavokārabhavaṃ upādāya pañcannaṃ puggalānaṃ paññattīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… ekavokārabhave ekova puggaloti? Āmantā. Catuvokārabhave cattārova ³⁴ puggalāti? Na hevaṃ vattabbe…pe… ekavokārabhave ekova puggaloti? Āmantā. Pañcavokārabhave pañceva puggalāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൧൨. യഥാ രുക്ഖം ഉപാദായ ഛായായ പഞ്ഞത്തി, ഏവമേവം രൂപം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ( ) ³⁵ യഥാ രുക്ഖം ഉപാദായ ഛായായ പഞ്ഞത്തി, രുക്ഖോപി അനിച്ചോ ഛായാപി അനിച്ചാ, ഏവമേവം രൂപം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തി, രൂപമ്പി അനിച്ചം പുഗ്ഗലോപി അനിച്ചോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… യഥാ രുക്ഖം ഉപാദായ ഛായായ പഞ്ഞത്തി, അഞ്ഞോ രുക്ഖോ അഞ്ഞാ ഛായാ, ഏവമേവം രൂപം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തി, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

112. Yathā rukkhaṃ upādāya chāyāya paññatti, evamevaṃ rūpaṃ upādāya puggalassa paññattīti? ( ) ³⁶ Yathā rukkhaṃ upādāya chāyāya paññatti, rukkhopi anicco chāyāpi aniccā, evamevaṃ rūpaṃ upādāya puggalassa paññatti, rūpampi aniccaṃ puggalopi aniccoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… yathā rukkhaṃ upādāya chāyāya paññatti, añño rukkho aññā chāyā, evamevaṃ rūpaṃ upādāya puggalassa paññatti, aññaṃ rūpaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൧൩. യഥാ ഗാമം ഉപാദായ ഗാമികസ്സ പഞ്ഞത്തി, ഏവമേവം രൂപം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? യഥാ ഗാമം ഉപാദായ ഗാമികസ്സ പഞ്ഞത്തി, അഞ്ഞോ ഗാമോ അഞ്ഞോ ഗാമികോ, ഏവമേവം രൂപം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തി, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

113. Yathā gāmaṃ upādāya gāmikassa paññatti, evamevaṃ rūpaṃ upādāya puggalassa paññattīti? Yathā gāmaṃ upādāya gāmikassa paññatti, añño gāmo añño gāmiko, evamevaṃ rūpaṃ upādāya puggalassa paññatti, aññaṃ rūpaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൧൪. യഥാ രട്ഠം ഉപാദായ രഞ്ഞോ പഞ്ഞത്തി, ഏവമേവം രൂപം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി ? യഥാ രട്ഠം ഉപാദായ രഞ്ഞോ പഞ്ഞത്തി, അഞ്ഞം രട്ഠം അഞ്ഞോ രാജാ, ഏവമേവം രൂപം ഉപാദായ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തി, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

114. Yathā raṭṭhaṃ upādāya rañño paññatti, evamevaṃ rūpaṃ upādāya puggalassa paññattīti ? Yathā raṭṭhaṃ upādāya rañño paññatti, aññaṃ raṭṭhaṃ añño rājā, evamevaṃ rūpaṃ upādāya puggalassa paññatti, aññaṃ rūpaṃ añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൧൫. യഥാ ന നിഗളോ നേഗളികോ, യസ്സ നിഗളോ സോ നേഗളികോ, ഏവമേവം ന രൂപം രൂപവാ, യസ്സ രൂപം സോ രൂപവാതി? യഥാ ന നിഗളോ നേഗളികോ, യസ്സ നിഗളോ സോ നേഗളികോ, അഞ്ഞോ നിഗളോ അഞ്ഞോ നേഗളികോ, ഏവമേവം ന രൂപം രൂപവാ, യസ്സ രൂപം സോ രൂപവാ, അഞ്ഞം രൂപം അഞ്ഞോ രൂപവാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

115. Yathā na nigaḷo negaḷiko, yassa nigaḷo so negaḷiko, evamevaṃ na rūpaṃ rūpavā, yassa rūpaṃ so rūpavāti? Yathā na nigaḷo negaḷiko, yassa nigaḷo so negaḷiko, añño nigaḷo añño negaḷiko, evamevaṃ na rūpaṃ rūpavā, yassa rūpaṃ so rūpavā, aññaṃ rūpaṃ añño rūpavāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൧൬. ചിത്തേ ചിത്തേ പുഗ്ഗലസ്സ പഞ്ഞത്തീതി? ആമന്താ. ചിത്തേ ചിത്തേ പുഗ്ഗലോ ജായതി ജീയതി മീയതി ചവതി ഉപപജ്ജതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ ന വത്തബ്ബം സോതി വാ അഞ്ഞോതി വാതി? ആമന്താ . ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ ന വത്തബ്ബം കുമാരകോതി വാ കുമാരികാതി വാതി? വത്തബ്ബം.

116. Citte citte puggalassa paññattīti? Āmantā. Citte citte puggalo jāyati jīyati mīyati cavati upapajjatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dutiye citte uppanne na vattabbaṃ soti vā aññoti vāti? Āmantā . Dutiye citte uppanne na vattabbaṃ kumārakoti vā kumārikāti vāti? Vattabbaṃ.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ ന വത്തബ്ബം – ‘‘സോതി വാ അഞ്ഞോതി വാ,’’ തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ ന വത്തബ്ബം – ‘കുമാരകോതി വാ കുമാരികാതി വാ’’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ ന വത്തബ്ബം – സോതി വാ അഞ്ഞോതി വാ, ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ വത്തബ്ബം – കുമാരകോതി വാ കുമാരികാതി വാ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci dutiye citte uppanne na vattabbaṃ – ‘‘soti vā aññoti vā,’’ tena vata re vattabbe – ‘‘dutiye citte uppanne na vattabbaṃ – ‘kumārakoti vā kumārikāti vā’’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘dutiye citte uppanne na vattabbaṃ – soti vā aññoti vā, dutiye citte uppanne vattabbaṃ – kumārakoti vā kumārikāti vā’’’ti micchā.

ഹഞ്ചി വാ പന ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ വത്തബ്ബം – ‘‘കുമാരകോതി വാ കുമാരികാ’’തി വാ, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ വത്തബ്ബം – ‘സോതി വാ അഞ്ഞോതി വാ’’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ ന വത്തബ്ബം – സോതി വാ അഞ്ഞോതി വാ, ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ വത്തബ്ബം – കുമാരകോതി വാ കുമാരികാതി വാ’’’തി മിച്ഛാ.

Hañci vā pana dutiye citte uppanne vattabbaṃ – ‘‘kumārakoti vā kumārikā’’ti vā, tena vata re vattabbe – ‘‘dutiye citte uppanne vattabbaṃ – ‘soti vā aññoti vā’’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘dutiye citte uppanne na vattabbaṃ – soti vā aññoti vā, dutiye citte uppanne vattabbaṃ – kumārakoti vā kumārikāti vā’’’ti micchā.

൧൧൭. ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ ന വത്തബ്ബം – ‘‘സോതി വാ അഞ്ഞോതി വാ’’തി? ആമന്താ. ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ ന വത്തബ്ബം – ‘‘ഇത്ഥീതി വാ പുരിസോതി വാ ഗഹട്ഠോതി വാ പബ്ബജിതോതി വാ ദേവോതി വാ മനുസ്സോതി വാ’’തി? വത്തബ്ബം.

117. Dutiye citte uppanne na vattabbaṃ – ‘‘soti vā aññoti vā’’ti? Āmantā. Dutiye citte uppanne na vattabbaṃ – ‘‘itthīti vā purisoti vā gahaṭṭhoti vā pabbajitoti vā devoti vā manussoti vā’’ti? Vattabbaṃ.

ആജാനാഹി നിഗ്ഗഹം. ഹഞ്ചി ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ ന വത്തബ്ബം – ‘‘സോതി വാ അഞ്ഞോതി വാ,’’ തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ ന വത്തബ്ബം – ‘ദേവോതി വാ മനുസ്സോതി വാ’’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ ന വത്തബ്ബം – സോതി വാ അഞ്ഞോതി വാ, ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ വത്തബ്ബം – ദേവോതി വാ മനുസ്സോതി വാ’’’തി മിച്ഛാ.

Ājānāhi niggahaṃ. Hañci dutiye citte uppanne na vattabbaṃ – ‘‘soti vā aññoti vā,’’ tena vata re vattabbe – ‘‘dutiye citte uppanne na vattabbaṃ – ‘devoti vā manussoti vā’’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘dutiye citte uppanne na vattabbaṃ – soti vā aññoti vā, dutiye citte uppanne vattabbaṃ – devoti vā manussoti vā’’’ti micchā.

ഹഞ്ചി വാ പന ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ വത്തബ്ബം – ‘‘ദേവോതി വാ മനുസ്സോതി വാ,’’ തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ വത്തബ്ബം – ‘സോതി വാ അഞ്ഞോതി വാ’’’തി. യം തത്ഥ വദേസി – ‘‘വത്തബ്ബേ ഖോ – ‘ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ ന വത്തബ്ബം – സോതി വാ അഞ്ഞോതി വാ, ദുതിയേ ചിത്തേ ഉപ്പന്നേ വത്തബ്ബം – ദേവോതി വാ മനുസ്സോതി വാ’’’തി മിച്ഛാ…പേ॰….

Hañci vā pana dutiye citte uppanne vattabbaṃ – ‘‘devoti vā manussoti vā,’’ tena vata re vattabbe – ‘‘dutiye citte uppanne vattabbaṃ – ‘soti vā aññoti vā’’’ti. Yaṃ tattha vadesi – ‘‘vattabbe kho – ‘dutiye citte uppanne na vattabbaṃ – soti vā aññoti vā, dutiye citte uppanne vattabbaṃ – devoti vā manussoti vā’’’ti micchā…pe….

൧൧൮. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു യോ പസ്സതി യം പസ്സതി യേന പസ്സതി, സോ പസ്സതി തം പസ്സതി തേന പസ്സതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി യോ പസ്സതി യം പസ്സതി യേന പസ്സതി, സോ പസ്സതി തം പസ്സതി തേന പസ്സതി; തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

118. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu yo passati yaṃ passati yena passati, so passati taṃ passati tena passatīti? Āmantā. Hañci yo passati yaṃ passati yena passati, so passati taṃ passati tena passati; tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൧൧൯. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു യോ സുണാതി…പേ॰… യോ ഘായതി… യോ സായതി… യോ ഫുസതി… യോ വിജാനാതി യം വിജാനാതി യേന വിജാനാതി, സോ വിജാനാതി തം വിജാനാതി തേന വിജാനാതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി യോ വിജാനാതി യം വിജാനാതി യേന വിജാനാതി, സോ വിജാനാതി തം വിജാനാതി തേന വിജാനാതി; തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

119. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu yo suṇāti…pe… yo ghāyati… yo sāyati… yo phusati… yo vijānāti yaṃ vijānāti yena vijānāti, so vijānāti taṃ vijānāti tena vijānātīti? Āmantā. Hañci yo vijānāti yaṃ vijānāti yena vijānāti, so vijānāti taṃ vijānāti tena vijānāti; tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൧൨൦. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. നനു യോ ന പസ്സതി യം ന പസ്സതി യേന ന പസ്സതി, സോ ന പസ്സതി തം ന പസ്സതി തേന ന പസ്സതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി യോ ന പസ്സതി യം ന പസ്സതി യേന ന പസ്സതി, സോ ന പസ്സതി തം ന പസ്സതി തേന ന പസ്സതി; നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

120. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Nanu yo na passati yaṃ na passati yena na passati, so na passati taṃ na passati tena na passatīti? Āmantā. Hañci yo na passati yaṃ na passati yena na passati, so na passati taṃ na passati tena na passati; no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. നനു യോ ന സുണാതി…പേ॰… യോ ന ഘായതി… യോ ന സായതി… യോ ന ഫുസതി… യോ ന വിജാനാതി യം ന വിജാനാതി യേന ന വിജാനാതി, സോ ന വിജാനാതി തം ന വിജാനാതി തേന ന വിജാനാതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി യോ ന വിജാനാതി യം ന വിജാനാതി യേന ന വിജാനാതി, സോ ന വിജാനാതി തം ന വിജാനാതി തേന ന വിജാനാതി; നോ ച വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Nanu yo na suṇāti…pe… yo na ghāyati… yo na sāyati… yo na phusati… yo na vijānāti yaṃ na vijānāti yena na vijānāti, so na vijānāti taṃ na vijānāti tena na vijānātīti? Āmantā. Hañci yo na vijānāti yaṃ na vijānāti yena na vijānāti, so na vijānāti taṃ na vijānāti tena na vijānāti; no ca vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൧൨൧. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘പസ്സാമഹം, ഭിക്ഖവേ, ദിബ്ബേന ചക്ഖുനാ വിസുദ്ധേന അതിക്കന്തമാനുസകേന സത്തേ ചവമാനേ ഉപപജ്ജമാനേ ഹീനേ പണീതേ സുവണ്ണേ ദുബ്ബണ്ണേ, സുഗതേ ദുഗ്ഗതേ യഥാകമ്മൂപഗേ സത്തേ പജാനാമീ’’തി ³⁷! അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി.

121. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘passāmahaṃ, bhikkhave, dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe, sugate duggate yathākammūpage satte pajānāmī’’ti ³⁸! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti.

൧൨൨. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘പസ്സാമഹം, ഭിക്ഖവേ, ദിബ്ബേന ചക്ഖുനാ വിസുദ്ധേന അതിക്കന്തമാനുസകേന സത്തേ ചവമാനേ ഉപപജ്ജമാനേ ഹീനേ പണീതേ സുവണ്ണേ ദുബ്ബണ്ണേ, സുഗതേ ദുഗ്ഗതേ യഥാകമ്മൂപഗേ സത്തേ പജാനാമീ’’തി കത്വാ തേനേവ കാരണേന പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. ഭഗവാ ദിബ്ബേന ചക്ഖുനാ വിസുദ്ധേന അതിക്കന്തമാനുസകേന രൂപം പസ്സതി പുഗ്ഗലം പസ്സതീതി? രൂപം പസ്സതി. രൂപം പുഗ്ഗലോ, രൂപം ചവതി, രൂപം ഉപപജ്ജതി, രൂപം യഥാകമ്മൂപഗന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

122. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘passāmahaṃ, bhikkhave, dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe, sugate duggate yathākammūpage satte pajānāmī’’ti katvā teneva kāraṇena puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Bhagavā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena rūpaṃ passati puggalaṃ passatīti? Rūpaṃ passati. Rūpaṃ puggalo, rūpaṃ cavati, rūpaṃ upapajjati, rūpaṃ yathākammūpaganti? Na hevaṃ vattabbe.

ഭഗവാ ദിബ്ബേന ചക്ഖുനാ വിസുദ്ധേന അതിക്കന്തമാനുസകേന രൂപം പസ്സതി പുഗ്ഗലം പസ്സതീതി? പുഗ്ഗലം പസ്സതി. പുഗ്ഗലോ രൂപം രൂപായതനം രൂപധാതു നീലം പീതകം ലോഹിതകം ഓദാതം ചക്ഖുവിഞ്ഞേയ്യം ചക്ഖുസ്മിം പടിഹഞ്ഞതി, ചക്ഖുസ്സ ആപാഥം ആഗച്ഛതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

Bhagavā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena rūpaṃ passati puggalaṃ passatīti? Puggalaṃ passati. Puggalo rūpaṃ rūpāyatanaṃ rūpadhātu nīlaṃ pītakaṃ lohitakaṃ odātaṃ cakkhuviññeyyaṃ cakkhusmiṃ paṭihaññati, cakkhussa āpāthaṃ āgacchatīti? Na hevaṃ vattabbe.

ഭഗവാ ദിബ്ബേന ചക്ഖുനാ വിസുദ്ധേന അതിക്കന്തമാനുസകേന രൂപം പസ്സതി പുഗ്ഗലം പസ്സതീതി? ഉഭോ പസ്സതി. ഉഭോ രൂപം രൂപായതനം രൂപധാതു, ഉഭോ നീലാ, ഉഭോ പീതകാ, ഉഭോ ലോഹിതകാ, ഉഭോ ഓദാതാ, ഉഭോ ചക്ഖുവിഞ്ഞേയ്യാ, ഉഭോ ചക്ഖുസ്മിം പടിഹഞ്ഞന്തി, ഉഭോ ചക്ഖുസ്സ ആപാഥം ആഗച്ഛന്തി, ഉഭോ ചവന്തി, ഉഭോ ഉപപജ്ജന്തി, ഉഭോ യഥാകമ്മൂപഗാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

Bhagavā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena rūpaṃ passati puggalaṃ passatīti? Ubho passati. Ubho rūpaṃ rūpāyatanaṃ rūpadhātu, ubho nīlā, ubho pītakā, ubho lohitakā, ubho odātā, ubho cakkhuviññeyyā, ubho cakkhusmiṃ paṭihaññanti, ubho cakkhussa āpāthaṃ āgacchanti, ubho cavanti, ubho upapajjanti, ubho yathākammūpagāti? Na hevaṃ vattabbe.

ഉപാദാപഞ്ഞത്താനുയോഗോ.

Upādāpaññattānuyogo.

൧൩. പുരിസകാരാനുയോഗോ

13. Purisakārānuyogo

൧൨൩. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി? ആമന്താ. കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

123. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti? Āmantā. Kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൨൪. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തസ്സ കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

124. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Āmantā. Tassa kattā kāretā upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൨൫. തസ്സ കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തസ്സ തസ്സേവ നത്ഥി ദുക്ഖസ്സ അന്തകിരിയാ, നത്ഥി വട്ടുപച്ഛേദോ, നത്ഥി അനുപാദാപരിനിബ്ബാനന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

125. Tassa kattā kāretā upalabbhatīti? Āmantā. Tassa tasseva natthi dukkhassa antakiriyā, natthi vaṭṭupacchedo, natthi anupādāparinibbānanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൨൬. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതീതി, പുഗ്ഗലസ്സ കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

126. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Āmantā. Puggalo upalabbhatīti, puggalassa kattā kāretā upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൨൭. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. നിബ്ബാനം ഉപലബ്ഭതീതി, നിബ്ബാനസ്സ കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

127. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Āmantā. Nibbānaṃ upalabbhatīti, nibbānassa kattā kāretā upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൨൮. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. മഹാപഥവീ ഉപലബ്ഭതീതി, മഹാപഥവിയാ കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

128. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Āmantā. Mahāpathavī upalabbhatīti, mahāpathaviyā kattā kāretā upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൨൯. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. മഹാസമുദ്ദോ ഉപലബ്ഭതീതി, മഹാസമുദ്ദസ്സ കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

129. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Āmantā. Mahāsamuddo upalabbhatīti, mahāsamuddassa kattā kāretā upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൩൦. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. സിനേരുപബ്ബതരാജാ ഉപലബ്ഭതീതി, സിനേരുസ്സ പബ്ബതരാജസ്സ കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

130. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Āmantā. Sinerupabbatarājā upalabbhatīti, sinerussa pabbatarājassa kattā kāretā upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൩൧. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. ആപോ ഉപലബ്ഭതീതി, ആപസ്സ കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

131. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Āmantā. Āpo upalabbhatīti, āpassa kattā kāretā upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൩൨. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തേജോ ഉപലബ്ഭതീതി, തേജസ്സ കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

132. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Āmantā. Tejo upalabbhatīti, tejassa kattā kāretā upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൩൩. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. വായോ ഉപലബ്ഭതീതി, വായസ്സ കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

133. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Āmantā. Vāyo upalabbhatīti, vāyassa kattā kāretā upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൩൪. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തിണകട്ഠവനപ്പതയോ ഉപലബ്ഭന്തീതി , തിണകട്ഠവനപ്പതീനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

134. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Āmantā. Tiṇakaṭṭhavanappatayo upalabbhantīti , tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൩൫. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. അഞ്ഞാനി കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി അഞ്ഞോ കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

135. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā upalabbhatīti? Āmantā. Aññāni kalyāṇapāpakāni kammāni añño kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൩൬. കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകോ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകപടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

136. Kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipāko upalabbhatīti? Āmantā. Kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipākapaṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൩൭. കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകോ ഉപലബ്ഭതീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകപടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

137. Kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipāko upalabbhatīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipākapaṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Tassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൩൮. തസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തസ്സ തസ്സേവ നത്ഥി ദുക്ഖസ്സ അന്തകിരിയാ, നത്ഥി വട്ടുപച്ഛേദോ, നത്ഥി അനുപാദാപരിനിബ്ബാനന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

138. Tassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Tassa tasseva natthi dukkhassa antakiriyā, natthi vaṭṭupacchedo, natthi anupādāparinibbānanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൩൯. കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകോ ഉപലബ്ഭതീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകപടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതീതി, പുഗ്ഗലസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

139. Kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipāko upalabbhatīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipākapaṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Puggalo upalabbhatīti, puggalassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൪൦. കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകോ ഉപലബ്ഭതീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകപടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. നിബ്ബാനം ഉപലബ്ഭതീതി, നിബ്ബാനസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

140. Kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipāko upalabbhatīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipākapaṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Nibbānaṃ upalabbhatīti, nibbānassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൪൧. കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകോ ഉപലബ്ഭതീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകപടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. മഹാപഥവീ ഉപലബ്ഭതീതി…പേ॰… മഹാസമുദ്ദോ ഉപലബ്ഭതീതി… സിനേരുപബ്ബതരാജാ ഉപലബ്ഭതീതി… ആപോ ഉപലബ്ഭതീതി… തേജോ ഉപലബ്ഭതീതി… വായോ ഉപലബ്ഭതീതി…പേ॰… തിണകട്ഠവനപ്പതയോ ഉപലബ്ഭന്തീതി, തിണകട്ഠവനപ്പതീനം പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

141. Kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipāko upalabbhatīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipākapaṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Mahāpathavī upalabbhatīti…pe… mahāsamuddo upalabbhatīti… sinerupabbatarājā upalabbhatīti… āpo upalabbhatīti… tejo upalabbhatīti… vāyo upalabbhatīti…pe… tiṇakaṭṭhavanappatayo upalabbhantīti, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൪൨. കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകോ ഉപലബ്ഭതീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകപടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. അഞ്ഞോ കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകോ, അഞ്ഞോ കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം വിപാകപടിസംവേദീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

142. Kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipāko upalabbhatīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipākapaṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Añño kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipāko, añño kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ vipākapaṭisaṃvedīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൪൩. ദിബ്ബം സുഖം ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. ദിബ്ബസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

143. Dibbaṃ sukhaṃ upalabbhatīti? Āmantā. Dibbassa sukhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൪൪. ദിബ്ബം സുഖം ഉപലബ്ഭതീതി, ദിബ്ബസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

144. Dibbaṃ sukhaṃ upalabbhatīti, dibbassa sukhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Tassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൪൫. തസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തസ്സ തസ്സേവ നത്ഥി ദുക്ഖസ്സ അന്തകിരിയാ, നത്ഥി വട്ടുപച്ഛേദോ, നത്ഥി അനുപാദാപരിനിബ്ബാനന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

145. Tassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Tassa tasseva natthi dukkhassa antakiriyā, natthi vaṭṭupacchedo, natthi anupādāparinibbānanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൪൬. ദിബ്ബം സുഖം ഉപലബ്ഭതീതി, ദിബ്ബസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി ? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതീതി, പുഗ്ഗലസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

146. Dibbaṃ sukhaṃ upalabbhatīti, dibbassa sukhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti ? Āmantā. Puggalo upalabbhatīti, puggalassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൪൭. ദിബ്ബം സുഖം ഉപലബ്ഭതീതി, ദിബ്ബസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. നിബ്ബാനം ഉപലബ്ഭതീതി, നിബ്ബാനസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

147. Dibbaṃ sukhaṃ upalabbhatīti, dibbassa sukhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Nibbānaṃ upalabbhatīti, nibbānassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൪൮. ദിബ്ബം സുഖം ഉപലബ്ഭതീതി, ദിബ്ബസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ . മഹാപഥവീ ഉപലബ്ഭതീതി… മഹാസമുദ്ദോ ഉപലബ്ഭതീതി… സിനേരുപബ്ബതരാജാ ഉപലബ്ഭതീതി… ആപോ ഉപലബ്ഭതീതി… തേജോ ഉപലബ്ഭതീതി… വായോ ഉപലബ്ഭതീതി…പേ॰… തിണകട്ഠവനപ്പതയോ ഉപലബ്ഭന്തീതി, തിണകട്ഠവനപ്പതീനം പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

148. Dibbaṃ sukhaṃ upalabbhatīti, dibbassa sukhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā . Mahāpathavī upalabbhatīti… mahāsamuddo upalabbhatīti… sinerupabbatarājā upalabbhatīti… āpo upalabbhatīti… tejo upalabbhatīti… vāyo upalabbhatīti…pe… tiṇakaṭṭhavanappatayo upalabbhantīti, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൪൯. ദിബ്ബം സുഖം ഉപലബ്ഭതീതി, ദിബ്ബസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ . അഞ്ഞം ദിബ്ബം സുഖം, അഞ്ഞോ ദിബ്ബസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

149. Dibbaṃ sukhaṃ upalabbhatīti, dibbassa sukhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā . Aññaṃ dibbaṃ sukhaṃ, añño dibbassa sukhassa paṭisaṃvedīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൫൦. മാനുസകം സുഖം ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. മാനുസകസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

150. Mānusakaṃ sukhaṃ upalabbhatīti? Āmantā. Mānusakassa sukhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൫൧. മാനുസകം സുഖം ഉപലബ്ഭതീതി, മാനുസകസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

151. Mānusakaṃ sukhaṃ upalabbhatīti, mānusakassa sukhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Tassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൫൨. തസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തസ്സ തസ്സേവ നത്ഥി ദുക്ഖസ്സ അന്തകിരിയാ, നത്ഥി വട്ടുപച്ഛേദോ, നത്ഥി അനുപാദാപരിനിബ്ബാനന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

152. Tassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Tassa tasseva natthi dukkhassa antakiriyā, natthi vaṭṭupacchedo, natthi anupādāparinibbānanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൫൩. മാനുസകം സുഖം ഉപലബ്ഭതീതി, മാനുസകസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതീതി, പുഗ്ഗലസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

153. Mānusakaṃ sukhaṃ upalabbhatīti, mānusakassa sukhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Puggalo upalabbhatīti, puggalassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൫൪. മാനുസകം സുഖം ഉപലബ്ഭതീതി, മാനുസകസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. നിബ്ബാനം ഉപലബ്ഭതീതി, നിബ്ബാനസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

154. Mānusakaṃ sukhaṃ upalabbhatīti, mānusakassa sukhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Nibbānaṃ upalabbhatīti, nibbānassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൫൫. മാനുസകം സുഖം ഉപലബ്ഭതീതി, മാനുസകസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. മഹാപഥവീ ഉപലബ്ഭതീതി…പേ॰… മഹാസമുദ്ദോ ഉപലബ്ഭതീതി… സിനേരുപബ്ബതരാജാ ഉപലബ്ഭതീതി… ആപോ ഉപലബ്ഭതീതി… തേജോ ഉപലബ്ഭതീതി… വായോ ഉപലബ്ഭതീതി… തിണകട്ഠവനപ്പതയോ ഉപലബ്ഭന്തീതി, തിണകട്ഠവനപ്പതീനം പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

155. Mānusakaṃ sukhaṃ upalabbhatīti, mānusakassa sukhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Mahāpathavī upalabbhatīti…pe… mahāsamuddo upalabbhatīti… sinerupabbatarājā upalabbhatīti… āpo upalabbhatīti… tejo upalabbhatīti… vāyo upalabbhatīti… tiṇakaṭṭhavanappatayo upalabbhantīti, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൫൬. മാനുസകം സുഖം ഉപലബ്ഭതീതി, മാനുസകസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി ? ആമന്താ. അഞ്ഞം മാനുസകം സുഖം അഞ്ഞോ മാനുസകസ്സ സുഖസ്സ പടിസംവേദീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

156. Mānusakaṃ sukhaṃ upalabbhatīti, mānusakassa sukhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti ? Āmantā. Aññaṃ mānusakaṃ sukhaṃ añño mānusakassa sukhassa paṭisaṃvedīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൫൭. ആപായികം ദുക്ഖം ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. ആപായികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

157. Āpāyikaṃ dukkhaṃ upalabbhatīti? Āmantā. Āpāyikassa dukkhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൫൮. ആപായികം ദുക്ഖം ഉപലബ്ഭതീതി, ആപായികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

158. Āpāyikaṃ dukkhaṃ upalabbhatīti, āpāyikassa dukkhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Tassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൫൯. തസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തസ്സ തസ്സേവ നത്ഥി ദുക്ഖസ്സ അന്തകിരിയാ, നത്ഥി വട്ടുപച്ഛേദോ, നത്ഥി അനുപാദാപരിനിബ്ബാനന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

159. Tassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Tassa tasseva natthi dukkhassa antakiriyā, natthi vaṭṭupacchedo, natthi anupādāparinibbānanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൬൦. ആപായികം ദുക്ഖം ഉപലബ്ഭതീതി, ആപായികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതീതി, പുഗ്ഗലസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

160. Āpāyikaṃ dukkhaṃ upalabbhatīti, āpāyikassa dukkhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Puggalo upalabbhatīti, puggalassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൬൧. ആപായികം ദുക്ഖം ഉപലബ്ഭതീതി, ആപായികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. നിബ്ബാനം ഉപലബ്ഭതീതി, നിബ്ബാനസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

161. Āpāyikaṃ dukkhaṃ upalabbhatīti, āpāyikassa dukkhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Nibbānaṃ upalabbhatīti, nibbānassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൬൨. ആപായികം ദുക്ഖം ഉപലബ്ഭതീതി, ആപായികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. മഹാപഥവീ ഉപലബ്ഭതീതി…പേ॰… മഹാസമുദ്ദോ ഉപലബ്ഭതീതി… സിനേരുപബ്ബതരാജാ ഉപലബ്ഭതീതി… ആപോ ഉപലബ്ഭതീതി… തേജോ ഉപലബ്ഭതീതി… വായോ ഉപലബ്ഭതീതി… തിണകട്ഠവനപ്പതയോ ഉപലബ്ഭന്തീതി, തിണകട്ഠവനപ്പതീനം പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

162. Āpāyikaṃ dukkhaṃ upalabbhatīti, āpāyikassa dukkhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Mahāpathavī upalabbhatīti…pe… mahāsamuddo upalabbhatīti… sinerupabbatarājā upalabbhatīti… āpo upalabbhatīti… tejo upalabbhatīti… vāyo upalabbhatīti… tiṇakaṭṭhavanappatayo upalabbhantīti, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൬൩. ആപായികം ദുക്ഖം ഉപലബ്ഭതീതി, ആപായികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി ? ആമന്താ. അഞ്ഞം ആപായികം ദുക്ഖം, അഞ്ഞോ ആപായികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

163. Āpāyikaṃ dukkhaṃ upalabbhatīti, āpāyikassa dukkhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti ? Āmantā. Aññaṃ āpāyikaṃ dukkhaṃ, añño āpāyikassa dukkhassa paṭisaṃvedīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൬൪. നേരയികം ദുക്ഖം ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. നേരയികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

164. Nerayikaṃ dukkhaṃ upalabbhatīti? Āmantā. Nerayikassa dukkhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe.

നേരയികം ദുക്ഖം ഉപലബ്ഭതീതി, നേരയികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

Nerayikaṃ dukkhaṃ upalabbhatīti, nerayikassa dukkhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Tassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൬൫. തസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. തസ്സ തസ്സേവ നത്ഥി ദുക്ഖസ്സ അന്തകിരിയാ, നത്ഥി വട്ടുപച്ഛേദോ, നത്ഥി അനുപാദാപരിനിബ്ബാനന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

165. Tassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Tassa tasseva natthi dukkhassa antakiriyā, natthi vaṭṭupacchedo, natthi anupādāparinibbānanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൬൬. നേരയികം ദുക്ഖം ഉപലബ്ഭതീതി, നേരയികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതീതി, പുഗ്ഗലസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

166. Nerayikaṃ dukkhaṃ upalabbhatīti, nerayikassa dukkhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Puggalo upalabbhatīti, puggalassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൬൭. നേരയികം ദുക്ഖം ഉപലബ്ഭതീതി, നേരയികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. നിബ്ബാനം ഉപലബ്ഭതീതി, നിബ്ബാനസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

167. Nerayikaṃ dukkhaṃ upalabbhatīti, nerayikassa dukkhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Nibbānaṃ upalabbhatīti, nibbānassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൬൮. നേരയികം ദുക്ഖം ഉപലബ്ഭതീതി, നേരയികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. മഹാപഥവീ ഉപലബ്ഭതീതി…പേ॰… മഹാസമുദ്ദോ ഉപലബ്ഭതീതി… സിനേരുപബ്ബതരാജാ ഉപലബ്ഭതീതി… ആപോ ഉപലബ്ഭതീതി… തേജോ ഉപലബ്ഭതീതി… വായോ ഉപലബ്ഭതീതി… തിണകട്ഠവനപ്പതയോ ഉപലബ്ഭന്തീതി, തിണകട്ഠവനപ്പതീനം പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

168. Nerayikaṃ dukkhaṃ upalabbhatīti, nerayikassa dukkhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Mahāpathavī upalabbhatīti…pe… mahāsamuddo upalabbhatīti… sinerupabbatarājā upalabbhatīti… āpo upalabbhatīti… tejo upalabbhatīti… vāyo upalabbhatīti… tiṇakaṭṭhavanappatayo upalabbhantīti, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ paṭisaṃvedī upalabbhatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൬൯. നേരയികം ദുക്ഖം ഉപലബ്ഭതീതി, നേരയികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി ? ആമന്താ. അഞ്ഞം നേരയികം ദുക്ഖം, അഞ്ഞോ നേരയികസ്സ ദുക്ഖസ്സ പടിസംവേദീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

169. Nerayikaṃ dukkhaṃ upalabbhatīti, nerayikassa dukkhassa paṭisaṃvedī upalabbhatīti ? Āmantā. Aññaṃ nerayikaṃ dukkhaṃ, añño nerayikassa dukkhassa paṭisaṃvedīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൭൦. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ വിപാകപടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. സോ കരോതി സോ പടിസംവേദേതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

170. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā vipākapaṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. So karoti so paṭisaṃvedetīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൭൧. സോ കരോതി സോ പടിസംവേദേതീതി? ആമന്താ. സയങ്കതം സുഖദുക്ഖന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

171. So karoti so paṭisaṃvedetīti? Āmantā. Sayaṅkataṃ sukhadukkhanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൭൨. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ വിപാകപടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. അഞ്ഞോ കരോതി അഞ്ഞോ പടിസംവേദേതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

172. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā vipākapaṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Añño karoti añño paṭisaṃvedetīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൭൩. അഞ്ഞോ കരോതി അഞ്ഞോ പടിസംവേദേതീതി? ആമന്താ. പരങ്കതം സുഖദുക്ഖന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

173. Añño karoti añño paṭisaṃvedetīti? Āmantā. Paraṅkataṃ sukhadukkhanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൭൪. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ വിപാകപടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ . സോ ച അഞ്ഞോ ച കരോന്തി സോ ച അഞ്ഞോ ച പടിസംവേദേന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

174. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā vipākapaṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā . So ca añño ca karonti so ca añño ca paṭisaṃvedentīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൭൫. സോ ച അഞ്ഞോ ച കരോന്തി, സോ ച അഞ്ഞോ ച പടിസംവേദേന്തീതി? ആമന്താ. സയങ്കതഞ്ച പരങ്കതഞ്ച സുഖദുക്ഖന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

175. So ca añño ca karonti, so ca añño ca paṭisaṃvedentīti? Āmantā. Sayaṅkatañca paraṅkatañca sukhadukkhanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൭൬. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ വിപാകപടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. നേവ സോ കരോതി ന സോ പടിസംവേദേതി, ന അഞ്ഞോ കരോതി ന അഞ്ഞോ പടിസംവേദേതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

176. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā vipākapaṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. Neva so karoti na so paṭisaṃvedeti, na añño karoti na añño paṭisaṃvedetīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൭൭. നേവ സോ കരോതി ന സോ പടിസംവേദേതി, ന അഞ്ഞോ കരോതി ന അഞ്ഞോ പടിസംവേദേതീതി? ആമന്താ. അസയങ്കാരം അപരങ്കാരം അധിച്ചസമുപ്പന്നം സുഖദുക്ഖന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

177. Neva so karoti na so paṭisaṃvedeti, na añño karoti na añño paṭisaṃvedetīti? Āmantā. Asayaṅkāraṃ aparaṅkāraṃ adhiccasamuppannaṃ sukhadukkhanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൭൮. കല്യാണപാപകാനി കമ്മാനി ഉപലബ്ഭന്തീതി, കല്യാണപാപകാനം കമ്മാനം കത്താ കാരേതാ വിപാകപടിസംവേദീ ഉപലബ്ഭതീതി? ആമന്താ. സോ കരോതി സോ പടിസംവേദേതി, അഞ്ഞോ കരോതി അഞ്ഞോ പടിസംവേദേതി, സോ ച അഞ്ഞോ ച കരോന്തി സോ ച അഞ്ഞോ ച പടിസംവേദേന്തി, നേവ സോ കരോതി ന സോ പടിസംവേദേതി, ന അഞ്ഞോ കരോതി ന അഞ്ഞോ പടിസംവേദേതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

178. Kalyāṇapāpakāni kammāni upalabbhantīti, kalyāṇapāpakānaṃ kammānaṃ kattā kāretā vipākapaṭisaṃvedī upalabbhatīti? Āmantā. So karoti so paṭisaṃvedeti, añño karoti añño paṭisaṃvedeti, so ca añño ca karonti so ca añño ca paṭisaṃvedenti, neva so karoti na so paṭisaṃvedeti, na añño karoti na añño paṭisaṃvedetīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൭൯. സോ കരോതി സോ പടിസംവേദേതി, അഞ്ഞോ കരോതി അഞ്ഞോ പടിസംവേദേതി, സോ ച അഞ്ഞോ ച കരോന്തി സോ ച അഞ്ഞോ ച പടിസംവേദേന്തി, നേവ സോ കരോതി ന സോ പടിസംവേദേതി, ന അഞ്ഞോ കരോതി ന അഞ്ഞോ പടിസംവേദേതീതി? ആമന്താ. സയങ്കതം സുഖദുക്ഖം, പരങ്കതം സുഖദുക്ഖം, സയങ്കതഞ്ച പരങ്കതഞ്ച സുഖദുക്ഖം, അസയങ്കാരം അപരങ്കാരം അധിച്ചസമുപ്പന്നം സുഖദുക്ഖന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

179. So karoti so paṭisaṃvedeti, añño karoti añño paṭisaṃvedeti, so ca añño ca karonti so ca añño ca paṭisaṃvedenti, neva so karoti na so paṭisaṃvedeti, na añño karoti na añño paṭisaṃvedetīti? Āmantā. Sayaṅkataṃ sukhadukkhaṃ, paraṅkataṃ sukhadukkhaṃ, sayaṅkatañca paraṅkatañca sukhadukkhaṃ, asayaṅkāraṃ aparaṅkāraṃ adhiccasamuppannaṃ sukhadukkhanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൮൦. കമ്മം അത്ഥീതി? ആമന്താ . കമ്മകാരകോ അത്ഥീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

180. Kammaṃ atthīti? Āmantā . Kammakārako atthīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൮൧. കമ്മം അത്ഥീതി, കമ്മകാരകോ അത്ഥീതി? ആമന്താ. തസ്സ കാരകോ അത്ഥീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

181. Kammaṃ atthīti, kammakārako atthīti? Āmantā. Tassa kārako atthīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൮൨. തസ്സ കാരകോ അത്ഥീതി? ആമന്താ. തസ്സ തസ്സേവ നത്ഥി ദുക്ഖസ്സ അന്തകിരിയാ, നത്ഥി വട്ടുപച്ഛേദോ, നത്ഥി അനുപാദാപരിനിബ്ബാനന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

182. Tassa kārako atthīti? Āmantā. Tassa tasseva natthi dukkhassa antakiriyā, natthi vaṭṭupacchedo, natthi anupādāparinibbānanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൮൩. കമ്മം അത്ഥീതി, കമ്മകാരകോ അത്ഥീതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ അത്ഥീതി, പുഗ്ഗലസ്സ കാരകോ അത്ഥീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

183. Kammaṃ atthīti, kammakārako atthīti? Āmantā. Puggalo atthīti, puggalassa kārako atthīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൮൪. കമ്മം അത്ഥീതി, കമ്മകാരകോ അത്ഥീതി? ആമന്താ. നിബ്ബാനം അത്ഥീതി, നിബ്ബാനസ്സ കാരകോ അത്ഥീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

184. Kammaṃ atthīti, kammakārako atthīti? Āmantā. Nibbānaṃ atthīti, nibbānassa kārako atthīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൮൫. കമ്മം അത്ഥീതി, കമ്മകാരകോ അത്ഥീതി? ആമന്താ. മഹാപഥവീ അത്ഥീതി…പേ॰… മഹാസമുദ്ദോ അത്ഥീതി… സിനേരുപബ്ബതരാജാ അത്ഥീതി… ആപോ അത്ഥീതി… തേജോ അത്ഥീതി… വായോ അത്ഥീതി… തിണകട്ഠവനപ്പതയോ അത്ഥീതി, തിണകട്ഠവനപ്പതീനം കാരകോ അത്ഥീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

185. Kammaṃ atthīti, kammakārako atthīti? Āmantā. Mahāpathavī atthīti…pe… mahāsamuddo atthīti… sinerupabbatarājā atthīti… āpo atthīti… tejo atthīti… vāyo atthīti… tiṇakaṭṭhavanappatayo atthīti, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ kārako atthīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൮൬. കമ്മം അത്ഥീതി, കമ്മകാരകോ അത്ഥീതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം കമ്മം, അഞ്ഞോ കമ്മകാരകോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

186. Kammaṃ atthīti, kammakārako atthīti? Āmantā. Aññaṃ kammaṃ, añño kammakārakoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൮൭. വിപാകോ അത്ഥീതി? ആമന്താ. വിപാകപടിസംവേദീ അത്ഥീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

187. Vipāko atthīti? Āmantā. Vipākapaṭisaṃvedī atthīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൮൮. വിപാകോ അത്ഥീതി, വിപാകപടിസംവേദീ അത്ഥീതി? ആമന്താ. തസ്സ പടിസംവേദീ അത്ഥീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

188. Vipāko atthīti, vipākapaṭisaṃvedī atthīti? Āmantā. Tassa paṭisaṃvedī atthīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൮൯. തസ്സ പടിസംവേദീ അത്ഥീതി? ആമന്താ. തസ്സ തസ്സേവ നത്ഥി ദുക്ഖസ്സ അന്തകിരിയാ, നത്ഥി വട്ടുപച്ഛേദോ, നത്ഥി അനുപാദാപരിനിബ്ബാനന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… വിപാകോ അത്ഥീതി, വിപാകപടിസംവേദീ അത്ഥീതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ അത്ഥീതി, പുഗ്ഗലസ്സ പടിസംവേദീ അത്ഥീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

189. Tassa paṭisaṃvedī atthīti? Āmantā. Tassa tasseva natthi dukkhassa antakiriyā, natthi vaṭṭupacchedo, natthi anupādāparinibbānanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… vipāko atthīti, vipākapaṭisaṃvedī atthīti? Āmantā. Puggalo atthīti, puggalassa paṭisaṃvedī atthīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൯൦. വിപാകോ അത്ഥീതി, വിപാകപടിസംവേദീ അത്ഥീതി? ആമന്താ. നിബ്ബാനം അത്ഥീതി, നിബ്ബാനസ്സ പടിസംവേദീ അത്ഥീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

190. Vipāko atthīti, vipākapaṭisaṃvedī atthīti? Āmantā. Nibbānaṃ atthīti, nibbānassa paṭisaṃvedī atthīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൯൧. വിപാകോ അത്ഥീതി, വിപാകപടിസംവേദീ അത്ഥീതി? ആമന്താ. മഹാപഥവീ അത്ഥീതി…പേ॰… മഹാസമുദ്ദോ അത്ഥീതി… സിനേരുപബ്ബതരാജാ അത്ഥീതി… ആപോ അത്ഥീതി… തേജോ അത്ഥീതി… വായോ അത്ഥീതി… തിണകട്ഠവനപ്പതയോ അത്ഥീതി, തിണകട്ഠവനപ്പതീനം പടിസംവേദീ അത്ഥീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

191. Vipāko atthīti, vipākapaṭisaṃvedī atthīti? Āmantā. Mahāpathavī atthīti…pe… mahāsamuddo atthīti… sinerupabbatarājā atthīti… āpo atthīti… tejo atthīti… vāyo atthīti… tiṇakaṭṭhavanappatayo atthīti, tiṇakaṭṭhavanappatīnaṃ paṭisaṃvedī atthīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൯൨. വിപാകോ അത്ഥീതി, വിപാകപടിസംവേദീ അത്ഥീതി? ആമന്താ. അഞ്ഞോ വിപാകോ, അഞ്ഞോ വിപാകപടിസംവേദീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ. (സംഖിത്തം)

192. Vipāko atthīti, vipākapaṭisaṃvedī atthīti? Āmantā. Añño vipāko, añño vipākapaṭisaṃvedīti? Na hevaṃ vattabbe. (Saṃkhittaṃ)

പുരിസകാരാനുയോഗോ.

Purisakārānuyogo.

കല്യാണവഗ്ഗോ പഠമോ.

Kalyāṇavaggo paṭhamo.

൧൪. അഭിഞ്ഞാനുയോഗോ

14. Abhiññānuyogo

൧൯൩. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു അത്ഥി കോചി ഇദ്ധിം വികുബ്ബതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി അത്ഥി കോചി ഇദ്ധിം വികുബ്ബതി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

193. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu atthi koci iddhiṃ vikubbatīti? Āmantā. Hañci atthi koci iddhiṃ vikubbati, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൧൯൪. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു അത്ഥി കോചി ദിബ്ബായ സോതധാതുയാ സദ്ദം സുണാതി…പേ॰… പരചിത്തം വിജാനാതി… പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി… ദിബ്ബേന ചക്ഖുനാ രൂപം പസ്സതി… ആസവാനം ഖയം സച്ഛികരോതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി അത്ഥി കോചി ആസവാനം ഖയം സച്ഛികരോതി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

194. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu atthi koci dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti…pe… paracittaṃ vijānāti… pubbenivāsaṃ anussarati… dibbena cakkhunā rūpaṃ passati… āsavānaṃ khayaṃ sacchikarotīti? Āmantā. Hañci atthi koci āsavānaṃ khayaṃ sacchikaroti, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൧൯൫. അത്ഥി കോചി ഇദ്ധിം വികുബ്ബതീതി കത്വാ തേന ച കാരണേന പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. യോ ഇദ്ധിം വികുബ്ബതി, സ്വേവ പുഗ്ഗലോ? യോ ഇദ്ധിം ന വികുബ്ബതി, ന സോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

195. Atthi koci iddhiṃ vikubbatīti katvā tena ca kāraṇena puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Yo iddhiṃ vikubbati, sveva puggalo? Yo iddhiṃ na vikubbati, na so puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൯൬. യോ ദിബ്ബായ സോതധാതുയാ സദ്ദം സുണാതി…പേ॰… യോ പരചിത്തം വിജാനാതി… യോ പുബ്ബേനിവാസം അനുസ്സരതി… യോ ദിബ്ബേന ചക്ഖുനാ രൂപം പസ്സതി… യോ ആസവാനം ഖയം സച്ഛികരോതി, സ്വേവ പുഗ്ഗലോ? യോ ആസവാനം ഖയം ന സച്ഛികരോതി, ന സോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

196. Yo dibbāya sotadhātuyā saddaṃ suṇāti…pe… yo paracittaṃ vijānāti… yo pubbenivāsaṃ anussarati… yo dibbena cakkhunā rūpaṃ passati… yo āsavānaṃ khayaṃ sacchikaroti, sveva puggalo? Yo āsavānaṃ khayaṃ na sacchikaroti, na so puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

അഭിഞ്ഞാനുയോഗോ.

Abhiññānuyogo.

൧൫-൧൮. ഞാതകാനുയോഗാദി

15-18. Ñātakānuyogādi

൧൯൭. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു മാതാ അത്ഥീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി മാതാ അത്ഥി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

197. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu mātā atthīti? Āmantā. Hañci mātā atthi, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൧൯൮. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു പിതാ അത്ഥി…പേ॰… ഭാതാ അത്ഥി… ഭഗിനീ അത്ഥി… ഖത്തിയോ അത്ഥി … ബ്രാഹ്മണോ അത്ഥി… വേസ്സോ അത്ഥി… സുദ്ദോ അത്ഥി… ഗഹട്ഠോ അത്ഥി… പബ്ബജിതോ അത്ഥി… ദേവോ അത്ഥി… മനുസ്സോ അത്ഥീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി മനുസ്സോ അത്ഥി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

198. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu pitā atthi…pe… bhātā atthi… bhaginī atthi… khattiyo atthi … brāhmaṇo atthi… vesso atthi… suddo atthi… gahaṭṭho atthi… pabbajito atthi… devo atthi… manusso atthīti? Āmantā. Hañci manusso atthi, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൧൯൯. മാതാ അത്ഥീതി കത്വാ തേന ച കാരണേന പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി ന മാതാ ഹുത്വാ മാതാ ഹോതീതി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി ന പുഗ്ഗലോ ഹുത്വാ പുഗ്ഗലോ ഹോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അത്ഥി കോചി ന പിതാ ഹുത്വാ…പേ॰… ന ഭാതാ ഹുത്വാ… ന ഭഗിനീ ഹുത്വാ… ന ഖത്തിയോ ഹുത്വാ… ന ബ്രാഹ്മണോ ഹുത്വാ… ന വേസ്സോ ഹുത്വാ… ന സുദ്ദോ ഹുത്വാ… ന ഗഹട്ഠോ ഹുത്വാ… ന പബ്ബജിതോ ഹുത്വാ… ന ദേവോ ഹുത്വാ… ന മനുസ്സോ ഹുത്വാ മനുസ്സോ ഹോതീതി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി ന പുഗ്ഗലോ ഹുത്വാ പുഗ്ഗലോ ഹോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

199. Mātā atthīti katvā tena ca kāraṇena puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Atthi koci na mātā hutvā mātā hotīti? Āmantā. Atthi koci na puggalo hutvā puggalo hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… atthi koci na pitā hutvā…pe… na bhātā hutvā… na bhaginī hutvā… na khattiyo hutvā… na brāhmaṇo hutvā… na vesso hutvā… na suddo hutvā… na gahaṭṭho hutvā… na pabbajito hutvā… na devo hutvā… na manusso hutvā manusso hotīti? Āmantā. Atthi koci na puggalo hutvā puggalo hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൦൦. മാതാ അത്ഥീതി കത്വാ തേന ച കാരണേന പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി ? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി മാതാ ഹുത്വാ ന മാതാ ഹോതീതി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി പുഗ്ഗലോ ഹുത്വാ ന പുഗ്ഗലോ ഹോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

200. Mātā atthīti katvā tena ca kāraṇena puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti ? Āmantā. Atthi koci mātā hutvā na mātā hotīti? Āmantā. Atthi koci puggalo hutvā na puggalo hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

അത്ഥി കോചി പിതാ ഹുത്വാ… ഭാതാ ഹുത്വാ… ഭഗിനീ ഹുത്വാ… ഖത്തിയോ ഹുത്വാ… ബ്രാഹ്മണോ ഹുത്വാ… വേസ്സോ ഹുത്വാ… സുദ്ദോ ഹുത്വാ… ഗഹട്ഠോ ഹുത്വാ… പബ്ബജിതോ ഹുത്വാ… ദേവോ ഹുത്വാ… മനുസ്സോ ഹുത്വാ ന മനുസ്സോ ഹോതീതി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി പുഗ്ഗലോ ഹുത്വാ ന പുഗ്ഗലോ ഹോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

Atthi koci pitā hutvā… bhātā hutvā… bhaginī hutvā… khattiyo hutvā… brāhmaṇo hutvā… vesso hutvā… suddo hutvā… gahaṭṭho hutvā… pabbajito hutvā… devo hutvā… manusso hutvā na manusso hotīti? Āmantā. Atthi koci puggalo hutvā na puggalo hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൧൯. പടിവേധാനുയോഗോ

19. Paṭivedhānuyogo

൨൦൧. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു സോതാപന്നോ അത്ഥീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി സോതാപന്നോ അത്ഥി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

201. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu sotāpanno atthīti? Āmantā. Hañci sotāpanno atthi, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൦൨. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു സകദാഗാമീ അത്ഥി…പേ॰… അനാഗാമീ അത്ഥി… അരഹാ അത്ഥി… ഉഭതോഭാഗവിമുത്തോ അത്ഥി… പഞ്ഞാവിമുത്തോ അത്ഥി… കായസക്ഖി ³⁹ അത്ഥി… ദിട്ഠിപ്പത്തോ അത്ഥി… സദ്ധാവിമുത്തോ അത്ഥി… ധമ്മാനുസാരീ അത്ഥി… സദ്ധാനുസാരീ അത്ഥീതി? ആമന്താ.

202. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu sakadāgāmī atthi…pe… anāgāmī atthi… arahā atthi… ubhatobhāgavimutto atthi… paññāvimutto atthi… kāyasakkhi ⁴⁰ atthi… diṭṭhippatto atthi… saddhāvimutto atthi… dhammānusārī atthi… saddhānusārī atthīti? Āmantā.

ഹഞ്ചി സദ്ധാനുസാരീ അത്ഥി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

Hañci saddhānusārī atthi, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൦൩. സോതാപന്നോ അത്ഥീതി കത്വാ തേന ച കാരണേന പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി ന സോതാപന്നോ ഹുത്വാ സോതാപന്നോ ഹോതീതി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി ന പുഗ്ഗലോ ഹുത്വാ പുഗ്ഗലോ ഹോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

203. Sotāpanno atthīti katvā tena ca kāraṇena puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Atthi koci na sotāpanno hutvā sotāpanno hotīti? Āmantā. Atthi koci na puggalo hutvā puggalo hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൦൪. അത്ഥി കോചി ന സകദാഗാമീ ഹുത്വാ… ന അനാഗാമീ ഹുത്വാ… ന അരഹാ ഹുത്വാ… ന ഉഭതോഭാഗവിമുത്തോ ഹുത്വാ… ന പഞ്ഞാവിമുത്തോ ഹുത്വാ… ന കായസക്ഖി ഹുത്വാ… ന ദിട്ഠിപ്പത്തോ ഹുത്വാ… ന സദ്ധാവിമുത്തോ ഹുത്വാ… ന ധമ്മാനുസാരീ ഹുത്വാ… ന സദ്ധാനുസാരീ ഹുത്വാ സദ്ധാനുസാരീ ഹോതീതി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി ന പുഗ്ഗലോ ഹുത്വാ പുഗ്ഗലോ ഹോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

204. Atthi koci na sakadāgāmī hutvā… na anāgāmī hutvā… na arahā hutvā… na ubhatobhāgavimutto hutvā… na paññāvimutto hutvā… na kāyasakkhi hutvā… na diṭṭhippatto hutvā… na saddhāvimutto hutvā… na dhammānusārī hutvā… na saddhānusārī hutvā saddhānusārī hotīti? Āmantā. Atthi koci na puggalo hutvā puggalo hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൦൫. സോതാപന്നോ അത്ഥീതി കത്വാ തേന ച കാരണേന പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി സോതാപന്നോ ഹുത്വാ ന സോതാപന്നോ ഹോതീതി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി പുഗ്ഗലോ ഹുത്വാ ന പുഗ്ഗലോ ഹോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

205. Sotāpanno atthīti katvā tena ca kāraṇena puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Atthi koci sotāpanno hutvā na sotāpanno hotīti? Āmantā. Atthi koci puggalo hutvā na puggalo hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

അത്ഥി കോചി സകദാഗാമീ ഹുത്വാ… അനാഗാമീ ഹുത്വാ ന അനാഗാമീ ഹോതീതി? ആമന്താ. അത്ഥി കോചി പുഗ്ഗലോ ഹുത്വാ ന പുഗ്ഗലോ ഹോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

Atthi koci sakadāgāmī hutvā… anāgāmī hutvā na anāgāmī hotīti? Āmantā. Atthi koci puggalo hutvā na puggalo hotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

പടിവേധാനുയോഗോ.

Paṭivedhānuyogo.

൨൦. സങ്ഘാനുയോഗോ

20. Saṅghānuyogo

൨൦൬. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു ചത്താരോ പുരിസയുഗാ അട്ഠ പുരിസപുഗ്ഗലാ അത്ഥീതി? ആമന്താ . ഹഞ്ചി ചത്താരോ പുരിസയുഗാ അട്ഠ പുരിസപുഗ്ഗലാ അത്ഥി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

206. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu cattāro purisayugā aṭṭha purisapuggalā atthīti? Āmantā . Hañci cattāro purisayugā aṭṭha purisapuggalā atthi, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൦൭. ചത്താരോ പുരിസയുഗാ അട്ഠ പുരിസപുഗ്ഗലാ അത്ഥീതി കത്വാ തേന ച കാരണേന പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. ചത്താരോ പുരിസയുഗാ അട്ഠ പുരിസപുഗ്ഗലാ ബുദ്ധപാതുഭാവാ പാതുഭവന്തീതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ ബുദ്ധപാതുഭാവാ പാതുഭവതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

207. Cattāro purisayugā aṭṭha purisapuggalā atthīti katvā tena ca kāraṇena puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Cattāro purisayugā aṭṭha purisapuggalā buddhapātubhāvā pātubhavantīti? Āmantā. Puggalo buddhapātubhāvā pātubhavatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

പുഗ്ഗലോ ബുദ്ധപാതുഭാവാ പാതുഭവതീതി? ആമന്താ. ബുദ്ധസ്സ ഭഗവതോ പരിനിബ്ബുതേ ഉച്ഛിന്നോ പുഗ്ഗലോ, നത്ഥി പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

Puggalo buddhapātubhāvā pātubhavatīti? Āmantā. Buddhassa bhagavato parinibbute ucchinno puggalo, natthi puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

സങ്ഘാനുയോഗോ.

Saṅghānuyogo.

൨൧. സച്ചികട്ഠസഭാഗാനുയോഗോ

21. Saccikaṭṭhasabhāgānuyogo

൨൦൮. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ സങ്ഖതോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… പുഗ്ഗലോ അസങ്ഖതോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… പുഗ്ഗലോ നേവ സങ്ഖതോ നാസങ്ഖതോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.

208. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Puggalo saṅkhatoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… puggalo asaṅkhatoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… puggalo neva saṅkhato nāsaṅkhatoti? Na hevaṃ vattabbe.

൨൦൯. പുഗ്ഗലോ നേവ സങ്ഖതോ നാസങ്ഖതോതി? ആമന്താ . സങ്ഖതഞ്ച അസങ്ഖതഞ്ച ഠപേത്വാ അത്ഥഞ്ഞാ തതിയാ കോടീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

209. Puggalo neva saṅkhato nāsaṅkhatoti? Āmantā . Saṅkhatañca asaṅkhatañca ṭhapetvā atthaññā tatiyā koṭīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൧൦. സങ്ഖതഞ്ച അസങ്ഖതഞ്ച ഠപേത്വാ അത്ഥഞ്ഞാ തതിയാ കോടീതി? ആമന്താ. നനു വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘ദ്വേമാ, ഭിക്ഖവേ, ധാതുയോ. കതമാ ദ്വേ? സങ്ഖതാ ച ധാതു അസങ്ഖതാ ച ധാതു. ഇമാ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ദ്വേ ധാതുയോ’’തി ⁴¹! അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘സങ്ഖതഞ്ച അസങ്ഖതഞ്ച ഠപേത്വാ അത്ഥഞ്ഞാ തതിയാ കോടീ’’തി.

210. Saṅkhatañca asaṅkhatañca ṭhapetvā atthaññā tatiyā koṭīti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘dvemā, bhikkhave, dhātuyo. Katamā dve? Saṅkhatā ca dhātu asaṅkhatā ca dhātu. Imā kho, bhikkhave, dve dhātuyo’’ti ⁴²! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘saṅkhatañca asaṅkhatañca ṭhapetvā atthaññā tatiyā koṭī’’ti.

൨൧൧. പുഗ്ഗലോ നേവ സങ്ഖതോ നാസങ്ഖതോതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം സങ്ഖതം, അഞ്ഞം അസങ്ഖതം, അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

211. Puggalo neva saṅkhato nāsaṅkhatoti? Āmantā. Aññaṃ saṅkhataṃ, aññaṃ asaṅkhataṃ, añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൧൨. ഖന്ധാ സങ്ഖതാ, നിബ്ബാനം അസങ്ഖതം, പുഗ്ഗലോ നേവ സങ്ഖതോ നാസങ്ഖതോതി? ആമന്താ. അഞ്ഞേ ഖന്ധാ, അഞ്ഞം നിബ്ബാനം, അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

212. Khandhā saṅkhatā, nibbānaṃ asaṅkhataṃ, puggalo neva saṅkhato nāsaṅkhatoti? Āmantā. Aññe khandhā, aññaṃ nibbānaṃ, añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൧൩. രൂപം സങ്ഖതം, നിബ്ബാനം അസങ്ഖതം, പുഗ്ഗലോ നേവ സങ്ഖതോ നാസങ്ഖതോതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം രൂപം, അഞ്ഞം നിബ്ബാനം, അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ. വേദനാ… സഞ്ഞാ… സങ്ഖാരാ… വിഞ്ഞാണം സങ്ഖതം, നിബ്ബാനം അസങ്ഖതം, പുഗ്ഗലോ നേവ സങ്ഖതോ നാസങ്ഖതോതി? ആമന്താ. അഞ്ഞം വിഞ്ഞാണം, അഞ്ഞം നിബ്ബാനം, അഞ്ഞോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

213. Rūpaṃ saṅkhataṃ, nibbānaṃ asaṅkhataṃ, puggalo neva saṅkhato nāsaṅkhatoti? Āmantā. Aññaṃ rūpaṃ, aññaṃ nibbānaṃ, añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe. Vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ saṅkhataṃ, nibbānaṃ asaṅkhataṃ, puggalo neva saṅkhato nāsaṅkhatoti? Āmantā. Aññaṃ viññāṇaṃ, aññaṃ nibbānaṃ, añño puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൧൪. പുഗ്ഗലസ്സ ഉപ്പാദോ പഞ്ഞായതി, വയോ പഞ്ഞായതി, ഠിതസ്സ അഞ്ഞഥത്തം പഞ്ഞായതീതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ സങ്ഖതോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘തീണിമാനി, ഭിക്ഖവേ, സങ്ഖതസ്സ സങ്ഖതലക്ഖണാനി. സങ്ഖതാനം, ഭിക്ഖവേ, ധമ്മാനം ⁴³ ഉപ്പാദോ പഞ്ഞായതി , വയോ പഞ്ഞായതി, ഠിതാനം അഞ്ഞഥത്തം പഞ്ഞായതീ’’തി ⁴⁴. പുഗ്ഗലസ്സ ഉപ്പാദോ പഞ്ഞായതി, വയോ പഞ്ഞായതി, ഠിതസ്സ അഞ്ഞഥത്തം പഞ്ഞായതി; തേന ഹി പുഗ്ഗലോ സങ്ഖതോതി.

214. Puggalassa uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyatīti? Āmantā. Puggalo saṅkhatoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… vuttaṃ bhagavatā – ‘‘tīṇimāni, bhikkhave, saṅkhatassa saṅkhatalakkhaṇāni. Saṅkhatānaṃ, bhikkhave, dhammānaṃ ⁴⁵ uppādo paññāyati , vayo paññāyati, ṭhitānaṃ aññathattaṃ paññāyatī’’ti ⁴⁶. Puggalassa uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati; tena hi puggalo saṅkhatoti.

൨൧൫. പുഗ്ഗലസ്സ ന ഉപ്പാദോ പഞ്ഞായതി, ന വയോ പഞ്ഞായതി, ന ഠിതസ്സ അഞ്ഞഥത്തം പഞ്ഞായതീതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോ അസങ്ഖതോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘തീണിമാനി, ഭിക്ഖവേ, അസങ്ഖതസ്സ അസങ്ഖതലക്ഖണാനി. അസങ്ഖതാനം, ഭിക്ഖവേ, ധമ്മാനം ന ഉപ്പാദോ പഞ്ഞായതി, ന വയോ പഞ്ഞായതി, ന ഠിതാനം അഞ്ഞഥത്തം പഞ്ഞായതീ’’തി ⁴⁷. പുഗ്ഗലസ്സ ന ഉപ്പാദോ പഞ്ഞായതി, ന വയോ പഞ്ഞായതി, ന ഠിതസ്സ അഞ്ഞഥത്തം പഞ്ഞായതി; തേന ഹി പുഗ്ഗലോ അസങ്ഖതോതി.

215. Puggalassa na uppādo paññāyati, na vayo paññāyati, na ṭhitassa aññathattaṃ paññāyatīti? Āmantā. Puggalo asaṅkhatoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… vuttaṃ bhagavatā – ‘‘tīṇimāni, bhikkhave, asaṅkhatassa asaṅkhatalakkhaṇāni. Asaṅkhatānaṃ, bhikkhave, dhammānaṃ na uppādo paññāyati, na vayo paññāyati, na ṭhitānaṃ aññathattaṃ paññāyatī’’ti ⁴⁸. Puggalassa na uppādo paññāyati, na vayo paññāyati, na ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati; tena hi puggalo asaṅkhatoti.

൨൧൬. പരിനിബ്ബുതോ പുഗ്ഗലോ അത്ഥത്ഥമ്ഹി, നത്ഥത്ഥമ്ഹീതി? അത്ഥത്ഥമ്ഹീതി. പരിനിബ്ബുതോ പുഗ്ഗലോ സസ്സതോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… നത്ഥത്ഥമ്ഹീതി. പരിനിബ്ബുതോ പുഗ്ഗലോ ഉച്ഛിന്നോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

216. Parinibbuto puggalo atthatthamhi, natthatthamhīti? Atthatthamhīti. Parinibbuto puggalo sassatoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… natthatthamhīti. Parinibbuto puggalo ucchinnoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൧൭. പുഗ്ഗലോ കിം നിസ്സായ തിട്ഠതീതി? ഭവം നിസ്സായ തിട്ഠതീതി. ഭവോ അനിച്ചോ സങ്ഖതോ പടിച്ചസമുപ്പന്നോ ഖയധമ്മോ വയധമ്മോ വിരാഗധമ്മോ നിരോധധമ്മോ വിപരിണാമധമ്മോതി? ആമന്താ. പുഗ്ഗലോപി അനിച്ചോ സങ്ഖതോ പടിച്ചസമുപ്പന്നോ ഖയധമ്മോ വയധമ്മോ വിരാഗധമ്മോ നിരോധധമ്മോ വിപരിണാമധമ്മോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

217. Puggalo kiṃ nissāya tiṭṭhatīti? Bhavaṃ nissāya tiṭṭhatīti. Bhavo anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno khayadhammo vayadhammo virāgadhammo nirodhadhammo vipariṇāmadhammoti? Āmantā. Puggalopi anicco saṅkhato paṭiccasamuppanno khayadhammo vayadhammo virāgadhammo nirodhadhammo vipariṇāmadhammoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൧൮. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു അത്ഥി കോചി സുഖം വേദനം വേദിയമാനോ ‘‘സുഖം വേദനം വേദിയാമീ’’തി പജാനാതീതി? ആമന്താ . ഹഞ്ചി അത്ഥി കോചി സുഖം വേദനം വേദിയമാനോ ‘‘സുഖം വേദനം വേദിയാമീ’’തി പജാനാതി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

218. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu atthi koci sukhaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘‘sukhaṃ vedanaṃ vediyāmī’’ti pajānātīti? Āmantā . Hañci atthi koci sukhaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘‘sukhaṃ vedanaṃ vediyāmī’’ti pajānāti, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൧൯. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു അത്ഥി കോചി ദുക്ഖം വേദനം വേദിയമാനോ…പേ॰… അദുക്ഖമസുഖം വേദനം വേദിയമാനോ ‘‘അദുക്ഖമസുഖം വേദനം വേദിയാമീ’’തി പജാനാതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി അത്ഥി കോചി അദുക്ഖമസുഖം വേദനം വേദിയമാനോ ‘‘അദുക്ഖമസുഖം വേദനം വേദിയാമീ’’തി പജാനാതി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

219. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu atthi koci dukkhaṃ vedanaṃ vediyamāno…pe… adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘‘adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vediyāmī’’ti pajānātīti? Āmantā. Hañci atthi koci adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘‘adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vediyāmī’’ti pajānāti, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൨൦. അത്ഥി കോചി സുഖം വേദനം വേദിയമാനോ ‘‘സുഖം വേദനം വേദിയാമീ’’തി പജാനാതീതി കത്വാ തേന ച കാരണേന പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. യോ സുഖം വേദനം വേദിയമാനോ ‘‘സുഖം വേദനം വേദിയാമീ’’തി പജാനാതി, സ്വേവ പുഗ്ഗലോ; യോ സുഖം വേദനം വേദിയമാനോ ‘‘സുഖം വേദനം വേദിയാമീ’’തി ന പജാനാതി, ന സോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

220. Atthi koci sukhaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘‘sukhaṃ vedanaṃ vediyāmī’’ti pajānātīti katvā tena ca kāraṇena puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Yo sukhaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘‘sukhaṃ vedanaṃ vediyāmī’’ti pajānāti, sveva puggalo; yo sukhaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘‘sukhaṃ vedanaṃ vediyāmī’’ti na pajānāti, na so puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

യോ ദുക്ഖം വേദനം വേദിയമാനോ…പേ॰… യോ അദുക്ഖമസുഖം വേദനം വേദിയമാനോ ‘‘അദുക്ഖമസുഖം വേദനം വേദിയാമീ’’തി പജാനാതി, സ്വേവ പുഗ്ഗലോ; യോ അദുക്ഖമസുഖം വേദനം വേദിയമാനോ ‘‘അദുക്ഖമസുഖം വേദനം വേദിയാമീ’’തി ന പജാനാതി, ന സോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

Yo dukkhaṃ vedanaṃ vediyamāno…pe… yo adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘‘adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vediyāmī’’ti pajānāti, sveva puggalo; yo adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘‘adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vediyāmī’’ti na pajānāti, na so puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൨൧. അത്ഥി കോചി സുഖം വേദനം വേദിയമാനോ ‘‘സുഖം വേദനം വേദിയാമീ’’തി പജാനാതീതി കത്വാ തേന ച കാരണേന പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞാ സുഖാ വേദനാ, അഞ്ഞോ സുഖം വേദനം വേദിയമാനോ ‘‘സുഖം വേദനം വേദിയാമീ’’തി പജാനാതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അഞ്ഞാ ദുക്ഖാ വേദനാ…പേ॰… അഞ്ഞാ അദുക്ഖമസുഖാ വേദനാ, അഞ്ഞോ അദുക്ഖമസുഖം വേദനം വേദിയമാനോ ‘‘അദുക്ഖമസുഖം വേദനം വേദിയാമീ’’തി പജാനാതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ …പേ॰….

221. Atthi koci sukhaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘‘sukhaṃ vedanaṃ vediyāmī’’ti pajānātīti katvā tena ca kāraṇena puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Aññā sukhā vedanā, añño sukhaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘‘sukhaṃ vedanaṃ vediyāmī’’ti pajānātīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aññā dukkhā vedanā…pe… aññā adukkhamasukhā vedanā, añño adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vediyamāno ‘‘adukkhamasukhaṃ vedanaṃ vediyāmī’’ti pajānātīti? Na hevaṃ vattabbe …pe….

൨൨൨. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു അത്ഥി കോചി കായേ കായാനുപസ്സീ വിഹരതീതി? ആമന്താ. ഹഞ്ചി അത്ഥി കോചി കായേ കായാനുപസ്സീ വിഹരതി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

222. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu atthi koci kāye kāyānupassī viharatīti? Āmantā. Hañci atthi koci kāye kāyānupassī viharati, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൨൩. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു അത്ഥി കോചി വേദനാസു…പേ॰… ചിത്തേ… ധമ്മേസു ധമ്മാനുപസ്സീ വിഹരതീതി ? ആമന്താ. ഹഞ്ചി അത്ഥി കോചി ധമ്മേസു ധമ്മാനുപസ്സീ വിഹരതി, തേന വത രേ വത്തബ്ബേ – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

223. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu atthi koci vedanāsu…pe… citte… dhammesu dhammānupassī viharatīti ? Āmantā. Hañci atthi koci dhammesu dhammānupassī viharati, tena vata re vattabbe – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൨൪. അത്ഥി കോചി കായേ കായാനുപസ്സീ വിഹരതീതി കത്വാ തേന ച കാരണേന പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. യോ കായേ കായാനുപസ്സീ വിഹരതി, സ്വേവ പുഗ്ഗലോ; യോ ന കായേ കായാനുപസ്സീ വിഹരതി, ന സോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

224. Atthi koci kāye kāyānupassī viharatīti katvā tena ca kāraṇena puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Yo kāye kāyānupassī viharati, sveva puggalo; yo na kāye kāyānupassī viharati, na so puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

യോ വേദനാസു…പേ॰… ചിത്തേ… ധമ്മേസു ധമ്മാനുപസ്സീ വിഹരതി, സ്വേവ പുഗ്ഗലോ; യോ ന ധമ്മേസു ധമ്മാനുപസ്സീ വിഹരതി, ന സോ പുഗ്ഗലോതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

Yo vedanāsu…pe… citte… dhammesu dhammānupassī viharati, sveva puggalo; yo na dhammesu dhammānupassī viharati, na so puggaloti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൨൫. അത്ഥി കോചി കായേ കായാനുപസ്സീ വിഹരതീതി കത്വാ തേന ച കാരണേന പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. അഞ്ഞോ കായോ, അഞ്ഞോ കായേ കായാനുപസ്സീ വിഹരതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… അഞ്ഞാ വേദനാ… അഞ്ഞം ചിത്തം… അഞ്ഞേ ധമ്മാ, അഞ്ഞോ ധമ്മേസു ധമ്മാനുപസ്സീ വിഹരതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

225. Atthi koci kāye kāyānupassī viharatīti katvā tena ca kāraṇena puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Añño kāyo, añño kāye kāyānupassī viharatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… aññā vedanā… aññaṃ cittaṃ… aññe dhammā, añño dhammesu dhammānupassī viharatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൨൬. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. നനു വുത്തം ഭഗവതാ –

226. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –

‘‘സുഞ്ഞതോ ലോകം അവേക്ഖസ്സു, മോഘരാജ സദാ സതോ;

‘‘Suññato lokaṃ avekkhassu, mogharāja sadā sato;

അത്താനുദിട്ഠിം ഊഹച്ച ⁴⁹, ഏവം മച്ചുതരോ സിയാ;

Attānudiṭṭhiṃ ūhacca ⁵⁰, evaṃ maccutaro siyā;

ഏവം ലോകം അവേക്ഖന്തം, മച്ചുരാജാ ന പസ്സതീ’’തി ⁵¹.

Evaṃ lokaṃ avekkhantaṃ, maccurājā na passatī’’ti ⁵².

അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൨൭. പുഗ്ഗലോ അവേക്ഖതീതി? ആമന്താ. സഹ രൂപേന അവേക്ഖതി, വിനാ രൂപേന അവേക്ഖതീതി? സഹ രൂപേന അവേക്ഖതീതി. തം ജീവം തം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… വിനാ രൂപേന അവേക്ഖതീതി, അഞ്ഞം ജീവം അഞ്ഞം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

227. Puggalo avekkhatīti? Āmantā. Saha rūpena avekkhati, vinā rūpena avekkhatīti? Saha rūpena avekkhatīti. Taṃ jīvaṃ taṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe…pe… vinā rūpena avekkhatīti, aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൨൮. പുഗ്ഗലോ അവേക്ഖതീതി? ആമന്താ. അബ്ഭന്തരഗതോ അവേക്ഖതി, ബഹിദ്ധാ നിക്ഖമിത്വാ അവേക്ഖതീതി? അബ്ഭന്തരഗതോ അവേക്ഖതീതി. തം ജീവം തം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… ബഹിദ്ധാ നിക്ഖമിത്വാ അവേക്ഖതീതി, അഞ്ഞം ജീവം അഞ്ഞം സരീരന്തി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….

228. Puggalo avekkhatīti? Āmantā. Abbhantaragato avekkhati, bahiddhā nikkhamitvā avekkhatīti? Abbhantaragato avekkhatīti. Taṃ jīvaṃ taṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe…pe… bahiddhā nikkhamitvā avekkhatīti, aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti? Na hevaṃ vattabbe…pe….

൨൨൯. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു ഭഗവാ സച്ചവാദീ കാലവാദീ ഭൂതവാദീ തഥവാദീ അവിതഥവാദീ അനഞ്ഞഥവാദീതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്ഥി പുഗ്ഗലോ അത്തഹിതായ പടിപന്നോ’’തി. അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി.

229. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu bhagavā saccavādī kālavādī bhūtavādī tathavādī avitathavādī anaññathavādīti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘atthi puggalo attahitāya paṭipanno’’ti. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti.

൨൩൦. ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി? ആമന്താ. നനു ഭഗവാ സച്ചവാദീ കാലവാദീ ഭൂതവാദീ തഥവാദീ അവിതഥവാദീ അനഞ്ഞഥവാദീതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘ഏകപുഗ്ഗലോ, ഭിക്ഖവേ, ലോകേ ഉപ്പജ്ജമാനോ ഉപ്പജ്ജതി ബഹുജനഹിതായ ബഹുജനസുഖായ ലോകാനുകമ്പായ അത്ഥായ ഹിതായ സുഖായ ദേവമനുസ്സാന’’ന്തി ⁵³. അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി.

230. Na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti? Āmantā. Nanu bhagavā saccavādī kālavādī bhūtavādī tathavādī avitathavādī anaññathavādīti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘ekapuggalo, bhikkhave, loke uppajjamāno uppajjati bahujanahitāya bahujanasukhāya lokānukampāya atthāya hitāya sukhāya devamanussāna’’nti ⁵⁴. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti.

൨൩൧. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. നനു ഭഗവാ സച്ചവാദീ കാലവാദീ ഭൂതവാദീ തഥവാദീ അവിതഥവാദീ അനഞ്ഞഥവാദീതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘സബ്ബേ ധമ്മാ അനത്താ’’തി ⁵⁵. അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

231. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Nanu bhagavā saccavādī kālavādī bhūtavādī tathavādī avitathavādī anaññathavādīti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘sabbe dhammā anattā’’ti ⁵⁶. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൩൨. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. നനു ഭഗവാ സച്ചവാദീ കാലവാദീ ഭൂതവാദീ തഥവാദീ അവിതഥവാദീ അനഞ്ഞഥവാദീതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘ദുക്ഖമേവ ഉപ്പജ്ജമാനം ഉപ്പജ്ജതി, ദുക്ഖമേവ ⁵⁷ നിരുജ്ഝമാനം നിരുജ്ഝതീതി ന കങ്ഖതി ന വിചികിച്ഛതി, അപരപ്പച്ചയഞ്ഞാണമേവസ്സ ഏത്ഥ ഹോതി. ഏത്താവതാ ഖോ, കച്ചാന, സമ്മാദിട്ഠി ഹോതീ’’തി ⁵⁸. അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

232. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Nanu bhagavā saccavādī kālavādī bhūtavādī tathavādī avitathavādī anaññathavādīti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘dukkhameva uppajjamānaṃ uppajjati, dukkhameva ⁵⁹ nirujjhamānaṃ nirujjhatīti na kaṅkhati na vicikicchati, aparappaccayaññāṇamevassa ettha hoti. Ettāvatā kho, kaccāna, sammādiṭṭhi hotī’’ti ⁶⁰. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൩൩. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. നനു വജിരാ ഭിക്ഖുനീ മാരം പാപിമന്തം ഏതദവോച –

233. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Nanu vajirā bhikkhunī māraṃ pāpimantaṃ etadavoca –

‘‘കിന്നു സത്തോതി പച്ചേസി, മാര ദിട്ഠിഗതം നു തേ;

‘‘Kinnu sattoti paccesi, māra diṭṭhigataṃ nu te;

സുദ്ധസങ്ഖാരപുഞ്ജോയം, നയിധ സത്തുപലബ്ഭതി.

Suddhasaṅkhārapuñjoyaṃ, nayidha sattupalabbhati.

‘‘യഥാ ഹി ⁶¹ അങ്ഗസമ്ഭാരാ, ഹോതി സദ്ദോ രഥോ ഇതി;

‘‘Yathā hi ⁶² aṅgasambhārā, hoti saddo ratho iti;

ഏവം ഖന്ധേസു സന്തേസു, ഹോതി സത്തോതി സമ്മുതി ⁶³.

Evaṃ khandhesu santesu, hoti sattoti sammuti ⁶⁴.

‘‘ദുക്ഖമേവ ഹി സമ്ഭോതി, ദുക്ഖം തിട്ഠതി വേതി ച;

‘‘Dukkhameva hi sambhoti, dukkhaṃ tiṭṭhati veti ca;

നാഞ്ഞത്ര ദുക്ഖാ സമ്ഭോതി, നാഞ്ഞം ദുക്ഖാ നിരുജ്ഝതീ’’തി ⁶⁵.

Nāññatra dukkhā sambhoti, nāññaṃ dukkhā nirujjhatī’’ti ⁶⁶.

Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൩൪. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. നനു ആയസ്മാ ആനന്ദോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘‘സുഞ്ഞോ ലോകോ സുഞ്ഞോ ലോകോ’തി, ഭന്തേ, വുച്ചതി. കിത്താവതാ നു ഖോ, ഭന്തേ, ‘സുഞ്ഞോ ലോകോ’തി വുച്ചതീ’’തി? ‘‘യസ്മാ ഖോ, ആനന്ദ, സുഞ്ഞം അത്തേന വാ അത്തനിയേന വാ, തസ്മാ ‘സുഞ്ഞോ ലോകോ’തി വുച്ചതി. കിഞ്ചാനന്ദ, സുഞ്ഞം അത്തേന വാ അത്തനിയേന വാ? ചക്ഖും ഖോ, ആനന്ദ, സുഞ്ഞം അത്തേന വാ അത്തനിയേന വാ, രൂപാ സുഞ്ഞാ…പേ॰… ചക്ഖുവിഞ്ഞാണം സുഞ്ഞം… ചക്ഖുസമ്ഫസ്സോ സുഞ്ഞോ… യമ്പിദം ചക്ഖുസമ്ഫസ്സപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജതി വേദയിതം സുഖം വാ ദുക്ഖം വാ അദുക്ഖമസുഖം വാ, തമ്പി സുഞ്ഞം അത്തേന വാ അത്തനിയേന വാ, സോതം സുഞ്ഞം…പേ॰… സദ്ദാ സുഞ്ഞാ… ഘാനം സുഞ്ഞം… ഗന്ധാ സുഞ്ഞാ… ജിവ്ഹാ സുഞ്ഞാ… രസാ സുഞ്ഞാ… കായോ സുഞ്ഞോ… ഫോട്ഠബ്ബാ സുഞ്ഞാ… മനോ സുഞ്ഞോ… ധമ്മാ സുഞ്ഞാ… മനോവിഞ്ഞാണം സുഞ്ഞം… മനോസമ്ഫസ്സോ സുഞ്ഞോ… യമ്പിദം മനോസമ്ഫസ്സപച്ചയാ ഉപ്പജ്ജതി വേദയിതം സുഖം വാ ദുക്ഖം വാ അദുക്ഖമസുഖം വാ, തമ്പി സുഞ്ഞം അത്തേന വാ അത്തനിയേന വാ. യസ്മാ ഖോ, ആനന്ദ, സുഞ്ഞം അത്തേന വാ അത്തനിയേന വാ, തസ്മാ ‘സുഞ്ഞോ ലോകോ’തി വുച്ചതീ’’തി ⁶⁷. അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

234. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Nanu āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘‘suñño loko suñño loko’ti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, ‘suñño loko’ti vuccatī’’ti? ‘‘Yasmā kho, ānanda, suññaṃ attena vā attaniyena vā, tasmā ‘suñño loko’ti vuccati. Kiñcānanda, suññaṃ attena vā attaniyena vā? Cakkhuṃ kho, ānanda, suññaṃ attena vā attaniyena vā, rūpā suññā…pe… cakkhuviññāṇaṃ suññaṃ… cakkhusamphasso suñño… yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi suññaṃ attena vā attaniyena vā, sotaṃ suññaṃ…pe… saddā suññā… ghānaṃ suññaṃ… gandhā suññā… jivhā suññā… rasā suññā… kāyo suñño… phoṭṭhabbā suññā… mano suñño… dhammā suññā… manoviññāṇaṃ suññaṃ… manosamphasso suñño… yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi suññaṃ attena vā attaniyena vā. Yasmā kho, ānanda, suññaṃ attena vā attaniyena vā, tasmā ‘suñño loko’ti vuccatī’’ti ⁶⁸. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൩൫. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. നനു ഭഗവാ സച്ചവാദീ കാലവാദീ ഭൂതവാദീ തഥവാദീ അവിതഥവാദീ അനഞ്ഞഥവാദീതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘അത്തനി വാ, ഭിക്ഖവേ, സതി ‘അത്തനിയം മേ’തി അസ്സാ’’തി? ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’. ‘‘അത്തനിയേ വാ, ഭിക്ഖവേ, സതി ‘അത്താ മേ’തി അസ്സാ’’തി? ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’. ‘‘അത്തനി ച, ഭിക്ഖവേ, അത്തനിയേ ച സച്ചതോ ഥേതതോ അനുപലബ്ഭിയമാനേ ⁶⁹ യമ്പിദം ⁷⁰ ദിട്ഠിട്ഠാനം സോ ലോകോ സോ അത്താ സോ പേച്ച ഭവിസ്സാമി നിച്ചോ ധുവോ സസ്സതോ അവിപരിണാമധമ്മോ, സസ്സതിസമം തഥേവ ഠസ്സാമീതി – ‘നന്വായം, ഭിക്ഖവേ, കേവലോ പരിപൂരോ ബാലധമ്മോ’’’തി? ‘‘കിഞ്ഹി നോ സിയാ, ഭന്തേ, കേവലോ ഹി, ഭന്തേ, പരിപൂരോ ബാലധമ്മോ’’തി ⁷¹. അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

235. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Nanu bhagavā saccavādī kālavādī bhūtavādī tathavādī avitathavādī anaññathavādīti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘attani vā, bhikkhave, sati ‘attaniyaṃ me’ti assā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Attaniye vā, bhikkhave, sati ‘attā me’ti assā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Attani ca, bhikkhave, attaniye ca saccato thetato anupalabbhiyamāne ⁷² yampidaṃ ⁷³ diṭṭhiṭṭhānaṃ so loko so attā so pecca bhavissāmi nicco dhuvo sassato avipariṇāmadhammo, sassatisamaṃ tatheva ṭhassāmīti – ‘nanvāyaṃ, bhikkhave, kevalo paripūro bāladhammo’’’ti? ‘‘Kiñhi no siyā, bhante, kevalo hi, bhante, paripūro bāladhammo’’ti ⁷⁴. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൩൬. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. നനു ഭഗവാ സച്ചവാദീ കാലവാദീ ഭൂതവാദീ തഥവാദീ അവിതഥവാദീ അനഞ്ഞഥവാദീതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘തയോ മേ, സേനിയ, സത്ഥാരോ സന്തോ സംവിജ്ജമാനാ ലോകസ്മിം. കതമേ തയോ? ഇധ, സേനിയ, ഏകച്ചോ സത്ഥാ ദിട്ഠേവ ധമ്മേ അത്താനം സച്ചതോ ഥേതതോ പഞ്ഞാപേതി, അഭിസമ്പരായഞ്ച അത്താനം സച്ചതോ ഥേതതോ പഞ്ഞാപേതി.

236. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Nanu bhagavā saccavādī kālavādī bhūtavādī tathavādī avitathavādī anaññathavādīti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘tayo me, seniya, satthāro santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame tayo? Idha, seniya, ekacco satthā diṭṭheva dhamme attānaṃ saccato thetato paññāpeti, abhisamparāyañca attānaṃ saccato thetato paññāpeti.

‘‘ഇധ പന, സേനിയ, ഏകച്ചോ സത്ഥാ ദിട്ഠേവ ഹി ഖോ ധമ്മേ അത്താനം സച്ചതോ ഥേതതോ പഞ്ഞാപേതി, നോ ച ഖോ അഭിസമ്പരായം അത്താനം സച്ചതോ ഥേതതോ പഞ്ഞാപേതി.

‘‘Idha pana, seniya, ekacco satthā diṭṭheva hi kho dhamme attānaṃ saccato thetato paññāpeti, no ca kho abhisamparāyaṃ attānaṃ saccato thetato paññāpeti.

‘‘ഇധ പന, സേനിയ, ഏകച്ചോ സത്ഥാ ദിട്ഠേ ചേവ ധമ്മേ അത്താനം സച്ചതോ ഥേതതോ ന പഞ്ഞാപേതി, അഭിസമ്പരായഞ്ച അത്താനം സച്ചതോ ഥേതതോ ന പഞ്ഞാപേതി.

‘‘Idha pana, seniya, ekacco satthā diṭṭhe ceva dhamme attānaṃ saccato thetato na paññāpeti, abhisamparāyañca attānaṃ saccato thetato na paññāpeti.

‘‘തത്ര, സേനിയ, യ്വായം സത്ഥാ ദിട്ഠേ ചേവ ധമ്മേ അത്താനം സച്ചതോ ഥേതതോ പഞ്ഞാപേതി, അഭിസമ്പരായഞ്ച അത്താനം സച്ചതോ ഥേതതോ പഞ്ഞാപേതി – അയം വുച്ചതി, സേനിയ, സത്ഥാ സസ്സതവാദോ.

‘‘Tatra, seniya, yvāyaṃ satthā diṭṭhe ceva dhamme attānaṃ saccato thetato paññāpeti, abhisamparāyañca attānaṃ saccato thetato paññāpeti – ayaṃ vuccati, seniya, satthā sassatavādo.

‘‘തത്ര , സേനിയ, യ്വായം സത്ഥാ ദിട്ഠേവ ഹി ഖോ ധമ്മേ അത്താനം സച്ചതോ ഥേതതോ പഞ്ഞാപേതി, നോ ച ഖോ അഭിസമ്പരായം അത്താനം സച്ചതോ ഥേതതോ പഞ്ഞാപേതി – അയം വുച്ചതി, സേനിയ, സത്ഥാ ഉച്ഛേദവാദോ.

‘‘Tatra , seniya, yvāyaṃ satthā diṭṭheva hi kho dhamme attānaṃ saccato thetato paññāpeti, no ca kho abhisamparāyaṃ attānaṃ saccato thetato paññāpeti – ayaṃ vuccati, seniya, satthā ucchedavādo.

‘‘തത്ര, സേനിയ, യ്വായം സത്ഥാ ദിട്ഠേ ചേവ ധമ്മേ അത്താനം സച്ചതോ ഥേതതോ ന പഞ്ഞാപേതി, അഭിസമ്പരായഞ്ച അത്താനം സച്ചതോ ഥേതതോ ന പഞ്ഞാപേതി – അയം വുച്ചതി, സേനിയ, സത്ഥാ സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ. ഇമേ ഖോ, സേനിയ, തയോ സത്ഥാരോ സന്തോ സംവിജ്ജമാനാ ലോകസ്മി’’ന്തി ⁷⁵. അത്ഥേവ സുത്തന്തോതി? ആമന്താ. തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

‘‘Tatra, seniya, yvāyaṃ satthā diṭṭhe ceva dhamme attānaṃ saccato thetato na paññāpeti, abhisamparāyañca attānaṃ saccato thetato na paññāpeti – ayaṃ vuccati, seniya, satthā sammāsambuddho. Ime kho, seniya, tayo satthāro santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti ⁷⁶. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൩൭. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. നനു ഭഗവാ സച്ചവാദീ കാലവാദീ ഭൂതവാദീ തഥവാദീ അവിതഥവാദീ അനഞ്ഞഥവാദീതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘സപ്പികുമ്ഭോ’’തി? ആമന്താ . അത്ഥി കോചി സപ്പിസ്സ കുമ്ഭം കരോതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി.

237. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Nanu bhagavā saccavādī kālavādī bhūtavādī tathavādī avitathavādī anaññathavādīti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘sappikumbho’’ti? Āmantā . Atthi koci sappissa kumbhaṃ karotīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… tena hi na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti.

൨൩൮. പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാതി? ആമന്താ. നനു ഭഗവാ സച്ചവാദീ കാലവാദീ ഭൂതവാദീ തഥവാദീ അവിതഥവാദീ അനഞ്ഞഥവാദീതി? ആമന്താ. വുത്തം ഭഗവതാ – ‘‘തേലകുമ്ഭോ… മധുകുമ്ഭോ… ഫാണിതകുമ്ഭോ… ഖീരകുമ്ഭോ… ഉദകകുമ്ഭോ… പാനീയഥാലകം… പാനീയകോസകം… പാനീയസരാവകം… നിച്ചഭത്തം… ധുവയാഗൂ’’തി? ആമന്താ. അത്ഥി കാചി യാഗു നിച്ചാ ധുവാ സസ്സതാ അവിപരിണാമധമ്മാതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ.…പേ॰…. തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘പുഗ്ഗലോ ഉപലബ്ഭതി സച്ചികട്ഠപരമത്ഥേനാ’’തി. (സംഖിത്തം)

238. Puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenāti? Āmantā. Nanu bhagavā saccavādī kālavādī bhūtavādī tathavādī avitathavādī anaññathavādīti? Āmantā. Vuttaṃ bhagavatā – ‘‘telakumbho… madhukumbho… phāṇitakumbho… khīrakumbho… udakakumbho… pānīyathālakaṃ… pānīyakosakaṃ… pānīyasarāvakaṃ… niccabhattaṃ… dhuvayāgū’’ti? Āmantā. Atthi kāci yāgu niccā dhuvā sassatā avipariṇāmadhammāti? Na hevaṃ vattabbe.…Pe…. Tena hi na vattabbaṃ – ‘‘puggalo upalabbhati saccikaṭṭhaparamatthenā’’ti. (Saṃkhittaṃ)

അട്ഠകനിഗ്ഗഹപേയ്യാലാ, സന്ധാവനിയാ ഉപാദായ;

Aṭṭhakaniggahapeyyālā, sandhāvaniyā upādāya;

ചിത്തേന പഞ്ചമം കല്യാണം, ഇദ്ധിസുത്താഹരണേന അട്ഠമം.

Cittena pañcamaṃ kalyāṇaṃ, iddhisuttāharaṇena aṭṭhamaṃ.

സച്ചികട്ഠസഭാഗാനുയോഗോ.

Saccikaṭṭhasabhāgānuyogo.

പുഗ്ഗലകഥാ നിട്ഠിതാ.

Puggalakathā niṭṭhitā.

Next: ൨. പരിഹാനികഥാ • 2. Parihānikathā

Footnotes:

1. ഇമിനാ ലക്ഖണേന സകവാദീപുച്ഛാ ദസ്സിതാ

2. സച്ചികട്ഠപരമട്ഠേനാതി (സ്യാ॰ പീ॰ ക॰ സീ॰)

3. iminā lakkhaṇena sakavādīpucchā dassitā

4. saccikaṭṭhaparamaṭṭhenāti (syā. pī. ka. sī.)

5. നോ വത രേ (സ്യാ॰ പീ॰)

6. no vata re (syā. pī.)

7. ഇമിനാ ലക്ഖണേന പരവാദീപുച്ഛാ ദസ്സിതാ

8. iminā lakkhaṇena paravādīpucchā dassitā

9. ത്വം (സ്യാ॰) ടീകാ ഓലോകേതബ്ബാ

10. ടീകാ ഓലോകേതബ്ബാ

11. സുനിഗ്ഗഹിതോവ (സ്യാ॰)

12. tvaṃ (syā.) ṭīkā oloketabbā

13. ṭīkā oloketabbā

14. suniggahitova (syā.)

15. ഹേവമേവ (സ്യാ॰)

16. ദുന്നിഗ്ഗഹിതാവ (സ്യാ॰)

17. hevameva (syā.)

18. dunniggahitāva (syā.)

19. പു॰ പ॰ മാതികാ ൪.൨൪; അ॰ നി॰ ൪.൯൫-൯൬

20. pu. pa. mātikā 4.24; a. ni. 4.95-96

21. അഞ്ഞാതാവിന്ദ്രിയഞ്ച (ബഹൂസു)

22. aññātāvindriyañca (bahūsu)

23. സം॰ നി॰ ൨.൧൩൩; ഇതിവു॰ ൨൪ ഇതിവുത്തകേപി

24. saṃ. ni. 2.133; itivu. 24 itivuttakepi

25. അനമതഗ്ഗായം (ക॰)

26. സം॰ നി॰ ൨.൧൨൪

27. anamataggāyaṃ (ka.)

28. saṃ. ni. 2.124

29. മഹിസോ (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰)

30. mahiso (sī. syā. kaṃ. pī.)

31. ബാവീസതിയാ (?)

32. bāvīsatiyā (?)

33. ചത്താരോ (?)

34. cattāro (?)

35. (ആമന്താ) (?) ഏവം അനന്തരവാരത്തയേപി

36. (āmantā) (?) evaṃ anantaravārattayepi

37. മ॰ നി॰ ൧.൨൧൩ ഥോകം വിസദിസം

38. ma. ni. 1.213 thokaṃ visadisaṃ

39. കായസക്ഖീ (സ്യാ॰)

40. kāyasakkhī (syā.)

41. മ॰ നി॰ ൧.൧൨൫, ആലപനമത്തമേവ നാനം

42. ma. ni. 1.125, ālapanamattameva nānaṃ

43. കതമാനി തീണി (അ॰ നി॰ ൩.൪൭)

44. അ॰ നി॰ ൩.൪൭

45. katamāni tīṇi (a. ni. 3.47)

46. a. ni. 3.47

47. അ॰ നി॰ ൩.൪൮

48. a. ni. 3.48

49. ഓഹച്ച (സ്യാ॰), ഉഹച്ച (ക॰)

50. ohacca (syā.), uhacca (ka.)

51. സു॰ നി॰ ൧൧൨൫; ചൂളനി॰ ൮൮ മോഘരാജമാണവപുച്ഛാനിദ്ദേസ

52. su. ni. 1125; cūḷani. 88 mogharājamāṇavapucchāniddesa

53. അ॰ നി॰ ൧.൧൬൨-൧൬൯

54. a. ni. 1.162-169

55. മ॰ നി॰ ൧.൩൫൬; ധ॰ പ॰ ൨൭൯ ധമ്മപദേ

56. ma. ni. 1.356; dha. pa. 279 dhammapade

57. ദുക്ഖം (സം॰ നി॰ ൨.൧൫)

58. സം॰ നി॰ ൨.൧൫

59. dukkhaṃ (saṃ. ni. 2.15)

60. saṃ. ni. 2.15

61. യഥാപി (ബഹൂസു)

62. yathāpi (bahūsu)

63. സമ്മതി (സ്യാ॰ കം॰)

64. sammati (syā. kaṃ.)

65. സം॰ നി॰ ൧.൧൭൧

66. saṃ. ni. 1.171

67. സം॰ നി॰ ൪.൮൫

68. saṃ. ni. 4.85

69. അനുപലബ്ഭമാനേ (മ॰ നി॰ ൧.൨൪൪)

70. യമിദം (സ്യാ॰) യമ്പിതം (മ॰ നി॰ ൧.൨൪൪)

71. മ॰ നി॰ ൧.൨൪൪

72. anupalabbhamāne (ma. ni. 1.244)

73. yamidaṃ (syā.) yampitaṃ (ma. ni. 1.244)

74. ma. ni. 1.244

75. പു॰ പ॰ ൧൩൧ പുഗ്ഗലപഞ്ഞത്തിയം, അത്ഥതോ ഏകം

76. pu. pa. 131 puggalapaññattiyaṃ, atthato ekaṃ

Related texts:

അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ൧. പുഗ്ഗലകഥാ • 1. Puggalakathā

ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൧. പുഗ്ഗലകഥാ • 1. Puggalakathā

ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൧. പുഗ്ഗലകഥാ • 1. Puggalakathā

© 1991-2025 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea^® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
Contact