| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೩. ತತಿಯವಗ್ಗೋ
3. Tatiyavaggo
೧. ಪುಗ್ಗಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Puggalasuttavaṇṇanā
೧೩೨. ತತಿಯವಗ್ಗಸ್ಸ ಪಠಮೇ ‘‘ನೀಚೇ ಕುಲೇ ಪಚ್ಚಾಜಾತೋ’’ತಿಆದಿಕೇನ ತಮೇನ ಯುತ್ತೋತಿ ತಮೋ। ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತಾದೀಹಿ ಪುನ ನಿರಯತಮೂಪಗಮನತೋ ತಮಪರಾಯಣೋ। ಇತಿ ಉಭಯೇನಪಿ ಖನ್ಧತಮೋವ ಕಥಿತೋ ಹೋತಿ। ‘‘ಉಚ್ಚೇ ಕುಲೇ ಪಚ್ಚಾಜಾತೋ’’ತಿಆದಿಕೇನ ಜೋತಿನಾ ಯುತ್ತತೋ ಜೋತಿ, ಆಲೋಕೀಭೂತೋತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಕಾಯಸುಚರಿತಾದೀಹಿ ಪುನ ಸಗ್ಗೂಪಪತ್ತಿಜೋತಿಭಾವೂಪಗಮನತೋ ಜೋತಿಪರಾಯಣೋ। ಇಮಿನಾ ನಯೇನ ಇತರೇಪಿ ದ್ವೇ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
132. Tatiyavaggassa paṭhame ‘‘nīce kule paccājāto’’tiādikena tamena yuttoti tamo. Kāyaduccaritādīhi puna nirayatamūpagamanato tamaparāyaṇo. Iti ubhayenapi khandhatamova kathito hoti. ‘‘Ucce kule paccājāto’’tiādikena jotinā yuttato joti, ālokībhūtoti vuttaṃ hoti. Kāyasucaritādīhi puna saggūpapattijotibhāvūpagamanato jotiparāyaṇo. Iminā nayena itarepi dve veditabbā.
ವೇನಕುಲೇತಿ ವಿಲೀವಕಾರಕುಲೇ। ನೇಸಾದಕುಲೇತಿ ಮಿಗಲುದ್ದಕಾದೀನಂ ಕುಲೇ। ರಥಕಾರಕುಲೇತಿ ಚಮ್ಮಕಾರಕುಲೇ। ಪುಕ್ಕುಸಕುಲೇತಿ ಪುಪ್ಫಛಡ್ಡಕಕುಲೇ। ಕಸಿರವುತ್ತಿಕೇತಿ ದುಕ್ಖವುತ್ತಿಕೇ। ದುಬ್ಬಣ್ಣೋತಿ ಪಂಸುಪಿಸಾಚಕೋ ವಿಯ ಝಾಮಖಾಣುವಣ್ಣೋ। ದುದ್ದಸಿಕೋತಿ ವಿಜಾತಮಾತುಯಾಪಿ ಅಮನಾಪದಸ್ಸನೋ । ಓಕೋಟಿಮಕೋತಿ ಲಕುಣ್ಡಕೋ। ಕಾಣೋತಿ ಏಕಕ್ಖಿಕಾಣೋ ವಾ ಉಭಯಕ್ಖಿಕಾಣೋ ವಾ। ಕುಣೀತಿ ಏಕಹತ್ಥಕುಣೀ ವಾ ಉಭಯಹತ್ಥಕುಣೀ ವಾ। ಖಞ್ಜೋತಿ ಏಕಪಾದಖಞ್ಜೋ ವಾ ಉಭಯಪಾದಖಞ್ಜೋ ವಾ। ಪಕ್ಖಹತೋತಿ ಹತಪಕ್ಖೋ ಪೀಠಸಪ್ಪೀ। ಪದೀಪೇಯ್ಯಸ್ಸಾತಿ ತೇಲಕಪಲ್ಲಕಾದಿನೋ ಪದೀಪಉಪಕರಣಸ್ಸ। ಏವಂ ಖೋ, ಮಹಾರಾಜಾತಿ ಏತ್ಥ ಏಕೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಬಹಿದ್ಧಾ ಆಲೋಕಂ ಅದಿಸ್ವಾ ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಸ್ಮಿಂಯೇವ ಕಾಲಂ ಕತ್ವಾ ಅಪಾಯೇಸು ನಿಬ್ಬತ್ತನ್ತೋ ಸಕಲಂ ಕಪ್ಪಮ್ಪಿ ಸಂಸರತಿ, ಸೋಪಿ ತಮೋತಮಪರಾಯಣೋವ। ಸೋ ಪನ ಕುಹಕಪುಗ್ಗಲೋ ಭವೇಯ್ಯ। ಕುಹಕಸ್ಸ ಹಿ ಏವರೂಪಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ ಹೋತೀತಿ ವುತ್ತಂ।
Venakuleti vilīvakārakule. Nesādakuleti migaluddakādīnaṃ kule. Rathakārakuleti cammakārakule. Pukkusakuleti pupphachaḍḍakakule. Kasiravuttiketi dukkhavuttike. Dubbaṇṇoti paṃsupisācako viya jhāmakhāṇuvaṇṇo. Duddasikoti vijātamātuyāpi amanāpadassano . Okoṭimakoti lakuṇḍako. Kāṇoti ekakkhikāṇo vā ubhayakkhikāṇo vā. Kuṇīti ekahatthakuṇī vā ubhayahatthakuṇī vā. Khañjoti ekapādakhañjo vā ubhayapādakhañjo vā. Pakkhahatoti hatapakkho pīṭhasappī. Padīpeyyassāti telakapallakādino padīpaupakaraṇassa. Evaṃ kho, mahārājāti ettha eko puggalo bahiddhā ālokaṃ adisvā mātukucchismiṃyeva kālaṃ katvā apāyesu nibbattanto sakalaṃ kappampi saṃsarati, sopi tamotamaparāyaṇova. So pana kuhakapuggalo bhaveyya. Kuhakassa hi evarūpā nibbatti hotīti vuttaṃ.
ಏತ್ಥ ಚ ‘‘ನೀಚೇ ಕುಲೇ ಪಚ್ಚಾಜಾತೋ ಹೋತಿ ಚಣ್ಡಾಲಕುಲೇ ವಾ’’ತಿಆದೀಹಿ ಆಗಮನವಿಪತ್ತಿ ಚೇವ ಪುಬ್ಬುಪ್ಪನ್ನಪಚ್ಚಯವಿಪತ್ತಿ ಚ ದಸ್ಸಿತಾ। ದಲಿದ್ದೇತಿಆದೀಹಿ ಪವತ್ತಪಚ್ಚಯವಿಪತ್ತಿ। ಕಸಿರವುತ್ತಿಕೇತಿಆದೀಹಿ ಆಜೀವುಪಾಯವಿಪತ್ತಿ। ದುಬ್ಬಣ್ಣೋತಿಆದೀಹಿ ಅತ್ತಭಾವವಿಪತ್ತಿ। ಬವ್ಹಾಬಾಧೋತಿಆದೀಹಿ ದುಕ್ಖಕಾರಣಸಮಾಯೋಗೋ। ನ ಲಾಭೀತಿಆದೀಹಿ ಸುಖಕಾರಣವಿಪತ್ತಿ ಚೇವ ಉಪಭೋಗವಿಪತ್ತಿ ಚ। ಕಾಯೇನ ದುಚ್ಚರಿತನ್ತಿಆದೀಹಿ ತಮಪರಾಯಣಭಾವಸ್ಸ ಕಾರಣಸಮಾಯೋಗೋ। ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾತಿಆದೀಹಿ ಸಮ್ಪರಾಯಿಕತಮೂಪಗಮೋ। ಸುಕ್ಕಪಕ್ಖೋ ವುತ್ತಪಟಿಪಕ್ಖನಯೇನ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
Ettha ca ‘‘nīce kule paccājāto hoti caṇḍālakule vā’’tiādīhi āgamanavipatti ceva pubbuppannapaccayavipatti ca dassitā. Daliddetiādīhi pavattapaccayavipatti. Kasiravuttiketiādīhi ājīvupāyavipatti. Dubbaṇṇotiādīhi attabhāvavipatti. Bavhābādhotiādīhi dukkhakāraṇasamāyogo. Na lābhītiādīhi sukhakāraṇavipatti ceva upabhogavipatti ca. Kāyena duccaritantiādīhi tamaparāyaṇabhāvassa kāraṇasamāyogo. Kāyassa bhedātiādīhi samparāyikatamūpagamo. Sukkapakkho vuttapaṭipakkhanayena veditabbo.
ಅಕ್ಕೋಸತೀತಿ ದಸಹಿ ಅಕ್ಕೋಸವತ್ಥೂಹಿ ಅಕ್ಕೋಸತಿ। ಪರಿಭಾಸತೀತಿ, ‘‘ಕಸ್ಮಾ ತಿಟ್ಠಥ? ಕಿಂ ತುಮ್ಹೇಹಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಕಸಿಕಮ್ಮಾದೀನಿ ಕತಾನೀ’’ತಿಆದೀಹಿ? ಪರಿಭವವಚನೇಹಿ ಪರಿಭಾಸತಿ। ರೋಸಕೋತಿ ಘಟ್ಟಕೋ। ಅಬ್ಯಗ್ಗಮನಸೋತಿ ಏಕಗ್ಗಚಿತ್ತೋ। ಪಠಮಂ।
Akkosatīti dasahi akkosavatthūhi akkosati. Paribhāsatīti, ‘‘kasmā tiṭṭhatha? Kiṃ tumhehi amhākaṃ kasikammādīni katānī’’tiādīhi? Paribhavavacanehi paribhāsati. Rosakoti ghaṭṭako. Abyaggamanasoti ekaggacitto. Paṭhamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧. ಪುಗ್ಗಲಸುತ್ತಂ • 1. Puggalasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧. ಪುಗ್ಗಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Puggalasuttavaṇṇanā
