Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੩. ਤਤਿਯવਗ੍ਗੋ
3. Tatiyavaggo
੧. ਪੁਗ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
1. Puggalasuttavaṇṇanā
੧੩੨. ਤਤਿਯવਗ੍ਗਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ‘‘ਨੀਚੇ ਕੁਲੇ ਪਚ੍ਚਾਜਾਤੋ’’ਤਿਆਦਿਕੇਨ ਤਮੇਨ ਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਤਮੋ। ਕਾਯਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਦੀਹਿ ਪੁਨ ਨਿਰਯਤਮੂਪਗਮਨਤੋ ਤਮਪਰਾਯਣੋ। ਇਤਿ ਉਭਯੇਨਪਿ ਖਨ੍ਧਤਮੋવ ਕਥਿਤੋ ਹੋਤਿ। ‘‘ਉਚ੍ਚੇ ਕੁਲੇ ਪਚ੍ਚਾਜਾਤੋ’’ਤਿਆਦਿਕੇਨ ਜੋਤਿਨਾ ਯੁਤ੍ਤਤੋ ਜੋਤਿ, ਆਲੋਕੀਭੂਤੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਕਾਯਸੁਚਰਿਤਾਦੀਹਿ ਪੁਨ ਸਗ੍ਗੂਪਪਤ੍ਤਿਜੋਤਿਭਾવੂਪਗਮਨਤੋ ਜੋਤਿਪਰਾਯਣੋ। ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਇਤਰੇਪਿ ਦ੍વੇ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
132. Tatiyavaggassa paṭhame ‘‘nīce kule paccājāto’’tiādikena tamena yuttoti tamo. Kāyaduccaritādīhi puna nirayatamūpagamanato tamaparāyaṇo. Iti ubhayenapi khandhatamova kathito hoti. ‘‘Ucce kule paccājāto’’tiādikena jotinā yuttato joti, ālokībhūtoti vuttaṃ hoti. Kāyasucaritādīhi puna saggūpapattijotibhāvūpagamanato jotiparāyaṇo. Iminā nayena itarepi dve veditabbā.
વੇਨਕੁਲੇਤਿ વਿਲੀવਕਾਰਕੁਲੇ। ਨੇਸਾਦਕੁਲੇਤਿ ਮਿਗਲੁਦ੍ਦਕਾਦੀਨਂ ਕੁਲੇ। ਰਥਕਾਰਕੁਲੇਤਿ ਚਮ੍ਮਕਾਰਕੁਲੇ। ਪੁਕ੍ਕੁਸਕੁਲੇਤਿ ਪੁਪ੍ਫਛਡ੍ਡਕਕੁਲੇ। ਕਸਿਰવੁਤ੍ਤਿਕੇਤਿ ਦੁਕ੍ਖવੁਤ੍ਤਿਕੇ। ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੋਤਿ ਪਂਸੁਪਿਸਾਚਕੋ વਿਯ ਝਾਮਖਾਣੁવਣ੍ਣੋ। ਦੁਦ੍ਦਸਿਕੋਤਿ વਿਜਾਤਮਾਤੁਯਾਪਿ ਅਮਨਾਪਦਸ੍ਸਨੋ । ਓਕੋਟਿਮਕੋਤਿ ਲਕੁਣ੍ਡਕੋ। ਕਾਣੋਤਿ ਏਕਕ੍ਖਿਕਾਣੋ વਾ ਉਭਯਕ੍ਖਿਕਾਣੋ વਾ। ਕੁਣੀਤਿ ਏਕਹਤ੍ਥਕੁਣੀ વਾ ਉਭਯਹਤ੍ਥਕੁਣੀ વਾ। ਖਞ੍ਜੋਤਿ ਏਕਪਾਦਖਞ੍ਜੋ વਾ ਉਭਯਪਾਦਖਞ੍ਜੋ વਾ। ਪਕ੍ਖਹਤੋਤਿ ਹਤਪਕ੍ਖੋ ਪੀਠਸਪ੍ਪੀ। ਪਦੀਪੇਯ੍ਯਸ੍ਸਾਤਿ ਤੇਲਕਪਲ੍ਲਕਾਦਿਨੋ ਪਦੀਪਉਪਕਰਣਸ੍ਸ। ਏવਂ ਖੋ, ਮਹਾਰਾਜਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਏਕੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਆਲੋਕਂ ਅਦਿਸ੍વਾ ਮਾਤੁਕੁਚ੍ਛਿਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਅਪਾਯੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨ੍ਤੋ ਸਕਲਂ ਕਪ੍ਪਮ੍ਪਿ ਸਂਸਰਤਿ, ਸੋਪਿ ਤਮੋਤਮਪਰਾਯਣੋવ। ਸੋ ਪਨ ਕੁਹਕਪੁਗ੍ਗਲੋ ਭવੇਯ੍ਯ। ਕੁਹਕਸ੍ਸ ਹਿ ਏવਰੂਪਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
Venakuleti vilīvakārakule. Nesādakuleti migaluddakādīnaṃ kule. Rathakārakuleti cammakārakule. Pukkusakuleti pupphachaḍḍakakule. Kasiravuttiketi dukkhavuttike. Dubbaṇṇoti paṃsupisācako viya jhāmakhāṇuvaṇṇo. Duddasikoti vijātamātuyāpi amanāpadassano . Okoṭimakoti lakuṇḍako. Kāṇoti ekakkhikāṇo vā ubhayakkhikāṇo vā. Kuṇīti ekahatthakuṇī vā ubhayahatthakuṇī vā. Khañjoti ekapādakhañjo vā ubhayapādakhañjo vā. Pakkhahatoti hatapakkho pīṭhasappī. Padīpeyyassāti telakapallakādino padīpaupakaraṇassa. Evaṃ kho, mahārājāti ettha eko puggalo bahiddhā ālokaṃ adisvā mātukucchismiṃyeva kālaṃ katvā apāyesu nibbattanto sakalaṃ kappampi saṃsarati, sopi tamotamaparāyaṇova. So pana kuhakapuggalo bhaveyya. Kuhakassa hi evarūpā nibbatti hotīti vuttaṃ.
ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਨੀਚੇ ਕੁਲੇ ਪਚ੍ਚਾਜਾਤੋ ਹੋਤਿ ਚਣ੍ਡਾਲਕੁਲੇ વਾ’’ਤਿਆਦੀਹਿ ਆਗਮਨવਿਪਤ੍ਤਿ ਚੇવ ਪੁਬ੍ਬੁਪ੍ਪਨ੍ਨਪਚ੍ਚਯવਿਪਤ੍ਤਿ ਚ ਦਸ੍ਸਿਤਾ। ਦਲਿਦ੍ਦੇਤਿਆਦੀਹਿ ਪવਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯવਿਪਤ੍ਤਿ। ਕਸਿਰવੁਤ੍ਤਿਕੇਤਿਆਦੀਹਿ ਆਜੀવੁਪਾਯવਿਪਤ੍ਤਿ। ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣੋਤਿਆਦੀਹਿ ਅਤ੍ਤਭਾવવਿਪਤ੍ਤਿ। ਬવ੍ਹਾਬਾਧੋਤਿਆਦੀਹਿ ਦੁਕ੍ਖਕਾਰਣਸਮਾਯੋਗੋ। ਨ ਲਾਭੀਤਿਆਦੀਹਿ ਸੁਖਕਾਰਣવਿਪਤ੍ਤਿ ਚੇવ ਉਪਭੋਗવਿਪਤ੍ਤਿ ਚ। ਕਾਯੇਨ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਨ੍ਤਿਆਦੀਹਿ ਤਮਪਰਾਯਣਭਾવਸ੍ਸ ਕਾਰਣਸਮਾਯੋਗੋ। ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾਤਿਆਦੀਹਿ ਸਮ੍ਪਰਾਯਿਕਤਮੂਪਗਮੋ। ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖੋ વੁਤ੍ਤਪਟਿਪਕ੍ਖਨਯੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Ettha ca ‘‘nīce kule paccājāto hoti caṇḍālakule vā’’tiādīhi āgamanavipatti ceva pubbuppannapaccayavipatti ca dassitā. Daliddetiādīhi pavattapaccayavipatti. Kasiravuttiketiādīhi ājīvupāyavipatti. Dubbaṇṇotiādīhi attabhāvavipatti. Bavhābādhotiādīhi dukkhakāraṇasamāyogo. Na lābhītiādīhi sukhakāraṇavipatti ceva upabhogavipatti ca. Kāyena duccaritantiādīhi tamaparāyaṇabhāvassa kāraṇasamāyogo. Kāyassa bhedātiādīhi samparāyikatamūpagamo. Sukkapakkho vuttapaṭipakkhanayena veditabbo.
ਅਕ੍ਕੋਸਤੀਤਿ ਦਸਹਿ ਅਕ੍ਕੋਸવਤ੍ਥੂਹਿ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ। ਪਰਿਭਾਸਤੀਤਿ, ‘‘ਕਸ੍ਮਾ ਤਿਟ੍ਠਥ? ਕਿਂ ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਕਸਿਕਮ੍ਮਾਦੀਨਿ ਕਤਾਨੀ’’ਤਿਆਦੀਹਿ? ਪਰਿਭવવਚਨੇਹਿ ਪਰਿਭਾਸਤਿ। ਰੋਸਕੋਤਿ ਘਟ੍ਟਕੋ। ਅਬ੍ਯਗ੍ਗਮਨਸੋਤਿ ਏਕਗ੍ਗਚਿਤ੍ਤੋ। ਪਠਮਂ।
Akkosatīti dasahi akkosavatthūhi akkosati. Paribhāsatīti, ‘‘kasmā tiṭṭhatha? Kiṃ tumhehi amhākaṃ kasikammādīni katānī’’tiādīhi? Paribhavavacanehi paribhāsati. Rosakoti ghaṭṭako. Abyaggamanasoti ekaggacitto. Paṭhamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੧. ਪੁਗ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Puggalasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧. ਪੁਗ੍ਗਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Puggalasuttavaṇṇanā