| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationអង្គុត្តរ និកាយ ២
Numbered Discourses 2.52–63
៦។ បុគ្គលវគ្គ
The Chapter on Persons
52
“ទ្វេមេ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលា លោកេ ឧប្បជ្ជមានា ឧប្បជ្ជន្តិ ពហុជនហិតាយ ពហុជនសុខាយ, ពហុនោ ជនស្ស អត្ថាយ ហិតាយ សុខាយ ទេវមនុស្សានំ។ កតមេ ទ្វេ? តថាគតោ ច អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ, រាជា ច ចក្កវត្តី។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ទ្វេ បុគ្គលា លោកេ ឧប្បជ្ជមានា ឧប្បជ្ជន្តិ ពហុជនហិតាយ ពហុជនសុខាយ, ពហុនោ ជនស្ស អត្ថាយ ហិតាយ សុខាយ ទេវមនុស្សានន៑”តិ។
“Two people, bhikkhus, arise in the world for the welfare and happiness of the people, for the benefit, welfare, and happiness of gods and humans. What two? The Realized One, the perfected one, the fully awakened Buddha; and the wheel-turning monarch. These two people arise in the world for the welfare and happiness of the people, for the benefit, welfare, and happiness of gods and humans.”
៥៣
53
“ទ្វេមេ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលា លោកេ ឧប្បជ្ជមានា ឧប្បជ្ជន្តិ អច្ឆរិយមនុស្សា។ កតមេ ទ្វេ? តថាគតោ ច អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ, រាជា ច ចក្កវត្តី។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ទ្វេ បុគ្គលា លោកេ ឧប្បជ្ជមានា ឧប្បជ្ជន្តិ អច្ឆរិយមនុស្សា”តិ។
“Two people, bhikkhus, arise in the world who are incredible human beings. What two? The Realized One, the perfected one, the fully awakened Buddha; and the wheel-turning monarch. These are the two people who arise in the world who are incredible human beings.”
៥៤
54
“ទ្វិន្នំ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលានំ កាលកិរិយា ពហុនោ ជនស្ស អនុតប្បា ហោតិ។ កតមេសំ ទ្វិន្នំ? តថាគតស្ស ច អរហតោ សម្មាសម្ពុទ្ធស្ស, រញ្ញោ ច ចក្កវត្តិស្ស។ ឥមេសំ ខោ, ភិក្ខវេ, ទ្វិន្នំ បុគ្គលានំ កាលកិរិយា ពហុនោ ជនស្ស អនុតប្បា ហោតី”តិ។
“There are two people, bhikkhus, whose death is regretted by many people. What two? The Realized One, the perfected one, the fully awakened Buddha; and the wheel-turning monarch. These are the two people, bhikkhus, whose death is regretted by many people.”
៥៥
55
“ទ្វេមេ, ភិក្ខវេ, ថូបារហា។ កតមេ ទ្វេ? តថាគតោ ច អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ, រាជា ច ចក្កវត្តី។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ទ្វេ ថូបារហា”តិ។
“Bhikkhus, these two are worthy of a monument. What two? The Realized One, the perfected one, the fully awakened Buddha; and the wheel-turning monarch. These are the two who are worthy of a monument.”
៥៦
56
“ទ្វេមេ, ភិក្ខវេ, ពុទ្ធា។ កតមេ ទ្វេ? តថាគតោ ច អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ, បច្ចេកពុទ្ធោ ច។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ទ្វេ ពុទ្ធា”តិ។
“Bhikkhus, there are two kinds of Buddhas. What two? The Realized One, the perfected one, the fully awakened Buddha; and an independent Buddha. These are the two kinds of Buddhas.”
៥៧
57
“ទ្វេមេ, ភិក្ខវេ, អសនិយា ផលន្តិយា ន សន្តសន្តិ។ កតមេ ទ្វេ? ភិក្ខុ ច ខីណាសវោ, ហត្ថាជានីយោ ច។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ទ្វេ អសនិយា ផលន្តិយា ន សន្តសន្តី”តិ។
“These two, bhikkhus, are not startled by a crack of thunder. What two? A bhikkhu who has ended defilements; and a thoroughbred elephant. These are the two who are not startled by a crack of thunder.”
៥៨
58
“ទ្វេមេ, ភិក្ខវេ, អសនិយា ផលន្តិយា ន សន្តសន្តិ។ កតមេ ទ្វេ? ភិក្ខុ ច ខីណាសវោ, អស្សាជានីយោ ច។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ទ្វេ អសនិយា ផលន្តិយា ន សន្តសន្តី”តិ។
“These two, bhikkhus, are not startled by a crack of thunder. What two? A bhikkhu who has ended defilements; and a thoroughbred horse. These are the two who are not startled by a crack of thunder.”
៥៩
59
“ទ្វេមេ, ភិក្ខវេ, អសនិយា ផលន្តិយា ន សន្តសន្តិ។ កតមេ ទ្វេ? ភិក្ខុ ច ខីណាសវោ, សីហោ ច មិគរាជា។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ទ្វេ អសនិយា ផលន្តិយា ន សន្តសន្តី”តិ។
“These two, bhikkhus, are not startled by a crack of thunder. What two? A bhikkhu who has ended defilements; and a lion, king of beasts. These are the two who are not startled by a crack of thunder.”
៦០
60
“ទ្វេមេ, ភិក្ខវេ, អត្ថវសេ សម្បស្សមានា កិំបុរិសា មានុសិំ វាចំ ន ភាសន្តិ។ កតមេ ទ្វេ? មា ច មុសា ភណិម្ហា, មា ច បរំ អភូតេន អព្ភាចិក្ខិម្ហាតិ។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ទ្វេ អត្ថវសេ សម្បស្សមានា កិំបុរិសា មានុសិំ វាចំ ន ភាសន្តី”តិ។
“Fauns see two reasons not to use human speech. What two? Thinking: ‘May we not lie, and may we not misrepresent others with falsehoods.’ Fauns see two reasons not to use human speech.”
៦១
61
“ទ្វិន្នំ ធម្មានំ, ភិក្ខវេ, អតិត្តោ អប្បដិវានោ មាតុគាមោ កាលំ ករោតិ។ កតមេសំ ទ្វិន្នំ? មេថុនសមាបត្តិយា ច វិជាយនស្ស ច។ ឥមេសំ ខោ, ភិក្ខវេ, ទ្វិន្នំ ធម្មានំ អតិត្តោ អប្បដិវានោ មាតុគាមោ កាលំ ករោតី”តិ។
“Bhikkhus, females die without getting enough of two things. What two? Sexual intercourse and giving birth. Females die without getting enough of these two things.”
៦២
62
“អសន្តសន្និវាសញ្ច វោ, ភិក្ខវេ, ទេសេស្សាមិ សន្តសន្និវាសញ្ច។ តំ សុណាថ, សាធុកំ មនសិ ករោថ, ភាសិស្សាមី”តិ។
“Bhikkhus, I will teach you about living with bad people and living with good people. Listen and apply your mind well, I will speak.”
“ឯវំ, ភន្តេ”តិ ខោ តេ ភិក្ខូ ភគវតោ បច្ចស្សោសុំ។ ភគវា ឯតទវោច:
“Yes, sir,” they replied. The Buddha said this:
“កថញ្ច, ភិក្ខវេ, អសន្តសន្និវាសោ ហោតិ, កថញ្ច អសន្តោ សន្និវសន្តិ?
“What is it like living with bad people? How do bad people live together?
ឥធ, ភិក្ខវេ, ថេរស្ស ភិក្ខុនោ ឯវំ ហោតិ: ‘ថេរោបិ មំ ន វទេយ្យ, មជ្ឈិមោបិ មំ ន វទេយ្យ, នវោបិ មំ ន វទេយ្យ; ថេរម្បាហំ ន វទេយ្យំ, មជ្ឈិមម្បាហំ ន វទេយ្យំ, នវម្បាហំ ន វទេយ្យំ។ ថេរោ ចេបិ មំ វទេយ្យ អហិតានុកម្បី មំ វទេយ្យ នោ ហិតានុកម្បី, នោតិ នំ វទេយ្យំ វិហេឋេយ្យំ បស្សម្បិស្ស នប្បដិករេយ្យំ។
It’s when a senior bhikkhu thinks: ‘No bhikkhu, whether senior, middle, or junior, should admonish me; and I shouldn’t admonish any bhikkhu, whether senior, middle, or junior. If a bhikkhu—whether senior, middle, or junior—were to admonish me, they wouldn’t be sympathetic, and I’d bother them by saying “No!” And anyway I wouldn’t deal with it even if I saw what I did wrong.’
មជ្ឈិមោ ចេបិ មំ វទេយ្យ …បេ… នវោ ចេបិ មំ វទេយ្យ, អហិតានុកម្បី មំ វទេយ្យ នោ ហិតានុកម្បី, នោតិ នំ វទេយ្យំ វិហេឋេយ្យំ បស្សម្បិស្ស នប្បដិករេយ្យំៜ។ មជ្ឈិមស្សបិ ភិក្ខុនោ ឯវំ ហោតិ …បេ… នវស្សបិ ភិក្ខុនោ ឯវំ ហោតិ: ‘ថេរោបិ មំ ន វទេយ្យ, មជ្ឈិមោបិ មំ ន វទេយ្យ, នវោបិ មំ ន វទេយ្យ; ថេរម្បាហំ ន វទេយ្យំ, មជ្ឈិមម្បាហំ ន វទេយ្យំ, នវម្បាហំ ន វទេយ្យំ។ ថេរោ ចេបិ មំ វទេយ្យ អហិតានុកម្បី មំ វទេយ្យ នោ ហិតានុកម្បី នោតិ នំ វទេយ្យំ វិហេឋេយ្យំ បស្សម្បិស្ស នប្បដិករេយ្យំ។ មជ្ឈិមោ ចេបិ មំ វទេយ្យ … នវោ ចេបិ មំ វទេយ្យ អហិតានុកម្បី មំ វទេយ្យ នោ ហិតានុកម្បី, នោតិ នំ វទេយ្យំ វិហេឋេយ្យំ បស្សម្បិស្ស នប្បដិករេយ្យំៜ។
And a middle or a junior bhikkhu also thinks: ‘No bhikkhu, whether senior, middle, or junior, should admonish me; and I shouldn’t admonish any bhikkhu, whether senior, middle, or junior. If a bhikkhu—whether senior, middle, or junior—were to admonish me, they wouldn’t be sympathetic, and I’d bother them by saying “No!” And anyway I wouldn’t deal with it even if I saw what I did wrong.’
ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, អសន្តសន្និវាសោ ហោតិ, ឯវញ្ច អសន្តោ សន្និវសន្តិ។
That’s what it’s like living with bad people; that’s how bad people live together.
កថញ្ច, ភិក្ខវេ, សន្តសន្និវាសោ ហោតិ, កថញ្ច សន្តោ សន្និវសន្តិ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ថេរស្ស ភិក្ខុនោ ឯវំ ហោតិ:
What is it like living with good people? How do good people live together? It’s when a senior bhikkhu thinks:
‘ថេរោបិ មំ វទេយ្យ, មជ្ឈិមោបិ មំ វទេយ្យ, នវោបិ មំ វទេយ្យ; ថេរម្បាហំ វទេយ្យំ, មជ្ឈិមម្បាហំ វទេយ្យំ, នវម្បាហំ វទេយ្យំ។ ថេរោ ចេបិ មំ វទេយ្យ ហិតានុកម្បី មំ វទេយ្យ នោ អហិតានុកម្បី, សាធូតិ នំ វទេយ្យំ ន នំ វិហេឋេយ្យំ បស្សម្បិស្ស បដិករេយ្យំ។ មជ្ឈិមោ ចេបិ មំ វទេយ្យ …បេ… នវោ ចេបិ មំ វទេយ្យ ហិតានុកម្បី មំ វទេយ្យ នោ អហិតានុកម្បី, សាធូតិ នំ វទេយ្យំ ន នំ វិហេឋេយ្យំ បស្សម្បិស្ស បដិករេយ្យំៜ។
‘Any bhikkhu, whether senior, middle, or junior, should admonish me; and I should admonish any bhikkhu, whether senior, middle, or junior. If a bhikkhu—whether senior, middle, or junior—were to admonish me, they’d be sympathetic, so I wouldn’t bother them, but say “Thank you!” And I’d deal with it when I saw what I did wrong.’
មជ្ឈិមស្សបិ ភិក្ខុនោ ឯវំ ហោតិ …បេ… នវស្សបិ ភិក្ខុនោ ឯវំ ហោតិ: ‘ថេរោបិ មំ វទេយ្យ, មជ្ឈិមោបិ មំ វទេយ្យ, នវោបិ មំ វទេយ្យ; ថេរម្បាហំ វទេយ្យំ, មជ្ឈិមម្បាហំ វទេយ្យំ, នវម្បាហំ វទេយ្យំ។ ថេរោ ចេបិ មំ វទេយ្យ ហិតានុកម្បី មំ វទេយ្យ នោ អហិតានុកម្បី, សាធូតិ នំ វទេយ្យំ ន នំ វិហេឋេយ្យំ បស្សម្បិស្ស បដិករេយ្យំ។ មជ្ឈិមោ ចេបិ មំ វទេយ្យ …បេ… នវោ ចេបិ មំ វទេយ្យ ហិតានុកម្បី មំ វទេយ្យ នោ អហិតានុកម្បី, សាធូតិ នំ វទេយ្យំ ន នំ វិហេឋេយ្យំ បស្សម្បិស្ស បដិករេយ្យំៜ។
And a middle or a junior bhikkhu also thinks: ‘Any bhikkhu, whether senior, middle, or junior, may admonish me; and I’ll admonish any bhikkhu, whether senior, middle, or junior. If a bhikkhu—whether senior, middle, or junior—were to admonish me, they’d be sympathetic, so I wouldn’t bother them, but say “Thank you!” And I’d deal with it when I saw what I did wrong.’
ឯវំ ខោ, ភិក្ខវេ, សន្តសន្និវាសោ ហោតិ, ឯវញ្ច សន្តោ សន្និវសន្តី”តិ។
That’s what it’s like living with good people; that’s how good people live together.”
៦៣
63
“យស្មិំ, ភិក្ខវេ, អធិករណេ ឧភតោ វចីសំសារោ ទិដ្ឋិបឡាសោ ចេតសោ អាឃាតោ អប្បច្ចយោ អនភិរទ្ធិ អជ្ឈត្តំ អវូបសន្តំ ហោតិ, តស្មេតំ, ភិក្ខវេ, អធិករណេ បាដិកង្ខំ: ‘ទីឃត្តាយ ខរត្តាយ វាឡត្តាយ សំវត្តិស្សតិ, ភិក្ខូ ច ន ផាសុំ វិហរិស្សន្តិៜ។
“In a disciplinary issue, when the tale-bearing on both sides—with contempt for each other’s views, resentful, bitter, and exasperated—is not settled internally, you can expect that this disciplinary issue will be long, fractious, and troublesome, and the bhikkhus won’t live comfortably.
យស្មិញ្ច ខោ, ភិក្ខវេ, អធិករណេ ឧភតោ វចីសំសារោ ទិដ្ឋិបឡាសោ ចេតសោ អាឃាតោ អប្បច្ចយោ អនភិរទ្ធិ អជ្ឈត្តំ សុវូបសន្តំ ហោតិ, តស្មេតំ, ភិក្ខវេ, អធិករណេ បាដិកង្ខំ: ‘ន ទីឃត្តាយ ខរត្តាយ វាឡត្តាយ សំវត្តិស្សតិ, ភិក្ខូ ច ផាសុំ វិហរិស្សន្តីៜ”តិ។
In a disciplinary issue, when the tale-bearing on both sides—with contempt for each other’s views, resentful, bitter, and exasperated—is well settled internally, you can expect that this disciplinary issue won’t lead to lasting acrimony and enmity, and the bhikkhus will live comfortably.”
បុគ្គលវគ្គោ បឋមោ។
The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
