Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
2. து³தியபண்ணாஸகங்
2. Dutiyapaṇṇāsakaṃ
(6) 1. புக்³க³லவக்³க³வண்ணனா
(6) 1. Puggalavaggavaṇṇanā
53. து³தியபண்ணாஸகஸ்ஸ பட²மே சக்கவத்தினா ஸத்³தி⁴ங் க³ஹிதத்தா ‘‘லோகானுகம்பாயா’’தி ந வுத்தங். எத்த² ச சக்கவத்தினோ உப்பத்தியா த்³வே ஸம்பத்தியோ லப⁴ந்தி, பு³த்³தா⁴னங் உப்பத்தியா திஸ்ஸோபி.
53. Dutiyapaṇṇāsakassa paṭhame cakkavattinā saddhiṃ gahitattā ‘‘lokānukampāyā’’ti na vuttaṃ. Ettha ca cakkavattino uppattiyā dve sampattiyo labhanti, buddhānaṃ uppattiyā tissopi.
54. து³தியே அச்ச²ரியமனுஸ்ஸாதி ஆசிண்ணமனுஸ்ஸா அப்³பு⁴தமனுஸ்ஸா.
54. Dutiye acchariyamanussāti āciṇṇamanussā abbhutamanussā.
55. ததியே ப³ஹுனோ ஜனஸ்ஸ அனுதப்பா ஹோதீதி மஹாஜனஸ்ஸ அனுதாபகாரீ ஹோதி. தத்த² சக்கவத்தினோ காலகிரியா ஏகசக்கவாளே தே³வமனுஸ்ஸானங் அனுதாபங் கரோதி, ததா²க³தஸ்ஸ காலகிரியா த³ஸஸு சக்கவாளஸஹஸ்ஸேஸு.
55. Tatiye bahuno janassa anutappā hotīti mahājanassa anutāpakārī hoti. Tattha cakkavattino kālakiriyā ekacakkavāḷe devamanussānaṃ anutāpaṃ karoti, tathāgatassa kālakiriyā dasasu cakkavāḷasahassesu.
56. சதுத்தே² தூ²பாரஹாதி தூ²பஸ்ஸ யுத்தா அனுச்ச²விகா. சக்கவத்தினோ ஹி சேதியங் படிஜக்³கி³த்வா த்³வே ஸம்பத்தியோ லப⁴ந்தி, பு³த்³தா⁴னங் சேதியங் படிஜக்³கி³த்வா திஸ்ஸோபி.
56. Catutthe thūpārahāti thūpassa yuttā anucchavikā. Cakkavattino hi cetiyaṃ paṭijaggitvā dve sampattiyo labhanti, buddhānaṃ cetiyaṃ paṭijaggitvā tissopi.
57. பஞ்சமே பு³த்³தா⁴தி அத்தனோ ஆனுபா⁴வேன சத்தாரி ஸச்சானி பு³த்³தா⁴.
57. Pañcame buddhāti attano ānubhāvena cattāri saccāni buddhā.
58. ச²ட்டே² ப²லந்தியாதி ஸத்³த³ங் கரொந்தியா. ந ஸந்தஸந்தீதி ந பா⁴யந்தி. தத்த² கீ²ணாஸவோ அத்தனோ ஸக்காயதி³ட்டி²யா பஹீனத்தா ந பா⁴யதி, ஹத்தா²ஜானீயோ ஸக்காயதி³ட்டி²யா ப³லவத்தாதி. ஸத்தமட்ட²மேஸுபி ஏஸேவ நயோ.
58. Chaṭṭhe phalantiyāti saddaṃ karontiyā. Na santasantīti na bhāyanti. Tattha khīṇāsavo attano sakkāyadiṭṭhiyā pahīnattā na bhāyati, hatthājānīyo sakkāyadiṭṭhiyā balavattāti. Sattamaṭṭhamesupi eseva nayo.
61. நவமே கிங்புரிஸாதி கின்னரா. மானுஸிங் வாசங் ந பா⁴ஸந்தீதி மனுஸ்ஸகத²ங் ந கதெ²ந்தி. த⁴ம்மாஸோகஸ்ஸ கிர ஏகங் கின்னரங் ஆனெத்வா த³ஸ்ஸேஸுங். ஸோ ‘‘கதா²பேத² ந’’ந்தி ஆஹ. கின்னரோ கதே²துங் ந இச்ச²தி. ஏகோ புரிஸோ ‘‘அஹமேதங் கதா²பெஸ்ஸாமீ’’தி ஹெட்டா²பாஸாத³ங் ஓதாரெத்வா த்³வே கா²ணுகே கொட்டெத்வா உக்க²லிங் ஆரோபேஸி. ஸா உப⁴தோபஸ்ஸேஹி பததி. தங் தி³ஸ்வா கின்னரோ ‘‘கிங் அஞ்ஞங் ஏகங் கா²ணுகங் கொட்டேதுங் ந வட்டதீ’’தி எத்தகமேவ ஆஹ. புன அபரபா⁴கே³ த்³வே கின்னரே ஆனெத்வா த³ஸ்ஸேஸுங். ராஜா ‘‘கதா²பேத² நே’’தி ஆஹ. தே கதே²துங் ந இச்சி²ங்ஸு. ஏகோ புரிஸோ ‘‘அஹமேதே கதா²பெஸ்ஸாமீ’’தி தே க³ஹெத்வா அந்தராபணங் அக³மாஸி. தத்தே²கோ அம்ப³பக்கஞ்ச மச்சே² ச அத்³த³ஸ, ஏகோ கபி³ட்ட²ப²லஞ்ச அம்பி³லிகாப²லஞ்ச. தத்த² புரிமோ ‘‘மஹாவிஸங் மனுஸ்ஸா கா²த³ந்தி, கத²ங் தே கிலாஸினோ ந ஹொந்தீ’’தி ஆஹ. இதரோ ‘‘கத²ங் இமே ஏதங் நிஸ்ஸாய குட்டி²னோ ந ஹொந்தீ’’தி ஆஹ. ஏவங் மானுஸிங் வாசங் கதே²துங் ஸக்கொந்தாபி த்³வே அத்தே² ஸம்பஸ்ஸமானா ந கதெ²ந்தீதி.
61. Navame kiṃpurisāti kinnarā. Mānusiṃ vācaṃ na bhāsantīti manussakathaṃ na kathenti. Dhammāsokassa kira ekaṃ kinnaraṃ ānetvā dassesuṃ. So ‘‘kathāpetha na’’nti āha. Kinnaro kathetuṃ na icchati. Eko puriso ‘‘ahametaṃ kathāpessāmī’’ti heṭṭhāpāsādaṃ otāretvā dve khāṇuke koṭṭetvā ukkhaliṃ āropesi. Sā ubhatopassehi patati. Taṃ disvā kinnaro ‘‘kiṃ aññaṃ ekaṃ khāṇukaṃ koṭṭetuṃ na vaṭṭatī’’ti ettakameva āha. Puna aparabhāge dve kinnare ānetvā dassesuṃ. Rājā ‘‘kathāpetha ne’’ti āha. Te kathetuṃ na icchiṃsu. Eko puriso ‘‘ahamete kathāpessāmī’’ti te gahetvā antarāpaṇaṃ agamāsi. Tattheko ambapakkañca macche ca addasa, eko kabiṭṭhaphalañca ambilikāphalañca. Tattha purimo ‘‘mahāvisaṃ manussā khādanti, kathaṃ te kilāsino na hontī’’ti āha. Itaro ‘‘kathaṃ ime etaṃ nissāya kuṭṭhino na hontī’’ti āha. Evaṃ mānusiṃ vācaṃ kathetuṃ sakkontāpi dve atthe sampassamānā na kathentīti.
62. த³ஸமே அப்படிவானோதி அனுகண்டி²தோ அபச்சோஸக்கிதோ.
62. Dasame appaṭivānoti anukaṇṭhito apaccosakkito.
63. ஏகாத³ஸமே அஸந்தஸன்னிவாஸந்தி அஸப்புரிஸானங் ஸன்னிவாஸங். ந வதெ³ய்யாதி ஓவாதே³ன வா அனுஸாஸனியா வா ந வதெ³ய்ய, மா வத³தூதி அத்தோ². தே²ரம்பாஹங் ந வதெ³ய்யந்தி அஹம்பி தே²ரங் பி⁴க்கு²ங் ஓவாதா³னுஸாஸனிவஸேன ந வதெ³ய்யங். அஹிதானுகம்பீதி அஹிதங் இச்ச²மானோ. நோ ஹிதானுகம்பீதி ஹிதங் அனிச்ச²மானோ. நோதி நங் வதெ³ய்யந்தி ‘‘அஹங் தவ வசனங் ந கரிஸ்ஸ’’ந்தி நங் வதெ³ய்யங். விஹேடெ²ய்யந்தி வசனஸ்ஸ அகரணேன விஹேடெ²ய்யங். பஸ்ஸம்பிஸ்ஸ நப்படிகரெய்யந்தி பஸ்ஸந்தோபி ஜானந்தோபி அஹங் தஸ்ஸ வசனங் ந கரெய்யங். இமினா உபாயேன ஸப்³ப³த்த² அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. ஸுக்கபக்கே² பன ஸாதூ⁴தி நங் வதெ³ய்யந்தி ‘‘ஸாது⁴ ப⁴த்³த³கங் ஸுகதி²தங் தயா’’தி தஸ்ஸ கத²ங் அபி⁴னந்த³ந்தோ நங் வதெ³ய்யந்தி அத்தோ².
63. Ekādasame asantasannivāsanti asappurisānaṃ sannivāsaṃ. Na vadeyyāti ovādena vā anusāsaniyā vā na vadeyya, mā vadatūti attho. Therampāhaṃ na vadeyyanti ahampi theraṃ bhikkhuṃ ovādānusāsanivasena na vadeyyaṃ. Ahitānukampīti ahitaṃ icchamāno. No hitānukampīti hitaṃ anicchamāno. Noti naṃ vadeyyanti ‘‘ahaṃ tava vacanaṃ na karissa’’nti naṃ vadeyyaṃ. Viheṭheyyanti vacanassa akaraṇena viheṭheyyaṃ. Passampissanappaṭikareyyanti passantopi jānantopi ahaṃ tassa vacanaṃ na kareyyaṃ. Iminā upāyena sabbattha attho veditabbo. Sukkapakkhe pana sādhūti naṃ vadeyyanti ‘‘sādhu bhaddakaṃ sukathitaṃ tayā’’ti tassa kathaṃ abhinandanto naṃ vadeyyanti attho.
64. த்³வாத³ஸமே உப⁴தோ வசீஸங்ஸாரோதி த்³வீஸுபி பக்கே²ஸு அஞ்ஞமஞ்ஞங் அக்கோஸனபச்சக்கோஸனவஸேன ஸங்ஸரமானா வாசா வசீஸங்ஸாரோ. தி³ட்டி²பளாஸோதி தி³ட்டி²ங் நிஸ்ஸாய உப்பஜ்ஜனகோ யுக³க்³கா³ஹலக்க²ணோ பளாஸோ தி³ட்டி²பளாஸோ நாம. சேதஸோ ஆகா⁴தோதி கோபோ. ஸோ ஹி சித்தங் ஆகா⁴தெந்தோ உப்பஜ்ஜதி. அப்பச்சயோதி அதுட்டா²காரோ, தோ³மனஸ்ஸந்தி அத்தோ². அனபி⁴ரத்³தீ⁴தி கோபோயேவ. ஸோ ஹி அனபி⁴ராத⁴னவஸேன அனபி⁴ரத்³தீ⁴தி வுச்சதி. அஜ்ஜ²த்தங் அவூபஸந்தங் ஹோதீதி ஸப்³ப³ம்பேதங் நியகஜ்ஜ²த்தஸங்கா²தே அத்தனோ சித்தே ச ஸத்³தி⁴விஹாரிகஅந்தேவாஸிகஸங்கா²தாய அத்தனோ பரிஸாய ச அவூபஸந்தங் ஹோதி. தஸ்மேதந்தி தஸ்மிங் ஏதங். ஸேஸங் வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ந்தி.
64. Dvādasame ubhato vacīsaṃsāroti dvīsupi pakkhesu aññamaññaṃ akkosanapaccakkosanavasena saṃsaramānā vācā vacīsaṃsāro. Diṭṭhipaḷāsoti diṭṭhiṃ nissāya uppajjanako yugaggāhalakkhaṇo paḷāso diṭṭhipaḷāso nāma. Cetaso āghātoti kopo. So hi cittaṃ āghātento uppajjati. Appaccayoti atuṭṭhākāro, domanassanti attho. Anabhiraddhīti kopoyeva. So hi anabhirādhanavasena anabhiraddhīti vuccati. Ajjhattaṃ avūpasantaṃ hotīti sabbampetaṃ niyakajjhattasaṅkhāte attano citte ca saddhivihārikaantevāsikasaṅkhātāya attano parisāya ca avūpasantaṃ hoti. Tasmetanti tasmiṃ etaṃ. Sesaṃ vuttanayeneva veditabbanti.
புக்³க³லவக்³கோ³ பட²மோ.
Puggalavaggo paṭhamo.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya / (6) 1. புக்³க³லவக்³கோ³ • (6) 1. Puggalavaggo
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / (6) 1. புக்³க³லவக்³க³வண்ணனா • (6) 1. Puggalavaggavaṇṇanā