Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೨. ದುತಿಯಪಣ್ಣಾಸಕಂ
2. Dutiyapaṇṇāsakaṃ
(೬) ೧. ಪುಗ್ಗಲವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ
(6) 1. Puggalavaggavaṇṇanā
೫೩. ದುತಿಯಪಣ್ಣಾಸಕಸ್ಸ ಪಠಮೇ ಹಿತಗ್ಗಹಣೇನ ಮೇತ್ತಾ ವುತ್ತಾ ಹೋತಿ, ನ ಕರುಣಾ, ಅನುಕಮ್ಪಾಗಹಣೇನ ಪನ ಕರುಣಾತಿ ಚಕ್ಕವತ್ತಿನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಗಹಿತತ್ತಾ ‘‘ಲೋಕಾನುಕಮ್ಪಾಯಾ’’ತಿ ನ ವುತ್ತಂ। ನಿಪ್ಪರಿಯಾಯತೋ ಲೋಕಾನುಕಮ್ಪಾ ನಾಮ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಾಧೀನಾತಿ। ದ್ವೇತಿ ಮನುಸ್ಸದೇವಸಮ್ಪತ್ತಿವಸೇನ ದ್ವೇ ಸಮ್ಪತ್ತಿಯೋ। ತಾ ದ್ವೇ, ನಿಬ್ಬಾನಸಮ್ಪತ್ತಿ ಚಾತಿ ತಿಸ್ಸೋ।
53. Dutiyapaṇṇāsakassa paṭhame hitaggahaṇena mettā vuttā hoti, na karuṇā, anukampāgahaṇena pana karuṇāti cakkavattinā saddhiṃ gahitattā ‘‘lokānukampāyā’’ti na vuttaṃ. Nippariyāyato lokānukampā nāma sammāsambuddhādhīnāti. Dveti manussadevasampattivasena dve sampattiyo. Tā dve, nibbānasampatti cāti tisso.
೫೪. ದುತಿಯೇ ಬಹುಸೋ ಲೋಕೇ ನ ಚಿಣ್ಣಾ ನ ಪವತ್ತಾ ಮನುಸ್ಸಾತಿ ಆಚಿಣ್ಣಮನುಸ್ಸಾ। ಕದಾಚಿದೇವ ಹಿ ನೇಸಂ ಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ ಅಭೂತಪುಬ್ಬಾ ಭೂತಾತಿ ಅಬ್ಭುತಮನುಸ್ಸಾ।
54. Dutiye bahuso loke na ciṇṇā na pavattā manussāti āciṇṇamanussā. Kadācideva hi nesaṃ loke nibbatti abhūtapubbā bhūtāti abbhutamanussā.
೫೫. ತತಿಯೇ ದಸಸು ಚಕ್ಕವಾಳಸಹಸ್ಸೇಸು ಅನುತಾಪಂ ಕರೋತಿ ತಸ್ಸ ಏಕಬುದ್ಧಖೇತ್ತಭಾವತೋ।
55. Tatiye dasasu cakkavāḷasahassesu anutāpaṃ karoti tassa ekabuddhakhettabhāvato.
೫೬. ಚತುತ್ಥೇ ಥೂಪಸ್ಸ ಯುತ್ತಾತಿ ಧಾತುಯೋ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಥೂಪಕರಣಸ್ಸ ಯುತ್ತಾ।
56. Catutthe thūpassa yuttāti dhātuyo pakkhipitvā thūpakaraṇassa yuttā.
೫೭. ಪಞ್ಚಮೇ ಅತ್ತನೋ ಆನುಭಾವೇನಾತಿ ಸಯಮ್ಭುಞಾಣೇನ। ಬುದ್ಧಾತಿ ಬುದ್ಧವನ್ತೋ।
57. Pañcame attano ānubhāvenāti sayambhuñāṇena. Buddhāti buddhavanto.
೫೮. ಛಟ್ಠೇ ಪಹೀನತ್ತಾ ನ ಭಾಯತೀತಿ ಅತ್ತಸಿನೇಹಾಭಾವತೋ ನ ಭಾಯತಿ। ಸಕ್ಕಾಯದಿಟ್ಠಿಗ್ಗಹಣಞ್ಚೇತ್ಥ ನಿದಸ್ಸನಮತ್ತಂ, ಅತ್ತಸಿನೇಹಸ್ಸ ಪಟಿಘಸ್ಸ ತದೇಕಟ್ಠಸಮ್ಮೋಹಸ್ಸ ಚ ವಸೇನ ಭಾಯನಂ ಹೋತೀತಿ ತೇಸಮ್ಪಿ ಪಹೀನತ್ತಾ ನ ಭಾಯತಿ, ಅಞ್ಞಥಾ ಸೋತಾಪನ್ನಾದೀನಂ ಅಭಯೇನ ಭವಿತಬ್ಬಂ ಸಿಯಾ। ಸಕ್ಕಾಯದಿಟ್ಠಿಯಾ ಬಲವತ್ತಾತಿ ಏತ್ಥ ಅಹಂಕಾರಸಮ್ಮೋಹನತಾದೀನಮ್ಪಿ ಬಲವತ್ತಾತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ।
58. Chaṭṭhe pahīnattā na bhāyatīti attasinehābhāvato na bhāyati. Sakkāyadiṭṭhiggahaṇañcettha nidassanamattaṃ, attasinehassa paṭighassa tadekaṭṭhasammohassa ca vasena bhāyanaṃ hotīti tesampi pahīnattā na bhāyati, aññathā sotāpannādīnaṃ abhayena bhavitabbaṃ siyā. Sakkāyadiṭṭhiyā balavattāti ettha ahaṃkārasammohanatādīnampi balavattāti vattabbaṃ.
೫೯. ಸತ್ತಮೇ ಅಸ್ಸಾಜಾನೀಯೋತಿ ಲಿಖನ್ತಿ, ಉಸಭಾಜಾನೀಯೋತಿ ಪನ ಪಾಠೋತಿ।
59. Sattame assājānīyoti likhanti, usabhājānīyoti pana pāṭhoti.
೬೧. ನವಮೇ ತತ್ಥಾತಿ ಅನ್ತರಾಪಣೇ। ಏಕೋತಿ ದ್ವೀಸು ಕಿನ್ನರೇಸು ಏಕೋ। ಅಮ್ಬಿಲಿಕಾಫಲಞ್ಚ ಅದ್ದಸಾತಿ ಆನೇತ್ವಾ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಮ್ಬಿಲಿಕಾಫಲನ್ತಿ ತಿನ್ತಿಣೀಫಲನ್ತಿ ವದನ್ತಿ, ಚತುರಮ್ಬಿಲನ್ತಿ ಅಪರೇ। ದ್ವೇ ಅತ್ಥೇತಿ ಪಾಳಿಯಂ ವುತ್ತೇ ದ್ವೇ ಅತ್ಥೇ।
61. Navame tatthāti antarāpaṇe. Ekoti dvīsu kinnaresu eko. Ambilikāphalañca addasāti ānetvā sambandho. Ambilikāphalanti tintiṇīphalanti vadanti, caturambilanti apare. Dve attheti pāḷiyaṃ vutte dve atthe.
೬೨. ದಸಮೇ ಯಥಾಆರದ್ಧೇ ಕಿಚ್ಚೇ ವತ್ತಮಾನೇ ಅನ್ತರಾ ಏವ ಪಟಿಗಮನಂ ಪಟಿವಾನಂ, ನತ್ಥಿ ಏತಸ್ಸ ಪಟಿವಾನನ್ತಿ ಅಪ್ಪಟಿವಾನೋ। ತತ್ಥ ಅಸಂಕೋಚಪ್ಪತ್ತೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅನುಕ್ಕಣ್ಠಿತೋ’’ತಿಆದಿ।
62. Dasame yathāāraddhe kicce vattamāne antarā eva paṭigamanaṃ paṭivānaṃ, natthi etassa paṭivānanti appaṭivāno. Tattha asaṃkocappatto. Tenāha ‘‘anukkaṇṭhito’’tiādi.
೬೩. ಏಕಾದಸಮೇ ಸನ್ನಿವಾಸನ್ತಿ ಸಹವಾಸಂ। ಯಥಾ ಅಸಪ್ಪುರಿಸಾ ಸಹ ವಸನ್ತಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಅಗಾರವೇನ ಅನಾದರಿಯಂ ಕರೋನ್ತಿ, ತಪ್ಪಟಿಕ್ಖೇಪೇನ ಸಪ್ಪುರಿಸಾನಂ ಸಗಾರವಪ್ಪಟಿಪತ್ತಿದಸ್ಸನಪರಮಿದಂ ಸುತ್ತಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।
63. Ekādasame sannivāsanti sahavāsaṃ. Yathā asappurisā saha vasantā aññamaññaṃ agāravena anādariyaṃ karonti, tappaṭikkhepena sappurisānaṃ sagāravappaṭipattidassanaparamidaṃ suttaṃ daṭṭhabbaṃ.
೬೪. ದ್ವಾದಸಮೇ ದ್ವೀಸುಪಿ ಪಕ್ಖೇಸೂತಿ ವಿವಾದಾಪನ್ನಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ದ್ವೀಸುಪಿ ಪಕ್ಖೇಸು। ಸಂಸರಮಾನಾತಿ ಪವತ್ತಮಾನಾ। ದಿಟ್ಠಿಪಳಾಸೋತಿ ದಿಟ್ಠಿಸನ್ನಿಸ್ಸಯೋ ಪಳಾಸೋ ಯುಗಗ್ಗಾಹೋ। ಆಘಾತೇನ್ತೋತಿ ಆಹನನ್ತೋ ಬಾಧೇನ್ತೋ। ಅನಭಿರಾಧನವಸೇನಾತಿ ಯಸ್ಸ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ತಸ್ಸ ತದಞ್ಞೇಸಞ್ಚ ಅತ್ಥಸ್ಸ ಅನಭಿರಾಧನವಸೇನ। ಸಬ್ಬಮ್ಪೇತನ್ತಿ ವಚೀಸಂಸಾರೋತಿ ಸಬ್ಬಮ್ಪೇತಂ। ಅತ್ತನೋ ಚಿತ್ತೇ ಪರಿಸಾಯ ಚ ಚಿತ್ತೇತಿ ಆನೇತ್ವಾ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
64. Dvādasame dvīsupi pakkhesūti vivādāpannānaṃ bhikkhūnaṃ dvīsupi pakkhesu. Saṃsaramānāti pavattamānā. Diṭṭhipaḷāsoti diṭṭhisannissayo paḷāso yugaggāho. Āghātentoti āhananto bādhento. Anabhirādhanavasenāti yassa uppajjati, tassa tadaññesañca atthassa anabhirādhanavasena. Sabbampetanti vacīsaṃsāroti sabbampetaṃ. Attano citte parisāya ca citteti ānetvā sambandho.
ಪುಗ್ಗಲವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Puggalavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / (೬) ೧. ಪುಗ್ಗಲವಗ್ಗೋ • (6) 1. Puggalavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / (೬) ೧. ಪುಗ್ಗಲವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • (6) 1. Puggalavaggavaṇṇanā