Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๗. ปุลินปูชกเตฺถรอปทานวณฺณนา
7. Pulinapūjakattheraapadānavaṇṇanā
วิปสฺสิสฺส ภควโตติอาทิกํ อายสฺมโต ปุลินปูชกเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุเทฺธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล เอกสฺมิํ กุเล นิพฺพโตฺต สาสเน ปสนฺนจิโตฺต เจติยงฺคณโพธิยงฺคเณสุ ปุราณวาลุกํ อปเนตฺวา นวํ มุตฺตาทลสทิสปณฺฑรปุลินํ โอกิริตฺวา มาฬกํ อลงฺกริฯ เตน กเมฺมน โส เทวโลเก นิพฺพโตฺต ตตฺถ ทิเพฺพหิ รตเนหิ วิโชฺชตมาเน อเนกโยชเน กนกวิมาเน ทิพฺพสมฺปตฺติํ อนุภวิตฺวา ตโต จุโต มนุสฺสโลเก สตฺตรตนสมฺปโนฺน จกฺกวตฺตี ราชา หุตฺวา มนุสฺสสมฺปตฺติํ อนุภวิตฺวา อปราปรํ สํสรโนฺต อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท วิภวสมฺปเนฺน เอกสฺมิํ กุเล นิพฺพโตฺต สาสเน ปสโนฺน ปพฺพชิตฺวา วิปสฺสนํ วเฑฺฒตฺวา อรหตฺตํ ปาปุณิฯ โส อตฺตโน กตปุญฺญนามสทิเสน นาเมน ปุลินปูชกเตฺถโรติ ปากโฎฯ
Vipassissabhagavatotiādikaṃ āyasmato pulinapūjakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vipassissa bhagavato kāle ekasmiṃ kule nibbatto sāsane pasannacitto cetiyaṅgaṇabodhiyaṅgaṇesu purāṇavālukaṃ apanetvā navaṃ muttādalasadisapaṇḍarapulinaṃ okiritvā māḷakaṃ alaṅkari. Tena kammena so devaloke nibbatto tattha dibbehi ratanehi vijjotamāne anekayojane kanakavimāne dibbasampattiṃ anubhavitvā tato cuto manussaloke sattaratanasampanno cakkavattī rājā hutvā manussasampattiṃ anubhavitvā aparāparaṃ saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde vibhavasampanne ekasmiṃ kule nibbatto sāsane pasanno pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. So attano katapuññanāmasadisena nāmena pulinapūjakattheroti pākaṭo.
๑๖๕. โส อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ทเสฺสโนฺต วิปสฺสิสฺส ภควโตติอาทิมาหฯ ตตฺถ วิวิธํ ปสฺสตีติ วิปสฺสี, วิวิจฺจ ปสฺสตีติ วา วิปสฺสี, วิวิเธ อตฺตตฺถปรตฺถาทิเภเท อเตฺถ ปสฺสตีติ วา วิปสฺสี, วิวิเธ โวหารปรมตฺถาทิเภเท ปสฺสตีติ วา วิปสฺสี, ตสฺส วิปสฺสิสฺส โพธิยา ปาทปุตฺตเม อุตฺตเม โพธิรุกฺขมณฺฑลมาฬเก ปุราณปุลินํ วาลุกํ ฉเฑฺฑตฺวา สุทฺธํ ปณฺฑรํ ปุลินํ อากิริํ สนฺถริํฯ เสสํ สุวิเญฺญยฺยเมวาติฯ
165. So attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ dassento vipassissa bhagavatotiādimāha. Tattha vividhaṃ passatīti vipassī, vivicca passatīti vā vipassī, vividhe attatthaparatthādibhede atthe passatīti vā vipassī, vividhe vohāraparamatthādibhede passatīti vā vipassī, tassa vipassissa bodhiyā pādaputtame uttame bodhirukkhamaṇḍalamāḷake purāṇapulinaṃ vālukaṃ chaḍḍetvā suddhaṃ paṇḍaraṃ pulinaṃ ākiriṃ santhariṃ. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
ปุลินปูชกเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Pulinapūjakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๗. ปุลินปูชกเตฺถรอปทานํ • 7. Pulinapūjakattheraapadānaṃ