Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
७. पुनब्बसुसुत्तं
7. Punabbasusuttaṃ
२४१. एकं समयं भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन भगवा भिक्खू निब्बानपटिसंयुत्ताय धम्मिया कथाय सन्दस्सेति समादपेति समुत्तेजेति सम्पहंसेति। ते च भिक्खू अट्ठिं कत्वा मनसि कत्वा सब्बचेतसा समन्नाहरित्वा ओहितसोता धम्मं सुणन्ति। अथ खो पुनब्बसुमाता यक्खिनी पुत्तके एवं तोसेसि –
241. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena bhagavā bhikkhū nibbānapaṭisaṃyuttāya dhammiyā kathāya sandasseti samādapeti samuttejeti sampahaṃseti. Te ca bhikkhū aṭṭhiṃ katvā manasi katvā sabbacetasā samannāharitvā ohitasotā dhammaṃ suṇanti. Atha kho punabbasumātā yakkhinī puttake evaṃ tosesi –
‘‘तुण्ही उत्तरिके होहि, तुण्ही होहि पुनब्बसु।
‘‘Tuṇhī uttarike hohi, tuṇhī hohi punabbasu;
यावाहं बुद्धसेट्ठस्स, धम्मं सोस्सामि सत्थुनो॥
Yāvāhaṃ buddhaseṭṭhassa, dhammaṃ sossāmi satthuno.
‘‘निब्बानं भगवा आह, सब्बगन्थप्पमोचनं।
‘‘Nibbānaṃ bhagavā āha, sabbaganthappamocanaṃ;
अतिवेला च मे होति, अस्मिं धम्मे पियायना॥
Ativelā ca me hoti, asmiṃ dhamme piyāyanā.
‘‘पियो लोके सको पुत्तो, पियो लोके सको पति।
‘‘Piyo loke sako putto, piyo loke sako pati;
ततो पियतरा मय्हं, अस्स धम्मस्स मग्गना॥
Tato piyatarā mayhaṃ, assa dhammassa magganā.
‘‘न हि पुत्तो पति वापि, पियो दुक्खा पमोचये।
‘‘Na hi putto pati vāpi, piyo dukkhā pamocaye;
यथा सद्धम्मस्सवनं, दुक्खा मोचेति पाणिनं॥
Yathā saddhammassavanaṃ, dukkhā moceti pāṇinaṃ.
‘‘लोके दुक्खपरेतस्मिं, जरामरणसंयुते।
‘‘Loke dukkhaparetasmiṃ, jarāmaraṇasaṃyute;
जरामरणमोक्खाय, यं धम्मं अभिसम्बुधं।
Jarāmaraṇamokkhāya, yaṃ dhammaṃ abhisambudhaṃ;
तं धम्मं सोतुमिच्छामि, तुण्ही होहि पुनब्बसू’’ति॥
Taṃ dhammaṃ sotumicchāmi, tuṇhī hohi punabbasū’’ti.
‘‘अम्मा न ब्याहरिस्सामि, तुण्हीभूतायमुत्तरा।
‘‘Ammā na byāharissāmi, tuṇhībhūtāyamuttarā;
धम्ममेव निसामेहि, सद्धम्मस्सवनं सुखं।
Dhammameva nisāmehi, saddhammassavanaṃ sukhaṃ;
सद्धम्मस्स अनञ्ञाय, अम्मा दुक्खं चरामसे॥
Saddhammassa anaññāya, ammā dukkhaṃ carāmase.
‘‘एस देवमनुस्सानं, सम्मूळ्हानं पभङ्करो।
‘‘Esa devamanussānaṃ, sammūḷhānaṃ pabhaṅkaro;
बुद्धो अन्तिमसारीरो, धम्मं देसेति चक्खुमा’’ति॥
Buddho antimasārīro, dhammaṃ deseti cakkhumā’’ti.
‘‘साधु खो पण्डितो नाम, पुत्तो जातो उरेसयो।
‘‘Sādhu kho paṇḍito nāma, putto jāto uresayo;
पुत्तो मे बुद्धसेट्ठस्स, धम्मं सुद्धं पियायति॥
Putto me buddhaseṭṭhassa, dhammaṃ suddhaṃ piyāyati.
‘‘पुनब्बसु सुखी होहि, अज्जाहम्हि समुग्गता।
‘‘Punabbasu sukhī hohi, ajjāhamhi samuggatā;
दिट्ठानि अरियसच्चानि, उत्तरापि सुणातु मे’’ति॥
Diṭṭhāni ariyasaccāni, uttarāpi suṇātu me’’ti.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ७. पुनब्बसुसुत्तवण्णना • 7. Punabbasusuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ७. पुनब्बसुसुत्तवण्णना • 7. Punabbasusuttavaṇṇanā