Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၇. ပုနဗ္ဗသုသုတ္တဝဏ္ဏနာ
7. Punabbasusuttavaṇṇanā
၂၄၁. ဝသနဋ္ဌာနဂ္ဂဟဏေန ရတ္တိဋ္ဌာနဒိဝာဋ္ဌာနာဒယော သင္ဂဏ္ဟာတိ။ ဒ္ဝာဒသဟတ္ထမတ္တမေဝ ဂဏ္ဟာတိ ပကတိသဉ္စရဏူပစာရမတ္တဗ္ယာပနတော။ ယထာပရိသန္တိ ပရိသာနုရူပံ, ယတ္ထ ယတ္ထ ပရိသာ တိဋ္ဌတိ, တံ တံ ဌာနံ ဂစ္ဆတိ ပရိသပရိယန္တိကတ္တာ။ သတ္ထု မုခဝိကာရာဘာဝတော ပဝေသာနုညံ သလ္လက္ခေန္တီ ‘‘နူန အယံ ကတာဓိကာရာ ဘဝိသ္သတီ’’တိ အနုမာနသိဒ္ဓံ ဥပနိသ္သယံ ဒိသ္ဝာ။ ဧကီဘာဝဂမနေနာတိ ဟတ္ထပာသူပဂမနေန ပရိသာယ မိသ္သီဘာဝပ္ပတ္တိယာ။ ပုတ္တကာတိ ပုတ္တပုတ္တိယော။ အနုကမ္ပာယဉ္ဟိ က-သဒ္ဒော။
241. Vasanaṭṭhānaggahaṇena rattiṭṭhānadivāṭṭhānādayo saṅgaṇhāti. Dvādasahatthamattameva gaṇhāti pakatisañcaraṇūpacāramattabyāpanato. Yathāparisanti parisānurūpaṃ, yattha yattha parisā tiṭṭhati, taṃ taṃ ṭhānaṃ gacchati parisapariyantikattā. Satthu mukhavikārābhāvato pavesānuññaṃ sallakkhentī ‘‘nūna ayaṃ katādhikārā bhavissatī’’ti anumānasiddhaṃ upanissayaṃ disvā. Ekībhāvagamanenāti hatthapāsūpagamanena parisāya missībhāvappattiyā. Puttakāti puttaputtiyo. Anukampāyañhi ka-saddo.
နိဗ္ဗာနာရမ္မဏေန အရိယမဂ္ဂေန မုဉ္စိယမာနာ ဂန္ထာ ‘‘နိဗ္ဗာနံ အာဂမ္မ ပမုစ္စန္တီ’’တိ ဝုတ္တာ။ ဝေလာတိက္ကန္တာတိ ပမာဏတော ပရိစ္ဆိန္ဒိတုံ န သက္ကာတိ အာဟ ‘‘ပမာဏာတိက္ကန္တာ’’တိ။ ပိယာယနာတိ အာသီသနာ။ အာသီသနံ ပေမဝသေန ပေမဝတ္ထုနော ဧသနာ ပတ္ထနာဝ ဟောတီတိ အာဟ ‘‘မဂ္ဂနာ ပတ္ထနာ’’တိ။ တတောတိ ပိယပုတ္တာဒိတော။ ပာဏီနန္တိ သာမိအတ္ထေ ပုထုဝစနံ ဒုက္ခသဒ္ဒာပေက္ခံ။ ကေ မောစေတီတိ မောစနကိရိယာယ ကမ္မံ ပုစ္ဆတိ? ဣဘရော ပန အတ္ထဝသေန ဝိဘတ္တိဝိပရိဏာမောတိ ‘‘ပာဏိနေတိ အာဟရိတ္ဝာ ဝတ္တဗ္ဗ’’န္တိ အာဟ။ အဘိသမ္ဗုဓန္တိ အဘိသမ္ဗုဓန္တော။ တေနာဟ ‘‘အဘိသမ္ဗုဒ္ဓော’’တိ။ သဒ္ဓမ္မသ္သာတိ ဥပယောဂတ္ထေ သာမိဝစနန္တိ အာဟ ‘‘သဒ္ဓမ္မမေဝ အဇာနိတ္ဝာ’’တိ။
Nibbānārammaṇena ariyamaggena muñciyamānā ganthā ‘‘nibbānaṃ āgamma pamuccantī’’ti vuttā. Velātikkantāti pamāṇato paricchindituṃ na sakkāti āha ‘‘pamāṇātikkantā’’ti. Piyāyanāti āsīsanā. Āsīsanaṃ pemavasena pemavatthuno esanā patthanāva hotīti āha ‘‘magganā patthanā’’ti. Tatoti piyaputtādito. Pāṇīnanti sāmiatthe puthuvacanaṃ dukkhasaddāpekkhaṃ. Ke mocetīti mocanakiriyāya kammaṃ pucchati? Ibharo pana atthavasena vibhattivipariṇāmoti ‘‘pāṇineti āharitvā vattabba’’nti āha. Abhisambudhanti abhisambudhanto. Tenāha ‘‘abhisambuddho’’ti. Saddhammassāti upayogatthe sāmivacananti āha ‘‘saddhammameva ajānitvā’’ti.
ပုတ္တသ္သ အနုမောဒနံ ကရောန္တီတိ ပုတ္တသ္သ ပဋိပတ္တိအနုမောဒနံ ကရောန္တီ။ ဥဂ္ဂတာတိ ဧတ္ထ ကလလေ ဝဋ္ဋဒုက္ခေ နိမုဇ္ဇမာနာ တတော သီသံ ဥက္ခိပိတုံ အသက္ကောန္တိ အဇ္ဇ ဗုဒ္ဓာနုဘာဝေန ပညာသီသံ ဥက္ခိပိတာ ဥဂ္ဂတာ။ ပုန ဝိနိပာတာဘာဝတော သမ္မဒေဝ ဥဂ္ဂတတ္တာ သမုဂ္ဂတာ။ တထာဘူတာ သာသနေပိ ဥဂ္ဂတာ သမုဂ္ဂတာ ဇာတာ။ စတုသစ္စပဋိဝေဓဘာဝန္တိ စတုသစ္စပဋိဝေဓသ္သ အတ္ထိဘာဝံ။ ကဏ္ဍုကစ္ဆုအာဒီတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန ဇေဂုစ္ဆအသာတာဒိံ သင္ဂဏ္ဟာတိ။ ဒိဗ္ဗသမ္ပတ္တိံ ပဋိလဘတိ ပဝတ္တိယံ သမ္ပတ္တိဒာယိနော ကမ္မသ္သ ကတောကာသတ္တာ။ တုဏ္ဟီ ဥတ္တရိကေ ဟောဟီတိ မာတု-ဝစနံ သမ္ပဋိစ္ဆိတ္ဝာ တသ္သ ဝိသေသာဓိဂမသ္သ အဝိဗန္ဓကရဏသမ္မာပယောဂေန ယထာလဒ္ဓဝိသေသာယ မာတုယာ ဝသေန ယသ္မာ ဓီတာ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကသမ္ပတ္တိလာဘီ, တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘မာတု အာနုဘာဝေနေဝာ’’တိ။
Puttassa anumodanaṃ karontīti puttassa paṭipattianumodanaṃ karontī. Uggatāti ettha kalale vaṭṭadukkhe nimujjamānā tato sīsaṃ ukkhipituṃ asakkonti ajja buddhānubhāvena paññāsīsaṃ ukkhipitā uggatā. Puna vinipātābhāvato sammadeva uggatattā samuggatā. Tathābhūtā sāsanepi uggatā samuggatā jātā. Catusaccapaṭivedhabhāvanti catusaccapaṭivedhassa atthibhāvaṃ. Kaṇḍukacchuādīti ādi-saddena jegucchaasātādiṃ saṅgaṇhāti. Dibbasampattiṃ paṭilabhati pavattiyaṃ sampattidāyino kammassa katokāsattā. Tuṇhī uttarike hohīti mātu-vacanaṃ sampaṭicchitvā tassa visesādhigamassa avibandhakaraṇasammāpayogena yathāladdhavisesāya mātuyā vasena yasmā dhītā diṭṭhadhammikasampattilābhī, tasmā vuttaṃ ‘‘mātu ānubhāvenevā’’ti.
ပုနဗ္ဗသုသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Punabbasusuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၇. ပုနဗ္ဗသုသုတ္တံ • 7. Punabbasusuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၇. ပုနဗ္ဗသုသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Punabbasusuttavaṇṇanā