| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
7. පුනබ්‌බසුසුත්‌තවණ්‌ණනා
7. Punabbasusuttavaṇṇanā
241. වසනට්‌ඨානග්‌ගහණෙන රත්‌තිට්‌ඨානදිවාට්‌ඨානාදයො සඞ්‌ගණ්‌හාති. ද්‌වාදසහත්‌ථමත්‌තමෙව ගණ්‌හාති පකතිසඤ්‌චරණූපචාරමත්‌තබ්‍යාපනතො. යථාපරිසන්‌ති පරිසානුරූපං, යත්‌ථ යත්‌ථ පරිසා තිට්‌ඨති, තං තං ඨානං ගච්‌ඡති පරිසපරියන්‌තිකත්‌තා. සත්‌ථු මුඛවිකාරාභාවතො පවෙසානුඤ්‌ඤං සල්‌ලක්‌ඛෙන්‌තී ‘‘නූන අයං කතාධිකාරා භවිස්‌සතී’’ති අනුමානසිද්‌ධං උපනිස්‌සයං දිස්‌වා. එකීභාවගමනෙනාති හත්‌ථපාසූපගමනෙන පරිසාය මිස්‌සීභාවප්‌පත්‌තියා. පුත්‌තකාති පුත්‌තපුත්‌තියො. අනුකම්‌පායඤ්‌හි ක-සද්‌දො.
241. Vasanaṭṭhānaggahaṇena rattiṭṭhānadivāṭṭhānādayo saṅgaṇhāti. Dvādasahatthamattameva gaṇhāti pakatisañcaraṇūpacāramattabyāpanato. Yathāparisanti parisānurūpaṃ, yattha yattha parisā tiṭṭhati, taṃ taṃ ṭhānaṃ gacchati parisapariyantikattā. Satthu mukhavikārābhāvato pavesānuññaṃ sallakkhentī ‘‘nūna ayaṃ katādhikārā bhavissatī’’ti anumānasiddhaṃ upanissayaṃ disvā. Ekībhāvagamanenāti hatthapāsūpagamanena parisāya missībhāvappattiyā. Puttakāti puttaputtiyo. Anukampāyañhi ka-saddo.
නිබ්‌බානාරම්‌මණෙන අරියමග්‌ගෙන මුඤ්‌චියමානා ගන්‌ථා ‘‘නිබ්‌බානං ආගම්‌ම පමුච්‌චන්‌තී’’ති වුත්‌තා. වෙලාතික්‌කන්‌තාති පමාණතො පරිච්‌ඡින්‌දිතුං න සක්‌කාති ආහ ‘‘පමාණාතික්‌කන්‌තා’’ති. පියායනාති ආසීසනා. ආසීසනං පෙමවසෙන පෙමවත්‌ථුනො එසනා පත්‌ථනාව හොතීති ආහ ‘‘මග්‌ගනා පත්‌ථනා’’ති. තතොති පියපුත්‌තාදිතො. පාණීනන්‌ති සාමිඅත්‌ථෙ පුථුවචනං දුක්‌ඛසද්‌දාපෙක්‌ඛං. කෙ මොචෙතීති මොචනකිරියාය කම්‌මං පුච්‌ඡති? ඉභරො පන අත්‌ථවසෙන විභත්‌තිවිපරිණාමොති ‘‘පාණිනෙති ආහරිත්‌වා වත්‌තබ්‌බ’’න්‌ති ආහ. අභිසම්‌බුධන්‌ති අභිසම්‌බුධන්‌තො. තෙනාහ ‘‘අභිසම්‌බුද්‌ධො’’ති. සද්‌ධම්‌මස්‌සාති උපයොගත්‌ථෙ සාමිවචනන්‌ති ආහ ‘‘සද්‌ධම්‌මමෙව අජානිත්‌වා’’ති.
Nibbānārammaṇena ariyamaggena muñciyamānā ganthā ‘‘nibbānaṃ āgamma pamuccantī’’ti vuttā. Velātikkantāti pamāṇato paricchindituṃ na sakkāti āha ‘‘pamāṇātikkantā’’ti. Piyāyanāti āsīsanā. Āsīsanaṃ pemavasena pemavatthuno esanā patthanāva hotīti āha ‘‘magganā patthanā’’ti. Tatoti piyaputtādito. Pāṇīnanti sāmiatthe puthuvacanaṃ dukkhasaddāpekkhaṃ. Ke mocetīti mocanakiriyāya kammaṃ pucchati? Ibharo pana atthavasena vibhattivipariṇāmoti ‘‘pāṇineti āharitvā vattabba’’nti āha. Abhisambudhanti abhisambudhanto. Tenāha ‘‘abhisambuddho’’ti. Saddhammassāti upayogatthe sāmivacananti āha ‘‘saddhammameva ajānitvā’’ti.
පුත්‌තස්‌ස අනුමොදනං කරොන්‌තීති පුත්‌තස්‌ස පටිපත්‌තිඅනුමොදනං කරොන්‌තී. උග්‌ගතාති එත්‌ථ කලලෙ වට්‌ටදුක්‌ඛෙ නිමුජ්‌ජමානා තතො සීසං උක්‌ඛිපිතුං අසක්‌කොන්‌ති අජ්‌ජ බුද්‌ධානුභාවෙන පඤ්‌ඤාසීසං උක්‌ඛිපිතා උග්‌ගතා. පුන විනිපාතාභාවතො සම්‌මදෙව උග්‌ගතත්‌තා සමුග්‌ගතා. තථාභූතා සාසනෙපි උග්‌ගතා සමුග්‌ගතා ජාතා. චතුසච්‌චපටිවෙධභාවන්‌ති චතුසච්‌චපටිවෙධස්‌ස අත්‌ථිභාවං. කණ්‌ඩුකච්‌ඡුආදීති ආදි-සද්‌දෙන ජෙගුච්‌ඡඅසාතාදිං සඞ්‌ගණ්‌හාති. දිබ්‌බසම්‌පත්‌තිං පටිලභති පවත්‌තියං සම්‌පත්‌තිදායිනො කම්‌මස්‌ස කතොකාසත්‌තා. තුණ්‌හී උත්‌තරිකෙ හොහීති මාතු-වචනං සම්‌පටිච්‌ඡිත්‌වා තස්‌ස විසෙසාධිගමස්‌ස අවිබන්‌ධකරණසම්‌මාපයොගෙන යථාලද්‌ධවිසෙසාය මාතුයා වසෙන යස්‌මා ධීතා දිට්‌ඨධම්‌මිකසම්‌පත්‌තිලාභී, තස්‌මා වුත්‌තං ‘‘මාතු ආනුභාවෙනෙවා’’ති.
Puttassa anumodanaṃ karontīti puttassa paṭipattianumodanaṃ karontī. Uggatāti ettha kalale vaṭṭadukkhe nimujjamānā tato sīsaṃ ukkhipituṃ asakkonti ajja buddhānubhāvena paññāsīsaṃ ukkhipitā uggatā. Puna vinipātābhāvato sammadeva uggatattā samuggatā. Tathābhūtā sāsanepi uggatā samuggatā jātā. Catusaccapaṭivedhabhāvanti catusaccapaṭivedhassa atthibhāvaṃ. Kaṇḍukacchuādīti ādi-saddena jegucchaasātādiṃ saṅgaṇhāti. Dibbasampattiṃ paṭilabhati pavattiyaṃ sampattidāyino kammassa katokāsattā. Tuṇhī uttarike hohīti mātu-vacanaṃ sampaṭicchitvā tassa visesādhigamassa avibandhakaraṇasammāpayogena yathāladdhavisesāya mātuyā vasena yasmā dhītā diṭṭhadhammikasampattilābhī, tasmā vuttaṃ ‘‘mātu ānubhāvenevā’’ti.
පුනබ්‌බසුසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Punabbasusuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 7. පුනබ්‌බසුසුත්‌තං • 7. Punabbasusuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 7. පුනබ්‌බසුසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Punabbasusuttavaṇṇanā
