Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā |
၂. ပုဏ္ဏကတ္ထေရအပဒာနဝဏ္ဏနာ
2. Puṇṇakattheraapadānavaṇṇanā
၂၉. ဒုတိယာပဒာနေ ပဗ္ဘာရကူဋံ နိသ္သာယာတိအာဒိကံ အာယသ္မတော ပုဏ္ဏကတ္ထေရသ္သ အပဒာနံ။ တတ္ထ ဟိမဝန္တေ ယက္ခသေနာပတိ ဟုတ္ဝာ ပရိနိဗ္ဗုတသ္သ ပစ္စေကဗုဒ္ဓသ္သ အာဠဟနကရဏမေဝ နာနတ္တံ။ သေသံ ပာဌာနုသာရေန သုဝိညေယ္ယမေဝ။
29. Dutiyāpadāne pabbhārakūṭaṃ nissāyātiādikaṃ āyasmato puṇṇakattherassa apadānaṃ. Tattha himavante yakkhasenāpati hutvā parinibbutassa paccekabuddhassa āḷahanakaraṇameva nānattaṃ. Sesaṃ pāṭhānusārena suviññeyyameva.
၄၅. တတိယာပဒာနေ ဟိမဝန္တသ္သာဝိဒူရေတိအာဒိကံ အာယသ္မတော မေတ္တဂုတ္ထေရသ္သ အပဒာနံ။ တတ္ထ ဟိမဝန္တသမီပေ အသောကပဗ္ဗတေ သော တာပသော ဟုတ္ဝာ ပဏ္ဏသာလာယံ ဝသန္တော သုမေဓသမ္ဗုဒ္ဓံ ဒိသ္ဝာ ပတ္တံ ဂဟေတ္ဝာ သပ္ပိပူရဏံ ဝိသေသော။ သေသံ ပုညဖလာနိ စ သုဝိညေယ္ယာနေဝ။ အပဒာနဂာထာနံ အတ္ထော စ ပာကဋောယေဝ။
45. Tatiyāpadāne himavantassāvidūretiādikaṃ āyasmato mettaguttherassa apadānaṃ. Tattha himavantasamīpe asokapabbate so tāpaso hutvā paṇṇasālāyaṃ vasanto sumedhasambuddhaṃ disvā pattaṃ gahetvā sappipūraṇaṃ viseso. Sesaṃ puññaphalāni ca suviññeyyāneva. Apadānagāthānaṃ attho ca pākaṭoyeva.
၇၂. စတုတ္ထာပဒာနေ ဂင္ဂာ ဘာဂီရထီ နာမာတိအာဒိကံ အာယသ္မတော ဓောတကတ္ထေရသ္သ အပဒာနံ။ တတ္ရာပိ ဗ္ရာဟ္မဏော ဟုတ္ဝာ ဘာဂီရထီဂင္ဂာယ တရမာနေ ဘိက္ခူ ဒိသ္ဝာ ပသန္နမာနသော သေတုံ ကာရာပေတ္ဝာ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခသ္သ ဘိက္ခုသင္ဃသ္သ နိယ္ယာဒိတဘာဝောယေဝ ဝိသေသော။ ပုညဖလပရိဒီပနဂာထာနံ အတ္ထော နယာနုသာရေန သုဝိညေယ္ယောဝ။
72. Catutthāpadāne gaṅgā bhāgīrathī nāmātiādikaṃ āyasmato dhotakattherassa apadānaṃ. Tatrāpi brāhmaṇo hutvā bhāgīrathīgaṅgāya taramāne bhikkhū disvā pasannamānaso setuṃ kārāpetvā buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa niyyāditabhāvoyeva viseso. Puññaphalaparidīpanagāthānaṃ attho nayānusārena suviññeyyova.
၁၀၀. ပဉ္စမာပဒာနေ ဟိမဝန္တသ္သာဝိဒူရေတိအာဒိကံ အာယသ္မတော ဥပသိဝတ္ထေရသ္သ အပဒာနံ။ အယမ္ပိ ပုရိမဗုဒ္ဓေသု ကတာဓိကာရော တတ္ထ တတ္ထ ဘဝေ ဝိဝဋ္ဋူပနိသ္သယာနိ ပုညာနိ ဥပစိနန္တော ပဒုမုတ္တရသ္သ ဘဂဝတော ကာလေ ကုလဂေဟေ နိဗ္ဗတ္တော ဝိညုတံ ပတ္တော ဃရာဝာသံ ပဟာယ ဣသိပဗ္ဗဇ္ဇံ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ ဟိမဝန္တေ ပဒုမုတ္တရံ ဘဂဝန္တံ ဒိသ္ဝာ တိဏသန္ထရံ သန္ထရိတ္ဝာ တတ္ထ နိသိန္နသ္သ ဘဂဝတော သာလပုပ္ဖပူဇံ အကာသီတိ အယံ ဝိသေသော, သေသမုတ္တာနမေဝ။
100. Pañcamāpadāne himavantassāvidūretiādikaṃ āyasmato upasivattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle kulagehe nibbatto viññutaṃ patto gharāvāsaṃ pahāya isipabbajjaṃ pabbajitvā himavante padumuttaraṃ bhagavantaṃ disvā tiṇasantharaṃ santharitvā tattha nisinnassa bhagavato sālapupphapūjaṃ akāsīti ayaṃ viseso, sesamuttānameva.
၁၆၁. ဆဋ္ဌာပဒာနေ မိဂလုဒ္ဒော ပုရေ အာသိန္တိအာဒိကံ အာယသ္မတော နန္ဒကတ္ထေရသ္သ အပဒာနံ။ အယံ ကိရ ပဒုမုတ္တရသ္သ ဘဂဝတော ကာလေ ကရဝိကသကုဏော ဟုတ္ဝာ မဓုရကူဇိတံ ကရောန္တော သတ္ထာရံ ပဒက္ခိဏံ အကာသိ။ အပရဘာဂေ မယူရော ဟုတ္ဝာ အညတရသ္သ ပစ္စေကဗုဒ္ဓသ္သ ဝသနဂုဟာဒ္ဝာရေ ပသန္နမာနသော ဒိဝသသ္သ တိက္ခတ္တုံ မဓုရေန ဝသ္သိတံ ဝသ္သိ။ ဧဝံ တတ္ထ တတ္ထ ဘဝေ ပုညာနိ ကတ္ဝာ အမ္ဟာကံ ဘဂဝတော ကာလေ သာဝတ္ထိယံ ကုလဂေဟေ နိဗ္ဗတ္တော နန္ဒကောတိ လဒ္ဓနာမော သတ္ထု သန္တိကေ ဓမ္မံ သုတ္ဝာ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ ဝိပသ္သနံ ဝဍ္ဎေတ္ဝာ အရဟတ္တံ ပာပုဏိ။ သော အပရဘာဂေ အတ္တနော ပုဗ္ဗကမ္မံ သရိတ္ဝာ သောမနသ္သဇာတော ပုဗ္ဗစရိတာပဒာနံ ပကာသေန္တော မိဂလုဒ္ဒော ပုရေ အာသိန္တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ပစ္စေကဗုဒ္ဓသ္သ မဏ္ဍပံ ကတ္ဝာ ပဒုမပုပ္ဖေဟိ ဆဒနမေဝ ဝိသေသော။
161. Chaṭṭhāpadāne migaluddo pure āsintiādikaṃ āyasmato nandakattherassa apadānaṃ. Ayaṃ kira padumuttarassa bhagavato kāle karavikasakuṇo hutvā madhurakūjitaṃ karonto satthāraṃ padakkhiṇaṃ akāsi. Aparabhāge mayūro hutvā aññatarassa paccekabuddhassa vasanaguhādvāre pasannamānaso divasassa tikkhattuṃ madhurena vassitaṃ vassi. Evaṃ tattha tattha bhave puññāni katvā amhākaṃ bhagavato kāle sāvatthiyaṃ kulagehe nibbatto nandakoti laddhanāmo satthu santike dhammaṃ sutvā pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi. So aparabhāge attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento migaluddo pure āsintiādimāha. Tattha paccekabuddhassa maṇḍapaṃ katvā padumapupphehi chadanameva viseso.
၁၈၃. သတ္တမာပဒာနေ ပဗ္ဘာရကူဋံ နိသ္သာယာတိအာဒိကံ အာယသ္မတော ဟေမကတ္ထေရသ္သ အပဒာနံ။ တတ္ထာပိ ဣသိပဗ္ဗဇ္ဇံ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ ဟိမဝန္တေ ဝသန္တော ပိယဒသ္သိံ ဘဂဝန္တံ ဥပဂတံ ဒိသ္ဝာ ရတနမယံ ပီဌံ အတ္ထရိတ္ဝာ အဋ္ဌာသိ။ တတ္ထ နိသိန္နသ္သ ကုမ္ဘမတ္တံ ဇမ္ဗုဖလံ အာဟရိတ္ဝာ အဒာသိ။ ဘဂဝာ တသ္သ စိတ္တပ္ပသာဒတ္ထာယ တံ ဖလံ ပရိဘုဉ္ဇိ။ ဧတ္တကမေဝ ဝိသေသော။
183. Sattamāpadāne pabbhārakūṭaṃ nissāyātiādikaṃ āyasmato hemakattherassa apadānaṃ. Tatthāpi isipabbajjaṃ pabbajitvā himavante vasanto piyadassiṃ bhagavantaṃ upagataṃ disvā ratanamayaṃ pīṭhaṃ attharitvā aṭṭhāsi. Tattha nisinnassa kumbhamattaṃ jambuphalaṃ āharitvā adāsi. Bhagavā tassa cittappasādatthāya taṃ phalaṃ paribhuñji. Ettakameva viseso.
၂၂၄. အဋ္ဌမာပဒာနေ ရာဇာသိ ဝိဇယော နာမာတိအာဒိကံ အာယသ္မတော တောဒေယ္ယတ္ထေရသ္သ အပဒာနံ။ တတ္ထ ရာဇာသိ ဝိဇယော နာမာတိ ဒဟရကာလတော ပဋ္ဌာယ သဗ္ဗသင္ဂာမေသု ဇိနတော, စတူဟိ သင္ဂဟဝတ္ထူဟိ ဇနံ ရဉ္ဇနတော အလ္လီယနတော ဝိဇယော နာမ ရာဇာ အဟောသီတိ အတ္ထော။ ကေတုမတီပုရုတ္တမေတိ ကေတု ဝုစ္စန္တိ ဓဇပဋာကာ။ အထ ဝာ နဂရသောဘနတ္ထာယ နဂရမဇ္ဈေ ဥသ္သာပိတရတနတောရဏာနိ, တေ ကေတူ နိစ္စံ ဥသ္သာပိတာ သောဘယမာနာ အသ္သာ အတ္ထီတိ ကေတုမတီ။ ပူရေတိ ဓနဓညေဟိ သဗ္ဗဇနာနံ မနန္တိ ပုရံ။ ကေတုမတီ စ သာ ပုရဉ္စ သေဋ္ဌဋ္ဌေန ဥတ္တမဉ္စေတိ ကေတုမတီပုရုတ္တမံ, တသ္မိံ ကေတုမတီပုရုတ္တမေ။ သူရော ဝိက္ကမသမ္ပန္နောတိ အဘီတော ဝီရိယသမ္ပန္နော ဝိဇယော နာမ ရာဇာ အဇ္ဈာဝသီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ဣတ္ထံ ဘူတံ ပုရဉ္စ သဗ္ဗဝတ္ထုဝာဟနဉ္စ ဆဍ္ဍေတ္ဝာ ဟိမဝန္တံ ပဝိသိတ္ဝာ ဣသိပဗ္ဗဇ္ဇံ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ ဝသန္တော သုမေဓဘဂဝန္တံ ဒိသ္ဝာ သောမနသ္သံ ဥပ္ပာဒေတ္ဝာ စန္ဒနေန ပူဇာကရဏမေဝ ဝိသေသော။
224. Aṭṭhamāpadāne rājāsi vijayo nāmātiādikaṃ āyasmato todeyyattherassa apadānaṃ. Tattha rājāsi vijayo nāmāti daharakālato paṭṭhāya sabbasaṅgāmesu jinato, catūhi saṅgahavatthūhi janaṃ rañjanato allīyanato vijayo nāma rājā ahosīti attho. Ketumatīpuruttameti ketu vuccanti dhajapaṭākā. Atha vā nagarasobhanatthāya nagaramajjhe ussāpitaratanatoraṇāni, te ketū niccaṃ ussāpitā sobhayamānā assā atthīti ketumatī. Pūreti dhanadhaññehi sabbajanānaṃ mananti puraṃ. Ketumatī ca sā purañca seṭṭhaṭṭhena uttamañceti ketumatīpuruttamaṃ, tasmiṃ ketumatīpuruttame. Sūro vikkamasampannoti abhīto vīriyasampanno vijayo nāma rājā ajjhāvasīti sambandho. Itthaṃ bhūtaṃ purañca sabbavatthuvāhanañca chaḍḍetvā himavantaṃ pavisitvā isipabbajjaṃ pabbajitvā vasanto sumedhabhagavantaṃ disvā somanassaṃ uppādetvā candanena pūjākaraṇameva viseso.
၂၇၆. နဝမာပဒာနေ နဂရေ ဟံသဝတိယာတိအာဒိကံ အာယသ္မတော ဇတုကဏ္ဏိတ္ထေရသ္သ အပဒာနံ ။ တတ္ထ သေဋ္ဌိပုတ္တော ဟုတ္ဝာ သုဝဏ္ဏပာသာဒေ ဝသနဘာဝော စ ပဉ္စဟိ ကာမဂုဏေဟိ သမင္ဂီ ဟုတ္ဝာ ဝသနဘာဝော စ သဗ္ဗဒေသဝာသီနံ သဗ္ဗသိပ္ပဝိညူနဉ္စ အာဂန္တ္ဝာ သေဝနဘာဝော စ ဝိသေသော။
276. Navamāpadāne nagare haṃsavatiyātiādikaṃ āyasmato jatukaṇṇittherassa apadānaṃ . Tattha seṭṭhiputto hutvā suvaṇṇapāsāde vasanabhāvo ca pañcahi kāmaguṇehi samaṅgī hutvā vasanabhāvo ca sabbadesavāsīnaṃ sabbasippaviññūnañca āgantvā sevanabhāvo ca viseso.
၃၃၀. ဒသမာပဒာနေ ဟိမဝန္တသ္သာဝိဒူရေတိအာဒိကံ အာယသ္မတော ဥဒေနတ္ထေရသ္သ အပဒာနံ။ တတ္ထ ဟိမဝန္တသမီပေ ပဒုမပဗ္ဗတံ နိသ္သာယ တာပသပဗ္ဗဇ္ဇံ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ ဝသန္တေန ပဒုမုတ္တရသ္သ ဘဂဝတော ပဒုမပုပ္ဖံ ဂဟေတ္ဝာ ပူဇိတဘာဝောဝ ဝိသေသော။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝာတိ။
330. Dasamāpadāne himavantassāvidūretiādikaṃ āyasmato udenattherassa apadānaṃ. Tattha himavantasamīpe padumapabbataṃ nissāya tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā vasantena padumuttarassa bhagavato padumapupphaṃ gahetvā pūjitabhāvova viseso. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ဧကစတ္တာလီသမဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ သမတ္တာ။
Ekacattālīsamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / အပဒာနပာဠိ • Apadānapāḷi
၂. ပုဏ္ဏကတ္ထေရအပဒာနံ • 2. Puṇṇakattheraapadānaṃ
၃. မေတ္တဂုတ္ထေရအပဒာနံ • 3. Mettaguttheraapadānaṃ
၄. ဓောတကတ္ထေရအပဒာနံ • 4. Dhotakattheraapadānaṃ
၅. ဥပသီဝတ္ထေရအပဒာနံ • 5. Upasīvattheraapadānaṃ
၆. နန္ဒကတ္ထေရအပဒာနံ • 6. Nandakattheraapadānaṃ
၇. ဟေမကတ္ထေရအပဒာနံ • 7. Hemakattheraapadānaṃ
၈. တောဒေယ္ယတ္ထေရအပဒာနံ • 8. Todeyyattheraapadānaṃ
၉. ဇတုကဏ္ဏိတ္ထေရအပဒာနံ • 9. Jatukaṇṇittheraapadānaṃ
၁၀. ဥဒေနတ္ထေရအပဒာနံ • 10. Udenattheraapadānaṃ