Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / धम्मसङ्गणी-मूलटीका • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
पुञ्ञकिरियवत्थादिकथावण्णना
Puññakiriyavatthādikathāvaṇṇanā
अपचिति एव अपचितिसहगतं पुञ्ञकिरियावत्थु यथा ‘‘नन्दिरागसहगता’’ति। अपचिति वा चेतनासम्पयुत्तकधम्मा कायवचीकिरिया वा, तंसहिता चेतना अपचितिसहगतं। हितफरणेनाति देसके मेत्ताफरणेन, ‘‘एवं मे हितं भविस्सती’’ति पवत्तेन हितचित्तेन वा। कम्मस्सकताञाणं दिट्ठिजुकम्मं। नियमलक्खणन्ति महप्फलतानियमस्स लक्खणं। सीलमये सङ्गहं गच्छन्ति चारित्तवसेन। अनवज्जवत्थुं परिच्चजन्तो विय अब्भनुमोदमानोपि परस्स सम्पत्तिया मोदतीति अब्भनुमोदना दानमये सङ्गहिता। भावेन्तोपीति असमत्तभावनं सन्धायाह। समत्ता हि अप्पना होतीति। अट्ठेव कोट्ठासे कत्वाति एकस्स सत्तस्स एकस्मिं खणे उप्पन्नमेकं पठमचित्तं दस्सेत्वा अञ्ञानि तादिसानि अदस्सेन्तेन सब्बानि तानि सरिक्खट्ठेन एकीकतानि होन्ति, तथा सेसानिपीति एवं अट्ठ कत्वा।
Apaciti eva apacitisahagataṃ puññakiriyāvatthu yathā ‘‘nandirāgasahagatā’’ti. Apaciti vā cetanāsampayuttakadhammā kāyavacīkiriyā vā, taṃsahitā cetanā apacitisahagataṃ. Hitapharaṇenāti desake mettāpharaṇena, ‘‘evaṃ me hitaṃ bhavissatī’’ti pavattena hitacittena vā. Kammassakatāñāṇaṃ diṭṭhijukammaṃ. Niyamalakkhaṇanti mahapphalatāniyamassa lakkhaṇaṃ. Sīlamaye saṅgahaṃ gacchanti cārittavasena. Anavajjavatthuṃ pariccajanto viya abbhanumodamānopi parassa sampattiyā modatīti abbhanumodanā dānamaye saṅgahitā. Bhāventopīti asamattabhāvanaṃ sandhāyāha. Samattā hi appanā hotīti. Aṭṭheva koṭṭhāse katvāti ekassa sattassa ekasmiṃ khaṇe uppannamekaṃ paṭhamacittaṃ dassetvā aññāni tādisāni adassentena sabbāni tāni sarikkhaṭṭhena ekīkatāni honti, tathā sesānipīti evaṃ aṭṭha katvā.
कामावचरकुसलवण्णना निट्ठिता।
Kāmāvacarakusalavaṇṇanā niṭṭhitā.