Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ธมฺมสงฺคณี-มูลฎีกา • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
ปุญฺญกิริยวตฺถาทิกถาวณฺณนา
Puññakiriyavatthādikathāvaṇṇanā
อปจิติ เอว อปจิติสหคตํ ปุญฺญกิริยาวตฺถุ ยถา ‘‘นนฺทิราคสหคตา’’ติฯ อปจิติ วา เจตนาสมฺปยุตฺตกธมฺมา กายวจีกิริยา วา, ตํสหิตา เจตนา อปจิติสหคตํฯ หิตผรเณนาติ เทสเก เมตฺตาผรเณน, ‘‘เอวํ เม หิตํ ภวิสฺสตี’’ติ ปวเตฺตน หิตจิเตฺตน วาฯ กมฺมสฺสกตาญาณํ ทิฎฺฐิชุกมฺมํฯ นิยมลกฺขณนฺติ มหปฺผลตานิยมสฺส ลกฺขณํฯ สีลมเย สงฺคหํ คจฺฉนฺติ จาริตฺตวเสนฯ อนวชฺชวตฺถุํ ปริจฺจชโนฺต วิย อพฺภนุโมทมาโนปิ ปรสฺส สมฺปตฺติยา โมทตีติ อพฺภนุโมทนา ทานมเย สงฺคหิตาฯ ภาเวโนฺตปีติ อสมตฺตภาวนํ สนฺธายาหฯ สมตฺตา หิ อปฺปนา โหตีติฯ อเฎฺฐว โกฎฺฐาเส กตฺวาติ เอกสฺส สตฺตสฺส เอกสฺมิํ ขเณ อุปฺปนฺนเมกํ ปฐมจิตฺตํ ทเสฺสตฺวา อญฺญานิ ตาทิสานิ อทเสฺสเนฺตน สพฺพานิ ตานิ สริกฺขเฎฺฐน เอกีกตานิ โหนฺติ, ตถา เสสานิปีติ เอวํ อฎฺฐ กตฺวาฯ
Apaciti eva apacitisahagataṃ puññakiriyāvatthu yathā ‘‘nandirāgasahagatā’’ti. Apaciti vā cetanāsampayuttakadhammā kāyavacīkiriyā vā, taṃsahitā cetanā apacitisahagataṃ. Hitapharaṇenāti desake mettāpharaṇena, ‘‘evaṃ me hitaṃ bhavissatī’’ti pavattena hitacittena vā. Kammassakatāñāṇaṃ diṭṭhijukammaṃ. Niyamalakkhaṇanti mahapphalatāniyamassa lakkhaṇaṃ. Sīlamaye saṅgahaṃ gacchanti cārittavasena. Anavajjavatthuṃ pariccajanto viya abbhanumodamānopi parassa sampattiyā modatīti abbhanumodanā dānamaye saṅgahitā. Bhāventopīti asamattabhāvanaṃ sandhāyāha. Samattā hi appanā hotīti. Aṭṭheva koṭṭhāse katvāti ekassa sattassa ekasmiṃ khaṇe uppannamekaṃ paṭhamacittaṃ dassetvā aññāni tādisāni adassentena sabbāni tāni sarikkhaṭṭhena ekīkatāni honti, tathā sesānipīti evaṃ aṭṭha katvā.
กามาวจรกุสลวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Kāmāvacarakusalavaṇṇanā niṭṭhitā.