Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
६. पुञ्ञकिरियवत्थुसुत्तवण्णना
6. Puññakiriyavatthusuttavaṇṇanā
३६. छट्ठे पुञ्ञकिरियानि च तानि तेसं तेसं आनिसंसानं वत्थूनि चाति पुञ्ञकिरियवत्थूनि। दानादीनञ्हि लक्खणे चित्तं ठपेत्वा ‘‘एवरूपं नाम अम्हेहि दानं दातब्बं, सीलं रक्खितब्बं, भावना भावेतब्बा’’ति सत्ता पुञ्ञानि करोन्ति। दानमेव दानमयं, दानचेतनासु वा पुरिमचेतनातो निप्फन्ना सन्निट्ठापकचेतना दानमयं सीलादीहि सीलमयादीनि विय। सेसद्वयेसुपि एसेव नयो। परित्तं कतं होतीति थोकं मन्दं कतं होति। नाभिसम्भोतीति न निप्फज्जति। अकतं होतीति भावनाययोगोयेव अनारद्धो होतीति अत्थो। मनुस्सदोभग्यन्ति मनुस्सेसु सम्पत्तिरहितं पञ्चविधं नीचकुलं। उपपज्जतीति पटिसन्धिवसेन उपगच्छति, तत्थ निब्बत्ततीति अत्थो। मत्तसो कतन्ति पमाणेन कतं, थोकं न बहु। मनुस्ससोभग्यन्ति मनुस्सेसु सुभगभावं तिविधकुलसम्पत्तिं। अधिमत्तन्ति अधिकप्पमाणं बलवं वा। अधिगण्हन्तीति अभिभवित्वा गण्हन्ति, विसिट्ठतरा जेट्ठका होन्तीति अत्थो।
36. Chaṭṭhe puññakiriyāni ca tāni tesaṃ tesaṃ ānisaṃsānaṃ vatthūni cāti puññakiriyavatthūni. Dānādīnañhi lakkhaṇe cittaṃ ṭhapetvā ‘‘evarūpaṃ nāma amhehi dānaṃ dātabbaṃ, sīlaṃ rakkhitabbaṃ, bhāvanā bhāvetabbā’’ti sattā puññāni karonti. Dānameva dānamayaṃ, dānacetanāsu vā purimacetanāto nipphannā sanniṭṭhāpakacetanā dānamayaṃ sīlādīhi sīlamayādīni viya. Sesadvayesupi eseva nayo. Parittaṃ kataṃ hotīti thokaṃ mandaṃ kataṃ hoti. Nābhisambhotīti na nipphajjati. Akataṃ hotīti bhāvanāyayogoyeva anāraddho hotīti attho. Manussadobhagyanti manussesu sampattirahitaṃ pañcavidhaṃ nīcakulaṃ. Upapajjatīti paṭisandhivasena upagacchati, tattha nibbattatīti attho. Mattaso katanti pamāṇena kataṃ, thokaṃ na bahu. Manussasobhagyanti manussesu subhagabhāvaṃ tividhakulasampattiṃ. Adhimattanti adhikappamāṇaṃ balavaṃ vā. Adhigaṇhantīti abhibhavitvā gaṇhanti, visiṭṭhatarā jeṭṭhakā hontīti attho.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ६. पुञ्ञकिरियवत्थुसुत्तं • 6. Puññakiriyavatthusuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ६. पुञ्ञकिरियवत्थुसुत्तवण्णना • 6. Puññakiriyavatthusuttavaṇṇanā