Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
๖. ปุญฺญกิริยวตฺถุสุตฺตวณฺณนา
6. Puññakiriyavatthusuttavaṇṇanā
๓๖. ฉเฎฺฐ ปุญฺญกิริยานิ จ ตานิ เตสํ เตสํ อานิสํสานํ วตฺถูนิ จาติ ปุญฺญกิริยวตฺถูนิฯ ทานาทีนญฺหิ ลกฺขเณ จิตฺตํ ฐเปตฺวา ‘‘เอวรูปํ นาม อเมฺหหิ ทานํ ทาตพฺพํ, สีลํ รกฺขิตพฺพํ, ภาวนา ภาเวตพฺพา’’ติ สตฺตา ปุญฺญานิ กโรนฺติฯ ทานเมว ทานมยํ, ทานเจตนาสุ วา ปุริมเจตนาโต นิปฺผนฺนา สนฺนิฎฺฐาปกเจตนา ทานมยํ สีลาทีหิ สีลมยาทีนิ วิยฯ เสสทฺวเยสุปิ เอเสว นโยฯ ปริตฺตํ กตํ โหตีติ โถกํ มนฺทํ กตํ โหติฯ นาภิสโมฺภตีติ น นิปฺผชฺชติฯ อกตํ โหตีติ ภาวนายโยโคเยว อนารโทฺธ โหตีติ อโตฺถฯ มนุสฺสโทภคฺยนฺติ มนุเสฺสสุ สมฺปตฺติรหิตํ ปญฺจวิธํ นีจกุลํฯ อุปปชฺชตีติ ปฎิสนฺธิวเสน อุปคจฺฉติ, ตตฺถ นิพฺพตฺตตีติ อโตฺถฯ มตฺตโส กตนฺติ ปมาเณน กตํ, โถกํ น พหุฯ มนุสฺสโสภคฺยนฺติ มนุเสฺสสุ สุภคภาวํ ติวิธกุลสมฺปตฺติํฯ อธิมตฺตนฺติ อธิกปฺปมาณํ พลวํ วาฯ อธิคณฺหนฺตีติ อภิภวิตฺวา คณฺหนฺติ, วิสิฎฺฐตรา เชฎฺฐกา โหนฺตีติ อโตฺถฯ
36. Chaṭṭhe puññakiriyāni ca tāni tesaṃ tesaṃ ānisaṃsānaṃ vatthūni cāti puññakiriyavatthūni. Dānādīnañhi lakkhaṇe cittaṃ ṭhapetvā ‘‘evarūpaṃ nāma amhehi dānaṃ dātabbaṃ, sīlaṃ rakkhitabbaṃ, bhāvanā bhāvetabbā’’ti sattā puññāni karonti. Dānameva dānamayaṃ, dānacetanāsu vā purimacetanāto nipphannā sanniṭṭhāpakacetanā dānamayaṃ sīlādīhi sīlamayādīni viya. Sesadvayesupi eseva nayo. Parittaṃ kataṃ hotīti thokaṃ mandaṃ kataṃ hoti. Nābhisambhotīti na nipphajjati. Akataṃ hotīti bhāvanāyayogoyeva anāraddho hotīti attho. Manussadobhagyanti manussesu sampattirahitaṃ pañcavidhaṃ nīcakulaṃ. Upapajjatīti paṭisandhivasena upagacchati, tattha nibbattatīti attho. Mattaso katanti pamāṇena kataṃ, thokaṃ na bahu. Manussasobhagyanti manussesu subhagabhāvaṃ tividhakulasampattiṃ. Adhimattanti adhikappamāṇaṃ balavaṃ vā. Adhigaṇhantīti abhibhavitvā gaṇhanti, visiṭṭhatarā jeṭṭhakā hontīti attho.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๖. ปุญฺญกิริยวตฺถุสุตฺตํ • 6. Puññakiriyavatthusuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๖. ปุญฺญกิริยวตฺถุสุตฺตวณฺณนา • 6. Puññakiriyavatthusuttavaṇṇanā