| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೧೦. ಪುಣ್ಣಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
10. Puṇṇamasuttavaṇṇanā
೮೨. ದಸಮೇ ತದಹುಪೋಸಥೇತಿಆದಿ ಪವಾರಣಸುತ್ತೇ ವಿತ್ಥಾರಿತಮೇವ। ಕಿಞ್ಚಿದೇವ ದೇಸನ್ತಿ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾರಣಂ। ಸಕೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಪುಚ್ಛ ಯದಾಕಙ್ಖಸೀತಿ ಕಸ್ಮಾ ಏವಮಾಹ? ಸೋ ಕಿರ ಭಿಕ್ಖು ಪಞ್ಚಸತಭಿಕ್ಖುಪರಿವಾರೋ। ಆಚರಿಯೇ ಪನ ಠಿತಕೇ ಪುಚ್ಛನ್ತೇ ಸಚೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ನಿಸೀದನ್ತಿ, ಸತ್ಥರಿ ಗಾರವಂ ಕತಂ ಹೋತಿ, ಆಚರಿಯೇ ಅಗಾರವಂ। ಸಚೇ ಉಟ್ಠಹನ್ತಿ, ಆಚರಿಯೇ ಗಾರವಂ ಕತಂ ಹೋತಿ, ಸತ್ಥರಿ ಅಗಾರವಂ। ಇತಿ ನೇಸಂ ಚಿತ್ತಂ ಅನೇಕಗ್ಗಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ದೇಸನಂ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ನ ಸಕ್ಖಿಸ್ಸನ್ತಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಪನ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಪುಚ್ಛನ್ತೇ ತೇಸಂ ಚಿತ್ತಂ ಏಕಗ್ಗಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ದೇಸನಂ ಸಮ್ಪಟಿಚ್ಛಿತುಂ ಸಕ್ಖಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಞತ್ವಾ ಭಗವಾ ಏವಮಾಹ। ಇಮೇ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇತಿ ಅಯಂ ಥೇರೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಭಿಕ್ಖುಸತಾನಂ ಆಚರಿಯೋ, ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಮತ್ತಮ್ಪಿ ನಪ್ಪಜಾನಾತೀತಿ ನ ವತ್ತಬ್ಬೋ। ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛನ್ತೇನ ಪನ ‘‘ಇಮೇ ಪಞ್ಚುಪಾದಾನಕ್ಖನ್ಧಾ, ನ ಅಞ್ಞೇ’’ತಿ ಏವಂ ಜಾನನ್ತೇನ ವಿಯ ಹುತ್ವಾ ಪುಚ್ಛಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ತಸ್ಮಾ ಅಜಾನನ್ತೋ ವಿಯ ಪುಚ್ಛತಿ। ತೇಪಿ ಚಸ್ಸ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಆಚರಿಯೋ ‘ಅಹಂ ಜಾನಾಮೀ’ತಿ ನ ಕಥೇತಿ, ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣೇನ ಪನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಂಸನ್ದಿತ್ವಾವ ಕಥೇತೀ’’ತಿ ಸೋತಬ್ಬಂ ಸದ್ಧಾತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಿಸ್ಸನ್ತೀತಿಪಿ ಅಜಾನನ್ತೋ ವಿಯ ಪುಚ್ಛತಿ।
82. Dasame tadahuposathetiādi pavāraṇasutte vitthāritameva. Kiñcideva desanti kiñci kāraṇaṃ. Sake āsane nisīditvā puccha yadākaṅkhasīti kasmā evamāha? So kira bhikkhu pañcasatabhikkhuparivāro. Ācariye pana ṭhitake pucchante sace te bhikkhū nisīdanti, satthari gāravaṃ kataṃ hoti, ācariye agāravaṃ. Sace uṭṭhahanti, ācariye gāravaṃ kataṃ hoti, satthari agāravaṃ. Iti nesaṃ cittaṃ anekaggaṃ bhavissati, desanaṃ sampaṭicchituṃ na sakkhissanti. Tasmiṃ pana nisīditvā pucchante tesaṃ cittaṃ ekaggaṃ bhavissati, desanaṃ sampaṭicchituṃ sakkhissantīti ñatvā bhagavā evamāha. Ime nu kho, bhanteti ayaṃ thero pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ ācariyo, pañcakkhandhamattampi nappajānātīti na vattabbo. Pañhaṃ pucchantena pana ‘‘ime pañcupādānakkhandhā, na aññe’’ti evaṃ jānantena viya hutvā pucchituṃ na vaṭṭati, tasmā ajānanto viya pucchati. Tepi cassa antevāsikā ‘‘amhākaṃ ācariyo ‘ahaṃ jānāmī’ti na katheti, sabbaññutaññāṇena pana saddhiṃ saṃsanditvāva kathetī’’ti sotabbaṃ saddhātabbaṃ maññissantītipi ajānanto viya pucchati.
ಛನ್ದಮೂಲಕಾತಿ ತಣ್ಹಾಛನ್ದಮೂಲಕಾ। ನ ಖೋ ಭಿಕ್ಖು ತಞ್ಞೇವ ಉಪಾದಾನಂ ತೇ ಪಞ್ಚುಪಾದಾನಕ್ಖನ್ಧಾತಿ ಯಸ್ಮಾ ಛನ್ದರಾಗಮತ್ತಂ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾ ನ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಇದಂ ವುತ್ತಂ। ಯಸ್ಮಾ ಪನ ಸಹಜಾತತೋ ವಾ ಆರಮ್ಮಣತೋ ವಾ ಖನ್ಧೇ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಉಪಾದಾನಂ ನತ್ಥಿ, ತಸ್ಮಾ ನಾಪಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ಪಞ್ಚಹಿ ಉಪಾದಾನಕ್ಖನ್ಧೇಹಿ ಉಪಾದಾನನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ತಣ್ಹಾಸಮ್ಪಯುತ್ತಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಚಿತ್ತೇ ವತ್ತಮಾನೇ ತಂಚಿತ್ತಸಮುಟ್ಠಾನರೂಪಂ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋ, ಠಪೇತ್ವಾ ತಂ ತಣ್ಹಂ ಸೇಸಾ ಅರೂಪಧಮ್ಮಾ ಚತ್ತಾರೋ ಖನ್ಧಾತಿ ಸಹಜಾತತೋಪಿ ಖನ್ಧೇ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಉಪಾದಾನಂ ನತ್ಥಿ। ಉಪಾದಾನಸ್ಸ ಪನ ರೂಪಾದೀಸು ಅಞ್ಞತರಂ ಆರಮ್ಮಣಂ ಕತ್ವಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜನತೋ ಆರಮ್ಮಣತೋಪಿ ಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧೇ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಉಪಾದಾನಂ ನತ್ಥಿ। ಛನ್ದರಾಗವೇಮತ್ತತಾತಿ ಛನ್ದರಾಗನಾನತ್ತಂ। ಏವಂ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಏವಂ ರೂಪಾರಮ್ಮಣಸ್ಸ ಛನ್ದರಾಗಸ್ಸ ವೇದನಾದೀಸು ಅಞ್ಞತರಂ ಆರಮ್ಮಣಂ ಅಕರಣತೋ ಸಿಯಾ ಛನ್ದರಾಗವೇಮತ್ತತಾ। ಖನ್ಧಾಧಿವಚನನ್ತಿ ಖನ್ಧಾತಿ ಅಯಂ ಪಞ್ಞತ್ತಿ। ಅಯಂ ಪನ ಅನುಸನ್ಧಿ ನ ಘಟಿಯತಿ, ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ನ ಘಟಿಯತಿ, ಸಾನುಸನ್ಧಿಕಾವ ಪುಚ್ಛಾ, ಸಾನುಸನ್ಧಿಕಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನಂ। ಅಯಞ್ಹಿ ಥೇರೋ ತೇಸಂ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅಜ್ಝಾಸಯೇನ ಪುಚ್ಛತಿ, ಸತ್ಥಾಪಿ ತೇಸಂ ತೇಸಂ ಅಜ್ಝಾಸಯೇನೇವ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಿ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವ। ದಸಮಂ।
Chandamūlakāti taṇhāchandamūlakā. Na kho bhikkhu taññeva upādānaṃ te pañcupādānakkhandhāti yasmā chandarāgamattaṃ pañcakkhandhā na hoti, tasmā idaṃ vuttaṃ. Yasmā pana sahajātato vā ārammaṇato vā khandhe muñcitvā upādānaṃ natthi, tasmā nāpi aññatra pañcahiupādānakkhandhehi upādānanti vuttaṃ. Taṇhāsampayuttasmiñhi citte vattamāne taṃcittasamuṭṭhānarūpaṃ rūpakkhandho, ṭhapetvā taṃ taṇhaṃ sesā arūpadhammā cattāro khandhāti sahajātatopi khandhe muñcitvā upādānaṃ natthi. Upādānassa pana rūpādīsu aññataraṃ ārammaṇaṃ katvā uppajjanato ārammaṇatopi pañcakkhandhe muñcitvā upādānaṃ natthi. Chandarāgavemattatāti chandarāganānattaṃ. Evaṃ kho bhikkhūti evaṃ rūpārammaṇassa chandarāgassa vedanādīsu aññataraṃ ārammaṇaṃ akaraṇato siyā chandarāgavemattatā. Khandhādhivacananti khandhāti ayaṃ paññatti. Ayaṃ pana anusandhi na ghaṭiyati, kiñcāpi na ghaṭiyati, sānusandhikāva pucchā, sānusandhikaṃ vissajjanaṃ. Ayañhi thero tesaṃ tesaṃ bhikkhūnaṃ ajjhāsayena pucchati, satthāpi tesaṃ tesaṃ ajjhāsayeneva vissajjeti. Sesaṃ sabbattha uttānameva. Dasamaṃ.
ಇಮಸ್ಸ ಚ ಪನ ವಗ್ಗಸ್ಸ ಏಕೇಕಸ್ಮಿಂ ಸುತ್ತೇ ಪಞ್ಚಸತಾ ಪಞ್ಚಸತಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತಾತಿ।
Imassa ca pana vaggassa ekekasmiṃ sutte pañcasatā pañcasatā bhikkhū arahattaṃ pattāti.
ಖಜ್ಜನೀಯವಗ್ಗೋ ಅಟ್ಠಮೋ।
Khajjanīyavaggo aṭṭhamo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧೦. ಪುಣ್ಣಮಸುತ್ತಂ • 10. Puṇṇamasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧೦. ಪುಣ್ಣಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Puṇṇamasuttavaṇṇanā
