| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
10. පුණ්‌ණමසුත්‌තවණ්‌ණනා
10. Puṇṇamasuttavaṇṇanā
82. දිස්‌සති අපදිස්‌සතීති දෙසො, කාරණං, තඤ්‌ච ඛො ඤාපකං දට්‌ඨබ්‌බං. යඤ්‌හි සො ජානිතුකාමො රුප්‌පනාදිසභාවං, පඨමං පන සරූපං පුච්‌ඡිත්‌වා පුන තස්‌ස විසෙසො පුච්‌ඡිතබ්‌බොති පඨමං ‘‘ඉමෙ නු ඛො’’තිආදිනා පුච්‌ඡං කරොති, ඉධාපි ච සො විසෙසො එව තස්‌ස භික්‌ඛුනො අන්‌තන්‌ති දස්‌සෙති. අජානන්‌තො විය පුච්‌ඡති තෙසං හෙතුන්‌ති අධිප්‌පායො.
82. Dissati apadissatīti deso, kāraṇaṃ, tañca kho ñāpakaṃ daṭṭhabbaṃ. Yañhi so jānitukāmo ruppanādisabhāvaṃ, paṭhamaṃ pana sarūpaṃ pucchitvā puna tassa viseso pucchitabboti paṭhamaṃ ‘‘ime nu kho’’tiādinā pucchaṃ karoti, idhāpi ca so viseso eva tassa bhikkhuno antanti dasseti. Ajānanto viya pucchati tesaṃ hetunti adhippāyo.
තණ්‌හාඡන්‌දමූලකා පභවත්‌තා. පඤ්‌චුපාදානක්‌ඛන්‌ධාති එත්‌ථ විසෙසතො තණ්‌හුපාදානස්‌ස ගහණං ඉතරස්‌ස තග්‌ගහණෙනෙව ගහිතං තදවිනාභාවතොති ඡන්‌දරාගො එව උද්‌ධටො. ඉදන්‌ති තප්‌පඤ්‌හපටික්‌ඛිපනං. යදිපි ඛන්‌ධා උපාදානෙහි අසහජාතාපි හොන්‌ති උපාදානස්‌ස අනාරම්‌මණභූතාපි, උපාදානං පන තෙහි සහජාතමෙව, තදාරම්‌මණඤ්‌ච හොතියෙවාති දස්‌සෙති. න හි අසහජාතං අනාරම්‌මණඤ්‌ච උපාදානං අත්‌ථීති. ඉදානි තමත්‌ථං විවරිත්‌වා දස්‌සෙතුං ‘‘තණ්‌හාසම්‌පයුත්‌තස්‌මි’’න්‌තිආදි වුත්‌තං, තං සුවිඤ්‌ඤෙය්‍යමෙව. ආරම්‌මණතොති ආරම්‌මණකරණතො. ‘‘එවංරූපො සිය’’න්‌ති එවංපවත්‌තස්‌ස ඡන්‌දරාගස්‌ස ‘‘එවංවෙදනො සිය’’න්‌ති එවංපවත්‌තියා අභාවතො තත්‌ථ තත්‌ථෙව නතසඞ්‌ඛාරා භිජ්‌ජන්‌ති, තස්‌මා රූපවෙදනාරම්‌මණානං ඡන්‌දරාගාදීනං අභාවතො අත්‌ථෙව ඡන්‌දරාගවෙමත්‌තතා. ඡන්‌දරාගස්‌ස පහානාදිවසෙන ඡන්‌දරාගපටිසංයුත්‌තස්‌ස අපුච්‌ඡිතත්‌තා, ‘‘අනුසන්‌ධි න ඝටියතී’’ති වුත්‌තං. කිඤ්‌චාපි න ඝටියතීති අඤ්‌ඤස්‌සෙව පුච්‌ඡිතත්‌තා, තථාපි සානුසන්‌ධිකාව පුච්‌ඡා , තතො එව සානුසන්‌ධිකං විස්‌සජ්‌ජනං. තත්‌ථ කාරණමාහ ‘‘තෙසං තෙස’’න්‌තිආදිනා. තෙන අජ්‌ඣාසයානුසන්‌ධිවසෙන සානුසන්‌ධිකානෙව පුච්‌ඡාවිස්‌සජ්‌ජනානීති දස්‌සෙති.
Taṇhāchandamūlakā pabhavattā. Pañcupādānakkhandhāti ettha visesato taṇhupādānassa gahaṇaṃ itarassa taggahaṇeneva gahitaṃ tadavinābhāvatoti chandarāgo eva uddhaṭo. Idanti tappañhapaṭikkhipanaṃ. Yadipi khandhā upādānehi asahajātāpi honti upādānassa anārammaṇabhūtāpi, upādānaṃ pana tehi sahajātameva, tadārammaṇañca hotiyevāti dasseti. Na hi asahajātaṃ anārammaṇañca upādānaṃ atthīti. Idāni tamatthaṃ vivaritvā dassetuṃ ‘‘taṇhāsampayuttasmi’’ntiādi vuttaṃ, taṃ suviññeyyameva. Ārammaṇatoti ārammaṇakaraṇato. ‘‘Evaṃrūpo siya’’nti evaṃpavattassa chandarāgassa ‘‘evaṃvedano siya’’nti evaṃpavattiyā abhāvato tattha tattheva natasaṅkhārā bhijjanti, tasmā rūpavedanārammaṇānaṃ chandarāgādīnaṃ abhāvato attheva chandarāgavemattatā. Chandarāgassa pahānādivasena chandarāgapaṭisaṃyuttassa apucchitattā, ‘‘anusandhi na ghaṭiyatī’’ti vuttaṃ. Kiñcāpi na ghaṭiyatīti aññasseva pucchitattā, tathāpi sānusandhikāva pucchā, tato eva sānusandhikaṃ vissajjanaṃ. Tattha kāraṇamāha ‘‘tesaṃ tesa’’ntiādinā. Tena ajjhāsayānusandhivasena sānusandhikāneva pucchāvissajjanānīti dasseti.
පුණ්‌ණමසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Puṇṇamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ඛජ්‌ජනීයවග්‌ගවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Khajjanīyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 10. පුණ්‌ණමසුත්‌තං • 10. Puṇṇamasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 10. පුණ්‌ණමසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Puṇṇamasuttavaṇṇanā
