Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
൧൦. പുണ്ണമസുത്തവണ്ണനാ
10. Puṇṇamasuttavaṇṇanā
൮൨. ദിസ്സതി അപദിസ്സതീതി ദേസോ, കാരണം, തഞ്ച ഖോ ഞാപകം ദട്ഠബ്ബം. യഞ്ഹി സോ ജാനിതുകാമോ രുപ്പനാദിസഭാവം, പഠമം പന സരൂപം പുച്ഛിത്വാ പുന തസ്സ വിസേസോ പുച്ഛിതബ്ബോതി പഠമം ‘‘ഇമേ നു ഖോ’’തിആദിനാ പുച്ഛം കരോതി, ഇധാപി ച സോ വിസേസോ ഏവ തസ്സ ഭിക്ഖുനോ അന്തന്തി ദസ്സേതി. അജാനന്തോ വിയ പുച്ഛതി തേസം ഹേതുന്തി അധിപ്പായോ.
82. Dissati apadissatīti deso, kāraṇaṃ, tañca kho ñāpakaṃ daṭṭhabbaṃ. Yañhi so jānitukāmo ruppanādisabhāvaṃ, paṭhamaṃ pana sarūpaṃ pucchitvā puna tassa viseso pucchitabboti paṭhamaṃ ‘‘ime nu kho’’tiādinā pucchaṃ karoti, idhāpi ca so viseso eva tassa bhikkhuno antanti dasseti. Ajānanto viya pucchati tesaṃ hetunti adhippāyo.
തണ്ഹാഛന്ദമൂലകാ പഭവത്താ. പഞ്ചുപാദാനക്ഖന്ധാതി ഏത്ഥ വിസേസതോ തണ്ഹുപാദാനസ്സ ഗഹണം ഇതരസ്സ തഗ്ഗഹണേനേവ ഗഹിതം തദവിനാഭാവതോതി ഛന്ദരാഗോ ഏവ ഉദ്ധടോ. ഇദന്തി തപ്പഞ്ഹപടിക്ഖിപനം. യദിപി ഖന്ധാ ഉപാദാനേഹി അസഹജാതാപി ഹോന്തി ഉപാദാനസ്സ അനാരമ്മണഭൂതാപി, ഉപാദാനം പന തേഹി സഹജാതമേവ, തദാരമ്മണഞ്ച ഹോതിയേവാതി ദസ്സേതി. ന ഹി അസഹജാതം അനാരമ്മണഞ്ച ഉപാദാനം അത്ഥീതി. ഇദാനി തമത്ഥം വിവരിത്വാ ദസ്സേതും ‘‘തണ്ഹാസമ്പയുത്തസ്മി’’ന്തിആദി വുത്തം, തം സുവിഞ്ഞേയ്യമേവ. ആരമ്മണതോതി ആരമ്മണകരണതോ. ‘‘ഏവംരൂപോ സിയ’’ന്തി ഏവംപവത്തസ്സ ഛന്ദരാഗസ്സ ‘‘ഏവംവേദനോ സിയ’’ന്തി ഏവംപവത്തിയാ അഭാവതോ തത്ഥ തത്ഥേവ നതസങ്ഖാരാ ഭിജ്ജന്തി, തസ്മാ രൂപവേദനാരമ്മണാനം ഛന്ദരാഗാദീനം അഭാവതോ അത്ഥേവ ഛന്ദരാഗവേമത്തതാ. ഛന്ദരാഗസ്സ പഹാനാദിവസേന ഛന്ദരാഗപടിസംയുത്തസ്സ അപുച്ഛിതത്താ, ‘‘അനുസന്ധി ന ഘടിയതീ’’തി വുത്തം. കിഞ്ചാപി ന ഘടിയതീതി അഞ്ഞസ്സേവ പുച്ഛിതത്താ, തഥാപി സാനുസന്ധികാവ പുച്ഛാ , തതോ ഏവ സാനുസന്ധികം വിസ്സജ്ജനം. തത്ഥ കാരണമാഹ ‘‘തേസം തേസ’’ന്തിആദിനാ. തേന അജ്ഝാസയാനുസന്ധിവസേന സാനുസന്ധികാനേവ പുച്ഛാവിസ്സജ്ജനാനീതി ദസ്സേതി.
Taṇhāchandamūlakā pabhavattā. Pañcupādānakkhandhāti ettha visesato taṇhupādānassa gahaṇaṃ itarassa taggahaṇeneva gahitaṃ tadavinābhāvatoti chandarāgo eva uddhaṭo. Idanti tappañhapaṭikkhipanaṃ. Yadipi khandhā upādānehi asahajātāpi honti upādānassa anārammaṇabhūtāpi, upādānaṃ pana tehi sahajātameva, tadārammaṇañca hotiyevāti dasseti. Na hi asahajātaṃ anārammaṇañca upādānaṃ atthīti. Idāni tamatthaṃ vivaritvā dassetuṃ ‘‘taṇhāsampayuttasmi’’ntiādi vuttaṃ, taṃ suviññeyyameva. Ārammaṇatoti ārammaṇakaraṇato. ‘‘Evaṃrūpo siya’’nti evaṃpavattassa chandarāgassa ‘‘evaṃvedano siya’’nti evaṃpavattiyā abhāvato tattha tattheva natasaṅkhārā bhijjanti, tasmā rūpavedanārammaṇānaṃ chandarāgādīnaṃ abhāvato attheva chandarāgavemattatā. Chandarāgassa pahānādivasena chandarāgapaṭisaṃyuttassa apucchitattā, ‘‘anusandhi na ghaṭiyatī’’ti vuttaṃ. Kiñcāpi na ghaṭiyatīti aññasseva pucchitattā, tathāpi sānusandhikāva pucchā, tato eva sānusandhikaṃ vissajjanaṃ. Tattha kāraṇamāha ‘‘tesaṃ tesa’’ntiādinā. Tena ajjhāsayānusandhivasena sānusandhikāneva pucchāvissajjanānīti dasseti.
പുണ്ണമസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Puṇṇamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ഖജ്ജനീയവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Khajjanīyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya / ൧൦. പുണ്ണമസുത്തം • 10. Puṇṇamasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. പുണ്ണമസുത്തവണ്ണനാ • 10. Puṇṇamasuttavaṇṇanā