Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya

    5. පුණ්‌ණසුත්‌තං

    5. Puṇṇasuttaṃ

    88. අථ 1 ඛො ආයස්‌මා පුණ්‌ණො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා…පෙ.… එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා පුණ්‌ණො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘සාධු මෙ, භන්‌තෙ, භගවා සංඛිත්‌තෙන ධම්‌මං දෙසෙතු, යමහං භගවතො ධම්‌මං සුත්‌වා එකො වූපකට්‌ඨො අප්‌පමත්‌තො ආතාපී පහිතත්‌තො විහරෙය්‍ය’’න්‌ති.

    88. Atha 2 kho āyasmā puṇṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā puṇṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sādhu me, bhante, bhagavā saṃkhittena dhammaṃ desetu, yamahaṃ bhagavato dhammaṃ sutvā eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto vihareyya’’nti.

    ‘‘සන්‌ති ඛො, පුණ්‌ණ, චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්‌චෙ භික්‌ඛු අභිනන්‌දති අභිවදති අජ්‌ඣොසාය තිට්‌ඨති. තස්‌ස තං අභිනන්‌දතො අභිවදතො අජ්‌ඣොසාය තිට්‌ඨතො උප්‌පජ්‌ජති නන්‌දී. ‘නන්‌දිසමුදයා දුක්‌ඛසමුදයො, පුණ්‌ණා’ති වදාමි…පෙ.… සන්‌ති ඛො, පුණ්‌ණ, ජිව්‌හාවිඤ්‌ඤෙය්‍යා රසා…පෙ.… සන්‌ති ඛො, පුණ්‌ණ, මනොවිඤ්‌ඤෙය්‍යා ධම්‌මා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්‌චෙ භික්‌ඛු අභිනන්‌දති අභිවදති අජ්‌ඣොසාය තිට්‌ඨති. තස්‌ස තං අභිනන්‌දතො අභිවදතො අජ්‌ඣොසාය තිට්‌ඨතො උප්‌පජ්‌ජති නන්‌දී. ‘නන්‌දිසමුදයා දුක්‌ඛසමුදයො, පුණ්‌ණා’ති වදාමි.

    ‘‘Santi kho, puṇṇa, cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati. Tassa taṃ abhinandato abhivadato ajjhosāya tiṭṭhato uppajjati nandī. ‘Nandisamudayā dukkhasamudayo, puṇṇā’ti vadāmi…pe… santi kho, puṇṇa, jivhāviññeyyā rasā…pe… santi kho, puṇṇa, manoviññeyyā dhammā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati. Tassa taṃ abhinandato abhivadato ajjhosāya tiṭṭhato uppajjati nandī. ‘Nandisamudayā dukkhasamudayo, puṇṇā’ti vadāmi.

    ‘‘සන්‌ති ඛො, පුණ්‌ණ, චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤෙය්‍යා රූපා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්‌චෙ භික්‌ඛු නාභිනන්‌දති නාභිවදති නාජ්‌ඣොසාය තිට්‌ඨති, තස්‌ස තං අනභිනන්‌දතො අනභිවදතො අනජ්‌ඣොසාය තිට්‌ඨතො නිරුජ්‌ඣති නන්‌දී. ‘නන්‌දිනිරොධා දුක්‌ඛනිරොධො, පුණ්‌ණා’ති වදාමි…පෙ.… සන්‌ති ඛො, පුණ්‌ණ, මනොවිඤ්‌ඤෙය්‍යා ධම්‌මා ඉට්‌ඨා කන්‌තා මනාපා පියරූපා කාමූපසංහිතා රජනීයා. තඤ්‌චෙ භික්‌ඛු නාභිනන්‌දති නාභිවදති නාජ්‌ඣොසාය තිට්‌ඨති, තස්‌ස තං අනභිනන්‌දතො අනභිවදතො අනජ්‌ඣොසාය තිට්‌ඨතො නිරුජ්‌ඣති නන්‌දී. ‘නන්‌දිනිරොධා දුක්‌ඛනිරොධො, පුණ්‌ණා’ති වදාමි.

    ‘‘Santi kho, puṇṇa, cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati, tassa taṃ anabhinandato anabhivadato anajjhosāya tiṭṭhato nirujjhati nandī. ‘Nandinirodhā dukkhanirodho, puṇṇā’ti vadāmi…pe… santi kho, puṇṇa, manoviññeyyā dhammā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati, tassa taṃ anabhinandato anabhivadato anajjhosāya tiṭṭhato nirujjhati nandī. ‘Nandinirodhā dukkhanirodho, puṇṇā’ti vadāmi.

    ‘‘ඉමිනා ත්‌වං 3, පුණ්‌ණ, මයා සංඛිත්‌තෙන ඔවාදෙන ඔවදිතො කතමස්‌මිං 4 ජනපදෙ විහරිස්‌සසී’’ති? ‘‘අත්‌ථි, භන්‌තෙ, සුනාපරන්‌තො නාම ජනපදො, තත්‌ථාහං විහරිස්‌සාමී’’ති.

    ‘‘Iminā tvaṃ 5, puṇṇa, mayā saṃkhittena ovādena ovadito katamasmiṃ 6 janapade viharissasī’’ti? ‘‘Atthi, bhante, sunāparanto nāma janapado, tatthāhaṃ viharissāmī’’ti.

    ‘‘චණ්‌ඩා ඛො, පුණ්‌ණ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා; ඵරුසා ඛො, පුණ්‌ණ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා. සචෙ තං, පුණ්‌ණ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා අක්‌කොසිස්‌සන්‌ති පරිභාසිස්‌සන්‌ති, තත්‍ර තෙ, පුණ්‌ණ, කින්‌ති භවිස්‌සතී’’ති?

    ‘‘Caṇḍā kho, puṇṇa, sunāparantakā manussā; pharusā kho, puṇṇa, sunāparantakā manussā. Sace taṃ, puṇṇa, sunāparantakā manussā akkosissanti paribhāsissanti, tatra te, puṇṇa, kinti bhavissatī’’ti?

    ‘‘සචෙ මං, භන්‌තෙ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා අක්‌කොසිස්‌සන්‌ති පරිභාසිස්‌සන්‌ති, තත්‍ර මෙ එවං භවිස්‌සති – ‘භද්‌දකා වතිමෙ සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා, සුභද්‌දකා වතිමෙ සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා, යං මෙ 7 නයිමෙ පාණිනා පහාරං දෙන්‌තී’ති. එවමෙත්‌ථ 8, භගවා, භවිස්‌සති; එවමෙත්‌ථ, සුගත, භවිස්‌සතී’’ති.

    ‘‘Sace maṃ, bhante, sunāparantakā manussā akkosissanti paribhāsissanti, tatra me evaṃ bhavissati – ‘bhaddakā vatime sunāparantakā manussā, subhaddakā vatime sunāparantakā manussā, yaṃ me 9 nayime pāṇinā pahāraṃ dentī’ti. Evamettha 10, bhagavā, bhavissati; evamettha, sugata, bhavissatī’’ti.

    ‘‘සචෙ පන තෙ, පුණ්‌ණ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා පාණිනා පහාරං දස්‌සන්‌ති, තත්‍ර පන තෙ, පුණ්‌ණ, කින්‌ති භවිස්‌සතී’’ති?

    ‘‘Sace pana te, puṇṇa, sunāparantakā manussā pāṇinā pahāraṃ dassanti, tatra pana te, puṇṇa, kinti bhavissatī’’ti?

    ‘‘සචෙ මෙ, භන්‌තෙ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා පාණිනා පහාරං දස්‌සන්‌ති, තත්‍ර මෙ එවං භවිස්‌සති – ‘භද්‌දකා වතිමෙ සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා, සුභද්‌දකා වතිමෙ සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා, යං මෙ 11 නයිමෙ ලෙඩ්‌ඩුනා පහාරං දෙන්‌තී’ති. එවමෙත්‌ථ, භගවා, භවිස්‌සති; එවමෙත්‌ථ, සුගත, භවිස්‌සතී’’ති.

    ‘‘Sace me, bhante, sunāparantakā manussā pāṇinā pahāraṃ dassanti, tatra me evaṃ bhavissati – ‘bhaddakā vatime sunāparantakā manussā, subhaddakā vatime sunāparantakā manussā, yaṃ me 12 nayime leḍḍunā pahāraṃ dentī’ti. Evamettha, bhagavā, bhavissati; evamettha, sugata, bhavissatī’’ti.

    ‘‘සචෙ පන තෙ, පුණ්‌ණ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා ලෙඩ්‌ඩුනා පහාරං දස්‌සන්‌ති, තත්‍ර පන තෙ, පුණ්‌ණ, කින්‌ති භවිස්‌සතී’’ති?

    ‘‘Sace pana te, puṇṇa, sunāparantakā manussā leḍḍunā pahāraṃ dassanti, tatra pana te, puṇṇa, kinti bhavissatī’’ti?

    ‘‘සචෙ මෙ, භන්‌තෙ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා ලෙඩ්‌ඩුනා පහාරං දස්‌සන්‌ති, තත්‍ර මෙ එවං භවිස්‌සති – ‘භද්‌දකා වතිමෙ සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා, සුභද්‌දකා වතිමෙ සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා, යං මෙ නයිමෙ දණ්‌ඩෙන පහාරං දෙන්‌තී’ති . එවමෙත්‌ථ, භගවා, භවිස්‌සති; එවමෙත්‌ථ, සුගත, භවිස්‌සතී’’ති.

    ‘‘Sace me, bhante, sunāparantakā manussā leḍḍunā pahāraṃ dassanti, tatra me evaṃ bhavissati – ‘bhaddakā vatime sunāparantakā manussā, subhaddakā vatime sunāparantakā manussā, yaṃ me nayime daṇḍena pahāraṃ dentī’ti . Evamettha, bhagavā, bhavissati; evamettha, sugata, bhavissatī’’ti.

    ‘‘සචෙ පන පුණ්‌ණ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා දණ්‌ඩෙන පහාරං දස්‌සන්‌ති, තත්‍ර පන තෙ, පුණ්‌ණ, කින්‌ති භවිස්‌සතී’’ති?

    ‘‘Sace pana puṇṇa, sunāparantakā manussā daṇḍena pahāraṃ dassanti, tatra pana te, puṇṇa, kinti bhavissatī’’ti?

    ‘‘සචෙ මෙ, භන්‌තෙ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා දණ්‌ඩෙන පහාරං දස්‌සන්‌ති, තත්‍ර මෙ එවං භවිස්‌සති – ‘භද්‌දකා වතිමෙ සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා, සුභද්‌දකා වතිමෙ සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා, යං මෙ නයිමෙ සත්‌ථෙන පහාරං දෙන්‌තී’ති. එවමෙත්‌ථ, භගවා, භවිස්‌සති; එවමෙත්‌ථ, සුගත, භවිස්‌සතී’’ති.

    ‘‘Sace me, bhante, sunāparantakā manussā daṇḍena pahāraṃ dassanti, tatra me evaṃ bhavissati – ‘bhaddakā vatime sunāparantakā manussā, subhaddakā vatime sunāparantakā manussā, yaṃ me nayime satthena pahāraṃ dentī’ti. Evamettha, bhagavā, bhavissati; evamettha, sugata, bhavissatī’’ti.

    ‘‘සචෙ පන තෙ, පුණ්‌ණ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා සත්‌ථෙන පහාරං දස්‌සන්‌ති, තත්‍ර පන තෙ, පුණ්‌ණ, කින්‌ති භවිස්‌සතී’’ති?

    ‘‘Sace pana te, puṇṇa, sunāparantakā manussā satthena pahāraṃ dassanti, tatra pana te, puṇṇa, kinti bhavissatī’’ti?

    ‘‘සචෙ මෙ, භන්‌තෙ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා සත්‌ථෙන පහාරං දස්‌සන්‌ති, තත්‍ර මෙ එවං භවිස්‌සති – ‘භද්‌දකා වතිමෙ සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා, සුභද්‌දකා වතිමෙ සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා, යං මං නයිමෙ තිණ්‌හෙන සත්‌ථෙන ජීවිතා වොරොපෙන්‌තී’ති. එවමෙත්‌ථ, භගවා, භවිස්‌සති; එවමෙත්‌ථ, සුගත, භවිස්‌සතී’’ති.

    ‘‘Sace me, bhante, sunāparantakā manussā satthena pahāraṃ dassanti, tatra me evaṃ bhavissati – ‘bhaddakā vatime sunāparantakā manussā, subhaddakā vatime sunāparantakā manussā, yaṃ maṃ nayime tiṇhena satthena jīvitā voropentī’ti. Evamettha, bhagavā, bhavissati; evamettha, sugata, bhavissatī’’ti.

    ‘‘සචෙ පන තං, පුණ්‌ණ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා තිණ්‌හෙන සත්‌ථෙන ජීවිතා වොරොපෙස්‌සන්‌ති, තත්‍ර පන තෙ, පුණ්‌ණ, කින්‌ති භවිස්‌සතී’’ති?

    ‘‘Sace pana taṃ, puṇṇa, sunāparantakā manussā tiṇhena satthena jīvitā voropessanti, tatra pana te, puṇṇa, kinti bhavissatī’’ti?

    ‘‘සචෙ මං, භන්‌තෙ, සුනාපරන්‌තකා මනුස්‌සා තිණ්‌හෙන සත්‌ථෙන ජීවිතා වොරොපෙස්‌සන්‌ති, තත්‍ර මෙ එවං භවිස්‌සති – ‘සන්‌ති ඛො තස්‌ස භගවතො සාවකා කායෙන ච ජීවිතෙන ච අට්‌ටීයමානා හරායමානා ජිගුච්‌ඡමානා සත්‌ථහාරකං පරියෙසන්‌ති, තං මෙ ඉදං අපරියිට්‌ඨඤ්‌ඤෙව සත්‌ථහාරකං ලද්‌ධ’න්‌ති. එවමෙත්‌ථ, භගවා, භවිස්‌සති; එවමෙත්‌ථ, සුගත, භවිස්‌සතී’’ති.

    ‘‘Sace maṃ, bhante, sunāparantakā manussā tiṇhena satthena jīvitā voropessanti, tatra me evaṃ bhavissati – ‘santi kho tassa bhagavato sāvakā kāyena ca jīvitena ca aṭṭīyamānā harāyamānā jigucchamānā satthahārakaṃ pariyesanti, taṃ me idaṃ apariyiṭṭhaññeva satthahārakaṃ laddha’nti. Evamettha, bhagavā, bhavissati; evamettha, sugata, bhavissatī’’ti.

    ‘‘සාධු සාධු, පුණ්‌ණ! සක්‌ඛිස්‌සසි ඛො ත්‌වං, පුණ්‌ණ, ඉමිනා දමූපසමෙන සමන්‌නාගතො සුනාපරන්‌තස්‌මිං ජනපදෙ වත්‌ථුං. යස්‌ස දානි ත්‌වං, පුණ්‌ණ, කාලං මඤ්‌ඤසී’’ති.

    ‘‘Sādhu sādhu, puṇṇa! Sakkhissasi kho tvaṃ, puṇṇa, iminā damūpasamena samannāgato sunāparantasmiṃ janapade vatthuṃ. Yassa dāni tvaṃ, puṇṇa, kālaṃ maññasī’’ti.

    අථ ඛො ආයස්‌මා පුණ්‌ණො භගවතො වචනං අභිනන්‌දිත්‌වා අනුමොදිත්‌වා උට්‌ඨායාසනා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා පදක්‌ඛිණං කත්‌වා සෙනාසනං සංසාමෙත්‌වා පත්‌තචීවරමාදාය යෙන සුනාපරන්‌තො ජනපදො තෙන චාරිකං පක්‌කාමි. අනුපුබ්‌බෙන චාරිකං චරමානො යෙන සුනාපරන්‌තො ජනපදො තදවසරි. තත්‍ර සුදං ආයස්‌මා පුණ්‌ණො සුනාපරන්‌තස්‌මිං ජනපදෙ විහරති. අථ ඛො ආයස්‌මා පුණ්‌ණො තෙනෙවන්‌තරවස්‌සෙන පඤ්‌චමත්‌තානි උපාසකසතානි පටිවෙදෙසි 13. තෙනෙවන්‌තරවස්‌සෙන පඤ්‌චමත්‌තානි උපාසිකාසතානි පටිවෙදෙසි. තෙනෙවන්‌තරවස්‌සෙන තිස්‌සො විජ්‌ජා සච්‌ඡාකාසි. තෙනෙවන්‌තරවස්‌සෙන පරිනිබ්‌බායි.

    Atha kho āyasmā puṇṇo bhagavato vacanaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya yena sunāparanto janapado tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena sunāparanto janapado tadavasari. Tatra sudaṃ āyasmā puṇṇo sunāparantasmiṃ janapade viharati. Atha kho āyasmā puṇṇo tenevantaravassena pañcamattāni upāsakasatāni paṭivedesi 14. Tenevantaravassena pañcamattāni upāsikāsatāni paṭivedesi. Tenevantaravassena tisso vijjā sacchākāsi. Tenevantaravassena parinibbāyi.

    අථ ඛො සම්‌බහුලා භික්‌ඛූ යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු…පෙ.… එකමන්‌තං නිසින්‌නා ඛො තෙ භික්‌ඛූ භගවන්‌තං එතදවොචුං – ‘‘යො සො, භන්‌තෙ, පුණ්‌ණො නාම කුලපුත්‌තො භගවතා සංඛිත්‌තෙන ඔවාදෙන ඔවදිතො, සො කාලඞ්‌කතො. තස්‌ස කා ගති කො අභිසම්‌පරායො’’ති?

    Atha kho sambahulā bhikkhū yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu…pe… ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘yo so, bhante, puṇṇo nāma kulaputto bhagavatā saṃkhittena ovādena ovadito, so kālaṅkato. Tassa kā gati ko abhisamparāyo’’ti?

    ‘‘පණ්‌ඩිතො, භික්‌ඛවෙ, පුණ්‌ණො කුලපුත්‌තො 15, පච්‌චපාදි 16 ධම්‌මස්‌සානුධම්‌මං, න ච මං ධම්‌මාධිකරණං විහෙසෙසි 17. පරිනිබ්‌බුතො, භික්‌ඛවෙ, පුණ්‌ණො කුලපුත්‌තො’’ති. පඤ්‌චමං.

    ‘‘Paṇḍito, bhikkhave, puṇṇo kulaputto 18, paccapādi 19 dhammassānudhammaṃ, na ca maṃ dhammādhikaraṇaṃ vihesesi 20. Parinibbuto, bhikkhave, puṇṇo kulaputto’’ti. Pañcamaṃ.







    Footnotes:
    1. සාවත්‌ථිනිදානං. අථ (?) ම. නි. 3.395 පස්‌සිතබ්‌බං
    2. sāvatthinidānaṃ. atha (?) ma. ni. 3.395 passitabbaṃ
    3. ඉමිනා ච ත්‌වං
    4. කතරස්‌මිං (ම. නි. 3.395)
    5. iminā ca tvaṃ
    6. katarasmiṃ (ma. ni. 3.395)
    7. මං (සබ්‌බත්‌ථ)
    8. එවම්‌මෙත්‌ථ (?)
    9. maṃ (sabbattha)
    10. evammettha (?)
    11. එවම්‌මෙත්‌ථ (?)
    12. evammettha (?)
    13. පටිපාදෙසි (සී. පී.), පටිදෙසෙසි (ස්‍යා. කං.)
    14. paṭipādesi (sī. pī.), paṭidesesi (syā. kaṃ.)
    15. කුලපුත්‌තො අහොසි (සබ්‌බත්‌ථ)
    16. සච්‌චවාදී (ස්‍යා. කං. ක.)
    17. විහෙඨෙසි (සී. ස්‍යා. කං.)
    18. kulaputto ahosi (sabbattha)
    19. saccavādī (syā. kaṃ. ka.)
    20. viheṭhesi (sī. syā. kaṃ.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 5-6. පුණ්‌ණසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 5-6. Puṇṇasuttādivaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 5-6. පුණ්‌ණසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 5-6. Puṇṇasuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact