| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
4. புண்ணத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
4. Puṇṇattheragāthāvaṇṇanā
ஸப்³பி⁴ரேவ ஸமாஸேதா²தி ஆயஸ்மதோ புண்ணத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயங் கிர பது³முத்தரஸ்ஸ த³ஸப³லஸ்ஸ உப்பத்திதோ புரேதரமேவ ஹங்ஸவதீனக³ரே ப்³ராஹ்மணமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தோ அனுக்கமேன விஞ்ஞுதங் பத்தோ ஸத்த²ரி லோகே உப்பஜ்ஜந்தே ஏகதி³வஸங் பு³த்³தா⁴னங் த⁴ம்மதே³ஸனாகாலே ஹெட்டா² வுத்தனயேன மஹாஜனேன ஸத்³தி⁴ங் விஹாரங் க³ந்த்வா பரிஸபரியந்தே நிஸீதி³த்வா த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் த⁴ம்மகதி²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா ‘‘மயாபி அனாக³தே ஏவரூபேன ப⁴விதுங் வட்டதீ’’தி சிந்தெத்வா தே³ஸனாவஸானே வுட்டி²தாய பரிஸாய ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா நிமந்தெத்வா ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ மஹாஸக்காரங் கத்வா ப⁴க³வந்தங் ஏவமாஹ – ‘‘ப⁴ந்தே, அஹங் இமினா அதி⁴காரகம்மேன நாஞ்ஞங் ஸம்பத்திங் பத்தே²மி. யதா² பன ஸோ பி⁴க்கு² இதோ ஸத்தமதி³வஸமத்த²கே த⁴ம்மகதி²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பிதோ, ஏவங் அஹம்பி அனாக³தே ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே த⁴ம்மகதி²கானங் பி⁴க்கூ²னங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பத்த²னங் அகாஸி. ஸத்தா² அனாக³தங் ஓலோகெத்வா தஸ்ஸ பத்த²னாய ஸமிஜ்ஜ²னபா⁴வங் தி³ஸ்வா ‘‘அனாக³தே கப்பஸதஸஹஸ்ஸமத்த²கே கோ³தமோ நாம பு³த்³தோ⁴ உப்பஜ்ஜிஸ்ஸதி, தஸ்ஸ ஸாஸனே த்வங் பப்³ப³ஜித்வா த⁴ம்மகதி²கானங் அக்³கோ³ ப⁴விஸ்ஸஸீ’’தி ப்³யாகாஸி.
Sabbhirevasamāsethāti āyasmato puṇṇattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayaṃ kira padumuttarassa dasabalassa uppattito puretarameva haṃsavatīnagare brāhmaṇamahāsālakule nibbatto anukkamena viññutaṃ patto satthari loke uppajjante ekadivasaṃ buddhānaṃ dhammadesanākāle heṭṭhā vuttanayena mahājanena saddhiṃ vihāraṃ gantvā parisapariyante nisīditvā dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ dhammakathikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā ‘‘mayāpi anāgate evarūpena bhavituṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā desanāvasāne vuṭṭhitāya parisāya satthāraṃ upasaṅkamitvā nimantetvā heṭṭhā vuttanayeneva mahāsakkāraṃ katvā bhagavantaṃ evamāha – ‘‘bhante, ahaṃ iminā adhikārakammena nāññaṃ sampattiṃ patthemi. Yathā pana so bhikkhu ito sattamadivasamatthake dhammakathikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapito, evaṃ ahampi anāgate ekassa buddhassa sāsane dhammakathikānaṃ bhikkhūnaṃ aggo bhaveyya’’nti patthanaṃ akāsi. Satthā anāgataṃ oloketvā tassa patthanāya samijjhanabhāvaṃ disvā ‘‘anāgate kappasatasahassamatthake gotamo nāma buddho uppajjissati, tassa sāsane tvaṃ pabbajitvā dhammakathikānaṃ aggo bhavissasī’’ti byākāsi.
ஸோ தத்த² யாவஜீவங் கல்யாணத⁴ம்மங் கத்வா ததோ சுதோ கப்பஸதஸஹஸ்ஸங் புஞ்ஞஞாணஸம்பா⁴ரங் ஸம்ப⁴ரந்தோ தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரித்வா அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ காலே கபிலவத்து²னக³ரஸ்ஸ அவிதூ³ரே தோ³ணவத்து²னாமகே ப்³ராஹ்மணகா³மே ப்³ராஹ்மணமஹாஸாலகுலே அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞத்தே²ரஸ்ஸ பா⁴கி³னெய்யோ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. தஸ்ஸ நாமக்³க³ஹணதி³வஸே ‘‘புண்ணோ’’தி நாமங் அகங்ஸு. ஸோ ஸத்த²ரி அபி⁴ஸம்போ³தி⁴ங் பத்வா பவத்தவரத⁴ம்மசக்கே அனுபுப்³பே³ன ராஜக³ஹங் க³ந்த்வா தங் உபனிஸ்ஸாய விஹரந்தே அஞ்ஞாஸிகொண்ட³ஞ்ஞத்தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜித்வா லத்³தூ⁴பஸம்பதோ³ ஸப்³ப³ங் புப்³ப³கிச்சங் கத்வா பதா⁴னமனுயுஞ்ஜந்தோ பப்³ப³ஜிதகிச்சங் மத்த²கங் பாபெத்வாவ ‘‘த³ஸப³லஸ்ஸ ஸந்திகங் க³மிஸ்ஸாமீ’’தி மாதுலத்தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் ஸத்து² ஸந்திகங் அக³ந்த்வா கபிலவத்து²ஸாமந்தாயேவ ஓஹீயித்வா யோனிஸோமனஸிகாரே கம்மங் கரொந்தோ நசிரஸ்ஸேவ விபஸ்ஸனங் உஸ்ஸுக்காபெத்வா அரஹத்தங் பாபுணி. வுத்தம்பி சேதங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 1.1.434-440) –
So tattha yāvajīvaṃ kalyāṇadhammaṃ katvā tato cuto kappasatasahassaṃ puññañāṇasambhāraṃ sambharanto devamanussesu saṃsaritvā amhākaṃ bhagavato kāle kapilavatthunagarassa avidūre doṇavatthunāmake brāhmaṇagāme brāhmaṇamahāsālakule aññāsikoṇḍaññattherassa bhāgineyyo hutvā nibbatti. Tassa nāmaggahaṇadivase ‘‘puṇṇo’’ti nāmaṃ akaṃsu. So satthari abhisambodhiṃ patvā pavattavaradhammacakke anupubbena rājagahaṃ gantvā taṃ upanissāya viharante aññāsikoṇḍaññattherassa santike pabbajitvā laddhūpasampado sabbaṃ pubbakiccaṃ katvā padhānamanuyuñjanto pabbajitakiccaṃ matthakaṃ pāpetvāva ‘‘dasabalassa santikaṃ gamissāmī’’ti mātulattherena saddhiṃ satthu santikaṃ agantvā kapilavatthusāmantāyeva ohīyitvā yonisomanasikāre kammaṃ karonto nacirasseva vipassanaṃ ussukkāpetvā arahattaṃ pāpuṇi. Vuttampi cetaṃ apadāne (apa. thera 1.1.434-440) –
‘‘அஜ்ஜா²யகோ மந்தத⁴ரோ, திண்ணங் வேதா³ன பாரகூ³;
‘‘Ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedāna pāragū;
புரக்க²தொம்ஹி ஸிஸ்ஸேஹி, உபக³ச்சி²ங் நருத்தமங்.
Purakkhatomhi sissehi, upagacchiṃ naruttamaṃ.
‘‘பது³முத்தரோ லோகவிதூ³, ஆஹுதீனங் படிக்³க³ஹோ;
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
மம கம்மங் பகித்தேஸி, ஸங்கி²த்தேன மஹாமுனி.
Mama kammaṃ pakittesi, saṃkhittena mahāmuni.
‘‘தாஹங் த⁴ம்மங் ஸுணித்வான, அபி⁴வாதெ³த்வான ஸத்து²னோ;
‘‘Tāhaṃ dhammaṃ suṇitvāna, abhivādetvāna satthuno;
அஞ்ஜலிங் பக்³க³ஹெத்வான, பக்கமிங் த³க்கி²ணாமுகோ².
Añjaliṃ paggahetvāna, pakkamiṃ dakkhiṇāmukho.
‘‘ஸங்கி²த்தேன ஸுணித்வான, வித்தா²ரேன அபா⁴ஸயிங்;
‘‘Saṃkhittena suṇitvāna, vitthārena abhāsayiṃ;
ஸப்³பே³ ஸிஸ்ஸா அத்தமனா, ஸுத்வான மம பா⁴ஸதோ.
Sabbe sissā attamanā, sutvāna mama bhāsato.
‘‘ஸகங் தி³ட்டி²ங் வினோதெ³த்வா, பு³த்³தே⁴ சித்தங் பஸாத³யுங்;
‘‘Sakaṃ diṭṭhiṃ vinodetvā, buddhe cittaṃ pasādayuṃ;
ஸங்கி²த்தேனபி தே³ஸேமி, வித்தா²ரேன ததே²வஹங்.
Saṃkhittenapi desemi, vitthārena tathevahaṃ.
‘‘அபி⁴த⁴ம்மனயஞ்ஞூஹங், கதா²வத்து²விஸுத்³தி⁴யா;
‘‘Abhidhammanayaññūhaṃ, kathāvatthuvisuddhiyā;
ஸப்³பே³ஸங் விஞ்ஞாபெத்வான, விஹராமி அனாஸவோ.
Sabbesaṃ viññāpetvāna, viharāmi anāsavo.
‘‘இதோ பஞ்சஸதே கப்பே, சதுரோ ஸுப்பகாஸகா;
‘‘Ito pañcasate kappe, caturo suppakāsakā;
ஸத்தரதனஸம்பன்னா, சதுதீ³பம்ஹி இஸ்ஸரா.
Sattaratanasampannā, catudīpamhi issarā.
‘‘படிஸம்பி⁴தா³ சதஸ்ஸோ…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
தஸ்ஸ பன புண்ணத்தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜிதா குலபுத்தா பஞ்சஸதா அஹேஸுங். தே²ரோ ஸயங் த³ஸகதா²வத்து²லாபி⁴தாய தேபி த³ஸஹி கதா²வத்தூ²ஹி ஓவதி³. தே தஸ்ஸ ஓவாதே³ ட²த்வா ஸப்³பே³வ அரஹத்தங் பத்தா. தே அத்தனோ பப்³ப³ஜிதகிச்சங் மத்த²கப்பத்தங் ஞத்வா உபஜ்ஜா²யங் உபஸங்கமித்வா ஆஹங்ஸு – ‘‘ப⁴ந்தே, அம்ஹாகங் கிச்சங் மத்த²கப்பத்தங், த³ஸன்னஞ்சம்ஹ கதா²வத்தூ²னங் லாபி⁴னோ, ஸமயோ, தா³னி நோ த³ஸப³லங் பஸ்ஸிது’’ந்தி. தே²ரோ தேஸங் வசனங் ஸுத்வா சிந்தேஸி – ‘‘மம த³ஸகதா²வத்து²லாபி⁴தங் ஸத்தா² ஜானாதி அஹங் த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தோ த³ஸ கதா²வத்தூ²னி அமுஞ்சித்வாவ தே³ஸேமி, மயி க³ச்ச²ந்தே ஸப்³பே³பிமே பி⁴க்கூ² மங் பரிவாரெத்வா க³ச்சி²ஸ்ஸந்தி, ஏவங் க³ணஸங்க³ணிகாய க³ந்த்வா பன அயுத்தங் மய்ஹங் த³ஸப³லங் பஸ்ஸிதுங், இமே தாவ க³ந்த்வா பஸ்ஸந்தூ’’தி தே பி⁴க்கூ² ஆஹ – ‘‘ஆவுஸோ, தும்ஹே புரதோ க³ந்த்வா ததா²க³தங் பஸ்ஸத², மம வசனேன சஸ்ஸ பாதே³ வந்த³த², அஹம்பி தும்ஹாகங் க³தமக்³கே³னாக³மிஸ்ஸாமீ’’தி. தே தே²ரா ஸப்³பே³பி த³ஸப³லஸ்ஸ ஜாதிபூ⁴மிரட்ட²வாஸினோ ஸப்³பே³ கீ²ணாஸவா ஸப்³பே³ த³ஸகதா²வத்து²லாபி⁴னோ அத்தனோ உபஜ்ஜா²யஸ்ஸ ஓவாத³ங் ஸம்படிச்சி²த்வா தே²ரங் வந்தி³த்வா அனுபுப்³பே³ன சாரிகங் சரந்தா ஸட்டி²யோஜனமக்³க³ங் அதிக்கம்ம ராஜக³ஹே வேளுவனமஹாவிஹாரங் க³ந்த்வா த³ஸப³லஸ்ஸ பாதே³ வந்தி³த்வா ஏகமந்தங் நிஸீதி³ங்ஸு.
Tassa pana puṇṇattherassa santike pabbajitā kulaputtā pañcasatā ahesuṃ. Thero sayaṃ dasakathāvatthulābhitāya tepi dasahi kathāvatthūhi ovadi. Te tassa ovāde ṭhatvā sabbeva arahattaṃ pattā. Te attano pabbajitakiccaṃ matthakappattaṃ ñatvā upajjhāyaṃ upasaṅkamitvā āhaṃsu – ‘‘bhante, amhākaṃ kiccaṃ matthakappattaṃ, dasannañcamha kathāvatthūnaṃ lābhino, samayo, dāni no dasabalaṃ passitu’’nti. Thero tesaṃ vacanaṃ sutvā cintesi – ‘‘mama dasakathāvatthulābhitaṃ satthā jānāti ahaṃ dhammaṃ desento dasa kathāvatthūni amuñcitvāva desemi, mayi gacchante sabbepime bhikkhū maṃ parivāretvā gacchissanti, evaṃ gaṇasaṅgaṇikāya gantvā pana ayuttaṃ mayhaṃ dasabalaṃ passituṃ, ime tāva gantvā passantū’’ti te bhikkhū āha – ‘‘āvuso, tumhe purato gantvā tathāgataṃ passatha, mama vacanena cassa pāde vandatha, ahampi tumhākaṃ gatamaggenāgamissāmī’’ti. Te therā sabbepi dasabalassa jātibhūmiraṭṭhavāsino sabbe khīṇāsavā sabbe dasakathāvatthulābhino attano upajjhāyassa ovādaṃ sampaṭicchitvā theraṃ vanditvā anupubbena cārikaṃ carantā saṭṭhiyojanamaggaṃ atikkamma rājagahe veḷuvanamahāvihāraṃ gantvā dasabalassa pāde vanditvā ekamantaṃ nisīdiṃsu.
ஆசிண்ணங் கோ² பனேதங் பு³த்³தா⁴னங் ப⁴க³வந்தானங் ஆக³ந்துகேஹி பி⁴க்கூ²ஹி ஸத்³தி⁴ங் படிஸம்மோதி³துந்தி ப⁴க³வா தேஹி ஸத்³தி⁴ங் – ‘‘கச்சி, பி⁴க்க²வே, க²மனீய’’ந்திஆதி³னா நயேன மது⁴ரபடிஸந்தா²ரங் கத்வா ‘‘குதோ ச தும்ஹே, பி⁴க்க²வே, ஆக³ச்ச²தா²’’தி புச்சி² . அத² தேஹி ‘‘ஜாதிபூ⁴மிதோ’’தி வுத்தே ‘‘கோ நு கோ², பி⁴க்க²வே, ஜாதிபூ⁴மியங் ஜாதிபூ⁴மகானங் பி⁴க்கூ²னங் ஸப்³ரஹ்மசாரீனங் ஏவங் ஸம்பா⁴விதோ ‘அத்தனா ச அப்பிச்சோ² அப்பிச்ச²கத²ஞ்ச பி⁴க்கூ²னங் கத்தா’’’தி (ம॰ நி॰ 1.252) த³ஸகதா²வத்து²லாபி⁴ங் பி⁴க்கு²ங் புச்சி². தேபி ‘‘புண்ணோ நாம, ப⁴ந்தே, ஆயஸ்மா மந்தாணிபுத்தோ’’தி ஆரோசயிங்ஸு. தங் கத²ங் ஸுத்வா ஆயஸ்மா ஸாரிபுத்தோ தே²ரஸ்ஸ த³ஸ்ஸனகாமோ அஹோஸி. அத² ஸத்தா² ராஜக³ஹதோ ஸாவத்தி²ங் அக³மாஸி . புண்ணத்தே²ரோபி த³ஸப³லஸ்ஸ தத்த² ஆக³தபா⁴வங் ஸுத்வா – ‘‘ஸத்தா²ரங் பஸ்ஸிஸ்ஸாமீ’’தி க³ந்த்வா அந்தோக³ந்த⁴குடியங்யேவ ததா²க³தங் ஸம்பாபுணி. ஸத்தா² தஸ்ஸ த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி. தே²ரோ த⁴ம்மங் ஸுத்வா த³ஸப³லங் வந்தி³த்வா படிஸல்லானத்தா²ய அந்த⁴வனங் க³ந்த்வா அஞ்ஞதரம்ஹி ருக்க²மூலே தி³வாவிஹாரங் நிஸீதி³.
Āciṇṇaṃ kho panetaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ āgantukehi bhikkhūhi saddhiṃ paṭisammoditunti bhagavā tehi saddhiṃ – ‘‘kacci, bhikkhave, khamanīya’’ntiādinā nayena madhurapaṭisanthāraṃ katvā ‘‘kuto ca tumhe, bhikkhave, āgacchathā’’ti pucchi . Atha tehi ‘‘jātibhūmito’’ti vutte ‘‘ko nu kho, bhikkhave, jātibhūmiyaṃ jātibhūmakānaṃ bhikkhūnaṃ sabrahmacārīnaṃ evaṃ sambhāvito ‘attanā ca appiccho appicchakathañca bhikkhūnaṃ kattā’’’ti (ma. ni. 1.252) dasakathāvatthulābhiṃ bhikkhuṃ pucchi. Tepi ‘‘puṇṇo nāma, bhante, āyasmā mantāṇiputto’’ti ārocayiṃsu. Taṃ kathaṃ sutvā āyasmā sāriputto therassa dassanakāmo ahosi. Atha satthā rājagahato sāvatthiṃ agamāsi . Puṇṇattheropi dasabalassa tattha āgatabhāvaṃ sutvā – ‘‘satthāraṃ passissāmī’’ti gantvā antogandhakuṭiyaṃyeva tathāgataṃ sampāpuṇi. Satthā tassa dhammaṃ desesi. Thero dhammaṃ sutvā dasabalaṃ vanditvā paṭisallānatthāya andhavanaṃ gantvā aññataramhi rukkhamūle divāvihāraṃ nisīdi.
ஸாரிபுத்தத்தே²ரோபி தஸ்ஸாக³மனங் ஸுத்வா ஸீஸானுலோகிகோ க³ந்த்வா ஓகாஸங் ஸல்லக்கெ²த்வா தங் ருக்க²மூலே நிஸின்னங் உபஸங்கமித்வா தே²ரேன ஸத்³தி⁴ங் ஸம்மோதி³த்வா, தங் ஸத்தவிஸுத்³தி⁴க்கமங் புச்சி². தே²ரோபிஸ்ஸ புச்சி²தபுச்சி²தங் ப்³யாகரொந்தோ ரத²வினீதூபமாய சித்தங் ஆராதே⁴ஸி, தே அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ ஸுபா⁴ஸிதங் ஸமனுமோதி³ங்ஸு. அத² ஸத்தா² அபரபா⁴கே³ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴மஜ்ஜே² நிஸின்னோ தே²ரங் ‘‘ஏதத³க்³க³ங், பி⁴க்க²வே, மம ஸாவகானங் பி⁴க்கூ²னங் த⁴ம்மகதி²கானங் யதி³த³ங் புண்ணோ’’தி (அ॰ நி॰ 1.188, 196) த⁴ம்மகதி²கானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி. ஸோ ஏகதி³வஸங் அத்தனோ விமுத்திஸம்பத்திங் பச்சவெக்கி²த்வா ‘‘ஸத்தா²ரங் நிஸ்ஸாய அஹஞ்சேவ அஞ்ஞே ச ப³ஹூ ஸத்தா ஸங்ஸாரது³க்க²தோ விப்பமுத்தா, ப³ஹூபகாரா வத ஸப்புரிஸஸங்ஸேவா’’தி பீதிஸோமனஸ்ஸஜாதோ உதா³னவஸேன பீதிவேக³விஸ்ஸட்ட²ங் ‘‘ஸப்³பி⁴ரேவ ஸமாஸேதா²’’தி கா³த²ங் அபா⁴ஸி.
Sāriputtattheropi tassāgamanaṃ sutvā sīsānulokiko gantvā okāsaṃ sallakkhetvā taṃ rukkhamūle nisinnaṃ upasaṅkamitvā therena saddhiṃ sammoditvā, taṃ sattavisuddhikkamaṃ pucchi. Theropissa pucchitapucchitaṃ byākaronto rathavinītūpamāya cittaṃ ārādhesi, te aññamaññassa subhāsitaṃ samanumodiṃsu. Atha satthā aparabhāge bhikkhusaṅghamajjhe nisinno theraṃ ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ bhikkhūnaṃ dhammakathikānaṃ yadidaṃ puṇṇo’’ti (a. ni. 1.188, 196) dhammakathikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi. So ekadivasaṃ attano vimuttisampattiṃ paccavekkhitvā ‘‘satthāraṃ nissāya ahañceva aññe ca bahū sattā saṃsāradukkhato vippamuttā, bahūpakārā vata sappurisasaṃsevā’’ti pītisomanassajāto udānavasena pītivegavissaṭṭhaṃ ‘‘sabbhireva samāsethā’’ti gāthaṃ abhāsi.
4. தத்த² ஸப்³பி⁴ரேவாதி ஸப்புரிஸேஹி ஏவ. ஸந்தோதி பனெத்த² பு³த்³தா⁴த³யோ அரியா அதி⁴ப்பேதா. தே ஹி அனவஸேஸதோ அஸதங் த⁴ம்மங் பஹாய ஸத்³த⁴ம்மே உக்கங்ஸக³தத்தா ஸாதிஸயங் பஸங்ஸியத்தா ச விஸேஸதோ ‘‘ஸந்தோ ஸப்புரிஸா’’தி ச வுச்சந்தி. ஸமாஸேதா²தி ஸமங் ஆஸேத² ஸஹ வஸெய்ய. தே பயிருபாஸந்தோ தேஸங் ஸுஸ்ஸூஸந்தோ தி³ட்டா²னுக³திஞ்ச ஆபஜ்ஜந்தோ ஸமானவாஸோ ப⁴வெய்யாதி அத்தோ². பண்டி³தேஹத்த²த³ஸ்ஸிபீ⁴தி தேஸங் தோ²மனா. பண்டா³ வுச்சதி பஞ்ஞா, ஸா இமேஸங் ஸஞ்ஜாதாதி பண்டி³தா. ததோ ஏவ அத்தத்தா²தி³பே⁴த³ங் அத்த²ங் அவிபரீததோ பஸ்ஸந்தீதி அத்த²த³ஸ்ஸினோ. தேஹி பண்டி³தேஹி அத்த²த³ஸ்ஸீபி⁴ ஸமாஸேத². கஸ்மாதி சே? யஸ்மா தே ஸந்தோ பண்டி³தா, தே வா ஸம்மா ஸேவந்தா ஏகந்தஹிதபா⁴வதோ மக்³க³ஞாணாதீ³ஹேவ அரணீயதோ அத்த²ங், மஹாகு³ணதாய ஸந்ததாய ச மஹந்தங், அகா³த⁴பா⁴வதோ க³ம்பீ⁴ரஞாணகோ³சரதோ ச க³ம்பீ⁴ரங், ஹீனச்ச²ந்தா³தீ³ஹி த³ட்டு²ங் அஸக்குணெய்யத்தா இதரேஹி ச கிச்சே²ன த³ட்ட²ப்³ப³த்தா து³த்³த³ஸங் , து³த்³த³ஸத்தா ஸண்ஹனிபுணஸபா⁴வத்தா நிபுணஞாணகோ³சரதோ ச நிபுணங், நிபுணத்தா ஏவங் ஸுகு²மஸபா⁴வதாய அணுங் நிப்³பா³னங், அவிபரீதட்டே²ன வா பரமத்த²ஸபா⁴வத்தா அத்த²ங், அரியபா⁴வகரத்தா மஹத்தனிமித்ததாய மஹந்தங், அனுத்தானஸபா⁴வதாய க³ம்பீ⁴ரங், து³க்கே²ன த³ட்ட²ப்³ப³ங் ந ஸுகே²ன த³ட்டு²ங் ஸக்காதி து³த்³த³ஸங், க³ம்பீ⁴ரத்தா து³த்³த³ஸங், து³த்³த³ஸத்தா க³ம்பீ⁴ரந்தி சதுஸச்சங், விஸேஸதோ நிபுணங் அணுங், நிரோத⁴ஸச்சந்தி ஏவமேதங் சதுஸச்சங் தீ⁴ரா ஸமதி⁴க³ச்ச²ந்தி தி⁴திஸம்பன்னதாய தீ⁴ரா சதுஸச்சகம்மட்டா²னபா⁴வனங் உஸ்ஸுக்காபெத்வா ஸம்மதே³வ அதி⁴க³ச்ச²ந்தி. அப்பமத்தாதி ஸப்³ப³த்த² ஸதிஅவிப்பவாஸேன அப்பமாத³படிபத்திங் பூரெந்தா. விசக்க²ணாதி விபஸ்ஸனாபா⁴வனாய சே²கா குஸலா. தஸ்மா ஸப்³பி⁴ரேவ ஸமாஸேதா²தி யோஜனா. பண்டி³தேஹத்த²த³ஸ்ஸிபீ⁴தி வா ஏதங் நிஸ்ஸக்கவசனங். யஸ்மா பண்டி³தேஹி அத்த²த³ஸ்ஸீபி⁴ ஸமுதா³யபூ⁴தேஹி தீ⁴ரா அப்பமத்தா விசக்க²ணா மஹந்தாதி³விஸேஸவந்தங் அத்த²ங் ஸமதி⁴க³ச்ச²ந்தி, தஸ்மா தாதி³ஸேஹி ஸப்³பி⁴ரேவ ஸமாஸேதா²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏவமேஸா தே²ரஸ்ஸ படிவேத⁴தீ³பனேன அஞ்ஞாப்³யாகரணகா³தா²பி அஹோஸீதி.
4. Tattha sabbhirevāti sappurisehi eva. Santoti panettha buddhādayo ariyā adhippetā. Te hi anavasesato asataṃ dhammaṃ pahāya saddhamme ukkaṃsagatattā sātisayaṃ pasaṃsiyattā ca visesato ‘‘santo sappurisā’’ti ca vuccanti. Samāsethāti samaṃ āsetha saha vaseyya. Te payirupāsanto tesaṃ sussūsanto diṭṭhānugatiñca āpajjanto samānavāso bhaveyyāti attho. Paṇḍitehatthadassibhīti tesaṃ thomanā. Paṇḍā vuccati paññā, sā imesaṃ sañjātāti paṇḍitā. Tato eva attatthādibhedaṃ atthaṃ aviparītato passantīti atthadassino. Tehi paṇḍitehi atthadassībhi samāsetha. Kasmāti ce? Yasmā te santo paṇḍitā, te vā sammā sevantā ekantahitabhāvato maggañāṇādīheva araṇīyato atthaṃ, mahāguṇatāya santatāya ca mahantaṃ, agādhabhāvato gambhīrañāṇagocarato ca gambhīraṃ, hīnacchandādīhi daṭṭhuṃ asakkuṇeyyattā itarehi ca kicchena daṭṭhabbattā duddasaṃ, duddasattā saṇhanipuṇasabhāvattā nipuṇañāṇagocarato ca nipuṇaṃ, nipuṇattā evaṃ sukhumasabhāvatāya aṇuṃ nibbānaṃ, aviparītaṭṭhena vā paramatthasabhāvattā atthaṃ, ariyabhāvakarattā mahattanimittatāya mahantaṃ, anuttānasabhāvatāya gambhīraṃ, dukkhena daṭṭhabbaṃ na sukhena daṭṭhuṃ sakkāti duddasaṃ, gambhīrattā duddasaṃ, duddasattā gambhīranti catusaccaṃ, visesato nipuṇaṃ aṇuṃ, nirodhasaccanti evametaṃ catusaccaṃ dhīrā samadhigacchanti dhitisampannatāya dhīrā catusaccakammaṭṭhānabhāvanaṃ ussukkāpetvā sammadeva adhigacchanti. Appamattāti sabbattha satiavippavāsena appamādapaṭipattiṃ pūrentā. Vicakkhaṇāti vipassanābhāvanāya chekā kusalā. Tasmā sabbhireva samāsethāti yojanā. Paṇḍitehatthadassibhīti vā etaṃ nissakkavacanaṃ. Yasmā paṇḍitehi atthadassībhi samudāyabhūtehi dhīrā appamattā vicakkhaṇā mahantādivisesavantaṃ atthaṃ samadhigacchanti, tasmā tādisehi sabbhireva samāsethāti sambandho. Evamesā therassa paṭivedhadīpanena aññābyākaraṇagāthāpi ahosīti.
புண்ணத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Puṇṇattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 4. புண்ணத்தே²ரகா³தா² • 4. Puṇṇattheragāthā
