Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
၃. ပုဏ္ဏိယသုတ္တံ
3. Puṇṇiyasuttaṃ
၈၃. အထ ခော အာယသ္မာ ပုဏ္ဏိယော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အာယသ္မာ ပုဏ္ဏိယော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ကော နု ခော, ဘန္တေ, ဟေတု ကော ပစ္စယော ယေန အပ္ပေကဒာ တထာဂတံ ဓမ္မဒေသနာ ပဋိဘာတိ အပ္ပေကဒာ နပ္ပဋိဘာတီ’’တိ?
83. Atha kho āyasmā puṇṇiyo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā puṇṇiyo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu ko paccayo yena appekadā tathāgataṃ dhammadesanā paṭibhāti appekadā nappaṭibhātī’’ti?
‘‘သဒ္ဓော စ, ပုဏ္ဏိယ, ဘိက္ခု ဟောတိ, နော စ ဥပသင္ကမိတာ; နေဝ တာဝ တထာဂတံ ဓမ္မဒေသနာ ပဋိဘာတိ။ ယတော စ ခော, ပုဏ္ဏိယ, ဘိက္ခု သဒ္ဓော စ ဟောတိ ဥပသင္ကမိတာ စ, ဧဝံ တထာဂတံ ဓမ္မဒေသနာ ပဋိဘာတိ။
‘‘Saddho ca, puṇṇiya, bhikkhu hoti, no ca upasaṅkamitā; neva tāva tathāgataṃ dhammadesanā paṭibhāti. Yato ca kho, puṇṇiya, bhikkhu saddho ca hoti upasaṅkamitā ca, evaṃ tathāgataṃ dhammadesanā paṭibhāti.
‘‘သဒ္ဓော စ, ပုဏ္ဏိယ, ဘိက္ခု ဟောတိ ဥပသင္ကမိတာ စ, နော စ ပယိရုပာသိတာ။ပေ.။ ပယိရုပာသိတာ စ, နော စ ပရိပုစ္ဆိတာ။ ပရိပုစ္ဆိတာ စ, နော စ ဩဟိတသောတော ဓမ္မံ သုဏာတိ။ ဩဟိတသောတော စ ဓမ္မံ သုဏာတိ, နော စ သုတ္ဝာ ဓမ္မံ ဓာရေတိ။ သုတ္ဝာ စ ဓမ္မံ ဓာရေတိ, နော စ ဓာတာနံ ဓမ္မာနံ အတ္ထံ ဥပပရိက္ခတိ။ ဓာတာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထံ ဥပပရိက္ခတိ နော စ အတ္ထမညာယ ဓမ္မမညာယ ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပန္နော ဟောတိ။ အတ္ထမညာယ ဓမ္မမညာယ ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပန္နော စ ဟောတိ, နော စ ကလ္ယာဏဝာစော ဟောတိ ကလ္ယာဏဝာက္ကရဏော ပောရိယာ ဝာစာယ သမန္နာဂတော ဝိသ္သဋ္ဌာယ အနေလဂဠာယ အတ္ထသ္သ ဝိညာပနိယာ။ ကလ္ယာဏဝာစော စ ဟောတိ ကလ္ယာဏဝာက္ကရဏော ပောရိယာ ဝာစာယ သမန္နာဂတော ဝိသ္သဋ္ဌာယ အနေလဂဠာယ အတ္ထသ္သ ဝိညာပနိယာ, နော စ သန္ဒသ္သကော ဟောတိ သမာဒပကော သမုတ္တေဇကော သမ္ပဟံသကော သဗ္ရဟ္မစာရီနံ, နေဝ တာဝ တထာဂတံ ဓမ္မဒေသနာ ပဋိဘာတိ။
‘‘Saddho ca, puṇṇiya, bhikkhu hoti upasaṅkamitā ca, no ca payirupāsitā…pe… payirupāsitā ca, no ca paripucchitā… paripucchitā ca, no ca ohitasoto dhammaṃ suṇāti… ohitasoto ca dhammaṃ suṇāti, no ca sutvā dhammaṃ dhāreti… sutvā ca dhammaṃ dhāreti, no ca dhātānaṃ dhammānaṃ atthaṃ upaparikkhati… dhātānañca dhammānaṃ atthaṃ upaparikkhati no ca atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammappaṭipanno hoti… atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammappaṭipanno ca hoti, no ca kalyāṇavāco hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagaḷāya atthassa viññāpaniyā… kalyāṇavāco ca hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagaḷāya atthassa viññāpaniyā, no ca sandassako hoti samādapako samuttejako sampahaṃsako sabrahmacārīnaṃ, neva tāva tathāgataṃ dhammadesanā paṭibhāti.
‘‘ယတော စ ခော, ပုဏ္ဏိယ, ဘိက္ခု သဒ္ဓော စ ဟောတိ, ဥပသင္ကမိတာ စ, ပယိရုပာသိတာ စ, ပရိပုစ္ဆိတာ စ, ဩဟိတသောတော စ ဓမ္မံ သုဏာတိ, သုတ္ဝာ စ ဓမ္မံ ဓာရေတိ, ဓာတာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အတ္ထံ ဥပပရိက္ခတိ, အတ္ထမညာယ ဓမ္မမညာယ ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပန္နော စ ဟောတိ, ကလ္ယာဏဝာစော စ ဟောတိ ကလ္ယာဏဝာက္ကရဏော ပောရိယာ ဝာစာယ သမန္နာဂတော ဝိသ္သဋ္ဌာယ အနေလဂဠာယ အတ္ထသ္သ ဝိညာပနိယာ, သန္ဒသ္သကော စ ဟောတိ သမာဒပကော သမုတ္တေဇကော သမ္ပဟံသကော သဗ္ရဟ္မစာရီနံ – ဧဝံ တထာဂတံ ဓမ္မဒေသနာ ပဋိဘာတိ။ ဣမေဟိ ခော, ပုဏ္ဏိယ , ဒသဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတာ 1 2 ဧကန္တပဋိဘာနာ 3 တထာဂတံ ဓမ္မဒေသနာ ဟောတီ’’တိ 4။ တတိယံ။
‘‘Yato ca kho, puṇṇiya, bhikkhu saddho ca hoti, upasaṅkamitā ca, payirupāsitā ca, paripucchitā ca, ohitasoto ca dhammaṃ suṇāti, sutvā ca dhammaṃ dhāreti, dhātānañca dhammānaṃ atthaṃ upaparikkhati, atthamaññāya dhammamaññāya dhammānudhammappaṭipanno ca hoti, kalyāṇavāco ca hoti kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagaḷāya atthassa viññāpaniyā, sandassako ca hoti samādapako samuttejako sampahaṃsako sabrahmacārīnaṃ – evaṃ tathāgataṃ dhammadesanā paṭibhāti. Imehi kho, puṇṇiya , dasahi dhammehi samannāgatā 56 ekantapaṭibhānā 7 tathāgataṃ dhammadesanā hotī’’ti 8. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၁-၃. ဝာဟနသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 1-3. Vāhanasuttādivaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၁-၈. ဝာဟနသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 1-8. Vāhanasuttādivaṇṇanā