| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
१०. पुप्फचङ्कोटियत्थेरअपदानवण्णना
10. Pupphacaṅkoṭiyattheraapadānavaṇṇanā
अभीतरूपं सीहं वातिआदिकं आयस्मतो पुप्फचङ्कोटियत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो सिखिस्स भगवतो काले एकस्मिं कुलगेहे निब्बत्तो विञ्ञुतं पत्तो महाविभवसम्पन्नो सत्थरि पसीदित्वा पसन्नाकारं दस्सेन्तो सुवण्णवण्णं अनोजपुप्फमोचिनित्वा चङ्कोटकं पूरेत्वा भगवन्तं पूजेत्वा ‘‘भगवा , इमस्स निस्सन्देन निब्बत्तनिब्बत्तट्ठाने सुवण्णवण्णो पूजनीयो हुत्वा निब्बानं पापुणेय्य’’न्ति पत्थनमकासि। सो तेन पुञ्ञकम्मेन देवमनुस्सेसु निब्बत्तो सब्बत्थ पूजितो सुवण्णवण्णो अभिरूपो अहोसि। सो अपरभागे इमस्मिं बुद्धुप्पादे विभवसम्पन्ने एकस्मिं कुलगेहे निब्बत्तो वुद्धिप्पत्तो सत्थरि पसीदित्वा पब्बजितो विपस्सनं वड्ढेत्वा नचिरस्सेव अरहा अहोसि।
Abhītarūpaṃ sīhaṃ vātiādikaṃ āyasmato pupphacaṅkoṭiyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto sikhissa bhagavato kāle ekasmiṃ kulagehe nibbatto viññutaṃ patto mahāvibhavasampanno satthari pasīditvā pasannākāraṃ dassento suvaṇṇavaṇṇaṃ anojapupphamocinitvā caṅkoṭakaṃ pūretvā bhagavantaṃ pūjetvā ‘‘bhagavā , imassa nissandena nibbattanibbattaṭṭhāne suvaṇṇavaṇṇo pūjanīyo hutvā nibbānaṃ pāpuṇeyya’’nti patthanamakāsi. So tena puññakammena devamanussesu nibbatto sabbattha pūjito suvaṇṇavaṇṇo abhirūpo ahosi. So aparabhāge imasmiṃ buddhuppāde vibhavasampanne ekasmiṃ kulagehe nibbatto vuddhippatto satthari pasīditvā pabbajito vipassanaṃ vaḍḍhetvā nacirasseva arahā ahosi.
६८-९. सो पत्तअरहत्तफलो अत्तनो पुब्बकम्मं सरित्वा सोमनस्सजातो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो अभीतरूपं सीहं वातिआदिमाह। तत्थ सीहन्ति द्विपदचतुप्पदादयो सत्ते अभिभवति अज्झोत्थरतीति सीहो, अभीतरूपो अभीतसभावो, तं अभीतरूपं सीहं इव निसिन्नं पूजेसिन्ति सम्बन्धो। पक्खीनं अग्गं गरुळराजं इव पवरं उत्तमं ब्यग्घराजं इव अभि विसेसेन जातं सब्बसीहानं विसेसं केसरसीहं इव तिलोकस्स सरणं सिखिं सम्मासम्बुद्धं। किं भूतं? अनेजं निक्किलेसं खन्धमारादीहि अपराजितं निसिन्नं सिखिन्ति सम्बन्धो। मारणानग्गन्ति सब्बकिलेसानं मारणे सोसने विद्धंसने अग्गं सेट्ठं किलेसे मारेन्तानं पच्चेकबुद्धबुद्धसावकानं विज्जमानानम्पि तेसं अग्गन्ति अत्थो। भिक्खुसङ्घपुरक्खतं परिवारितं परिवारेत्वा निसिन्नं सिखिन्ति सम्बन्धो।
68-9. So pattaarahattaphalo attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento abhītarūpaṃ sīhaṃ vātiādimāha. Tattha sīhanti dvipadacatuppadādayo satte abhibhavati ajjhottharatīti sīho, abhītarūpo abhītasabhāvo, taṃ abhītarūpaṃ sīhaṃ iva nisinnaṃ pūjesinti sambandho. Pakkhīnaṃ aggaṃ garuḷarājaṃ iva pavaraṃ uttamaṃ byaggharājaṃ iva abhi visesena jātaṃ sabbasīhānaṃ visesaṃ kesarasīhaṃ iva tilokassa saraṇaṃ sikhiṃ sammāsambuddhaṃ. Kiṃ bhūtaṃ? Anejaṃ nikkilesaṃ khandhamārādīhi aparājitaṃ nisinnaṃ sikhinti sambandho. Māraṇānagganti sabbakilesānaṃ māraṇe sosane viddhaṃsane aggaṃ seṭṭhaṃ kilese mārentānaṃ paccekabuddhabuddhasāvakānaṃ vijjamānānampi tesaṃ agganti attho. Bhikkhusaṅghapurakkhataṃ parivāritaṃ parivāretvā nisinnaṃ sikhinti sambandho.
७०. चङ्कोटके ठपेत्वानाति उत्तमं अनोजपुप्फं करण्डके पूरेत्वा सिखीसम्बुद्धं सेट्ठं समोकिरिं पूजेसिन्ति अत्थो।
70.Caṅkoṭake ṭhapetvānāti uttamaṃ anojapupphaṃ karaṇḍake pūretvā sikhīsambuddhaṃ seṭṭhaṃ samokiriṃ pūjesinti attho.
पुप्फचङ्कोटियत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Pupphacaṅkoṭiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
सत्तमवग्गवण्णना समत्ता।
Sattamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / १०. पुप्फचङ्कोटियत्थेरअपदानं • 10. Pupphacaṅkoṭiyattheraapadānaṃ
