Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஹானித்³தே³ஸ-அட்ட²கதா² • Mahāniddesa-aṭṭhakathā

    10. புராபே⁴த³ஸுத்தனித்³தே³ஸவண்ணனா

    10. Purābhedasuttaniddesavaṇṇanā

    83. த³ஸமே புராபே⁴த³ஸுத்தனித்³தே³ஸே கத²ங்த³ஸ்ஸீதி இமஸ்ஸ ஸுத்தஸ்ஸ இதோ பரேஸஞ்ச பஞ்சன்னங் கலஹவிவாத³சூளப்³யூஹமஹாப்³யூஹதுவடகஅத்தத³ண்ட³ஸுத்தானங் ஸம்மாபரிப்³பா³ஜனீயஸுத்தவண்ணனாயங் (ஸு॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.362 ஆத³யோ) வுத்தனயேனேவ ஸாமஞ்ஞதோ உப்பத்தி வேதி³தப்³பா³. விஸேஸதோ பன யதே²வ தஸ்மிங் மஹாஸமயே ராக³சரிததே³வதானங் ஸப்பாயவஸேன த⁴ம்மங் தே³ஸேதுங் நிம்மிதபு³த்³தே⁴ன அத்தானங் புச்சா²பெத்வா ஸம்மாபரிப்³பா³ஜனீயஸுத்தந்த- (ஸு॰ நி॰ 361 ஆத³யோ) மபா⁴ஸி, ஏவங் தஸ்மிங்யேவ மஹாஸமயே ‘‘கிங் நு கோ² புரா ஸரீரபே⁴தா³ கத்தப்³ப³’’ந்தி உப்பன்னசித்தானங் தே³வதானங் சித்தங் ஞத்வா தாஸங் அனுக்³க³ஹத்த²ங் அட்³ட⁴தேளஸபி⁴க்கு²ஸதபரிவாரங் நிம்மிதபு³த்³த⁴ங் ஆகாஸேன ஆனெத்வா தேன அத்தானங் புச்சா²பெத்வா இமங் ஸுத்தமபா⁴ஸி.

    83. Dasame purābhedasuttaniddese kathaṃdassīti imassa suttassa ito paresañca pañcannaṃ kalahavivādacūḷabyūhamahābyūhatuvaṭakaattadaṇḍasuttānaṃ sammāparibbājanīyasuttavaṇṇanāyaṃ (su. ni. aṭṭha. 2.362 ādayo) vuttanayeneva sāmaññato uppatti veditabbā. Visesato pana yatheva tasmiṃ mahāsamaye rāgacaritadevatānaṃ sappāyavasena dhammaṃ desetuṃ nimmitabuddhena attānaṃ pucchāpetvā sammāparibbājanīyasuttanta- (su. ni. 361 ādayo) mabhāsi, evaṃ tasmiṃyeva mahāsamaye ‘‘kiṃ nu kho purā sarīrabhedā kattabba’’nti uppannacittānaṃ devatānaṃ cittaṃ ñatvā tāsaṃ anuggahatthaṃ aḍḍhateḷasabhikkhusataparivāraṃ nimmitabuddhaṃ ākāsena ānetvā tena attānaṃ pucchāpetvā imaṃ suttamabhāsi.

    கத²ங்? பு³த்³தா⁴ நாம மஹந்தா ஏதே ஸத்தவிஸேஸா, யங் ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ தி³ட்ட²ங் ஸுதங் முதங் விஞ்ஞாதங் பத்தங் பரியேஸிதங் அனுவிசரிதங் மனஸா ந கிஞ்சி கத்த²சி நீலாதி³வஸேன விப⁴த்தரூபாரம்மணேஸு விப⁴த்தரூபாரம்மணங் வா, பே⁴ரிஸத்³தா³தி³வஸேன விப⁴த்தஸத்³தா³ரம்மணாதீ³ஸு ஸத்³தா³தி³ஆரம்மணங் வா அத்தி², யங் ஏதேஸங் ஞாணமுகே² ஆபாத²ங் நாக³ச்ச²தி. யதா²ஹ – ‘‘யங், பி⁴க்க²வே, ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ…பே॰… ஸதே³வமனுஸ்ஸாய தி³ட்ட²ங் ஸுதங் முதங் விஞ்ஞாதங் பத்தங் பரியேஸிதங் அனுவிசரிதங் மனஸா, தமஹங் ஜானாமி தமஹங் அப்³ப⁴ஞ்ஞாஸி’’ந்தி (அ॰ நி॰ 4.24). ஏவங் ஸப்³ப³த்த² அப்படிஹதஞாணோ ப⁴க³வா ஸப்³பா³பி தா தே³வதா ப⁴ப்³பா³ப⁴ப்³ப³வஸேன த்³வே கொட்டா²ஸே அகாஸி. ‘‘கம்மாவரணேன வா ஸமன்னாக³தா’’திஆதி³னா (பு॰ ப॰ 12) ஹி நயேன வுத்தா ஸத்தா அப⁴ப்³பா³ நாம. தே ஏகவிஹாரே வஸந்தேபி பு³த்³தா⁴ ந ஓலோகெந்தி. விபரீதா பன ப⁴ப்³பா³ நாம. தே தூ³ரே வஸந்தேபி க³ந்த்வா ஸங்க³ண்ஹந்தி. தஸ்மிங் தே³வதாஸன்னிபாதே யே அப⁴ப்³பா³, தே பஹாய ப⁴ப்³பே³ பரிக்³க³ஹேஸி. பரிக்³க³ஹெத்வா ‘‘எத்தகா எத்த² ராக³சரிதா, எத்தகா தோ³ஸாதி³சரிதா’’தி சரியவஸேன ச² கொட்டா²ஸே அகாஸி. அத² நேஸங் ஸப்பாயத⁴ம்மதே³ஸனங் உபதா⁴ரெந்தோ ‘‘ராக³சரிதானங் தே³வானங் ஸம்மாபரிப்³பா³ஜனீயஸுத்தங் (ஸு॰ நி॰ 361 ஆத³யோ) கதெ²ஸ்ஸாமி, தோ³ஸசரிதானங் கலஹவிவாத³ஸுத்தங் (ஸு॰ நி॰ 868 ஆத³யோ), மோஹசரிதானங் மஹாப்³யூஹஸுத்தங் (ஸு॰ நி॰ 901 ஆத³யோ), விதக்கசரிதானங் சூளப்³யூஹஸுத்தங் (ஸு॰ நி॰ 884 ஆத³யோ), ஸத்³தா⁴சரிதானங் துவடகஸுத்தங் (ஸு॰ நி॰ 921 ஆத³யோ), பு³த்³தி⁴சரிதானங் புராபே⁴த³ஸுத்தங் (ஸு॰ நி॰ 854 ஆத³யோ) கதெ²ஸ்ஸாமீ’’தி தே³ஸனங் வவத்தா²பெத்வா புன தங் பரிஸங் மனஸாகாஸி ‘‘அத்தஜ்ஜா²ஸயேன நு கோ² ஜானெய்ய, பரஜ்ஜா²ஸயேன, அட்டு²ப்பத்திகேன, புச்சா²வஸேனா’’தி. ததோ ‘‘புச்சா²வஸேன ஜானெய்யா’’தி ஞத்வா ‘‘அத்தி² நு கோ² கோசி தே³வதானங் அஜ்ஜா²ஸயங் க³ஹெத்வா சரியவஸேன பஞ்ஹங் புச்சி²துங் ஸமத்தோ²’’தி ‘‘தேஸு பஞ்சஸதேஸு பி⁴க்கூ²ஸு ஏகோபி ந ஸக்கோதீ’’தி அத்³த³ஸ. ததோ அஸீதிமஹாஸாவகே, த்³வே அக்³க³ஸாவகே ச ஸமன்னாஹரித்வா ‘‘தேபி ந ஸக்கொந்தீ’’தி தி³ஸ்வா சிந்தேஸி – ‘‘ஸசே பச்சேகபு³த்³தோ⁴ ப⁴வெய்ய, ஸக்குணெய்ய நு கோ²’’தி. ‘‘ஸோபி ந ஸக்குணெய்யோ’’தி ஞத்வா ‘‘ஸக்கஸுயாமாதீ³ஸு கோசி ஸக்குணெய்யா’’தி ஸமன்னாஹரி. ஸசே ஹி தேஸு கோசி ஸக்குணெய்ய, தங் புச்சா²பெத்வா அத்தனா விஸ்ஸஜ்ஜெய்ய. ந பன தேஸுபி கோசி ஸக்கோதி. அத²ஸ்ஸ ஏதத³ஹோஸி – ‘‘மாதி³ஸோ பு³த்³தோ⁴யேவ ஸக்குணெய்ய, அத்தி² பன கத்த²சி அஞ்ஞோ பு³த்³தோ⁴’’தி அனந்தாஸு லோகதா⁴தூஸு அனந்தஞாணங் பத்த²ரித்வா லோகங் ஓலோகெந்தோ ந அஞ்ஞங் பு³த்³த⁴ங் அத்³த³ஸ. அனச்ச²ரியஞ்சேதங், இதா³னி அத்தனா ஸமங் ந பஸ்ஸெய்ய, யோ ஜாததி³வஸேபி ப்³ரஹ்மஜாலவண்ணனாயங் (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.7) வுத்தனயேன அத்தனா ஸமங் அபஸ்ஸந்தோ ‘‘அக்³கோ³ஹமஸ்மி லோகஸ்ஸா’’தி (தீ³॰ நி॰ 2.31) அப்படிவத்தியங் ஸீஹனாத³ங் நதி³. ஏவங் அஞ்ஞங் அத்தனா ஸமங் அபஸ்ஸித்வா சிந்தேஸி ‘‘ஸசே அஹங் புச்சி²த்வா அஹமேவ விஸ்ஸஜ்ஜெய்யங், ஏவங் தா தே³வதா ந ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி படிவிஜ்ஜி²துங். அஞ்ஞஸ்மிங் பன பு³த்³தே⁴யேவ புச்ச²ந்தே மயி ச விஸ்ஸஜ்ஜந்தே அச்சே²ரகங் ப⁴விஸ்ஸதி, ஸக்கி²ஸ்ஸந்தி ச தே³வதா படிவிஜ்ஜி²துங், தஸ்மா நிம்மிதபு³த்³த⁴ங் மாபெஸ்ஸாமீ’’தி அபி⁴ஞ்ஞாபாத³கங் ஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜித்வா வுட்டா²ய ‘‘பத்தசீவரக்³க³ஹணங் ஆலோகிதங் விலோகிதங் ஸமிஞ்ஜிதங் பஸாரிதஞ்ச மம ஸதி³ஸங்யேவ ஹோதூ’’தி காமாவசரசித்தேஹி பரிகம்மங் கத்வா ‘‘பாசீனயுக³ந்த⁴ரபரிக்கே²பதோ உல்லங்க⁴யமானங் சந்த³மண்ட³லங் பி⁴ந்தி³த்வா நிக்க²மந்தோ விய ஆக³ச்ச²தூ’’தி ரூபாவசரசித்தேன அதி⁴ட்டா²ஸி. தே³வஸங்கோ⁴ தங் தி³ஸ்வா ‘‘அஞ்ஞோபி நு கோ² போ⁴, சந்தோ³ உக்³க³தோ’’தி ஆஹ. அத² சந்த³ங் ஓஹாய ஆஸன்னதரே ஜாதே ‘‘ந சந்தோ³, ஸூரியோ உக்³க³தோ’’தி. புன ஆஸன்னதரே ஜாதே ‘‘ந ஸூரியோ, தே³வவிமானங் ஏத’’ந்தி. புன ஆஸன்னதரே ஜாதே ‘‘ந தே³வவிமானங், தே³வபுத்தோ ஏஸோ’’தி. புன ஆஸன்னதரே ஜாதே ‘‘ந தே³வபுத்தோ, மஹாப்³ரஹ்மா ஏஸோ’’தி. புன ஆஸன்னதரே ஜாதே ‘‘ந மஹாப்³ரஹ்மா, அபரோபி போ⁴ பு³த்³தோ⁴ ஆக³தோ’’தி ஆஹ.

    Kathaṃ? Buddhā nāma mahantā ete sattavisesā, yaṃ sadevakassa lokassa diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā na kiñci katthaci nīlādivasena vibhattarūpārammaṇesu vibhattarūpārammaṇaṃ vā, bherisaddādivasena vibhattasaddārammaṇādīsu saddādiārammaṇaṃ vā atthi, yaṃ etesaṃ ñāṇamukhe āpāthaṃ nāgacchati. Yathāha – ‘‘yaṃ, bhikkhave, sadevakassa lokassa…pe… sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, tamahaṃ jānāmi tamahaṃ abbhaññāsi’’nti (a. ni. 4.24). Evaṃ sabbattha appaṭihatañāṇo bhagavā sabbāpi tā devatā bhabbābhabbavasena dve koṭṭhāse akāsi. ‘‘Kammāvaraṇena vā samannāgatā’’tiādinā (pu. pa. 12) hi nayena vuttā sattā abhabbā nāma. Te ekavihāre vasantepi buddhā na olokenti. Viparītā pana bhabbā nāma. Te dūre vasantepi gantvā saṅgaṇhanti. Tasmiṃ devatāsannipāte ye abhabbā, te pahāya bhabbe pariggahesi. Pariggahetvā ‘‘ettakā ettha rāgacaritā, ettakā dosādicaritā’’ti cariyavasena cha koṭṭhāse akāsi. Atha nesaṃ sappāyadhammadesanaṃ upadhārento ‘‘rāgacaritānaṃ devānaṃ sammāparibbājanīyasuttaṃ (su. ni. 361 ādayo) kathessāmi, dosacaritānaṃ kalahavivādasuttaṃ (su. ni. 868 ādayo), mohacaritānaṃ mahābyūhasuttaṃ (su. ni. 901 ādayo), vitakkacaritānaṃ cūḷabyūhasuttaṃ (su. ni. 884 ādayo), saddhācaritānaṃ tuvaṭakasuttaṃ (su. ni. 921 ādayo), buddhicaritānaṃ purābhedasuttaṃ (su. ni. 854 ādayo) kathessāmī’’ti desanaṃ vavatthāpetvā puna taṃ parisaṃ manasākāsi ‘‘attajjhāsayena nu kho jāneyya, parajjhāsayena, aṭṭhuppattikena, pucchāvasenā’’ti. Tato ‘‘pucchāvasena jāneyyā’’ti ñatvā ‘‘atthi nu kho koci devatānaṃ ajjhāsayaṃ gahetvā cariyavasena pañhaṃ pucchituṃ samattho’’ti ‘‘tesu pañcasatesu bhikkhūsu ekopi na sakkotī’’ti addasa. Tato asītimahāsāvake, dve aggasāvake ca samannāharitvā ‘‘tepi na sakkontī’’ti disvā cintesi – ‘‘sace paccekabuddho bhaveyya, sakkuṇeyya nu kho’’ti. ‘‘Sopi na sakkuṇeyyo’’ti ñatvā ‘‘sakkasuyāmādīsu koci sakkuṇeyyā’’ti samannāhari. Sace hi tesu koci sakkuṇeyya, taṃ pucchāpetvā attanā vissajjeyya. Na pana tesupi koci sakkoti. Athassa etadahosi – ‘‘mādiso buddhoyeva sakkuṇeyya, atthi pana katthaci añño buddho’’ti anantāsu lokadhātūsu anantañāṇaṃ pattharitvā lokaṃ olokento na aññaṃ buddhaṃ addasa. Anacchariyañcetaṃ, idāni attanā samaṃ na passeyya, yo jātadivasepi brahmajālavaṇṇanāyaṃ (dī. ni. aṭṭha. 1.7) vuttanayena attanā samaṃ apassanto ‘‘aggohamasmi lokassā’’ti (dī. ni. 2.31) appaṭivattiyaṃ sīhanādaṃ nadi. Evaṃ aññaṃ attanā samaṃ apassitvā cintesi ‘‘sace ahaṃ pucchitvā ahameva vissajjeyyaṃ, evaṃ tā devatā na sakkhissanti paṭivijjhituṃ. Aññasmiṃ pana buddheyeva pucchante mayi ca vissajjante accherakaṃ bhavissati, sakkhissanti ca devatā paṭivijjhituṃ, tasmā nimmitabuddhaṃ māpessāmī’’ti abhiññāpādakaṃ jhānaṃ samāpajjitvā vuṭṭhāya ‘‘pattacīvaraggahaṇaṃ ālokitaṃ vilokitaṃ samiñjitaṃ pasāritañca mama sadisaṃyeva hotū’’ti kāmāvacaracittehi parikammaṃ katvā ‘‘pācīnayugandharaparikkhepato ullaṅghayamānaṃ candamaṇḍalaṃ bhinditvā nikkhamanto viya āgacchatū’’ti rūpāvacaracittena adhiṭṭhāsi. Devasaṅgho taṃ disvā ‘‘aññopi nu kho bho, cando uggato’’ti āha. Atha candaṃ ohāya āsannatare jāte ‘‘na cando, sūriyo uggato’’ti. Puna āsannatare jāte ‘‘na sūriyo, devavimānaṃ eta’’nti. Puna āsannatare jāte ‘‘na devavimānaṃ, devaputto eso’’ti. Puna āsannatare jāte ‘‘na devaputto, mahābrahmā eso’’ti. Puna āsannatare jāte ‘‘na mahābrahmā, aparopi bho buddho āgato’’ti āha.

    தத்த² புது²ஜ்ஜனதே³வதா சிந்தயிங்ஸு – ‘‘ஏகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ தாவ அயங் தே³வதாஸன்னிபாதோ. த்³வின்னங் கீவமஹந்தோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி. அரியதே³வதா சிந்தயிங்ஸு – ‘‘ஏகிஸ்ஸா லோகதா⁴துயா த்³வே பு³த்³தா⁴ நாம நத்தி², அத்³தா⁴ ப⁴க³வா அத்தனா ஸதி³ஸங் அஞ்ஞங் ஏகங் பு³த்³த⁴ங் நிம்மினீ’’தி. அத²ஸ்ஸ தே³வஸங்க⁴ஸ்ஸ பஸ்ஸந்தஸ்ஸேவ நிம்மிதபு³த்³தோ⁴ ஆக³ந்த்வா த³ஸப³லங் அவந்தி³த்வாவ ஸம்முக²ட்டா²னே ஸமஸமங் கத்வா மாபிதே ஆஸனே நிஸீதி³. ப⁴க³வதோ பா³த்திங்ஸமஹாபுரிஸலக்க²ணானி, நிம்மிதஸ்ஸாபி, ப⁴க³வதோ ஸரீரா ச²ப்³ப³ண்ணரஸ்மியோ நிக்க²மந்தி, நிம்மிதஸ்ஸாபி, ப⁴க³வதோ ஸரீரரஸ்மியோ நிம்மிதஸரீரே படிஹஞ்ஞந்தி, நிம்மிதஸ்ஸ ரஸ்மியோ ப⁴க³வதோ காயே படிஹஞ்ஞந்தி. தா த்³வின்னம்பி பு³த்³தா⁴னங் ஸரீரதோ உக்³க³ம்ம ப⁴வக்³க³ங் ஆஹச்ச ததோ ததோ படினிவத்தித்வா தே³வதானங் மத்த²கமத்த²கபரியந்தேன ஓதரித்வா சக்கவாளமுக²வட்டியங் பதிட்ட²ஹிங்ஸு. ஸகலசக்கவாளக³ப்³ப⁴ங் ஸுவண்ணமயவங்ககோ³பானஸிவினத்³த⁴மிவ சேதியக⁴ரங் விரோசித்த². த³ஸஸஹஸ்ஸசக்கவாளதே³வதா ஏகசக்கவாளே ராஸிபூ⁴தா த்³வின்னங் பு³த்³தா⁴னங் ரஸ்மிஅப்³ப⁴ந்தரங் பவிஸித்வா அட்ட²ங்ஸு. நிம்மிதோ நிஸீத³ந்தோயேவ ‘‘கத²ங்த³ஸ்ஸீ கத²ங்ஸீலோ, உபஸந்தோதி வுச்சதீ’’திஆதி³னா நயேன அதி⁴பஞ்ஞாதி³கங் புச்ச²ந்தோ கா³த²மாஹ.

    Tattha puthujjanadevatā cintayiṃsu – ‘‘ekabuddhassa tāva ayaṃ devatāsannipāto. Dvinnaṃ kīvamahanto bhavissatī’’ti. Ariyadevatā cintayiṃsu – ‘‘ekissā lokadhātuyā dve buddhā nāma natthi, addhā bhagavā attanā sadisaṃ aññaṃ ekaṃ buddhaṃ nimminī’’ti. Athassa devasaṅghassa passantasseva nimmitabuddho āgantvā dasabalaṃ avanditvāva sammukhaṭṭhāne samasamaṃ katvā māpite āsane nisīdi. Bhagavato bāttiṃsamahāpurisalakkhaṇāni, nimmitassāpi, bhagavato sarīrā chabbaṇṇarasmiyo nikkhamanti, nimmitassāpi, bhagavato sarīrarasmiyo nimmitasarīre paṭihaññanti, nimmitassa rasmiyo bhagavato kāye paṭihaññanti. Tā dvinnampi buddhānaṃ sarīrato uggamma bhavaggaṃ āhacca tato tato paṭinivattitvā devatānaṃ matthakamatthakapariyantena otaritvā cakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ patiṭṭhahiṃsu. Sakalacakkavāḷagabbhaṃ suvaṇṇamayavaṅkagopānasivinaddhamiva cetiyagharaṃ virocittha. Dasasahassacakkavāḷadevatā ekacakkavāḷe rāsibhūtā dvinnaṃ buddhānaṃ rasmiabbhantaraṃ pavisitvā aṭṭhaṃsu. Nimmito nisīdantoyeva ‘‘kathaṃdassī kathaṃsīlo, upasantoti vuccatī’’tiādinā nayena adhipaññādikaṃ pucchanto gāthamāha.

    தத்த² புச்சா²ய தாவ ஸோ நிம்மிதோ கத²ங்த³ஸ்ஸீதி அதி⁴பஞ்ஞங், கத²ங்ஸீலோதி அதி⁴ஸீலங், உபஸந்தோதி அதி⁴சித்தங் புச்ச²தி. ஸேஸங் பாகடமேவ.

    Tattha pucchāya tāva so nimmito kathaṃdassīti adhipaññaṃ, kathaṃsīloti adhisīlaṃ, upasantoti adhicittaṃ pucchati. Sesaṃ pākaṭameva.

    நிம்மிதபு³த்³தா⁴தி³விபா⁴வனத்த²ங் பேடகே –

    Nimmitabuddhādivibhāvanatthaṃ peṭake –

    ‘‘உபேதி த⁴ம்மங் பரிபுச்ச²மானோ, குஸலங் அத்து²பஸஞ்ஹிதங்;

    ‘‘Upeti dhammaṃ paripucchamāno, kusalaṃ atthupasañhitaṃ;

    ந ஜீவதி ந நிப்³பு³தோ ந மதோ, தங் புக்³க³லங் கதமங் வத³ந்தி பு³த்³தா⁴. (பரி॰ 479);

    Na jīvati na nibbuto na mato, taṃ puggalaṃ katamaṃ vadanti buddhā. (pari. 479);

    ‘‘ஸங்ஸாரகீ²ணோ ந ச வந்தராகோ³, ந சாபி ஸெக்கோ² ந ச தி³ட்ட²த⁴ம்மோ;

    ‘‘Saṃsārakhīṇo na ca vantarāgo, na cāpi sekkho na ca diṭṭhadhammo;

    அகீ²ணாஸவோ அந்திமதே³ஹதா⁴ரீ, தங் புக்³க³லங் கதமங் வத³ந்தி பு³த்³தா⁴.

    Akhīṇāsavo antimadehadhārī, taṃ puggalaṃ katamaṃ vadanti buddhā.

    ‘‘ந து³க்க²ஸச்சேன ஸமங்கி³பூ⁴தோ, ந மக்³க³ஸச்சேன குதோ நிரோதோ⁴;

    ‘‘Na dukkhasaccena samaṅgibhūto, na maggasaccena kuto nirodho;

    ஸமுத³யஸச்சதோ ஸுவிதூ³ரவிதூ³ரோ, தங் புக்³க³லங் கதமங் வத³ந்தி பு³த்³தா⁴.

    Samudayasaccato suvidūravidūro, taṃ puggalaṃ katamaṃ vadanti buddhā.

    ‘‘அஹேதுகோ நோபி ச ரூபனிஸ்ஸிதோ, அபச்சயோ நோபி ச ஸோ அஸங்க²தோ;

    ‘‘Ahetuko nopi ca rūpanissito, apaccayo nopi ca so asaṅkhato;

    அஸங்க²தாரம்மணோ நோபி ச ரூபீ, தங் புக்³க³லங் கதமங் வத³ந்தி பு³த்³தா⁴’’தி. –

    Asaṅkhatārammaṇo nopi ca rūpī, taṃ puggalaṃ katamaṃ vadanti buddhā’’ti. –

    வுத்தங்.

    Vuttaṃ.

    தத்த² பட²மகா³தா² நிம்மிதபு³த்³த⁴ங் ஸந்தா⁴ய, து³தியகா³தா² பச்சி²மப⁴விகபோ³தி⁴ஸத்தங் ஸந்தா⁴ய, ததியகா³தா² அரஹத்தப²லட்ட²ங் ஸந்தா⁴ய, சதுத்த²கா³தா² அரூபே நிப்³பா³னபச்சவெக்க²ணமனொத்³வாரபுரேசாரிகசித்தஸமங்கி³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தாதி ஞாதப்³பா³. கீதி³ஸேன த³ஸ்ஸனேனாதி கீதி³ஸவஸேன த³ஸ்ஸனேன. கிங்ஸண்டி²தேனாதி கிங்ஸரிக்கே²ன. கிங்பகாரேனாதி கிங்விதே⁴ன. கிங்படிபா⁴கே³னாதி கிங்ஆகாரேன.

    Tattha paṭhamagāthā nimmitabuddhaṃ sandhāya, dutiyagāthā pacchimabhavikabodhisattaṃ sandhāya, tatiyagāthā arahattaphalaṭṭhaṃ sandhāya, catutthagāthā arūpe nibbānapaccavekkhaṇamanodvārapurecārikacittasamaṅgiṃ sandhāya vuttāti ñātabbā. Kīdisena dassanenāti kīdisavasena dassanena. Kiṃsaṇṭhitenāti kiṃsarikkhena. Kiṃpakārenāti kiṃvidhena. Kiṃpaṭibhāgenāti kiṃākārena.

    யங் புச்சா²மீதி யங் புக்³க³லங் புச்சா²மி, தங் மய்ஹங் வியாகரோஹி. யாசாமீதி ஆயாசாமி. அஜ்ஜே²ஸாமீதி ஆணாபேமி. பஸாதே³மீதி தவ ஸந்தானே ஸோமனஸ்ஸங் உப்பாதே³மி. ப்³ரூஹீதி நித்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தே³ஸபத³ங். ஆசிக்கா²தி தே³ஸேதப்³பா³னங் ‘‘இமானி நாமானீ’’தி நாமவஸேன கதே²ஹி. தே³ஸேஹீதி த³ஸ்ஸேஹி . பஞ்ஞபேஹீதி ஜானாபேஹி. ஞாணமுக²வஸேன ஹி அப்பனங் ட²பெந்தோ ‘‘பஞ்ஞபேஹீ’’தி வுச்சதி. பட்ட²பேஹீதி பஞ்ஞாபேஹி, பவத்தாபேஹீதி அத்தோ². ஞாணமுகே² ட²பேஹீதி வா. விவராதி விவடங் கரோஹி, விவரித்வா த³ஸ்ஸேஹீதி அத்தோ². விப⁴ஜாதி விபா⁴க³கிரியாய விபா⁴வெந்தோ த³ஸ்ஸேஹீதி அத்தோ². உத்தானீகரோஹீதி பாகடபா⁴வங் கரோஹி.

    Yaṃ pucchāmīti yaṃ puggalaṃ pucchāmi, taṃ mayhaṃ viyākarohi. Yācāmīti āyācāmi. Ajjhesāmīti āṇāpemi. Pasādemīti tava santāne somanassaṃ uppādemi. Brūhīti niddesassa uddesapadaṃ. Ācikkhāti desetabbānaṃ ‘‘imāni nāmānī’’ti nāmavasena kathehi. Desehīti dassehi . Paññapehīti jānāpehi. Ñāṇamukhavasena hi appanaṃ ṭhapento ‘‘paññapehī’’ti vuccati. Paṭṭhapehīti paññāpehi, pavattāpehīti attho. Ñāṇamukhe ṭhapehīti vā. Vivarāti vivaṭaṃ karohi, vivaritvā dassehīti attho. Vibhajāti vibhāgakiriyāya vibhāvento dassehīti attho. Uttānīkarohīti pākaṭabhāvaṃ karohi.

    அத² வா ஆசிக்கா²தி தே³ஸனாதீ³னங் ச²ன்னங் பதா³னங் மூலபத³ங். தே³ஸனாதீ³னி ச² பதா³னி ஏதஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ விவரணத்த²ங் வுத்தானி. தத்த² தே³ஸேஹீதி உக்³க⁴டிதஞ்ஞூனங் வஸேன ஸங்கே²பதோ பட²மங் உத்³தே³ஸவஸேன தே³ஸேஹி. உக்³க⁴டிதஞ்ஞூ ஹி ஸங்கே²பேன வுத்தங் பட²மங் வுத்தஞ்ச படிவிஜ்ஜ²ந்தி. பஞ்ஞபேஹீதி விபஞ்சிதஞ்ஞூனங் வஸேன தேஸங் சித்ததோஸனேன பு³த்³தி⁴னிஸானேன ச பட²மங் ஸங்கி²த்தஸ்ஸ வித்தா²ரதோ நித்³தே³ஸவஸேனேவ பஞ்ஞபேஹி. பட்ட²பேஹீதி தேஸங்யேவ நித்³தி³ட்ட²ஸ்ஸ நித்³தே³ஸஸ்ஸ படினித்³தே³ஸவஸேன வித்தா²ரிதவஸேன ட²பேதி பட்ட²பேஹி. விவராதி நித்³தி³ட்ட²ஸ்ஸபி புனப்புனங் வசனேன விவராஹி. விப⁴ஜாதி புனப்புனங் வுத்தஸ்ஸாபி விபா⁴க³கரணேன விப⁴ஜாஹி. உத்தானீகரோஹீதி விவடஸ்ஸ வித்தா²ரதரவசனேன விப⁴த்தஸ்ஸ ச நித³ஸ்ஸனவசனேன உத்தானிங் கரோஹி. அயங் தே³ஸனா நெய்யானம்பி படிவேதா⁴ய ஹோதீதி.

    Atha vā ācikkhāti desanādīnaṃ channaṃ padānaṃ mūlapadaṃ. Desanādīni cha padāni etassa atthassa vivaraṇatthaṃ vuttāni. Tattha desehīti ugghaṭitaññūnaṃ vasena saṅkhepato paṭhamaṃ uddesavasena desehi. Ugghaṭitaññū hi saṅkhepena vuttaṃ paṭhamaṃ vuttañca paṭivijjhanti. Paññapehīti vipañcitaññūnaṃ vasena tesaṃ cittatosanena buddhinisānena ca paṭhamaṃ saṃkhittassa vitthārato niddesavaseneva paññapehi. Paṭṭhapehīti tesaṃyeva niddiṭṭhassa niddesassa paṭiniddesavasena vitthāritavasena ṭhapeti paṭṭhapehi. Vivarāti niddiṭṭhassapi punappunaṃ vacanena vivarāhi. Vibhajāti punappunaṃ vuttassāpi vibhāgakaraṇena vibhajāhi. Uttānīkarohīti vivaṭassa vitthārataravacanena vibhattassa ca nidassanavacanena uttāniṃ karohi. Ayaṃ desanā neyyānampi paṭivedhāya hotīti.

    84. விஸ்ஸஜ்ஜனே பன ப⁴க³வா ஸரூபேன அதி⁴பஞ்ஞாதீ³னி அவிஸ்ஸஜ்ஜெத்வாவ அதி⁴பஞ்ஞாதி³ப்பபா⁴வேன யேஸங் கிலேஸானங் உபஸமா ‘‘உபஸந்தோ’’தி வுச்சதி, நானாதே³வதானங் ஆஸயானுலோமேன தேஸங் உபஸமமேவ தீ³பெந்தோ ‘‘வீததண்ஹோ’’திஆதி³கா கா³தா²யோ அபா⁴ஸி. தத்த² ஆதி³தோ அட்ட²ன்னங் கா³தா²னங் ‘‘தங் ப்³ரூமி உபஸந்தோ’’தி இமாய கா³தா²ய ஸம்ப³ந்தோ⁴ வேதி³தப்³போ³, ததோ பராஸங் ‘‘ஸ வே ஸந்தோதி வுச்சதீ’’தி இமினா ஸப்³ப³பச்சி²மேன பதே³ன.

    84. Vissajjane pana bhagavā sarūpena adhipaññādīni avissajjetvāva adhipaññādippabhāvena yesaṃ kilesānaṃ upasamā ‘‘upasanto’’ti vuccati, nānādevatānaṃ āsayānulomena tesaṃ upasamameva dīpento ‘‘vītataṇho’’tiādikā gāthāyo abhāsi. Tattha ādito aṭṭhannaṃ gāthānaṃ ‘‘taṃ brūmi upasanto’’ti imāya gāthāya sambandho veditabbo, tato parāsaṃ ‘‘sa ve santoti vuccatī’’ti iminā sabbapacchimena padena.

    அனுபத³வண்ணனானயோ – வீததண்ஹோ புராபே⁴தா³தி யோ ஸரீரபே⁴தா³ புப்³ப³மேவ பஹீனதண்ஹோ. புப்³ப³மந்தமனிஸ்ஸிதோதி அதீதத்³தா⁴தி³பே⁴த³ங் புப்³ப³அந்தங் அனிஸ்ஸிதோ. வேமஜ்ஜே² நுபஸங்கெ²ய்யோதி பச்சுப்பன்னேபி அத்³த⁴னி ‘‘ரத்தோ’’திஆதி³னா நயேன ந உபஸங்கா²தப்³போ³ . தஸ்ஸ நத்தி² புரக்க²தந்தி தஸ்ஸ அரஹதோ த்³வின்னங் புரெக்கா²ரானங் அபா⁴வா அனாக³தே அத்³த⁴னி புரக்க²தமபி நத்தி², தங் ப்³ரூமி உபஸந்தோதி ஏவமெத்த² யோஜனா வேதி³தப்³பா³. ஏஸ நயோ ஸப்³ப³த்த².

    Anupadavaṇṇanānayo – vītataṇho purābhedāti yo sarīrabhedā pubbameva pahīnataṇho. Pubbamantamanissitoti atītaddhādibhedaṃ pubbaantaṃ anissito. Vemajjhe nupasaṅkheyyoti paccuppannepi addhani ‘‘ratto’’tiādinā nayena na upasaṅkhātabbo . Tassa natthi purakkhatanti tassa arahato dvinnaṃ purekkhārānaṃ abhāvā anāgate addhani purakkhatamapi natthi, taṃ brūmi upasantoti evamettha yojanā veditabbā. Esa nayo sabbattha.

    புரா காயஸ்ஸ பே⁴தா³தி கரஜகாயஸ்ஸ பே⁴த³தோ புப்³பே³யேவ. அத்தபா⁴வஸ்ஸாதி ஸகலத்தபா⁴வஸ்ஸ. களேவரஸ்ஸ நிக்கே²பாதி களேவரஸ்ஸ நிக்கே²பதோ ஸரீரஸ்ஸ ட²பனதோ. ஜீவிதிந்த்³ரியஸ்ஸ உபச்சே²தா³தி து³வித⁴ஸ்ஸ ஜீவிதிந்த்³ரியஸ்ஸ உபச்சே²த³தோ புப்³ப³மேவ.

    Purā kāyassa bhedāti karajakāyassa bhedato pubbeyeva. Attabhāvassāti sakalattabhāvassa. Kaḷevarassa nikkhepāti kaḷevarassa nikkhepato sarīrassa ṭhapanato. Jīvitindriyassa upacchedāti duvidhassa jīvitindriyassa upacchedato pubbameva.

    புப்³ப³ந்தோ வுச்சதி அதீதோ அத்³தா⁴தி புப்³ப³ஸங்கா²தோ அந்தோ கொட்டா²ஸோ ‘‘அதீதோ அத்³தா⁴தி, அதிக்கந்தோ காலோ’’தி கதீ²யதி. அதீதங் அத்³தா⁴னங் ஆரப்³பா⁴தி அதீதகாலங் படிச்ச தண்ஹா பஹீனா.

    Pubbanto vuccati atīto addhāti pubbasaṅkhāto anto koṭṭhāso ‘‘atīto addhāti, atikkanto kālo’’ti kathīyati. Atītaṃ addhānaṃ ārabbhāti atītakālaṃ paṭicca taṇhā pahīnā.

    அபரம்பி ப⁴த்³தே³கரத்தபரியாயங் (ம॰ நி॰ 3.272 ஆத³யோ) த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘அத² வா’’திஆதி³மாஹ. தத்த² ஏவங்ரூபோ அஹோஸிந்தி காளோபி ஸமானோ இந்த³னீலமணிவண்ணோ அஹோஸிந்தி ஏவங் மனுஞ்ஞரூபவஸேனேவ ஏவங்ரூபோ அஹோஸிங். குஸலஸுக²ஸோமனஸ்ஸவேத³னாவஸேனேவ ஏவங்வேத³னோ. தங் ஸம்பயுத்தானங்யேவ ஸஞ்ஞாதீ³னங் வஸேன ஏவங்ஸஞ்ஞோ. ஏவங்ஸங்கா²ரோ. ஏவங்விஞ்ஞாணோ அஹோஸிங் அதீதமத்³தா⁴னந்தி தத்த² நந்தி³ங் ந ஸமன்னானேதீதி தேஸு ரூபாதீ³ஸு தண்ஹங் வா தண்ஹாஸம்பயுத்ததி³ட்டி²ங் வா நானுபவத்தயதி. அபரேன பரியாயேன மஹாகச்சானப⁴த்³தே³கரத்தபரியாயங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘அத² வா இதி மே சக்கு² அஹோஸீ’’திஆதி³மாஹ. தத்த² சக்கூ²தி சக்கு²பஸாதோ³. ரூபாதி சதுஸமுட்டா²னிகரூபா. இமினா நயேன ஸேஸாயதனானிபி வேதி³தப்³பா³னி. விஞ்ஞாணந்தி நிஸ்ஸயவிஞ்ஞாணங். ந தத³பி⁴னந்த³தீதி தங் சக்கு²ஞ்சேவ ரூபஞ்ச தண்ஹாதி³ட்டி²வஸேன நாபி⁴னந்த³தி. இதி மே மனோ அஹோஸி இதி த⁴ம்மாதி எத்த² பன மனோதி ப⁴வங்க³சித்தங். த⁴ம்மாதி தேபூ⁴மகத⁴ம்மாரம்மணங். ஹஸிதலபிதகீளிதானீதி த³ந்தவித³ங்ஸகஹஸிதஞ்ச வாசாலபிதஞ்ச காயகீளாதி³கீளிதஞ்சாதி ஹஸிதலபிதகீளிதானி. ந தத³ஸ்ஸாதே³தீதி தானி ஹஸிதாதீ³னி நாபி⁴னந்த³தி. ந தங் நிகாமேதீதி கந்தங் ந கரோதி. ந ச தேன வித்திங் ஆபஜ்ஜதீதி தேன ச துட்டி²ங் ந பாபுணாதி.

    Aparampi bhaddekarattapariyāyaṃ (ma. ni. 3.272 ādayo) dassento ‘‘atha vā’’tiādimāha. Tattha evaṃrūpo ahosinti kāḷopi samāno indanīlamaṇivaṇṇo ahosinti evaṃ manuññarūpavaseneva evaṃrūpo ahosiṃ. Kusalasukhasomanassavedanāvaseneva evaṃvedano. Taṃ sampayuttānaṃyeva saññādīnaṃ vasena evaṃsañño. Evaṃsaṅkhāro. Evaṃviññāṇo ahosiṃ atītamaddhānanti tattha nandiṃ na samannānetīti tesu rūpādīsu taṇhaṃ vā taṇhāsampayuttadiṭṭhiṃ vā nānupavattayati. Aparena pariyāyena mahākaccānabhaddekarattapariyāyaṃ dassento ‘‘atha vā iti me cakkhu ahosī’’tiādimāha. Tattha cakkhūti cakkhupasādo. Rūpāti catusamuṭṭhānikarūpā. Iminā nayena sesāyatanānipi veditabbāni. Viññāṇanti nissayaviññāṇaṃ. Na tadabhinandatīti taṃ cakkhuñceva rūpañca taṇhādiṭṭhivasena nābhinandati. Iti me mano ahosi iti dhammāti ettha pana manoti bhavaṅgacittaṃ. Dhammāti tebhūmakadhammārammaṇaṃ. Hasitalapitakīḷitānīti dantavidaṃsakahasitañca vācālapitañca kāyakīḷādikīḷitañcāti hasitalapitakīḷitāni. Na tadassādetīti tāni hasitādīni nābhinandati. Na taṃ nikāmetīti kantaṃ na karoti. Na ca tena vittiṃ āpajjatīti tena ca tuṭṭhiṃ na pāpuṇāti.

    தங் தங் பச்சயங் படிச்ச உப்பன்னோதி பச்சுப்பன்னோ. ரத்தோதி நுபஸங்கெ²ய்யோதி ராகே³ன ரத்தோதி க³ணனங் ந உபனேதப்³போ³. உபரிபி ஏஸேவ நயோ. ஏவரூபோ ஸியந்திஆதீ³ஸு பணீதமனுஞ்ஞரூபாதி³வஸேனேவ தண்ஹாதி³ட்டி²பவத்தனஸங்கா²தா நந்தீ³ ஸமன்னானயனா வேதி³தப்³பா³. ந பணித³ஹதீதி பத்த²னாவஸேன ந ட²பேதி. அப்பணிதா⁴னபச்சயாதி ந பத்த²னாட²பனகாரணேன.

    Taṃ taṃ paccayaṃ paṭicca uppannoti paccuppanno. Rattoti nupasaṅkheyyoti rāgena rattoti gaṇanaṃ na upanetabbo. Uparipi eseva nayo. Evarūpo siyantiādīsu paṇītamanuññarūpādivaseneva taṇhādiṭṭhipavattanasaṅkhātā nandī samannānayanā veditabbā. Na paṇidahatīti patthanāvasena na ṭhapeti. Appaṇidhānapaccayāti na patthanāṭhapanakāraṇena.

    85. அஸந்தாஸீதி தேன தேன அலாப⁴தோ அஸந்தஸந்தோ. அவிகத்தீ²தி ஸீலாதீ³ஹி அவிகத்த²னஸீலோ. அகுக்குசோதி ஹத்த²குக்குச்சாதி³விரஹிதோ. மந்தபா⁴ணீதி மந்தாய பரிக்³க³ஹெத்வா வாசங் பா⁴ஸிதா. அனுத்³த⁴தோதி உத்³த⁴ச்சவிரஹிதோ. ஸ வே வாசாயதோதி ஸோ வாசாய யதோ ஸங்யதோ சதுதோ³ஸவிரஹிதங் வாசங் பா⁴ஸிதா ஹோதி.

    85.Asantāsīti tena tena alābhato asantasanto. Avikatthīti sīlādīhi avikatthanasīlo. Akukkucoti hatthakukkuccādivirahito. Mantabhāṇīti mantāya pariggahetvā vācaṃ bhāsitā. Anuddhatoti uddhaccavirahito. Sa ve vācāyatoti so vācāya yato saṃyato catudosavirahitaṃ vācaṃ bhāsitā hoti.

    அக்கோத⁴னோதி யஞ்ஹி கோ² வுத்தந்தி ‘‘ந கோத⁴னோ அகோத⁴னோ கோத⁴விரஹிதோ’’தி யங் கதி²தங், தங் பட²மங் தாவ கோத⁴ங் கதே²துகாமோ ‘‘அபிச கோதோ⁴ தாவ வத்தப்³போ³’’தி ஆஹ. கோதோ⁴ தாவ வத்தப்³போ³தி பட²மங் கோதோ⁴ கதே²தப்³போ³. த³ஸஹாகாரேஹி கோதோ⁴ ஜாயதீதி த³ஸஹி காரணேஹி கோதோ⁴ உப்பஜ்ஜதி. அனத்த²ங் மே அசரீதி அவட்³டி⁴ங் மே அகாஸி, இமினா உபாயேன ஸப்³ப³பதே³ஸு அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. அட்டா²னே வா பன கோதோ⁴ ஜாயதீதி அகாரணே கோதோ⁴ உப்பஜ்ஜதி. ஏகச்சோ ஹி ‘‘தே³வோ அதிவஸ்ஸதீ’’தி குப்பதி, ‘‘ந வஸ்ஸதீ’’தி குப்பதி, ‘‘ஸூரியோ தப்பதீ’’தி குப்பதி, ‘‘ந தப்பதீ’’தி குப்பதி, வாதே வாயந்தேபி குப்பதி, அவாயந்தேபி குப்பதி, ஸம்மஜ்ஜிதுங் அஸக்கொந்தோ போ³தி⁴பண்ணானங் குப்பதி, சீவரங் பாருபிதுங் அஸக்கொந்தோ வாதஸ்ஸ குப்பதி, உபக்க²லித்வா கா²ணுகஸ்ஸ குப்பதி. இத³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங் – ‘‘அட்டா²னே வா பன கோதோ⁴ ஜாயதீ’’தி. தத்த² ஹெட்டா² நவஸு டா²னேஸு ஸத்தே ஆரப்³ப⁴ உப்பன்னத்தா கம்மபத²பே⁴தோ³ ஹோதி.

    Akkodhanoti yañhi kho vuttanti ‘‘na kodhano akodhano kodhavirahito’’ti yaṃ kathitaṃ, taṃ paṭhamaṃ tāva kodhaṃ kathetukāmo ‘‘apica kodho tāva vattabbo’’ti āha. Kodho tāva vattabboti paṭhamaṃ kodho kathetabbo. Dasahākārehi kodho jāyatīti dasahi kāraṇehi kodho uppajjati. Anatthaṃ me acarīti avaḍḍhiṃ me akāsi, iminā upāyena sabbapadesu attho veditabbo. Aṭṭhāne vā pana kodho jāyatīti akāraṇe kodho uppajjati. Ekacco hi ‘‘devo ativassatī’’ti kuppati, ‘‘na vassatī’’ti kuppati, ‘‘sūriyo tappatī’’ti kuppati, ‘‘na tappatī’’ti kuppati, vāte vāyantepi kuppati, avāyantepi kuppati, sammajjituṃ asakkonto bodhipaṇṇānaṃ kuppati, cīvaraṃ pārupituṃ asakkonto vātassa kuppati, upakkhalitvā khāṇukassa kuppati. Idaṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘aṭṭhāne vā pana kodho jāyatī’’ti. Tattha heṭṭhā navasu ṭhānesu satte ārabbha uppannattā kammapathabhedo hoti.

    அட்டா²னகா⁴தோ பன ஸங்கா²ரேஸு உப்பன்னோ கம்மபத²பே⁴த³ங் ந கரோதி. சித்தங் ஆகா⁴தெந்தோ உப்பன்னோதி சித்தஸ்ஸ ஆகா⁴தோ. ததோ ப³லவதரோ படிகா⁴தோ. படிஹஞ்ஞனவஸேன படிக⁴ங். படிவிருஜ்ஜ²தீதி படிவிரோதோ⁴. குப்பனவஸேன கோபோ. பகோபோ ஸம்பகோபோதி உபஸக்³க³வஸேன பத³ங் வட்³டி⁴தங். து³ஸ்ஸனவஸேன தோ³ஸோ. பதோ³ஸோ ஸம்பதோ³ஸோதி உபஸக்³க³வஸேன பத³ங் வட்³டி⁴தங். சித்தஸ்ஸ ப்³யாபத்தீதி சித்தஸ்ஸ விபன்னதா விபரிவத்தனாகாரோ. மனங் பதூ³ஸயமானோ உப்பஜ்ஜதீதி மனோபதோ³ஸோ. குஜ்ஜ²னவஸேன கோதோ⁴. குஜ்ஜ²னாகாரோ குஜ்ஜ²னா. குஜ்ஜி²தஸ்ஸ பா⁴வோ குஜ்ஜி²தத்தங். து³ஸ்ஸதீதி தோ³ஸோ. து³ஸ்ஸனாதி து³ஸ்ஸனாகாரோ. து³ஸ்ஸிதத்தந்தி து³ஸ்ஸிதபா⁴வோ. பகதிபா⁴வவிஜஹனட்டே²ன ப்³யாபஜ்ஜனங் ப்³யாபத்தி. ப்³யாபஜ்ஜனாதி ப்³யாபஜ்ஜனாகாரோ. விருஜ்ஜ²தீதி விரோதோ⁴. புனப்புனங் விருஜ்ஜ²தீதி படிவிரோதோ⁴. விருத்³தா⁴காரபடிவிருத்³தா⁴காரவஸேன வா இத³ங் வுத்தங். சண்டி³கோ வுச்சதி சண்டோ³, த²த்³த⁴புக்³க³லோ, தஸ்ஸ பா⁴வோ சண்டி³க்கங். ந ஏதேன ஸுரோபிதங் வசனங் ஹோதி, து³ருத்தங் அபரிபுண்ணமேவ ஹோதீதி அஸுரோபோ. குத்³த⁴காலே ஹி பரிபுண்ணவசனங் நாம நத்தி², ஸசேபி கஸ்ஸசி ஹோதி, தங் அப்பமாணங். அபரே பன ‘‘அஸ்ஸுஜனநட்டே²ன அஸ்ஸுரோபனதோ அஸ்ஸுரோபோ’’தி வத³ந்தி, தங் அகாரணங் ஸோமனஸ்ஸஸ்ஸாபி அஸ்ஸுஜனநதோ. ஹெட்டா²வுத்தஅத்தமனதாபடிபக்க²தோ ந அத்தமனதாதி அனத்தமனதா. ஸா பன யஸ்மா சித்தஸ்ஸேவ, ந ஸத்தஸ்ஸ, தஸ்மா ‘‘சித்தஸ்ஸா’’தி வுத்தங்.

    Aṭṭhānaghāto pana saṅkhāresu uppanno kammapathabhedaṃ na karoti. Cittaṃ āghātento uppannoti cittassa āghāto. Tato balavataro paṭighāto. Paṭihaññanavasena paṭighaṃ. Paṭivirujjhatīti paṭivirodho. Kuppanavasena kopo. Pakopo sampakopoti upasaggavasena padaṃ vaḍḍhitaṃ. Dussanavasena doso. Padoso sampadosoti upasaggavasena padaṃ vaḍḍhitaṃ. Cittassabyāpattīti cittassa vipannatā viparivattanākāro. Manaṃ padūsayamāno uppajjatīti manopadoso. Kujjhanavasena kodho. Kujjhanākāro kujjhanā. Kujjhitassa bhāvo kujjhitattaṃ. Dussatīti doso. Dussanāti dussanākāro. Dussitattanti dussitabhāvo. Pakatibhāvavijahanaṭṭhena byāpajjanaṃ byāpatti. Byāpajjanāti byāpajjanākāro. Virujjhatīti virodho. Punappunaṃ virujjhatīti paṭivirodho. Viruddhākārapaṭiviruddhākāravasena vā idaṃ vuttaṃ. Caṇḍiko vuccati caṇḍo, thaddhapuggalo, tassa bhāvo caṇḍikkaṃ. Na etena suropitaṃ vacanaṃ hoti, duruttaṃ aparipuṇṇameva hotīti asuropo. Kuddhakāle hi paripuṇṇavacanaṃ nāma natthi, sacepi kassaci hoti, taṃ appamāṇaṃ. Apare pana ‘‘assujananaṭṭhena assuropanato assuropo’’ti vadanti, taṃ akāraṇaṃ somanassassāpi assujananato. Heṭṭhāvuttaattamanatāpaṭipakkhato na attamanatāti anattamanatā. Sā pana yasmā cittasseva, na sattassa, tasmā ‘‘cittassā’’ti vuttaṃ.

    அதி⁴மத்தபரித்ததா வேதி³தப்³பா³தி அதி⁴மத்தபா⁴வோ பரித்தபா⁴வோ ச, ப³லவபா⁴வோ மந்த³பா⁴வோதி அத்தோ². கஞ்சி காலேதி ஏகதா³. ‘‘கஞ்சி கால’’ந்திபி பாடோ². சித்தாவிலகரணமத்தோ ஹோதீதி சித்தஸ்ஸ ஆவிலகரணப்பமாணோ, சித்தகிலிட்ட²கரணப்பமாணோதி அத்தோ². ‘‘சித்தாலஸகரணமத்தோ’’திபி பாடோ², தங் ந ஸுந்த³ரங். தஸ்ஸ சித்தகிலமத²கரணமத்தோதி அத்தோ². ந ச தாவ முக²குலானவிகுலானோ ஹோதீதி முக²ஸ்ஸ ஸங்கோசனவிஸங்கோசனோ ந ச தாவ ஹோதி. ந ச தாவ ஹனுஸஞ்சோபனோ ஹோதீதி த்³வின்னங் ஹனூனங் அபராபரங் சலனோ ந ச தாவ ஹோதி. ந ச தாவ ப²ருஸவாசங் நிச்சா²ரணோ ஹோதீதி பரேஸங் மம்மச்சே²த³கங் ப²ருஸவாசங் முக²தோ நீஹரணேன ப³ஹி நிக்க²மனோ ந ச தாவ ஹோதி. ந ச தாவ தி³ஸாவிதி³ஸானுவிலோகனோ ஹோதீதி பரஸ்ஸ அப்³பு⁴க்கிரணத்த²ங் த³ண்டா³தி³அத்தா²ய தி³ஸஞ்ச அனுதி³ஸஞ்ச புனப்புனங் விலோகனோ ந ச தாவ ஹோதி.

    Adhimattaparittatā veditabbāti adhimattabhāvo parittabhāvo ca, balavabhāvo mandabhāvoti attho. Kañci kāleti ekadā. ‘‘Kañci kāla’’ntipi pāṭho. Cittāvilakaraṇamatto hotīti cittassa āvilakaraṇappamāṇo, cittakiliṭṭhakaraṇappamāṇoti attho. ‘‘Cittālasakaraṇamatto’’tipi pāṭho, taṃ na sundaraṃ. Tassa cittakilamathakaraṇamattoti attho. Na ca tāva mukhakulānavikulāno hotīti mukhassa saṅkocanavisaṅkocano na ca tāva hoti. Na ca tāva hanusañcopano hotīti dvinnaṃ hanūnaṃ aparāparaṃ calano na ca tāva hoti. Na ca tāva pharusavācaṃ nicchāraṇo hotīti paresaṃ mammacchedakaṃ pharusavācaṃ mukhato nīharaṇena bahi nikkhamano na ca tāva hoti. Na ca tāva disāvidisānuvilokano hotīti parassa abbhukkiraṇatthaṃ daṇḍādiatthāya disañca anudisañca punappunaṃ vilokano na ca tāva hoti.

    ந ச தாவ த³ண்ட³ஸத்த²பராமஸனோ ஹோதீதி ஆகா⁴தனத்த²ங் த³ண்ட³ஞ்ச ஏகதோதா⁴ராதி³ஸத்த²ஞ்ச ஆதி³யனோ ந ச தாவ ஹோதி. ந ச தாவ த³ண்ட³ஸத்த²அப்³பு⁴க்கிரணோ ஹோதீதி வுத்தப்பகாரங் த³ண்ட³ஸத்த²ங் உக்கி²பித்வா பஹரணோ ந ச தாவ ஹோதி. ந ச தாவ த³ண்ட³ஸத்த²அபி⁴னிபாதனோ ஹோதீதி ஏதங் து³வித⁴ங் பரஸ்ஸ பஹரணத்த²ங் ந ச தாவ கி²பனோ ஹோதி. ந ச தாவ சி²ன்னவிச்சி²ன்னகரணோ ஹோதீதி த³ண்ட³ஸத்தா²தி³கி²பனேன பரஸரீரங் த்³விதா⁴கரணோ ச விவிதா⁴காரேன வணகரணோ ச ந தாவ ஹோதி. ‘‘சி²த்³த³விச்சி²த்³த³கரணோ’’திபி பாடோ². ந ச தாவ ஸம்ப⁴ஞ்ஜனபலிப⁴ஞ்ஜனோ ஹோதீதி ஸரீரங் ப⁴ஞ்ஜித்வா சுண்ணவிசுண்ணகரணோ ந ச தாவ ஹோதி. ந ச தாவ அங்க³மங்க³அபகட்³ட⁴னோ ஹோதீதி அங்க³பச்சங்க³ங் ஸம்பக்³க³ஹெத்வா அபனெத்வா கட்³ட⁴னோ ந ச தாவ ஹோதி. ந ச தாவ ஜீவிதா வோரோபனோ ஹோதீதி ஜீவிதிந்த்³ரியதோ வோரோபனோ ந ச தாவ ஹோதி. ந ச தாவ ஸப்³ப³சாக³பரிச்சாகா³ய ஸண்டி²தோ ஹோதீதி ஸப்³ப³ங் பரஸ்ஸ ஜீவிதங் நாஸெத்வா அத்தனோ ஜீவிதனாஸனத்தா²ய ஸண்டி²தோ ந ச தாவ ஹோதி. இத³ங் வுத்தங் ஹோதி – யதா³ அஞ்ஞங் ஜீவிதா வோரோபெத்வா அத்தானங் ஜீவிதா வோரோபனத்தா²ய டி²தோ, ததா³ ஸப்³ப³சாக³பரிச்சாகா³ நாம ஹோதி. வுத்தஞ்ஹேதங் ப⁴க³வதா –

    Na ca tāva daṇḍasatthaparāmasano hotīti āghātanatthaṃ daṇḍañca ekatodhārādisatthañca ādiyano na ca tāva hoti. Na ca tāva daṇḍasatthaabbhukkiraṇo hotīti vuttappakāraṃ daṇḍasatthaṃ ukkhipitvā paharaṇo na ca tāva hoti. Na ca tāvadaṇḍasatthaabhinipātano hotīti etaṃ duvidhaṃ parassa paharaṇatthaṃ na ca tāva khipano hoti. Na ca tāva chinnavicchinnakaraṇo hotīti daṇḍasatthādikhipanena parasarīraṃ dvidhākaraṇo ca vividhākārena vaṇakaraṇo ca na tāva hoti. ‘‘Chiddavicchiddakaraṇo’’tipi pāṭho. Na ca tāva sambhañjanapalibhañjano hotīti sarīraṃ bhañjitvā cuṇṇavicuṇṇakaraṇo na ca tāva hoti. Na ca tāva aṅgamaṅgaapakaḍḍhano hotīti aṅgapaccaṅgaṃ sampaggahetvā apanetvā kaḍḍhano na ca tāva hoti. Na ca tāva jīvitā voropano hotīti jīvitindriyato voropano na ca tāva hoti. Na ca tāva sabbacāgapariccāgāya saṇṭhito hotīti sabbaṃ parassa jīvitaṃ nāsetvā attano jīvitanāsanatthāya saṇṭhito na ca tāva hoti. Idaṃ vuttaṃ hoti – yadā aññaṃ jīvitā voropetvā attānaṃ jīvitā voropanatthāya ṭhito, tadā sabbacāgapariccāgā nāma hoti. Vuttañhetaṃ bhagavatā –

    ‘‘கோத⁴ங் செ²த்வா ஸுக²ங் ஸேதி, கோத⁴ங் செ²த்வா ந ஸோசதி;

    ‘‘Kodhaṃ chetvā sukhaṃ seti, kodhaṃ chetvā na socati;

    கோத⁴ஸ்ஸ விஸமூலஸ்ஸ, மது⁴ரக்³க³ஸ்ஸ ப்³ராஹ்மண;

    Kodhassa visamūlassa, madhuraggassa brāhmaṇa;

    வத⁴ங் அரியா பஸங்ஸந்தி, தஞ்ஹி செ²த்வா ந ஸோசதீ’’தி. (ஸங்॰ நி॰ 1.187, 267);

    Vadhaṃ ariyā pasaṃsanti, tañhi chetvā na socatī’’ti. (saṃ. ni. 1.187, 267);

    யதோதி யதா³. பரபுக்³க³லங் கா⁴டெத்வாதி பரபுக்³க³லங் நாஸெத்வா. அத்தானங் கா⁴டேதீதி அத்தானங் மாரேதி. பரமுஸ்ஸத³க³தோதி அதிப³லவபா⁴வங் க³தோ. பரமவேபுல்லப்பத்தோதி அதிவிபுலபா⁴வங் பத்தோ. கோத⁴ஸ்ஸ பஹீனத்தாதி அனாகா³மிமக்³கே³ன வுத்தப்பகாரஸ்ஸ கோத⁴ஸ்ஸ பஹீனபா⁴வேன. கோத⁴வத்து²ஸ்ஸ பரிஞ்ஞாதத்தாதி கோத⁴ஸ்ஸ பதிட்டா²பூ⁴தஸ்ஸ காரணபூ⁴தஸ்ஸ பியாபியஅட்டா²னஸங்கா²தஸ்ஸ வத்து²ஸ்ஸ ஞாததீரணபரிஞ்ஞாஹி ப்³யாபெத்வா ஞாதபா⁴வேன. கோத⁴ஹேதுஸ்ஸ உபச்சி²ன்னத்தாதி கோத⁴ஸ்ஸ ஜனகஹேதுனோ தோ³மனஸ்ஸஸஹக³தசித்துப்பாத³ஸ்ஸ உச்சி²ன்னபா⁴வேன.

    Yatoti yadā. Parapuggalaṃ ghāṭetvāti parapuggalaṃ nāsetvā. Attānaṃ ghāṭetīti attānaṃ māreti. Paramussadagatoti atibalavabhāvaṃ gato. Paramavepullappattoti ativipulabhāvaṃ patto. Kodhassa pahīnattāti anāgāmimaggena vuttappakārassa kodhassa pahīnabhāvena. Kodhavatthussa pariññātattāti kodhassa patiṭṭhābhūtassa kāraṇabhūtassa piyāpiyaaṭṭhānasaṅkhātassa vatthussa ñātatīraṇapariññāhi byāpetvā ñātabhāvena. Kodhahetussa upacchinnattāti kodhassa janakahetuno domanassasahagatacittuppādassa ucchinnabhāvena.

    தாஸீதி பா⁴யனஸீலோ ஹோதி. உத்தாஸீதி அதிபா⁴யனஸீலோ. பரித்தாஸீதி ஸமந்ததோ பா⁴யனஸீலோ. பா⁴யதீதி ப⁴யங் உப்பஜ்ஜதி. ஸந்தாஸங் ஆபஜ்ஜதீதி விரூபபா⁴வங் பாபுணாதி. கத்தீ² ஹோதீதி அத்தனோ வண்ணப⁴ணனஸீலோ ஹோதி. விகத்தீ²தி விவிதா⁴ நானப்பகாரதோ வண்ணப⁴ணனஸீலோ. ஜாதியா வாதி க²த்தியபா⁴வாதி³ஜாதிஸம்பத்தியா வா. கொ³த்தேன வாதி கோ³தமகொ³த்தாதி³னா உக்கட்ட²கொ³த்தேன வா. கோலபுத்தியேன வாதி மஹாகுலபா⁴வேன வா. வண்ணபொக்க²ரதாய வாதி வண்ணஸம்பன்னஸரீரதாய வா. ஸரீரஞ்ஹி ‘‘பொக்க²ர’’ந்தி வுச்சதி, தஸ்ஸ வண்ணஸம்பத்தியா அபி⁴ரூபபா⁴வேனாதி அத்தோ². த⁴னேன வாதிஆதீ³னி உத்தானத்தா²னேவ.

    Tāsīti bhāyanasīlo hoti. Uttāsīti atibhāyanasīlo. Parittāsīti samantato bhāyanasīlo. Bhāyatīti bhayaṃ uppajjati. Santāsaṃ āpajjatīti virūpabhāvaṃ pāpuṇāti. Katthīhotīti attano vaṇṇabhaṇanasīlo hoti. Vikatthīti vividhā nānappakārato vaṇṇabhaṇanasīlo. Jātiyā vāti khattiyabhāvādijātisampattiyā vā. Gottena vāti gotamagottādinā ukkaṭṭhagottena vā. Kolaputtiyena vāti mahākulabhāvena vā. Vaṇṇapokkharatāya vāti vaṇṇasampannasarīratāya vā. Sarīrañhi ‘‘pokkhara’’nti vuccati, tassa vaṇṇasampattiyā abhirūpabhāvenāti attho. Dhanena vātiādīni uttānatthāneva.

    குக்குச்சந்தி நித்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தே³ஸபத³ங். தத்த² குக்குச்சந்தி குச்சி²தங் கதங் குகதங், தஸ்ஸ பா⁴வோ குக்குச்சங். தங் பச்சா²னுதாபலக்க²ணங், கதாகதானுஸோசனரஸங், விப்படிஸாரபச்சுபட்டா²னங், கதாகதபத³ட்டா²னங், தா³ஸப்³யங் விய த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஹத்த²குக்குச்சம்பீதி ஹத்தே²ஹி குச்சி²தங் கதங் குகதங், தஸ்ஸ பா⁴வோ ஹத்த²குக்குச்சங். பாத³குக்குச்சாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ.

    Kukkuccanti niddesassa uddesapadaṃ. Tattha kukkuccanti kucchitaṃ kataṃ kukataṃ, tassa bhāvo kukkuccaṃ. Taṃ pacchānutāpalakkhaṇaṃ, katākatānusocanarasaṃ, vippaṭisārapaccupaṭṭhānaṃ, katākatapadaṭṭhānaṃ, dāsabyaṃ viya daṭṭhabbaṃ. Hatthakukkuccampīti hatthehi kucchitaṃ kataṃ kukataṃ, tassa bhāvo hatthakukkuccaṃ. Pādakukkuccādīsupi eseva nayo.

    அகப்பியே கப்பியஸஞ்ஞிதாதி அச்ச²மங்ஸங் ஸூகரமங்ஸந்தி கா²த³தி, தீ³பிமங்ஸங் மிக³மங்ஸந்தி கா²த³தி, அகப்பியபோ⁴ஜனங் கப்பியபோ⁴ஜனந்தி பு⁴ஞ்ஜதி, விகாலே காலஸஞ்ஞிதாய பு⁴ஞ்ஜதி, அகப்பியபானகங் கப்பியபானகந்தி பிவதி. அயங் அகப்பியே கப்பியஸஞ்ஞிதா. கப்பியே அகப்பியஸஞ்ஞிதாதி ஸூகரமங்ஸங் அச்ச²மங்ஸந்தி கா²த³தி, மிக³மங்ஸங் தீ³பிமங்ஸந்தி கா²த³தி, கப்பியபோ⁴ஜனங் அகப்பியபோ⁴ஜனந்தி பு⁴ஞ்ஜதி, காலே விகாலஸஞ்ஞிதாய பு⁴ஞ்ஜதி, கப்பியபானகங் அகப்பியபானகந்தி பிவதி. அயங் கப்பியே அகப்பியஸஞ்ஞிதா. அவஜ்ஜே வஜ்ஜஸஞ்ஞிதாதி நித்³தோ³ஸே தோ³ஸஸஞ்ஞிதா. வஜ்ஜே அவஜ்ஜஸஞ்ஞிதாதி ஸதோ³ஸே நித்³தோ³ஸஸஞ்ஞிதா. குக்குச்சாயனாதி குக்குச்சாயனாகாரோ. குக்குச்சாயிதத்தந்தி குக்குச்சாயிதபா⁴வோ. சேதஸோ விப்படிஸாரோதி சித்தஸ்ஸ விரூபோ படிஸரணபா⁴வோ. மனோவிலேகோ²தி சித்தஸ்ஸ விலேகோ².

    Akappiyekappiyasaññitāti acchamaṃsaṃ sūkaramaṃsanti khādati, dīpimaṃsaṃ migamaṃsanti khādati, akappiyabhojanaṃ kappiyabhojananti bhuñjati, vikāle kālasaññitāya bhuñjati, akappiyapānakaṃ kappiyapānakanti pivati. Ayaṃ akappiye kappiyasaññitā. Kappiye akappiyasaññitāti sūkaramaṃsaṃ acchamaṃsanti khādati, migamaṃsaṃ dīpimaṃsanti khādati, kappiyabhojanaṃ akappiyabhojananti bhuñjati, kāle vikālasaññitāya bhuñjati, kappiyapānakaṃ akappiyapānakanti pivati. Ayaṃ kappiye akappiyasaññitā. Avajje vajjasaññitāti niddose dosasaññitā. Vajje avajjasaññitāti sadose niddosasaññitā. Kukkuccāyanāti kukkuccāyanākāro. Kukkuccāyitattanti kukkuccāyitabhāvo. Cetaso vippaṭisāroti cittassa virūpo paṭisaraṇabhāvo. Manovilekhoti cittassa vilekho.

    கதத்தா ச அகதத்தா சாதி காயது³ச்சரிதாதீ³னங் கதபா⁴வேன ச காயஸுசரிதாதீ³னங் அகதபா⁴வேன ச. கதங் மே காயது³ச்சரிதந்தி மயா காயேன கிலேஸபூதிகத்தா து³ட்டு² சரிதங் காயேன கதங். அகதங் மே காயஸுசரிதந்தி மயா காயேன ஸுட்டு² சரிதங் ந கதங். வசீது³ச்சரிதவசீஸுசரிதாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ நிரோத⁴பரியோஸானேஸு .

    Katattā ca akatattā cāti kāyaduccaritādīnaṃ katabhāvena ca kāyasucaritādīnaṃ akatabhāvena ca. Kataṃ me kāyaduccaritanti mayā kāyena kilesapūtikattā duṭṭhu caritaṃ kāyena kataṃ. Akataṃ me kāyasucaritanti mayā kāyena suṭṭhu caritaṃ na kataṃ. Vacīduccaritavacīsucaritādīsupi eseva nayo nirodhapariyosānesu .

    சித்தஸ்ஸாதி ந ஸத்தஸ்ஸ ந போஸஸ்ஸ. உத்³த⁴ச்சந்தி உத்³த⁴தாகாரோ. அவூபஸமோதி ந வூபஸமோ. சேதோ விக்கி²பதீதி சேதஸோ விக்கே²போ, ப⁴ந்தத்தங் சித்தஸ்ஸாதி சித்தஸ்ஸ ப⁴ந்தபா⁴வோ ப⁴ந்தயானப⁴ந்தகோ³ணாதீ³னங் விய. இமினா ஏகாரம்மணஸ்மிங்யேவ விப்ப²ந்த³னங் கதி²தங். உத்³த⁴ச்சஞ்ஹி ஏகாரம்மணே விப்ப²ந்த³தி, விசிகிச்சா² நானாரம்மணேதி. இத³ங் வுச்சதி உத்³த⁴ச்சந்தி அயங் உத்³த⁴தபா⁴வோ கதீ²யதி.

    Cittassāti na sattassa na posassa. Uddhaccanti uddhatākāro. Avūpasamoti na vūpasamo. Ceto vikkhipatīti cetaso vikkhepo, bhantattaṃ cittassāti cittassa bhantabhāvo bhantayānabhantagoṇādīnaṃ viya. Iminā ekārammaṇasmiṃyeva vipphandanaṃ kathitaṃ. Uddhaccañhi ekārammaṇe vipphandati, vicikicchā nānārammaṇeti. Idaṃ vuccati uddhaccanti ayaṃ uddhatabhāvo kathīyati.

    முஸாவாத³ங் பஹாயாதி எத்த² முஸாதி விஸங்வாத³னபுரெக்கா²ரஸ்ஸ அத்த²ப⁴ஞ்ஜகோ வசீபயோகோ³ காயபயோகோ³ வா. விஸங்வாத³னாதி⁴ப்பாயேன பனஸ்ஸ பரவிஸங்வாத³ககாயவசீபயோக³ஸமுட்டா²பிகா சேதனா முஸாவாதோ³.

    Musāvādaṃ pahāyāti ettha musāti visaṃvādanapurekkhārassa atthabhañjako vacīpayogo kāyapayogo vā. Visaṃvādanādhippāyena panassa paravisaṃvādakakāyavacīpayogasamuṭṭhāpikā cetanā musāvādo.

    அபரோ நயோ – முஸாதி அபூ⁴தங் அதச்ச²ங் வத்து². வாதோ³தி தஸ்ஸ பூ⁴ததோ தச்ச²தோ விஞ்ஞாபனங். லக்க²ணதோ பன அதத²ங் வத்து²ங் தத²தோ பரங் விஞ்ஞாபேதுகாமஸ்ஸ ததா²விஞ்ஞத்திஸமுட்டா²பிகா சேதனா முஸாவாதோ³, தங் முஸாவாத³ங். பஹாயாதி இமங் முஸாவாத³சேதனாஸங்கா²தங் து³ஸ்ஸீல்யங் பஜஹித்வா . படிவிரதோதி பஹீனகாலதோ பட்டா²ய ததோ து³ஸ்ஸீல்யதோ ஓரதோ விரதோவ. நத்தி² தஸ்ஸ வீதிக்கமிஸ்ஸாமீதி சக்கு²ஸோதவிஞ்ஞெய்யா த⁴ம்மா, பகே³வ காயவிஞ்ஞெய்யாதி இமினா நயேன அஞ்ஞேஸுபி ஏவரூபேஸு பதே³ஸு அத்தோ² வேதி³தப்³போ³.

    Aparo nayo – musāti abhūtaṃ atacchaṃ vatthu. Vādoti tassa bhūtato tacchato viññāpanaṃ. Lakkhaṇato pana atathaṃ vatthuṃ tathato paraṃ viññāpetukāmassa tathāviññattisamuṭṭhāpikā cetanā musāvādo, taṃ musāvādaṃ. Pahāyāti imaṃ musāvādacetanāsaṅkhātaṃ dussīlyaṃ pajahitvā . Paṭiviratoti pahīnakālato paṭṭhāya tato dussīlyato orato viratova. Natthi tassa vītikkamissāmīti cakkhusotaviññeyyā dhammā, pageva kāyaviññeyyāti iminā nayena aññesupi evarūpesu padesu attho veditabbo.

    ஸச்சங் வத³தீதி ஸச்சவாதீ³. ஸச்சேன ஸச்சங் ஸந்த³ஹதி க⁴டேதீதி ஸச்சஸந்தோ⁴, ந அந்தரந்தரா முஸா வத³தீதி அத்தோ². யோ ஹி புரிஸோ கதா³சி முஸா வத³தி, கதா³சி ஸச்சங், தஸ்ஸ முஸாவாதே³ன அந்தரிதத்தா ஸச்சங் ஸச்சேன ந க⁴டியதி, தஸ்மா ஸோ ந ஸச்சஸந்தோ⁴, அயங் பன ந தாதி³ஸோ, ஜீவிதஹேதுபி முஸா அவத்வா ஸச்சேன ஸச்சங் ஸந்த³ஹதியேவாதி ஸச்சஸந்தோ⁴.

    Saccaṃ vadatīti saccavādī. Saccena saccaṃ sandahati ghaṭetīti saccasandho, na antarantarā musā vadatīti attho. Yo hi puriso kadāci musā vadati, kadāci saccaṃ, tassa musāvādena antaritattā saccaṃ saccena na ghaṭiyati, tasmā so na saccasandho, ayaṃ pana na tādiso, jīvitahetupi musā avatvā saccena saccaṃ sandahatiyevāti saccasandho.

    தே²தோதி தி²ரோ, தி²ரகதோ²தி அத்தோ². ஏகோ ஹி புக்³க³லோ ஹலித்³தி³ராகோ³ விய, து²ஸராஸிம்ஹி நிகா²தகா²ணு விய, அஸ்ஸபிட்டே² ட²பிதகும்ப⁴ண்ட³மிவ ச ந தி²ரகதோ² ஹோதி, ஏகோ பாஸாணலேகா² விய, இந்த³கீ²லா விய ச தி²ரகதோ² ஹோதி, அஸினா ஸீஸங் சி²ந்த³ந்தேபி த்³வே கதா² ந கதே²தி, அயங் வுச்சதி தே²தோ.

    Thetoti thiro, thirakathoti attho. Eko hi puggalo haliddirāgo viya, thusarāsimhi nikhātakhāṇu viya, assapiṭṭhe ṭhapitakumbhaṇḍamiva ca na thirakatho hoti, eko pāsāṇalekhā viya, indakhīlā viya ca thirakatho hoti, asinā sīsaṃ chindantepi dve kathā na katheti, ayaṃ vuccati theto.

    பச்சயிகோதி பத்தியாயிதப்³ப³கோ, ஸத்³தா⁴யிதப்³ப³கோதி அத்தோ². ஏகச்சோ ஹி புக்³க³லோ ந பச்சயிகோ ஹோதி, ‘‘இத³ங் கேன வுத்தங், அஸுகேனா’’தி வுத்தே ‘‘மா தஸ்ஸ வசனங் ஸத்³த³ஹதா²’’தி வத்தப்³ப³தங் ஆபஜ்ஜதி. ஏகோ பச்சயிகோ ஹோதி, ‘‘இத³ங் கேன வுத்தங், அஸுகேனா’’தி வுத்தே ‘‘யதி³ தேன வுத்தங், இத³மேவ பமாணங், இதா³னி உபபரிக்கி²தப்³ப³ங் நத்தி², ஏவமேவ இத³’’ந்தி வத்தப்³ப³தங் ஆபஜ்ஜதி, அயங் வுச்சதி பச்சயிகோ.

    Paccayikoti pattiyāyitabbako, saddhāyitabbakoti attho. Ekacco hi puggalo na paccayiko hoti, ‘‘idaṃ kena vuttaṃ, asukenā’’ti vutte ‘‘mā tassa vacanaṃ saddahathā’’ti vattabbataṃ āpajjati. Eko paccayiko hoti, ‘‘idaṃ kena vuttaṃ, asukenā’’ti vutte ‘‘yadi tena vuttaṃ, idameva pamāṇaṃ, idāni upaparikkhitabbaṃ natthi, evameva ida’’nti vattabbataṃ āpajjati, ayaṃ vuccati paccayiko.

    அவிஸங்வாத³கோ லோகஸ்ஸாதி தாய ஸச்சவாதி³தாய லோகங் ந விஸங்வாதே³தீதி அத்தோ².

    Avisaṃvādako lokassāti tāya saccavāditāya lokaṃ na visaṃvādetīti attho.

    பிஸுணங் வாசங் பஹாயாதிஆதீ³ஸு யாய வாசாய யஸ்ஸ தங் வாசங் பா⁴ஸதி, தஸ்ஸ ஹத³யே அத்தனோ பியபா⁴வங் பரஸ்ஸ ச ஸுஞ்ஞபா⁴வங் கரோதி, ஸா பிஸுணா வாசா. யாய பன அத்தானம்பி பரம்பி ப²ருஸங் கரோதி, யா வாசா ஸயம்பி ப²ருஸா, நேவ கண்ணஸுகா² ந ஹத³யங்க³மா, அயங் ப²ருஸா வாசா. யேன ஸம்ப²ங் பலபதி நிரத்த²கங், ஸோ ஸம்ப²ப்பலாபோ. யா தேஸங் மூலபூ⁴தா சேதனாபி பிஸுணவாசாதி³னாமமேவ லப⁴தி, ஸா ஏவ ச இத⁴ அதி⁴ப்பேதா.

    Pisuṇaṃ vācaṃ pahāyātiādīsu yāya vācāya yassa taṃ vācaṃ bhāsati, tassa hadaye attano piyabhāvaṃ parassa ca suññabhāvaṃ karoti, sā pisuṇā vācā. Yāya pana attānampi parampi pharusaṃ karoti, yā vācā sayampi pharusā, neva kaṇṇasukhā na hadayaṅgamā, ayaṃ pharusā vācā. Yena samphaṃ palapati niratthakaṃ, so samphappalāpo. Yā tesaṃ mūlabhūtā cetanāpi pisuṇavācādināmameva labhati, sā eva ca idha adhippetā.

    இமேஸங் பே⁴தா³யாதி யேஸங் இதோ வுத்தானங் ஸந்திகே ஸுதங், தேஸங் பே⁴தா³ய. பி⁴ன்னானங் வா ஸந்தா⁴தாதி த்³வின்னங் மித்தானங் வா ஸமானுபஜ்ஜா²யகாதீ³னங் வா கேனசிதே³வ காரணேன பி⁴ன்னானங் ஏகமேகங் உபஸங்கமித்வா ‘‘தும்ஹாகங் ஈதி³ஸே குலே ஜாதானங் ஏவங் ப³ஹுஸ்ஸுதானங் இத³ங் ந யுத்த’’ந்திஆதீ³னி வத்வா ஸந்தா⁴னங் கத்தா அனுகத்தா.

    Imesaṃbhedāyāti yesaṃ ito vuttānaṃ santike sutaṃ, tesaṃ bhedāya. Bhinnānaṃ vā sandhātāti dvinnaṃ mittānaṃ vā samānupajjhāyakādīnaṃ vā kenacideva kāraṇena bhinnānaṃ ekamekaṃ upasaṅkamitvā ‘‘tumhākaṃ īdise kule jātānaṃ evaṃ bahussutānaṃ idaṃ na yutta’’ntiādīni vatvā sandhānaṃ kattā anukattā.

    அனுப்பதா³தாதி ஸந்தா⁴னானுப்பதா³தா. த்³வே ஜனே ஸமக்³கே³ தி³ஸ்வா ‘‘தும்ஹாகங் ஏவரூபே குலே ஜாதானங் ஏவரூபேஹி கு³ணேஹி ஸமன்னாக³தானங் அனுச்ச²விகமேத’’ந்திஆதீ³னி வத்வா த³ள்ஹீகம்மங் கத்தாதி அத்தோ². ஸமக்³கோ³ ஆராமோ அஸ்ஸாதி ஸமக்³கா³ராமோ, யத்த² ஸமக்³கா³ நத்தி², தத்த² வஸிதும்பி ந இச்ச²தீதி அத்தோ². ‘‘ஸமக்³க³ராமோ’’திபி பாளி, அயமேவெத்த² அத்தோ². ஸமக்³க³ரதோதி ஸமக்³கே³ஸு ரதோ, தே பஹாய அஞ்ஞத்ர க³ந்தும்பி ந இச்ச²தீதி அத்தோ². ஸமக்³கே³ தி³ஸ்வாபி ஸுத்வாபி நந்த³தீதி ஸமக்³க³னந்தீ³. ஸமக்³க³கரணிங் வாசங் பா⁴ஸிதாதி யா வாசா ஸத்தே ஸமக்³கே³யேவ கரோதி, தங் ஸாமக்³கி³கு³ணபரிதீ³பிகமேவ வாசங் பா⁴ஸதி, ந இதரந்தி.

    Anuppadātāti sandhānānuppadātā. Dve jane samagge disvā ‘‘tumhākaṃ evarūpe kule jātānaṃ evarūpehi guṇehi samannāgatānaṃ anucchavikameta’’ntiādīni vatvā daḷhīkammaṃ kattāti attho. Samaggo ārāmo assāti samaggārāmo, yattha samaggā natthi, tattha vasitumpi na icchatīti attho. ‘‘Samaggarāmo’’tipi pāḷi, ayamevettha attho. Samaggaratoti samaggesu rato, te pahāya aññatra gantumpi na icchatīti attho. Samagge disvāpi sutvāpi nandatīti samagganandī. Samaggakaraṇiṃ vācaṃ bhāsitāti yā vācā satte samaggeyeva karoti, taṃ sāmaggiguṇaparidīpikameva vācaṃ bhāsati, na itaranti.

    பரஸ்ஸ மம்மச்சே²த³ககாயவசீபயோக³ஸமுட்டா²பிகா ஏகந்தப²ருஸசேதனா ப²ருஸா வாசா, நேலாதி ஏலங் வுச்சதி தோ³ஸோ, நஸ்ஸா ஏலந்தி நேலா, நித்³தோ³ஸாதி அத்தோ² ‘‘நேலங்கோ³ ஸேதபச்சா²தோ³’’தி எத்த² (உதா³॰ 65; பேடகோ॰ 25) வுத்தனேலங் விய. கண்ணஸுகா²தி ப்³யஞ்ஜனமது⁴ரதாய கண்ணானங் ஸுகா², ஸூசிவிஜ்ஜ²னங் விய கண்ணஸூலங் ந ஜனேதி. அத்த²மது⁴ரதாய ஸகலஸரீரே கோபங் அஜனெத்வா பேமங் ஜனேதீதி பேமனீயா. ஹத³யங் க³ச்ச²தி அபடிஹஞ்ஞமானா ஸுகே²ன சித்தங் பவிஸதீதி ஹத³யங்க³மா. கு³ணபரிபுண்ணதாய புரே ப⁴வாதி போரீ, புரே ஸங்வட்³ட⁴னாரீ விய ஸுகுமாராதிபி போரீ, புரஸ்ஸ ஏஸாதிபி போரீ, நக³ரவாஸீனங் கதா²தி அத்தோ². நக³ரவாஸினோ ஹி யுத்தகதா² ஹொந்தி, பிதிமத்தங் பிதாதி பா⁴திமத்தங் பா⁴தாதி வத³ந்தி. ஏவரூபீ கதா² ப³ஹுனோ ஜனஸ்ஸ கந்தா ஹோதீதி ப³ஹுஜனகந்தா. கந்தபா⁴வேனேவ ப³ஹுனோ ஜனஸ்ஸ மனாபா சித்தவுட்³டி⁴கராதி ப³ஹுஜனமனாபா.

    Parassa mammacchedakakāyavacīpayogasamuṭṭhāpikā ekantapharusacetanā pharusā vācā, nelāti elaṃ vuccati doso, nassā elanti nelā, niddosāti attho ‘‘nelaṅgo setapacchādo’’ti ettha (udā. 65; peṭako. 25) vuttanelaṃ viya. Kaṇṇasukhāti byañjanamadhuratāya kaṇṇānaṃ sukhā, sūcivijjhanaṃ viya kaṇṇasūlaṃ na janeti. atthamadhuratāya sakalasarīre kopaṃ ajanetvā pemaṃ janetīti pemanīyā. Hadayaṃ gacchati apaṭihaññamānā sukhena cittaṃ pavisatīti hadayaṅgamā. Guṇaparipuṇṇatāya pure bhavāti porī, pure saṃvaḍḍhanārī viya sukumārātipi porī, purassa esātipi porī, nagaravāsīnaṃ kathāti attho. Nagaravāsino hi yuttakathā honti, pitimattaṃ pitāti bhātimattaṃ bhātāti vadanti. Evarūpī kathā bahuno janassa kantā hotīti bahujanakantā. Kantabhāveneva bahuno janassa manāpā cittavuḍḍhikarāti bahujanamanāpā.

    அனத்த²விஞ்ஞாபிகா காயவசீபயோக³ஸமுட்டா²பிகா அகுஸலசேதனா ஸம்ப²ப்பலாபோ. காலேன வத³தீதி காலவாதீ³, வத்தப்³ப³யுத்தகாலங் ஸல்லக்கெ²த்வா வத³தீதி அத்தோ². பூ⁴தங் தத²ங் தச்ச²ங் ஸபா⁴வமேவ வத³தீதி பூ⁴தவாதீ³ . தி³ட்ட²த⁴ம்மிகஸம்பராயிகத்த²ஸன்னிஸ்ஸிதமேவ கத்வா வத³தீதி அத்த²வாதீ³. நவலோகுத்தரத⁴ம்மஸன்னிஸ்ஸிதங் கத்வா வத³தீதி த⁴ம்மவாதீ³. ஸங்வரவினயபஹானவினயஸன்னிஸ்ஸிதங் கத்வா வத³தீதி வினயவாதீ³.

    Anatthaviññāpikā kāyavacīpayogasamuṭṭhāpikā akusalacetanā samphappalāpo. Kālena vadatīti kālavādī, vattabbayuttakālaṃ sallakkhetvā vadatīti attho. Bhūtaṃ tathaṃ tacchaṃ sabhāvameva vadatīti bhūtavādī. Diṭṭhadhammikasamparāyikatthasannissitameva katvā vadatīti atthavādī. Navalokuttaradhammasannissitaṃ katvā vadatīti dhammavādī. Saṃvaravinayapahānavinayasannissitaṃ katvā vadatīti vinayavādī.

    நிதா⁴னங் வுச்சதி ட²பனோகாஸோ, நிதா⁴னமஸ்ஸ அத்தீ²தி நிதா⁴னவதீ, ஹத³யே நிதா⁴தப்³ப³யுத்தகங் வாசங் பா⁴ஸிதாதி அத்தோ². காலேனாதி ஏவரூபிங் பா⁴ஸமானோபி ச ‘‘அஹங் நிதா⁴னவதிங் வாசங் பா⁴ஸிஸ்ஸாமீ’’தி ந அகாலேன பா⁴ஸதி, யுத்தகாலங் பன அபெக்கி²த்வாவ பா⁴ஸதீதி அத்தோ². ஸாபதே³ஸந்தி ஸஉபமங், ஸகாரணந்தி அத்தோ². பரியந்தவதிந்தி பரிச்சே²த³ங் த³ஸ்ஸெத்வா யதா²ஸ்ஸா பரிச்சே²தோ³ பஞ்ஞாயதி, ஏவங் பா⁴ஸதீதி அத்தோ². அத்த²ஸங்ஹிதந்தி அனேகேஹிபி நயேஹி விப⁴ஜந்தேன பரியாதா³துங் அஸக்குணெய்யதாய அத்த²ஸம்பன்னங் பா⁴ஸதி. யங் வா ஸோ அத்த²வாதீ³ அத்த²ங் வத³தி, தேன அத்தே²ன ஸஹிதத்தா அத்த²ஸங்ஹிதங் வாசங் பா⁴ஸதி, ந அஞ்ஞங் நிக்கி²பித்வா அஞ்ஞங் பா⁴ஸதீதி வுத்தங் ஹோதி. சதுத்³தோ³ஸாபக³தங் வாசங் பா⁴ஸதீதி முஸாவாதா³தீ³ஹி சதூஹி தோ³ஸேஹி அபக³தங் வாசங் பா⁴ஸதி. த்³வத்திங்ஸாய திரச்சா²னகதா²யாதி த்³வத்திங்ஸாய ஸக்³க³மொக்கா²னங் திரச்சா²னபூ⁴தாய கதா²ய.

    Nidhānaṃ vuccati ṭhapanokāso, nidhānamassa atthīti nidhānavatī, hadaye nidhātabbayuttakaṃ vācaṃ bhāsitāti attho. Kālenāti evarūpiṃ bhāsamānopi ca ‘‘ahaṃ nidhānavatiṃ vācaṃ bhāsissāmī’’ti na akālena bhāsati, yuttakālaṃ pana apekkhitvāva bhāsatīti attho. Sāpadesanti saupamaṃ, sakāraṇanti attho. Pariyantavatinti paricchedaṃ dassetvā yathāssā paricchedo paññāyati, evaṃ bhāsatīti attho. Atthasaṃhitanti anekehipi nayehi vibhajantena pariyādātuṃ asakkuṇeyyatāya atthasampannaṃ bhāsati. Yaṃ vā so atthavādī atthaṃ vadati, tena atthena sahitattā atthasaṃhitaṃ vācaṃ bhāsati, na aññaṃ nikkhipitvā aññaṃ bhāsatīti vuttaṃ hoti. Catuddosāpagataṃ vācaṃ bhāsatīti musāvādādīhi catūhi dosehi apagataṃ vācaṃ bhāsati. Dvattiṃsāya tiracchānakathāyāti dvattiṃsāya saggamokkhānaṃ tiracchānabhūtāya kathāya.

    த³ஸ கதா²வத்தூ²னீதி அப்பிச்ச²தாதீ³னி த³ஸ விவட்டனிஸ்ஸிதாய கதா²ய வத்து²பூ⁴தானி காரணானி. அப்பிச்ச²கத²ந்தி எத்த² அப்பிச்சோ²தி இச்சா²விரஹிதோ அனிச்சோ² நித்தண்ஹோ. எத்த² ஹி ப்³யஞ்ஜனங் ஸாவஸேஸங் விய, அத்தோ² பன நிரவஸேஸோ. ந ஹி கீ²ணாஸவஸ்ஸ அணுமத்தாபி இச்சா² நாம அத்தி².

    Dasakathāvatthūnīti appicchatādīni dasa vivaṭṭanissitāya kathāya vatthubhūtāni kāraṇāni. Appicchakathanti ettha appicchoti icchāvirahito aniccho nittaṇho. Ettha hi byañjanaṃ sāvasesaṃ viya, attho pana niravaseso. Na hi khīṇāsavassa aṇumattāpi icchā nāma atthi.

    அபிசெத்த² அத்ரிச்ச²தா பாபிச்ச²தா மஹிச்ச²தா அப்பிச்ச²தாதி அயங் பே⁴தோ³ வேதி³தப்³போ³ – தத்த² ஸகலாபே⁴ அதித்தஸ்ஸ பரலாப⁴பத்த²னா அத்ரிச்ச²தா நாம, தாய ஸமன்னாக³தஸ்ஸ ஏகபா⁴ஜனே பக்கபூவேபி அத்தனோ பத்தே பதிதே ந ஸுபக்கோ விய கு²த்³த³கோ விய ச கா²யதி, ஸ்வேவ பன பரஸ்ஸ பத்தே பக்கி²த்தோ ஸுபக்கோ விய மஹந்தோ விய ச கா²யதி. அஸந்தகு³ணஸம்பா⁴வனதா பன படிக்³க³ஹணே ச அமத்தஞ்ஞுதா பாபிச்ச²தா நாம, ஸா ‘‘இதே⁴கச்சோ அஸத்³தோ⁴ ஸமானோ ஸத்³தோ⁴தி மங் ஜனோ ஜானாதூ’’திஆதி³னா (விப⁴॰ 851) நயேன அத்ரேவ ஆக³தாயேவ. தாய ச ஸமன்னாக³தோ புக்³க³லோ கோஹஞ்ஞே பதிட்டா²தி. ஸந்தகு³ணஸம்பா⁴வனதா பன படிக்³க³ஹணே ச அமத்தஞ்ஞுதா மஹிச்ச²தா நாம, ஸாபி ‘‘இதே⁴கச்சோ ஸத்³தோ⁴ ஸமானோ ஸத்³தோ⁴தி மங் ஜனோ ஜானாதூதி இச்ச²தி, ஸீலவா ஸமானோ ஸீலவாதி மங் ஜனோ ஜானாதூ’’தி (விப⁴॰ 851) இமினா நயேன ஆக³தாயேவ. தாய ஸமன்னாக³தோ புக்³க³லோ து³ஸ்ஸந்தப்பயோ ஹோதி, விஜாதமாதாபிஸ்ஸ சித்தங் க³ஹேதுங் ந ஸக்கோதி. தேனேதங் வுச்சதி –

    Apicettha atricchatā pāpicchatā mahicchatā appicchatāti ayaṃ bhedo veditabbo – tattha sakalābhe atittassa paralābhapatthanā atricchatā nāma, tāya samannāgatassa ekabhājane pakkapūvepi attano patte patite na supakko viya khuddako viya ca khāyati, sveva pana parassa patte pakkhitto supakko viya mahanto viya ca khāyati. Asantaguṇasambhāvanatā pana paṭiggahaṇe ca amattaññutā pāpicchatā nāma, sā ‘‘idhekacco asaddho samāno saddhoti maṃ jano jānātū’’tiādinā (vibha. 851) nayena atreva āgatāyeva. Tāya ca samannāgato puggalo kohaññe patiṭṭhāti. Santaguṇasambhāvanatā pana paṭiggahaṇe ca amattaññutā mahicchatā nāma, sāpi ‘‘idhekacco saddho samāno saddhoti maṃ jano jānātūti icchati, sīlavā samāno sīlavāti maṃ jano jānātū’’ti (vibha. 851) iminā nayena āgatāyeva. Tāya samannāgato puggalo dussantappayo hoti, vijātamātāpissa cittaṃ gahetuṃ na sakkoti. Tenetaṃ vuccati –

    ‘‘அக்³கி³க்க²ந்தோ⁴ ஸமுத்³தோ³ ச, மஹிச்சோ² சாபி புக்³க³லோ;

    ‘‘Aggikkhandho samuddo ca, mahiccho cāpi puggalo;

    ஸகடேன பச்சயே தே³து, தயோபேதே அதப்பயா’’தி. (ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.252; அ॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.1.63; உதா³॰ அட்ட²॰ 31);

    Sakaṭena paccaye detu, tayopete atappayā’’ti. (ma. ni. aṭṭha. 1.252; a. ni. aṭṭha. 1.1.63; udā. aṭṭha. 31);

    ஸந்தகு³ணனிகூ³ஹனதா பன படிக்³க³ஹணே ச மத்தஞ்ஞுதா அப்பிச்ச²தா நாம, தாய ஸமன்னாக³தோ புக்³க³லோ அத்தனி விஜ்ஜமானம்பி கு³ணங் படிச்சா²தே³துகாமதாய ஸத்³தோ⁴ ஸமானோ ‘‘ஸத்³தோ⁴தி மங் ஜனோ ஜானாதூ’’தி ந இச்ச²தி. ஸீலவா… பவிவித்தோ… ப³ஹுஸ்ஸுதோ… ஆரத்³த⁴வீரியோ… ஸமாதி⁴ஸம்பன்னோ… பஞ்ஞவா… கீ²ணாஸவோ ஸமானோ ‘‘கீ²ணாஸவோதி மங் ஜனோ ஜானாதூ’’தி ந இச்ச²தி ஸெய்யதா²பி மஜ்ஜ²ந்திகத்தே²ரோ. ஏவங் அப்பிச்சோ² ச பன பி⁴க்கு² அனுப்பன்னங் லாப⁴ங் உப்பாதே³தி, உப்பன்னங் தா²வரங் கரோதி, தா³யகானங் சித்தங் ஆராதே⁴தி, யதா² யதா² ஹி ஸோ அத்தனோ அப்பிச்ச²தாய அப்பங் க³ண்ஹாதி, ததா² ததா² தஸ்ஸ வத்தே பஸன்னா மனுஸ்ஸா ப³ஹூ தெ³ந்தி.

    Santaguṇanigūhanatā pana paṭiggahaṇe ca mattaññutā appicchatā nāma, tāya samannāgato puggalo attani vijjamānampi guṇaṃ paṭicchādetukāmatāya saddho samāno ‘‘saddhoti maṃ jano jānātū’’ti na icchati. Sīlavā… pavivitto… bahussuto… āraddhavīriyo… samādhisampanno… paññavā… khīṇāsavo samāno ‘‘khīṇāsavoti maṃ jano jānātū’’ti na icchati seyyathāpi majjhantikatthero. Evaṃ appiccho ca pana bhikkhu anuppannaṃ lābhaṃ uppādeti, uppannaṃ thāvaraṃ karoti, dāyakānaṃ cittaṃ ārādheti, yathā yathā hi so attano appicchatāya appaṃ gaṇhāti, tathā tathā tassa vatte pasannā manussā bahū denti.

    அபரோபி சதுப்³பி³தோ⁴ அப்பிச்சோ² பச்சயஅப்பிச்சோ² து⁴தங்க³அப்பிச்சோ² பரியத்திஅப்பிச்சோ² அதி⁴க³மஅப்பிச்சோ²தி . தத்த² சதூஸு பச்சயேஸு அப்பிச்சோ² பச்சயஅப்பிச்சோ². ஸோ தா³யகஸ்ஸ வஸங் ஜானாதி, தெ³ய்யத⁴ம்மஸ்ஸ வஸங் ஜானாதி, அத்தனோ தா²மங் ஜானாதி. யதி³ ஹி தெ³ய்யத⁴ம்மோ ப³ஹு ஹோதி, தா³யகோ அப்பங் தா³துகாமோ, தா³யகஸ்ஸ வஸேன அப்பங் க³ண்ஹாதி. தெ³ய்யத⁴ம்மோ அப்போ, தா³யகோ ப³ஹுங் தா³துகாமோ, தெ³ய்யத⁴ம்மஸ்ஸ வஸேன அப்பங் க³ண்ஹாதி. தெ³ய்யத⁴ம்மோபி ப³ஹு, தா³யகோபி ப³ஹுங் தா³துகாமோ, அத்தனோ தா²மங் ஞத்வா பமாணேனேவ க³ண்ஹாதி.

    Aparopi catubbidho appiccho paccayaappiccho dhutaṅgaappiccho pariyattiappiccho adhigamaappicchoti . Tattha catūsu paccayesu appiccho paccayaappiccho. So dāyakassa vasaṃ jānāti, deyyadhammassa vasaṃ jānāti, attano thāmaṃ jānāti. Yadi hi deyyadhammo bahu hoti, dāyako appaṃ dātukāmo, dāyakassa vasena appaṃ gaṇhāti. Deyyadhammo appo, dāyako bahuṃ dātukāmo, deyyadhammassa vasena appaṃ gaṇhāti. Deyyadhammopi bahu, dāyakopi bahuṃ dātukāmo, attano thāmaṃ ñatvā pamāṇeneva gaṇhāti.

    து⁴தங்க³ஸமாதா³னஸ்ஸ அத்தனி அத்தி²பா⁴வங் ந ஜானாபேதுகாமோ து⁴தங்க³அப்பிச்சோ² நாம. யோ பன ப³ஹுஸ்ஸுதபா⁴வங் ந ஜானாபேதுகாமோ, அயங் பரியத்திஅப்பிச்சோ² நாம. யோ பன ஸோதாபன்னாதீ³ஸு அஞ்ஞதரோ ஹுத்வா ஸோதாபன்னாதி³பா⁴வங் ஜானாபேதுங் ந இச்ச²தி, அயங் அதி⁴க³மஅப்பிச்சோ² நாம. கீ²ணாஸவோ பன அத்ரிச்ச²தங் பாபிச்ச²தங் மஹிச்ச²தங் பஹாய ஸப்³ப³ஸோ இச்சா²படிபக்க²பூ⁴தாய அலோப⁴ஸங்கா²தாய பரிஸுத்³தா⁴ய அப்பிச்ச²தாய ஸமன்னாக³தத்தா அப்பிச்சோ² நாம. ‘‘ஆவுஸோ, அத்ரிச்ச²தா பாபிச்ச²தா மஹிச்ச²தாதி, இமே த⁴ம்மா பஹாதப்³பா³தி, தேஸு ஆதீ³னவங் த³ஸ்ஸெத்வா ஏவரூபங் அப்பிச்ச²தங் ஸமாதா³ய வத்திதப்³ப³’’ந்தி வத³ந்தோ அப்பிச்ச²கத²ங் கதே²தி நாம.

    Dhutaṅgasamādānassa attani atthibhāvaṃ na jānāpetukāmo dhutaṅgaappiccho nāma. Yo pana bahussutabhāvaṃ na jānāpetukāmo, ayaṃ pariyattiappiccho nāma. Yo pana sotāpannādīsu aññataro hutvā sotāpannādibhāvaṃ jānāpetuṃ na icchati, ayaṃ adhigamaappiccho nāma. Khīṇāsavo pana atricchataṃ pāpicchataṃ mahicchataṃ pahāya sabbaso icchāpaṭipakkhabhūtāya alobhasaṅkhātāya parisuddhāya appicchatāya samannāgatattā appiccho nāma. ‘‘Āvuso, atricchatā pāpicchatā mahicchatāti, ime dhammā pahātabbāti, tesu ādīnavaṃ dassetvā evarūpaṃ appicchataṃ samādāya vattitabba’’nti vadanto appicchakathaṃ katheti nāma.

    ஸந்துட்டீ²கத²ந்திஆதீ³ஸு விஸேஸத்த²மேவ தீ³பயிஸ்ஸாம, யோஜனா பன வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³பா³. ஸந்துட்டீ²கத²ந்தி இதரீதரபச்சயஸந்தோஸங் நிஸ்ஸிதங் கத²ங். ஸோ பனேஸ ஸந்தோஸோ த்³வாத³ஸவிதோ⁴ ஹோதி. ஸெய்யதி²த³ங் – சீவரே யதா²லாப⁴ஸந்தோஸோ, யதா²ப³லஸந்தோஸோ, யதா²ஸாருப்பஸந்தோஸோதி திவிதோ⁴. ஏவங் பிண்ட³பாதாதீ³ஸுபி.

    Santuṭṭhīkathantiādīsu visesatthameva dīpayissāma, yojanā pana vuttanayeneva veditabbā. Santuṭṭhīkathanti itarītarapaccayasantosaṃ nissitaṃ kathaṃ. So panesa santoso dvādasavidho hoti. Seyyathidaṃ – cīvare yathālābhasantoso, yathābalasantoso, yathāsāruppasantosoti tividho. Evaṃ piṇḍapātādīsupi.

    தஸ்ஸாயங் பபே⁴த³வண்ணனா – இத⁴ பி⁴க்கு² சீவரங் லப⁴தி ஸுந்த³ரங் வா அஸுந்த³ரங் வா. ஸோ தேனேவ யாபேதி, அஞ்ஞங் ந பத்தே²தி, லப⁴ந்தோபி ந க³ண்ஹாதி. அயமஸ்ஸ சீவரே யதா²லாப⁴ஸந்தோஸோ. அத² பன யோ பகதிது³ப்³ப³லோ வா ஹோதி, ஆபா³த⁴ஜராபி⁴பூ⁴தோ வா, க³ருசீவரங் பாருபந்தோ கிலமதி. ஸோ ஸபா⁴கே³ன பி⁴க்கு²னா ஸத்³தி⁴ங் தங் பரிவத்தெத்வா லஹுகேன யாபெந்தோபி ஸந்துட்டோ²வ ஹோதி. அயமஸ்ஸ சீவரே யதா²ப³லஸந்தோஸோ. அபரோ பணீதபச்சயலாபீ⁴ ஹோதி. ஸோ பத்துண்ணசீவராதீ³னங் அஞ்ஞதரங் மஹக்³க⁴சீவரங், ப³ஹூனி வா பன சீவரானி லபி⁴த்வா ‘‘இத³ங் தே²ரானங் சிரபப்³ப³ஜிதானங், இத³ங் ப³ஹுஸ்ஸுதானங் அனுரூபங், இத³ங் கி³லானானங், இத³ங் அப்பலாபீ⁴னங் ஹோதூ’’தி த³த்வா தேஸங் புராணசீவரங் வா ஸங்காரகூடாதி³தோ வா நந்தகானி உச்சினித்வா தேஹி ஸங்கா⁴டிங் கத்வா தா⁴ரெந்தோபி ஸந்துட்டோ²வ ஹோதி. அயமஸ்ஸ சீவரே யதா²ஸாருப்பஸந்தோஸோ.

    Tassāyaṃ pabhedavaṇṇanā – idha bhikkhu cīvaraṃ labhati sundaraṃ vā asundaraṃ vā. So teneva yāpeti, aññaṃ na pattheti, labhantopi na gaṇhāti. Ayamassa cīvare yathālābhasantoso. Atha pana yo pakatidubbalo vā hoti, ābādhajarābhibhūto vā, garucīvaraṃ pārupanto kilamati. So sabhāgena bhikkhunā saddhiṃ taṃ parivattetvā lahukena yāpentopi santuṭṭhova hoti. Ayamassa cīvare yathābalasantoso. Aparo paṇītapaccayalābhī hoti. So pattuṇṇacīvarādīnaṃ aññataraṃ mahagghacīvaraṃ, bahūni vā pana cīvarāni labhitvā ‘‘idaṃ therānaṃ cirapabbajitānaṃ, idaṃ bahussutānaṃ anurūpaṃ, idaṃ gilānānaṃ, idaṃ appalābhīnaṃ hotū’’ti datvā tesaṃ purāṇacīvaraṃ vā saṅkārakūṭādito vā nantakāni uccinitvā tehi saṅghāṭiṃ katvā dhārentopi santuṭṭhova hoti. Ayamassa cīvare yathāsāruppasantoso.

    இத⁴ பன பி⁴க்கு² பிண்ட³பாதங் லப⁴தி லூக²ங் வா பணீதங் வா, ஸோ தேனேவ யாபேதி, அஞ்ஞங் ந பத்தே²தி, லப⁴ந்தோபி ந க³ண்ஹாதி. அயமஸ்ஸ பிண்ட³பாதே யதா²லாப⁴ஸந்தோஸோ. யோ பன அத்தனோ பகதிவிருத்³த⁴ங் வா ப்³யாதி⁴விருத்³த⁴ங் வா பிண்ட³பாதங் லப⁴தி, யேனஸ்ஸ பரிபு⁴த்தேன அபா²ஸு ஹோதி, ஸோ தங் ஸபா⁴க³ஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ த³த்வா தஸ்ஸ ஹத்த²தோ ஸப்பாயபோ⁴ஜனங் பு⁴ஞ்ஜித்வா ஸமணத⁴ம்மங் கரொந்தோபி ஸந்துட்டோ²வ ஹோதி. அயமஸ்ஸ பிண்ட³பாதே யதா²ப³லஸந்தோஸோ. அபரோ ப³ஹுங் பணீதங் பிண்ட³பாதங் லப⁴தி, ஸோ தங் சீவரங் விய தே²ரசிரபப்³ப³ஜிதப³ஹுஸ்ஸுதஅப்பலாபீ⁴கி³லானானங் த³த்வா தேஸங் வா ஸேஸகங் பிண்டா³ய வா சரித்வா மிஸ்ஸகாஹாரங் பு⁴ஞ்ஜந்தோபி ஸந்துட்டோ²வ ஹோதி. அயமஸ்ஸ பிண்ட³பாதே யதா²ஸாருப்பஸந்தோஸோ.

    Idha pana bhikkhu piṇḍapātaṃ labhati lūkhaṃ vā paṇītaṃ vā, so teneva yāpeti, aññaṃ na pattheti, labhantopi na gaṇhāti. Ayamassa piṇḍapāte yathālābhasantoso. Yo pana attano pakativiruddhaṃ vā byādhiviruddhaṃ vā piṇḍapātaṃ labhati, yenassa paribhuttena aphāsu hoti, so taṃ sabhāgassa bhikkhuno datvā tassa hatthato sappāyabhojanaṃ bhuñjitvā samaṇadhammaṃ karontopi santuṭṭhova hoti. Ayamassa piṇḍapāte yathābalasantoso. Aparo bahuṃ paṇītaṃ piṇḍapātaṃ labhati, so taṃ cīvaraṃ viya theracirapabbajitabahussutaappalābhīgilānānaṃ datvā tesaṃ vā sesakaṃ piṇḍāya vā caritvā missakāhāraṃ bhuñjantopi santuṭṭhova hoti. Ayamassa piṇḍapāte yathāsāruppasantoso.

    இத⁴ பன பி⁴க்கு² ஸேனாஸனங் லப⁴தி மனாபங் வா அமனாபங் வா, ஸோ தேன நேவ ஸோமனஸ்ஸங் ந தோ³மனஸ்ஸங் உப்பாதே³தி, அந்தமஸோ திணஸந்தா²ரகேனாபி யதா²லத்³தே⁴னேவ துஸ்ஸதி. அயமஸ்ஸ ஸேனாஸனே யதா²லாப⁴ஸந்தோஸோ. யோ பன அத்தனோ பகதிவிருத்³த⁴ங் வா ப்³யாதி⁴விருத்³த⁴ங் வா ஸேனாஸனங் லப⁴தி, யத்த²ஸ்ஸ வஸதோ அபா²ஸு ஹோதி, ஸோ தங் ஸபா⁴க³ஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ த³த்வா தஸ்ஸ ஸந்தகே ஸப்பாயஸேனாஸனே வஸந்தோபி ஸந்துட்டோ²வ ஹோதி. அயமஸ்ஸ ஸேனாஸனே யதா²ப³லஸந்தோஸோ.

    Idha pana bhikkhu senāsanaṃ labhati manāpaṃ vā amanāpaṃ vā, so tena neva somanassaṃ na domanassaṃ uppādeti, antamaso tiṇasanthārakenāpi yathāladdheneva tussati. Ayamassa senāsane yathālābhasantoso. Yo pana attano pakativiruddhaṃ vā byādhiviruddhaṃ vā senāsanaṃ labhati, yatthassa vasato aphāsu hoti, so taṃ sabhāgassa bhikkhuno datvā tassa santake sappāyasenāsane vasantopi santuṭṭhova hoti. Ayamassa senāsane yathābalasantoso.

    அபரோ மஹாபுஞ்ஞோ லேணமண்ட³பகூடாகா³ராதீ³னி ப³ஹூனி பணீதஸேனாஸனானி லப⁴தி, ஸோ தங் சீவரங் விய தே²ரசிரபப்³ப³ஜிதப³ஹுஸ்ஸுதஅப்பலாபீ⁴கி³லானானங் த³த்வா யத்த² கத்த²சி வஸந்தோபி ஸந்துட்டோ²வ ஹோதி. அயமஸ்ஸ ஸேனாஸனே யதா²ஸாருப்பஸந்தோஸோ. யோபி ‘‘உத்தமஸேனாஸனங் நாம பமாத³ட்டா²னங், தத்த² நிஸின்னஸ்ஸ தி²னமித்³த⁴ங் ஓக்கமதி, நித்³தா³பி⁴பூ⁴தஸ்ஸ புன படிபு³ஜ்ஜ²தோ பாபவிதக்கா பாதுப⁴வந்தீ’’தி படிஸஞ்சிக்கி²த்வா தாதி³ஸங் ஸேனாஸனங் பத்தம்பி ந ஸம்படிச்ச²தி, ஸோ தங் படிக்கி²பித்வா அப்³போ⁴காஸருக்க²மூலாதீ³ஸு வஸந்தோபி ஸந்துட்டோ²வ ஹோதி. அயமஸ்ஸ ஸேனாஸனே யதா²ஸாருப்பஸந்தோஸோ.

    Aparo mahāpuñño leṇamaṇḍapakūṭāgārādīni bahūni paṇītasenāsanāni labhati, so taṃ cīvaraṃ viya theracirapabbajitabahussutaappalābhīgilānānaṃ datvā yattha katthaci vasantopi santuṭṭhova hoti. Ayamassa senāsane yathāsāruppasantoso. Yopi ‘‘uttamasenāsanaṃ nāma pamādaṭṭhānaṃ, tattha nisinnassa thinamiddhaṃ okkamati, niddābhibhūtassa puna paṭibujjhato pāpavitakkā pātubhavantī’’ti paṭisañcikkhitvā tādisaṃ senāsanaṃ pattampi na sampaṭicchati, so taṃ paṭikkhipitvā abbhokāsarukkhamūlādīsu vasantopi santuṭṭhova hoti. Ayamassa senāsane yathāsāruppasantoso.

    இத⁴ பன பி⁴க்கு² பே⁴ஸஜ்ஜங் லப⁴தி லூக²ங் வா பணீதங் வா, ஸோ யங் லப⁴தி, தேனேவ துஸ்ஸதி, அஞ்ஞங் ந பத்தே²தி, லப⁴ந்தோபி ந க³ண்ஹாதி. அயமஸ்ஸ கி³லானபச்சயே யதா²லாப⁴ஸந்தோஸோ. யோ பன தேலேன அத்தி²கோ பா²ணிதங் லப⁴தி, ஸோ தங் ஸபா⁴க³ஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ த³த்வா தஸ்ஸ ஹத்த²தோ தேலங் க³ஹெத்வா அஞ்ஞதே³வ வா பரியேஸித்வா பே⁴ஸஜ்ஜங் கரொந்தோபி ஸந்துட்டோ²வ ஹோதி. அயமஸ்ஸ கி³லானபச்சயே யதா²ப³லஸந்தோஸோ.

    Idha pana bhikkhu bhesajjaṃ labhati lūkhaṃ vā paṇītaṃ vā, so yaṃ labhati, teneva tussati, aññaṃ na pattheti, labhantopi na gaṇhāti. Ayamassa gilānapaccaye yathālābhasantoso. Yo pana telena atthiko phāṇitaṃ labhati, so taṃ sabhāgassa bhikkhuno datvā tassa hatthato telaṃ gahetvā aññadeva vā pariyesitvā bhesajjaṃ karontopi santuṭṭhova hoti. Ayamassa gilānapaccaye yathābalasantoso.

    அபரோ மஹாபுஞ்ஞோ ப³ஹுங் தேலமது⁴பா²ணிதாதி³பணீதபே⁴ஸஜ்ஜங் லப⁴தி, ஸோ தங் சீவரங் விய தே²ரசிரபப்³ப³ஜிதப³ஹுஸ்ஸுதஅப்பலாபீ⁴கி³லானானங் த³த்வா தேஸங் ஆப⁴தேன யேன கேனசி யாபெந்தோபி ஸந்துட்டோ²வ ஹோதி. யோ பன ஏகஸ்மிங் பா⁴ஜனே சதுமது⁴ரங் ட²பெத்வா ஏகஸ்மிங் முத்தஹரீதகங் ‘‘க³ண்ஹ, ப⁴ந்தே, யதி³ச்ச²ஸீ’’தி வுச்சமானோ ‘‘ஸசஸ்ஸ தேஸு அஞ்ஞதரேனபி ரோகோ³ வூபஸம்மதி, அத² முத்தஹரீதகங் நாம பு³த்³தா⁴தீ³ஹி வண்ணித’’ந்தி சதுமது⁴ரங் படிக்கி²பித்வா முத்தஹரீதகேன பே⁴ஸஜ்ஜங் கரொந்தோ பரமஸந்துட்டோ²வ ஹோதி. அயமஸ்ஸ கி³லானபச்சயே யதா²ஸாருப்பஸந்தோஸோ. இமேஸங் பன பச்சேகபச்சயேஸு திண்ணங் திண்ணங் ஸந்தோஸானங் யதா²ஸாருப்பஸந்தோஸோவ அக்³கோ³. அரஹா ஏகேகஸ்மிங் பச்சயே இமேஹி தீஹிபி ஸந்துட்டோ²வ.

    Aparo mahāpuñño bahuṃ telamadhuphāṇitādipaṇītabhesajjaṃ labhati, so taṃ cīvaraṃ viya theracirapabbajitabahussutaappalābhīgilānānaṃ datvā tesaṃ ābhatena yena kenaci yāpentopi santuṭṭhova hoti. Yo pana ekasmiṃ bhājane catumadhuraṃ ṭhapetvā ekasmiṃ muttaharītakaṃ ‘‘gaṇha, bhante, yadicchasī’’ti vuccamāno ‘‘sacassa tesu aññatarenapi rogo vūpasammati, atha muttaharītakaṃ nāma buddhādīhi vaṇṇita’’nti catumadhuraṃ paṭikkhipitvā muttaharītakena bhesajjaṃ karonto paramasantuṭṭhova hoti. Ayamassa gilānapaccaye yathāsāruppasantoso. Imesaṃ pana paccekapaccayesu tiṇṇaṃ tiṇṇaṃ santosānaṃ yathāsāruppasantosova aggo. Arahā ekekasmiṃ paccaye imehi tīhipi santuṭṭhova.

    பவிவேககத²ந்தி பவிவேகனிஸ்ஸிதங் கத²ங். தயோ ஹி விவேகா காயவிவேகோ சித்தவிவேகோ உபதி⁴விவேகோதி. தத்த² ஏகோ க³ச்ச²தி, ஏகோ திட்ட²தி, ஏகோ நிஸீத³தி, ஏகோ ஸெய்யங் கப்பேதி, ஏகோ கா³மங் பிண்டா³ய பவிஸதி, ஏகோ படிக்கமதி, ஏகோ அபி⁴க்கமதி, ஏகோ சங்கமங் அதி⁴ட்டா²தி, ஏகோ சரதி, ஏகோ விஹரதீதி அயங் காயவிவேகோ நாம. அட்ட² ஸமாபத்தியோ பன சித்தவிவேகோ நாம. நிப்³பா³னங் உபதி⁴விவேகோ நாம.

    Pavivekakathanti pavivekanissitaṃ kathaṃ. Tayo hi vivekā kāyaviveko cittaviveko upadhivivekoti. Tattha eko gacchati, eko tiṭṭhati, eko nisīdati, eko seyyaṃ kappeti, eko gāmaṃ piṇḍāya pavisati, eko paṭikkamati, eko abhikkamati, eko caṅkamaṃ adhiṭṭhāti, eko carati, eko viharatīti ayaṃ kāyaviveko nāma. Aṭṭha samāpattiyo pana cittaviveko nāma. Nibbānaṃ upadhiviveko nāma.

    வுத்தம்பி ஹேதங் – ‘‘காயவிவேகோ ச விவேகட்ட²காயானங் நெக்க²ம்மாபி⁴ரதானங். சித்தவிவேகோ ச பரிஸுத்³த⁴சித்தானங் பரமவோதா³னப்பத்தானங். உபதி⁴விவேகோ ச நிருபதீ⁴னங் புக்³க³லானங் விஸங்கா²ரக³தான’’ந்தி (மஹானி॰ 57).

    Vuttampi hetaṃ – ‘‘kāyaviveko ca vivekaṭṭhakāyānaṃ nekkhammābhiratānaṃ. Cittaviveko ca parisuddhacittānaṃ paramavodānappattānaṃ. Upadhiviveko ca nirupadhīnaṃ puggalānaṃ visaṅkhāragatāna’’nti (mahāni. 57).

    அஸங்ஸக்³க³கத²ந்தி எத்த² பன ஸவனஸங்ஸக்³கோ³ த³ஸ்ஸனஸங்ஸக்³கோ³ ஸமுல்லபனஸங்ஸக்³கோ³ ஸம்போ⁴க³ஸங்ஸக்³கோ³ காயஸங்ஸக்³கோ³தி பஞ்சவிதோ⁴ ஸங்ஸக்³கோ³. தேஸு இத⁴ பி⁴க்கு² ஸுணாதி ‘‘அமுகஸ்மிங் கா³மே வா நிக³மே வா இத்தீ² வா குமாரீ வா அபி⁴ரூபா த³ஸ்ஸனீயா பாஸாதி³கா பரமாய வண்ணபொக்க²ரதாய ஸமன்னாக³தா’’தி, ஸோ தங் ஸுத்வா ஸங்ஸீத³தி விஸீத³தி, ந ஸக்கோதி ப்³ரஹ்மசரியங் ஸந்தா⁴ரேதுங், ஸிக்கா²து³ப்³ப³ல்யங் அனாவிகத்வா ஹீனாயாவத்ததி. ஏவங் பரேஹி கதி²யமானரூபாதி³ஸம்பத்திங் அத்தனா வா ஹஸிதலபிதகீ³தஸத்³த³ங் ஸுணந்தஸ்ஸ ஸோதவிஞ்ஞாணவீதி²வஸேன உப்பன்னோ ராகோ³ ஸவனஸங்ஸக்³கோ³ நாம.

    Asaṃsaggakathanti ettha pana savanasaṃsaggo dassanasaṃsaggo samullapanasaṃsaggo sambhogasaṃsaggo kāyasaṃsaggoti pañcavidho saṃsaggo. Tesu idha bhikkhu suṇāti ‘‘amukasmiṃ gāme vā nigame vā itthī vā kumārī vā abhirūpā dassanīyā pāsādikā paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgatā’’ti, so taṃ sutvā saṃsīdati visīdati, na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ, sikkhādubbalyaṃ anāvikatvā hīnāyāvattati. Evaṃ parehi kathiyamānarūpādisampattiṃ attanā vā hasitalapitagītasaddaṃ suṇantassa sotaviññāṇavīthivasena uppanno rāgo savanasaṃsaggo nāma.

    ‘‘இத⁴ பி⁴க்கு² ந ஹேவ கோ² ஸுணாதி, அபி ச கோ² ஸாமங் பஸ்ஸதி இத்தி²ங் வா குமாரிங் வா அபி⁴ரூபங் த³ஸ்ஸனீயங் பாஸாதி³கங் பரமாய வண்ணபொக்க²ரதாய ஸமன்னாக³தங், ஸோ தங் தி³ஸ்வா ஸங்ஸீத³தி விஸீத³தி, ந ஸக்கோதி ப்³ரஹ்மசரியங் ஸந்தா⁴ரேதுங், ஸிக்கா²து³ப்³ப³ல்யங் அனாவிகத்வா ஹீனாயாவத்ததி. ஏவங் விஸபா⁴க³ரூபங் ஓலோகெந்தஸ்ஸ பன சக்கு²விஞ்ஞாணவீதி²வஸேன உப்பன்னராகோ³ த³ஸ்ஸனஸங்ஸக்³கோ³ நாம.

    ‘‘Idha bhikkhu na heva kho suṇāti, api ca kho sāmaṃ passati itthiṃ vā kumāriṃ vā abhirūpaṃ dassanīyaṃ pāsādikaṃ paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgataṃ, so taṃ disvā saṃsīdati visīdati, na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretuṃ, sikkhādubbalyaṃ anāvikatvā hīnāyāvattati. Evaṃ visabhāgarūpaṃ olokentassa pana cakkhuviññāṇavīthivasena uppannarāgo dassanasaṃsaggo nāma.

    அஞ்ஞமஞ்ஞங் அல்லாபஸல்லாபவஸேன உப்பன்னராகோ³ பன ஸமுல்லபனஸங்ஸக்³கோ³ நாம. பி⁴க்கு²னோ பி⁴க்கு²னியா ஸந்தகங் பி⁴க்கு²னியா வா பி⁴க்கு²ஸ்ஸ ஸந்தகங் க³ஹெத்வா பரிபோ⁴க³கரணவஸேன உப்பன்னராகோ³ ஸம்போ⁴க³ஸங்ஸக்³கோ³ நாம. ஹத்த²க்³கா³ஹாதி³வஸேன உப்பன்னராகோ³ பன காயஸங்ஸக்³கோ³ நாம. அரஹா இமேஹி பஞ்சஹி ஸங்ஸக்³கே³ஹி சதூஹிபி பரிஸாஹி ஸத்³தி⁴ங் அஸங்ஸட்டோ², கா³ஹமுத்தகோ சேவ ஸங்ஸக்³க³முத்தகோ ச. அஸங்ஸக்³க³ஸ்ஸ வண்ணங் ப⁴ணந்தோ அஸங்ஸக்³க³கத²ங் கதே²தி நாம.

    Aññamaññaṃ allāpasallāpavasena uppannarāgo pana samullapanasaṃsaggo nāma. Bhikkhuno bhikkhuniyā santakaṃ bhikkhuniyā vā bhikkhussa santakaṃ gahetvā paribhogakaraṇavasena uppannarāgo sambhogasaṃsaggo nāma. Hatthaggāhādivasena uppannarāgo pana kāyasaṃsaggo nāma. Arahā imehi pañcahi saṃsaggehi catūhipi parisāhi saddhiṃ asaṃsaṭṭho, gāhamuttako ceva saṃsaggamuttako ca. Asaṃsaggassa vaṇṇaṃ bhaṇanto asaṃsaggakathaṃ katheti nāma.

    வீரியாரம்ப⁴கத²ந்தி எத்த² யோ பக்³க³ஹிதவீரியோ பரிபுண்ணகாயிகசேதஸிகவீரியோ ஹோதி, க³மனே உப்பன்னங் கிலேஸங் டா²னங் பாபுணிதுங் ந தே³தி, டா²னே உப்பன்னங் கிலேஸங் நிஸஜ்ஜங், நிஸஜ்ஜாய உப்பன்னங் கிலேஸங் ஸயனங் பாபுணிதுங் ந தே³தி, த³ண்டே³ன கண்ஹஸப்பங் உப்பீளெத்வா க³ண்ஹந்தோ விய அமித்தங் கீ³வாய அக்கமந்தோ விய ச விசரதி, தாதி³ஸஸ்ஸ ஆரத்³த⁴வீரியஸ்ஸ வண்ணங் ப⁴ணந்தோ வீரியாரம்ப⁴கத²ங் கதே²தி நாம.

    Vīriyārambhakathanti ettha yo paggahitavīriyo paripuṇṇakāyikacetasikavīriyo hoti, gamane uppannaṃ kilesaṃ ṭhānaṃ pāpuṇituṃ na deti, ṭhāne uppannaṃ kilesaṃ nisajjaṃ, nisajjāya uppannaṃ kilesaṃ sayanaṃ pāpuṇituṃ na deti, daṇḍena kaṇhasappaṃ uppīḷetvā gaṇhanto viya amittaṃ gīvāya akkamanto viya ca vicarati, tādisassa āraddhavīriyassa vaṇṇaṃ bhaṇanto vīriyārambhakathaṃ katheti nāma.

    ஸீலகத²ந்திஆதீ³ஸு ஸீலந்தி சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலங். ஸமாதீ⁴தி விபஸ்ஸனாபாத³கா அட்ட² ஸமாபத்தியோ. பஞ்ஞாதி லோகியலோகுத்தரஞாணங். விமுத்தீதி அரஹத்தப²லவிமுத்தி. விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனந்தி ஏகூனவீஸதிவித⁴ங் பச்சவெக்க²ணஞாணங். ஸீலாதீ³னங் கு³ணங் பகாஸெந்தோ ஸீலாதி³கத²ங் கதே²தி நாம.

    Sīlakathantiādīsu sīlanti catupārisuddhisīlaṃ. Samādhīti vipassanāpādakā aṭṭha samāpattiyo. Paññāti lokiyalokuttarañāṇaṃ. Vimuttīti arahattaphalavimutti. Vimuttiñāṇadassananti ekūnavīsatividhaṃ paccavekkhaṇañāṇaṃ. Sīlādīnaṃ guṇaṃ pakāsento sīlādikathaṃ katheti nāma.

    ஸதிபட்டா²னகத²ந்திஆதீ³னி ஸங்க³ஜாலமதிச்ச ஸோ முனீதிபரியோஸானானி புப்³பே³ வுத்தானுஸாரேன வேதி³தப்³பா³னி.

    Satipaṭṭhānakathantiādīni saṅgajālamaticca so munītipariyosānāni pubbe vuttānusārena veditabbāni.

    86. நிராஸத்தீதி நித்தண்ஹோ. விவேகத³ஸ்ஸீ ப²ஸ்ஸேஸூதி பச்சுப்பன்னேஸு சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸாதீ³ஸு அத்தாதி³பா⁴வவிவேகங் பஸ்ஸதி. தி³ட்டீ²ஸு ச ந நீயதீதி த்³வாஸட்டி²யா தி³ட்டீ²ஸு காயசி தி³ட்டி²யா ந நீயதி.

    86.Nirāsattīti nittaṇho. Vivekadassī phassesūti paccuppannesu cakkhusamphassādīsu attādibhāvavivekaṃ passati. Diṭṭhīsu ca na nīyatīti dvāsaṭṭhiyā diṭṭhīsu kāyaci diṭṭhiyā na nīyati.

    விபரிணதங் வா வத்து²ங் ந ஸோசதீதி பகதிபா⁴வங் ஜஹித்வா நட்டே² கிஸ்மிஞ்சி வத்து²ஸ்மிங் ந ஸோகங் ஆபஜ்ஜதி. விபரிணதஸ்மிங் வாதி வினஸ்ஸமானே வத்து²ம்ஹி.

    Vipariṇataṃvā vatthuṃ na socatīti pakatibhāvaṃ jahitvā naṭṭhe kismiñci vatthusmiṃ na sokaṃ āpajjati. Vipariṇatasmiṃ vāti vinassamāne vatthumhi.

    சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸோதி சக்கு²ங் வத்து²ங் கத்வா சக்கு²விஞ்ஞாணஸஹஜாதோ ப²ஸ்ஸோ சக்கு²ஸம்ப²ஸ்ஸோ. ஸேஸேஸுபி ஏஸேவ நயோ. எத்த² ச புரிமா சக்கு²பஸாதா³தி³வத்து²காவ, மனோஸம்ப²ஸ்ஸோ ஹத³யவத்து²கோபி அவத்து²கோபி ஸப்³போ³ சதுபூ⁴மகோ ப²ஸ்ஸோ. அதி⁴வசனஸம்ப²ஸ்ஸோதி பரியாயேன ஏதஸ்ஸ நாமங் ஹோதியேவ . தயோ ஹி அரூபினோ க²ந்தா⁴ ஸயங் பிட்டி²வட்டகா ஹுத்வா அத்தனோ ஸஹஜாதஸம்ப²ஸ்ஸஸ்ஸ அதி⁴வசனஸம்ப²ஸ்ஸோதி நாமங் கரொந்தி. படிக⁴ஸம்ப²ஸ்ஸோதி நிப்பரியாயேன பன படிக⁴ஸம்ப²ஸ்ஸோ நாம பஞ்சத்³வாரிகப²ஸ்ஸோ. அதி⁴வசனஸம்ப²ஸ்ஸோ நாம மனொத்³வாரிகப²ஸ்ஸோ. ஸுக²வேத³னீயோ ப²ஸ்ஸோதி ஸுக²வேத³னாய ஹிதோ உப்பாத³கோ ப²ஸ்ஸோ. இதரத்³வயேபி ஏஸேவ நயோ. குஸலோ ப²ஸ்ஸோதி ஏகவீஸதிகுஸலசித்தஸஹஜாதோ ப²ஸ்ஸோ. அகுஸலோதி த்³வாத³ஸஅகுஸலஸஹஜாதோ ப²ஸ்ஸோ. அப்³யாகதோதி ச²ப்பஞ்ஞாஸஅப்³யாகதஸஹஜாதோ ப²ஸ்ஸோ. காமாவசரோதி சதுபஞ்ஞாஸகாமாவசரஸஹஜாதோ ப²ஸ்ஸோ. ரூபாவசரோதி குஸலாதி³பஞ்சத³ஸரூபாவசரஸம்பயுத்தோ . அரூபாவசரோதி குஸலாப்³யாகதவஸேன த்³வாத³ஸஅரூபாவசரஸம்பயுத்தோ.

    Cakkhusamphassoti cakkhuṃ vatthuṃ katvā cakkhuviññāṇasahajāto phasso cakkhusamphasso. Sesesupi eseva nayo. Ettha ca purimā cakkhupasādādivatthukāva, manosamphasso hadayavatthukopi avatthukopi sabbo catubhūmako phasso. Adhivacanasamphassoti pariyāyena etassa nāmaṃ hotiyeva . Tayo hi arūpino khandhā sayaṃ piṭṭhivaṭṭakā hutvā attano sahajātasamphassassa adhivacanasamphassoti nāmaṃ karonti. Paṭighasamphassoti nippariyāyena pana paṭighasamphasso nāma pañcadvārikaphasso. Adhivacanasamphasso nāma manodvārikaphasso. Sukhavedanīyo phassoti sukhavedanāya hito uppādako phasso. Itaradvayepi eseva nayo. Kusalo phassoti ekavīsatikusalacittasahajāto phasso. Akusaloti dvādasaakusalasahajāto phasso. Abyākatoti chappaññāsaabyākatasahajāto phasso. Kāmāvacaroti catupaññāsakāmāvacarasahajāto phasso. Rūpāvacaroti kusalādipañcadasarūpāvacarasampayutto . Arūpāvacaroti kusalābyākatavasena dvādasaarūpāvacarasampayutto.

    ஸுஞ்ஞதோதி அனத்தானுபஸ்ஸனாவஸேன விபஸ்ஸந்தஸ்ஸ உப்பன்னோ மக்³கோ³ ஸுஞ்ஞதோ, தேன ஸஹஜாதோ ப²ஸ்ஸோ ஸுஞ்ஞதோ ப²ஸ்ஸோ. இதரத்³வயேபி ஏஸேவ நயோ. அனிமித்தோதி எத்த² அனிச்சானுபஸ்ஸனாவஸேன விபஸ்ஸந்தஸ்ஸ உப்பன்னோ மக்³கோ³ அனிமித்தோ. அப்பணிஹிதோதி து³க்கா²னுபஸ்ஸனாவஸேன விபஸ்ஸந்தஸ்ஸ உப்பன்னோ மக்³கோ³ அப்பணிஹிதோ. லோகியோதி லோகோ வுச்சதி லுஜ்ஜனபலுஜ்ஜனட்டே²ன வட்டோ, தஸ்மிங் பரியாபன்னபா⁴வேன லோகே நியுத்தோதி லோகியோ, தேபூ⁴மகோ த⁴ம்மோ. லோகுத்தரோதி லோகதோ உத்தரோ உத்திண்ணோதி லோகுத்தரோ, லோகே அபரியாபன்னபா⁴வேனபி லோகுத்தரோ. அத்தேன வாதி அத்தபா⁴வேன வா. அத்தனியேன வாதி அத்தாயத்தேன வா.

    Suññatoti anattānupassanāvasena vipassantassa uppanno maggo suññato, tena sahajāto phasso suññato phasso. Itaradvayepi eseva nayo. Animittoti ettha aniccānupassanāvasena vipassantassa uppanno maggo animitto. Appaṇihitoti dukkhānupassanāvasena vipassantassa uppanno maggo appaṇihito. Lokiyoti loko vuccati lujjanapalujjanaṭṭhena vaṭṭo, tasmiṃ pariyāpannabhāvena loke niyuttoti lokiyo, tebhūmako dhammo. Lokuttaroti lokato uttaro uttiṇṇoti lokuttaro, loke apariyāpannabhāvenapi lokuttaro. Attena vāti attabhāvena vā. Attaniyena vāti attāyattena vā.

    87. பதிலீனோதி ராகா³தீ³னங் பஹீனத்தா ததோ அபக³தோ. அகுஹகோதி அவிம்ஹாபகோ தீஹி குஹனவத்தூ²ஹி. அபிஹாலூதி அபிஹனஸீலோ, பத்த²னாதண்ஹாய ரஹிதோதி வுத்தங் ஹோதி. அமச்ச²ரீதி பஞ்சமச்சே²ரவிரஹிதோ. அப்பக³ப்³போ⁴தி காயபாக³ப்³பி⁴யாதி³விரஹிதோ. அஜேகு³ச்சோ²தி ஸம்பன்னஸீலாதி³தாய அஜேகு³ச்ச²னீயோ அஸேசனகோ மனாபோ. பேஸுணெய்யே ச நோ யுதோதி த்³வீஹி ஆகாரேஹி உபஸங்ஹரிதப்³பே³ பிஸுணகம்மே அயுத்தோ.

    87.Patilīnoti rāgādīnaṃ pahīnattā tato apagato. Akuhakoti avimhāpako tīhi kuhanavatthūhi. Apihālūti apihanasīlo, patthanātaṇhāya rahitoti vuttaṃ hoti. Amaccharīti pañcamaccheravirahito. Appagabbhoti kāyapāgabbhiyādivirahito. Ajegucchoti sampannasīlāditāya ajegucchanīyo asecanako manāpo. Pesuṇeyye ca no yutoti dvīhi ākārehi upasaṃharitabbe pisuṇakamme ayutto.

    ராக³ஸ்ஸ பஹீனத்தாதி அரஹத்தமக்³கே³ன ராக³கிலேஸஸ்ஸ பஹீனபா⁴வேன. அஸ்மிமானோ பஹீனோ ஹோதீதி அஸ்மீதி உன்னதிமானோ ஸமுச்சே²த³வஸேன பஹீனோ ஹோதி.

    Rāgassa pahīnattāti arahattamaggena rāgakilesassa pahīnabhāvena. Asmimāno pahīno hotīti asmīti unnatimāno samucchedavasena pahīno hoti.

    தீணி குஹனவத்தூ²னீதி தீணி விம்ஹாபனகாரணானி. பச்சயபடிஸேவனஸங்கா²தங் குஹனவத்தூ²திஆதீ³ஸு சீவராதீ³ஹி நிமந்திதஸ்ஸ தத³த்தி²கஸ்ஸேவ ஸதோ பாபிச்ச²தங் நிஸ்ஸாய படிக்கி²பனேன தே ச க³ஹபதிகே அத்தனி ஸுப்பதிட்டி²தபஸாதே³ ஞத்வா புன தேஸங் ‘‘அஹோ அய்யோ அப்பிச்சோ², ந கிஞ்சி படிக்³க³ண்ஹிதுங் இச்ச²தி, ஸுலத்³த⁴ங் வத நோ அஸ்ஸ, ஸசே அப்பமத்தகம்பி கிஞ்சி படிக்³க³ண்ஹெய்யா’’தி நானாவிதே⁴ஹி உபாயேஹி பணீதானி சீவராதீ³னி உபனெந்தானங் தத³னுக்³க³ஹகாமதங்யேவ அவிகத்வா படிக்³க³ஹணேன ச ததோ பபு⁴தி அபி ஸகடபா⁴ரேஹி உபனாமனஹேதுபூ⁴தங் விம்ஹாபனங் பச்சயபடிஸேவனஸங்கா²தங் குஹனவத்தூ²தி வேதி³தப்³ப³ங். பாபிச்ச²ஸ்ஸேவ பன ஸதோ ஸம்பா⁴வனாதி⁴ப்பாயேன கதேன இரியாபதே²ன விம்ஹாபனங் இரியாபத²ஸங்கா²தங் குஹனவத்தூ²தி வேதி³தப்³ப³ங். பாபிச்ச²ஸ்ஸேவ பன ஸதோ உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மாதி⁴க³மபரிதீ³பனவாசாய ததா² ததா² விம்ஹாபனங் ஸாமந்தஜப்பனஸங்கா²தங் குஹனவத்தூ²தி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Tīṇi kuhanavatthūnīti tīṇi vimhāpanakāraṇāni. Paccayapaṭisevanasaṅkhātaṃ kuhanavatthūtiādīsu cīvarādīhi nimantitassa tadatthikasseva sato pāpicchataṃ nissāya paṭikkhipanena te ca gahapatike attani suppatiṭṭhitapasāde ñatvā puna tesaṃ ‘‘aho ayyo appiccho, na kiñci paṭiggaṇhituṃ icchati, suladdhaṃ vata no assa, sace appamattakampi kiñci paṭiggaṇheyyā’’ti nānāvidhehi upāyehi paṇītāni cīvarādīni upanentānaṃ tadanuggahakāmataṃyeva avikatvā paṭiggahaṇena ca tato pabhuti api sakaṭabhārehi upanāmanahetubhūtaṃ vimhāpanaṃ paccayapaṭisevanasaṅkhātaṃ kuhanavatthūti veditabbaṃ. Pāpicchasseva pana sato sambhāvanādhippāyena katena iriyāpathena vimhāpanaṃ iriyāpathasaṅkhātaṃ kuhanavatthūti veditabbaṃ. Pāpicchasseva pana sato uttarimanussadhammādhigamaparidīpanavācāya tathā tathā vimhāpanaṃ sāmantajappanasaṅkhātaṃ kuhanavatthūti veditabbaṃ.

    கதமங் பச்சயபடிஸேவனஸங்கா²தந்தி எத்த² பச்சயபடிஸேவனந்தி ஏவங் ஸங்கா²தங் பச்சயபடிஸேவனஸங்கா²தங். நிமந்தெந்தீதி இத⁴ க³ஹபதிகா ‘‘பி⁴க்க²ங் க³ண்ஹதா²’’தி பி⁴க்கூ² நிமந்தெந்தி. அயமேவ வா பாடோ². ‘‘நிமந்தேதீ’’தி வா ‘‘வத³ந்தீ’’தி வா கேசி பட²ந்தி. தாதி³ஸே நிமந்தாபெந்தி. நிமந்தெந்தீதி பாட²ஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோ த³ட்ட²ப்³போ³. சீவரங் பச்சக்கா²தீதி சீவரங் படிக்கி²பதி. ஏதங் ஸாருப்பங், யங் ஸமணோதி யங் சீவரதா⁴ரணங் ஸமணோ கரோதி, ஏதங் ஸாருப்பங் அனுச்ச²விகங். பாபணிகா வா நந்தகானீதி ஆபணத்³வாரே பதிகானி அந்தவிரஹிதானி பிலோதிகானி. உச்சினித்வாதி ஸங்கட்³டி⁴த்வா. உஞ்சா²சரியாயாதி பி⁴க்கா²சரணேன. பிண்டி³யாலோபேனாதி பிண்ட³ங் கத்வா லத்³த⁴ஆலோபேன. பூதிமுத்தேன வாதி கோ³முத்தேன வா. ஓஸத⁴ங் கரெய்யாதி பே⁴ஸஜ்ஜகிச்சங் கரெய்ய. தது³பாதா³யாதி ததோ பட்டா²ய. து⁴தவாதோ³தி து⁴தகு³ணவாதீ³. பி⁴ய்யோ பி⁴ய்யோ நிமந்தெந்தீதி உபரூபரி நிமந்தெந்தி. ஸம்முகீ²பா⁴வாதி ஸம்முகீ²பா⁴வேன, விஜ்ஜமானதாயாதி அத்தோ². பஸவதீதி படிலப⁴தி. ஸத்³தா⁴ய ஸம்முகீ²பா⁴வேன ஸக்கா காதுந்தி ‘‘ஸத்³தா⁴ய ஸம்முகீ²பா⁴வா’’திஆதி³மாஹ. தெ³ய்யத⁴ம்மா ஸுலபா⁴ த³க்கி²ணெய்யா ச, ஸத்³தா⁴ பன து³ல்லபா⁴. புது²ஜ்ஜனஸ்ஸ ஹி ஸத்³தா⁴ அதா²வரா, பத³வாரே பத³வாரே நானா ஹோதி. தேனேவஸ்ஸ மஹாமொக்³க³ல்லானஸதி³ஸோபி அக்³க³ஸாவகோ பாடிபோ⁴கோ³ ப⁴விதுங் அஸக்கொந்தோ ஆஹ ‘‘த்³வின்னங் கோ² நேஸங் ஆவுஸோ த⁴ம்மானங் பாடிபோ⁴கோ³ போ⁴கா³னஞ்ச ஜீவிதஸ்ஸ ச, ஸத்³தா⁴ய பன த்வங் பாடிபோ⁴கோ³’’தி.

    Katamaṃ paccayapaṭisevanasaṅkhātanti ettha paccayapaṭisevananti evaṃ saṅkhātaṃ paccayapaṭisevanasaṅkhātaṃ. Nimantentīti idha gahapatikā ‘‘bhikkhaṃ gaṇhathā’’ti bhikkhū nimantenti. Ayameva vā pāṭho. ‘‘Nimantetī’’ti vā ‘‘vadantī’’ti vā keci paṭhanti. Tādise nimantāpenti. Nimantentīti pāṭhassa sambhavo daṭṭhabbo. Cīvaraṃ paccakkhātīti cīvaraṃ paṭikkhipati. Etaṃ sāruppaṃ, yaṃ samaṇoti yaṃ cīvaradhāraṇaṃ samaṇo karoti, etaṃ sāruppaṃ anucchavikaṃ. Pāpaṇikā vā nantakānīti āpaṇadvāre patikāni antavirahitāni pilotikāni. Uccinitvāti saṃkaḍḍhitvā. Uñchācariyāyāti bhikkhācaraṇena. Piṇḍiyālopenāti piṇḍaṃ katvā laddhaālopena. Pūtimuttena vāti gomuttena vā. Osadhaṃ kareyyāti bhesajjakiccaṃ kareyya. Tadupādāyāti tato paṭṭhāya. Dhutavādoti dhutaguṇavādī. Bhiyyo bhiyyo nimantentīti uparūpari nimantenti. Sammukhībhāvāti sammukhībhāvena, vijjamānatāyāti attho. Pasavatīti paṭilabhati. Saddhāya sammukhībhāvena sakkā kātunti ‘‘saddhāya sammukhībhāvā’’tiādimāha. Deyyadhammā sulabhā dakkhiṇeyyā ca, saddhā pana dullabhā. Puthujjanassa hi saddhā athāvarā, padavāre padavāre nānā hoti. Tenevassa mahāmoggallānasadisopi aggasāvako pāṭibhogo bhavituṃ asakkonto āha ‘‘dvinnaṃ kho nesaṃ āvuso dhammānaṃ pāṭibhogo bhogānañca jīvitassa ca, saddhāya pana tvaṃ pāṭibhogo’’ti.

    ஏவங் தும்ஹே புஞ்ஞேன பரிபா³ஹிரா ப⁴விஸ்ஸதா²தி எத்த² புஞ்ஞேனாதி நிஸ்ஸக்கத்தே² கரணவசனங். புஞ்ஞதோ பரிஹீனா பரம்முகா² ப⁴விஸ்ஸத². பா⁴குடிகாதி முகா²னங் பதா⁴னபுரிமட்டி²தபா⁴வத³ஸ்ஸனேன பா⁴குடிகரணங், முக²ஸங்கோசோதி வுத்தங் ஹோதி. பா⁴குடிகரணங் ஸீலமஸ்ஸாதி பா⁴குடிகோ, பா⁴குடிகஸ்ஸ பா⁴வோ பா⁴குடியங். குஹனாதி விம்ஹாபனா. குஹஸ்ஸ ஆயனா குஹாயனா. குஹிதஸ்ஸ பா⁴வோ குஹிதத்தங்.

    Evaṃ tumhe puññena paribāhirā bhavissathāti ettha puññenāti nissakkatthe karaṇavacanaṃ. Puññato parihīnā parammukhā bhavissatha. Bhākuṭikāti mukhānaṃ padhānapurimaṭṭhitabhāvadassanena bhākuṭikaraṇaṃ, mukhasaṅkocoti vuttaṃ hoti. Bhākuṭikaraṇaṃ sīlamassāti bhākuṭiko, bhākuṭikassa bhāvo bhākuṭiyaṃ. Kuhanāti vimhāpanā. Kuhassa āyanā kuhāyanā. Kuhitassa bhāvo kuhitattaṃ.

    பாபிச்சோ²தி அஸந்தகு³ணதீ³பனகாமோ. இச்சா²பகதோதி இச்சா²ய அபகதோ, உபத்³து³தோதி அத்தோ². ஸம்பா⁴வனாதி⁴ப்பாயோதி ப³ஹுமானஜ்ஜா²ஸயோ. க³மனங் ஸண்ட²பேதீதி அபி⁴க்கமாதி³க³மனங் அபி⁴ஸங்க²ரோதி, பாஸாதி³கபா⁴வங் கரோதீதி வுத்தங் ஹோதி. இதரேஸுபி ஏஸேவ நயோ. பணிதா⁴ய க³ச்ச²தீதி பத்த²னங் ட²பெத்வா க³ச்ச²தி. ஸேஸேஸுபி ஏஸேவ நயோ. ஸமாஹிதோ விய க³ச்ச²தீதி உபசாரப்பத்தோ விய க³ச்ச²தி. ஸேஸேஸுபி ஏஸேவ நயோ.

    Pāpicchoti asantaguṇadīpanakāmo. Icchāpakatoti icchāya apakato, upaddutoti attho. Sambhāvanādhippāyoti bahumānajjhāsayo. Gamanaṃ saṇṭhapetīti abhikkamādigamanaṃ abhisaṅkharoti, pāsādikabhāvaṃ karotīti vuttaṃ hoti. Itaresupi eseva nayo. Paṇidhāya gacchatīti patthanaṃ ṭhapetvā gacchati. Sesesupi eseva nayo. Samāhito viya gacchatīti upacārappatto viya gacchati. Sesesupi eseva nayo.

    ஆபாத²கஜ்ஜா²யீவ ஹோதீதி ஸம்முகா² ஆக³தானங் மனுஸ்ஸானங் ஜா²னங் ஸமாபஜ்ஜந்தோ விய ஸந்தபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. இரியாபத²ஸ்ஸாதி சதுஇரியாபத²ஸ்ஸ. ஆட²பனாதி ஆதி³ட்ட²பனா, ஆத³ரேன வா ட²பனா. ட²பனாதி ட²பனாகாரோ. ஸண்ட²பனாதி அபி⁴ஸங்க²ரணங், பாஸாதி³கபா⁴வகரணந்தி வுத்தங் ஹோதி. அரியத⁴ம்மஸன்னிஸ்ஸிதந்தி லோகுத்தரத⁴ம்மபடிப³த்³த⁴ங். குஞ்சிகந்தி அவாபுரணங். மித்தாதி ஸினேஹவந்தோ. ஸந்தி³ட்டா²தி தி³ட்ட²மத்தா. ஸம்ப⁴த்தாதி த³ள்ஹமித்தா. உத்³த³ண்டே³தி ஏகோ பதிஸ்ஸயவிஸேஸோ.

    Āpāthakajjhāyīva hotīti sammukhā āgatānaṃ manussānaṃ jhānaṃ samāpajjanto viya santabhāvaṃ dasseti. Iriyāpathassāti catuiriyāpathassa. Āṭhapanāti ādiṭṭhapanā, ādarena vā ṭhapanā. Ṭhapanāti ṭhapanākāro. Saṇṭhapanāti abhisaṅkharaṇaṃ, pāsādikabhāvakaraṇanti vuttaṃ hoti. Ariyadhammasannissitanti lokuttaradhammapaṭibaddhaṃ. Kuñcikanti avāpuraṇaṃ. Mittāti sinehavanto. Sandiṭṭhāti diṭṭhamattā. Sambhattāti daḷhamittā. Uddaṇḍeti eko patissayaviseso.

    கோரஜிககோரஜிகோதி ஸங்கோசஸங்கோசகோ, அதிஸங்கோசகோதி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘கோரசககோரசகோ’’தி வா பாடோ². பா⁴குடிகபா⁴குடிகோதி அதிவிய முக²ஸங்கோசனஸீலோ. குஹககுஹகோதி அதிவிய விம்ஹாபகோ. லபகலபகோதி அதிவிய ஸல்லாபகோ. முக²ஸம்பா⁴விகோதி அத்தனோ முக²வஸேன அஞ்ஞேஹி ஸஹ ஸம்பா⁴விகோ, அப்பிதசித்தோதி ஏகே. ஸந்தானந்தி கிலேஸஸந்ததாய ஸந்தானங். ஸமாபத்தீனந்தி ஸமாபஜ்ஜிதப்³பா³னங். க³ம்பீ⁴ரந்தி நின்னபதிட்டா²னங். கூ³ள்ஹந்தி த³ஸ்ஸேதுங் து³க்க²ங். நிபுணந்தி ஸுகு²மங். படிச்ச²ன்னந்தி பத³த்தே²ன து³ப்படிவிஜ்ஜா²தி⁴ப்பாயங். லோகுத்தரந்தி த⁴ம்மதீ³பகங். ஸுஞ்ஞதாபடிஸஞ்ஞுத்தந்தி நிப்³பா³னபடிஸஞ்ஞுத்தங். அத² வா லோகுத்தரஸுஞ்ஞதாபடிஸஞ்ஞுத்தந்தி லோகுத்தரத⁴ம்மபூ⁴தனிப்³பா³னபடிஸஞ்ஞுத்தங்.

    Korajikakorajikoti saṅkocasaṅkocako, atisaṅkocakoti vuttaṃ hoti. ‘‘Koracakakoracako’’ti vā pāṭho. Bhākuṭikabhākuṭikoti ativiya mukhasaṅkocanasīlo. Kuhakakuhakoti ativiya vimhāpako. Lapakalapakoti ativiya sallāpako. Mukhasambhāvikoti attano mukhavasena aññehi saha sambhāviko, appitacittoti eke. Santānanti kilesasantatāya santānaṃ. Samāpattīnanti samāpajjitabbānaṃ. Gambhīranti ninnapatiṭṭhānaṃ. Gūḷhanti dassetuṃ dukkhaṃ. Nipuṇanti sukhumaṃ. Paṭicchannanti padatthena duppaṭivijjhādhippāyaṃ. Lokuttaranti dhammadīpakaṃ. Suññatāpaṭisaññuttanti nibbānapaṭisaññuttaṃ. Atha vā lokuttarasuññatāpaṭisaññuttanti lokuttaradhammabhūtanibbānapaṭisaññuttaṃ.

    காயிகங் பாக³ப்³பி⁴யந்தி காயே ப⁴வங் காயிகங். வாசஸிகசேதஸிகேஸுபி ஏஸேவ நயோ. அசித்தீகாரகதோதி ப³ஹுமானகிரியரஹிதோ. அனுபாஹனானங் சங்கமந்தானந்தி உபாஹனவிரஹிதானங் சங்கமந்தானங் ஸமீபே, அனாத³ரே வா ஸாமிவசனங். ஸஉபாஹனோதி உபாஹனாரூள்ஹோ ஹுத்வா சங்கமதி. நீசே சங்கமே சங்கமந்தானந்தி அகதபரிச்சே²தா³ய பூ⁴மியா சங்கமந்தே பரிச்சே²த³ங் கத்வா வாலுகங் ஆகிரித்வா ஆலம்ப³னங் யோஜெத்வா கதசங்கமே நீசேபி சங்கமே சங்கமந்தே. உச்சே சங்கமே சங்கமதீதி இட்ட²கசயனஸம்பன்னே வேதி³காபரிக்கி²த்தே உச்சே சங்கமே சங்கமதி. ஸசே பாகாரபரிக்கி²த்தோ ஹோதி த்³வாரகொட்ட²கயுத்தோ, பப்³ப³தந்தரவனந்தரபூ⁴மந்தரஸ்ஸ வா ஸுப்படிச்ச²ன்னோ, தாதி³ஸே சங்கமே சங்கமிதுங் வட்டதி, அப்படிச்ச²ன்னேபி உபசாரங் முஞ்சித்வா வட்டதி. க⁴ட்டயந்தோபி திட்ட²தீதி அதிஸமீபே திட்ட²தி. புரதோபி திட்ட²தீதி புரத்தி²மதோபி திட்ட²தி. டி²தகோபி ப⁴ணதீதி கா²ணுகோ விய அனோனமித்வா ப⁴ணதி. பா³ஹாவிக்கே²பகோதி பா³ஹுங் கி²பித்வா கி²பித்வா ப⁴ணதி.

    Kāyikaṃ pāgabbhiyanti kāye bhavaṃ kāyikaṃ. Vācasikacetasikesupi eseva nayo. Acittīkārakatoti bahumānakiriyarahito. Anupāhanānaṃ caṅkamantānanti upāhanavirahitānaṃ caṅkamantānaṃ samīpe, anādare vā sāmivacanaṃ. Saupāhanoti upāhanārūḷho hutvā caṅkamati. Nīce caṅkame caṅkamantānanti akataparicchedāya bhūmiyā caṅkamante paricchedaṃ katvā vālukaṃ ākiritvā ālambanaṃ yojetvā katacaṅkame nīcepi caṅkame caṅkamante. Ucce caṅkame caṅkamatīti iṭṭhakacayanasampanne vedikāparikkhitte ucce caṅkame caṅkamati. Sace pākāraparikkhitto hoti dvārakoṭṭhakayutto, pabbatantaravanantarabhūmantarassa vā suppaṭicchanno, tādise caṅkame caṅkamituṃ vaṭṭati, appaṭicchannepi upacāraṃ muñcitvā vaṭṭati. Ghaṭṭayantopi tiṭṭhatīti atisamīpe tiṭṭhati. Puratopitiṭṭhatīti puratthimatopi tiṭṭhati. Ṭhitakopi bhaṇatīti khāṇuko viya anonamitvā bhaṇati. Bāhāvikkhepakoti bāhuṃ khipitvā khipitvā bhaṇati.

    அனுபக²ஜ்ஜாதி ஸப்³பே³ஸங் நிஸின்னட்டா²னங் பவிஸித்வா. நவேபி பி⁴க்கூ² ஆஸனேன படிபா³ஹதீதி அத்தனோ பத்தாஸனே அனிஸீதி³த்வா புரே வா பச்சா² வா பவிஸந்தோ ஆஸனேன படிபா³ஹதி நாம.

    Anupakhajjāti sabbesaṃ nisinnaṭṭhānaṃ pavisitvā. Navepi bhikkhū āsanena paṭibāhatīti attano pattāsane anisīditvā pure vā pacchā vā pavisanto āsanena paṭibāhati nāma.

    அனாபுச்ச²ம்பி கட்ட²ங் பக்கி²பதீதி அனாபுச்சி²த்வா அனபலோகெத்வா அக்³கி³ம்ஹி தா³ருங் கி²பதி. த்³வாரங் பித³ஹதீதி ஜந்தாக⁴ரே பித³ஹதி.

    Anāpucchampi kaṭṭhaṃ pakkhipatīti anāpucchitvā anapaloketvā aggimhi dāruṃ khipati. Dvāraṃ pidahatīti jantāghare pidahati.

    ஓதரதீதி உத³கதித்த²ங் பவிஸதி. ந்ஹாயதீதி ஸரீரங் ஸினேஹேதி. உத்தரதீதி உத³கதித்த²தோ தீரங் உக்³க³ச்ச²தி.

    Otaratīti udakatitthaṃ pavisati. Nhāyatīti sarīraṃ sineheti. Uttaratīti udakatitthato tīraṃ uggacchati.

    வோக்கம்மாபீதி அதிக்கமித்வாபி. ஓவரகானீதி க³ப்³பே⁴ பதிட்டி²தஸயனக⁴ரானி.

    Vokkammāpīti atikkamitvāpi. Ovarakānīti gabbhe patiṭṭhitasayanagharāni.

    கூ³ள்ஹானீதி படிச்ச²ன்னானி. படிச்ச²ன்னானீதி அஞ்ஞேஹி படிச்சா²தி³தானி.

    Gūḷhānīti paṭicchannāni. Paṭicchannānīti aññehi paṭicchāditāni.

    அனஜ்ஜி²ட்டோ² வாதி தே²ரேஹி ‘‘த⁴ம்மங் ப⁴ணாஹீ’’தி அனாணத்தோ அனாயாசிதோ ச.

    Anajjhiṭṭho vāti therehi ‘‘dhammaṃ bhaṇāhī’’ti anāṇatto anāyācito ca.

    பாபத⁴ம்மோதி லாமகத⁴ம்மோ. அஸுசிஸங்கஸரஸமாசாரோதி அஞ்ஞேஹி ‘‘அயங் து³ஸ்ஸீலோ’’தி ஸங்காய ஸரிதப்³போ³ ஆசாரோ ஸங்யோகோ³ ஏதஸ்ஸாதி அஸுசிஸங்கஸரஸமாசாரோ. ஸங்கஸ்ஸரஸமாசாரோதி ஸகாரங் ஸங்யோக³ங் கத்வாபி பட²ந்தி. படிச்ச²ன்னகம்மந்தோதி படிச்சா²தி³தகாயவசீகம்மந்தோ. அஸ்ஸமணோதி ந ஸமணோ. ஸமணபடிஞ்ஞோதி ‘‘அஹங் ஸமணோ’’தி படிஜானந்தோ. அப்³ரஹ்மசாரீதி ஸெட்ட²சரியா விரஹிதோ. ப்³ரஹ்மசாரிபடிஞ்ஞோதி வுத்தபடிபக்கோ². அந்தோபூதீதி அப்³ப⁴ந்தரே குஸலத⁴ம்மவிரஹிதத்தா அந்தோபூதிபா⁴வமாபன்னோ. அவஸ்ஸுதோதி ராகே³ன திந்தோ. கஸம்பு³ஜாதோதி ஸங்காரஸபா⁴வோ. ஆசாரகோ³சரஸம்பன்னோதி எத்த² பி⁴க்கு² ஸகா³ரவோ ஸப்பதிஸ்ஸோ ஹிரொத்தப்பஸம்பன்னோ ஸுனிவத்தோ² ஸுபாருதோ பாஸாதி³கேன அபி⁴க்கந்தேன படிக்கந்தேன ஆலோகிதேன விலோகிதேன ஸமிஞ்ஜிதேன பஸாரிதேன ஒக்கி²த்தசக்கு² இரியாபத²ஸம்பன்னோ இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரோ போ⁴ஜனே மத்தஞ்ஞூ ஜாக³ரியமனுயுத்தோ ஸதிஸம்பஜஞ்ஞேன ஸமன்னாக³தோ அப்பிச்சோ² ஸந்துட்டோ² ஆரத்³த⁴வீரியோ ஆபி⁴ஸமாசாரிகேஸு ஸக்கச்சகாரீ க³ருசித்தீகாரப³ஹுலோ விஹரதி, அயங் வுச்சதி ஆசாரோ. ஏவங் தாவ ஆசாரோ வேதி³தப்³போ³.

    Pāpadhammoti lāmakadhammo. Asucisaṅkasarasamācāroti aññehi ‘‘ayaṃ dussīlo’’ti saṅkāya saritabbo ācāro saṃyogo etassāti asucisaṅkasarasamācāro. Saṅkassarasamācāroti sakāraṃ saṃyogaṃ katvāpi paṭhanti. Paṭicchannakammantoti paṭicchāditakāyavacīkammanto. Assamaṇoti na samaṇo. Samaṇapaṭiññoti ‘‘ahaṃ samaṇo’’ti paṭijānanto. Abrahmacārīti seṭṭhacariyā virahito. Brahmacāripaṭiññoti vuttapaṭipakkho. Antopūtīti abbhantare kusaladhammavirahitattā antopūtibhāvamāpanno. Avassutoti rāgena tinto. Kasambujātoti saṅkārasabhāvo. Ācāragocarasampannoti ettha bhikkhu sagāravo sappatisso hirottappasampanno sunivattho supāruto pāsādikena abhikkantena paṭikkantena ālokitena vilokitena samiñjitena pasāritena okkhittacakkhu iriyāpathasampanno indriyesu guttadvāro bhojane mattaññū jāgariyamanuyutto satisampajaññena samannāgato appiccho santuṭṭho āraddhavīriyo ābhisamācārikesu sakkaccakārī garucittīkārabahulo viharati, ayaṃ vuccati ācāro. Evaṃ tāva ācāro veditabbo.

    கோ³சரோ பன திவிதோ⁴ உபனிஸ்ஸயகோ³சரோ ஆரக்க²கோ³சரோ உபனிப³ந்த⁴கோ³சரோதி. தத்த² கதமோ உபனிஸ்ஸயகோ³சரோ? த³ஸகதா²வத்து²கு³ணஸமன்னாக³தோ கல்யாணமித்தோ, யங் நிஸ்ஸாய அஸ்ஸுதங் ஸுணாதி, ஸுதங் பரியோதா³பேதி, கங்க²ங் விதரதி, தி³ட்டி²ங் உஜுங் கரோதி, சித்தங் பஸாதே³தி; யஸ்ஸ வா பன அனுஸிக்க²மானோ ஸத்³தா⁴ய வட்³ட⁴தி, ஸீலேன, ஸுதேன, சாகே³ன, பஞ்ஞாய வட்³ட⁴தி. அயங் வுச்சதி உபனிஸ்ஸயகோ³சரோ.

    Gocaro pana tividho upanissayagocaro ārakkhagocaro upanibandhagocaroti. Tattha katamo upanissayagocaro? Dasakathāvatthuguṇasamannāgato kalyāṇamitto, yaṃ nissāya assutaṃ suṇāti, sutaṃ pariyodāpeti, kaṅkhaṃ vitarati, diṭṭhiṃ ujuṃ karoti, cittaṃ pasādeti; yassa vā pana anusikkhamāno saddhāya vaḍḍhati, sīlena, sutena, cāgena, paññāya vaḍḍhati. Ayaṃ vuccati upanissayagocaro.

    கதமோ ஆரக்க²கோ³சரோ? இத⁴ பி⁴க்கு² அந்தரக⁴ரங் பவிட்டோ² வீதி²ங் படிபன்னோ ஒக்கி²த்தசக்கு² யுக³மத்தத³ஸ்ஸாவீ ஸுஸங்வுதோ க³ச்ச²தி, ந ஹத்தி²ங் ஓலோகெந்தோ, ந அஸ்ஸங், ந ரத²ங், ந பத்திங், ந இத்தி²ங், ந புரிஸங் ஓலோகெந்தோ, ந உத்³த⁴ங் உல்லோகெந்தோ, ந அதோ⁴ ஓலோகெந்தோ, ந தி³ஸாவிதி³ஸங் பெக்க²மானோ க³ச்ச²தி. அயங் வுச்சதி ஆரக்க²கோ³சரோ.

    Katamo ārakkhagocaro? Idha bhikkhu antaragharaṃ paviṭṭho vīthiṃ paṭipanno okkhittacakkhu yugamattadassāvī susaṃvuto gacchati, na hatthiṃ olokento, na assaṃ, na rathaṃ, na pattiṃ, na itthiṃ, na purisaṃ olokento, na uddhaṃ ullokento, na adho olokento, na disāvidisaṃ pekkhamāno gacchati. Ayaṃ vuccati ārakkhagocaro.

    கதமோ உபனிப³ந்த⁴கோ³சரோ? சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னா யத்த² சித்தங் உபனிப³ந்த⁴தி. வுத்தஞ்ஹேதங் ப⁴க³வதா – ‘‘கோ ச, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு²னோ கோ³சரோ ஸகோ பெத்திகோ விஸயோ? யதி³த³ங் சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னா’’தி (ஸங்॰ நி॰ 5.372), அயங் வுச்சதி உபனிப³ந்த⁴கோ³சரோதி. இதி இமினா ச ஆசாரேன இமினா ச கோ³சரேன உபேதோ…பே॰… ஸமன்னாக³தோ. தேனபி வுச்சதி ஆசாரகோ³சரஸம்பன்னோதி.

    Katamo upanibandhagocaro? Cattāro satipaṭṭhānā yattha cittaṃ upanibandhati. Vuttañhetaṃ bhagavatā – ‘‘ko ca, bhikkhave, bhikkhuno gocaro sako pettiko visayo? Yadidaṃ cattāro satipaṭṭhānā’’ti (saṃ. ni. 5.372), ayaṃ vuccati upanibandhagocaroti. Iti iminā ca ācārena iminā ca gocarena upeto…pe… samannāgato. Tenapi vuccati ācāragocarasampannoti.

    அணுமத்தேஸு வஜ்ஜேஸு ப⁴யத³ஸ்ஸாவீதி அணுப்பமாணேஸு அஸஞ்சிச்ச ஆபன்னஸேகி²யஅகுஸலசித்துப்பாதா³தி³பே⁴தே³ஸு வஜ்ஜேஸு ப⁴யத³ஸ்ஸனஸீலோ. ஸமாதா³ய ஸிக்க²தி ஸிக்கா²பதே³ஸூதி யங்கிஞ்சி ஸிக்கா²பதே³ஸு ஸிக்கி²தப்³ப³ங், தங் ஸப்³ப³ங் ஸம்மா ஆதா³ய ஸிக்க²தி. எத்த² ச ‘‘பாதிமொக்க²ஸங்வரஸங்வுதோ’’தி எத்தாவதா ச புக்³க³லாதி⁴ட்டா²னாய தே³ஸனாய பாதிமொக்க²ஸங்வரஸீலங் த³ஸ்ஸிதங். ‘‘ஆசாரகோ³சரஸம்பன்னோ’’திஆதி³ பன ஸப்³ப³ங் யதா²படிபன்னஸ்ஸ தங் ஸீலங் ஸம்பஜ்ஜதி, தங் படிபத்திங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Aṇumattesu vajjesu bhayadassāvīti aṇuppamāṇesu asañcicca āpannasekhiyaakusalacittuppādādibhedesu vajjesu bhayadassanasīlo. Samādāya sikkhati sikkhāpadesūti yaṃkiñci sikkhāpadesu sikkhitabbaṃ, taṃ sabbaṃ sammā ādāya sikkhati. Ettha ca ‘‘pātimokkhasaṃvarasaṃvuto’’ti ettāvatā ca puggalādhiṭṭhānāya desanāya pātimokkhasaṃvarasīlaṃ dassitaṃ. ‘‘Ācāragocarasampanno’’tiādi pana sabbaṃ yathāpaṭipannassa taṃ sīlaṃ sampajjati, taṃ paṭipattiṃ dassetuṃ vuttanti veditabbaṃ.

    88. ஸாதியேஸு அனஸ்ஸாவீதி ஸாதவத்தூ²ஸு காமகு³ணேஸு தண்ஹாஸந்த²வவிரஹிதோ. ஸண்ஹோதி ஸண்ஹேஹி காயகம்மாதீ³ஹி ஸமன்னாக³தோ. படிபா⁴னவாதி பரியத்திபரிபுச்சா²தி⁴க³மபடிபா⁴னேஹி ஸமன்னாக³தோ. ந ஸத்³தோ⁴தி ஸாமங் அதி⁴க³தத⁴ம்மங் ந கஸ்ஸசி ஸத்³த³ஹதி. ந விரஜ்ஜதீதி க²யா ராக³ஸ்ஸ விரத்தத்தா இதா³னி ந விரஜ்ஜதி.

    88.Sātiyesu anassāvīti sātavatthūsu kāmaguṇesu taṇhāsanthavavirahito. Saṇhoti saṇhehi kāyakammādīhi samannāgato. Paṭibhānavāti pariyattiparipucchādhigamapaṭibhānehi samannāgato. Na saddhoti sāmaṃ adhigatadhammaṃ na kassaci saddahati. Na virajjatīti khayā rāgassa virattattā idāni na virajjati.

    யேஸங் ஏஸாதி யேஸங் புக்³க³லானங் ஸாதவத்தூ²ஸு காமகு³ணேஸு இச்சா² தண்ஹா. அப்பஹீனாதி ஸந்த²வஸம்பயுத்தா தண்ஹா அரஹத்தமக்³கே³ன அப்பஹீனா. தேஸங் சக்கு²தோ ரூபதண்ஹா ஸவதீதி ஏதேஸங் சக்கு²த்³வாரதோ பவத்தஜவனவீதி²ஸம்பயுத்தா ரூபாரம்மணா தண்ஹா உப்பஜ்ஜதி. ஆஸவதீதி ஓகாஸதோ யாவ ப⁴வக்³கா³ த⁴ம்மதோ யாவ கொ³த்ரபூ⁴ ஸவதி. ஸந்த³தீதி நதீ³ஸோதங் விய அதோ⁴முக²ங் ஸந்த³தி. பவத்ததீதி புனப்புனங் உப்பத்திவஸேன பவத்ததி. ஸேஸத்³வாரேஸுபி ஏஸேவ நயோ. ஸுக்கபக்கே² வுத்தவிபரியாயேன தண்ஹா அரஹத்தமக்³கே³ன ஸுப்பஹீனா. தேஸங் சக்கு²தோ ரூபதண்ஹா ந ஸவதி.

    Yesaṃ esāti yesaṃ puggalānaṃ sātavatthūsu kāmaguṇesu icchā taṇhā. Appahīnāti santhavasampayuttā taṇhā arahattamaggena appahīnā. Tesaṃ cakkhuto rūpataṇhā savatīti etesaṃ cakkhudvārato pavattajavanavīthisampayuttā rūpārammaṇā taṇhā uppajjati. Āsavatīti okāsato yāva bhavaggā dhammato yāva gotrabhū savati. Sandatīti nadīsotaṃ viya adhomukhaṃ sandati. Pavattatīti punappunaṃ uppattivasena pavattati. Sesadvāresupi eseva nayo. Sukkapakkhe vuttavipariyāyena taṇhā arahattamaggena suppahīnā. Tesaṃ cakkhuto rūpataṇhā na savati.

    ஸண்ஹேன காயகம்மேன ஸமன்னாக³தோதி அப²ருஸேன முது³னா காயகம்மேன ஸமங்கீ³பூ⁴தோ ஏகீபூ⁴தோ. வசீகம்மாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. ஸண்ஹேஹி ஸதிபட்டா²னேஹீதிஆதீ³ஸு ஸதிபட்டா²னாத³யோ லோகியலோகுத்தரமிஸ்ஸகா. பரியாபுணனஅத்தா²தி³பரிபுச்சா²லோகியலோகுத்தரத⁴ம்மாதி⁴க³மவஸேன ஸல்லக்க²ணவிபா⁴வனவவத்தா²னகரணஸமத்தா² திஸ்ஸோ படிபா⁴னப்பபே⁴த³ஸங்கா²தா பஞ்ஞா யஸ்ஸ அத்தி², ஸோ படிபா⁴னவா. தஸ்ஸ பரியத்திங் நிஸ்ஸாய படிபா⁴யதீதி தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ பரியாபுணனங் அல்லீயித்வா ஞாணங் ஜாயதி ஞாணங் அபி⁴முக²ங் ஹோதி. சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னாதி ஸத்ததிங்ஸ போ³தி⁴பக்கி²யத⁴ம்மா லோகியலோகுத்தரமிஸ்ஸகவஸேன வுத்தா. மக்³க³ப²லானி நிப்³ப³த்திதலோகுத்தரவஸேன. சதஸ்ஸோ படிஸம்பி⁴தா³யோ ச² ச அபி⁴ஞ்ஞாயோ விமொக்க²ந்திகவஸேன வுத்தாதி ஞாதப்³பா³.

    Saṇhenakāyakammena samannāgatoti apharusena mudunā kāyakammena samaṅgībhūto ekībhūto. Vacīkammādīsupi eseva nayo. Saṇhehi satipaṭṭhānehītiādīsu satipaṭṭhānādayo lokiyalokuttaramissakā. Pariyāpuṇanaatthādiparipucchālokiyalokuttaradhammādhigamavasena sallakkhaṇavibhāvanavavatthānakaraṇasamatthā tisso paṭibhānappabhedasaṅkhātā paññā yassa atthi, so paṭibhānavā. Tassa pariyattiṃ nissāya paṭibhāyatīti tassa puggalassa pariyāpuṇanaṃ allīyitvā ñāṇaṃ jāyati ñāṇaṃ abhimukhaṃ hoti. Cattāro satipaṭṭhānāti sattatiṃsa bodhipakkhiyadhammā lokiyalokuttaramissakavasena vuttā. Maggaphalāni nibbattitalokuttaravasena. Catasso paṭisambhidāyo cha ca abhiññāyo vimokkhantikavasena vuttāti ñātabbā.

    தத்த² சதஸ்ஸோ படிஸம்பி⁴தா³யோதி சத்தாரோ ஞாணப்பபே⁴தா³தி அத்தோ². இத்³தி⁴விதா⁴தி³ஆஸவக்க²யபரியோஸானானி அதி⁴கானி ச² ஞாணானி. தஸ்ஸாதி பரஸ்ஸ, அத்தோ² படிபா⁴யதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அத்தோ²தி ஸங்கே²பதோ ஹேதுப²லங். தஞ்ஹி யஸ்மா ஹேதுஅனுஸாரேன அரீயதி அதி⁴க³மீயதி பாபுணீயதி, தஸ்மா அத்தோ²தி வுச்சதி. பபே⁴த³தோ பன யங்கிஞ்சி பச்சயுப்பன்னங் நிப்³பா³னங் பா⁴ஸிதத்தோ² விபாகோ கிரியாதி இமே பஞ்ச த⁴ம்மா அத்தோ²தி வேதி³தப்³பா³, தங் அத்த²ங் பச்சவெக்க²ந்தஸ்ஸ ஸோ அத்தோ² பபே⁴த³தோ ஞாதோ பாகடோ ஹோதி. த⁴ம்மோதி ஸங்கே²பதோ பச்சயோ. ஸோ ஹி யஸ்மா தங் தங் வித³ஹதி பவத்தேதி சேவ பாபேதி ச, தஸ்மா த⁴ம்மோதி வுச்சதி. பபே⁴த³தோ பன யோ கோசி ப²லனிப்³ப³த்தகோ ஹேது அரியமக்³கோ³ பா⁴ஸிதங் குஸலங் அகுஸலந்தி இமே பஞ்ச த⁴ம்மா த⁴ம்மோதி வேதி³தப்³பா³, தங் த⁴ம்மங் பச்சவெக்க²ந்தஸ்ஸ ஸோ த⁴ம்மோ பபே⁴த³தோ ஞாதோ பாகடோ ஹோதி, தஸ்மிங் அத்தே² ச த⁴ம்மே ச யா ஸபா⁴வனிருத்தி அப்³யபி⁴சாரீ வோஹாரோ, தஸ்ஸ அபி⁴லாபே பா⁴ஸனே உதீ³ரணே தங் லபிதங் பா⁴ஸிதங் உதீ³ரிதங் ஸபா⁴வனிருத்திஸத்³த³ங் ஆரம்மணங் கத்வா பச்சவெக்க²ந்தஸ்ஸ ஸா நிருத்தி ஞாதா பாகடா ஹோதி.

    Tattha catasso paṭisambhidāyoti cattāro ñāṇappabhedāti attho. Iddhividhādiāsavakkhayapariyosānāni adhikāni cha ñāṇāni. Tassāti parassa, attho paṭibhāyatīti sambandho. Atthoti saṅkhepato hetuphalaṃ. Tañhi yasmā hetuanusārena arīyati adhigamīyati pāpuṇīyati, tasmā atthoti vuccati. Pabhedato pana yaṃkiñci paccayuppannaṃ nibbānaṃ bhāsitattho vipāko kiriyāti ime pañca dhammā atthoti veditabbā, taṃ atthaṃ paccavekkhantassa so attho pabhedato ñāto pākaṭo hoti. Dhammoti saṅkhepato paccayo. So hi yasmā taṃ taṃ vidahati pavatteti ceva pāpeti ca, tasmā dhammoti vuccati. Pabhedato pana yo koci phalanibbattako hetu ariyamaggo bhāsitaṃ kusalaṃ akusalanti ime pañca dhammā dhammoti veditabbā, taṃ dhammaṃ paccavekkhantassa so dhammo pabhedato ñāto pākaṭo hoti, tasmiṃ atthe ca dhamme ca yā sabhāvanirutti abyabhicārī vohāro, tassa abhilāpe bhāsane udīraṇe taṃ lapitaṃ bhāsitaṃ udīritaṃ sabhāvaniruttisaddaṃ ārammaṇaṃ katvā paccavekkhantassa sā nirutti ñātā pākaṭā hoti.

    எத்த² அத்தே² ஞாதே அத்தோ² படிபா⁴யதீதி இதா³னி தஸ்ஸ ஸத்³த³ங் ஆஹரித்வா வுத்தப்பபே⁴தே³ அத்தே² பாகடீபூ⁴தே வுத்தப்பபே⁴தோ³ அத்தோ² தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ படிபா⁴யதி ஞாணாபி⁴முகோ² ஹோதி. த⁴ம்மே ஞாதே த⁴ம்மோ படிபா⁴யதீதி வுத்தப்பபே⁴தே³ த⁴ம்மே பாகடீபூ⁴தே வுத்தப்பபே⁴தோ³ த⁴ம்மோ படிபா⁴யதி. நிருத்தியா ஞாதாய நிருத்தி படிபா⁴யதீதி வுத்தப்பபே⁴தா³ய நிருத்தியா பாகடாய வுத்தப்பபே⁴தா³ நிருத்தி படிபா⁴யதி. இமேஸு தீஸு ஞாணேஸு ஞாணந்தி அத்த²த⁴ம்மனிருத்தீஸு இமேஸு தீஸு ஸப்³ப³த்த²கஞாணமாரம்மணங் கத்வா பச்சவெக்க²ந்தஸ்ஸ தேஸு தீஸு ஞாணேஸு பபே⁴த³க³தங் ஞாணங், யதா²வுத்தேஸு வா தேஸு தீஸு ஞாணேஸு கோ³சரகிச்சாதி³வஸேன வித்தா²ரக³தங் ஞாணங் படிபா⁴னபடிஸம்பி⁴தா³. இமாய படிபா⁴னபடிஸம்பி⁴தா³யாதி இமாய வுத்தப்பகாராய யதா²வுத்தவித்தா²ரபஞ்ஞாய உபேதோ ஹோதி. ஸோ வுச்சதி படிபா⁴னவாதி நிக³மெந்தோ ஆஹ. யஸ்ஸ பரியத்தி நத்தீ²தி பரியத்தி நாம பு³த்³த⁴வசனங். தஞ்ஹி உக்³க³ண்ஹந்தஸ்ஸ படிஸம்பி⁴தா³ விஸதா³ ஹொந்தி. யஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஏவரூபா பரியத்தி நத்தி². பரிபுச்சா² நத்தீ²தி பரிபுச்சா² நாம பாளிஅட்ட²கதா²தீ³ஸு க³ண்டி²பத³அத்த²பத³வினிச்ச²யகதா². உக்³க³ஹிதபாளிஆதீ³ஸு ஹி அத்த²ங் கதெ²ந்தஸ்ஸ படிஸம்பி⁴தா³ விஸதா³ ஹொந்தி. அதி⁴க³மோ நத்தீ²தி அதி⁴க³மோ நாம அரஹத்தப்பத்தி. அரஹத்தஞ்ஹி பத்தஸ்ஸ படிஸம்பி⁴தா³ விஸதா³ ஹொந்தி. யஸ்ஸ வுத்தப்பகாரா திவிதா⁴ ஸம்பத்தி நத்தி². கிங் தஸ்ஸ படிபா⁴யிஸ்ஸதீதி கேன காரணேன தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ பபே⁴த³க³தங் ஞாணங் உபட்ட²ஹிஸ்ஸதி.

    Ettha atthe ñāte attho paṭibhāyatīti idāni tassa saddaṃ āharitvā vuttappabhede atthe pākaṭībhūte vuttappabhedo attho tassa puggalassa paṭibhāyati ñāṇābhimukho hoti. Dhamme ñātedhammo paṭibhāyatīti vuttappabhede dhamme pākaṭībhūte vuttappabhedo dhammo paṭibhāyati. Niruttiyā ñātāya nirutti paṭibhāyatīti vuttappabhedāya niruttiyā pākaṭāya vuttappabhedā nirutti paṭibhāyati. Imesu tīsu ñāṇesu ñāṇanti atthadhammaniruttīsu imesu tīsu sabbatthakañāṇamārammaṇaṃ katvā paccavekkhantassa tesu tīsu ñāṇesu pabhedagataṃ ñāṇaṃ, yathāvuttesu vā tesu tīsu ñāṇesu gocarakiccādivasena vitthāragataṃ ñāṇaṃ paṭibhānapaṭisambhidā. Imāya paṭibhānapaṭisambhidāyāti imāya vuttappakārāya yathāvuttavitthārapaññāya upeto hoti. So vuccati paṭibhānavāti nigamento āha. Yassa pariyatti natthīti pariyatti nāma buddhavacanaṃ. Tañhi uggaṇhantassa paṭisambhidā visadā honti. Yassa puggalassa evarūpā pariyatti natthi. Paripucchā natthīti paripucchā nāma pāḷiaṭṭhakathādīsu gaṇṭhipadaatthapadavinicchayakathā. Uggahitapāḷiādīsu hi atthaṃ kathentassa paṭisambhidā visadā honti. Adhigamo natthīti adhigamo nāma arahattappatti. Arahattañhi pattassa paṭisambhidā visadā honti. Yassa vuttappakārā tividhā sampatti natthi. Kiṃ tassa paṭibhāyissatīti kena kāraṇena tassa puggalassa pabhedagataṃ ñāṇaṃ upaṭṭhahissati.

    ஸாமந்தி ஸயமேவ. ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞாதந்தி ஸயமேவ தேன ஞாணேன அவக³மிதங். அத்தபச்சக்க²ங் த⁴ம்மந்தி அத்தனா படிவிஜ்ஜி²தங் பச்சவெக்கி²தங் த⁴ம்மங். ந கஸ்ஸசி ஸத்³த³ஹதீதி அத்தபச்சக்க²தாய பரேஸங் ந ஸத்³த³ஹதி, ஸத்³தா⁴ய ந க³ச்ச²தி. அவிஜ்ஜாபச்சயா ஸங்கா²ராதிஆதி³கங் த்³வாத³ஸபதி³கபச்சயாகாரத³ஸ்ஸனவஸேன வுத்தங். அவிஜ்ஜானிரோதா⁴திஆத³யோ ஸங்ஸாரனிவத்திங் ஸந்தா⁴ய வுத்தா. இத³ங் து³க்க²ந்திஆதி³ ஸச்சத³ஸ்ஸனவஸேன. இமே ஆஸவாதிஆத³யோ அபரேன பரியாயேன கிலேஸவஸேன பச்சயத³ஸ்ஸனவஸேன. இமே த⁴ம்மா அபி⁴ஞ்ஞெய்யாதிஆத³யோ அபி⁴ஞ்ஞெய்யபரிஞ்ஞெய்யபஹாதப்³ப³பா⁴வேதப்³ப³ஸச்சி²காதப்³ப³த⁴ம்மானங் த³ஸ்ஸனவஸேன. ச²ன்னங் ப²ஸ்ஸாயதனானந்திஆத³யோ ப²ஸ்ஸாயதனானங் உப்பத்திஞ்ச அத்த²ங்க³மஞ்ச அஸ்ஸாத³ஞ்ச உபத்³த³வஞ்ச நிஸ்ஸரணஞ்ச த³ஸ்ஸனவஸேன. பஞ்சன்னங் உபாதா³னக்க²ந்தா⁴னங் பஞ்சவீஸதிவிதே⁴ன உத³யஞ்ச வயஞ்ச, தேஸு ச²ந்த³ராக³வஸேன அஸ்ஸாத³ஞ்ச, தேஸங் விபரிணாமங் ஆதீ³னவஞ்ச, நிஸ்ஸரணஸங்கா²தங் நிப்³பா³னஞ்ச. சதுன்னங் மஹாபூ⁴தானங் அவிஜ்ஜாதி³ஸமுத³யஞ்ச, அவிஜ்ஜாதி³னிரோதே⁴ அத்த²ங்க³மஞ்ச ஏவமாதி³த³ஸ்ஸனவஸேன வுத்தா. ஏதே த⁴ம்மா தத்த² தத்த² வுத்தனயேன வேதி³தப்³பா³.

    Sāmanti sayameva. Sayaṃ abhiññātanti sayameva tena ñāṇena avagamitaṃ. Attapaccakkhaṃ dhammanti attanā paṭivijjhitaṃ paccavekkhitaṃ dhammaṃ. Na kassaci saddahatīti attapaccakkhatāya paresaṃ na saddahati, saddhāya na gacchati. Avijjāpaccayā saṅkhārātiādikaṃ dvādasapadikapaccayākāradassanavasena vuttaṃ. Avijjānirodhātiādayo saṃsāranivattiṃ sandhāya vuttā. Idaṃ dukkhantiādi saccadassanavasena. Ime āsavātiādayo aparena pariyāyena kilesavasena paccayadassanavasena. Ime dhammā abhiññeyyātiādayo abhiññeyyapariññeyyapahātabbabhāvetabbasacchikātabbadhammānaṃ dassanavasena. Channaṃ phassāyatanānantiādayo phassāyatanānaṃ uppattiñca atthaṅgamañca assādañca upaddavañca nissaraṇañca dassanavasena. Pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ pañcavīsatividhena udayañca vayañca, tesu chandarāgavasena assādañca, tesaṃ vipariṇāmaṃ ādīnavañca, nissaraṇasaṅkhātaṃ nibbānañca. Catunnaṃ mahābhūtānaṃ avijjādisamudayañca, avijjādinirodhe atthaṅgamañca evamādidassanavasena vuttā. Ete dhammā tattha tattha vuttanayena veditabbā.

    அமதோக³த⁴ந்தி நத்தி² ஏதஸ்ஸ மரணஸங்கா²தங் மதந்தி அமதங். கிலேஸவிஸபடிபக்க²த்தா அக³த³ந்திபி அமதங். தஸ்மிங் நின்னதாய அமதோக³த⁴ங். அமதபராயனந்தி வுத்தப்பகாரங் அமதங் பரங் அயனங் க³தி பதிட்டா² அஸ்ஸாதி அமதபராயனங். அமதபரியோஸானந்தி தங் அமதங் ஸங்ஸாரஸ்ஸ நிட்டா²பூ⁴தத்தா பரியோஸானமஸ்ஸாதி அமதபரியோஸானங்.

    Amatogadhanti natthi etassa maraṇasaṅkhātaṃ matanti amataṃ. Kilesavisapaṭipakkhattā agadantipi amataṃ. Tasmiṃ ninnatāya amatogadhaṃ. Amataparāyananti vuttappakāraṃ amataṃ paraṃ ayanaṃ gati patiṭṭhā assāti amataparāyanaṃ. Amatapariyosānanti taṃ amataṃ saṃsārassa niṭṭhābhūtattā pariyosānamassāti amatapariyosānaṃ.

    89. லாப⁴கம்யா ந ஸிக்க²தீதி லாப⁴பத்த²னாய ஸுத்தந்தாதீ³னி ந ஸிக்க²தி. அவிருத்³தோ⁴ ச தண்ஹாய, ரஸேஸு நானுகி³ஜ்ஜ²தீதி விரோதா⁴பா⁴வேன ச அவிருத்³தோ⁴ ஹுத்வா தண்ஹாய மூலரஸாதீ³ஸு கே³த⁴ங் நாபஜ்ஜதி.

    89.Lābhakamyā na sikkhatīti lābhapatthanāya suttantādīni na sikkhati. Aviruddho ca taṇhāya, rasesu nānugijjhatīti virodhābhāvena ca aviruddho hutvā taṇhāya mūlarasādīsu gedhaṃ nāpajjati.

    கேன நு கோ²தி லாப⁴பத்த²னாய காரணசிந்தேன பிஹஸ்ஸ பரியேஸனே நிபாதோ. லாபா⁴பி⁴னிப்³ப³த்தியாதி சதுன்னங் பச்சயானங் விஸேஸேன உப்பத்தியா. லாப⁴ங் பரிபாசெந்தோதி பச்சயே பரிபாசயந்தோ.

    Kena nu khoti lābhapatthanāya kāraṇacintena pihassa pariyesane nipāto. Lābhābhinibbattiyāti catunnaṃ paccayānaṃ visesena uppattiyā. Lābhaṃ paripācentoti paccaye paripācayanto.

    அத்தத³மத்தா²யாதி விபஸ்ஸனாஸம்பயுத்தாய பஞ்ஞாய அத்தனோ த³மனத்தா²ய. அத்தஸமத்தா²யாதி ஸமாதி⁴ஸம்பயுத்தாய பஞ்ஞாய அத்தனோ ஸமாதா⁴னத்தா²ய. அத்தபரினிப்³பா³பனத்தா²யாதி து³விதே⁴னாபி ஞாணேன அத்தனோ அனுபாதா³பரினிப்³பா³னத்தா²ய. வுத்தஞ்ஹேதங் ‘‘அனுபாதா³பரினிப்³பா³னத்த²ங் கோ² ஆவுஸோ ப⁴க³வதி ப்³ரஹ்மசரியங் வுஸ்ஸதீ’’தி (ம॰ நி॰ 1.259). அப்பிச்ச²ஞ்ஞேவ நிஸ்ஸாயாதி எத்த² பச்சயஅப்பிச்சோ² அதி⁴க³மஅப்பிச்சோ² பரியத்திஅப்பிச்சோ² து⁴தங்க³அப்பிச்சோ²தி சத்தாரோ அப்பிச்சா², தேஸங் நானத்த²ங் ஹெட்டா² வித்தா²ரிதங் ஏவ, தங் அப்பிச்ச²ங் அல்லீயித்வா. ஸந்துட்டி²ஞ்ஞேவாதி சதூஸு பச்சயேஸு ச திவித⁴ங் ஸந்தோஸங் அல்லீயித்வா, ஏதேஸங் விபா⁴கோ³ ஹெட்டா² வித்தா²ரிதோயேவ. ஸல்லேக²ஞ்ஞேவாதி கிலேஸலேக²னங். இத³மத்தி²தஞ்ஞேவாதி இமேஹி குஸலத⁴ம்மேஹி அத்தி² இத³மத்தி², தஸ்ஸ பா⁴வோ இத³மத்தி²தா, தங் இத³மத்தி²தங்யேவ நிஸ்ஸாய அல்லீயித்வா.

    Attadamatthāyāti vipassanāsampayuttāya paññāya attano damanatthāya. Attasamatthāyāti samādhisampayuttāya paññāya attano samādhānatthāya. Attaparinibbāpanatthāyāti duvidhenāpi ñāṇena attano anupādāparinibbānatthāya. Vuttañhetaṃ ‘‘anupādāparinibbānatthaṃ kho āvuso bhagavati brahmacariyaṃ vussatī’’ti (ma. ni. 1.259). Appicchaññeva nissāyāti ettha paccayaappiccho adhigamaappiccho pariyattiappiccho dhutaṅgaappicchoti cattāro appicchā, tesaṃ nānatthaṃ heṭṭhā vitthāritaṃ eva, taṃ appicchaṃ allīyitvā. Santuṭṭhiññevāti catūsu paccayesu ca tividhaṃ santosaṃ allīyitvā, etesaṃ vibhāgo heṭṭhā vitthāritoyeva. Sallekhaññevāti kilesalekhanaṃ. Idamatthitaññevāti imehi kusaladhammehi atthi idamatthi, tassa bhāvo idamatthitā, taṃ idamatthitaṃyeva nissāya allīyitvā.

    ரஸோதி நித்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தே³ஸபத³ங். மூலரஸோதி யங்கிஞ்சி மூலங் படிச்ச நிப்³ப³த்தரஸோ. க²ந்த⁴ரஸாதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. அம்பி³லந்தி தக்கம்பி³லாதி³. மது⁴ரந்தி ஏகந்ததோ கோ³ஸப்பிஆதி³. மது⁴ பன கஸாவயுத்தங் சிரனிக்கி²த்தங் கஸாவங் ஹோதி, பா²ணிதங் கா²ரியுத்தங் சிரனிக்கி²த்தங் கா²ரியங் ஹோதி. ஸப்பி பன சிரனிக்கி²த்தங் வண்ணக³ந்தே⁴ ஜஹந்தம்பி ரஸங் ந ஜஹதீதி ததே³வ ஏகந்தமது⁴ரங். தித்தகந்தி நிம்ப³பண்ணாதி³. கடுகந்தி ஸிங்கி³வேரமரிசாதி³. லோணிகந்தி ஸாமுத்³தி³கலோணாதி³. கா²ரிகந்தி வாதிங்க³ணகளீராதி³. லம்பி³கந்தி ப³த³ராமலககபிட்ட²ஸாலவாதி³. கஸாவந்தி ஹரீதகாதி³. இமே ஸப்³பே³பி ரஸா வத்து²வஸேன வுத்தா. தங்தங்வத்து²கோ பனெத்த² ரஸோ ச அம்பி³லாதீ³னி நாமேஹி வுத்தோதி வேதி³தப்³போ³. ஸாதூ³தி இட்ட²ரஸோ. அஸாதூ³தி அனிட்ட²ரஸோ. இமினா பத³த்³வயேன ஸப்³போ³பி ரஸோ பரியாதி³ன்னோ. ஸீதந்தி ஸீதரஸோ. உண்ஹந்தி உண்ஹரஸோ. ஏவமயங் மூலரஸாதி³னா பே⁴தே³ன பி⁴ன்னோபி ரஸோ லக்க²ணாதீ³ஹி அபி⁴ன்னோயேவ. ஸப்³போ³பி ஹேஸ ஜிவ்ஹாபடிஹனநலக்க²ணோ, ஜிவ்ஹாவிஞ்ஞாணஸ்ஸ விஸயபா⁴வரஸோ, தஸ்ஸேவ கோ³சரபச்சுபட்டா²னோ. தே ஜிவ்ஹக்³கே³ன ரஸக்³கா³னீதி ஏதே ஸமணப்³ராஹ்மணா பஸாத³ஜிவ்ஹக்³கே³ன உத்தமரஸானி. பரியேஸந்தாதி க³வேஸமானா. ஆஹிண்ட³ந்தீதி தத்த² தத்த² விசரந்தி. தே அம்பி³லங் லபி⁴த்வா அனம்பி³லங் பரியேஸந்தீதி தக்காதி³அம்பி³லங் லத்³தா⁴ அனம்பி³லங் க³வேஸந்தி. ஏவங் ஸப்³ப³ங் பரிவத்தெத்வா பரிவத்தெத்வா யோஜிதங்.

    Rasoti niddesassa uddesapadaṃ. Mūlarasoti yaṃkiñci mūlaṃ paṭicca nibbattaraso. Khandharasādīsupi eseva nayo. Ambilanti takkambilādi. Madhuranti ekantato gosappiādi. Madhu pana kasāvayuttaṃ ciranikkhittaṃ kasāvaṃ hoti, phāṇitaṃ khāriyuttaṃ ciranikkhittaṃ khāriyaṃ hoti. Sappi pana ciranikkhittaṃ vaṇṇagandhe jahantampi rasaṃ na jahatīti tadeva ekantamadhuraṃ. Tittakanti nimbapaṇṇādi. Kaṭukanti siṅgiveramaricādi. Loṇikanti sāmuddikaloṇādi. Khārikanti vātiṅgaṇakaḷīrādi. Lambikanti badarāmalakakapiṭṭhasālavādi. Kasāvanti harītakādi. Ime sabbepi rasā vatthuvasena vuttā. Taṃtaṃvatthuko panettha raso ca ambilādīni nāmehi vuttoti veditabbo. Sādūti iṭṭharaso. Asādūti aniṭṭharaso. Iminā padadvayena sabbopi raso pariyādinno. Sītanti sītaraso. Uṇhanti uṇharaso. Evamayaṃ mūlarasādinā bhedena bhinnopi raso lakkhaṇādīhi abhinnoyeva. Sabbopi hesa jivhāpaṭihananalakkhaṇo, jivhāviññāṇassa visayabhāvaraso, tasseva gocarapaccupaṭṭhāno. Te jivhaggena rasaggānīti ete samaṇabrāhmaṇā pasādajivhaggena uttamarasāni. Pariyesantāti gavesamānā. Āhiṇḍantīti tattha tattha vicaranti. Te ambilaṃ labhitvā anambilaṃ pariyesantīti takkādiambilaṃ laddhā anambilaṃ gavesanti. Evaṃ sabbaṃ parivattetvā parivattetvā yojitaṃ.

    படிஸங்கா² யோனிஸோ ஆஹாரங் ஆஹாரேதீதி படிஸங்கா²னபஞ்ஞாய ஜானித்வா உபாயேன ஆஹாரங் ஆஹாரேதி. இதா³னி உபாயங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘நேவ த³வாயா’’திஆதி³ வுத்தங்.

    Paṭisaṅkhā yoniso āhāraṃ āhāretīti paṭisaṅkhānapaññāya jānitvā upāyena āhāraṃ āhāreti. Idāni upāyaṃ dassetuṃ ‘‘neva davāyā’’tiādi vuttaṃ.

    தத்த² நேவ த³வாயாதி த³வத்தா²ய ந ஆஹாரேதி. தத்த² நடலங்க⁴காத³யோ த³வத்தா²ய ஆஹாரெந்தி நாம. யஞ்ஹி போ⁴ஜனங் பு⁴த்தஸ்ஸ நச்சகீ³தகப்³ப³ஸிலோகஸங்கா²தோ த³வோ அதிரேகதரேன படிபா⁴தி, தங் போ⁴ஜனங் அத⁴ம்மேன விஸமேன பரியேஸித்வா தே ஆஹாரெந்தி. அயங் பன பி⁴க்கு² ந ஏவமாஹாரேதி.

    Tattha neva davāyāti davatthāya na āhāreti. Tattha naṭalaṅghakādayo davatthāya āhārenti nāma. Yañhi bhojanaṃ bhuttassa naccagītakabbasilokasaṅkhāto davo atirekatarena paṭibhāti, taṃ bhojanaṃ adhammena visamena pariyesitvā te āhārenti. Ayaṃ pana bhikkhu na evamāhāreti.

    ந மதா³யாதி மானமத³புரிஸமதா³னங் வட்³ட⁴னத்தா²ய ந ஆஹாரேதி. தத்த² ராஜராஜமஹாமத்தா மத³த்தா²ய ஆஹாரெந்தி நாம. தே ஹி அத்தனோ மானமத³புரிஸமதா³னங் வட்³ட⁴னத்தா²ய பிண்ட³ரஸபோ⁴ஜனாதீ³னி பணீதபோ⁴ஜனானி பு⁴ஞ்ஜந்தி. அயங் பன பி⁴க்கு² ஏவங் நாஹாரேதி.

    Namadāyāti mānamadapurisamadānaṃ vaḍḍhanatthāya na āhāreti. Tattha rājarājamahāmattā madatthāya āhārenti nāma. Te hi attano mānamadapurisamadānaṃ vaḍḍhanatthāya piṇḍarasabhojanādīni paṇītabhojanāni bhuñjanti. Ayaṃ pana bhikkhu evaṃ nāhāreti.

    ந மண்ட³னாயாதி ஸரீரமண்ட³னத்தா²ய ந ஆஹாரேதி. தத்த² ரூபூபஜீவினியோ மாதுகா³மா அந்தேபுரிகாத³யோ ச ஸப்பிபா²ணிதாதீ³னி பிவந்தி, ஸினித்³த⁴முது³மத்³த³வபோ⁴ஜனங் ஆஹாரெந்தி. ஏவங் நோ அங்க³லட்டி² ஸுஸண்டி²தா ப⁴விஸ்ஸதி, ஸரீரே ச²விவண்ணோ பஸன்னோ ப⁴விஸ்ஸதீதி. அயங் பன பி⁴க்கு² ஏவங் ந ஆஹாரேதி.

    Namaṇḍanāyāti sarīramaṇḍanatthāya na āhāreti. Tattha rūpūpajīviniyo mātugāmā antepurikādayo ca sappiphāṇitādīni pivanti, siniddhamudumaddavabhojanaṃ āhārenti. Evaṃ no aṅgalaṭṭhi susaṇṭhitā bhavissati, sarīre chavivaṇṇo pasanno bhavissatīti. Ayaṃ pana bhikkhu evaṃ na āhāreti.

    ந விபூ⁴ஸனாயாதி ஸரீரே மங்ஸவிபூ⁴ஸனத்தா²ய ந ஆஹாரேதி. தத்த² நிப்³பு³த்³த⁴மல்லமுட்டி²கமல்லசேடகாத³யோ ஸுஸினித்³தே⁴ஹி மச்ச²மங்ஸாதீ³ஹி ஸரீரங் பீணெந்தி ‘‘ஏவங் நோ மங்ஸங் உஸ்ஸத³ங் ப⁴விஸ்ஸதி பஹாரஸஹனத்தா²யா’’தி. அயங் பன பி⁴க்கு² ஏவங் ஸரீரே மங்ஸவிபூ⁴ஸனத்தா²ய ந ஆஹாரேதி.

    Na vibhūsanāyāti sarīre maṃsavibhūsanatthāya na āhāreti. Tattha nibbuddhamallamuṭṭhikamallaceṭakādayo susiniddhehi macchamaṃsādīhi sarīraṃ pīṇenti ‘‘evaṃ no maṃsaṃ ussadaṃ bhavissati pahārasahanatthāyā’’ti. Ayaṃ pana bhikkhu evaṃ sarīre maṃsavibhūsanatthāya na āhāreti.

    யாவதே³வாதி ஆஹாராஹரணபயோஜனஸ்ஸ பரிச்சே²த³னியமத³ஸ்ஸனங். இமஸ்ஸ காயஸ்ஸ டி²தியாதி இமஸ்ஸ சதுமஹாபூ⁴திகஸ்ஸ கரஜகாயஸ்ஸ ட²பனத்தா²ய ஆஹாரேதி, இத³மஸ்ஸ ஆஹாராஹரணே பயோஜனந்தி அத்தோ². யாபனாயாதி ஜீவிதிந்த்³ரியயாபனத்தா²ய ஆஹாரேதி. விஹிங்ஸூபரதியாதி விஹிங்ஸா நாம அபு⁴த்தபச்சயா உப்பஜ்ஜனககு²த்³தா³, தஸ்ஸா உபரதியா வூபஸமனத்தா²ய ஆஹாரேதி. ப்³ரஹ்மசரியானுக்³க³ஹாயாதி ப்³ரஹ்மசரியங் நாம திஸ்ஸோ ஸிக்கா² ஸகலஸாஸனங், தஸ்ஸ அனுக்³க³ண்ஹத்தா²ய ஆஹாரேதி.

    Yāvadevāti āhārāharaṇapayojanassa paricchedaniyamadassanaṃ. Imassa kāyassa ṭhitiyāti imassa catumahābhūtikassa karajakāyassa ṭhapanatthāya āhāreti, idamassa āhārāharaṇe payojananti attho. Yāpanāyāti jīvitindriyayāpanatthāya āhāreti. Vihiṃsūparatiyāti vihiṃsā nāma abhuttapaccayā uppajjanakakhuddā, tassā uparatiyā vūpasamanatthāya āhāreti. Brahmacariyānuggahāyāti brahmacariyaṃ nāma tisso sikkhā sakalasāsanaṃ, tassa anuggaṇhatthāya āhāreti.

    இதீதி உபாயனித³ஸ்ஸனங், இமினா உபாயேனாதி அத்தோ². புராணஞ்ச வேத³னங் படிஹங்கா²மீதி புராணவேத³னங் நாம அபு⁴த்தபச்சயா உப்பஜ்ஜனகவேத³னா, தங் படிஹனிஸ்ஸாமீதி ஆஹாரேதி. நவஞ்ச வேத³னங் ந உப்பாதெ³ஸ்ஸாமீதி நவவேத³னா நாம அதிபு⁴த்தபச்சயேன உப்பஜ்ஜனகவேத³னா, ந தங் உப்பாதெ³ஸ்ஸாமீதி ஆஹாரேதி. அத² வா நவவேத³னா நாம பு⁴த்தபச்சயா ந உப்பஜ்ஜனகவேத³னா, தஸ்ஸா அனுப்பன்னாய அனுப்பஜ்ஜனத்த²மேவ ஆஹாரேதி.

    Itīti upāyanidassanaṃ, iminā upāyenāti attho. Purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāmīti purāṇavedanaṃ nāma abhuttapaccayā uppajjanakavedanā, taṃ paṭihanissāmīti āhāreti. Navañca vedanaṃ na uppādessāmīti navavedanā nāma atibhuttapaccayena uppajjanakavedanā, na taṃ uppādessāmīti āhāreti. Atha vā navavedanā nāma bhuttapaccayā na uppajjanakavedanā, tassā anuppannāya anuppajjanatthameva āhāreti.

    யாத்ரா ச மே ப⁴விஸ்ஸதீதி யாபனா ச மே ப⁴விஸ்ஸதி. அனவஜ்ஜதா சாதி எத்த² அத்தி² ஸாவஜ்ஜங், அத்தி² அனவஜ்ஜங். தத்த² அத⁴ம்மிகபரியேஸனா அத⁴ம்மிகபடிக்³க³ஹணங் அத⁴ம்மேன பரிபோ⁴கோ³தி இத³ங் ஸாவஜ்ஜங் நாம. த⁴ம்மேன பன பரியேஸித்வா த⁴ம்மேன படிக்³க³ஹெத்வா பச்சவெக்கி²த்வா பரிபு⁴ஞ்ஜனங் அனவஜ்ஜங் நாம. ஏகச்சோ அனவஜ்ஜேயேவ ஸாவஜ்ஜங் கரோதி, ‘‘லத்³த⁴ங் மே’’தி கத்வா பமாணாதிக்கந்தங் பு⁴ஞ்ஜதி, தங் ஜீராபேதுங் அஸக்கொந்தோ உத்³த⁴ங்விரேசனஅதோ⁴விரேசனாதீ³ஹி கிலமதி, ஸகலவிஹாரே பி⁴க்கூ² தஸ்ஸ ஸரீரபடிஜக்³க³னபே⁴ஸஜ்ஜபரியேஸனாதீ³ஸு உஸ்ஸுக்கங் ஆபஜ்ஜந்தி, ‘‘கிங் இத³’’ந்தி வுத்தே ‘‘அஸுகஸ்ஸ நாம உத³ரங் உத்³து⁴மாத’’ந்திஆதி³ங் வத³ந்தி. ‘‘ஏஸ நிச்சகாலம்பி ஏவங் பகதிகோயேவ, அத்தனோ குச்சி²ப்பமாணங் நாம ந ஜானாதீ’’தி நிந்த³ந்தி க³ரஹந்தி. அயங் அனவஜ்ஜேயேவ ஸாவஜ்ஜங் கரோதி நாம. ஏவங் அகத்வா ‘‘அனவஜ்ஜதா ச மே ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஆஹாரேதி.

    Yātrā ca me bhavissatīti yāpanā ca me bhavissati. Anavajjatā cāti ettha atthi sāvajjaṃ, atthi anavajjaṃ. Tattha adhammikapariyesanā adhammikapaṭiggahaṇaṃ adhammena paribhogoti idaṃ sāvajjaṃ nāma. Dhammena pana pariyesitvā dhammena paṭiggahetvā paccavekkhitvā paribhuñjanaṃ anavajjaṃ nāma. Ekacco anavajjeyeva sāvajjaṃ karoti, ‘‘laddhaṃ me’’ti katvā pamāṇātikkantaṃ bhuñjati, taṃ jīrāpetuṃ asakkonto uddhaṃvirecanaadhovirecanādīhi kilamati, sakalavihāre bhikkhū tassa sarīrapaṭijagganabhesajjapariyesanādīsu ussukkaṃ āpajjanti, ‘‘kiṃ ida’’nti vutte ‘‘asukassa nāma udaraṃ uddhumāta’’ntiādiṃ vadanti. ‘‘Esa niccakālampi evaṃ pakatikoyeva, attano kucchippamāṇaṃ nāma na jānātī’’ti nindanti garahanti. Ayaṃ anavajjeyeva sāvajjaṃ karoti nāma. Evaṃ akatvā ‘‘anavajjatā ca me bhavissatī’’ti āhāreti.

    பா²ஸுவிஹாரோ சாதி எத்தா²பி அத்தி² பா²ஸுவிஹாரோ, அத்தி² ந பா²ஸுவிஹாரோ. தத்த² ஆஹரஹத்த²கோ அலங்ஸாடகோ தத்ரவட்டகோ காகமாஸகோ பு⁴த்தவமிதகோதி இமேஸங் பஞ்சன்னங் ப்³ராஹ்மணானங் போ⁴ஜனங் ந பா²ஸுவிஹாரோ நாம. ஏதேஸு ஹி ஆஹரஹத்த²கோ நாம ப³ஹுங் பு⁴ஞ்ஜித்வா அத்தனோ த⁴ம்மதாய உட்டா²துங் அஸக்கொந்தோ ‘‘ஆஹர ஹத்த²’’ந்தி வத³தி. அலங்ஸாடகோ நாம அச்சுத்³து⁴மாதகுச்சி²தாய உட்டி²தோபி ஸாடகங் நிவாஸேதுங் ந ஸக்கோதி. தத்ரவட்டகோ நாம உட்டா²துங் அஸக்கொந்தோ தத்ரேவ பரிவட்டதி. காகமாஸகோ நாம யதா² காகேஹி ஆமஸிதுங் ஸக்கோதி, ஏவங் யாவ முக²த்³வாரா ஆஹாரேதி. பு⁴த்தவமிதகோ நாம முகே²ன ஸந்தா⁴ரேதுங் அஸக்கொந்தோ தத்தே²வ வமதி. ஏவங் அகத்வா ‘‘பா²ஸுவிஹாரோ ச மே ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஆஹாரேதி. பா²ஸுவிஹாரோ நாம சதூஹி பஞ்சஹி ஆலோபேதி ஊனூத³ரதா. எத்தகஞ்ஹி பு⁴ஞ்ஜித்வா பானீயங் பிவதோ சத்தாரோ இரியாபதா² ஸுகே²ன பவத்தந்தி. தஸ்மா த⁴ம்மஸேனாபதி ஏவமாஹ –

    Phāsuvihāro cāti etthāpi atthi phāsuvihāro, atthi na phāsuvihāro. Tattha āharahatthako alaṃsāṭako tatravaṭṭako kākamāsako bhuttavamitakoti imesaṃ pañcannaṃ brāhmaṇānaṃ bhojanaṃ na phāsuvihāro nāma. Etesu hi āharahatthako nāma bahuṃ bhuñjitvā attano dhammatāya uṭṭhātuṃ asakkonto ‘‘āhara hattha’’nti vadati. Alaṃsāṭako nāma accuddhumātakucchitāya uṭṭhitopi sāṭakaṃ nivāsetuṃ na sakkoti. Tatravaṭṭako nāma uṭṭhātuṃ asakkonto tatreva parivaṭṭati. Kākamāsako nāma yathā kākehi āmasituṃ sakkoti, evaṃ yāva mukhadvārā āhāreti. Bhuttavamitako nāma mukhena sandhāretuṃ asakkonto tattheva vamati. Evaṃ akatvā ‘‘phāsuvihāro ca me bhavissatī’’ti āhāreti. Phāsuvihāro nāma catūhi pañcahi ālopeti ūnūdaratā. Ettakañhi bhuñjitvā pānīyaṃ pivato cattāro iriyāpathā sukhena pavattanti. Tasmā dhammasenāpati evamāha –

    ‘‘சத்தாரோ பஞ்ச ஆலோபே, அபு⁴த்வா உத³கங் பிவே;

    ‘‘Cattāro pañca ālope, abhutvā udakaṃ pive;

    அலங் பா²ஸுவிஹாராய, பஹிதத்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ’’தி. (தே²ரகா³॰ 983; மி॰ ப॰ 6.5.10);

    Alaṃ phāsuvihārāya, pahitattassa bhikkhuno’’ti. (theragā. 983; mi. pa. 6.5.10);

    இமஸ்மிங் பன டா²னே அங்கா³னி ஸமோதா⁴னேதப்³பா³னி. நேவ த³வாயாதி ஹி ஏகங் அங்க³ங், ந மதா³யாதி ஏகங், ந மண்ட³னாயாதி ஏகங், ந விபூ⁴ஸனாயாதி ஏகங், யாவதே³வ இமஸ்ஸ காயஸ்ஸ டி²தியா யாபனாயாதி ஏகங், விஹிங்ஸூபரதியா ப்³ரஹ்மசரியானுக்³க³ஹாயாதி ஏகங், இதி புராணஞ்ச வேத³னங் படிஹங்கா²மி நவஞ்ச வேத³னங் ந உப்பாதெ³ஸ்ஸாமீதி ஏகங், யாத்ரா ச மே ப⁴விஸ்ஸதீதி ஏகங் அங்க³ங், அனவஜ்ஜதா ச பா²ஸுவிஹாரோ சாதி அயமெத்த² போ⁴ஜனானிஸங்ஸோ.

    Imasmiṃ pana ṭhāne aṅgāni samodhānetabbāni. Neva davāyāti hi ekaṃ aṅgaṃ, na madāyāti ekaṃ, na maṇḍanāyāti ekaṃ, na vibhūsanāyāti ekaṃ, yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā yāpanāyāti ekaṃ, vihiṃsūparatiyā brahmacariyānuggahāyāti ekaṃ, iti purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāmi navañca vedanaṃ na uppādessāmīti ekaṃ, yātrā ca me bhavissatīti ekaṃ aṅgaṃ, anavajjatā ca phāsuvihāro cāti ayamettha bhojanānisaṃso.

    மஹாஸிவத்தே²ரோ பனாஹ – ‘‘ஹெட்டா² சத்தாரி அங்கா³னி படிக்கே²போ நாம, உபரி பன அட்ட²ங்கா³னி ஸமோதா⁴னேதப்³பா³னீ’’தி. தத்த² யாவதே³வ இமஸ்ஸ காயஸ்ஸ டி²தியாதி ஏகங் அங்க³ங், யாபனாயாதி ஏகங், விஹிங்ஸூபரதியாதி ஏகங், ப்³ரஹ்மசரியானுக்³க³ஹாயாதி ஏகங், இதி புராணஞ்ச வேத³னங் படிஹங்கா²மீதி ஏகங், நவஞ்ச வேத³னங் ந உப்பாதெ³ஸ்ஸாமீதி ஏகங், யாத்ரா ச மே ப⁴விஸ்ஸதீதி ஏகங், அனவஜ்ஜதா சாதி ஏகங், பா²ஸுவிஹாரோ பன போ⁴ஜனானிஸங்ஸோதி. ஏவங் அட்ட²ங்க³ஸமன்னாக³தங் ஆஹாரங் ஆஹாரேதி.

    Mahāsivatthero panāha – ‘‘heṭṭhā cattāri aṅgāni paṭikkhepo nāma, upari pana aṭṭhaṅgāni samodhānetabbānī’’ti. Tattha yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyāti ekaṃ aṅgaṃ, yāpanāyāti ekaṃ, vihiṃsūparatiyāti ekaṃ, brahmacariyānuggahāyāti ekaṃ, iti purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāmīti ekaṃ, navañca vedanaṃ na uppādessāmīti ekaṃ, yātrā ca me bhavissatīti ekaṃ, anavajjatā cāti ekaṃ, phāsuvihāro pana bhojanānisaṃsoti. Evaṃ aṭṭhaṅgasamannāgataṃ āhāraṃ āhāreti.

    90. உபெக்க²கோதி ச²ளங்கு³பெக்கா²ய ஸமன்னாக³தோ. ஸதோதி காயானுபஸ்ஸனாதி³ஸதியுத்தோ.

    90.Upekkhakoti chaḷaṅgupekkhāya samannāgato. Satoti kāyānupassanādisatiyutto.

    உபெக்க²கோதி ச²ளங்கு³பெக்கா²ய ஸமன்னாக³தோதி எத்த² ச²ளங்கு³பெக்கா²த⁴ம்மோ நாம கோதி? ஞாணாத³யோ. ‘‘ஞாண’’ந்தி வுத்தே கிரியதோ சத்தாரி ஞாணஸம்பயுத்தானி லப்³ப⁴ந்தி, ‘‘ஸததவிஹாரோ’’தி வுத்தே அட்ட² மஹாசித்தானி லப்³ப⁴ந்தி, ‘‘ரஜ்ஜனது³ஸ்ஸனங் நத்தீ²’’தி வுத்தே த³ஸ சித்தானி லப்³ப⁴ந்தி. ஸோமனஸ்ஸங் ஆஸேவனவஸேன லப்³ப⁴தி. சக்கு²னா ரூபங் தி³ஸ்வாதி காரணவஸேன சக்கூ²தி லத்³த⁴வோஹாரேன ரூபத³ஸ்ஸனஸமத்தே²ன சக்கு²விஞ்ஞாணேன ரூபங் தி³ஸ்வா. போராணா பனாஹு – சக்கு² ரூபங் ந பஸ்ஸதி அசித்தகத்தா, சித்தம்பி ந பஸ்ஸதி அசக்கு²கத்தா. த்³வாராரம்மணஸங்க⁴ட்டனேன பன பஸாத³வத்து²கேன சித்தேன பஸ்ஸதி. ஈதி³ஸேஸு பன டா²னேஸு ‘‘த⁴னுனா விஜ்ஜ²தீ’’திஆதீ³ஸு விய ஸஸம்பா⁴ரகதா² நாம ஹோதி. தஸ்மா சக்கு²விஞ்ஞாணேன ரூபங் தி³ஸ்வாதி அயமேவெத்த² அத்தோ².

    Upekkhakoti chaḷaṅgupekkhāya samannāgatoti ettha chaḷaṅgupekkhādhammo nāma koti? Ñāṇādayo. ‘‘Ñāṇa’’nti vutte kiriyato cattāri ñāṇasampayuttāni labbhanti, ‘‘satatavihāro’’ti vutte aṭṭha mahācittāni labbhanti, ‘‘rajjanadussanaṃ natthī’’ti vutte dasa cittāni labbhanti. Somanassaṃ āsevanavasena labbhati. Cakkhunā rūpaṃ disvāti kāraṇavasena cakkhūti laddhavohārena rūpadassanasamatthena cakkhuviññāṇena rūpaṃ disvā. Porāṇā panāhu – cakkhu rūpaṃ na passati acittakattā, cittampi na passati acakkhukattā. Dvārārammaṇasaṅghaṭṭanena pana pasādavatthukena cittena passati. Īdisesu pana ṭhānesu ‘‘dhanunā vijjhatī’’tiādīsu viya sasambhārakathā nāma hoti. Tasmā cakkhuviññāṇena rūpaṃ disvāti ayamevettha attho.

    நேவ ஸுமனோ ஹோதீதி லோபு⁴ப்பத்திவஸேன ச²ந்த³ராகு³ப்பத்திவஸேன ஸோமனஸ்ஸோ ந ஹோதி. ந து³ம்மனோதி படிகு⁴ப்பத்திவஸேன து³ட்ட²சித்தோ ந ஹோதி. உபெக்க²கோதி உபபத்திதோ இக்க²கோ ஹோதி, அபக்க²பதிதோ ஹுத்வா இரியாபத²ங் பவத்தேதி. ஸதோ ஸம்பஜானோதி ஸதிமா ஞாணஸம்பன்னோ. மனாபங் நாபி⁴கி³ஜ்ஜ²தீதி மனவட்³ட⁴னகங் இட்டா²ரம்மணங் நாபி⁴கி³ஜ்ஜ²தி ந பத்தே²தி. நாபி⁴ஹங்ஸதீதி ந துஸ்ஸதி. ந ராக³ங் ஜனேதீதி தத்த² தத்த² ரஞ்ஜனங் ந உப்பாதே³தி. தஸ்ஸ டி²தோவ காயோ ஹோதீதி தஸ்ஸ கீ²ணாஸவஸ்ஸ சக்கா²தி³காயோ கம்பாரஹிதத்தா டி²தோ நிச்சலோ ஹோதி. அமனாபந்தி அனிட்டா²ரம்மணங் . ந மங்கு ஹோதீதி தோ³மனஸ்ஸிதோ ந ஹோதி. அப்பதிட்டி²தசித்தோதி கோத⁴வஸேன டி²தமனோ ந ஹோதி. அலீனமனஸோதி அலீனசித்தோ. அப்³யாபன்னசேதஸோதி ப்³யாபாத³ரஹிதசித்தோ.

    Neva sumano hotīti lobhuppattivasena chandarāguppattivasena somanasso na hoti. Na dummanoti paṭighuppattivasena duṭṭhacitto na hoti. Upekkhakoti upapattito ikkhako hoti, apakkhapatito hutvā iriyāpathaṃ pavatteti. Sato sampajānoti satimā ñāṇasampanno. Manāpaṃ nābhigijjhatīti manavaḍḍhanakaṃ iṭṭhārammaṇaṃ nābhigijjhati na pattheti. Nābhihaṃsatīti na tussati. Na rāgaṃ janetīti tattha tattha rañjanaṃ na uppādeti. Tassaṭhitova kāyo hotīti tassa khīṇāsavassa cakkhādikāyo kampārahitattā ṭhito niccalo hoti. Amanāpanti aniṭṭhārammaṇaṃ . Na maṅku hotīti domanassito na hoti. Appatiṭṭhitacittoti kodhavasena ṭhitamano na hoti. Alīnamanasoti alīnacitto. Abyāpannacetasoti byāpādarahitacitto.

    ரஜனீயே ந ரஜ்ஜதீதி ரஜனீயஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங் ந ராக³ங் உப்பாதே³தி. து³ஸ்ஸனீயே ந து³ஸ்ஸதீதி தோ³ஸுப்பாதே³ வத்து²ஸ்மிங் ந தோ³ஸங் உப்பாதே³தி. மோஹனீயே ந முய்ஹதீதி மோஹனீயஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங் ந மோஹங் உப்பாதே³தி. கோபனீயே ந குப்பதீதி கோத⁴னீயஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங் ந சலதி. மத³னீயே ந மஜ்ஜதீதி மத³னீயஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங் ந ஸங்ஸீத³தி. கிலேஸனீயே ந கிலிஸ்ஸதீதி உபதபனீயஸ்மிங் வத்து²ஸ்மிங் ந உபதப்பதி. தி³ட்டே² தி³ட்ட²மத்தோதி ரூபாரம்மணே சக்கு²விஞ்ஞாணேன தி³ட்டே² தி³ட்ட²மத்தோ. ஸுதே ஸுதமத்தோதி ஸத்³தா³யதனே ஸோதவிஞ்ஞாணேன ஸுதே ஸுதமத்தோ. முதே முதமத்தோதி கா⁴னஜிவ்ஹாகாயவிஞ்ஞாணேன பாபுணித்வா க³ஹிதே க³ஹிதமத்தோ. விஞ்ஞாதே விஞ்ஞாதமத்தோதி மனோவிஞ்ஞாணேன ஞாதே ஞாதமத்தோ. தி³ட்டே² ந லிம்பதீதி சக்கு²விஞ்ஞாணேன தி³ட்டே² ரூபாரம்மணே தண்ஹாதி³ட்டி²லேபேன ந லிம்பதி. தி³ட்டே² அனூபயோதி ரூபாரம்மணே நித்தண்ஹோ ஹோதி. அனபாயோதி அபது³ட்ட²சித்தோ.

    Rajanīye na rajjatīti rajanīyasmiṃ vatthusmiṃ na rāgaṃ uppādeti. Dussanīye na dussatīti dosuppāde vatthusmiṃ na dosaṃ uppādeti. Mohanīye na muyhatīti mohanīyasmiṃ vatthusmiṃ na mohaṃ uppādeti. Kopanīye na kuppatīti kodhanīyasmiṃ vatthusmiṃ na calati. Madanīye na majjatīti madanīyasmiṃ vatthusmiṃ na saṃsīdati. Kilesanīye na kilissatīti upatapanīyasmiṃ vatthusmiṃ na upatappati. Diṭṭhe diṭṭhamattoti rūpārammaṇe cakkhuviññāṇena diṭṭhe diṭṭhamatto. Sute sutamattoti saddāyatane sotaviññāṇena sute sutamatto. Mute mutamattoti ghānajivhākāyaviññāṇena pāpuṇitvā gahite gahitamatto. Viññāte viññātamattoti manoviññāṇena ñāte ñātamatto. Diṭṭhe na limpatīti cakkhuviññāṇena diṭṭhe rūpārammaṇe taṇhādiṭṭhilepena na limpati. Diṭṭhe anūpayoti rūpārammaṇe nittaṇho hoti. Anapāyoti apaduṭṭhacitto.

    ஸங்விஜ்ஜதீதி லப்³ப⁴தி. பஸ்ஸதீதி ஓலோகேதி. ச²ந்த³ராகோ³தி ஸினேஹோ. ரூபாராமந்தி ரூபங் ஆராமங் அஸ்ஸாதி ரூபாராமங். ரூபே ரதந்தி ரூபரதங். ரூபே ஸந்துட்டீ²தி ரூபஸம்முதி³தங்.

    Saṃvijjatīti labbhati. Passatīti oloketi. Chandarāgoti sineho. Rūpārāmanti rūpaṃ ārāmaṃ assāti rūpārāmaṃ. Rūpe ratanti rūparataṃ. Rūpe santuṭṭhīti rūpasammuditaṃ.

    த³ந்தங் நயந்தி ஸமிதிந்தி உய்யானகீளாமண்ட³லாதீ³ஸு மஹாஜனமஜ்ஜ²ங் க³ச்ச²ந்தா த³ந்தமேவ கோ³ணஜாதிங் வா அஸ்ஸஜாதிங் வா யானே யோஜெத்வா நயந்தி. ராஜாதி ததா²ரூபானேவ டா²னானி க³ச்ச²ந்தோ ராஜாபி த³ந்தமேவ அபி⁴ருஹதி. மனுஸ்ஸேஸூதி மனுஸ்ஸேஸுபி சதூஹி அரியமக்³கே³ஹி த³ந்தோ நிப்³பி³ஸேவனோவ ஸெட்டோ². யோதிவாக்யந்தி யோ ஏவரூபங் அதிக்கமவசனங் புனப்புனங் வுச்சமானம்பி திதிக்க²தி ந படிப்ப²ந்த³தி ந விஹஞ்ஞதி, ஏவரூபோ த³ந்தோ ஸெட்டோ²தி அத்தோ².

    Dantaṃ nayanti samitinti uyyānakīḷāmaṇḍalādīsu mahājanamajjhaṃ gacchantā dantameva goṇajātiṃ vā assajātiṃ vā yāne yojetvā nayanti. Rājāti tathārūpāneva ṭhānāni gacchanto rājāpi dantameva abhiruhati. Manussesūti manussesupi catūhi ariyamaggehi danto nibbisevanova seṭṭho. Yotivākyanti yo evarūpaṃ atikkamavacanaṃ punappunaṃ vuccamānampi titikkhati na paṭipphandati na vihaññati, evarūpo danto seṭṭhoti attho.

    அஸ்ஸதராதி வளவாய க³த்³ரபே⁴ன ஜாதா. ஆஜானீயாதி யங் அஸ்ஸத³ம்மஸாரதி² காரணங் காரேதி, தஸ்ஸ கி²ப்பங் ஜானநஸமத்தா². ஸிந்த⁴வாதி ஸிந்த⁴வரட்டே² ஜாதா அஸ்ஸா. மஹானாகா³தி குஞ்ஜரஸங்கா²தா மஹாஹத்தி²னோ. அத்தத³ந்தோதி ஏதே அஸ்ஸதரா வா ஆஜானீயா வா ஸிந்த⁴வா வா குஞ்ஜரா வா வரா த³ந்தா, ந அத³ந்தா. யோ பன சதுமக்³க³ஸங்கா²தேன அத்தத³ந்தேன த³ந்ததாய அத்தத³ந்தோ நிப்³பி³ஸேவனோ, அயங் ததோபி வரங், ஸப்³பே³ஹிபி ஏதேஹி உத்தரிதரோதி அத்தோ².

    Assatarāti vaḷavāya gadrabhena jātā. Ājānīyāti yaṃ assadammasārathi kāraṇaṃ kāreti, tassa khippaṃ jānanasamatthā. Sindhavāti sindhavaraṭṭhe jātā assā. Mahānāgāti kuñjarasaṅkhātā mahāhatthino. Attadantoti ete assatarā vā ājānīyā vā sindhavā vā kuñjarā vā varā dantā, na adantā. Yo pana catumaggasaṅkhātena attadantena dantatāya attadanto nibbisevano, ayaṃ tatopi varaṃ, sabbehipi etehi uttaritaroti attho.

    ந ஹி ஏதேஹி யானேஹீதி யானி ஏதானி ஹத்தி²யானாதி³யானானி, ந ஹி ஏதேஹி யானேஹி கோசி புக்³க³லோ ஸுபினந்தேனபி அக³தபுப்³ப³த்தா ‘‘அக³த’’ந்தி ஸங்கா²தங் நிப்³பா³னதி³ஸங், தங் டா²னங் க³ச்செ²ய்ய. யதா² புப்³ப³பா⁴கே³ இந்த்³ரியத³மேன த³ந்தேன அபரபா⁴கே³ அரியமக்³க³பா⁴வனாய ஸுத³ந்தேன த³ந்தோ நிப்³பி³ஸேவனோ ஸப்பஞ்ஞோ புக்³க³லோ தங் அக³தபுப்³ப³ங் தி³ஸங் க³ச்ச²தி, த³ந்தபூ⁴மிங் பாபுணாதி. தஸ்மா அத்தத³மனமேவ வரந்தி அத்தோ².

    Na hi etehi yānehīti yāni etāni hatthiyānādiyānāni, na hi etehi yānehi koci puggalo supinantenapi agatapubbattā ‘‘agata’’nti saṅkhātaṃ nibbānadisaṃ, taṃ ṭhānaṃ gaccheyya. Yathā pubbabhāge indriyadamena dantena aparabhāge ariyamaggabhāvanāya sudantena danto nibbisevano sappañño puggalo taṃ agatapubbaṃ disaṃ gacchati, dantabhūmiṃ pāpuṇāti. Tasmā attadamanameva varanti attho.

    விதா⁴ஸு ந விகம்பந்தீதி ஸெய்யஸ்ஸ ஸெய்யோஹமஸ்மீதிஆதீ³ஸு மானவிதா⁴ஸு ந சலந்தி நப்பவேத⁴ந்தி. விப்பமுத்தா புனப்³ப⁴வாதி புனப்³ப⁴வபடிஸந்தி⁴யா புனப்புனங் உப்பத்திதோ ஸுட்டு² முத்தா முஞ்சித்வா டி²தா. த³ந்தபூ⁴மிமனுப்பத்தாதி ஏகந்தத³மனங் அரஹத்தப²லபூ⁴மிங் பாபுணித்வா டி²தா. தே லோகே விஜிதாவினோதி தே அரஹந்தோ ஸத்தலோகே விஜிதவிஜயா விஜிதவந்தோ நாம ஹொந்தி.

    Vidhāsu na vikampantīti seyyassa seyyohamasmītiādīsu mānavidhāsu na calanti nappavedhanti. Vippamuttā punabbhavāti punabbhavapaṭisandhiyā punappunaṃ uppattito suṭṭhu muttā muñcitvā ṭhitā. Dantabhūmimanuppattāti ekantadamanaṃ arahattaphalabhūmiṃ pāpuṇitvā ṭhitā. Te loke vijitāvinoti te arahanto sattaloke vijitavijayā vijitavanto nāma honti.

    யஸ்மா ச பா⁴விதிந்த்³ரியோ நிப்³ப⁴யோ நிப்³பி³காரோ த³ந்தோ ஹோதி, தஸ்மா தமத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘யஸ்ஸிந்த்³ரியானீ’’தி கா³த²மாஹ. தஸ்ஸத்தோ² – யஸ்ஸ சக்கா²தீ³னி ச²ளிந்த்³ரியானி கோ³சரபா⁴வனாய அனிச்சாதி³திலக்க²ணங் ஆரோபெத்வா வாஸனாபா⁴வனாய ஸதிஸம்பஜஞ்ஞக³ந்த⁴ங் கா³ஹாபெத்வா பா⁴விதானி, தானி ச கோ² அஜ்ஜ²த்தகோ³சரபா⁴வனாய, ஏவங் பன ப³ஹித்³தா⁴ ச ஸப்³ப³லோகேதி யத்த² யத்த² இந்த்³ரியானங் வேகல்லதா வேகல்லதோ வா ஸம்ப⁴வோ, தத்த² நாபி⁴ஜ்ஜா²தி³வஸேன பா⁴விதானீதி ஏவங் நிப்³பி³ஜ்ஜ² ஞத்வா படிவிஜ்ஜி²த்வா இமங் பரஞ்ச லோகங் ஸகஸந்ததிக²ந்த⁴லோகங் பரஸந்ததிக²ந்த⁴லோகஞ்ச த³ந்தமரணங் மரிதுகாமோ காலங் கங்க²தி, ஜீவிதக்க²யகாலங் ஆக³மேதி பதிமானேதி, ந பா⁴யதி மரணஸ்ஸ. யதா²ஹ –

    Yasmā ca bhāvitindriyo nibbhayo nibbikāro danto hoti, tasmā tamatthaṃ dassento ‘‘yassindriyānī’’ti gāthamāha. Tassattho – yassa cakkhādīni chaḷindriyāni gocarabhāvanāya aniccāditilakkhaṇaṃ āropetvā vāsanābhāvanāya satisampajaññagandhaṃ gāhāpetvā bhāvitāni, tāni ca kho ajjhattagocarabhāvanāya, evaṃ pana bahiddhā ca sabbaloketi yattha yattha indriyānaṃ vekallatā vekallato vā sambhavo, tattha nābhijjhādivasena bhāvitānīti evaṃ nibbijjha ñatvā paṭivijjhitvā imaṃ parañca lokaṃ sakasantatikhandhalokaṃ parasantatikhandhalokañca dantamaraṇaṃ maritukāmo kālaṃ kaṅkhati, jīvitakkhayakālaṃ āgameti patimāneti, na bhāyati maraṇassa. Yathāha –

    ‘‘மரணே மே ப⁴யங் நத்தி², நிகந்தி நத்தீ² ஜீவிதே’’. (தே²ரகா³॰ 20);

    ‘‘Maraṇe me bhayaṃ natthi, nikanti natthī jīvite’’. (theragā. 20);

    ‘‘நாபி⁴கங்கா²மி மரணங், நாபி⁴கங்கா²மி ஜீவிதங்;

    ‘‘Nābhikaṅkhāmi maraṇaṃ, nābhikaṅkhāmi jīvitaṃ;

    காலஞ்ச பதிமானேமி, நிப்³பி³ஸங் ப⁴தகோ யதா²’’தி. (தே²ரகா³॰ 606, 654, 1002; மி॰ ப॰ 2.2.4 தோ²கங் விஸதி³ஸங்);

    Kālañca patimānemi, nibbisaṃ bhatako yathā’’ti. (theragā. 606, 654, 1002; mi. pa. 2.2.4 thokaṃ visadisaṃ);

    பா⁴விதோ ஸ த³ந்தோதி ஏவங் பா⁴விதிந்த்³ரியோ ஸோ த³ந்தோ.

    Bhāvitosa dantoti evaṃ bhāvitindriyo so danto.

    91. நிஸ்ஸயதாதி தண்ஹாதி³ட்டி²னிஸ்ஸயா. ஞத்வா த⁴ம்மந்தி அனிச்சாதீ³ஹி ஆகாரேஹி த⁴ம்மங் ஜானித்வா. அனிஸ்ஸிதோதி ஏவங் தேஹி நிஸ்ஸயேஹி அனிஸ்ஸிதோ. தேன அஞ்ஞத்ர த⁴ம்மஞாணா நத்தி² நிஸ்ஸயானங் அபா⁴வோதி தீ³பேதி. ப⁴வாய விப⁴வாய வாதி ஸஸ்ஸதாய உச்சே²தா³ய வா. இமிஸ்ஸா கா³தா²ய நித்³தே³ஸோ உத்தானோ.

    91.Nissayatāti taṇhādiṭṭhinissayā. Ñatvā dhammanti aniccādīhi ākārehi dhammaṃ jānitvā. Anissitoti evaṃ tehi nissayehi anissito. Tena aññatra dhammañāṇā natthi nissayānaṃ abhāvoti dīpeti. Bhavāya vibhavāya vāti sassatāya ucchedāya vā. Imissā gāthāya niddeso uttāno.

    92. தங் ப்³ரூமி உபஸந்தோதி தங் ஏவரூபங் ஏகேககா³தா²ய வுத்தங் உபஸந்தோதி கதே²மி. அதரீ ஸோ விஸத்திகந்தி ஸோ இமங் விஸதாதி³பா⁴வேன விஸத்திகாஸங்கா²தங் மஹாதண்ஹங் அதரி.

    92.Taṃ brūmi upasantoti taṃ evarūpaṃ ekekagāthāya vuttaṃ upasantoti kathemi. Atarī so visattikanti so imaṃ visatādibhāvena visattikāsaṅkhātaṃ mahātaṇhaṃ atari.

    அத்தனோ தி³ட்டி²யா ராகோ³ அபி⁴ஜ்ஜா²காயக³ந்தோ²தி ஸயங் க³ஹிததி³ட்டி²யா ரஞ்ஜனஸங்கா²தோ ராகோ³ அபி⁴ஜ்ஜா²காயக³ந்தோ². பரவாதே³ஸு ஆகா⁴தோ அப்பச்சயோதி பரேஸங் வாத³படிவாதே³ஸு கோபோ ச அதுட்டா²காரோ ச ப்³யாபாதோ³ காயக³ந்தோ². அத்தனோ ஸீலங் வா வதங் வாதி ஸயங் க³ஹிதமேது²னவிரதிஸங்கா²தங் ஸீலங் வா கோ³வதாதி³வதங் வா. ஸீலப்³ப³தங் வாதி தது³ப⁴யங் வா. பராமாஸோதி இமினா ஸுத்³தீ⁴திஆதி³வஸேன பரதோ ஆமஸதி. அத்தனோ தி³ட்டி² இத³ங்ஸச்சாபி⁴னிவேஸோ காயக³ந்தோ²தி ஸயங் க³ஹிததி³ட்டி²ங் ‘‘இத³மேவ ஸச்சங் மோக⁴மஞ்ஞ’’ந்தி (உதா³॰ 54; ம॰ நி॰ 3.27, 301) அயோனிஸோ அபி⁴னிவேஸோ இத³ங்ஸச்சாபி⁴னிவேஸோ காயக³ந்தோ². க³ந்தா² தஸ்ஸ ந விஜ்ஜந்தீதி தஸ்ஸ கீ²ணாஸவஸ்ஸ த்³வே தி³ட்டி²க³ந்தா² ஸோதாபத்திமக்³கே³ன ந ஸந்தி. ப்³யாபாதோ³ காயக³ந்தோ² அனாகா³மிமக்³கே³ன. அபி⁴ஜ்ஜா²காயக³ந்தோ² அரஹத்தமக்³கே³ன.

    Attano diṭṭhiyā rāgo abhijjhākāyaganthoti sayaṃ gahitadiṭṭhiyā rañjanasaṅkhāto rāgo abhijjhākāyagantho. Paravādesu āghāto appaccayoti paresaṃ vādapaṭivādesu kopo ca atuṭṭhākāro ca byāpādo kāyagantho. Attano sīlaṃ vā vataṃ vāti sayaṃ gahitamethunaviratisaṅkhātaṃ sīlaṃ vā govatādivataṃ vā. Sīlabbataṃ vāti tadubhayaṃ vā. Parāmāsoti iminā suddhītiādivasena parato āmasati. Attano diṭṭhi idaṃsaccābhiniveso kāyaganthoti sayaṃ gahitadiṭṭhiṃ ‘‘idameva saccaṃ moghamañña’’nti (udā. 54; ma. ni. 3.27, 301) ayoniso abhiniveso idaṃsaccābhiniveso kāyagantho. Ganthā tassa na vijjantīti tassa khīṇāsavassa dve diṭṭhiganthā sotāpattimaggena na santi. Byāpādo kāyagantho anāgāmimaggena. Abhijjhākāyagantho arahattamaggena.

    93. இதா³னி தமேவ உபஸந்தங் பஸங்ஸந்தோ ஆஹ ‘‘ந தஸ்ஸ புத்தா’’தி ஏவமாதி³. தத்த² புத்தா அத்ரஜாத³யோ சத்தாரோ. எத்த² ச புத்தபரிக்³க³ஹாத³யோ புத்தாதி³னாமேன வுத்தாதி வேதி³தப்³பா³. தே ஹிஸ்ஸ ந விஜ்ஜந்தி, தேஸங் வா அபா⁴வேன புத்தாத³யோ ந விஜ்ஜந்தீதி. அத்தாதி ‘‘அத்தா அத்தீ²’’தி க³ஹிதா ஸஸ்ஸததி³ட்டி²ங் நத்தி². நிரத்தாதி ‘‘உச்சி²ஜ்ஜதீ’’தி க³ஹிதா உச்சே²த³தி³ட்டி².

    93. Idāni tameva upasantaṃ pasaṃsanto āha ‘‘na tassa puttā’’ti evamādi. Tattha puttā atrajādayo cattāro. Ettha ca puttapariggahādayo puttādināmena vuttāti veditabbā. Te hissa na vijjanti, tesaṃ vā abhāvena puttādayo na vijjantīti. Attāti ‘‘attā atthī’’ti gahitā sassatadiṭṭhiṃ natthi. Nirattāti ‘‘ucchijjatī’’ti gahitā ucchedadiṭṭhi.

    நத்தீ²தி க³ஹேதப்³ப³ங் நத்தி². முஞ்சிதப்³ப³ங் நத்தீ²தி மோசேதப்³ப³ங் நத்தி². யஸ்ஸ நத்தி² க³ஹிதந்தி யஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ தண்ஹாதி³ட்டி²வஸேன க³ஹிதங் ந விஜ்ஜதி. தஸ்ஸ நத்தி² முஞ்சிதப்³ப³ந்தி தஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ முஞ்சிதப்³ப³ங் ந விஜ்ஜதி. கா³ஹமுஞ்சனஸமதிக்கந்தோதி க³ஹணஞ்ச மோசனஞ்ச வீதிவத்தோ. வுத்³தி⁴பரிஹானிவீதிவத்தோதி வுட்³டி⁴ஞ்ச ஹானிஞ்ச அதிக்கந்தோ.

    Natthīti gahetabbaṃ natthi. Muñcitabbaṃ natthīti mocetabbaṃ natthi. Yassa natthi gahitanti yassa puggalassa taṇhādiṭṭhivasena gahitaṃ na vijjati. Tassa natthi muñcitabbanti tassa puggalassa muñcitabbaṃ na vijjati. Gāhamuñcanasamatikkantoti gahaṇañca mocanañca vītivatto. Vuddhiparihānivītivattoti vuḍḍhiñca hāniñca atikkanto.

    94. யேன நங் வஜ்ஜுங் புது²ஜ்ஜனா, அதோ² ஸமணப்³ராஹ்மணாதி யேன தங் ராகா³தி³னா வஜ்ஜேன புது²ஜ்ஜனா ஸப்³பே³பி தே³வமனுஸ்ஸா இதோவ ப³ஹித்³தா⁴ ஸமணப்³ராஹ்மணா ச ரத்தோதி வா து³ட்டோ²தி வா வதெ³ய்யுங். தங் தஸ்ஸ அபுரக்க²தந்தி தங் ராகா³தி³வஜ்ஜங் தஸ்ஸ அரஹதோ அபுரக்க²தங். தஸ்மா வாதே³ஸு நேஜதீதி தங்காரணா நிந்தா³வசனேஸு ந கம்பதி.

    94.Yena naṃ vajjuṃ puthujjanā, atho samaṇabrāhmaṇāti yena taṃ rāgādinā vajjena puthujjanā sabbepi devamanussā itova bahiddhā samaṇabrāhmaṇā ca rattoti vā duṭṭhoti vā vadeyyuṃ. Taṃ tassa apurakkhatanti taṃ rāgādivajjaṃ tassa arahato apurakkhataṃ. Tasmā vādesu nejatīti taṃkāraṇā nindāvacanesu na kampati.

    நேஜதீதி நித்³தே³ஸஸ்ஸ உத்³தே³ஸபத³ங். ந இஞ்ஜதீதி சலனங் ந கரோதி. ந சலதீதி ந தத்த² நமதி. ந வேத⁴தீதி கம்பேதுங் அஸக்குணெய்யதாய ந ப²ந்த³தி. நப்பவேத⁴தீதி ந கம்பதி. ந ஸம்பவேத⁴தீதி ந பரிவத்ததி.

    Nejatīti niddesassa uddesapadaṃ. Na iñjatīti calanaṃ na karoti. Na calatīti na tattha namati. Na vedhatīti kampetuṃ asakkuṇeyyatāya na phandati. Nappavedhatīti na kampati. Na sampavedhatīti na parivattati.

    95. ந உஸ்ஸேஸு வத³தேதி விஸிட்டே²ஸு அத்தானங் அந்தோகத்வா ‘‘அஹங் விஸிட்டோ²’’தி அதிமானவஸேன ந வத³தி. ஏஸ நயோ இதரேஸு த்³வீஸு. கப்பங் நேதி அகப்பியோதி ஸோ ஏவரூபோ து³வித⁴ம்பி கப்பங் ந ஏதி. கஸ்மா? யஸ்மா அகப்பியோ, பஹீனகப்போதி வுத்தங் ஹோதி. இமிஸ்ஸாபி கா³தா²ய நித்³தே³ஸோ உத்தானோவ.

    95.Na ussesu vadateti visiṭṭhesu attānaṃ antokatvā ‘‘ahaṃ visiṭṭho’’ti atimānavasena na vadati. Esa nayo itaresu dvīsu. Kappaṃ neti akappiyoti so evarūpo duvidhampi kappaṃ na eti. Kasmā? Yasmā akappiyo, pahīnakappoti vuttaṃ hoti. Imissāpi gāthāya niddeso uttānova.

    96. ஸகந்தி மய்ஹந்தி பரிக்³க³ஹிதங். அஸதா ச ந ஸோசதீதி அவிஜ்ஜமானாதி³னா அஸதா ச ந ஸோசதி. த⁴ம்மேஸு ச ந க³ச்ச²தீதி ஸப்³ப³த⁴ம்மேஸு ச²ந்தா³தி³வஸேன ந க³ச்ச²தி. ஸ வே ஸந்தோதி வுச்சதீதி ஸோ ஏவரூபோ நருத்தமோ ‘‘ஸந்தோ’’தி வுச்சதி. இமிஸ்ஸாபி கா³தா²ய நித்³தே³ஸோ உத்தானோவ. அரஹத்தனிகூடேன தே³ஸனங் நிட்டா²பேஸி. தே³ஸனாபரியோஸானே கோடிஸதஸஹஸ்ஸதே³வதானங் அரஹத்தப்பத்தி அஹோஸி, ஸோதாபன்னாதீ³னங் க³ணனா நத்தீ²தி.

    96.Sakanti mayhanti pariggahitaṃ. Asatā ca na socatīti avijjamānādinā asatā ca na socati. Dhammesu ca na gacchatīti sabbadhammesu chandādivasena na gacchati. Sa ve santoti vuccatīti so evarūpo naruttamo ‘‘santo’’ti vuccati. Imissāpi gāthāya niddeso uttānova. Arahattanikūṭena desanaṃ niṭṭhāpesi. Desanāpariyosāne koṭisatasahassadevatānaṃ arahattappatti ahosi, sotāpannādīnaṃ gaṇanā natthīti.

    ஸத்³த⁴ம்மப்பஜ்ஜோதிகாய மஹானித்³தே³ஸட்ட²கதா²ய

    Saddhammappajjotikāya mahāniddesaṭṭhakathāya

    புராபே⁴த³ஸுத்தனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.

    Purābhedasuttaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.




    Next: 11. கலஹவிவாத³ஸுத்தனித்³தே³ஸவண்ணனா • 11. Kalahavivādasuttaniddesavaṇṇanā




    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / மஹானித்³தே³ஸபாளி • Mahāniddesapāḷi / 10. புராபே⁴த³ஸுத்தனித்³தே³ஸோ • 10. Purābhedasuttaniddeso


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact