| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
೪. ಪುರಾಣಚೀವರಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
4. Purāṇacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
೫೦೩. ಚತುತ್ಥೇ ಭತ್ತವಿಸ್ಸಗ್ಗನ್ತಿ ಪಾಳಿಪದಸ್ಸ ಭತ್ತಕಿಚ್ಚನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ, ‘‘ಭತ್ತಸಂವಿಧಾನ’’ನ್ತಿಪಿ ಕೇಚಿ। ತತ್ಥ ನಾಮ ತ್ವನ್ತಿ ಇಮಸ್ಸಪಿ ಸೋ ನಾಮ ತ್ವನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ, ‘‘ತಾಯ ನಾಮ ತ್ವ’’ನ್ತಿ ಕೇಚಿ।
503. Catutthe bhattavissagganti pāḷipadassa bhattakiccanti attho veditabbo, ‘‘bhattasaṃvidhāna’’ntipi keci. Tattha nāma tvanti imassapi so nāma tvanti attho veditabbo, ‘‘tāya nāma tva’’nti keci.
೫೦೫. ಪಿತಾ ಚ ಮಾತಾ ಚ ಪಿತರೋ, ಪಿತೂನಂ ಪಿತರೋ ಪಿತಾಮಹಾ, ತೇಸಂಯೇವ ಯುಗೋ ಪಿತಾಮಹಯುಗೋ, ತಸ್ಮಾ ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾ ಪಿತಾಮಹದ್ವನ್ದಾತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಏವಞ್ಹಿ ಪಿತಾಮಹಗ್ಗಹಣೇನೇವ ಮಾತಾಮಹೋಪಿ ಗಹಿತೋತಿ। ‘‘ಯಾವ ಸತ್ತಮಾ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾ’’ತಿ ವಚನತೋ ಹೇಟ್ಠಾ ಚ ಉದ್ಧಞ್ಚ ಅಟ್ಠಮಯುಗೋ ಞಾತಿ ನಾಮ ನ ಹೋತಿ। ದೇಸನಾಮುಖಮೇವ ಚೇತನ್ತಿ ಪಿತಾಮಹಯುಗಾತಿ ಪಿತಾಮಹ-ಗ್ಗಹಣಂ ದೇಸನಾಮುಖಂ ಪಿತಾಮಹೀಮಾತಾಮಹೀಆದೀನಮ್ಪಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತತ್ತಾ। ಪಿತು ಮಾತಾ ಪಿತಾಮಹೀ। ಮಾತು ಪಿತಾ ಮಾತಾಮಹೋ । ಮಾತು ಮಾತಾ ಮಾತಾಮಹೀ। ಏತ್ಥ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಪಞ್ಚಸತಸಾಕಿಯಾನೀನಂ ವಸೇನ ಭಿಕ್ಖುಭಾವೇ ಠತ್ವಾ ಪರಿವತ್ತಲಿಙ್ಗಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಚ ವಸೇನ ಏಕತೋಉಪಸಮ್ಪನ್ನಾ ಭಿಕ್ಖುನೀ ಲಬ್ಭತಿ, ತಥಾಪಿ ಪಕತಿನಿಯಾಮೇನೇವ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಭಿಕ್ಖುನೀ ನಾಮ ಉಭತೋಸಙ್ಘೇ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಕಪ್ಪಂ ಕತ್ವಾತಿ ವಚನತೋ ದಿನ್ನಕಪ್ಪಮೇವ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ ಜನೇತೀ’’ತಿ ವದನ್ತಿ। ‘‘ಪುರಾಣಚೀವರಂ ನಾಮ ಸಕಿಂ ನಿವತ್ಥಮ್ಪಿ ಸಕಿಂ ಪಾರುತಮ್ಪೀ’’ತಿ ಇದಂ ನಿದಸ್ಸನಮತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಅನ್ತಮಸೋ ಪರಿಭೋಗಸೀಸೇನಾ’’ತಿಆದಿ। ‘‘ಕಾಯೇನ ಫುಸಿತ್ವಾ ಪರಿಭೋಗೋಯೇವ ಪರಿಭೋಗೋ ನಾಮಾ’’ತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
505. Pitā ca mātā ca pitaro, pitūnaṃ pitaro pitāmahā, tesaṃyeva yugo pitāmahayugo, tasmā yāva sattamā pitāmahayugā pitāmahadvandāti evamettha attho daṭṭhabbo. Evañhi pitāmahaggahaṇeneva mātāmahopi gahitoti. ‘‘Yāva sattamā pitāmahayugā’’ti vacanato heṭṭhā ca uddhañca aṭṭhamayugo ñāti nāma na hoti. Desanāmukhameva cetanti pitāmahayugāti pitāmaha-ggahaṇaṃ desanāmukhaṃ pitāmahīmātāmahīādīnampi adhippetattā. Pitu mātā pitāmahī. Mātu pitā mātāmaho. Mātu mātā mātāmahī. Ettha kiñcāpi pañcasatasākiyānīnaṃ vasena bhikkhubhāve ṭhatvā parivattaliṅgāya bhikkhuniyā ca vasena ekatoupasampannā bhikkhunī labbhati, tathāpi pakatiniyāmeneva dassetuṃ ‘‘bhikkhunī nāma ubhatosaṅghe upasampannā’’ti vuttaṃ. ‘‘Kappaṃ katvāti vacanato dinnakappameva pācittiyaṃ janetī’’ti vadanti. ‘‘Purāṇacīvaraṃ nāma sakiṃ nivatthampi sakiṃ pārutampī’’ti idaṃ nidassanamattanti āha ‘‘antamaso paribhogasīsenā’’tiādi. ‘‘Kāyena phusitvā paribhogoyeva paribhogo nāmā’’ti kurundiyaṃ adhippāyo.
೫೦೬. ಕಾಯವಿಕಾರಂ ಕತ್ವಾತಿ ಇದಂ ಯಾವ ‘‘ಓರತೋ ಠಪೇತೀ’’ತಿ ಪದಂ, ತಾವ ಸಬ್ಬಪದೇಸು ಸಮ್ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಂ। ಯಥಾ ಸಾ ‘‘ಧೋವಾಪೇತುಕಾಮೋ ಅಯ’’ನ್ತಿ ಜಾನಾತಿ, ಏವಂ ಕಾಯವಿಕಾರಂ ಕತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ‘‘ಕಾಯವಿಕಾರಂ ಕತ್ವಾ’’ತಿ ವಚನತೋ ಕಾಯವಾಚಾಹಿ ಕಞ್ಚಿ ವಿಕಾರಂ ಅಕತ್ವಾ ಹತ್ಥೇನ ಹತ್ಥೇ ದೇನ್ತಸ್ಸಪಿ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಅನ್ತೋದ್ವಾದಸಹತ್ಥೇ ಓಕಾಸೇತಿ ಇದಂ ವಿಸೇಸನಂ ಯಥಾಸಮ್ಭವಂ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ತಥಾ ಹಿ ಹತ್ಥೇನ ಹತ್ಥೇ ದೇನ್ತಸ್ಸ ಪಾದಮೂಲೇ ಚ ಠಪೇತ್ವಾ ದೇನ್ತಸ್ಸ ‘‘ಅನ್ತೋದ್ವಾದಸಹತ್ಥೇ ಓಕಾಸೇ’’ತಿ ಇದಂ ವತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ನತ್ಥಿ ಅಞ್ಞಥಾ ಅಸಮ್ಭವತೋ। ಸತಿ ಹಿ ಸಮ್ಭವೇ ಬ್ಯಭಿಚಾರೇ ಚ ವಿಸೇಸನಂ ಸಾತ್ಥಕಂ ಹೋತಿ। ಉಪರಿ ‘‘ಖಿಪತೀ’’ತಿಆದೀನಿ ಪನ ಸನ್ಧಾಯ ಇದಂ ವಿಸೇಸನಂ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ಅನ್ತೋದ್ವಾದಸಹತ್ಥೇ ಓಕಾಸೇ ಠತ್ವಾ ಉಪರಿ ಖಿಪನ್ತಸ್ಸ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಹತ್ಥೇ ಪೇಸೇನ್ತಸ್ಸ ಚ ಆಪತ್ತಿ। ಉಪಚಾರಂ ಪನ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಕಾಯವಾಚಾಹಿ ವಿಕಾರಂ ಕತ್ವಾ ಆಣಾಪೇನ್ತಸ್ಸಪಿ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಉಪಚಾರೇತಿ ಅನ್ತೋದ್ವಾದಸಹತ್ಥಮೇವ ಓಕಾಸಂ ವದತಿ। ಉಪಚಾರಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾತಿ ದ್ವಾದಸಹತ್ಥೂಪಚಾರಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ।
506.Kāyavikāraṃ katvāti idaṃ yāva ‘‘orato ṭhapetī’’ti padaṃ, tāva sabbapadesu sambandhitabbaṃ. Yathā sā ‘‘dhovāpetukāmo aya’’nti jānāti, evaṃ kāyavikāraṃ katvāti attho. ‘‘Kāyavikāraṃ katvā’’ti vacanato kāyavācāhi kañci vikāraṃ akatvā hatthena hatthe dentassapi anāpatti. Antodvādasahatthe okāseti idaṃ visesanaṃ yathāsambhavaṃ yojetabbaṃ. Tathā hi hatthena hatthe dentassa pādamūle ca ṭhapetvā dentassa ‘‘antodvādasahatthe okāse’’ti idaṃ vattabbanti natthi aññathā asambhavato. Sati hi sambhave byabhicāre ca visesanaṃ sātthakaṃ hoti. Upari ‘‘khipatī’’tiādīni pana sandhāya idaṃ visesanaṃ vuttaṃ, tasmā antodvādasahatthe okāse ṭhatvā upari khipantassa aññassa hatthe pesentassa ca āpatti. Upacāraṃ pana muñcitvā kāyavācāhi vikāraṃ katvā āṇāpentassapi anāpatti. Upacāreti antodvādasahatthameva okāsaṃ vadati. Upacāraṃ muñcitvāti dvādasahatthūpacāraṃ muñcitvā.
ಏಕೇನ ವತ್ಥುನಾತಿ ಪಠಮಂ ಕತ್ವಾ ನಿಟ್ಠಾಪಿತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ರಜನೇ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ರಜನಂ ಪಚ್ಚಾಸೀಸನ್ತಸ್ಸಪಿ ‘‘ಧೋವಿತ್ವಾ ಆನೇಹೀ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಅನಾಪತ್ತಿ ಅನಾಣತ್ತಿಯಾ ಕತತ್ತಾ। ‘‘ಅವುತ್ತಾ ಧೋವತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಅವುತ್ತಾ ರಜತಿ, ಅವುತ್ತಾ ಆಕೋಟೇತೀ’’ತಿ ಇದಮ್ಪಿ ವುತ್ತಮೇವ ಹೋತೀತಿ ಆಹ – ‘‘ಅವುತ್ತಾ ಧೋವತೀತಿ ಇಮಿನಾ ಲಕ್ಖಣೇನ ಅನಾಪತ್ತೀ’’ತಿ। ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ಪಾಚಿತ್ತಿಯೇನ ಸದ್ಧಿಂ ದ್ವೇ ದುಕ್ಕಟಾನಿ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಯಥಾವತ್ಥುಕಮೇವಾತಿ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಮೇವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಞ್ಚ ಸತಾನಿ ಪರಿಮಾಣಮೇತಾಸನ್ತಿ ಪಞ್ಚಸತಾ।
Ekena vatthunāti paṭhamaṃ katvā niṭṭhāpitaṃ sandhāya vuttaṃ. Rajane anāpattīti rajanaṃ paccāsīsantassapi ‘‘dhovitvā ānehī’’ti vuttattā anāpatti anāṇattiyā katattā. ‘‘Avuttā dhovatī’’ti iminā ‘‘avuttā rajati, avuttā ākoṭetī’’ti idampi vuttameva hotīti āha – ‘‘avuttā dhovatīti iminā lakkhaṇena anāpattī’’ti. Sambahulā āpattiyo āpajjatīti pācittiyena saddhiṃ dve dukkaṭāni āpajjati. Yathāvatthukamevāti nissaggiyamevāti attho. Pañca satāni parimāṇametāsanti pañcasatā.
೫೦೭. ಚೀವರಂ ಧೋವಾತಿ…ಪೇ॰… ಆಣಾಪೇನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಏತ್ಥ ತಾಯ ಧೋವನಂ ಪಚ್ಚಾಸೀಸನ್ತಸ್ಸಪಿ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಪುರಾಣಚೀವರತಾ, ಉಪಚಾರೇ ಠತ್ವಾ ಅಞ್ಞಾತಿಕಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಆಣಾಪನಂ, ತಸ್ಸಾ ಧೋವನಾದೀನಿ ಚಾತಿ ಇಮಾನೇತ್ಥ ತೀಣಿ ಅಙ್ಗಾನಿ।
507.Cīvaraṃdhovāti…pe… āṇāpentassāti ettha tāya dhovanaṃ paccāsīsantassapi anāpatti. Purāṇacīvaratā, upacāre ṭhatvā aññātikāya bhikkhuniyā āṇāpanaṃ, tassā dhovanādīni cāti imānettha tīṇi aṅgāni.
ಪುರಾಣಚೀವರಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Purāṇacīvarasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೪. ಪುರಾಣಚೀವರಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 4. Purāṇacīvarasikkhāpadaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೪. ಪುರಾಣಚೀವರಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 4. Purāṇacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೪. ಪುರಾಣಚೀವರಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 4. Purāṇacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೪. ಪುರಾಣಚೀವರಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 4. Purāṇacīvarasikkhāpadavaṇṇanā
