Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
౨. పురిససుత్తవణ్ణనా
2. Purisasuttavaṇṇanā
౧౧౩. పురిమసుత్తేతి పురిమసుత్తదేసనాయం. తత్థ హి ఉపసఙ్కమన్తవేలాయ సత్థు గుణే అజానన్తో కేవలం సమ్మోదనం కరోతి. దేసనం సుత్వా పన సత్థు గుణే ఞత్వా సరణఙ్గతత్తా ఇధ ఇమస్మిం సమాగమే అభివాదేసి పఞ్చపతిట్ఠితేన వన్ది. అత్తానం అధి అజ్ఝత్తం, అవిజహేన అత్తానం అధికిచ్చ ఉద్దిస్స పవత్తధమ్మా అజ్ఝత్తం ఏకజ్ఝం గహణవసేన, భుమ్మత్థే చేతం పచ్చత్తవచనం. కామఞ్చాయం అజ్ఝత్తసద్దో గోచరజ్ఝత్తవిసయజ్ఝత్తఅజ్ఝత్తజ్ఝత్తేసు పవత్తతి. తే పనేత్థ న యుజ్జన్తీతి వుత్తం ‘‘నియకజ్ఝత్త’’న్తి, నియకసఙ్ఖాతఅజ్ఝత్తధమ్మేసూతి అత్థో. తేనాహ ‘‘అత్తనో సన్తానే’’తి. లుబ్భనలక్ఖణోతి గిజ్ఝనలక్ఖణో, ఆరమ్మణే దళ్హగ్గహణసభావోతి అత్థో. దుస్సనలక్ఖణోతి కుజ్ఝనలక్ఖణో, బ్యాపజ్జనసభావోతి అత్థో. ముయ్హనలక్ఖణోతి అఞ్ఞాణలక్ఖణో, ఆరమ్మణే సభావసమ్మోహభావోతి అత్థో. విహేఠేన్తీతి అత్థనాసనఅనత్థుప్పాదనేహి విబాధేన్తి. తతో ఏవ యథా సగ్గమగ్గేసు న దిస్సతి, ఏవం కరోన్తీతి ఆహ ‘‘నాసేన్తి వినాసేన్తీ’’తి. అత్తని సమ్భూతాతి సన్తానే నిబ్బత్తా.
113.Purimasutteti purimasuttadesanāyaṃ. Tattha hi upasaṅkamantavelāya satthu guṇe ajānanto kevalaṃ sammodanaṃ karoti. Desanaṃ sutvā pana satthu guṇe ñatvā saraṇaṅgatattā idha imasmiṃ samāgame abhivādesi pañcapatiṭṭhitena vandi. Attānaṃ adhi ajjhattaṃ, avijahena attānaṃ adhikicca uddissa pavattadhammā ajjhattaṃ ekajjhaṃ gahaṇavasena, bhummatthe cetaṃ paccattavacanaṃ. Kāmañcāyaṃ ajjhattasaddo gocarajjhattavisayajjhattaajjhattajjhattesu pavattati. Te panettha na yujjantīti vuttaṃ ‘‘niyakajjhatta’’nti, niyakasaṅkhātaajjhattadhammesūti attho. Tenāha ‘‘attano santāne’’ti. Lubbhanalakkhaṇoti gijjhanalakkhaṇo, ārammaṇe daḷhaggahaṇasabhāvoti attho. Dussanalakkhaṇoti kujjhanalakkhaṇo, byāpajjanasabhāvoti attho. Muyhanalakkhaṇoti aññāṇalakkhaṇo, ārammaṇe sabhāvasammohabhāvoti attho. Viheṭhentīti atthanāsanaanatthuppādanehi vibādhenti. Tato eva yathā saggamaggesu na dissati, evaṃ karontīti āha ‘‘nāsenti vināsentī’’ti. Attani sambhūtāti santāne nibbattā.
పురిససుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Purisasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya / ౨. పురిససుత్తం • 2. Purisasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౨. పురిససుత్తవణ్ణనా • 2. Purisasuttavaṇṇanā