| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
൨. പുരിസസുത്തവണ്ണനാ
2. Purisasuttavaṇṇanā
൧൧൩. പുരിമസുത്തേതി പുരിമസുത്തദേസനായം. തത്ഥ ഹി ഉപസങ്കമന്തവേലായ സത്ഥു ഗുണേ അജാനന്തോ കേവലം സമ്മോദനം കരോതി. ദേസനം സുത്വാ പന സത്ഥു ഗുണേ ഞത്വാ സരണങ്ഗതത്താ ഇധ ഇമസ്മിം സമാഗമേ അഭിവാദേസി പഞ്ചപതിട്ഠിതേന വന്ദി. അത്താനം അധി അജ്ഝത്തം, അവിജഹേന അത്താനം അധികിച്ച ഉദ്ദിസ്സ പവത്തധമ്മാ അജ്ഝത്തം ഏകജ്ഝം ഗഹണവസേന, ഭുമ്മത്ഥേ ചേതം പച്ചത്തവചനം. കാമഞ്ചായം അജ്ഝത്തസദ്ദോ ഗോചരജ്ഝത്തവിസയജ്ഝത്തഅജ്ഝത്തജ്ഝത്തേസു പവത്തതി. തേ പനേത്ഥ ന യുജ്ജന്തീതി വുത്തം ‘‘നിയകജ്ഝത്ത’’ന്തി, നിയകസങ്ഖാതഅജ്ഝത്തധമ്മേസൂതി അത്ഥോ. തേനാഹ ‘‘അത്തനോ സന്താനേ’’തി. ലുബ്ഭനലക്ഖണോതി ഗിജ്ഝനലക്ഖണോ, ആരമ്മണേ ദള്ഹഗ്ഗഹണസഭാവോതി അത്ഥോ. ദുസ്സനലക്ഖണോതി കുജ്ഝനലക്ഖണോ, ബ്യാപജ്ജനസഭാവോതി അത്ഥോ. മുയ്ഹനലക്ഖണോതി അഞ്ഞാണലക്ഖണോ, ആരമ്മണേ സഭാവസമ്മോഹഭാവോതി അത്ഥോ. വിഹേഠേന്തീതി അത്ഥനാസനഅനത്ഥുപ്പാദനേഹി വിബാധേന്തി. തതോ ഏവ യഥാ സഗ്ഗമഗ്ഗേസു ന ദിസ്സതി, ഏവം കരോന്തീതി ആഹ ‘‘നാസേന്തി വിനാസേന്തീ’’തി. അത്തനി സമ്ഭൂതാതി സന്താനേ നിബ്ബത്താ.
113.Purimasutteti purimasuttadesanāyaṃ. Tattha hi upasaṅkamantavelāya satthu guṇe ajānanto kevalaṃ sammodanaṃ karoti. Desanaṃ sutvā pana satthu guṇe ñatvā saraṇaṅgatattā idha imasmiṃ samāgame abhivādesi pañcapatiṭṭhitena vandi. Attānaṃ adhi ajjhattaṃ, avijahena attānaṃ adhikicca uddissa pavattadhammā ajjhattaṃ ekajjhaṃ gahaṇavasena, bhummatthe cetaṃ paccattavacanaṃ. Kāmañcāyaṃ ajjhattasaddo gocarajjhattavisayajjhattaajjhattajjhattesu pavattati. Te panettha na yujjantīti vuttaṃ ‘‘niyakajjhatta’’nti, niyakasaṅkhātaajjhattadhammesūti attho. Tenāha ‘‘attano santāne’’ti. Lubbhanalakkhaṇoti gijjhanalakkhaṇo, ārammaṇe daḷhaggahaṇasabhāvoti attho. Dussanalakkhaṇoti kujjhanalakkhaṇo, byāpajjanasabhāvoti attho. Muyhanalakkhaṇoti aññāṇalakkhaṇo, ārammaṇe sabhāvasammohabhāvoti attho. Viheṭhentīti atthanāsanaanatthuppādanehi vibādhenti. Tato eva yathā saggamaggesu na dissati, evaṃ karontīti āha ‘‘nāsenti vināsentī’’ti. Attani sambhūtāti santāne nibbattā.
പുരിസസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Purisasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya / ൨. പുരിസസുത്തം • 2. Purisasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൨. പുരിസസുത്തവണ്ണനാ • 2. Purisasuttavaṇṇanā
