Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
8. புரிஸிந்த்³ரியஞாணஸுத்தவண்ணனா
8. Purisindriyañāṇasuttavaṇṇanā
62. அட்ட²மே நிப்³ப³த்திவஸேன அபாயஸங்வத்தனியேன வா கம்முனா அபாயேஸு நியுத்தோதி ஆபாயிகோ நேரயிகோதி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. அவீசிம்ஹி உப்பஜ்ஜித்வா தத்த² ஆயுகப்பஸஞ்ஞிதங் அந்தரகப்பங் திட்ட²தீதி கப்பட்டோ². நிரயூபபத்திபரிஹரணவஸேன திகிச்சி²துங் அஸக்குணெய்யோதி அதேகிச்சோ². அக²ண்டா³னீதி ஏகதே³ஸேனபி அக²ண்டி³தானி. பி⁴ன்னகாலதோ பட்டா²ய பீ³ஜங் பீ³ஜத்தா²ய ந உபகப்பதி. அபூதீனீதி உத³கதேமனேன அபூதிகானி. பூதிகஞ்ஹி பீ³ஜங் பீ³ஜத்தா²ய ந உபகப்பதி. அவாதாதபஹதானீதி வாதேன ச ஆதபேன ச ந ஹதானி நிரோஜதங் ந பாபிதானி. நிரோஜஞ்ஹி கஸடங் பீ³ஜங் பீ³ஜத்தா²ய ந உபகப்பதி. ‘‘ஸாராதா³னீ’’தி வத்தப்³பே³ ஆ-காரஸ்ஸ ரஸ்ஸத்தங் கத்வா பாளியங் ‘‘ஸாரதா³னீ’’தி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘ஸாராதா³னீ’’தி. தண்டு³லஸாரஸ்ஸ ஆதா³னதோ ஸாராதா³னி, க³ஹிதஸாரானி பதிட்டி²தஸாரானி. நிஸ்ஸரஞ்ஹி பீ³ஜங் பீ³ஜத்தா²ய ந உபகப்பதி. ஸுக²ஸயிதானீதி சத்தாரோ மாஸே கொட்டே² பக்கி²த்தனியாமேனேவ ஸுக²ஸயிதானி ஸுட்டு² ஸன்னிசிதானி. மண்ட³கெ²த்தேதி ஊஸகா²ராதி³தோ³ஸேஹி அவித்³த⁴ஸ்தே ஸாரக்கெ²த்தே. அபி⁴தோ³தி அபி⁴-ஸத்³தே³ன ஸமானத்த²னிபாதபத³ந்தி ஆஹ ‘‘அபி⁴அட்³ட⁴ரத்த’’ந்தி. நத்தி² ஏதஸ்ஸ பி⁴தா³தி வா அபி⁴தோ³. ‘‘அபி⁴த³ங் அட்³ட⁴ரத்த’’ந்தி வத்தப்³பே³ உபயோக³த்தே² பச்சத்தவசனங். அட்³ட⁴ரத்தந்தி ச அச்சந்தஸங்யோக³வசனங், பு⁴ம்மத்தே² வா. தஸ்மா அபி⁴தோ³ அட்³ட⁴ரத்தந்தி அபி⁴ன்னே அட்³ட⁴ரத்தஸமயேதி அத்தோ². புண்ணமாஸியஞ்ஹி க³க³னமஜ்ஜ²ஸ்ஸ புரதோ வா பச்ச²தோ வா சந்தே³ டி²தே அட்³ட⁴ரத்தஸமயோ பி⁴ன்னோ நாம ஹோதி, மஜ்ஜே² ஏவ பன டி²தே அபி⁴ன்னோ நாம.
62. Aṭṭhame nibbattivasena apāyasaṃvattaniyena vā kammunā apāyesu niyuttoti āpāyiko nerayikoti etthāpi eseva nayo. Avīcimhi uppajjitvā tattha āyukappasaññitaṃ antarakappaṃ tiṭṭhatīti kappaṭṭho. Nirayūpapattipariharaṇavasena tikicchituṃ asakkuṇeyyoti atekiccho. Akhaṇḍānīti ekadesenapi akhaṇḍitāni. Bhinnakālato paṭṭhāya bījaṃ bījatthāya na upakappati. Apūtīnīti udakatemanena apūtikāni. Pūtikañhi bījaṃ bījatthāya na upakappati. Avātātapahatānīti vātena ca ātapena ca na hatāni nirojataṃ na pāpitāni. Nirojañhi kasaṭaṃ bījaṃ bījatthāya na upakappati. ‘‘Sārādānī’’ti vattabbe ā-kārassa rassattaṃ katvā pāḷiyaṃ ‘‘sāradānī’’ti vuttanti āha ‘‘sārādānī’’ti. Taṇḍulasārassa ādānato sārādāni, gahitasārāni patiṭṭhitasārāni. Nissarañhi bījaṃ bījatthāya na upakappati. Sukhasayitānīti cattāro māse koṭṭhe pakkhittaniyāmeneva sukhasayitāni suṭṭhu sannicitāni. Maṇḍakhetteti ūsakhārādidosehi aviddhaste sārakkhette. Abhidoti abhi-saddena samānatthanipātapadanti āha ‘‘abhiaḍḍharatta’’nti. Natthi etassa bhidāti vā abhido. ‘‘Abhidaṃ aḍḍharatta’’nti vattabbe upayogatthe paccattavacanaṃ. Aḍḍharattanti ca accantasaṃyogavacanaṃ, bhummatthe vā. Tasmā abhido aḍḍharattanti abhinne aḍḍharattasamayeti attho. Puṇṇamāsiyañhi gaganamajjhassa purato vā pacchato vā cande ṭhite aḍḍharattasamayo bhinno nāma hoti, majjhe eva pana ṭhite abhinno nāma.
ஸுப்பபு³த்³த⁴ஸுனக்க²த்தாத³யோதி எத்த² (த⁴॰ ப॰ அட்ட²॰ 2.127 ஸுப்பபு³த்³த⁴ஸக்யவத்து²) ஸுப்பபு³த்³தோ⁴ கிர ஸாகியோ ‘‘மம தீ⁴தரங் ச²ட்³டெ³த்வா நிக்க²ந்தோ, மம புத்தங் பப்³பா³ஜெத்வா தஸ்ஸ வேரிட்டா²னே டி²தோ சா’’தி இமேஹி த்³வீஹி காரணேஹி ஸத்த²ரி ஆகா⁴தங் ப³ந்தி⁴த்வா ஏகதி³வஸங் ‘‘ந தா³னி நிமந்திதட்டா²னங் க³ந்த்வா பு⁴ஞ்ஜிதுங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி க³மனமக்³க³ங் பித³ஹித்வா அந்தரவீதி²யங் ஸுரங் பிவந்தோ நிஸீதி³. அத²ஸ்ஸ ஸத்த²ரி பி⁴க்கு²ஸங்க⁴பரிவுதே தங் டா²னங் ஆக³தே ‘‘ஸத்தா² ஆக³தோ’’தி ஆரோசேஸுங். ஸோ ஆஹ – ‘‘புரதோ க³ச்சா²தி தஸ்ஸ வதே³த², நாயங் மயா மஹல்லகதரோ, நாஸ்ஸ மக்³க³ங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி. புனப்புனங் வுச்சமானோபி ததே²வ நிஸீதி³. ஸத்தா² மாதுலஸ்ஸ ஸந்திகா மக்³க³ங் அலபி⁴த்வா ததோவ நிவத்தி. ஸோபி சரபுரிஸங் பேஸேஸி – ‘‘க³ச்ச² தஸ்ஸ கத²ங் ஸுத்வா ஏஹீ’’தி. ஸத்தா²பி நிவத்தந்தோ ஸிதங் கத்வா ஆனந்த³த்தே²ரேன – ‘‘கோ நு கோ², ப⁴ந்தே, ஸிதபாதுகம்மே பச்சயோ’’தி புட்டோ² ஆஹ – ‘‘பஸ்ஸஸி, ஆனந்த³, ஸுப்பபு³த்³த⁴’’ந்தி. பஸ்ஸாமி, ப⁴ந்தே. பா⁴ரியங் தேன கம்மங் கதங் மாதி³ஸஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ மக்³க³ங் அதெ³ந்தேன, இதோ ஸத்தமே தி³வஸே ஹெட்டா²பாஸாதே³ பாஸாத³மூலே பத²வியா பவிஸிஸ்ஸதீ’’தி ஆசிக்கி².
Suppabuddhasunakkhattādayoti ettha (dha. pa. aṭṭha. 2.127 suppabuddhasakyavatthu) suppabuddho kira sākiyo ‘‘mama dhītaraṃ chaḍḍetvā nikkhanto, mama puttaṃ pabbājetvā tassa veriṭṭhāne ṭhito cā’’ti imehi dvīhi kāraṇehi satthari āghātaṃ bandhitvā ekadivasaṃ ‘‘na dāni nimantitaṭṭhānaṃ gantvā bhuñjituṃ dassāmī’’ti gamanamaggaṃ pidahitvā antaravīthiyaṃ suraṃ pivanto nisīdi. Athassa satthari bhikkhusaṅghaparivute taṃ ṭhānaṃ āgate ‘‘satthā āgato’’ti ārocesuṃ. So āha – ‘‘purato gacchāti tassa vadetha, nāyaṃ mayā mahallakataro, nāssa maggaṃ dassāmī’’ti. Punappunaṃ vuccamānopi tatheva nisīdi. Satthā mātulassa santikā maggaṃ alabhitvā tatova nivatti. Sopi carapurisaṃ pesesi – ‘‘gaccha tassa kathaṃ sutvā ehī’’ti. Satthāpi nivattanto sitaṃ katvā ānandattherena – ‘‘ko nu kho, bhante, sitapātukamme paccayo’’ti puṭṭho āha – ‘‘passasi, ānanda, suppabuddha’’nti. Passāmi, bhante. Bhāriyaṃ tena kammaṃ kataṃ mādisassa buddhassa maggaṃ adentena, ito sattame divase heṭṭhāpāsāde pāsādamūle pathaviyā pavisissatī’’ti ācikkhi.
ஸுனக்க²த்தோபி (ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.147) புப்³பே³ ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா தி³ப்³ப³சக்கு²பரிகம்மங் புச்சி². அத²ஸ்ஸ ப⁴க³வா கதே²ஸி. ஸோ தி³ப்³ப³சக்கு²ங் நிப்³ப³த்தெத்வா ஆலோகங் வட்³டெ⁴த்வா ஓலோகெந்தோ தே³வலோகே நந்த³னவனசித்தலதாவனபா²ருஸகவனமிஸ்ஸகவனேஸு தி³ப்³ப³ஸம்பத்திங் அனுப⁴வமானே தே³வபுத்தே ச தே³வதீ⁴தரோ ச தி³ஸ்வா – ‘‘ஏதேஸங் ஏவரூபாய அத்தபா⁴வஸம்பத்தியா டி²தானங் கிர மது⁴ரோ நு கோ² ஸத்³தோ³ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஸத்³த³ங் ஸோதுகாமோ ஹுத்வா த³ஸப³லங் உபஸங்கமித்வா தி³ப்³ப³ஸோததா⁴துபரிகம்மங் புச்சி². ப⁴க³வா பனஸ்ஸ – ‘‘தி³ப்³ப³ஸோததா⁴துஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயோ நத்தீ²’’தி ஞத்வா பரிகம்மங் ந கதே²ஸி. ந ஹி பு³த்³தா⁴ யங் ந ப⁴விஸ்ஸதி, தஸ்ஸ பரிகம்மங் கதெ²ந்தி. ஸோ ப⁴க³வதி ஆகா⁴தங் ப³ந்தி⁴த்வா சிந்தேஸி – ‘‘அஹங் ஸமணங் கோ³தமங் பட²மங் தி³ப்³ப³சக்கு²பரிகம்மங் புச்சி²ங், ஸோ மய்ஹங் ‘ஸம்பஜ்ஜது வா மா வா ஸம்பஜ்ஜதூ’தி கதே²ஸி. அஹங் பன பச்சத்தபுரிஸகாரேன தங் நிப்³ப³த்தெத்வா தி³ப்³ப³ஸோததா⁴துபரிகம்மங் புச்சி²ங், தங் மே ந கதே²ஸி. அத்³தா⁴ ஏவங் ஹோதி ‘அயங் ராஜபப்³ப³ஜிதோ தி³ப்³ப³சக்கு²ஞாணங் நிப்³ப³த்தெத்வா, தி³ப்³ப³ஸோதஞாணங் நிப்³ப³த்தெத்வா, சேதோபரியகம்மஞாணங் நிப்³ப³த்தெத்வா, ஆஸவானங் க²யே ஞாணங் நிப்³ப³த்தெத்வா, மயா ஸமஸமோ ப⁴விஸ்ஸதீ’தி இஸ்ஸாமச்ச²ரியவஸேன மய்ஹங் ந கதே²தீ’’தி பி⁴ய்யோஸோ ஆகா⁴தங் ப³ந்தி⁴த்வா காஸாயானி ச²ட்³டெ³த்வா கி³ஹிபா⁴வங் பத்வாபி ந துண்ஹீபூ⁴தோ விஹாஸி. த³ஸப³லங் பன அஸதா துச்சே²ன அப்³பா⁴சிக்கி²த்வா அபாயூபகோ³ அஹோஸி. தம்பி ப⁴க³வா ப்³யாகாஸி. வுத்தஞ்ஹேதங் – ‘‘ஏவம்பி கோ², ப⁴க்³க³வ, ஸுனக்க²த்தோ லிச்ச²விபுத்தோ மயா வுச்சமானோ அபக்கமேவ இமஸ்மா த⁴ம்மவினயா, யதா² தங் ஆபாயிகோ’’தி (தீ³॰ நி॰ 3.6). தேன வுத்தங் ‘‘அபரேபி ஸுப்பபு³த்³த⁴ஸுனக்க²த்தாத³யோ ப⁴க³வதா ஞாதாவா’’தி. ஆதி³-ஸத்³தே³ன கோகாலிகாதீ³னங் ஸங்க³ஹோ த³ட்ட²ப்³போ³.
Sunakkhattopi (ma. ni. aṭṭha. 1.147) pubbe bhagavantaṃ upasaṅkamitvā dibbacakkhuparikammaṃ pucchi. Athassa bhagavā kathesi. So dibbacakkhuṃ nibbattetvā ālokaṃ vaḍḍhetvā olokento devaloke nandanavanacittalatāvanaphārusakavanamissakavanesu dibbasampattiṃ anubhavamāne devaputte ca devadhītaro ca disvā – ‘‘etesaṃ evarūpāya attabhāvasampattiyā ṭhitānaṃ kira madhuro nu kho saddo bhavissatī’’ti saddaṃ sotukāmo hutvā dasabalaṃ upasaṅkamitvā dibbasotadhātuparikammaṃ pucchi. Bhagavā panassa – ‘‘dibbasotadhātussa upanissayo natthī’’ti ñatvā parikammaṃ na kathesi. Na hi buddhā yaṃ na bhavissati, tassa parikammaṃ kathenti. So bhagavati āghātaṃ bandhitvā cintesi – ‘‘ahaṃ samaṇaṃ gotamaṃ paṭhamaṃ dibbacakkhuparikammaṃ pucchiṃ, so mayhaṃ ‘sampajjatu vā mā vā sampajjatū’ti kathesi. Ahaṃ pana paccattapurisakārena taṃ nibbattetvā dibbasotadhātuparikammaṃ pucchiṃ, taṃ me na kathesi. Addhā evaṃ hoti ‘ayaṃ rājapabbajito dibbacakkhuñāṇaṃ nibbattetvā, dibbasotañāṇaṃ nibbattetvā, cetopariyakammañāṇaṃ nibbattetvā, āsavānaṃ khaye ñāṇaṃ nibbattetvā, mayā samasamo bhavissatī’ti issāmacchariyavasena mayhaṃ na kathetī’’ti bhiyyoso āghātaṃ bandhitvā kāsāyāni chaḍḍetvā gihibhāvaṃ patvāpi na tuṇhībhūto vihāsi. Dasabalaṃ pana asatā tucchena abbhācikkhitvā apāyūpago ahosi. Tampi bhagavā byākāsi. Vuttañhetaṃ – ‘‘evampi kho, bhaggava, sunakkhatto licchaviputto mayā vuccamāno apakkameva imasmā dhammavinayā, yathā taṃ āpāyiko’’ti (dī. ni. 3.6). Tena vuttaṃ ‘‘aparepi suppabuddhasunakkhattādayo bhagavatā ñātāvā’’ti. Ādi-saddena kokālikādīnaṃ saṅgaho daṭṭhabbo.
ஸுஸீமோ பரிப்³பா³ஜகோதி (ஸங்॰ நி॰ அட்ட²॰ 2.2.70) ஏவங்னாமகோ வேத³ங்கே³ஸு குஸலோ பண்டி³தோ பரிப்³பா³ஜகோ. அஞ்ஞதித்தி²யா ஹி பரிஹீனலாப⁴ஸக்காரஸிலோகா ‘‘ஸமணோ கோ³தமோ ந ஜாதிகொ³த்தாதீ³னி ஆரப்³ப⁴ லாப⁴க்³க³ப்பத்தோ ஜாதோ, கவிஸெட்டோ² பனேஸ உத்தமகவிதாய ஸாவகானங் ப³ந்த⁴ங் ப³ந்தி⁴த்வா தே³தி. தே தங் உக்³க³ண்ஹித்வா உபட்டா²கானங் உபனிஸின்னகத²ம்பி அனுமோத³னம்பி ஸரப⁴ஞ்ஞம்பீதி ஏவமாதீ³னி கதெ²ந்தி. தே தேஸங் பஸன்னானங் லாப⁴ங் உபஸங்ஹரந்தி. ஸசே மயங் யங் ஸமணோ கோ³தமா ஜானாதி, ததோ தோ²கங் ஜானெய்யாம, அத்தனோ ஸமயங் தத்த² பக்கி²பித்வா மயம்பி உபட்டா²கானங் கதெ²ய்யாம. ததோ ஏதேஹி லாபி⁴தரா ப⁴வெய்யாம. கோ நு கோ² ஸமணஸ்ஸ கோ³தமஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜித்வா கி²ப்பமேவ உக்³க³ண்ஹிதுங் ஸக்கி²ஸ்ஸதீ’’தி ஏவங் சிந்தெத்வா ‘‘ஸுஸிமோ படிப³லோ’’தி தி³ஸ்வா உபஸங்கமித்வா ஏவமாஹங்ஸு ‘‘ஏஹி த்வங், ஆவுஸோ ஸுஸீம, ஸமணே கோ³தமே ப்³ரஹ்மசரியங் சர, த்வங் த⁴ம்மங் பரியாபுணித்வா அம்ஹே வாசெய்யாஸி, தங் மயங் த⁴ம்மங் பரியாபுணித்வா கி³ஹீனங் பா⁴ஸிஸ்ஸாம, ஏவங் மயம்பி ஸக்கதா ப⁴விஸ்ஸாம க³ருகதா மானிதா பூஜிதா லாபி⁴னோ சீவரபிண்ட³பாதஸேனாஸனகி³லானபச்சயபே⁴ஸஜ்ஜபரிக்கா²ரான’’ந்தி (ஸங்॰ நி॰ 2.70).
Susīmo paribbājakoti (saṃ. ni. aṭṭha. 2.2.70) evaṃnāmako vedaṅgesu kusalo paṇḍito paribbājako. Aññatitthiyā hi parihīnalābhasakkārasilokā ‘‘samaṇo gotamo na jātigottādīni ārabbha lābhaggappatto jāto, kaviseṭṭho panesa uttamakavitāya sāvakānaṃ bandhaṃ bandhitvā deti. Te taṃ uggaṇhitvā upaṭṭhākānaṃ upanisinnakathampi anumodanampi sarabhaññampīti evamādīni kathenti. Te tesaṃ pasannānaṃ lābhaṃ upasaṃharanti. Sace mayaṃ yaṃ samaṇo gotamā jānāti, tato thokaṃ jāneyyāma, attano samayaṃ tattha pakkhipitvā mayampi upaṭṭhākānaṃ katheyyāma. Tato etehi lābhitarā bhaveyyāma. Ko nu kho samaṇassa gotamassa santike pabbajitvā khippameva uggaṇhituṃ sakkhissatī’’ti evaṃ cintetvā ‘‘susimo paṭibalo’’ti disvā upasaṅkamitvā evamāhaṃsu ‘‘ehi tvaṃ, āvuso susīma, samaṇe gotame brahmacariyaṃ cara, tvaṃ dhammaṃ pariyāpuṇitvā amhe vāceyyāsi, taṃ mayaṃ dhammaṃ pariyāpuṇitvā gihīnaṃ bhāsissāma, evaṃ mayampi sakkatā bhavissāma garukatā mānitā pūjitā lābhino cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānapaccayabhesajjaparikkhārāna’’nti (saṃ. ni. 2.70).
அத² ஸுஸீமோ பரிப்³பா³ஜகோ தேஸங் வசனங் ஸம்படிச்சி²த்வா யேனானந்தோ³ தேனுபஸங்கமி, உபஸங்கமித்வா பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசி. தே²ரோ ச தங் ஆதா³ய ப⁴க³வந்தங் உபஸங்கமித்வா ஏதமத்த²ங் ஆரோசேஸி. ப⁴க³வா பன சிந்தேஸி ‘‘அயங் பரிப்³பா³ஜகோ தித்தி²யஸமயே ‘அஹங் பாடிஏக்கோ ஸத்தா²’தி படிஜானமானோ சரதி, ‘இதே⁴வ மக்³க³ப்³ரஹ்மசரியங் சரிதுங் இச்சா²மீ’தி கிர வத³தி, கிங் நு கோ² மயி பஸன்னோ, உதா³ஹு மய்ஹங் வா மம ஸாவகானங் த⁴ம்மகதா²ய பஸன்னோ’’தி. அத²ஸ்ஸ ஏகட்டா²னேபி பஸாதா³பா⁴வங் ஞத்வா ‘‘அயங் மம ஸாஸனே ‘த⁴ம்மங் தே²னெஸ்ஸாமீ’தி பப்³ப³ஜதி, இதிஸ்ஸ ஆக³மனங் அபரிஸுத்³த⁴ங், நிப்ப²த்தி நு கோ² கீதி³ஸா’’தி ஓலோகெந்தோ ‘‘கிஞ்சாபி ‘த⁴ம்மங் தே²னெஸ்ஸாமீ’தி பப்³ப³ஜதி, கதிபாஹேனேவ பன க⁴டெத்வா அரஹத்தங் க³ண்ஹிஸ்ஸதீ’’தி ஞத்வா ‘‘தேனஹானந்த³, ஸுஸீமங் பப்³பா³ஜேதா²’’தி ஆஹ. தங் ஸந்தா⁴யேதங் வுத்தங் ‘‘ஏவங் ப⁴க³வதா கோ ஞாதோ? ஸுஸீமோ பரிப்³பா³ஜகோ’’தி.
Atha susīmo paribbājako tesaṃ vacanaṃ sampaṭicchitvā yenānando tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā pabbajjaṃ yāci. Thero ca taṃ ādāya bhagavantaṃ upasaṅkamitvā etamatthaṃ ārocesi. Bhagavā pana cintesi ‘‘ayaṃ paribbājako titthiyasamaye ‘ahaṃ pāṭiekko satthā’ti paṭijānamāno carati, ‘idheva maggabrahmacariyaṃ carituṃ icchāmī’ti kira vadati, kiṃ nu kho mayi pasanno, udāhu mayhaṃ vā mama sāvakānaṃ dhammakathāya pasanno’’ti. Athassa ekaṭṭhānepi pasādābhāvaṃ ñatvā ‘‘ayaṃ mama sāsane ‘dhammaṃ thenessāmī’ti pabbajati, itissa āgamanaṃ aparisuddhaṃ, nipphatti nu kho kīdisā’’ti olokento ‘‘kiñcāpi ‘dhammaṃ thenessāmī’ti pabbajati, katipāheneva pana ghaṭetvā arahattaṃ gaṇhissatī’’ti ñatvā ‘‘tenahānanda, susīmaṃ pabbājethā’’ti āha. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ ‘‘evaṃ bhagavatā ko ñāto? Susīmo paribbājako’’ti.
ஸந்ததிமஹாமத்தோதி (த⁴॰ ப॰ அட்ட²॰ 2.141 ஸந்ததிமஹாமத்தவத்து²) ஸோ கிர ஏகஸ்மிங் காலே ரஞ்ஞோ பஸேனதி³ஸ்ஸ பச்சந்தங் குபிதங் வூபஸமெத்வா ஆக³தோ. அத²ஸ்ஸ ராஜா துட்டோ² ஸத்த தி³வஸானி ரஜ்ஜங் த³த்வா ஏகங் நச்சகீ³தகுஸலங் இத்தி²ங் அதா³ஸி. ஸோ ஸத்த தி³வஸானி ஸுராமத³மத்தோ ஹுத்வா ஸத்தமே தி³வஸே ஸப்³பா³லங்காரப்படிமண்டி³தோ ஹத்தி²க்க²ந்த⁴வரக³தோ நஹானதித்த²ங் க³ச்ச²ந்தோ ஸத்தா²ரங் பிண்டா³ய பவிஸந்தங் த்³வாரந்தரே தி³ஸ்வா ஹத்தி²க்க²ந்த⁴வரக³தோவ ஸீஸங் சாலெத்வா வந்தி³. ஸத்தா² ஸிதங் கத்வா ‘‘கோ நு கோ², ப⁴ந்தே, ஸிதபாதுகரணே ஹேதூ’’தி ஆனந்த³த்தே²ரேன புட்டோ² ஸிதகாரணங் ஆசிக்க²ந்தோ ஆஹ – ‘‘பஸ்ஸஸி, ஆனந்த³, ஸந்ததிமஹாமத்தங், அஜ்ஜேவ ஸப்³பா³ப⁴ரணப்படிமண்டி³தோ மம ஸந்திகங் ஆக³ந்த்வா சாதுப்பதி³ககா³தா²வஸானே அரஹத்தங் பத்வா பரினிப்³பா³யிஸ்ஸதீ’’தி. தேன வுத்தங் ‘‘ஏவங் கோ ஞாதோ ப⁴க³வதாதி? ஸந்ததிமஹாமத்தோ’’தி.
Santatimahāmattoti (dha. pa. aṭṭha. 2.141 santatimahāmattavatthu) so kira ekasmiṃ kāle rañño pasenadissa paccantaṃ kupitaṃ vūpasametvā āgato. Athassa rājā tuṭṭho satta divasāni rajjaṃ datvā ekaṃ naccagītakusalaṃ itthiṃ adāsi. So satta divasāni surāmadamatto hutvā sattame divase sabbālaṅkārappaṭimaṇḍito hatthikkhandhavaragato nahānatitthaṃ gacchanto satthāraṃ piṇḍāya pavisantaṃ dvārantare disvā hatthikkhandhavaragatova sīsaṃ cāletvā vandi. Satthā sitaṃ katvā ‘‘ko nu kho, bhante, sitapātukaraṇe hetū’’ti ānandattherena puṭṭho sitakāraṇaṃ ācikkhanto āha – ‘‘passasi, ānanda, santatimahāmattaṃ, ajjeva sabbābharaṇappaṭimaṇḍito mama santikaṃ āgantvā cātuppadikagāthāvasāne arahattaṃ patvā parinibbāyissatī’’ti. Tena vuttaṃ ‘‘evaṃ ko ñāto bhagavatāti? Santatimahāmatto’’ti.
புரிஸிந்த்³ரியஞாணஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.
Purisindriyañāṇasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya / 8. புரிஸிந்த்³ரியஞாணஸுத்தங் • 8. Purisindriyañāṇasuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 8. புரிஸிந்த்³ரியஞாணஸுத்தவண்ணனா • 8. Purisindriyañāṇasuttavaṇṇanā