Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā |
[४३७] ११. पूतिमंसजातकवण्णना
[437] 11. Pūtimaṃsajātakavaṇṇanā
न खो मे रुच्चतीति इदं सत्था जेतवने विहरन्तो इन्द्रियअसंवरं आरब्भ कथेसि। एकस्मिञ्हि समये बहू भिक्खू इन्द्रियेसु अगुत्तद्वारा अहेसुं। सत्था ‘‘इमे भिक्खू ओवदितुं वट्टती’’ति आनन्दत्थेरस्स वत्वा अनियमवसेन भिक्खुसङ्घं सन्निपातापेत्वा अलङ्कतपल्लङ्कवरमज्झगतो भिक्खू आमन्तेत्वा ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुना नाम रूपादीसु सुभनिमित्तवसेन निमित्तं गहेतुं वट्टति, सचे हि तस्मिं समये कालं करोति, निरयादीसु निब्बत्तति, तस्मा रूपादीसु सुभनिमित्तं मा गण्हथ। भिक्खुना नाम रूपादिगोचरेन न भवितब्बं, रूपादिगोचरा हि दिट्ठेव धम्मे महाविनासं पापुणन्ति, तस्मा वरं, भिक्खवे, तत्ताय अयोसलाकाय आदित्ताय सम्पज्जलिताय सजोतिभूताय चक्खुन्द्रियं सम्पलिमट्ठ’’न्ति वित्थारेत्वा ‘‘तुम्हाकं रूपं ओलोकनकालोपि अत्थि अनोलोकनकालोपि। ओलोकनकाले सुभवसेन अनोलोकेत्वा असुभवसेनेव ओलोकेय्याथ, एवं अत्तनो गोचरा न परिहायिस्सथ। को पन तुम्हाकं गोचरोति? चत्तारो सतिपट्ठाना, चत्तारो सम्मप्पधाना, चत्तारो इद्धिपादा, अरियो अट्ठङ्गिको मग्गो, नव लोकुत्तरधम्मा। एतस्मिञ्हि वो गोचरे चरन्तानं न लच्छति मारो ओतारं, सचे पन किलेसवसिका हुत्वा सुभनिमित्तवसेन ओलोकेस्सथ, पूतिमंससिङ्गालो विय अत्तनो गोचरा परिहायिस्सथा’’ति वत्वा अतीतं आहरि।
Nakho me ruccatīti idaṃ satthā jetavane viharanto indriyaasaṃvaraṃ ārabbha kathesi. Ekasmiñhi samaye bahū bhikkhū indriyesu aguttadvārā ahesuṃ. Satthā ‘‘ime bhikkhū ovadituṃ vaṭṭatī’’ti ānandattherassa vatvā aniyamavasena bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā alaṅkatapallaṅkavaramajjhagato bhikkhū āmantetvā ‘‘na, bhikkhave, bhikkhunā nāma rūpādīsu subhanimittavasena nimittaṃ gahetuṃ vaṭṭati, sace hi tasmiṃ samaye kālaṃ karoti, nirayādīsu nibbattati, tasmā rūpādīsu subhanimittaṃ mā gaṇhatha. Bhikkhunā nāma rūpādigocarena na bhavitabbaṃ, rūpādigocarā hi diṭṭheva dhamme mahāvināsaṃ pāpuṇanti, tasmā varaṃ, bhikkhave, tattāya ayosalākāya ādittāya sampajjalitāya sajotibhūtāya cakkhundriyaṃ sampalimaṭṭha’’nti vitthāretvā ‘‘tumhākaṃ rūpaṃ olokanakālopi atthi anolokanakālopi. Olokanakāle subhavasena anoloketvā asubhavaseneva olokeyyātha, evaṃ attano gocarā na parihāyissatha. Ko pana tumhākaṃ gocaroti? Cattāro satipaṭṭhānā, cattāro sammappadhānā, cattāro iddhipādā, ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, nava lokuttaradhammā. Etasmiñhi vo gocare carantānaṃ na lacchati māro otāraṃ, sace pana kilesavasikā hutvā subhanimittavasena olokessatha, pūtimaṃsasiṅgālo viya attano gocarā parihāyissathā’’ti vatvā atītaṃ āhari.
अतीते बाराणसियं ब्रह्मदत्ते रज्जं कारेन्ते हिमवन्तपदेसे अरञ्ञायतने पब्बतगुहायं अनेकसता एळका वसन्ति। तेसं वसनट्ठानतो अविदूरे एकिस्सा गुहाय पूतिमंसो नाम सिङ्गालो वेणिया नाम भरियाय सद्धिं वसति। सो एकदिवसं भरियाय सद्धिं विचरन्तो ते एळके दिस्वा ‘‘एकेन उपायेन इमेसं मंसं खादितुं वट्टती’’ति चिन्तेत्वा उपायेन एकेकं एळकं मारेसि। ते उभोपि एळकमंसं खादन्ता थामसम्पन्ना थूलसरीरा अहेसुं। अनुपुब्बेन एळका परिक्खयं अगमंसु। तेसं अन्तरे मेण्डमाता नाम एका एळिका ब्यत्ता अहोसि उपायकुसला। सिङ्गालो तं मारेतुं असक्कोन्तो एकदिवसं भरियाय सद्धिं सम्मन्तेन्तो ‘‘भद्दे, एळका खीणा, इमं एळिकं एकेन उपायेन खादितुं वट्टति, अयं पनेत्थ उपायो, त्वं एकिकाव गन्त्वा एताय सद्धिं सखी होहि, अथ ते ताय सद्धिं विस्सासे उप्पन्ने अहं मतालयं करित्वा निपज्जिस्सामि, त्वं एतं उपसङ्कमित्वा ‘एळिके सामिको मे मतो, अहञ्च अनाथा, ठपेत्वा तं अञ्ञो मे ञातको नत्थि, एहि रोदित्वा कन्दित्वा तस्स सरीरकिच्चं करिस्सामा’ति वत्वा तं गहेत्वा आगच्छेय्यासि, अथ नं अहं उप्पतित्वा गीवाय डंसित्वा मारेस्सामी’’ति आह।
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente himavantapadese araññāyatane pabbataguhāyaṃ anekasatā eḷakā vasanti. Tesaṃ vasanaṭṭhānato avidūre ekissā guhāya pūtimaṃso nāma siṅgālo veṇiyā nāma bhariyāya saddhiṃ vasati. So ekadivasaṃ bhariyāya saddhiṃ vicaranto te eḷake disvā ‘‘ekena upāyena imesaṃ maṃsaṃ khādituṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā upāyena ekekaṃ eḷakaṃ māresi. Te ubhopi eḷakamaṃsaṃ khādantā thāmasampannā thūlasarīrā ahesuṃ. Anupubbena eḷakā parikkhayaṃ agamaṃsu. Tesaṃ antare meṇḍamātā nāma ekā eḷikā byattā ahosi upāyakusalā. Siṅgālo taṃ māretuṃ asakkonto ekadivasaṃ bhariyāya saddhiṃ sammantento ‘‘bhadde, eḷakā khīṇā, imaṃ eḷikaṃ ekena upāyena khādituṃ vaṭṭati, ayaṃ panettha upāyo, tvaṃ ekikāva gantvā etāya saddhiṃ sakhī hohi, atha te tāya saddhiṃ vissāse uppanne ahaṃ matālayaṃ karitvā nipajjissāmi, tvaṃ etaṃ upasaṅkamitvā ‘eḷike sāmiko me mato, ahañca anāthā, ṭhapetvā taṃ añño me ñātako natthi, ehi roditvā kanditvā tassa sarīrakiccaṃ karissāmā’ti vatvā taṃ gahetvā āgaccheyyāsi, atha naṃ ahaṃ uppatitvā gīvāya ḍaṃsitvā māressāmī’’ti āha.
सा ‘‘साधू’’ति सम्पटिच्छित्वा ताय सद्धिं सखिभावं कत्वा विस्सासे उप्पन्ने एळिकं तथा अवोच। एळिका ‘‘आळि सिङ्गालि तव सामिकेन सब्बे मम ञातका खादिता, भायामि न सक्कोमि गन्तु’’न्ति आह। ‘‘आळि, मा भायि, मतको किं करिस्सती’’ति? ‘‘खरमन्तो ते सामिको, भायामेवाह’’न्ति सा एवं वत्वापि ताय पुनप्पुनं याचियमाना ‘‘अद्धा मतो भविस्सती’’ति सम्पटिच्छित्वा ताय सद्धिं पायासि। गच्छन्ती पन ‘‘को जानाति, किं भविस्सती’’ति तस्मिं आसङ्काय सिङ्गालिं पुरतो कत्वा सिङ्गालं परिग्गण्हन्तीयेव गच्छति। सिङ्गालो तासं पदसद्दं सुत्वा ‘‘आगता नु खो एळिका’’ति सीसं उक्खिपित्वा अक्खीनि परिवत्तेत्वा ओलोकेसि। एळिका तं तथा करोन्तं दिस्वा ‘‘अयं पापधम्मो मं वञ्चेत्वा मारेतुकामो मतालयं दस्सेत्वा निपन्नो’’ति निवत्तित्वा पलायन्ती सिङ्गालिया ‘‘कस्मा पलायसी’’ति वुत्ते तं कारणं कथेन्ती पठमं गाथमाह –
Sā ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā tāya saddhiṃ sakhibhāvaṃ katvā vissāse uppanne eḷikaṃ tathā avoca. Eḷikā ‘‘āḷi siṅgāli tava sāmikena sabbe mama ñātakā khāditā, bhāyāmi na sakkomi gantu’’nti āha. ‘‘Āḷi, mā bhāyi, matako kiṃ karissatī’’ti? ‘‘Kharamanto te sāmiko, bhāyāmevāha’’nti sā evaṃ vatvāpi tāya punappunaṃ yāciyamānā ‘‘addhā mato bhavissatī’’ti sampaṭicchitvā tāya saddhiṃ pāyāsi. Gacchantī pana ‘‘ko jānāti, kiṃ bhavissatī’’ti tasmiṃ āsaṅkāya siṅgāliṃ purato katvā siṅgālaṃ pariggaṇhantīyeva gacchati. Siṅgālo tāsaṃ padasaddaṃ sutvā ‘‘āgatā nu kho eḷikā’’ti sīsaṃ ukkhipitvā akkhīni parivattetvā olokesi. Eḷikā taṃ tathā karontaṃ disvā ‘‘ayaṃ pāpadhammo maṃ vañcetvā māretukāmo matālayaṃ dassetvā nipanno’’ti nivattitvā palāyantī siṅgāliyā ‘‘kasmā palāyasī’’ti vutte taṃ kāraṇaṃ kathentī paṭhamaṃ gāthamāha –
९६.
96.
‘‘न खो मे रुच्चति आळि, पूतिमंसस्स पेक्खना।
‘‘Na kho me ruccati āḷi, pūtimaṃsassa pekkhanā;
एतादिसा सखारस्मा, आरका परिवज्जये’’ति॥
Etādisā sakhārasmā, ārakā parivajjaye’’ti.
तत्थ आळीति आलपनं, सखि सहायिकेति अत्थो। एतादिसा सखारस्माति एवरूपा सहायका अपक्कमित्वा तं सहायकं आरका परिवज्जेय्याति अत्थो।
Tattha āḷīti ālapanaṃ, sakhi sahāyiketi attho. Etādisā sakhārasmāti evarūpā sahāyakā apakkamitvā taṃ sahāyakaṃ ārakā parivajjeyyāti attho.
एवञ्च पन वत्वा सा निवत्तित्वा अत्तनो वसनट्ठानमेव गता। सिङ्गाली तं निवत्तेतुं असक्कोन्ती तस्सा कुज्झित्वा अत्तनो सामिकस्सेव सन्तिकं गन्त्वा पज्झायमाना निसीदि। अथ नं सिङ्गालो गरहन्तो दुतियं गाथमाह –
Evañca pana vatvā sā nivattitvā attano vasanaṭṭhānameva gatā. Siṅgālī taṃ nivattetuṃ asakkontī tassā kujjhitvā attano sāmikasseva santikaṃ gantvā pajjhāyamānā nisīdi. Atha naṃ siṅgālo garahanto dutiyaṃ gāthamāha –
९७.
97.
‘‘उम्मत्तिका अयं वेणी, वण्णेति पतिनो सखिं।
‘‘Ummattikā ayaṃ veṇī, vaṇṇeti patino sakhiṃ;
पज्झायि पटिगच्छन्तिं, आगतं मेण्डमातर’’न्ति॥
Pajjhāyi paṭigacchantiṃ, āgataṃ meṇḍamātara’’nti.
तत्थ वेणीति तस्सा नामं। वण्णेति पतिनो सखिन्ति पठममेव अत्तनो सखिं एळिकं ‘‘मयि सिनेहा विस्सासिका आगमिस्सति नो सन्तिकं, मतालयं करोही’’ति पतिनो सन्तिके वण्णेति। अथ नं सा इदानि आगतं मम सन्तिकं अनागन्त्वाव पटिगच्छन्तिं मेण्डमातरं पज्झायति अनुसोचतीति।
Tattha veṇīti tassā nāmaṃ. Vaṇṇeti patino sakhinti paṭhamameva attano sakhiṃ eḷikaṃ ‘‘mayi sinehā vissāsikā āgamissati no santikaṃ, matālayaṃ karohī’’ti patino santike vaṇṇeti. Atha naṃ sā idāni āgataṃ mama santikaṃ anāgantvāva paṭigacchantiṃ meṇḍamātaraṃ pajjhāyati anusocatīti.
तं सुत्वा सिङ्गाली ततियं गाथमाह –
Taṃ sutvā siṅgālī tatiyaṃ gāthamāha –
९८.
98.
‘‘त्वं खोसि सम्म उम्मत्तो, दुम्मेधो अविचक्खणो।
‘‘Tvaṃ khosi samma ummatto, dummedho avicakkhaṇo;
यो त्वं मतालयं कत्वा, अकालेन विपेक्खसी’’ति॥
Yo tvaṃ matālayaṃ katvā, akālena vipekkhasī’’ti.
तत्थ अविचक्खणोति विचारणपञ्ञारहितो। अकालेन विपेक्खसीति एळिकाय अत्तनो सन्तिकं अनागतायेव ओलोकेसीति अत्थो।
Tattha avicakkhaṇoti vicāraṇapaññārahito. Akālena vipekkhasīti eḷikāya attano santikaṃ anāgatāyeva olokesīti attho.
९९.
99.
‘‘न अकाले विपेक्खय्य, काले पेक्खेय्य पण्डितो।
‘‘Na akāle vipekkhayya, kāle pekkheyya paṇḍito;
पूतिमंसोव पज्झायि, यो अकाले विपेक्खती’’ति॥ – अयं अभिसम्बुद्धगाथा।
Pūtimaṃsova pajjhāyi, yo akāle vipekkhatī’’ti. – ayaṃ abhisambuddhagāthā;
तत्थ अकालेति कामगुणे आरब्भ सुभवसेन चित्तुप्पादकाले। अयञ्हि भिक्खुनो रूपं ओलोकेतुं अकालो नाम। कालेति असुभवसेन अनुस्सतिवसेन कसिणवसेन वा रूपग्गहणकाले। अयञ्हि भिक्खुनो रूपं ओलोकेतुं कालो नाम। तत्थ अकाले सारत्तकाले रूपं ओलोकेन्ता महाविनासं पापुणन्तीति हरितचजातकलोमसकस्सपजातकादीहि दीपेतब्बं। काले असुभवसेन ओलोकेन्ता अरहत्ते पतिट्ठहन्तीति असुभकम्मिकतिस्सत्थेरवत्थुना कथेतब्बं। पूतिमंसोव पज्झायीति भिक्खवे, यथा पूतिमंससिङ्गालो अकाले एळिकं ओलोकेत्वा अत्तनो गोचरा परिहीनो पज्झायति, एवं भिक्खु अकाले सुभवसेन रूपं ओलोकेत्वा सतिपट्ठानादिगोचरा परिहीनो दिट्ठधम्मे सम्परायेपि सोचति पज्झायति किलमतीति।
Tattha akāleti kāmaguṇe ārabbha subhavasena cittuppādakāle. Ayañhi bhikkhuno rūpaṃ oloketuṃ akālo nāma. Kāleti asubhavasena anussativasena kasiṇavasena vā rūpaggahaṇakāle. Ayañhi bhikkhuno rūpaṃ oloketuṃ kālo nāma. Tattha akāle sārattakāle rūpaṃ olokentā mahāvināsaṃ pāpuṇantīti haritacajātakalomasakassapajātakādīhi dīpetabbaṃ. Kāle asubhavasena olokentā arahatte patiṭṭhahantīti asubhakammikatissattheravatthunā kathetabbaṃ. Pūtimaṃsova pajjhāyīti bhikkhave, yathā pūtimaṃsasiṅgālo akāle eḷikaṃ oloketvā attano gocarā parihīno pajjhāyati, evaṃ bhikkhu akāle subhavasena rūpaṃ oloketvā satipaṭṭhānādigocarā parihīno diṭṭhadhamme samparāyepi socati pajjhāyati kilamatīti.
वेणीपि खो सिङ्गाली पूतिमंसं अस्सासेत्वा ‘‘सामि, मा चिन्तेसि, अहं तं पुनपि उपायेन आनेस्सामि, त्वं आगतकाले अप्पमत्तो गण्हेय्यासी’’ति वत्वा तस्सा सन्तिकं गन्त्वा ‘‘आळि, तव आगतकालेयेव नो अत्थो जातो, तव आगतकालस्मिंयेव हि मे सामिको सतिं पटिलभि, इदानि जीवति, एहि तेन सद्धिं पटिसन्थारं करोही’’ति वत्वा पञ्चमं गाथमाह –
Veṇīpi kho siṅgālī pūtimaṃsaṃ assāsetvā ‘‘sāmi, mā cintesi, ahaṃ taṃ punapi upāyena ānessāmi, tvaṃ āgatakāle appamatto gaṇheyyāsī’’ti vatvā tassā santikaṃ gantvā ‘‘āḷi, tava āgatakāleyeva no attho jāto, tava āgatakālasmiṃyeva hi me sāmiko satiṃ paṭilabhi, idāni jīvati, ehi tena saddhiṃ paṭisanthāraṃ karohī’’ti vatvā pañcamaṃ gāthamāha –
१००.
100.
‘‘पियं खो आळि मे होतु, पुण्णपत्तं ददाहि मे।
‘‘Piyaṃ kho āḷi me hotu, puṇṇapattaṃ dadāhi me;
पति सञ्जीवितो मय्हं, एय्यासि पियपुच्छिका’’ति॥
Pati sañjīvito mayhaṃ, eyyāsi piyapucchikā’’ti.
तत्थ पुण्णपत्तं ददाहि मेति पियक्खानं अक्खायिका मय्हं तुट्ठिदानं देहि। पति सञ्जीवितो मय्हन्ति मम सामिको सञ्जीवितो उट्ठितो अरोगोति अत्थो। एय्यासीति मया सद्धिं आगच्छ।
Tattha puṇṇapattaṃ dadāhi meti piyakkhānaṃ akkhāyikā mayhaṃ tuṭṭhidānaṃ dehi. Pati sañjīvito mayhanti mama sāmiko sañjīvito uṭṭhito arogoti attho. Eyyāsīti mayā saddhiṃ āgaccha.
एळिका ‘‘अयं पापधम्मा मं वञ्चेतुकामा, अयुत्तं खो पन पटिपक्खकरणं, उपायेनेव नं वञ्चेस्सामी’’ति चिन्तेत्वा छट्ठं गाथमाह –
Eḷikā ‘‘ayaṃ pāpadhammā maṃ vañcetukāmā, ayuttaṃ kho pana paṭipakkhakaraṇaṃ, upāyeneva naṃ vañcessāmī’’ti cintetvā chaṭṭhaṃ gāthamāha –
१०१.
101.
‘‘पियं खो आळि ते होतु, पुण्णपत्तं ददामि ते।
‘‘Piyaṃ kho āḷi te hotu, puṇṇapattaṃ dadāmi te;
महता परिवारेन, एस्सं कयिराहि भोजन’’न्ति॥
Mahatā parivārena, essaṃ kayirāhi bhojana’’nti.
तत्थ एस्सन्ति आगमिस्सामि। आगच्छमाना च अत्तनो आरक्खं कत्वा महन्तेन परिवारेन आगमिस्सामीति।
Tattha essanti āgamissāmi. Āgacchamānā ca attano ārakkhaṃ katvā mahantena parivārena āgamissāmīti.
अथ नं सिङ्गाली परिवारं पुच्छन्ती सत्तमं गाथमाह –
Atha naṃ siṅgālī parivāraṃ pucchantī sattamaṃ gāthamāha –
१०२.
102.
‘‘कीदिसो तुय्हं परिवारो, येसं काहामि भोजनं।
‘‘Kīdiso tuyhaṃ parivāro, yesaṃ kāhāmi bhojanaṃ;
किं नामका च ते सब्बे, ते मे अक्खाहि पुच्छिता’’ति॥
Kiṃ nāmakā ca te sabbe, te me akkhāhi pucchitā’’ti.
सा आचिक्खन्ती अट्ठमं गाथमाह –
Sā ācikkhantī aṭṭhamaṃ gāthamāha –
१०३.
103.
‘‘मालियो चतुरक्खो च, पिङ्गियो अथ जम्बुको।
‘‘Māliyo caturakkho ca, piṅgiyo atha jambuko;
एदिसो मय्हं परिवारो, तेसं कयिराहि भोजन’’न्ति॥
Ediso mayhaṃ parivāro, tesaṃ kayirāhi bhojana’’nti.
तत्थ ते मेति ते परिवारे मय्हं आचिक्खि। मालियोतिआदीनि चतुन्नं सुनखानं नामानि। ‘‘तत्थ एकेकस्स पञ्च पञ्च सुनखसतानि परिवारेन्ति, एवं द्वीहि सुनखसहस्सेहि परिवारिता आगमिस्सामी’’ति वत्वा ‘‘सचे ते भोजनं न लभिस्सन्ति, तुम्हे द्वेपि जने मारेत्वा खादिस्सन्ती’’ति आह।
Tattha te meti te parivāre mayhaṃ ācikkhi. Māliyotiādīni catunnaṃ sunakhānaṃ nāmāni. ‘‘Tattha ekekassa pañca pañca sunakhasatāni parivārenti, evaṃ dvīhi sunakhasahassehi parivāritā āgamissāmī’’ti vatvā ‘‘sace te bhojanaṃ na labhissanti, tumhe dvepi jane māretvā khādissantī’’ti āha.
तं सुत्वा सिङ्गाली भीता ‘‘अलं इमिस्सा तत्थ गमनेन, उपायेनस्सा अनागमनमेव करिस्सामी’’ति चिन्तेत्वा नवमं गाथमाह –
Taṃ sutvā siṅgālī bhītā ‘‘alaṃ imissā tattha gamanena, upāyenassā anāgamanameva karissāmī’’ti cintetvā navamaṃ gāthamāha –
१०४.
104.
‘‘निक्खन्ताय अगारस्मा, भण्डकम्पि विनस्सति।
‘‘Nikkhantāya agārasmā, bhaṇḍakampi vinassati;
आरोग्यं आळिनो वज्जं, इधेव वस मागमा’’ति॥
Ārogyaṃ āḷino vajjaṃ, idheva vasa māgamā’’ti.
तस्सत्थो – आळि, तव गेहे बहुभण्डकं अत्थि, तं ते निक्खन्ताय अगारस्मा अनारक्खं भण्डकं विनस्सति, अहमेव ते आळिनो सहायकस्स आरोग्यं वज्जं वदिस्सामि, त्वं इधेव वस मागमाति।
Tassattho – āḷi, tava gehe bahubhaṇḍakaṃ atthi, taṃ te nikkhantāya agārasmā anārakkhaṃ bhaṇḍakaṃ vinassati, ahameva te āḷino sahāyakassa ārogyaṃ vajjaṃ vadissāmi, tvaṃ idheva vasa māgamāti.
एवञ्च पन वत्वा मरणभयभीता वेगेन सामिकस्स सन्तिकं गन्त्वा तं गहेत्वा पलायि। ते पुन तं ठानं आगन्तुं नासक्खिंसु।
Evañca pana vatvā maraṇabhayabhītā vegena sāmikassa santikaṃ gantvā taṃ gahetvā palāyi. Te puna taṃ ṭhānaṃ āgantuṃ nāsakkhiṃsu.
सत्था इमं धम्मदेसनं आहरित्वा जातकं समोधानेसि ‘‘तदा अहं तस्मिं ठाने वनजेट्ठकरुक्खे निब्बत्तदेवता अहोसि’’न्ति।
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi ‘‘tadā ahaṃ tasmiṃ ṭhāne vanajeṭṭhakarukkhe nibbattadevatā ahosi’’nti.
पूतिमंसजातकवण्णना एकादसमा।
Pūtimaṃsajātakavaṇṇanā ekādasamā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / जातकपाळि • Jātakapāḷi / ४३७. पूतिमंसजातकं • 437. Pūtimaṃsajātakaṃ