Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อิติวุตฺตกปาฬิ • Itivuttakapāḷi |
๕. ปุตฺตสุตฺตํ
5. Puttasuttaṃ
๗๔. วุตฺตเญฺหตํ ภควตา, วุตฺตมรหตาติ เม สุตํ –
74. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘ตโยเม, ภิกฺขเว, ปุตฺตา สโนฺต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิํฯ กตเม ตโย? อติชาโต, อนุชาโต, อวชาโตติฯ
‘‘Tayome, bhikkhave, puttā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame tayo? Atijāto, anujāto, avajātoti.
‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ปุโตฺต อติชาโต โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, ปุตฺตสฺส มาตาปิตโร โหนฺติ น พุทฺธํ สรณํ คตา, น ธมฺมํ สรณํ คตา, น สงฺฆํ สรณํ คตา; ปาณาติปาตา อปฺปฎิวิรตา, อทินฺนาทานา อปฺปฎิวิรตา, กาเมสุมิจฺฉาจารา อปฺปฎิวิรตา, มุสาวาทา อปฺปฎิวิรตา, สุราเมรยมชฺชปมาทฎฺฐานา อปฺปฎิวิรตา, ทุสฺสีลา ปาปธมฺมาฯ ปุโตฺต จ เนสํ โหติ พุทฺธํ สรณํ คโต, ธมฺมํ สรณํ คโต, สงฺฆํ สรณํ คโต; ปาณาติปาตา ปฎิวิรโต, อทินฺนาทานา ปฎิวิรโต, กาเมสุมิจฺฉาจารา ปฎิวิรโต, มุสาวาทา ปฎิวิรโต, สุราเมรยมชฺชปมาทฎฺฐานา ปฎิวิรโต, สีลวา กลฺยาณธโมฺมฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุโตฺต อติชาโต โหติฯ
‘‘Kathañca , bhikkhave, putto atijāto hoti? Idha, bhikkhave, puttassa mātāpitaro honti na buddhaṃ saraṇaṃ gatā, na dhammaṃ saraṇaṃ gatā, na saṅghaṃ saraṇaṃ gatā; pāṇātipātā appaṭiviratā, adinnādānā appaṭiviratā, kāmesumicchācārā appaṭiviratā, musāvādā appaṭiviratā, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā appaṭiviratā, dussīlā pāpadhammā. Putto ca nesaṃ hoti buddhaṃ saraṇaṃ gato, dhammaṃ saraṇaṃ gato, saṅghaṃ saraṇaṃ gato; pāṇātipātā paṭivirato, adinnādānā paṭivirato, kāmesumicchācārā paṭivirato, musāvādā paṭivirato, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato, sīlavā kalyāṇadhammo. Evaṃ kho, bhikkhave, putto atijāto hoti.
‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ปุโตฺต อนุชาโต โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, ปุตฺตสฺส มาตาปิตโร โหนฺติ พุทฺธํ สรณํ คตา, ธมฺมํ สรณํ คตา, สงฺฆํ สรณํ คตา; ปาณาติปาตา ปฎิวิรตา, อทินฺนาทานา ปฎิวิรตา, กาเมสุมิจฺฉาจารา ปฎิวิรตา, มุสาวาทา ปฎิวิรตา, สุราเมรยมชฺชปมาทฎฺฐานา ปฎิวิรตา, สีลวโนฺต กลฺยาณธมฺมาฯ ปุโตฺตปิ เนสํ โหติ พุทฺธํ สรณํ คโต, ธมฺมํ สรณํ คโต, สงฺฆํ สรณํ คโต; ปาณาติปาตา ปฎิวิรโต, อทินฺนาทานา ปฎิวิรโต, กาเมสุมิจฺฉาจารา ปฎิวิรโต, มุสาวาทา ปฎิวิรโต, สุราเมรยมชฺชปมาทฎฺฐานา ปฎิวิรโต, สีลวา กลฺยาณธโมฺมฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุโตฺต อนุชาโต โหติฯ
‘‘Kathañca , bhikkhave, putto anujāto hoti? Idha, bhikkhave, puttassa mātāpitaro honti buddhaṃ saraṇaṃ gatā, dhammaṃ saraṇaṃ gatā, saṅghaṃ saraṇaṃ gatā; pāṇātipātā paṭiviratā, adinnādānā paṭiviratā, kāmesumicchācārā paṭiviratā, musāvādā paṭiviratā, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratā, sīlavanto kalyāṇadhammā. Puttopi nesaṃ hoti buddhaṃ saraṇaṃ gato, dhammaṃ saraṇaṃ gato, saṅghaṃ saraṇaṃ gato; pāṇātipātā paṭivirato, adinnādānā paṭivirato, kāmesumicchācārā paṭivirato, musāvādā paṭivirato, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato, sīlavā kalyāṇadhammo. Evaṃ kho, bhikkhave, putto anujāto hoti.
‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ปุโตฺต อวชาโต โหติ? อิธ, ภิกฺขเว, ปุตฺตสฺส มาตาปิตโร โหนฺติ พุทฺธํ สรณํ คตา, ธมฺมํ สรณํ คตา, สงฺฆํ สรณํ คตา; ปาณาติปาตา ปฎิวิรตา, อทินฺนาทานา ปฎิวิรตา, กาเมสุมิจฺฉาจารา ปฎิวิรตา, มุสาวาทา ปฎิวิรตา, สุราเมรยมชฺชปมาทฎฺฐานา ปฎิวิรตา, สีลวโนฺต กลฺยาณธมฺมาฯ ปุโตฺต จ เนสํ โหติ น พุทฺธํ สรณํ คโต, น ธมฺมํ สรณํ คโต, น สงฺฆํ สรณํ คโต; ปาณาติปาตา อปฺปฎิวิรโต, อทินฺนาทานา อปฺปฎิวิรโต, กาเมสุมิจฺฉาจารา อปฺปฎิวิรโต, มุสาวาทา อปฺปฎิวิรโต, สุราเมรยมชฺชปมาทฎฺฐานา อปฺปฎิวิรโต, ทุสฺสีโล ปาปธโมฺมฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปุโตฺต อวชาโต โหติฯ อิเม โข, ภิกฺขเว, ตโย ปุตฺตา สโนฺต สํวิชฺชมานา โลกสฺมิ’’นฺติฯ เอตมตฺถํ ภควา อโวจฯ ตเตฺถตํ อิติ วุจฺจติ –
‘‘Kathañca , bhikkhave, putto avajāto hoti? Idha, bhikkhave, puttassa mātāpitaro honti buddhaṃ saraṇaṃ gatā, dhammaṃ saraṇaṃ gatā, saṅghaṃ saraṇaṃ gatā; pāṇātipātā paṭiviratā, adinnādānā paṭiviratā, kāmesumicchācārā paṭiviratā, musāvādā paṭiviratā, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratā, sīlavanto kalyāṇadhammā. Putto ca nesaṃ hoti na buddhaṃ saraṇaṃ gato, na dhammaṃ saraṇaṃ gato, na saṅghaṃ saraṇaṃ gato; pāṇātipātā appaṭivirato, adinnādānā appaṭivirato, kāmesumicchācārā appaṭivirato, musāvādā appaṭivirato, surāmerayamajjapamādaṭṭhānā appaṭivirato, dussīlo pāpadhammo. Evaṃ kho, bhikkhave, putto avajāto hoti. Ime kho, bhikkhave, tayo puttā santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘อติชาตํ อนุชาตํ, ปุตฺตมิจฺฉนฺติ ปณฺฑิตา;
‘‘Atijātaṃ anujātaṃ, puttamicchanti paṇḍitā;
อวชาตํ น อิจฺฉนฺติ, โย โหติ กุลคนฺธโนฯ
Avajātaṃ na icchanti, yo hoti kulagandhano.
‘‘เอเต โข ปุตฺตา โลกสฺมิํ, เย ภวนฺติ อุปาสกา;
‘‘Ete kho puttā lokasmiṃ, ye bhavanti upāsakā;
สทฺธา สีเลน สมฺปนฺนา, วทญฺญู วีตมจฺฉรา;
Saddhā sīlena sampannā, vadaññū vītamaccharā;
จโนฺท อพฺภฆนา มุโตฺต, ปริสาสุ วิโรจเร’’ติฯ
Cando abbhaghanā mutto, parisāsu virocare’’ti.
อยมฺปิ อโตฺถ วุโตฺต ภควตา, อิติ เม สุตนฺติฯ ปญฺจมํฯ
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Pañcamaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อิติวุตฺตก-อฎฺฐกถา • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ๕. ปุตฺตสุตฺตวณฺณนา • 5. Puttasuttavaṇṇanā