Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
၇. ပုတ္တသုတ္တံ
7. Puttasuttaṃ
၈၇. ‘‘စတ္တာရောမေ , ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလာ သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ။ ကတမေ စတ္တာရော? သမဏမစလော, သမဏပုဏ္ဍရီကော, သမဏပဒုမော, သမဏေသု သမဏသုခုမာလော။
87. ‘‘Cattārome , bhikkhave, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Samaṇamacalo, samaṇapuṇḍarīko, samaṇapadumo, samaṇesu samaṇasukhumālo.
‘‘ကထဉ္စ , ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလော သမဏမစလော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သေခော ဟောတိ ပာဋိပဒော 1; အနုတ္တရံ ယောဂက္ခေမံ ပတ္ထယမာနော ဝိဟရတိ။ သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ , ရညော ခတ္တိယသ္သ မုဒ္ဓာဝသိတ္တသ္သ ဇေဋ္ဌော ပုတ္တော အာဘိသေကော အနဘိသိတ္တော မစလပ္ပတ္တော; ဧဝမေဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သေခော ဟောတိ ပာဋိပဒော, အနုတ္တရံ ယောဂက္ခေမံ ပတ္ထယမာနော ဝိဟရတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလော သမဏမစလော ဟောတိ။
‘‘Kathañca , bhikkhave, puggalo samaṇamacalo hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu sekho hoti pāṭipado 2; anuttaraṃ yogakkhemaṃ patthayamāno viharati. Seyyathāpi, bhikkhave , rañño khattiyassa muddhāvasittassa jeṭṭho putto ābhiseko anabhisitto macalappatto; evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sekho hoti pāṭipado, anuttaraṃ yogakkhemaṃ patthayamāno viharati. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo samaṇamacalo hoti.
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလော သမဏပုဏ္ဍရီကော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အာသဝာနံ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတ္ဝာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, နော စ ခော အဋ္ဌ ဝိမောက္ခေ ကာယေန ဖုသိတ္ဝာ ဝိဟရတိ 3။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလော သမဏပုဏ္ဍရီကော ဟောတိ။
‘‘Kathañca, bhikkhave, puggalo samaṇapuṇḍarīko hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati, no ca kho aṭṭha vimokkhe kāyena phusitvā viharati 4. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo samaṇapuṇḍarīko hoti.
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလော သမဏပဒုမော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အာသဝာနံ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတ္ဝာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, အဋ္ဌ စ ဝိမောက္ခေ ကာယေန ဖုသိတ္ဝာ ဝိဟရတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလော သမဏပဒုမော ဟောတိ။
‘‘Kathañca, bhikkhave, puggalo samaṇapadumo hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati, aṭṭha ca vimokkhe kāyena phusitvā viharati. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo samaṇapadumo hoti.
‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလော သမဏေသု သမဏသုခုမာလော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယာစိတောဝ ဗဟုလံ စီဝရံ ပရိဘုဉ္ဇတိ, အပ္ပံ အယာစိတော; ယာစိတောဝ ဗဟုလံ ပိဏ္ဍပာတံ ပရိဘုဉ္ဇတိ, အပ္ပံ အယာစိတော; ယာစိတောဝ ဗဟုလံ သေနာသနံ ပရိဘုဉ္ဇတိ, အပ္ပံ အယာစိတော; ယာစိတောဝ ဗဟုလံ ဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ ပရိဘုဉ္ဇတိ, အပ္ပံ အယာစိတော။ ယေဟိ ခော ပန သဗ္ရဟ္မစာရီဟိ သဒ္ဓိံ ဝိဟရတိ, တ္ယသ္သ 5 မနာပေနေဝ ဗဟုလံ ကာယကမ္မေန သမုဒာစရန္တိ, အပ္ပံ အမနာပေန; မနာပေနေဝ ဗဟုလံ ဝစီကမ္မေန သမုဒာစရန္တိ, အပ္ပံ အမနာပေန; မနာပေနေဝ ဗဟုလံ မနောကမ္မေန သမုဒာစရန္တိ, အပ္ပံ အမနာပေန; မနာပံယေဝ ဗဟုလံ ဥပဟာရံ ဥပဟရန္တိ, အပ္ပံ အမနာပံ။ ယာနိ ခော ပန တာနိ ဝေဒယိတာနိ ပိတ္တသမုဋ္ဌာနာနိ ဝာ သေမ္ဟသမုဋ္ဌာနာနိ ဝာ ဝာတသမုဋ္ဌာနာနိ ဝာ သန္နိပာတိကာနိ ဝာ ဥတုပရိဏာမဇာနိ ဝာ ဝိသမပရိဟာရဇာနိ ဝာ ဩပက္ကမိကာနိ ဝာ ကမ္မဝိပာကဇာနိ ဝာ, တာနိ ပနသ္သ န ဗဟုဒေဝ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ အပ္ပာဗာဓော ဟောတိ။ စတုန္နံ ဈာနာနံ အာဘိစေတသိကာနံ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရာနံ နိကာမလာဘီ ဟောတိ အကိစ္ဆလာဘီ အကသိရလာဘီ, အာသဝာနံ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတ္ဝာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ ဧဝံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပုဂ္ဂလော သမဏေသု သမဏသုခုမာလော ဟောတိ။
‘‘Kathañca, bhikkhave, puggalo samaṇesu samaṇasukhumālo hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu yācitova bahulaṃ cīvaraṃ paribhuñjati, appaṃ ayācito; yācitova bahulaṃ piṇḍapātaṃ paribhuñjati, appaṃ ayācito; yācitova bahulaṃ senāsanaṃ paribhuñjati, appaṃ ayācito; yācitova bahulaṃ gilānappaccayabhesajjaparikkhāraṃ paribhuñjati, appaṃ ayācito. Yehi kho pana sabrahmacārīhi saddhiṃ viharati, tyassa 6 manāpeneva bahulaṃ kāyakammena samudācaranti, appaṃ amanāpena; manāpeneva bahulaṃ vacīkammena samudācaranti, appaṃ amanāpena; manāpeneva bahulaṃ manokammena samudācaranti, appaṃ amanāpena; manāpaṃyeva bahulaṃ upahāraṃ upaharanti, appaṃ amanāpaṃ. Yāni kho pana tāni vedayitāni pittasamuṭṭhānāni vā semhasamuṭṭhānāni vā vātasamuṭṭhānāni vā sannipātikāni vā utupariṇāmajāni vā visamaparihārajāni vā opakkamikāni vā kammavipākajāni vā, tāni panassa na bahudeva uppajjanti. Appābādho hoti. Catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī, āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Evaṃ kho, bhikkhave, puggalo samaṇesu samaṇasukhumālo hoti.
‘‘ယဉ္ဟိ တံ, ဘိက္ခဝေ, သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ သမဏေသု သမဏသုခုမာလောတိ, မမေဝ တံ, ဘိက္ခဝေ, သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ သမဏေသု သမဏသုခုမာလောတိ။ အဟဉ္ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ယာစိတောဝ ဗဟုလံ စီဝရံ ပရိဘုဉ္ဇာမိ, အပ္ပံ အယာစိတော; ယာစိတောဝ ဗဟုလံ ပိဏ္ဍပာတံ ပရိဘုဉ္ဇာမိ, အပ္ပံ အယာစိတော; ယာစိတောဝ ဗဟုလံ သေနာသနံ ပရိဘုဉ္ဇာမိ, အပ္ပံ အယာစိတော; ယာစိတောဝ ဗဟုလံ ဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ ပရိဘုဉ္ဇာမိ, အပ္ပံ အယာစိတော။ ယေဟိ ခော ပန ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဝိဟရာမိ တေ မေ မနာပေနေဝ ဗဟုလံ ကာယကမ္မေန သမုဒာစရန္တိ, အပ္ပံ အမနာပေန; မနာပေနေဝ ဗဟုလံ ဝစီကမ္မေန သမုဒာစရန္တိ, အပ္ပံ အမနာပေန; မနာပေနေဝ ဗဟုလံ မနောကမ္မေန သမုဒာစရန္တိ, အပ္ပံ အမနာပေန; မနာပံယေဝ ဗဟုလံ ဥပဟာရံ ဥပဟရန္တိ, အပ္ပံ အမနာပံ။ ယာနိ ခော ပန တာနိ ဝေဒယိတာနိ ပိတ္တသမုဋ္ဌာနာနိ ဝာ သေမ္ဟသမုဋ္ဌာနာနိ ဝာ ဝာတသမုဋ္ဌာနာနိ ဝာ သန္နိပာတိကာနိ ဝာ ဥတုပရိဏာမဇာနိ ဝာ ဝိသမပရိဟာရဇာနိ ဝာ ဩပက္ကမိကာနိ ဝာ ကမ္မဝိပာကဇာနိ ဝာ, တာနိ မေ န ဗဟုဒေဝ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ အပ္ပာဗာဓောဟမသ္မိ။ စတုန္နံ ခော ပနသ္မိ ဈာနာနံ အာဘိစေတသိကာနံ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရာနံ နိကာမလာဘီ အကိစ္ဆလာဘီ အကသိရလာဘီ, အာသဝာနံ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတ္ဝာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရာမိ။
‘‘Yañhi taṃ, bhikkhave, sammā vadamāno vadeyya samaṇesu samaṇasukhumāloti, mameva taṃ, bhikkhave, sammā vadamāno vadeyya samaṇesu samaṇasukhumāloti. Ahañhi, bhikkhave, yācitova bahulaṃ cīvaraṃ paribhuñjāmi, appaṃ ayācito; yācitova bahulaṃ piṇḍapātaṃ paribhuñjāmi, appaṃ ayācito; yācitova bahulaṃ senāsanaṃ paribhuñjāmi, appaṃ ayācito; yācitova bahulaṃ gilānappaccayabhesajjaparikkhāraṃ paribhuñjāmi, appaṃ ayācito. Yehi kho pana bhikkhūhi saddhiṃ viharāmi te me manāpeneva bahulaṃ kāyakammena samudācaranti, appaṃ amanāpena; manāpeneva bahulaṃ vacīkammena samudācaranti, appaṃ amanāpena; manāpeneva bahulaṃ manokammena samudācaranti, appaṃ amanāpena; manāpaṃyeva bahulaṃ upahāraṃ upaharanti, appaṃ amanāpaṃ. Yāni kho pana tāni vedayitāni pittasamuṭṭhānāni vā semhasamuṭṭhānāni vā vātasamuṭṭhānāni vā sannipātikāni vā utupariṇāmajāni vā visamaparihārajāni vā opakkamikāni vā kammavipākajāni vā, tāni me na bahudeva uppajjanti. Appābādhohamasmi. Catunnaṃ kho panasmi jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī, āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharāmi.
‘‘ယဉ္ဟိ တံ, ဘိက္ခဝေ, သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ သမဏေသု သမဏသုခုမာလောတိ, မမေဝ တံ, ဘိက္ခဝေ, သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ သမဏေသု သမဏသုခုမာလောတိ။ ဣမေ ခော, ဘိက္ခဝေ, စတ္တာရော ပုဂ္ဂလာ သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိ’’န္တိ။ သတ္တမံ။
‘‘Yañhi taṃ, bhikkhave, sammā vadamāno vadeyya samaṇesu samaṇasukhumāloti, mameva taṃ, bhikkhave, sammā vadamāno vadeyya samaṇesu samaṇasukhumāloti. Ime kho, bhikkhave, cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၇. ပုတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Puttasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၇. ပုတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Puttasuttavaṇṇanā